De politie in Griekenland deed het weer. Gisteren, 5 december 2022, schoot een agent een zestienjarige Roma-jongen neer.(1) De jongen ligt , zwaargewond want in het hoofd geschoten, in het ziekenhuis. Waarom politie hem neerknalde? Nou, de jongen zou voor twintig euro hebben getankt, niet hebben betaald en zijn weggereden. Motoragenten achtervolgden hem, en een van hen probeerde de jongen tot staan te brengen toen die op het punt stond de motor te rammen. Zegt de politie dus, uit wiens mond zelden veel zuivere waarheid komt. Nattigheid voelt de politie duidelijk wel, want de schiet-agent is geschorst, gearresteerd en wordt aangeklaagd wegens doodslag, er is een onderzoek tegen de agent gestart. Het gebeurde allemaal in de tweede stad van Griekenland, in Thessaloniki.
Als Orde en Gezag op deze manier denken mensen rustig te houden, dan zijn ze zich al flink aan het vergissen. Meteen na de schietpartij al: ‘ongeveer honderd Roma mannen wierpen barricades op die de weg naar het ziekenhuis waar de jongen behandeld werd blokkeerden, en zetten vuilnisbakken in brand’. Kort erna demonstreerden 1500 mensen van ‘linkse en anarchistische groepen’, en vochten met de politie. Molotovs de ene kant op, stungranaten en traangas de andere kant. Ook een paar honderd betogers in de hoofdstad Athene, met een spandoek: ‘Ze schoten hem neer om dat hij Roma was’.
En dat is hier het eerste punt: zoiets is dus niet de eerste keer. In 2021 schoot de politie in Piraeus een jonge Roma neer bij een achtervolging. De Roma overleefde dat niet. En zoiets gebeurt te vaak om als toevalligheden af te doen. Roma hebben nog meer te lijden van politiegeweld en onderdrukking dan andere bewoners van Griekenland. Nog meer, want de politierepressie in dat land is sowieso niet bepaald gering. Protest en verzet tegen politiegeweld trouwens ook, en dat weet de politie. Vandaar waarschijnlijk het snelle schorsen en arresteren van de politieschutter: rust proberen te kopen. Tevergeefs, en dat is maar goed ook. Furieuze woede vanwege dit politiegeweld is volstrekt terecht, en er is geen enkele reden waarom de uiting van die woede aan regeltjes van keurigheid, wetsgetrouwheid en wat dies meer zij aan conservatieve onzin gebonden te worden. De wet is de politie is the enemy, en dat mag de enemy voelen. Dat deed die enemy dan ook, meteen al gisteren, in Thessaloniki en in Athene, en van dat laatste zijn beelden met een tamelijk amusant eind, waar een agent van de oproerpolitie tijdens de charge waar die aan deelneemt zeer vakbekwaam struikelde over een stoel. Aanschouw het met gepaste vrolijkheid, zou ik zeggen, temidden van de repressieve verschrikkingen is zoiets extra welkom.
De timing van de schietpartij is ook gevoelig. Dit gebeurde allemaal een dag voor 6 december, de datum waarop in 2008 politie Alexandros Grigoropoulos, een vijftienjarige jonge anarchist, doodschoot in Exarchia, Athene. Dat was destijds aanleiding tot een zeer hevige opstand, met straatgevechten en belegering van politiebureaus verspreid over het land.(3) Het duurde weken voordat de Griekse staat enigszins kon herademen: ze was niet compleet gesloopt, al scheelde het een handvol dagen niet zo heel erg veel. In radicale kringen staan deze grootse gebeurtenissen bekend als de December Revolte. Jaarlijks wordt de dood van de jongen herdacht met grote demonstraties, waarbij nieuwe veldslagen met de politie veelal niet ontbreken. En dan dit jaar, een dag voor die jaarlijkse herdenking dit politiegeweld.
Inmiddels zijn we een dag verder, en is de zesde december aangebroken en vrijwel voorbij.(4) We weten intussen de naam van de neergeschoten jongen: Kostas Frangoulis. De advocaat van de jongen zegt dat zijn leven ‘aan een zijden draadje hangt’. Intussen was er een groots herdenkingsprotest voor de in 2008 doodgeschoten jongen: 11.000 demonstranten, tegenover 4000 politieagenten. In Athene is graffiti verschenen: ‘Het was niet de benzine, het was niet het geld, de wouten schoten omdat hij een Roma was’. Racisme is wat het politiegeweld in Griekenland – en iet bepaald alleen daar – extra aanscherpt.
Hoe het verder gaat? Het kan bepaald geen kwaad om dat met gespannen en solidaire aandacht te volgen. Kansen op een grotere explosie van protest en verzet zijn er beslist. Er is immers niet alleen het alomtegenwoordige politiegeweld – tegen Roma, tegen vluchtelingen, tegen linkse, radicale en anarchistische activisten, tegen krakers. Er is ook een beleid van de rechtse regering en bijbehorende ondernemersklasse die mensen de armoede en arbeiders tot protest drijft. Op 9 november vond een door die vakbonden op touw gezetten 24-uursstaking plaats tegen de duurte. De staking zette looneisen kracht bij, looneisen die bedoeld waren om prijsstijgingen bij te benen.(5)
Van zo’n staking op zichzelf zal de regering noch de ondernemersklasse erg onder de indruk zijn: Griekenland heeft de afgelopen decennia letterlijk tientallen van dit type stakingsdagen gekend, en het bezuinigingsbeleid is er niet mee gestopt. Maar waar boze arbeiders staken op het zelfde moment dat boze jongeren vechten met de politie – boze jongeren die heel goed de kinderen van stakers kunnen zijn, en in een enkel geval misschien zelf ook mee gestaakt hebben – daar wordt het ene interessanter verhaal. Waar arbeidersprotest en verzet tegen politiegeweld vrijwel gelijktijdig plaats vinden, waar verschillende soorten strijd door elkaar gaan lopen… daar is de repressieve, racistische en kapitalistische orde niet meer helemaal veilig. En is het geen tijd voor uitdrukkingen van solidariteit en verbondenheid – luidruchtig, schilderachtig, wat we maar willen – met de strijd in Griekenland tegen racisme, kapitalisme en staat?
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den H aag P agina 1 van7
Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’.
De vragen werden ingezonden op 23 november 2022 met kenmerk 2022Z22874. De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gunay Uslu De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
Datum 25 november 2022 Betreft Antwoord op schriftelijke vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’
Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’. De vragen werden ingezonden op 23 november 2022 met kenmerk 2022Z22874.
De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gunay Uslu
BLADZIJDE 2
De antwoorden op de schriftelijke vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’ met kenmerk 2022Z22874, ingezonden op 23 november 2022.
Vraag 1: Vindt u de berichtgeving over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer van het televisieprogramma De Wereld Draait Door (DWDD) schrijnend en ontluisterend? Deelt u de mening dat medewerkers zich te allen tijde beschermd moeten weten door hun werkgever? (1)
Antwoord 1: Ja. Grensoverschrijdend gedrag is kwetsend, vernederend en schadelijk voor het slachtoffer. Dat laat ook deze casus van de DWDD weer zien. Het is ontoelaatbaar dat dit anno 2022 nog gebeurt. Iedereen op de werkvloer heeft recht op een veilig werkklimaat: alle medewerkers, opdrachtnemers maar ook kandidaten en gasten die meedoen aan tv-programma’s. En de werkgever heeft de taak en zelfs verplichting om hiervoor te zorgen. Vraag 2: Kunt u zich de vragen van het CDA over De bescherming van deelnemers van tv programma’s zoals the Voice of Holland. d.d. 17 januari 2022 (2) en uw antwoorden daarop d.d. 22 februari 2022 (3) herinneren?
Antwoord 2: Ja.
Vraag 3:
In antwoord op vraag 7 (4) – Bent u bereid in gesprek te gaan met de verschillende publieke en commerciële partijen om te onderzoeken of dit soort beschuldigingen breder spelen bij tv-programma’s en te bespreken hoe kandidaten in de toekomst beter kunnen worden beschermd? Zo ja, wanneer bent u dit van plan te doen en hoe wordt de Kamer hierover op te hoogte gehouden? – schrijft u, met verwijzing naar het antwoord op vraag 2, dat u naar aanleiding van de uitzending van BOOS en de berichtgeving daarover heeft gesproken met “zowel RTL, Talpa alsook de NPO”. Hoe vaak hebben u, of medewerkers van uw ministerie, sindsdien contact gehad met de NPO? Met wie van de NPO is toen gesproken? Is in die gesprekken op enig moment melding gemaakt van grensoverschrijdend gedrag bij DWDD? Is in die gesprekken op enig moment melding gemaakt van grensoverschrijdend gedrag bij andere programma’s dan DWDD, bij de NPO of op commerciële zenders? Indien ja, wat is er met deze meldingen gedaan?
Antwoord 3
Na de uitzending van BOOS en de berichtgeving heb ik inderdaad eerst contact opgezocht met de top van alle drie de grote mediaorganisaties. De contacten met de NPO over het onderwerp grensoverschrijdend gedrag die daarop volgden, betroffen de twee rondetafelgesprekken die ik met zowel publieke als private mediapartijen over het onderwerp grensoverschrijdend gedrag heb georganiseerd. Het doel van deze gesprekken was het verkennen van een vanuit de sector gezamenlijke preventieve aanpak om grensoverschrijdend gedrag zoveel mogelijk tegen te gaan. Gezien de vertrouwelijkheid van deze gesprekken kan ik niet ingaan op wat er concreet is besproken. Wel kan ik uw Kamer melden
BLADZIJDE 3
dat bij geen van deze gesprekken melding van grensoverschrijdend gedrag bij de DWDD of andere programma’s aan de orde is geweest.
Vraag 4: Kunt u expliciet aangeven wanneer u voor het eerst hoorde over (meldingen van) grensoverschrijdend gedrag bij DWDD en via welke kanalen? Was u verbijsterd over de ernst en de omvang van de meldingen?
Antwoord 4
Net als uw Kamer, hebben de signalen over grensoverschrijdend gedrag bij DWDD mij bereikt via de media. Ik heb met afschuw kennis genomen van de artikelen in de Volkskrant. Het is moeilijk te begrijpen hoe het mogelijk is geweest dat mensen jarenlang blootgesteld zijn aan een onveilig werkklimaat.
Vraag 5: Hoe beoordeelt u de wijze waarop omroep BNNVARA als werkgever, de NPO en andere betrokkenen sinds het uitkomen van het Volkskrantartikel hebben gehandeld en gecommuniceerd? Zijn volgens u alle juiste stappen, door de juiste verantwoordelijkheden, op de juiste momenten en in de juiste volgorde genomen?
Antwoord 5
Mijn beeld van het verloop de afgelopen dagen is in ieder geval dat er snel is gehandeld. BNNVARA heeft openlijk haar excuses geboden aan alle slachtoffers; een noodzakelijk signaal omdat hiermee het leed van de slachtoffers wordt erkend. De NPO laat nu een extern onderzoek doen door een onafhankelijke partij naar de werkomstandigheden bij DWDD. Mede op basis daarvan komt er een actieplan waarin NPO samen met de omroepen gaan vaststellen wat nodig is om een veilige werkomgeving te garanderen. Met de NPO heb ik afgesproken dat zij mij informeert over de aanpak en het proces. Vraag 6:
Ziet u ook dat veel medewerkers bij de omroepverenigingen werken met kortlopende arbeidscontracten en via schijnconstructies met zzp’ers, waardoor het nog ingewikkelder is om eventuele misstanden aan de kaak te stellen? In hoeverre speelt volgens u hierin mee dat zowel bij de omroepverenigingen als de NPO sprake is van een ‘ratrace’ waarin alles draait om kortetermijnsucces op basis van kijkcijfers, marktaandelen en streefgetallen?
Antwoord 6:
Het beeld herken ik. Ook in het advies van de Raad voor Cultuur “Over de grens”, dat in juni 2022 is gepubliceerd wordt hierop ingegaan.1 De Raad constateert dat wanneer veel werknemers tijdelijke contracten hebben, dit bijdraagt aan een gevoel van onderlinge concurrentie. Personen die hun werkomgeving als competitief ervaren, maken significant meer grensoverschrijdend gedrag mee. Dit heeft namelijk ook tot gevolg dat mensen zich minder durven uit te spreken wanneer zij grensoverschrijdend gedrag ervaren of in het bijzijn ervan meemaken. De nadruk op succes en kijkcijfers in de mediasector en de druk die dit met zich meebrengt, zal vermoedelijk dit fenomeen versterken. Dat laat onverlet dat succes nooit een excuus mag zijn om mensen respectloos en onwaardig te behandelen. Ook als de druk nog zo hoog is.
BLADZIJDE 4
Vraag 7:
Wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat omroepverenigingen weer personeel voor langere tijd aan zich gaan binden op basis van fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en in een veilige werkomgeving?
Antwoord 7 Met u deel ik dat de mensen die bij de publieke omroepen meewerken aan het neerzetten van een stevige, onafhankelijke en kwalitatief hoogstaande publieke omroep moeten kunnen rekenen op een fatsoenlijke betaling. Zeker omdat dit er aan bijdraagt dat zij zich veilig voelen in hun werkomgeving en zich durven uit te spreken bij misstanden die zij ervaren of zien gebeuren. Ik vraag dan ook nadrukkelijk zowel bij de NPO als in mijn gesprekken met de omroepen aandacht hiervoor en zal dat ook in de toekomst expliciet blijven doen.
Vraag 8: De NPO heeft een actieplan tegen grensoverschrijdend gedrag aangekondigd. Welke voorstellen of goede voorbeelden heeft u zelf om de veiligheid op de werkvloer bij televisie- en radioprogramma’s te verbeteren en structureel te borgen?
Antwoord 8 In mijn reactie op het advies van de Raad voor Cultuur “Over de grens” heb ik reeds aangegeven dat grensoverschrijdend gedrag meerdere oorzaken en gezichten heeft.2 Er is helaas niet één oplossing voor en in die brief geef ik aan welk breed palet aan maatregelen zal bijdragen aan het verminderen van grensoverschrijdend gedrag. Wettelijk gezien zijn werkgevers nu reeds verplicht om via de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) een inventarisatie te maken van de arbeidsrisico’s die in die organisaties spelen, waaronder die van psychosociale arbeidsbelasting. Grensoverschrijdend gedrag valt hier onder. Daarbij horen ook maatregelen om deze risico’s te beheersen. Het kabinet werkt aan het nationaal actieprogramma tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Dit actieprogramma zet in op maatregelen in de hele maatschappij, waaronder ook de werkvloer. In dat kader werken werkgevers en werknemers aan een programmatische aanpak gericht op maatregelen tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld op de werkvloer. In dat zelfde kader onderzoekt de minister van SZW enkele aanscherpingen in de Arbowet en – regelgeving (zie ook het antwoord op vraag 12). Verder kan tot voorbeeld dienen het Beleidskader Veilig de vloer op, dat door NAPK ontwikkeld is voor de podiumkunsten, maar voor een groot deel toepasbaar op de mediasector. Dit beleidskader gaat in op alles wat een organisatie kan doen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en – wanneer het zich toch voordoet – aan te pakken. Het gaat specifiek in op de bijzondere omstandigheden in de culturele en creatieve sector, zoals de inzet van het lichaam als instrument, de rol van (artistiek) leiders en de onderlinge afhankelijkheid die mensen in de sector ervaren.
Vraag 9:
Op welk manier worden medewerkers van de omroepverenigingen en NPO op een
BLADZIJDE 5
veilige en verantwoorde manier bij zowel het actieplan als het externe onderzoek betrokken?
Antwoord 9
De NPO heeft mij laten weten dat de Centrale Ondernemingsraad van de NPO zal worden geïnformeerd over de opzet van het extern uitgevoerde en onafhankelijke onderzoek en de uitkomsten van hiervan. Tevens zal de Centrale Ondernemingsraad van de NPO worden betrokken bij het actieplan. In het overleg van de HR-managers van alle omroepen zal het actieplan eveneens worden besproken evenals de wijze waarop de eigen medewerkers – waaronder ook externe inhuur – zullen worden geïnformeerd.
Vraag 10: Vindt er nu al met enige regelmaat een medewerkerstevredenheidsonderzoek plaats onder zowel medewerkers van alle omroepverenigingen als medewerkers van de NPO? Worden hierbij ook de kortlopende contracten en (schijn-)zzp’ers meegenomen?
Antwoord 10
Uit de eerdere inventarisatie m.b.t. het borgen van de veilige werkomgeving die de NPO dit voorjaar heeft uitgevraagd bij de omroepen, blijkt dat vrijwel alle omroepen onderzoeken houden onder hun personeel. Bij de onderzoeken die de NPO-organisatie uitvoert, worden zzp’ers en uitzendkrachten en stagiaires meegenomen. Het is de verwachting dat dit ook het geval is bij alle omroepen, omdat dit de gangbare praktijk is. Ik heb de NPO gevraagd om dit na te gaan.
Vraag 11: Wie is opdrachtgever om onderzoek te doen naar de werkomstandigheden bij DWDD en hoe luidt de precieze onderzoeksopdracht? Is er volgens u aanleiding om breder naar de werkomstandigheden in televisie- en radioprogramma’s te kijken?
Antwoord 11 Ik heb de NPO gevraagd om op te treden als opdrachtgever voor het onderzoek naar de werkomstandigheden bij DWDD, vanwege haar wettelijke sturings- en coördinatietaak. Deze opdracht zal worden verleend aan een externe onafhankelijke partij. Om de kwaliteit van het onderzoek te bewaken zal er een externe adviescommissie worden ingesteld. Verder zal de NPO ook het Commissariaat voor de Media betrekken bij het onderzoek. Ten tijde van het schrijven van deze antwoorden is de precieze onderzoeksopdracht nog niet bekend. Verder is er is inderdaad aanleiding om breder te kijken naar de werkomstandigheden. Daarin zal worden voorzien met het actieplan waarin de NPO samen met de omroepen concrete stappen gaat vaststellen die nodig zijn om een veilige werkomgeving te garanderen.
Vraag 12:
Volgens artikel 3, tweede lid van de Arbeidsomstandighedenwet ligt de primaire verantwoordelijkheid voor het voorkomen van ongewenst gedrag op de werkvloer bij de werkgever. Welke mogelijkheden ziet u om de Arbeidsomstandighedenwet en/of het Arbeidsomstandighedenbesluit aan te scherpen en bijvoorbeeld Arboartsen een (nog) grotere rol te geven bij het signaleren van
BLADZIJDE 6
grensoverschrijdend gedrag?
Antwoord 12
De Arbeidsomstandighedenwet valt onder de verantwoordelijkheid van de minister van SZW . Zij stimuleert de naleving van de verplichte Risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) via het Meerjarenprogramma RI&E om de naleving van de RI&E, waarin speciale aandacht is voor psychosociale arbeidsbelasting. De minister van SZW is bovendien namens het kabinet samen met de minister van OCW coördinator van het nationaal actieprogramma tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Binnen dit actieprogramma is onder andere aandacht voor scherpere normering op het werk via wet- en regelgeving en voor de rol van omstanders. In aanvulling op het initiatiefwetsvoorstel van lid Maatoug (GroenLinks) voor het verplichten van een vertrouwenspersoon voor werkgevers, onderzoekt de minister van SZW in het kader van het actieprogramma het verplichten van een gedragscode en een klachtenprocedure en -commissie. Uw Kamer ontvangt het actieprogramma begin van het nieuwe jaar.
Vraag 13:
Wat is tot dusver het resultaat van de drie interventies die u begin dit jaar naar aanleiding (van meldingen) van seksueel wangedrag op de werkvloer bij The Voice of Holland aankondigde, te weten in gesprek gaan met de sector, ondersteuning van het meldpunt Mores.online en de opvolging van de acties uit het advies van de Raad voor Cultuur?
Antwoord 13
Met de gesprekken heb ik de urgentie bij de sector willen overbrengen voor een gezamenlijke preventieve aanpak vanuit de sector. Die wordt ook gedeeld. Binnen afzienbare tijd komt de sector met een gezamenlijke convenant over hoe ze grensoverschrijdend gedrag willen aanpakken. Snel daarna – waarschijnlijk begin volgend jaar – ga ik samen met regeringscommissaris Hamer weer om tafel met deze sector om deze te bespreken. Ook hebben een aantal mediaorganisaties zich bij het meldpunt Mores.online aangesloten. Momenteel krijgt Mores.online een bijdrage vanuit het ministerie via de Rijkscultuurfondsen van € 200.000,- voor de periode tot en met 2023. Het werk van Mores.online zal ik ook na 2023 financieel blijven ondersteunen. Voor de opvolging van de acties uit het advies van de Raad voor Cultuur verwijs ik graag naar de brief die ik hierover heb geschreven aan uw Kamer op 2 november 20223 .
Vraag 14: Welke rol heeft de regeringscommissaris grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld in deze kwestie? Wat houdt haar rol in bredere zin in en wat heeft zij sinds haar aanstelling gedaan?
Antwoord 14
De NPO is met de regeringscommissaris in gesprek over haar eventuele betrokkenheid in het onderzoek naar deze kwestie. De rol van de regeringscommissaris in bredere zin houdt in dat zij gevraagd en ongevraagd het kabinet en andere partijen adviseert over de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld en vormt een boegbeeld voor het
BLADZIJDE 7
maatschappelijk gesprek om tot een cultuurverandering te komen. De primaire focus van haar activiteiten ligt bij seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, maar waar de aanpak andere vormen van grensoverschrijdend gedrag of geweld raakt zal zij dit in haar werkzaamheden meenemen en hier desgevraagd over adviseren.
Uit de gesprekken die zij tot nu toe heeft gevoerd met organisaties en individuen komt namelijk naar voren dat seksueel grensoverschrijdend gedrag vaak samenhangt met andere vormen van grensoverschrijdend gedrag.
Momenteel voert zij verdiepende gesprekken met een dwarsdoorsnede van het maatschappelijk middenveld, bedrijven en ervaringsdeskundigen over seksueel grensoverschrijdend gedrag als fenomeen, hoe dit te adresseren en welke kansen en uitdagingen er liggen in de preventieve, repressieve en curatieve sfeer.
Ten aanzien van de media is zij betrokken bij gesprekken die ik heb geïnitieerd met omroepen waaronder over hun initiatief om tot een convenant te komen waarbij zij zich maximaal zullen inspannen voor een veilige werkcultuur waarin alle vormen van grensoverschrijdend gedrag worden tegengegaan.
Vraag 15: Wilt u deze vragen elk afzonderlijk, met spoed en voor het Wetgevingsoverleg Media (28 november 2023) beantwoorden?
Staatssecretaris Uslu (OCW) geeft antwoorden op Kamervragen naar aanleiding van het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’. Het Tweede Kamerlid Werner (CDA) had de vragen gesteld.
Vijftien jaar lang geniet een miljoenenpubliek van De Wereld Draait Door. Maar wat de kijker niet ziet, is dat achter de schermen een angstcultuur heerst. Tientallen medewerkers werden ziek. Omroep BNNVara greep niet in. ‘Het was alsof de duivel in hem kroop.
Vragend kijkt presentator Matthijs van Nieuwkerk om zich heen. Het is 21 november 2019, iets voor achten, als tijdens de uitzending van De Wereld Draait Door onverwachts zijn eigen stem uit de luidsprekers galmt. Aan tafel zitten journalist Ruben Terlou, tafeldame Femke van der Laan, presentator Menno Bentveld en twee vogelexperts. Ze praten over de verkiezing van de vogel van het jaar.
Door een technische fout was een flard van de repetitie te horen. ‘Ik heb geen enkel idee wat hier gebeurde’, zegt Van Nieuwkerk snel. ‘Was ik de enige die het hoorde?’
De vogelexpert maakt er een grap over. ‘Geheime opnamen!’, roept ze. Alle gasten lachen. (Het incident wordt later uit de online-versie van de uitzending geknipt.)
Even lijkt er niets aan de hand.
Maar direct na de uitzending beent Van Nieuwkerk met grote passen de trap op naar de ruimte boven de studio. Daar wachten redacteuren, gastvrouwen, de regisseur, de eindredacteur. Zeven getuigen verklaren tegenover de Volkskrant wat er dan gebeurt.
‘Wíé is hier verantwoordelijk voor?’, schreeuwt Van Nieuwkerk.
Even later staat hij tegenover een geluidsman. Hun hoofden zijn dicht bij elkaar. ‘Wat stá je daar nou man?’, schreeuwt Van Nieuwkerk.
Dan begint hij te razen. Zijn woede is zo extreem dat velen het zich drie jaar na dato nog herinneren. ‘Het was’, zegt een redacteur, ‘alsof de duivel in hem kroop.’ Medewerkers gooien snel de deuren dicht: niemand mag dit zien of horen.
De geluidsman probeert wat terug te zeggen, maar hij komt niet boven de presentator uit. ‘Het is meneer Van Nieuwkerk voor jou’, horen aanwezigen hem schreeuwen.
‘Jij!’, schreeuwt de presentator volgens meerdere getuigen. ‘Jij had hier op je knieën moeten zitten, en moeten zeggen: sorry.’
Onthutst kijken mensen naar wat hier gebeurt.
‘Zeg sórry meneer Van Nieuwkerk’, roept de presentator. Om hen heen is het doodstil.
En dan doet de man wat hij zegt. ‘Sorry meneer Van Nieuwkerk’, brengt hij uit.
Zijn woorden gaan bij sommigen door merg en been. ‘Als ik hier aan terugdenk, krijg ik nog steeds kippevel’, zegt een redacteur. ‘Ik schaamde me kapot.’ ‘We waren allemaal in shock. Dit ging over alle grenzen heen’, zegt een ander, ‘het ging zó ver dat ik heb besloten dat ik nooit meer met Matthijs wil werken.’
Sommige getuigen voelen zich schuldig. ‘Ik heb hier naderhand lang over nagedacht’, zegt een van hen. ‘Niemand deed iets. Waarom deed ik niets?’
Vijftien jaar lang staat De Wereld Draait Door (DWDD) op eenzame hoogte op de Nederlandse tv. Het is het paradepaardje van de Vara en later BNNVara: het heeft jarenlang meer dan een miljoen kijkers per dag en wint alle belangrijke televisieprijzen. Vrijwel alles wat het programma aanraakt, verandert in goud. Veel bekende Nederlanders danken hun carrière aan de talkshow. Iedereen wil dáár zijn. Bij Matthijs aan tafel.
Het programma bezorgt de omroep miljoenen euro’s aan reclamegelden. Directieleden komen regelmatig naar de studio en proosten met leidinggevenden op de kijkcijfers.
Maar dit programma had een schaduwzijde.
De afgelopen maanden deed de Volkskrant onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag achter de schermen van De Wereld Draait Door en naar de rol van de omroep hierin. De laatste uitzending van DWDD was weliswaar twee jaar geleden, ook werd er ruim tien jaar geleden al in de media geschreven over de harde werksfeer bij het programma, toch besloot de redactie tot een onderzoek, omdat uit verhalen van oud-medewerkers bleek dat de angstcultuur en de gevolgen ervan langduriger, veelomvattender en ernstiger waren dan tot nu toe bekend. Daarnaast publiceerde de Raad voor Cultuur in juni een rapport waarin geconstateerd werd dat dergelijk gedrag in de mediasector een ‘hardnekkig en urgent’ probleem vormt, waarvan nu alleen ‘het topje van de ijsberg’ zichtbaar is.
In totaal sprak de Volkskrant met meer dan zeventig oud-medewerkers uit de vijftien jaar dat het programma liep. Ruim vijftig van hen stellen dat achter de schermen bij DWDD sprake was van structureel grensoverschrijdend gedrag.
Uit de verhalen blijkt dat Van Nieuwkerk extreme woede-uitbarstingen had. Vele medewerkers werden door de presentator ten overstaan van anderen op centimeters afstand toegeschreeuwd, vernederd en geïntimideerd. Medewerkers beschreven aan de Volkskrant tientallen van zulke incidenten, slechts enkele daarvan zijn opgenomen in dit verhaal. Meerdere eindredacteuren – de eindverantwoordelijken voor de redactie – werkten hier volgens bronnen aan mee. Het veroorzaakte bij velen stress en een permanent gevoel van onveiligheid. De top van BNNVara werd herhaaldelijk gewaarschuwd voor de situatie op de werkvloer, maar greep niet in.
Tientallen medewerkers kregen als gevolg hiervan burn-outs, ernstige psychische klachten zoals angst- en paniekaanvallen, of raakten anderszins beschadigd. De krant sprak met mensen die zeggen hier tot op de dag van vandaag last van te hebben. Sommigen zijn nog steeds verminderd inzetbaar of kampen nog altijd met angstgevoelens, nachtmerries of andere klachten die hen belemmeren in hun werk. Tientallen mensen hebben de televisiewereld hierdoor definitief verlaten. De krant beschikt over vertrouwelijke mails, berichten uit appgroepen, medische dossiers, contracten, vaststellingsovereenkomsten en communicatie met advocaten, die de verklaringen ondersteunen.
Omdat de meeste leidinggevenden uit die tijd ook nu nog invloedrijke posities bekleden in Hilversum of elders in de media, willen de meeste oud-medewerkers alleen op anonieme basis praten. Een deel is zelf nog actief in de mediawereld, vaak met korte contracten, en vreest voor hun carrière. Niettemin deelden tientallen mensen hun verhaal. Sommige vragen houden hen nog altijd bezig. Waarom deed BNNVara, de omroep die staat voor een ‘gelijkwaardige en rechtvaardige samenleving’ en die dit jaar het veelbesproken programma Boos! uitzond over grensoverschrijdend gedrag bij The Voice, niets? Waarom werd de presentator nooit gecorrigeerd?
Ging het succes boven alles?
EINDE DEEL ARTIKEL
2005 – 2008De onervaren presentator spat van het scherm
Het succes van DWDD begint in 2005, als ‘architect’ en eindredacteur Ewart van der Horst het format in een paar weken tijd uit de grond stampt. Niemand geeft er vooraf een stuiver voor, maar al snel valt één ding op: presentator Matthijs van Nieuwkerk, dan 45 jaar, spat van het scherm. Hij is eloquent, creatief, slim, charmant, scherp, razendsnel. En nooit saai.
Op de redactie houdt Van Nieuwkerk zich dan nog afzijdig. Hij leunt sterk op eindredacteur Van der Horst. ‘Matthijs luisterde naar hem’, zegt een redacteur. ‘Als Matthijs om 4 uur zei dat hij toch geen zin had in een onderwerp, dan zei Ewart: om 1 uur hebben we besloten dit te gaan doen, dus dan doen we dat ook.’
Van der Horst fungeert als de buffer tussen hem en de redactie. Hij schermt de presentator af, houdt hem uit de wind. Van Nieuwkerk houdt zich in die tijd meestal gedeisd, zegt een redacteur. ‘Als ik een onderwerp met hem doornam, vroeg hij: vind je het goed als ik het iets anders formuleer?’
‘Mensen waren in die tijd vooral bang voor Ewart’, vertelt een redacteur. ‘Die stoof razend en tierend over de redactie. ‘Kutonderwerp’, riep hij dan, terwijl hij een prullenbak omver schopte. Collega’s krompen ineen als hij langskwam.’
Van der Horst, die nu verantwoordelijk is voor de talkshows Jinek, Beau, Humberto en Renze, is een keiharde televisiemaker, zeggen bronnen. Maar hij heeft wel twee kanten. ‘Hij kon net zo goed schreeuwen: ‘Welke idioot heeft dit filmpje gemaakt?’, als ‘Jezus, dit is het beste filmpje dat ik ooit heb gezien’’, vertelt een geluidstechnicus.
Van der Horst zegt nooit enige wanklank te hebben vernomen, ook niet van de Vara. Misschien, zo zegt hij in een reactie, dat hij ‘imponerend was vanwege mijn staat van dienst, maar zeker niet intimiderend’.
De redacteuren zijn jong, veelal in de 20, ze werken non-stop, onder hoge druk. Maar ze voelen dat ze deel uitmaken van iets bijzonders. De kijkcijfers schieten de lucht in. ‘DWDD straalde op je af’, zegt een redacteur. ‘Het opende deuren. Bij concerten, festivals, boekpresentaties – overal stonden we op de gastenlijst. We konden met vijftien man naar het Boekenbal.’ Er ontstaan vriendschappen voor het leven. ‘Ons hele bestaan was DWDD’, zegt een redacteur. ‘Ook als we vrij waren. We stonden dag en nacht aan.’
EINDE DEEL ARTIKEL
2008 – 2016De maestro voert de druk op, falen is geen optie
‘We spelen Champions League’, zegt Van Nieuwkerk vaak. Nadat eindredacteur Van der Horst in 2008 is vertrokken, laat hij zich steeds vaker gelden. ‘De maestro’, zoals Van Nieuwkerk wordt genoemd, is extreem perfectionistisch. En dat verwacht hij ook van anderen. Voor middelmaat is geen plaats. Iedere uitzending voelt hij opnieuw dat hij kan falen.
‘Mijn kop ligt op het hakblok’, schreeuwt hij geregeld. Hij is bang voor verslapping. De druk moet maximaal zijn. Altijd. Tot het einde toe.
Deadlines, gasten afbellen, uitzendingen omgooien, fouten, teleurstellingen, ruzies, gesnauw, geschreeuw – het hoort bij een talkshow. Maar wat hier gebeurt, is anders, zeggen medewerkers.
De presentator is onberekenbaar, onvoorspelbaar en kan zomaar in woede ontvlammen. ‘Kun je dan niks?’, roept hij. Of: ‘Wie uit 2 mavo heeft dit gemaakt?’ Of: ‘Jij bent níéts waard.’
‘Elke dag kwam Matthijs rond een uur of 1 de redactie op’, zegt een redacteur. ‘Dan gluurden we van achter onze computer gespannen naar zijn gezicht. Keek hij boos? Hoe liep hij? Maakt hij een praatje? Uit alles probeerde ik af te lezen wat voor een dag het zou worden. Iedereen was voortdurend aan het aftasten. Het was zenuwslopend.’
Er ontstaat een werksfeer waarin verbale agressie, dreigen en intimideren wordt ingezet in een poging om prestaties te verbeteren. En waarin iedereen probeert zijn eigen hachje te redden, de woede te ontlopen.
Het zwaarste moment van de dag is de repetitie. Elke middag om vijf uur gaat de redactie naar de studio. Aan tafel ‘spelen’ redacteuren dan de gast die ze hebben voorbereid, terwijl Van Nieuwkerk hen interviewt. Collega’s kijken met klamme handen mee.
‘Tijdens de repetitie waagde ik het om hem tegen te spreken’, vertelt een redacteur. ‘Ik had een verhaal dat niet zo in elkaar zat als hij hoopte. Daarop explodeerde Matthijs. Hij was zo boos dat hij met zijn hand op tafel sloeg en begon te schreeuwen: ‘Luister jij óóit naar wat ik zeg?’ Ik keek naar de samensteller (een leidinggevende die verantwoordelijk is voor de uitzenddag, red.), die ook aan tafel zat. Die wist precies hoe het verhaal in elkaar zat. Maar die zei ijskoud tegen me: ‘Hoe kun je dat nou doen?’ Die liet me keihard vallen, terwijl ze zelf met dit slechte onderwerp was gekomen. Later gaf de samensteller me op mijn kop dat ik Matthijs had tegengesproken. Ze zei: wat denk je nou?’
Als er iets misgaat, vraagt Van Nieuwkerk zich volgens vele bronnen meestal maar een ding af: wie heeft dit gedaan?
‘Het was jóúw fout, jóúw schuld’, zegt een andere redacteur. ‘Daardoor ging je enorm aan jezelf twijfelen. Na een uitzending kwam hij naar me toe in de redactieruimte en ging vlak voor me staan. Ten overstaan van de redactie werd ik minutenlang met de grond gelijk gemaakt. ‘Je bent waardeloos!’, schreeuwde hij. Het was enorm intimiderend. Toen ik iets terug zei, ging Matthijs nog eens over me heen. En nog eens. Na die tirade liep hij naar de bar. Hij dronk een glas wijn en toen leek het van hem af te vallen. Ik heb me in mijn hele leven nog nooit zo klein gevoeld. Ik ken niemand die verbaal sterker is dan hij. Voor mezelf heb ik daarna besloten: als iemand ooit nog zo tegen me tekeergaat, dan laat ik me dat niet meer gebeuren. Het werken met Matthijs heeft me beschadigd; ik heb constant het gevoel dat ik op mijn hoede moet zijn. Matthijs leek zich totaal niet bewust van de ravage die hij aanrichtte.’
Vanaf 2008 is Dieuwke Wynia de eindredacteur van DWDD – ze zal acht jaar lang de redactie leiden (deze functie wordt later afwisselend eind- en hoofdredacteur genoemd, red.). Voor die tijd werkt ze er al als samensteller en wordt ze omschreven als bevlogen, aardig, betrokken en gevoelig. Maar als eindredacteur ondergaat ze een ‘bizarre transformatie’, stellen oud-medewerkers: ze ontwikkelt zich tot het verlengstuk van Van Nieuwkerk. ‘Als Matthijs iets niet goed vond, kwam zij schreeuwend de redactie op’, zegt een samensteller.
Wynia jaagt mensen op, stellen medewerkers. Ze noemt redacteuren ‘ambtenaren’ en ‘zombies’ en beticht hen van luiheid, terwijl ze 70 tot 80 uur per week werken. Redacteuren geven inzage in berichten, die aangeven dat ze waardeloze prestaties leveren. Een redacteur vertelt hoe Wynia eerst dreigt met ontslag en pas veel later zegt: ‘Waarom moet ik jou eerst helemaal afbranden voordat je je best gaat doen?’
‘Dieuwke liet twee redacteuren met elkaar strijden om een plek in het volgende seizoen’, zegt een redacteur. ‘Soms leek het een soort Expeditie Robinson.’ Sommige redacteuren zeggen door Wynia meer te zijn beschadigd dan door Van Nieuwkerk.
De cultuur van angst en wantrouwen infecteert ook de rest van de redactie. Op de werkvloer zijn de banden onderling hecht en proberen mensen elkaar te helpen, maar er is een probleem: zodra een collega uit de gratie valt bij Van Nieuwkerk of Wynia, raakt hij ‘besmet’ en gaan onderwerpen steeds vaker niet door. ‘Dan hoorde je: Matthijs vertrouwt hem of haar niet meer’, zegt een medewerker. Op de redactie, waar iedereen van elkaar afhankelijk is, zorgt dat ervoor dat anderen zich min of meer gedwongen voelen om om de besmette persoon heen te werken, vertellen bronnen. Waardoor die steeds verder geïsoleerd raakt, en steeds meer het gevoel krijgt niets goed te kunnen doen.
In die tijd vertrekken of knakken tientallen mensen. Sommigen stappen naar personeelszaken of de bedrijfsarts. ‘We voelden een continue dreiging’, zegt een medewerker. ‘We hadden geen idee meer wat normaal was. Een van mijn collega’s – een superintelligente, leuke, boomlange vent – was in een paar maanden tijd veranderd in een trillend rietje. De angst stond in zijn ogen. Hij stapte midden in zijn werkdag op. Eigenlijk hadden we hem applaus moeten geven. Maar in plaats daarvan zeiden we collectief: wat doet híj nou? Dat is het erge. Je gaat je allemaal zo gedragen. Dat doet een angstcultuur met mensen.’
De betrokken medewerker wil niet reageren. Drie getuigen bevestigen de gang van zaken.
Wynia verzet zich ten overstaan van de redactie niet tegen de presentator. Integendeel. Een redacteur vertelt hoe Wynia haar filmpje goedkeurt, maar hoe Van Nieuwkerk daarna uitvalt. ‘Hij zei: ‘Dit is zó slecht gemaakt. Hoe kán dit?’ Vervolgens deed Dieuwke alsof ze het voor het eerst zag, sloeg haar hand voor haar mond en zei: ‘Oh, nee, néééé.’’
‘Dat mechanisme maakte mensen gek’, vertelt de redacteur. ‘Het betekende dat je haar oordeel als leidinggevende nooit kon vertrouwen.’
‘Onze vrienden dachten dat wij de leukste baan van de wereld hadden’, zegt een redacteur. ‘Maar ik maakte geregeld mee dat ik na een werkdag naar buiten liep en dat er iemand bij zijn fiets stond te huilen.’
EINDE DEEL ARTIKEL
Signalen van grensoverschrijdend gedrag stapelen zich op
In de jaren 2010 en 2011 komt er een reeks alarmsignalen binnen bij de top van de omroep over de angstcultuur en over grensoverschrijdend gedrag van Van Nieuwkerk. Deze belanden veelal bij de toenmalige Vara-mediadirecteur Frans Klein, nu een van de machtigste mannen binnen Hilversum: als NPO-directeur is hij verantwoordelijk voor de televisieprogrammering van alle publieke zenders.
De eerste die bij hem aan de bel trekt is Wim van Klaveren. Hij werkte jarenlang als eindredacteur voor talkshows als Sonja en Vara Laat en is niet bang. In 2010 slaat hij alarm over DWDD, waar hij dan net is gestopt. ‘Ik heb Frans Klein gezegd dat hij moest ingrijpen’, zegt Van Klaveren. ‘Dat het zo niet langer kon. Dat redacteuren het slachtoffer werden van de grillen van Van Nieuwkerk en Wynia.’
Maar hij wordt naar eigen zeggen afgescheept. ‘Frans zei: ‘Als we ingrijpen, dan moet het programma misschien stoppen. Weet je om hoeveel arbeidsplaatsen dat gaat?’
‘Dan sta je met je bek vol tanden’, zegt Van Klaveren.
In datzelfde jaar volgt nog een andere waarschuwing, wanneer medewerkers lekken naar Nieuwe Revu. Het blad schrijft over een ‘dictatorschap van angst’ bij DWDD. Maar mediadirecteur Klein bagatelliseert de situatie. ‘Ik ben juist trots op die mentaliteit’, reageert hij in het artikel. ‘Dit programma is topsport op het scherpst van de snede.’ De omroep komt niet in actie. Klein onderzoekt niet wat er waar is van de aantijgingen. Er verandert niets.
Het is maart 2011 als een derde waarschuwing volgt. Ditmaal van Janine Abbring, die het niet meer pikt. De afgelopen jaren maakte Abbring naam als interviewer bij Zomergasten en als eindredacteur van de shows met Arjen Lubach.
In die tijd is ze een van de Jakhalzen, de verslaggevers die dagelijks brutale of grappige reportages maken. Midden op de redactievloer vindt een harde aanvaring plaats tussen haar en eindredacteur Wynia over een al dan niet spontane polonaise die PvdA-lijsttrekker Job Cohen tijdens verkiezingstijd in een tv-programma inzette en waarover Abbring niet tijdig zou hebben verteld, al stelt Abbring zelf dat Wynia niet wilde luisteren. ‘Dieuwke was ziedend’, zegt een collega. ‘Ze zei dat ze ervoor zou zorgen dat Janine nooit meer aan de bak zou komen in Hilversum.’
Wynia doet wat ze wel vaker doet: ze stuurt een mail naar vrijwel de hele redactie waarin ze genadeloos uithaalt naar Abbring. In de mail, in bezit van deze krant, spreekt ze over ‘een ernstig ongeluk’, en een ‘enorme blunder’ waarvoor geen verzachtende omstandigheden zijn. ‘ALS JE OP NIEUWS STUIT, MELD HET!’, staat er.
De volgende dag belandt er om 12.02 uur een reply van Abbring in ieders mailbox. Het onderwerp: ‘Jakhals wordt weer een visje’. Beste Dieuwke, staat er. ‘Het is nogal wat, om iemand in een mail volkomen neer te sabelen (…) Om dit te bestempelen als de grootste (gemiste) primeur sinds Watergate vind ik schromelijk overdreven.’ Ze bekritiseert de manier waarop ze is ‘behandeld, toegemaild en toegeschreeuwd/gild’ vanuit verschillende ruimtes in het gebouw. ‘Ik vond en vind dat absurd, respectloos en onbeschoft. Iemand zei gisteren tegen me: ‘If you want to swim with the sharks, you have to become one.’ Maar ik ben eigenlijk liever gewoon een aardige vis in plaats van een haai(baai). Vandaar dat ik heb besloten te stoppen als Jakhals.’ Ze bedankt de rest van de redactie. ‘Ik vind jullie de bom’, schrijft ze.
Op de redactie kijken mensen verbijsterd naar hun scherm. Voor het eerst komt een van hen openlijk in opstand.
‘Ik dacht: dit is groots verzet’, zegt een redacteur.
Toch veroorzaakt de brief slechts een rimpeling in de vijver: het haalt niets uit. Desgevraagd reageert Abbring schriftelijk: ‘Het klopt dat ik ooit ontslag heb genomen bij DWDD vanwege de mijns inziens onacceptabele manier waarop er door de eindredacteur van dat programma met mensen werd omgegaan. In mijn ontslagmail, die buiten mijn weten om door iemand naar de Volkskrant is gestuurd, gaf ik aan dat ik de managementstijl van deze eindredacteur ervoer als grensoverschrijdend (ook al heb ik toen andere woorden gebruikt, want die term kende ik nog niet). Ik voel me, elf jaar na dato, niet genoodzaakt in te gaan op gebeurtenissen en details, omdat de mail voor zich spreekt. We zijn inmiddels meer dan een decennium verder, situaties veranderen, mensen veranderen.’
‘Ik heb bij DWDD geleerd’, aldus Abbring, ‘hoe ik vind dat een redactie niet moet worden geleid.’
Wynia, die nu als freelance programmamaker in de tv-wereld werkt, erkent achteraf dat ze dit anders had moeten aanpakken. Ze zegt dat ze Abbring eerder probeerde te beschermen, toen Van Nieuwkerk haar niet zag zitten. ‘Ik had eerder met haar in gesprek moeten gaan en het er niet zo op aan moeten laten komen’, zegt Wynia. Ze stuurde de mail van Abbring naar eigen zeggen door naar de Vara-directie. ‘Voor hulp.’ Daar werd niet op gereageerd, stelt ze.
Aan de reeks waarschuwingen voegt de afdeling personeelszaken van de Vara eind 2011 een vierde alarmsignaal toe. Daar groeien de zorgen over de ongezonde werkomstandigheden bij DWDD. Personeelsadviseur Mirjam de Klerk, die de talkshow onder haar hoede heeft, hoort steeds meer verhalen van medewerkers die last hebben van mentale klachten. De Klerk voelt zich genoodzaakt een waarschuwing te sturen aan mediadirecteur Frans Klein. Ze laat hem weten dat de situatie ‘uit de hand dreigt te lopen’, zegt ze achteraf tegen de Volkskrant.
In december 2011 komt daar nóg een signaal overheen, ditmaal in Privé. Vier pagina’s lang publiceert het blad over de ‘studioterreur’ bij DWDD. Van Nieuwkerk zou medewerkers ‘op ongelooflijke wijze’ schofferen en al negentien medewerkers hebben ontslagen. Twaalf van hen worden met naam en toenaam genoemd. ‘Draait Matthijs nu zelf doorrr?’, staat er op de cover. Meestal haalt het roddelblad het bureau van mediadirecteur Frans Klein niet, maar nu wel. Het blijft zelfs een aantal dagen liggen, aldus een insider.
In 2011 vindt er intern beraad plaats bij de Vara over de toestand bij DWDD. Mediadirecteur Klein en hoofd personeelszaken Anjes van der Linden besluiten de taken te verdelen. Klein spreekt samen met personeelsadviseur De Klerk met Wynia, Van der Linden gaat met Van Nieuwkerk praten. Ze kiezen voor een zalvende toon.
Het verandert weinig.
Op dat moment kraakt niet alleen de redactie. Ook presentator Van Nieuwkerk wankelt. Op 5 december 2011, vlak voor de Privé-publicatie, begint hij op tv ineens te hakkelen en te haperen. Hij voelt zich niet goed. Af en toe hapt hij naar adem. Een aantal keer grijpt hij naar zijn borst. Hij denkt dat hij een hartaanval heeft. Nadien gaat hij naar het ziekenhuis, maar het blijkt niet ernstig. Hij zou te hard hebben gewerkt.
Van Nieuwkerk verkeert dan al jaren aan de top. Medewerkers vragen zich geregeld af in hoeverre het verantwoord is dat iemand zo lang onder zo’n zware druk verkeert. De presentator schermt zichzelf in de loop der tijd steeds meer af van de buitenwereld. Interviews doet hij uiteindelijk alleen nog maar schriftelijk. Er zijn maar weinig mensen die hij in zijn privéleven toelaat. Van Nieuwkerk, die zichzelf ‘een mozaïek van angsten en fobieën’ noemt, kan niet meer over straat zonder herkend te worden. Iedereen houdt hem in de gaten, iedereen wil iets van hem.
Het artikel in de Privé schaadt zijn positie niet. Maar het kost wel iemand anders de kop.
Jelleke van Rijsoort is al negen jaar een van de vaste visagisten van Van Nieuwkerk. Zelfs in haar vakantie wordt ze gebeld door zijn assistent voor fotoshoots. ‘Ik liep al jaren op mijn tenen door de angstcultuur achter de schermen – net als iedereen daar’, zegt ze. ‘Maar als zzp’er was ik zo afhankelijk dat ik er niets van durfde te zeggen.’
Haar einde begint maanden voor de publicatie in Privé, als ze uit het niets bericht krijgt. ‘Matthijs wilde mijn föhn zien’, zegt Van Rijsoort. ‘Hij dacht dat mijn föhn niet goed was, omdat hij vond dat zijn haar niet goed zat.’ De visagiste besluit te doen wat hij zegt. ‘Zijn haar zat net als anders, maar ik ging erin mee omdat ik mijn baan wilde houden.’ Het wordt een vreemd gesprek. ‘Hij wilde weten wat de kracht van mijn föhn was. Onzin natuurlijk. Ik voelde dat ik richting de uitgang zou gaan, zonder dat ik wist waarom.’
Kort daarop hoort ze dat hij ‘haar niet meer wil zien’. Ze mag alleen de gasten blijven doen, maar Van Nieuwkerk kijkt haar niet meer aan.
Vlak na de publicatie in Privé werkt ze op een dag in december bij Van Nieuwkerks tv-programma over de Top 2000. ‘De producer zei: er is heel veel spanning, loop even naar Matthijs.’ Op de vloer kreeg ik de volle laag. En plein public schreeuwde hij dat ik verantwoordelijk was voor dat Privé-stuk, terwijl ik er niets mee te maken had. Ik moest weg.’
Huilend verlaat ze de studio. Ze staat per direct op straat. Het betekent dat ze haar hoofdinkomen kwijt is.
Later biedt de Vara onder druk van haar advocaat een ‘schamele vergoeding’, stelt ze. De Vara-jurist sommeert haar ‘intern en extern’ te ‘zwijgen’ over de kwestie.
‘Ik heb hier tot op de dag van vandaag last van’, zegt Van Rijsoort. ‘Het heeft me beschadigd. Ik kreeg zelfs paniekaanvallen. Ik had daar zo lang gewerkt, en ineens werd ik zó aan de kant gezet. Niemand bij BNNVara, met uitzondering van één persoon, heeft ooit nog contact met me opgenomen. Ik bestond gewoon niet meer.’
EINDE DEEL ARTIKEL
Iedereen weet het. Waarom doet niemand iets?
Op de redactie maken medewerkers zich na alle door de omroep genegeerde signalen dan geen illusies meer. Redacteuren realiseren zich dat BNNVara er kennelijk voor heeft gekozen om de giftige werkcultuur te accepteren. ‘John de Mol had het na de onthullingen over The Voice over loketten. Maar wij hadden geen loketten. Frans Klein was heel dik met Matthijs en Dieuwke. Dus je liet het wel uit je hoofd om naar hem toe te gaan.’
‘Iedereen wist dit’, zegt een collega, ‘maar er werd gewoon weggekeken. BNNVara deed alles voor het succes. Zo lang het zo goed ging, konden ze doen wat ze wilden. Ik verwijt mezelf en mijn collega’s dat we hebben gezwegen in angst.’
Eindredacteur Dieuwke Wynia verdedigde de harde cultuur bij DWDD in 2015 in de Volkskrant nog zonder een spoor van twijfel. Ze vergeleek het programma met een sportwedstrijd. ‘Wie niet presteert, krijgt dat meteen te horen of wordt gewisseld’, zei ze destijds.
Maar de afgelopen jaren heeft ze nagedacht. Ze erkent nu dat ze ‘bot’ en ‘te weinig invoelend’ is geweest. ‘Daar heb ik spijt van.’ In een schriftelijke reactie vertelt ze dat ze jarenlang klem heeft gezeten tussen Van Nieuwkerk en de redactie. ‘Ik worstelde met Matthijs’, zegt ze. ‘Zijn woede-aanvallen waren heftig, hij leek op zulke momenten een ander persoon.’ Ze stelt dat de presentator haar op cruciale momenten in de steek liet en het haar alleen liet opknappen. Zo ‘stopte ze de samenwerking’ met meerdere mensen nadat Van Nieuwkerk had aangegeven ‘klaar’ te zijn met hen. ‘Ik besef nu dat ik het niet zo ver had moeten laten komen.’
Dat ze tijdens repetities soms van standpunt veranderde en daarmee redacteuren afviel, had te maken met Van Nieuwkerk, zegt ze. ‘Matthijs had een scherp oog en kon zeer overrompelend zijn. Niet alleen voor redacteuren, maar ook voor mij.’
‘Als we het hebben over daders en slachtoffers, dan zit ik in een grijs gebied’, zegt Wynia. ‘Ik heb Matthijs zo vaak proberen aan te spreken op zijn gedrag, hem zo vaak gevraagd zich anders op te stellen tegenover mensen. Als hij was uitgevallen, dan belde ik hem ’s avonds. Soms ging hij dan gewoon nóg een keer los tegenover mij. Hij was niet te bereiken, niet te sturen. Mijn positie was eenzaam. En mijn rol was zo complex. De redactie had vaak geen idee dat ik dit deed. Ik kon ook niet alles doorbrieven, want ik kon mijn vertrouwensband met Matthijs ook niet zomaar schenden. Ik moest hem als presentator ook veiligheid bieden.’
‘Aan het eind van mijn hoofdredacteurschap ging ik steeds vaker verdrietig naar huis. Ik ben vooral vanwege Matthijs weggegaan bij DWDD.’
Wynia zegt regelmatig met Frans Klein gesprekken te hebben gevoerd over het gedrag van Van Nieuwkerk. ‘Matthijs was het probleem. Frans wist van het ingewikkelde karakter van Matthijs. Dat werd als een vervelende bijwerking beschouwd. Maar uiteindelijk werd niet ingegrepen. Nooit is er actieve bekommernis geweest over de veiligheid of de mentale staat van de redactie. De directie koesterde het succes.’
Achteraf voelt ze zich in de steek gelaten door de omroeptop, zegt ze. ‘Frans Klein zei een keer: ‘Er is er maar één die de grenzen kan aangeven, dat ben jij. Doe dat dus ook, want anders creëer je een monster.’ Klein had moeten ingrijpen. Iedereen wist het. Ook alle directeuren die na hem kwamen. Zij hadden mij moeten beschermen. Je kunt wel luisteren, maar je moet ook iets doen. Niemand van hen vroeg aan mij: wat heb jij nodig?’
‘Ik hoop dat we hier lessen uit trekken’, zegt ze. ‘We moeten ons realiseren dat presentatoren die dag in dag uit op tv komen, vervormd raken. We moeten ervoor zorgen dat zij niet onaantastbaar worden.’
Volgens Klein heeft hij wel degelijk ingegrepen toen ‘na vier of vijf seizoenen’ bleek dat de verloopcijfers hoger waren dan bij andere programma’s. ‘In de loop van de tijd hebben we bewust de redactie vergroot. En iemand van personeelszaken dichter op het programma gezet.’
Klein erkent dat hij ‘zag dat het heftig was’. ‘Natuurlijk liepen we het risico dat sommige mensen iets te veel vermalen raakten in deze situatie. Daar hebben we op onze manier aandacht aan proberen te besteden.’ In retrospectief was dat volgens hem ‘misschien onvoldoende’.
Zijn opvolger in 2014, Robert Kievit, zegt van Klein geen overdrachtsdossier te hebben gekregen. Ook hij voorkomt niet dat in zijn periode redacteuren zich onveilig blijven voelen. ‘Achteraf gezien hadden we daar als bestuur, en ik als mediadirecteur, alerter op moeten zijn’, laat hij schriftelijk weten.
EINDE DEEL ARTIKEL
2016 – 2019Het patroon van wegkijken verzekert het voortbestaan
Bij DWDD ontstaat in de loop der jaren een patroon van wegkijken waardoor het programma kan voortbestaan, ondanks de angstcultuur: BNNVara bagatelliseert het probleem om het paradepaard in de lucht te houden, de eindredacteur voert de opdrachten van Van Nieuwkerk rücksichtslos uit en schaadt daarmee medewerkers. De redacteuren durven er bijna nooit iets van te zeggen. De kortlopende arbeidscontracten die gebruikelijk zijn in de talkshowwereld, maken hun positie kwetsbaar.
Er is ook een kleine groep medewerkers die stelt dat de ‘harde sfeer’ juist nodig was om zo’n goed programma te maken. Ze zeggen dat sommige mensen daar minder goed mee om konden gaan en daarmee ‘ongeschikt’ waren om voor een dagelijkse talkshow te werken. Dat dit er veel meer waren dan bij andere programma’s, komt volgens hen doordat niets kon tippen aan DWDD.
Medewerkers die zich ziek of overspannen bij BNNVara-bedrijfsarts Hein Hendriks, in dienst bij de Arbo Unie, of p&o-adviseur Mirjam de Klerk melden, krijgen daar te horen dat ze niet de enigen zijn. ‘Toen ik bij de bedrijfsarts kwam’, vertelt een redacteur, ‘pakte hij mijn hand en zei: je bent nummer zoveel al, we gaan je helpen.’ Ook De Klerk reageert vaak begripvol, zeggen mensen. ‘Ik heb Mirjam alles verteld en ze gaf het ook toe’, zegt een redacteur. ‘Ze zei: we weten wat daar gebeurt, maar het is wél DWDD.’ In gesprekken met de Volkskrant steekt De Klerk de hand in eigen boezem. ‘Ik moest mensen soms echt oplappen’, zegt ze. ‘Achteraf denk ik dat ik te veel een fixer ben geweest, te veel gericht op het oplossen van individuele problemen en te weinig op het aanpakken van de oorzaken.’
Personeelszaken probeert mensen door te sluizen binnen de omroep naar radioprogramma’s zoals De Nieuws BV of naar tv-quizzen, waar ze kunnen bijkomen. Anderen vertrekken met een vaststellingsovereenkomst, een afspraak om het dienstverband te beëindigen. ‘Mirjam zei: ‘We zaten aan dit bedrag te denken.’ Ik zei: okay’, vertelt een redacteur.
Het lukt personeelszaken niet om structureel iets aan de ongezonde situatie op de werkvloer te veranderen, wel stuurt zij medewerkers die in de knel komen naar een coach. Op die manier moeten ze weerbaarder gemaakt worden tegen de situatie op de werkvloer en hoopt p&o dat het ze duidelijk wordt dat het niet aan hen ligt. Sommigen krijgen zelfs coaching nadat ze al zijn vertrokken. ‘Ik heb daar echt wat aan gehad’, zegt een medewerker. ‘Maar het idee was: jíj moet veranderen, jíj moet je aanpassen. Dat werd volstrekt normaal gevonden.’
De Arbo Unie laat in een reactie weten dat het de taak is van een bedrijfsarts om toe te zien op de veiligheid op de werkvloer en signalen hierover te melden bij de directie. Of Hendriks dat heeft gedaan, wil de Arbo Unie niet zeggen. Ook op andere vragen wil de organisatie geen antwoord geven.
Het seizoen 2016/2017 is een van de ergste uit de laatste periode van DWDD. In dat seizoen vallen volgens insiders zo’n tien mensen uit – doordat ze eruit worden gewerkt, door burn-out, door overplaatsing. In oktober vertrekt Wynia en wordt ze opgevolgd door een nieuwe eindredacteur:
Marco Versluis, tegenwoordig directeur tv bij productiebedrijf Medialane, waar Van Nieuwkerk ook aan verbonden is.
Onder leiding van Versluis blijft Van Nieuwkerk tekeergaan, de eindredacteur weet diens emoties niet te dempen. Zo ontslaat hij op Goede Vrijdag 2017 een samensteller op staande voet na een woede-uitbarsting van Van Nieuwkerk. ‘We hebben haar nooit meer teruggezien’, zegt een redacteur die het ontslag van een afstand zag gebeuren. ‘Dat zou ik nu anders hebben gedaan’, zegt Versluis in een reactie.
Versluis voorkomt ook niet dat Van Nieuwkerk een van zijn meest ervaren redacteuren vernedert. Het gebeurt in het ‘hok’, zijn kantoor midden op de redactie. ‘Iedereen wist dat die redacteur op omvallen stond’, zegt een medewerker. ‘Hij kreeg een onderwerp opgedragen dat hij zelf twijfelachtig vond, maar daarna werd het hém verweten. In het hok begon Matthijs te schreeuwen. ‘Deze tekst stelt geen reet voor’, riep hij, ‘iedereen zapt weg als ik dit uitspreek.’ Toen de redacteur wat terugzei, ontplofte Matthijs. Hij schreeuwde: ‘O ja, vind jij dít een goede opzet?’ Hij hield de tekst omhoog en riep: ‘Dan doen we het toch op jouw manier? Kóm dan, pak hem dan, kom hem dan halen?’ Die redacteur stond aan de grond genageld. Uiteindelijk liep hij er op af. Maar net toen hij zijn blaadje wilde pakken, gooide Matthijs het voor zijn ogen in de prullenbak. Daarna is die redacteur het hok uitgelopen. Huilend ging hij naar huis. Matthijs schreeuwde: ‘Haal hem terug!’ Daarop heeft Marco hem meegedeeld dat hij terug moest komen. De volgende dag werd er koeltjes over gesproken door Marco. O ja, werd er gezegd, die komt niet meer.’
De betreffende redacteur bevestigt het incident maar zegt dat het te gevoelig ligt om hierop te reageren. Ook andere redacteuren bevestigen de gang van zaken.
Achteraf zegt eindredacteur Versluis dat hij grenzen heeft overschreden. ‘Ik erken dat in mijn eerste jaar als hoofdredacteur het maken van het programma ook bij mij vóór alles ging. Ik wilde primair het allerbeste programma maken en daarin ben ik soms over mijn eigen grenzen heen gegaan. Dat zag ik ook bij anderen gebeuren. Pas gaandeweg besefte ik dat het ook anders kon, en dat ik het anders wilde. We zijn, door onze drang naar continuïteit van het succes, tekortgeschoten.’
De woede van de presentator zorgt ervoor dat medewerkers geen enkel risico meer nemen. Als een gast ‘niet levert’ worden zij afgebrand, weten ze. Bij twijfel richten ze zich daarom op zijn lievelingsgasten: Sywert van Lienden, Hugo Borst, Jort Kelder, Alexander Klöpping. ‘Bel Sywert maar, vraag maar wat Sywert ervan vindt’, zei Matthijs dan. Daarom hadden we zo vaak dezelfde gasten.’
EINDE DEEL ARTIKEL
Als je ziek wordt van de stress heb je niet ‘het juiste dna’
In documenten van psychologen, psychiaters en de bedrijfsarts die in bezit zijn van de Volkskrant, staat dat medewerkers last hebben van psychische klachten, burn-outs, angst- en paniekaanvallen, slaapproblemen, hyperventilatie, duizelingen, buikpijn en emotionele uitputting. Sommige medewerkers zeggen ptss-achtige klachten te hebben. Meerdere mensen zeggen nog altijd met klachten te kampen, zoals overmatige gevoeligheid voor stress en overbelasting, angst voor conflicten of fouten, en het gevoel dat ze altijd tekortschieten. Een psychiater concludeert expliciet dat de onveilige en onberekenbare manier waarop de leidinggevenden bij DWDD omgingen met werknemers de oorzaak is van het ontstaan van een burn-out bij zijn cliënt.
‘Ik heb meerdere vrienden – vier, inclusief mezelf – over wie hun therapeut zegt dat ze kenmerken vertonen van ptss’, vertelt een andere redacteur. ‘Ze staan altijd aan, zijn constant alert. Ze zijn continu aan het scannen hoe de sfeer ergens is. Want ze weten dat de situatie in één klap om kan slaan.’
Verschillende medewerkers zeggen hun eindredacteur om hulp te hebben gevraagd, omdat ze voelden dat ze ziek werden van de werksfeer. Volgens de medewerkers werden hun noodsignalen genegeerd.
Over redacteuren die weg moeten wordt door leidinggevenden gezegd dat ze niet het ‘juiste dna’ hebben of ‘van een andere bloedgroep’ zijn. Ze worden buiten de groep geplaatst. Voor begeleiding van mensen zou geen tijd zijn geweest.
Een jonge redacteur vertelt hoe ze plotseling een kantoor in wordt gevraagd en wordt ontslagen. ‘Mirjam de Klerk van p&o zei: ‘Nou, je voelt het al aankomen.’ De eindredacteur zei: ‘We gaan niet met je verder.’ Ik mocht kiezen: mijn dag afmaken of meteen vertrekken. Ik was in tranen. Mirjam vroeg: ‘Ben je opgelucht?’ Alsof ze mij een gunst bewees. Ik heb nadien maandenlang op bed gelegen met de gordijnen dicht. Ik deed niets meer, kon niets meer. Ik had nachtmerries. Achteraf denk ik dat je dit een depressie kunt noemen. De eindredacteur (Versluis, red.) beweerde dat ik niet geschikt was voor dit soort werk. Ik weet nu dat dit niet waar was, maar de woorden zijn altijd blijven hangen in mijn hoofd. De impact was enorm. Ik raakte al mijn ambitie kwijt, wilde niets meer, dacht dat het aan mij lag. Ik heb nooit meer iets van iemand gehoord. Daarna heb ik jarenlang onder mijn niveau gewerkt. Ik neem het BNNVara en Marco Versluis nog steeds kwalijk dat ik zo lang onnodig heb stilgestaan.’
Sindsdien is ze op haar hoede. ‘Op mijn werk kijk ik altijd: hoe zijn de verhoudingen, wie is bevriend met wie? Als iemand ‘even met me wil praten’, dan schrik ik nog steeds.’
‘Ik heb zoveel mensen van de ene op de andere dag zien verdwijnen’, zegt een medewerker. ‘Over hen werd vaak met dedain gepraat. Het verhaal was altijd dat ze niet functioneerden. Dat ze gewoon niet goed genoeg waren. Ik heb hier nachten van wakker gelegen, trillend in mijn bed. Zelf ben ik er bijna aan onderdoor gegaan. Ik zat vaak huilend op de wc. Ik merkte dat ik er zelf ook snauwerig van werd. Dat is het erge: je gaat eraan meedoen. Ik begon anderen af te blaffen. Uiteindelijk ben ik zelf opgestapt.’
Toch blijft een deel van de redacteuren er jarenlang werken, ondanks de cultuur van angst. Waarom?
‘Ik zat er zó in verstrikt’, zegt een redacteur. ‘Alle mensen die onder onze ogen verbrokkelden – daar wilde ik gewoon niet bij horen. Ik wilde niet falen. Ik zat op de rand van een burn-out, maar het kwam niet in me op om te stoppen of grenzen te stellen. Ik stoomde gewoon door. Terwijl ik voelde dat het misging.’
Wat het voor medewerkers met een jaarcontract ook lastig maakt, is dat ze vaak een fors bedrag moeten betalen om tijdens een lopend seizoen weg te mogen bij DWDD. Doordat medewerkers (tot 2018) in de zomer drie maanden vrijaf hebben maar wel doorbetaald worden, bouwen sommigen van hen een ‘schuld’ op aan vrije dagen. Een schuld die tijdens een seizoen makkelijk te compenseren is met alle gemaakte overuren, maar die zij bij een tussentijds vertrek moeten terugbetalen – soms tot een bedrag van wel twee maandsalarissen. ‘Veel twintigers zonder vast contract konden zich dat niet veroorloven’, zegt een medewerker.
Het is bovendien niet altíjd verschrikkelijk bij DWDD, benadrukken vrijwel alle bronnen. ‘Een slechte dag, dat was het ergste dat je mee kon maken’, zegt een redacteur. ‘Maar een goede dag, dat was de beste dag uit je leven.’ Op die momenten is de stemming euforisch, is Van Nieuwkerk uitermate charmant en geeft hij vrouwelijke redacteuren een kus op hun voorhoofd of aait hij mannelijke redacteuren door hun haar. ‘Pico bello’, zegt hij dan. ‘Als hij zoiets tegen je zei, dan kon je daar wekenlang op teren’, zegt een redacteur.
Allerlei redacteuren vertellen dat DWDD van hen geweldige televisiemakers heeft gemaakt en hun carrières heeft geholpen. Maar soms verscholen ook zij zich in ruimtes zoals het montagehok om te ontsnappen aan de spanningen. ‘Ik ging twijfelen. Aan mezelf, aan alles’, zegt een van hen. ‘Ik heb er een ongezonde relatie met mijn werk aan over gehouden. Ik krijg snel last van stress en leg de lat altijd heel erg hoog. Het is nooit goed genoeg. Het heeft meer dan twee jaar geduurd en ik heb een tiental bezoeken aan een psycholoog afgelegd voordat ik weer normaal aan een live-uitzending kon werken.’
EINDE DEEL ARTIKEL
2019 – 2020Het laatste seizoen, een ‘dream team’ treedt aan
Pas in het laatste seizoen verandert er iets. De nieuwe eindredacteur Cécile Koekkoek heeft meer oog voor de redactie dan haar voorgangers, en verdedigt hen tegenover de presentator.
Koekkoek, voormalig hoofdredacteur van de Varagids en tegenwoordig werkzaam bij katern V van de Volkskrant, is door Van Nieuwkerk zelf gevraagd. Hij spreekt over een ‘dream team’. Aanvankelijk loopt dit goed en grijpt Koekkoek een aantal keer in als situaties dreigen te escaleren. Toch zien medewerkers dat ze uiteindelijk op hetzelfde probleem stuit als haar voorgangers: het is bijna onmogelijk om én de redactie te beschermen én Van Nieuwkerk tevreden te houden.
In dit seizoen vindt in december 2019 het incident met de geluidsman plaats, de gebeurtenis waar dit verhaal mee begon. De geluidsman werd ten overstaan van collega’s door Van Nieuwkerk met de grond gelijkgemaakt. De dag daarna gebeurt er iets opmerkelijks.
Het is rond twee uur in de middag als Van Nieuwkerk met een grote, bordeauxrode wollen muts de redactie van DWDD op loopt. Op de vloer roept hij iedereen bij elkaar.
Hij zegt dat eindredacteur Koekkoek hem heeft aangesproken op zijn gedrag. ‘Gisteren is er iets niet goed gegaan’, aldus Van Nieuwkerk. ‘Ik ben te ver gegaan, en ik zie nu in dat dat niet kon.’ Hij vertelt dat hij zojuist zijn excuses heeft gemaakt aan de geluidsman.
Van Nieuwkerk huilt. Hij zegt dat het hem soms zwart voor zijn ogen wordt en dat dit iets is waar hij niet trots op is. Hij vertelt dat hij ‘gif’ in zijn hoofd heeft. Dat hij in therapie zou moeten.
Hij heeft hulp nodig, zegt hij.
Verbijsterd kijken de medewerkers naar de presentator. Zo zien ze hem nooit.
Het is een van de weinige keren dat de presentator zich tegenover medewerkers verontschuldigt voor een woedeaanval. De geluidsman zelf wilde aanvankelijk tegenover de Volkskrant niet inhoudelijk op het incident ingaan. Wel zegt hij over ‘de woede-uitbarsting’ dat die ‘extreem’ was, al zegt hij zich niet te kunnen herinneren dat Van Nieuwkerk zei dat hij op zijn knieën had moeten zitten. Hij neemt Van Nieuwkerk niks meer kwalijk, omdat die hem ‘heel oprecht’ zijn excuses heeft aangeboden in een lang telefoongesprek ‘van zestigers onder elkaar’. Zo is het ‘uitstekend opgelost’ in zijn ogen. ‘Ik voel me geen slachtoffer.’
Voor zijn werkgever, productiebedrijf NEP, is het incident niettemin zo ernstig dat twee leidinggevenden verhaal halen bij de programmaleiding van DWDD én de directie van BNNVara. De toenmalig directeur van het bedrijf bevestigt dat tegenover de Volkskrant.
Even lijkt het alsof de houding van Van Nieuwkerk na zijn excuses aan de redactie verandert. Meerdere medewerkers bedanken Koekkoek voor haar handelen.
Maar uiteindelijk gaat het alsnog fout. Als Koekkoek het bij nieuwe incidenten opnieuw opneemt voor de redactie, zien mensen hoe Van Nieuwkerk zich tegen haar keert. Hij negeert en kleineert haar en houdt tirades. ‘Er waren incidenten waarbij Matthijs in het hok tegen Cécile schreeuwde en met zijn vuisten op tafel sloeg’, vertelt iemand. ‘Mijn collega zei: Moeten we iets doen? Ik ben bang voor haar veiligheid.’’
‘Ik herken me in het hier geschetste beeld’, zegt Koekkoek. ‘De cultuur bij DWDD en de structurele passieve houding van de directie zijn de redenen geweest voor mijn vertrek bij de omroep.’
Op 27 maart 2020 wordt in de studio het scherm achter Van Nieuwkerk zwart en is alleen zijn silhouet nog zichtbaar. ‘Tot zover’, staat er. Het is de laatste aflevering.
EINDE DEEL ARTIKEL
Het laatste sprankje hoop wordt de grond ingeboord
Uit correspondentie blijkt dat Koekkoek na afloop van het seizoen met de directie van BNNVara heeft besproken wat eigenlijk iedereen al weet, en wat al die tijd is gedoogd. De directie is volgens haar ‘al jaren op de hoogte’ van het feit dat Van Nieuwkerk ‘een cultuur creëert van angst en intimidatie’. ‘De bestuurders hebben dat laten gebeuren zonder daar iets aan te doen’, en zij hebben daarmee ‘de facto hun fiat gegeven voor een onveilige werkplek waar zeer veel werknemers aan zijn en nog zullen worden opgeofferd’.
De reactie van BNNVara past naadloos in de traditie van de vijftien jaar ervoor. ‘Het maken van een dagelijks programma als DWDD is als topsport: de lat ligt hoog en de druk is groot’, aldus de omroep. ‘Dat geldt voor de makers maar nog veel meer voor de presentator. Die vraagt daarom veel van zijn team, gaat tot het uiterste en verwacht een onvoorwaardelijk commitment van zijn eindredacteur.’ De omroeptop denkt dat ‘de DWDD-redactie zich altijd voldoende gezien, gehoord en gesteund heeft gevoeld door de directie.’
Nu, twee jaar na dato, staat de BNNVara-directie er radicaal anders in. ‘Deze reactie is een verkeerde inschatting geweest’, zegt Suzanne Kunzeler, sinds begin dit jaar directeur content bij die omroep.
De afgelopen maanden voerde de directie gesprekken met een aantal oud-medewerkers van DWDD, en andere hoofdrolspelers rond het programma, om erachter te komen wat er precies is gebeurd. Volgens Kunzeler bevestigen deze mensen het beeld van de Volkskrant. ‘Het raakt mij heel erg’, zegt ze.
Ook met Van Nieuwkerk zijn meerdere ‘zeer indringende’ gesprekken gevoerd. Volgens de directie waren dat ‘ook goede’ gesprekken. Maar ingewijden zeggen dat hij zijn rol aanvankelijk ontkende en het grensoverschrijdende gedrag bagatelliseerde.
BNNVara, dat met Matthijs Gaat Door, Chansons en The Connection nog steeds de programma’s van Van Nieuwkerk uitzendt, laat weten dat het voor hen ‘van essentieel belang is dat hij onderkent dat hij grenzen over is gegaan’. Dat zou Van Nieuwkerk volgens hen in de interne gesprekken van de afgelopen maanden ook hebben gedaan.
In een eerste reactie die Matthijs van Nieuwkerk gaf op dit artikel was van onderkenning van grensoverschrijdend gedrag geen sprake. Vijf kwartier later stuurde Van Nieuwkerk na druk van BNNVara de reactie die hieronder is te lezen.
De verdediging dat dergelijk gedrag destijds niet als grensoverschrijdend werd bestempeld, omdat de tijdgeest toen anders was, verwerpt Kunzeler. ‘Ik keur dit gedrag nu af, en ik had dat in die tijd ook afgekeurd. Wij vinden dat deze cultuur nooit meer mag plaatsvinden. Met ‘nooit’ in kapitalen.’
Wilt u in contact komen met de auteurs of heeft u informatie over grensoverschrijdend gedrag in de mediawereld: onderzoek@volkskrant.nl
EINDE DEEL ARTIKEL
REACTIE MATTHIJS VAN NIEUWKERK
REACTIE MATTHIJS VAN NIEUWKERK
Het raakt me te lezen dat redacteuren van DWDD zich angstig hebben gevoeld. We zijn niet op de wereld om elkaar bang of ongelukkig te maken. Ik ook niet. DWDD was godbetert zo’n beetje opgericht als een medicijn tegen angst en lelijkheid. Dat we kennelijk toch niet iedereen een veilig en prettig gevoel hebben kunnen geven en dat het zelfs collega’s ziek heeft gemaakt, dat spijt me enorm. We hebben het succes van DWDD jarenlang uitbundig gevierd, met iedereen, tot bij het afscheid eervolle aandacht in kranten en journaals aan toe.
Maar dat was toen. Nu zitten we met een aantal ongemakkelijke gedane zaken. Die nemen helaas geen keer, maar stemmen wel tot nadenken. Deze spiegel blijft in mijn kamer hangen. Tegelijkertijd is dit artikel ook een draconische karikatuur van vijftien jaar DWDD. Zeker, ik was fanatiek, eigenwijs en streng. En ik kon af en toe lelijk uit mijn slof schieten. Waardeloos. Maar ik ben nu gemakshalve teruggevouwen tot een Eeuwige Driftbui. En dat was ik dacht ik niet.
Ik heb eigenlijk een eenvoudige vraag: zou er in deze geschetste inktzwarte modderpoel ooit een succesvol dagelijks programma vol levenslust, optimisme en verbeelding hebben kunnen bloeien? Een wieg bovendien van de vele tv-colleges, een museum, festivals, concerten? Ik zeg niks nieuws: televisie is een meedogenloze, competitieve arena. Er waren redacteuren bij wie deze grote uitdaging in goede handen was, en met wie ik heel lang heb gewerkt, en trouwens nog werk. En er waren redacteuren voor wie dat minder gold, of ging gelden. En voor hen had ik helaas weinig tijd. Laat staan voor eventuele nazorg. Maar ik realiseer me nu beter dan toen dat ook bij al die redacteuren verwachtingen, dromen en ambities hoorden over een spannende baan bij de televisie. Daar had ik met een milder oog naar moeten kijken. Zeker op dagen dat de lieve vrede het verloor van de uitzending. Nooit persoonlijk trouwens, alles voor het beste tussen zeven en acht. De vraag die ook uit het stuk opstijgt, is of ik eigenlijk wel goed bij mijn hoofd was. Ik weet het eerlijk gezegd niet. Jarenlang elke dag met deze drift en onder grote verwachtingen een talkshow maken, is misschien gekkenwerk. Het zal niet overal goed voor zijn. Maar er was altijd weer frisse energie door onze nieuwe ideeën, de prijzen, de cijfers en de zoete woorden van kijkers die om ons heen bleven vlinderen.
Tijden zijn nu aan het veranderen. Er worden nu vragen gesteld die in vijftien jaar DWDD niet of nauwelijks zijn gesteld. Dat is goed. Grenzen zijn er om te respecteren. Wat de winst van dit ethisch reveil ongetwijfeld is; ik blijf trots op DWDD, op de ontelbare feestdagen die we met z’n allen hebben meegemaakt, en op iedereen die er heeft gewerkt en die ervoor heeft gezorgd dat het een onvergetelijk programma is geworden.
Sinds 17 oktober heeft de redactie getracht om met presentator Matthijs van Nieuwkerk in contact te komen over de beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag achter de schermen bij De Wereld Draait Door. De verslaggevers hebben die dag bij Van Nieuwkerk zelf en zijn agent Julia Wolff een verzoek ingediend voor een gesprek over zijn visie op de cultuur bij DWDD. Zijn agent deelde meteen mee dat hij daartoe niet bereid was, en dat Van Nieuwkerk vragen van de Volkskrant schriftelijk wenste te beantwoorden.
Op 3 november, toen het onderzoekswerk was afgerond, heeft de krant een uitgebreide lijst met 27 vragen voor wederhoor per e-mail toegestuurd en Van Nieuwkerk een week de tijd te geven om daarop te reageren. Op 10 november mailde Wolff, nadat de deadline voor de beantwoording van de vragen al was verstreken, dat Van Nieuwkerk geen vragen wilde beantwoorden. Hij wilde ‘het stuk’ lezen om vervolgens zelf een verklaring te schrijven.
Dat leidde tot een journalistiek dilemma. Voor de totstandkoming van artikelen is het van belang dat mensen open in gesprek gaan met de krant, of tenminste (schriftelijk) vragen beantwoorden. Op die manier kunnen we een evenwichtig verslag doen. Het is vanwege de zuiverheid van de journalistieke procedure ongebruikelijk dat een van de betrokkenen het conceptartikel mag lezen alvorens vragen te beantwoorden. Het protocol van de Volkskrant schrijft dat ook niet voor.
Vanwege de aard en omvang van de beschuldigingen was de Volkskrant toch bereid Van Nieuwkerk in zijn verzoek tegemoet te komen. Wel verbond de krant daar voorwaarden aan, om te voorkomen dat het concept of passages daaruit zouden uitlekken, of bronnen na lezing in verlegenheid te brengen. Van Nieuwkerk stelde als voorwaarde dat zijn reactie integraal zou worden opgenomen op papier. Dat is een eis waaraan de Volkskrant op voorhand nooit kan voldoen: de krant blijft te allen tijde verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen.
Pas op donderdag besloot Van Nieuwkerk die eis te laten varen. Op donderdagavond kreeg hij de tekst. Vrijdagmiddag om half 3 volgde een verklaring; om kwart voor 4 werd die verklaring nog gewijzigd door Van Nieuwkerk.
Marije Randewijk, adjunct-hoofdredacteur de Volkskrant
EINDE
Reacties uitgeschakeld voor De Affaire Matthijs van Nieuwkerk, Deel I/Het Geruchtmakende Volkskrant artikel
MISDADEN VAN DE ISRAELISCHE BEZETTINGVERWOESTING VAN GAZA
BEZETTINGSTERREUR foto Oda Hulsen Hebron 2 mei 2017/Verwijst naar foto van een Palestijnse jongen, die tegen de muur wordt gezet doorIsraelische soldaten, die hem toeriepen ”Where is your knife!”/Later vrijgelaten
NB Het is dus NIET de foto van een Palestijnse jongen, die bij de kraag wordt gegrepen
[Mocht u in tijdnood zijn, spring dan direct over naar de
Epiloog
Daarin staat de essentie van mijn Betoog]
Ik moet zeggen:
”Never a dull moment with the NOS Teletekstredactie”
Want in EEN enkel bericht slaagt u erin onjuiste en onvolledige
berichtgeving te vermelden, misdaden tegen de burgerbevolking te vergoeilijken en zodoende de lezer op het verkeerde been te zetten
KUDOS!
Het gaat hier om uw berichtgeving dd 18 november ””Veel doden bij brand in Gazastrook”, waarin u zich, beroepend op een BBC bericht [1], vermeldt,
dat er bij een woningbrand in de Gazastrook, in een appartement in de
stad Jabalia, 21 doden zijn gevallen, waaronder tien kinderen.
Zie onder P/S
Op de rest van uw berichtgeving kom ik nu terug.
I
STATUS GAZASTROOK
Uw berichtgeving lezende, zou men de indruk kunnen krijgen,
dat de ”Gazastrook” een zo niet onafhankelijk, dan in ieder
geval autonoom gebied zou zijn, dat zijn eigen zaken regelt.
Maar niets is minder waar!
Want volgens het Internationaal Recht, is de Gazastrook
nog steeds een door Israel bezet gebied, aangezien Israel
de grenzen en het luchtruim van Gaza controleert. [2]
In het licht van uw berichtgeving, maar ook bij nog
volgende berichtgevingen over Gaza is het van belang de
internationaalrechtelijke status van Gaza te vermelden.
Anders doet u aan onvolledige en ook onjuiste berichtgeving
II
ONJUISTE WEERGAVE BERICHTGEVING VAN UW BRON, DE BBC
In uw berichtgeving beroept u zich op een BBC bericht:
Daarover vermeldt u:
”Het vuur woedde in een appartement in de stad Jabalia op de
derde verdieping, volgens de BBC vermoedelijk na een
gaslek in de keuken.”
Zie onder P/S
Wanneer u echter een bericht overneemt van een ander
nieuwsmedium, is het wel zaak, daarin exact te zijn.
Want wat blijkt bij het lezen van dat BBC bericht?
Dat het er wel wat anders staat, dan u vermeldt:
Want weliswaar klopt uw berichtgeving in zoverre,
dat Jabalia inderdaad een stad is [3], maar volgens
de BBC heeft de brand niet DAAR gewoed, maar in het
vluchtelingenkamp, dat grenst aan die stad.
Ik citeer de BBC berichtgeving:
”At least 21 people – including 10 children – have been killed by a fire in a building in a densely populated refugee camp in the Gaza Strip, a hospital director has told the BBC.” [4]Het lijkt mij niet alleen van groot belang, dat er hier wordt vermeld,dat de brand heeft gewoed in een gebouw binnen een vluchtelingenkamp,sowieso moet u in uw berichtgeving de juiste berichtgeving vermedlden.En het is al helemaal zo sneu, als een lezer u moet betrappen opverkeerd weergegeven bronnen, in casu de BBC [5]Let daar dus op in het vervolg III IMPLICIETE VERGOEILIJKING BLOKKADE GAZANIET HET HELE VERHAAL VERTELD! Wat mij echter het meest heeft gestoord aan uw berichtgeving, is uwimpliciete vergoeilijking van de Israelische Blokkade van Gaza Ik citeer u: ”
Israel, dat de Gazastrook al jarenlang blokkeert om aanslagen
te voorkomen, zegt dat gewonden voor behandeling in Israelische ziekenhuizen terechtkunnen” [Zie onder P/S]
En dan gaat het mij natuurlijk om de zinsnede voor de comma.
Op de rest van de zin kom ik ook nog terug gedurende dit schrijfproces
Wat betreft uw citaat merk ik het volgende op:
Als u het over de Israelische Blokkade van Gaza hebt, vertel dan ook het
hele Verhaal.
Om te beginnen:
Die Gaza Blokkade is vooral het Israelische antwoord op de installatie
van de eerste Hamas regering in 2007, die trouwens via vrije en eerlijke
verkiezingen aan de macht is gekomen. [6]
Trouwens, van het Israelische argument [door u herhaald], dat die Gaza Blokkade een
reactie is op Palestijnse aanslagen, maakt de mensenrechten
organisatie Human Rights Watch gehakt door in een brief aan de toenmalige
Israelische premier Olmert op te merken:
”Your government states that this latest blockade was in response to Palestinian rocket attacks on Israel, in which two Israel civilians were injured (on November 14 and 16), and over a dozen others treated for shock
………………………………………………………………………………………..
However, violations of the laws of war by one party to a conflict do not justify violations by the other…..[7]Maar er is meer:Want de Gaza Blokkade, waarbij Israel dusna de Hamas overwinning Gaza afsloot van debuitenwereld, waardoor de mensen niet meer vrij konden reizen en de import en export van goederenverbood dan wel beperkte [8] is als collectieve straf[wat in gewoon Nederlands betekent dat de ”goeien” onder de ”kwaaien lijden] onacceptabel en internationaalrechtelijk verboden [9] De gevolgen van die Blokkade [door deSpeciale VN Rapporteur ”calculated strangulation of the Gaza Strip genoemd] [10] zijn rampzalig:Vernietiging van de economie, almaar toenemende armoede en groot lijden vande Palestijnse bevolking, niet in de laatste plaats vanwege het afsnijden vande mogelijkheid, te vissen of bij hun land te komen engebrek aan toegang tot onderwijs en gezondheidszorg [11]
”ISRAEL’S OPEN AIR PRISON”, zo noemt Human RightsWatch Gaza [12]En dat alles, terwijl Israel, als bezettende Macht,nog steeds verantwoordelijk is voor welzijn enwelvaart van de bezette Gazaanse bevolking [13][Ik heb u in bovenstaande al uitgelegd, waarom Israelnog steeds de bezettende macht is] GEZONDHEIDSZORG EN DESASTREUZE GEVOLGENUW CITAAT Dan kom ik nu op het citaat uit uw berichtgeving, zinsnede na de comma: ””
Israel, dat de Gazastrook al jarenlang blokkeert om aanslagen
te voorkomen, zegt dat gewonden voor behandeling in Israelische ziekenhuizen terechtkunnen”’
Eigenlijk vind ik het wel lef hebben, dat u deze bewering van de Israelische Staat neerschrijft zonder enige toelichting.
Want als u uw journalistieke werk goed had gedaan, dan had u niet alleen
geweten, dat door de Israelische Blokkade de gezondheidszorg voor
Gazaanse Palestijnen sowieso een ernstige knauw heeft gekregen [14]
Maar waarom ik het Gotspe vind van Israel, maar vooral ook van u
als redactie, die deze bewering van Israel zo kritiekloos overneemt is,
dat die Blokkade van Gaza aan Palestijnse kant al tot doden geleid heeft!
ZO HEBBEN ZEKER AL TWEE PALESTIJNSE BABY’S HET
LEVEN GELATEN, omdat vanwege de verd…..Israelische Blokkade dringende
medische hulp werd geweigerd!
Ik verzin dit niet, het staat in het AD! [15]
Zover is het dus al gekomen
EPILOOG
Ik heb u uitgebreid uiteengezet, hoe het werkelijk gesteld
is met de Blokkade van Gaza en de destructieve gevolgen
daarvan voor de Palestijnen
Ook heb ik u erop gewezen, dat Israel internationaalrechtelijk,
nog steeds bezettende macht is in Gaza en daardoor dus verantwoordelijk
is voor het welzijn van de bevolking.
Dergelijke elementen mogen in uw berichtgeving over Gaza niet ontbreken,
zeker als u het over de Blokkade van Gaza hebt
Ik hoop, dat u daarvan geleerd hebt en in het vervolg hierover beter
en evenwichtiger zal berichten
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam
NOTEN
Voor uw gemak heb ik de noten in links ondergebracht
Veel doden bij brand in Gazastrook
Bij een woningbrand in de Gazastrook
zijn zeker 21 doden gevallen.Het vuur
woedde in een appartement in de stad
Jabalia op de derde verdieping,volgens
de BBC vermoedelijk na een gaslek in de
keuken.Getuigen zeggen dat er brandstof
was opgeslagen voor een aggregaat.
In het appartement was een hele familie
bij elkaar omdat een familielid net was
teruggekeerd uit het buitenland.Onder
de doden zijn tien kinderen.Verwacht
wordt dat het dodental nog zal oplopen.
Israël,dat de Gazastrook al jaren
blokkeert om aanslagen te voorkomen,
zegt dat gewonden voor behandeling in
Israëlische ziekenhuizen terechtkunnen.
[Mocht u in tijdnood zijn, spring dan direct over naar de
Epiloog
Daarin staat de essentie van mijn Betoog]
Ik moet zeggen:
”Never a dull moment with the NOS Teletekstredactie”
Want in EEN enkel bericht slaagt u erin onjuiste en onvolledige
berichtgeving te vermelden, misdaden tegen de burgerbevolking te vergoeilijken en zodoende de lezer op het verkeerde been te zetten
KUDOS!
Het gaat hier om uw berichtgeving dd 18 november ””Veel doden bij brand in Gazastrook”, waarin u zich, beroepend op een BBC bericht [1], vermeldt,
dat er bij een woningbrand in de Gazastrook, in een appartement in de
stad Jabalia, 21 doden zijn gevallen, waaronder tien kinderen.
Zie onder P/S
Op de rest van uw berichtgeving kom ik nu terug.
I
STATUS GAZASTROOK
Uw berichtgeving lezende, zou men de indruk kunnen krijgen,
dat de ”Gazastrook” een zo niet onafhankelijk, dan in ieder
geval autonoom gebied zou zijn, dat zijn eigen zaken regelt.
Maar niets is minder waar!
Want volgens het Internationaal Recht, is de Gazastrook
nog steeds een door Israel bezet gebied, aangezien Israel
de grenzen en het luchtruim van Gaza controleert. [2]
In het licht van uw berichtgeving, maar ook bij nog
volgende berichtgevingen over Gaza is het van belang de
internationaalrechtelijke status van Gaza te vermelden.
Anders doet u aan onvolledige en ook onjuiste berichtgeving
II
ONJUISTE WEERGAVE BERICHTGEVING VAN UW BRON, DE BBC
In uw berichtgeving beroept u zich op een BBC bericht:
Daarover vermeldt u:
”Het vuur woedde in een appartement in de stad Jabalia op de
derde verdieping, volgens de BBC vermoedelijk na een
gaslek in de keuken.”
Zie onder P/S
Wanneer u echter een bericht overneemt van een ander
nieuwsmedium, is het wel zaak, daarin exact te zijn.
Want wat blijkt bij het lezen van dat BBC bericht?
Dat het er wel wat anders staat, dan u vermeldt:
Want weliswaar klopt uw berichtgeving in zoverre,
dat Jabalia inderdaad een stad is [3], maar volgens
de BBC heeft de brand niet DAAR gewoed, maar in het
vluchtelingenkamp, dat grenst aan die stad.
Ik citeer de BBC berichtgeving:
”At least 21 people – including 10 children – have been killed by a fire in a building in a densely populated refugee camp in the Gaza Strip, a hospital director has told the BBC.” [4]Het lijkt mij niet alleen van groot belang, dat er hier wordt vermeld,dat de brand heeft gewoed in een gebouw binnen een vluchtelingenkamp,sowieso moet u in uw berichtgeving de juiste berichtgeving vermedlden.En het is al helemaal zo sneu, als een lezer u moet betrappen opverkeerd weergegeven bronnen, in casu de BBC [5]Let daar dus op in het vervolg III IMPLICIETE VERGOEILIJKING BLOKKADE GAZANIET HET HELE VERHAAL VERTELD! Wat mij echter het meest heeft gestoord aan uw berichtgeving, is uwimpliciete vergoeilijking van de Israelische Blokkade van Gaza Ik citeer u: ”
Israel, dat de Gazastrook al jarenlang blokkeert om aanslagen
te voorkomen, zegt dat gewonden voor behandeling in Israelische ziekenhuizen terechtkunnen” [Zie onder P/S]
En dan gaat het mij natuurlijk om de zinsnede voor de comma.
Op de rest van de zin kom ik ook nog terug gedurende dit schrijfproces
Wat betreft uw citaat merk ik het volgende op:
Als u het over de Israelische Blokkade van Gaza hebt, vertel dan ook het
hele Verhaal.
Om te beginnen:
Die Gaza Blokkade is vooral het Israelische antwoord op de installatie
van de eerste Hamas regering in 2007, die trouwens via vrije en eerlijke
verkiezingen aan de macht is gekomen. [6]
Trouwens, van het Israelische argument [door u herhaald], dat die Gaza Blokkade een
reactie is op Palestijnse aanslagen, maakt de mensenrechten
organisatie Human Rights Watch gehakt door in een brief aan de toenmalige
Israelische premier Olmert op te merken:
”Your government states that this latest blockade was in response to Palestinian rocket attacks on Israel, in which two Israel civilians were injured (on November 14 and 16), and over a dozen others treated for shock
………………………………………………………………………………………..
However, violations of the laws of war by one party to a conflict do not justify violations by the other…..[7]Maar er is meer:Want de Gaza Blokkade, waarbij Israel dusna de Hamas overwinning Gaza afsloot van debuitenwereld, waardoor de mensen niet meer vrij konden reizen en de import en export van goederenverbood dan wel beperkte [8] is als collectieve straf[wat in gewoon Nederlands betekent dat de ”goeien” onder de ”kwaaien lijden] onacceptabel en internationaalrechtelijk verboden [9] De gevolgen van die Blokkade [door deSpeciale VN Rapporteur ”calculated strangulation of the Gaza Strip genoemd] [10] zijn rampzalig:Vernietiging van de economie, almaar toenemende armoede en groot lijden vande Palestijnse bevolking, niet in de laatste plaats vanwege het afsnijden vande mogelijkheid, te vissen of bij hun land te komen engebrek aan toegang tot onderwijs en gezondheidszorg [11]
”ISRAEL’S OPEN AIR PRISON”, zo noemt Human RightsWatch Gaza [12]En dat alles, terwijl Israel, als bezettende Macht,nog steeds verantwoordelijk is voor welzijn enwelvaart van de bezette Gazaanse bevolking [13][Ik heb u in bovenstaande al uitgelegd, waarom Israelnog steeds de bezettende macht is] GEZONDHEIDSZORG EN DESASTREUZE GEVOLGENUW CITAAT Dan kom ik nu op het citaat uit uw berichtgeving, zinsnede na de comma: ””
Israel, dat de Gazastrook al jarenlang blokkeert om aanslagen
te voorkomen, zegt dat gewonden voor behandeling in Israelische ziekenhuizen terechtkunnen”’
Eigenlijk vind ik het wel lef hebben, dat u deze bewering van de Israelische Staat neerschrijft zonder enige toelichting.
Want als u uw journalistieke werk goed had gedaan, dan had u niet alleen
geweten, dat door de Israelische Blokkade de gezondheidszorg voor
Gazaanse Palestijnen sowieso een ernstige knauw heeft gekregen [14]
Maar waarom ik het Gotspe vind van Israel, maar vooral ook van u
als redactie, die deze bewering van Israel zo kritiekloos overneemt is,
dat die Blokkade van Gaza aan Palestijnse kant al tot doden geleid heeft!
ZO HEBBEN ZEKER AL TWEE PALESTIJNSE BABY’S HET
LEVEN GELATEN, omdat vanwege de verd…..Israelische Blokkade dringende
medische hulp werd geweigerd!
Ik verzin dit niet, het staat in het AD! [15]
Zover is het dus al gekomen
EPILOOG
Ik heb u uitgebreid uiteengezet, hoe het werkelijk gesteld
is met de Blokkade van Gaza en de destructieve gevolgen
daarvan voor de Palestijnen
Ook heb ik u erop gewezen, dat Israel internationaalrechtelijk,
nog steeds bezettende macht is in Gaza en daardoor dus verantwoordelijk
is voor het welzijn van de bevolking.
Dergelijke elementen mogen in uw berichtgeving over Gaza niet ontbreken,
zeker als u het over de Blokkade van Gaza hebt
Ik hoop, dat u daarvan geleerd hebt en in het vervolg hierover beter
en evenwichtiger zal berichten
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam
NOTEN
Voor uw gemak heb ik de noten in links ondergebracht
Veel doden bij brand in Gazastrook
Bij een woningbrand in de Gazastrook
zijn zeker 21 doden gevallen.Het vuur
woedde in een appartement in de stad
Jabalia op de derde verdieping,volgens
de BBC vermoedelijk na een gaslek in de
keuken.Getuigen zeggen dat er brandstof
was opgeslagen voor een aggregaat.
In het appartement was een hele familie
bij elkaar omdat een familielid net was
teruggekeerd uit het buitenland.Onder
de doden zijn tien kinderen.Verwacht
wordt dat het dodental nog zal oplopen.
Israël,dat de Gazastrook al jaren
blokkeert om aanslagen te voorkomen,
zegt dat gewonden voor behandeling in
Israëlische ziekenhuizen terechtkunnen.
Reacties uitgeschakeld voor NOS, Blokkade Gaza is illegaal en Israel is nog steeds de bezettende macht in Gaza!
MISDADEN VAN DE ISRAELISCHE BEZETTINGVERWOESTING VAN GAZA
BEZETTINGSTERREUR foto Oda Hulsen Hebron 2 mei 2017/Verwijst naar foto van een Palestijnse jongen, die tegen de muur wordt gezet doorIsraelische soldaten, die hem toeriepen ”Where is your knife!”/Later vrijgelaten
NB Het is dus NIET de foto van een Palestijnse jongen, die bij de kraag wordt gegrepen
Een Ongerijmde Passage uit de klassieker ”Alice in Wonderland?” [1]
Niet minder ongerijmd is het, dat ondanks het feit, dat ik u er herhaaldelijk op gewezen heb [en hopelijk ik niet alleen] [2], u desondanks doorgaat met
de verkoop van producten uit een land, dat niet alleen een Bezettingsstaat is, maar bovendien door gerenommeerde mensenrechtenorganisaties
als Amnesty International en Human Rights Watch is aangewezen
als Apartheidsstaat! [3]
VERKOOP VAN MANGO’S UIT ISRAEL
En ook nu was het weer raak!
In de week van 2 october t/m 8 october [Week 39/40]
bezocht ik de Vomar en wilde ik graag profiteren van uw
aanbieding van Mango’s [2 stuks voor 1,99, afgeprijsd van 2.89] [4],
om tot de conclusie te komen, dat deze Mango’s uit Israel kwamen!
Weer een minpunt voor u en reden tot het schrijven van deze Brief!
Want kennelijk moeten u opnieuw de oren gewassen worden en
dat doe ik dan bij dezen:
BEZETTINGSSTAAT EN APARTHEIDSSTAAT:
We gaan maar weer eens los!’
U zult weten, hoort dat althans te weten, dat de Staat Israel reeds 55 jaar de Palestijnse gebieden de Westelijke Jordaanoever, Gaza [5] en Oost-Jeruzalem bezet houdt.
En alsof dat al niet erg genoeg is, heeft die bezetting [zoals alle vreemde bezettingen, overal ter wereld] veroorzaakt onderdrukking, vernederingen,[oorlogs] misdaden.
Ik kan en wil die hier niet allemaal opsommen [trouwens, die lijst is onuitputtelijk], maar ernstige voorbeelden zijn Israelische luchtaanvallen op Gaza uit 2021 [niet zo lang geleden dus], waarbij
in de periode tussen 10 en 21 mei 260 mensen zijn omgekomen,
onder wie tenminste 129 burgers [waaronder 66 kinderen] [5]
Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch wees in het
byzonder op een specifieke Israelische luchtaanval op vier dichtbevolkte
gebouwentorens, waarin zich huizen, zaken en persagentschappen
bevonden.
Weliswaar leidde het niet tot dodelijke slachtoffers, maar drie Torens
werden met de grond gelijkgemaakt, velen werden dakloos en
verloren hun baan [6], in een gebied, wat door de wurgende
Blokkade van Gaza al economisch kapot gemaakt is [7]
NEDERZETTINGEN, IN STRIJD MET HET INTERNATIONAAL RECHT!
Dan heb ik het nog niet eens gehad over de in bezet Palestijns gebied
gestichte nederzettingen, waarvan de uitbreiding maar doorgaat en doorgaat [8].
Welnu, die nederzettingen zijn, zoals ik u al in een eerdere brief heb
meegedeeld [9], [dus kom me niet aan met het smoesje, dat
u daarvan niet op de hoogte was], illegaal volgens het Internationaal Recht
[10] EN regelrechte landdiefstal, omdat zij dus worden gebouwd op gestolen Palestijns land!
EN to add insult to injury, is er ook regelmatig sprake van geweld
van die kolonisten [bewoners van de nederzettingen] tegen de bezette
Palestijnse bevolking, vaak nog ondersteund door de Israelische Staat
Zie noot 11, rapportage van de Israelische mensenrechtenorganisatie
B’tselem!
DE BITTERE VRUCHTEN VAN DE STAAT ISRAEL
Ik zou zo nog uren kunnen doorgaan, ik doe het niet, want ik denk
zo wel voldoende duidelijk gemaakt te hebben, dat iedere steun aan
de economie van de Israelische bezettingsstaat [en die verleent u, door
Israelische mango’s of whatever products uit Israel te importeren],
een ondersteuning is van de barbaarse Israelische Apartheidsstaat!
MAAR HET IS NOG ERGER!
U steunt hiermee ook een Land, dat tot stand is gekomen dankzij een neo-koloniaal
project! [12]
Kort gezegd:
Via diefstal van anderman’s land, de Arabische Palestijnen [13]
Wist u dat niet?
Dan weet u het nu!
Maar los van hoe Israel is gevormd, het feit, dat zij een bezettingsstaat is
en reeds 55 jaar lang de bezette Palestijnen onderdrukt, vernedert, uithongert [Blokkade Gaza], hun [bezet] land steelt, militair
bestookt, discrimineert en foltert [14], is meer dan genoeg reden
voor u, deze besmette producten NIET te importeren.
PUNT, UIT!
EPILOOG
Ik heb u in het verleden reeds eerder aangeschreven over uw verkoop
van Israelische producten!
Zie noot 15
En ik blijf u bestoken, zolang het nodig is.
En het is nodig, zolang u in uw filial[en] Israelische producten
Een Ongerijmde Passage uit de klassieker ”Alice in Wonderland?” [1]
Niet minder ongerijmd is het, dat ondanks het feit, dat ik u er herhaaldelijk op gewezen heb [en hopelijk ik niet alleen] [2], u desondanks doorgaat met
de verkoop van producten uit een land, dat niet alleen een Bezettingsstaat is, maar bovendien door gerenommeerde mensenrechtenorganisaties
als Amnesty International en Human Rights Watch is aangewezen
als Apartheidsstaat! [3]
VERKOOP VAN MANGO’S UIT ISRAEL
En ook nu was het weer raak!
In de week van 2 october t/m 8 october [Week 39/40]
bezocht ik de Vomar en wilde ik graag profiteren van uw
aanbieding van Mango’s [2 stuks voor 1,99, afgeprijsd van 2.89] [4],
om tot de conclusie te komen, dat deze Mango’s uit Israel kwamen!
Weer een minpunt voor u en reden tot het schrijven van deze Brief!
Want kennelijk moeten u opnieuw de oren gewassen worden en
dat doe ik dan bij dezen:
BEZETTINGSSTAAT EN APARTHEIDSSTAAT:
We gaan maar weer eens los!’
U zult weten, hoort dat althans te weten, dat de Staat Israel reeds 55 jaar de Palestijnse gebieden de Westelijke Jordaanoever, Gaza [5] en Oost-Jeruzalem bezet houdt.
En alsof dat al niet erg genoeg is, heeft die bezetting [zoals alle vreemde bezettingen, overal ter wereld] veroorzaakt onderdrukking, vernederingen,[oorlogs] misdaden.
Ik kan en wil die hier niet allemaal opsommen [trouwens, die lijst is onuitputtelijk], maar ernstige voorbeelden zijn Israelische luchtaanvallen op Gaza uit 2021 [niet zo lang geleden dus], waarbij
in de periode tussen 10 en 21 mei 260 mensen zijn omgekomen,
onder wie tenminste 129 burgers [waaronder 66 kinderen] [5]
Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch wees in het
byzonder op een specifieke Israelische luchtaanval op vier dichtbevolkte
gebouwentorens, waarin zich huizen, zaken en persagentschappen
bevonden.
Weliswaar leidde het niet tot dodelijke slachtoffers, maar drie Torens
werden met de grond gelijkgemaakt, velen werden dakloos en
verloren hun baan [6], in een gebied, wat door de wurgende
Blokkade van Gaza al economisch kapot gemaakt is [7]
NEDERZETTINGEN, IN STRIJD MET HET INTERNATIONAAL RECHT!
Dan heb ik het nog niet eens gehad over de in bezet Palestijns gebied
gestichte nederzettingen, waarvan de uitbreiding maar doorgaat en doorgaat [8].
Welnu, die nederzettingen zijn, zoals ik u al in een eerdere brief heb
meegedeeld [9], [dus kom me niet aan met het smoesje, dat
u daarvan niet op de hoogte was], illegaal volgens het Internationaal Recht
[10] EN regelrechte landdiefstal, omdat zij dus worden gebouwd op gestolen Palestijns land!
EN to add insult to injury, is er ook regelmatig sprake van geweld
van die kolonisten [bewoners van de nederzettingen] tegen de bezette
Palestijnse bevolking, vaak nog ondersteund door de Israelische Staat
Zie noot 11, rapportage van de Israelische mensenrechtenorganisatie
B’tselem!
DE BITTERE VRUCHTEN VAN DE STAAT ISRAEL
Ik zou zo nog uren kunnen doorgaan, ik doe het niet, want ik denk
zo wel voldoende duidelijk gemaakt te hebben, dat iedere steun aan
de economie van de Israelische bezettingsstaat [en die verleent u, door
Israelische mango’s of whatever products uit Israel te importeren],
een ondersteuning is van de barbaarse Israelische Apartheidsstaat!
MAAR HET IS NOG ERGER!
U steunt hiermee ook een Land, dat tot stand is gekomen dankzij een neo-koloniaal
project! [12]
Kort gezegd:
Via diefstal van anderman’s land, de Arabische Palestijnen [13]
Wist u dat niet?
Dan weet u het nu!
Maar los van hoe Israel is gevormd, het feit, dat zij een bezettingsstaat is
en reeds 54 jaar lang de bezette Palestijnen onderdrukt, vernedert, uithongert [Blokkade Gaza], hun [bezet] land steelt, militair
bestookt, discrimineert en foltert [14], is meer dan genoeg reden
voor u, deze besmette producten NIET te importeren.
PUNT, UIT!
EPILOOG
Ik heb u in het verleden reeds eerder aangeschreven over uw verkoop
van Israelische producten!
Zie noot 15
En ik blijf u bestoken, zolang het nodig is.
En het is nodig, zolang u in uw filial[en] Israelische producten
verkoopt!
STOP ER DUS MEE!
NU!
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam
NOTEN
Voor uw gemak hieronder de noten in links ondergebracht
”Maar zowel Wilders als Ellian delen niet de mening van de GroenLinks-politica. Beide heren zijn van mening dat Bouchallikht degene is die excuses moet gaan aanbieden voor dat wat de islam heeft veroorzaakt.
”’Wanneer gaat u namens profeet Mohammed, Ottomaans rijk, en latere islamitische landen excuses aanbieden voor slavernij. Dat was en is toegestaan volgens de sharia. Uw hoofddoek is symbool van sharia, dus ook van regels omtrent slavernij’, schrijft Ellian.
Wilders houdt er een soortgelijke mening op na: ‘Het is de hoogste tijd dat u excuses aanbiedt voor de eeuwenlange slavernij van de islam, voor het dragen van uw hoofddoek als symbool van de onderdanigheid van de vrouw, voor de islamitische haat naar joden, christenen en afvalligen. Het is de hoogste tijd dat u ontslag neemt.’
Het begon met de uitspraak van Groen LinksKamerlid Kauthar Bouchallikth,
waarin zij zei, dat het hoog tijd was, dat de Nederlandse regering
nu eens excuses gaat aanbieden voor het Nederlandse slavernijverleden
[1 en zie boven]
Hoe dat weer eens ontaardde in het Vervolgdrama extreen-rechts/Bouchallikth
daarover straks meer
Nu eerst die excuses:
Dat het aanbieden van excuses voor het Nederlandse slavernijverleden
steeds meer Bon Ton wordt, is noodzakelijk en een Goede Zaak [2]
Een greep hieruit:
Als eerste Bestuurseenheid in Nederland bood Amsterdam excuses aan [3],
gevolgd door Rotterdam [4] en Utrecht [5]
Recentelijk, juli 2022, bood de voorman van de Nederlandsche Bank,
Klaas Knot, op je jaarlijkse Keti Koti Herdenking [6] namens de Nederlandsche Bank, de Staatsbank van Nederland [7],
zijn excuses aan voor het slavernijverleden [8]
Een indrukwekkend Moment [9]
Overigens had ABN AMRO reeds in april 2022 eveneens excuses
over het slavernijverleden aangeboden. [10]
II
EXCUSES VAN DE NEDERLANDSE STAAT?
Niet vreemd is het dus, dat de druk op de Nederlandse Staat om
excuses voor het slavernijverleden aan te bieden, steeds groter werd
en wordt.
Toegegeven:
De Nederlandse Staat had al eerder ”diepe spijt” betuigd over het slavernijverleden
[mag ook wel, zou ik denken] [11], maar er is meer nodig:
Namelijk officiele excuses [12]
Maar daar wil[de] premier Rutte nog niet aan
Ik citeer Rutte:
””Eh het slavernijverleden, daarvan is mijn punt altijd geweest,
dat is 150 jaar geleden.
Ik vind het, ik heb het altijd gratuit gevonden om te zeggen over iets
wat 150 jaar is gebeurd, in die context, in die totaal andere situatie,
om daarvoor excuses te maken eh…dus te zeggen, ja, die mensen
toen hebben het fout gedaan eh…dat vind ik van een ….dat vind ik
vanwege dat grote tijdsverschil en het feit dat je die context van 150 jaar geleden nooit zo kunt wegen, vind ik onjuist.” [13]
Dat zei Rutte in het VPRO programma ”Zomergasten, in 2016 [14]
Kom me niet aan met dat argument, Mr Prime Minister!
Want die ”context” bestaat niet in absolute zin
Ook in de tijd, toen de slavernij in volle gang was, waren er
al levendige protesten, met name van de kant van 17e Eeuwse
dominees [15]
Maar goed:
Op excuses wordt o.a. aangedrongen [of beter gezegd, geadviseerd] door het in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken opgerichte Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden [16]
De meerderheid van de Tweede Kamer heeft zich
nu onlangs [2022] ook uitgesproken voor excuses [17]
Van de twee coalitiepartijen D’66 en Christen-Unie
is bekend, dat zij reeds in 2020 voor excuses waren [18]
Beweegt Rutte zich nu toch in die richting?
In een toespraak tot het Surinaamse parlement
[Rutte was onlangs voor een tweedaags bezoek
in Suriname], refereerde hij eraan, dat de 2023 herdenking van de afschaffing van de slavernij in
Suriname en op de Antillen in het teken
moet staan van erkenning….” [19]
Letterlijk zei Rutte in de Nationale Assemblee
[Het Surinaamse parlement]:
”Het herdenkingsjaar 2023 moet daarom in het teken staan van erkenning. Erkenning van het afschuwelijke leed dat de tot slaaf gemaakten is aangedaan. Erkenning van de strijd en het verzet, dat er ook was, en dat zo indringend is beschreven door Anton de Kom in zijn boek ‘Wij slaven van Suriname’ [20]
Wat ik aan zijn Toespraak grappig vond, was zijn switch:
Zei hij nog in 2016 in het Programma ”Zomergasten”:
””Eh het slavernijverleden, daarvan is mijn punt altijd geweest,
dat is 150 jaar geleden.
Ik vind het, ik heb het altijd gratuit gevonden om te zeggen over iets
wat 150 jaar is gebeurd…..” [21]
NU, in deze Toespraak tot het Surinaamse Parlement, klonk
een heel ANDER geluid:
Ik citeer Rutte:
”Tussen ons in het heden en dat moment zitten welbeschouwd niet meer dan enkele generaties en het is volkomen begrijpelijk dat dit levende geschiedenis is voor de nazaten van de tot slaaf gemaakten, de inheemse bevolking en de contractarbeiders. ” [22]
Voortschrijdend Inzicht…………
Maar hoe dan ook, ik heb het ”politieke” Gevoel,
dat de Nederlandse Staat zich steeds meer richting excuses beweegt, die hoogstwaarschijnlijkvolgend Jaar, in 2023, zullen worden aangeboden.Want laten we eerlijk zijn:Als belangrijke Instituties als de Nederlandsche Bank,de ABN AMRO Bank, de steden Amsterdam, Rotterdam,en Utrecht je reeds zijn voorgegaan, alseen eigen door het Ministerie Binnenlandse Zaken opgerichte Denktank je excuses adviseert, als ook een Tweede Kamer Meerderheid voor excuses is, als twee van jeeigen coalitiepartners daar al sinds 2020 voor zijn enje blijft als regering weigeren, dan sta je toch voor Gek?Dat is in het persoonlijke Leven geen probleem, maarpolitiek toch wel?We zullen zien………..Overigens is 2023 het 160 STE HERDENKINGSJAARVAN DE SLAVERNIJ en NIET het 150 ste! [23]Kunnen mensen niet meer rekenen….. III WILDERS AND HIS BOY AFSHIN ELLIAN VERSUS KAUTHAR Nu terug naar waar dit artikel om begonnen is, namelijkde ”excuses” die Wilders and his boy, IslamofoobAfshin Ellian [24] eisten van Groen LinksKamerlid Kauthar Bouchallikth voor de ”islamitische”slavernij [25]Waarom ik dat islamitisch tussen aanhalingstekens zet, daarover straks meer, alsmede over de kritiek van Afshin Ellian.Ik begin met Wilders: Geert Wilders dus, leider van de fascistisch-Islamofobe PVV [26] heeft evenals zijn Comrade of Arms, his BoyAfshin Ellian [over wie later meer] van Groen LinksKamerlid Kauthar, excuses geeist voor de ”islamitische” slavernij:Dit naar aanleiding van een toespraak, waarin zij
juist excuses eiste van de Nederlandse Staat over
het Nederlandse slavernijverleden:
Kauthar merkte daarbij op:
””Als wij het hebben over gelijkwaardigheid binnen
het Koninkrijk, dan kunnen we niet wegkijken van onze geschiedenis.
De geschiedenis van exploitatie en uitbuiting”
Het slavernijverleden van Nederland.
Ik hoop, dat we in 2023, 150 jaar na afschaffing een belangrijke stap
kunnen zetten en de regering eindelijk excuses zal aanbieden voor
het slavernijverleden.
Ik hoop ook, dat die excuses gepaard zullen gaan met handelen
Want zoals een Caraibisch Nederlands parlementarier dat ook zei
Het gaat niet alleen om woorden, maar ook om daden.” [27]
HETZE TEGEN KAUTHAR
Nu moet dit alles worden gezien in het Licht van de Grote Hetze, die destijds
door het extreem-rechtse nieuws medium Geen Stijl en zijn Consorten van PVV en anderen is gevoerd tegen het nu Groen Links Kamerlid
Kauthar Bouchallikth, toen kandidaat voor de Tweede Kamerverkiezingen 2021. [28]
Doel was om haar integriteit in twijfel te trekken, want zij zou gelieerd zijn
aan de Moslimbroederschap! [29]
Onzin, zoals in twee uitstekende opinieartikelen werd gesteld [30], maar waar
het natuurlijk vooral om ging was het feit, dat Kauthar een hoofddoek draagt, ook in de Tweede Kamer [31].
Hoe dan ook, de villeine Spelletjes van de Extreem-rechtse Bende liep op
niets uit, Kauthar Bouchallikth kwam toch in de Tweede Kamer
vanwege voorkeursstemmen [32]
Overigens, hoe sneu kan je zijn, is Geen Stijl kennelijk zo geobsedeerd
door Kauthar, dat ze pagina na pagina, tot nu toe, aan haar wijden……[33]
DE EXCUSES
Tot zover de achtergrond van de extreem-rechtse obsessie met Kauthar
Bouchallikth [vanaf nu simpel ”Kauthar” genoemd]
Zoals ik dus schreef en op Nieuw Rechts te lezen is [34] eiste Wilders en in
zijn kielzog Afshin Ellian excuses van Kauthar voor de ”islamitische slavernij”
naar aanleiding naar haar pleidooi [nu door een Tweede Kamermeerderheid
gedeeld] voor excuses van de Nederlandse Staat voor het Nederlandse slavernij verleden [35]
De Heren schrijven [op Facebook en Twitter]
WILDERS [Facebook]
” ‘Het is de hoogste tijd dat u excuses aanbiedt voor de eeuwenlange slavernij van de islam, voor het dragen van uw hoofddoek als symbool van de onderdanigheid van de vrouw, voor de islamitische haat naar joden, christenen en afvalligen. Het is de hoogste tijd dat u ontslag neemt.’
AFSHIN ELLIAN [Twitter]
‘Wanneer gaat u namens profeet Mohammed, Ottomaans rijk, en latere islamitische landen excuses aanbieden voor slavernij. Dat was en is toegestaan volgens de sharia. Uw hoofddoek is symbool van sharia, dus ook van regels omtrent slavernij’ [36]
Dat is een Hoop bij Elkaar, ik beperk mij tot de tirade van WildersSLAVERNIJ, MISDAAD TEGEN DE MENSELIJKHEID
Nu ben ik glad voor het aanbieden van excuses, door STATEN,
voor het aandeel van hun voorgangers uit het verleden,
in slavernij [en slavenhandel], die misdaad tegen de
menselijkheid [37]
En of dat nu de Westerse transatlantische slavernij en
slavenhandel, of de Arabische of Afrikaanse slavernij [38] is [geen zinnig mens ontkent het bestaan daarvan], dat
maakt mij niet uit.
Slavernij is slavernij, door wie of welke Staat ook
bedreven
En geen enkele vorm van slavernij/handel, of die nu
door ”witte” Westerse landen is gepleegd of door anderen,
moet worden weggepoetst
Okay?
Maar het gaat het het DUO Wilders, Ellian niet om dit evenwicht:
Ze willen de Kauthar hetze hernieuwen, de aandacht [en dat
geldt zeker voor Wilders] afleiden van de misdaden
van de Westerse slavenhandel/slavernij en natuurlijkde Islam, en als afgeleiden moslims, een Trap na gevenLees maar verder: A EXCUSES KAUTHAR:GELIJK OVERSTEKEN, MENEER WILDERS!
Het is grappig, dat juist Wilders die excuses van Kauthar eist, terwijl hijzelf
niets ziet in excuses van de Nederlandse Staat voor het Nederlandse’
slavernijverleden [39]
Waarom moet zij dan wel excuses aanbieden?
Als Wilders excuses eist van Kauthar, prima, maar dan moet
hij ook excuses aanbieden voor het NEDERLANDSE slavernijverleden!
Dat heb ik ook geschreven op Wilders’ Facebookpagina
Zie noot 40
B
EXCUSES KAUTHAR
EXCUSES VAN STATEN, NIET VAN INDIVIDUEN
”” ‘Het is de hoogste tijd dat u excuses aanbiedt voor de eeuwenlange slavernij van de islam, voor het dragen van uw hoofddoek als symbool van de onderdanigheid van de vrouw, voor de islamitische haat naar joden, christenen en afvalligen. Het is de hoogste tijd dat u ontslag neemt.’
ALDUS WILDERS VERSUS KAUTHAR [41]
Nog afgezien van al die andere hele en halve ONZIN, die
Kauthar wordt aangewreven, focussen dus op die Slavernij
Waarom zou Kauthar ALS INDIVIDU excuses moeten aanbiedenvoor een eeuwenoude misdaad tegen de menselijkheid? Als Wilders nu excuses had geeist van pak hem beet, Saoedi Arabie, Marokko, Mauretanie of Ghana, Benin [Afrikaanse slavernij] [42]dan had hij een punt gehad.Want excuses worden door STATEN gemaakt voor de wandadenvan de aan hen voorafgaande Staatsvormen, nietdoor individuenIk vind dat Nederland als STAAT excuses dient aan te bieden,geen Nederlandse burgers!En datzelfde geldt ook voor slavenhoudende Arabische/Afrikaanse landen. C SLAVERNIJ ”ISLAMITISCH”? ”
” ‘Het is de hoogste tijd dat u excuses aanbiedt voor de eeuwenlange slavernij van de islam, voor het dragen van uw hoofddoek als symbool van de onderdanigheid van de vrouw, voor de islamitische haat naar joden, christenen en afvalligen. Het is de hoogste tijd dat u ontslag neemt.’
ALDUS WILDERS VERSUS KAUTHAR [43]
Dan kom ik nu bij de reden, waarom ik in bovenstaandschrijven dat ”islamitisch” tussen aanhalingstekensheb gezetMijzelf geciteerd [zie ergens hierboven]”
Waarom ik dat islamitisch tussen aanhalingstekens zet, daarover straks meer…..” In de eerste plaats is het onzinnig om het Arabischeen Ottomaanse slavernijverleden [44] ”eeuwenlangeslavernij van de Islam” te noemen [45] Want het Arabisch en Ottomaanse slavernijverledenwas een stelsel van Koop en Verkoop van Mensen,dat net zo min ”islamitisch” was, als de Westerseslavenhandel/slavernij ”christelijk ”was Het simpele feit, dat moslims of christenen slavernijbedrijven, maakt die slavernij nog niet”islamitisch” of ”christelijk” [46] Wat anders is, is dat men de slavernij trachtte te rechtvaardigen met als inzet de Islam ofhet Christendom [47] Triomfantelijk zullen Islamhaters mij toeroepen:”Astrid Essed of mevrouw Essed [afhankelijkvan hun zin voor goede manieren], maar je/ukunt niet ontkennen, dat de Profeet Mohammed enzijn volgelingen krijgsgevangenen tot slaaf maaktenen slaven kochten en verkochten [48] Welnu Heren en Dames Moslimhaters [en complimentenals het u al, intellectueel gezien, gelukt is om zoverin mijn artikel te komen], dat ontken ik ook helemaalniet.Maar ook tot u zal zijn doorgedrongen, dat de ProfeetMohammed leefde in de 7e Eeuw na Christus [49]en dat in die Tijd zowel in Europa, de Arabische Wereld en Elders de slavernij een ”gewone” [sociaal-geaccepteerde] praktijk was [50]En aangezien ook Profeten, hoezeer ook spiritueleVoorbeelden, niet volmaakt waren, konden ookzij niet treden buiten een Wereldbeeld, dat bovendien[en daar zat het em natuurlijk ook in] zo lucratief was.Wie in die Tijd had geprobeerd de slavernij af te schaffen,was waarschijnlijk buiten de Wereld gesteld of ergensopgesloten als [on]Gevaarlijke Gek….. Of zoals een eloquenter schrijver als ondergetekende opmerkte ”Prohibiting slavery in the context of seventh-century Arabiaapparently would has been as useful as prohibitingpoverty; it would have reflected a noble ideal butwould have been unworkable on an immediate basis without establishing an entirely new socioeconomic system” [51] WAT JAMMER VOOR U, ISLAMHATERS…… Overigens moet ik er nog aan toevoegen…en datvind ik ZOOO jammer voor de Islamhaters, dat deProfeet Mohammed niet alleen slaven alsmenselijke wezens behandelde, maar henook zekere rechten toekende en zelfs het vrijlatenvan slaven aanmoedigde, al verbood hij dan niet deslavernij als zodanigU gelooft mij niet?Lees dan noot 52
AFSHIN ELLIAN
”’Wanneer gaat u namens profeet Mohammed, Ottomaans rijk, en latere islamitische landen excuses aanbieden voor slavernij. Dat was en is toegestaan volgens de sharia. Uw hoofddoek is symbool van sharia, dus ook van regels omtrent slavernij’,” [53]
Het is niet verwonderlijk, dat ook Afshin Ellian, ”vermaard”
Islamofoob [54], met ongeveer dezelfde eisen tot excuses tegenover
Kauthar kwam aanzetten als Wilders.
Ik ga niet weer op zijn eisen in, die
ongeveer hetzelfde zijn als die van Wilders, omdat ik
dat hierboven al uitgebreid [zie ook bijbehorende noten]
gedaan heb.
WEL wil ik er nog op wijzen, dat zijn opmerking, dat de
slavernij volgens de Sharia was toegestaan [op zich juist] [55]
vrij eenzijdig vind.
Want door de christelijke rechtvaardiging van de slavernij
niet te noemen [56] [wat deze meneer waarschijnlijk
bewust doet, want een rechtsfilosoof moet beter weten [57]
wordt weer die eenzijdige aanval op de Islam benadrukt.
Overigens wil ik u een door een masterstudent religiestudies, Michiel van der Padt genaamd, gedane
felle aanval op de hersenspinsels van Ellian niet onthouden
Zie noot 58
EPILOOG
De gezamenlijke aanval van PVV leider G Wilders en his Boy, Islamofoob
Afshin Ellian [59] op Groen Links Kamerlid Kauthar Bouchallikth, waarbij door
dit DUO op hoge toon haar excuses voor de ”islamitische” slavernij
werd geeist [60], kan niet los gezien worden van de eerdere extreem-rechtse
hetze tegen Kauthar
Lees daarover alles in NOOT 61
Samengevat:
EXCUSES WORDEN AANGEBODEN DOOR STATEN, NIET DOOR INDIVIDUEN
[Opmerking/Excuses van Arabische en Afrikaanse landen,
maar ook van Turkije/namens het voormalige Ottomaanse Rijk over
hun aandeel in de eeuwenlange slavernij zijn welkom en naar mijn mening,
noodzakelijk, net als Nederlandse excuses over het slavernijverleden]
DE ARABISCH/OTTOMAAANSE SLAVERNIJ WAS NIET ”ISLAMITISCH”,
NET ZO MIN ALS DE WESTERSE TRANSATLANTISCHE SLAVENHANDEL
EN SLAVERNIJ ”CHRISTELIJK” WAS
EN TENSLOTTE
ALS WILDERS ZO GEFOCUST IS OP EXCUSES VAN KAUTHAR VOOR
DE ”ISLAMITISCHE” SLAVERNIJ, LAAT HIJ DAN ZIJN EXCUSES
AANBIEDEN VOOR DE NEDERLANDSE ”CHRISTELIJKE” SLAVERNIJ
GELIJK OVERSTEKEN WILDERS
En Lezers, blijf alert op het Fascistische Gevaar! [62]
”4.46 En als het probleem ….deze minister consequent niet oplost, terwijl
er tegelijkertijd een cruiseschip ergens verderop ligt waar immigranten
drie maaltijden per dag krijgen en vijf verschillende soorten maaltijden
en lekker verwarmd erbij zitten” 4.58Dus wanneer pakt deze minister haar taak op om voor onze alleroudstenden de boel een keertje goed te regelen. [5.07] ALDUS FLEUR AGEMA, PVV
Dat de PVV een fascistische Partij is, dat is door onderzoek wel
afdoende aangetoond. [1]
En al was er geen onderzoek geweest, de standpunten en ook
de wensen voor ”Wit-Nederland” [2] zeggen wel genoeg
Uw Wreker van het Onrecht signaleerde het Gevaar van de PVV al in 2007 [3]
besteedde daaraan later vaker aandacht [4] en anderen volgden.
Maar naast de politieke analyses over waarvoor de Heren en Dames van
de PVV stonden en staan, logen hun uitspraken er niet om, zoals
bijna iedereen weet.
Een van de bekendste is de ”Minder Marokkanen” uitspraak van
PVV leider Wilders [5], die hem een veroordeling door de
rechter opleverde. [6]
Maar er was meer
Bij de PVV is er ALTIJD meer…..
In herinnering roep ik de ”Testosteronbommen” uitspraak
van Wilders, waarmee hij mannelijke Syrische vluchtelingen
aanduidde [2015] [7]
Uitspraken van Wilders over vluchtelingen als ”hyena’s en opmerkingen
over ”achterlijke islamitische zandbaklanden. [8]
En dan fractiegenoot en PVV’er Gidi Markuszower, die in
de Tweede Kamer sprak over:
””’buitenlandse indringers uit Afrika en het Midden-Oosten” en Nederland dat is volgepropt met
”de verkeerde buitenlanders, die op onze welvaartsstaat parasiteren door en masse
niet te werken en onze Bijstandspotten op te eten,
die onze straten onveilig maken, die de gewone
Nederlander op de woningmarkt verdringen, die de
kwaliteit van het onderwijs aantasten…..” [9]
Verder werkte Markuszower met echte fascistische
angstbeelden als [ik citeer]:
””En weet u, voorzitter, hoeveel migranten uit Afrika
en het Midden-Oosten nog naar onze regio willen komen, de komende jaren?
Dat zijn honderden miljoenen, zo niet een
miljard mensen” [10]
Onzin natuurlijk [11], maar wel gevaarlijke onzin.
Markuszower deed nog meer kwalijke uitspraken, lees maar verder onder noot 12
Het ergerlijkste vond ik niet eens die Markuszower uitspraken…ze zijn
gevaarlijk, maar dat kun je van PVV politici verwachten- maar het feit,
dat het enige waarover Kamervoorzitter Vera Bergkamp viel, het feit
was, dat Markuszower refereerde aan de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Eric van der Burg, als ”Kaagsecretaris” ……13
Dus geen woord over het racisme en fascisme
Zover is het in de Tweede Kamer al gekomen
FLEUR AGEMA/OUDERENZORG
Er is een scala van gevaarlijke, ophitsende uitspraken, ideeen en
voorstellen van de PVV, lees daar maar mijn website onder het
kopje ”Wilders” maar op na [14]
Die ga ik niet allemaal noemen.
Maar nu weer over naar om wie het deze keer begonnen is, PVV Kamerlid
Fleur Agema [15]
Zij heeft zich opgeworpen als ”ouderenverdediger” en staat
bekend om haar strijd voor de rechten van
ouderen, wat ouderenzorg aangaat [16]
Daarvoor van mijn kant respect, ware het niet, dat ze er een naar,
xenofoob, sausje overgiet, waarbij zij niet alleen kwetsbare groepen
tegen elkaar uitspeelt, maar bovendien kwetsbare groep A [in dit
artikel/Verhaal de vluchtelingen.asielzoekers] min of meer de schuld
geeft van falend Overheidsbeleid.
Een misselijke streek, die overigens geheel overeenkomt met
het PVV Gedachtegoed en Wereldbeeld [17]
Er is meer, maar dat komt nog.
Wat hier speelde [en waarom mijn Frontale Aanval op deze Fleur Agema]
was een Kamerdebat of Vragenuurtje [wat precies werd niet
duidelijk uit het Youtube fragment] waarbij de minister
voor Langdurige Zorg en Sport, mevrouw Conny Helder [18], werd bevraagd.
Daarbij aandacht dus voor de bijdrage van Fleur Agema:
Ik moet bekennen:
Op zich was het geen onaardig Begin.
Veel weet ik niet van de misstanden in de Ouderenzorg, maar
ik begreep uit Agema’s bijdrage [19], dat zij ertegen protesteerde,
dat de ouderenzorg werd uitgehold, dat een grote Misstand was, het
sluiten van de verzorgingshuizen, volgens Agema door
het toen o.a. aan de macht zijnde CDA [20], waardoor
nu vele ouderen in de knel zouden komen.
Agema merkt hierover op [ik citeer haar via het Youtube filmpje:
”Eh….dus daardoor door het sluiten van de verzorgingshuizen blijven
mensen verloederd achter, ze raken ondervoed, ze gaan niet meer
naar de dokter, eh eh, ze la, ja, ze raken verpieterd thuis, soms
moet de politie ze zelfs van de straat halen en in een enkel
geval zelfs naakt en mijn vraag aan de minister is:
Ziet ze nou niet in, dat het sluiten van die verzorgingshuizen een
vergissing is geweest, dat ze terug moeten, maar ook het sluiten
van het Integraal Zorgaccoord, waarin ze tachtig miljoen euro bezuinigt
op de huisartsen, die juist voor deze mensen contact met ze zouden
moeten opzoeken en zouden moeten begeleiden……”
EN
””Ja, dank u wel voorzitter.
Er staan op dit moment 23 duizend hoogbejaarden op een wachtlijst
voor een verpleeghuis.
Mensen met wie het thuis allang al niet meer gaat, waarvoor
de familie drie keer per week wordt opgeroepen, omdat moeder weer
ergens dwaalt en de politie weer denkt ”wat is hier allemaal aan de hand”
[21]
Hierop kwam natuurlijk een reactie van de minister, die haar WOZO beleid, dat de nadruk legt op het zo lang mogelijk zelfstandig wonen
van ouderen [22] verdedigde.
Ook bestreed ze de opmerking van Agema, dat er te weinig werd gedaan
om hulp te verlenen aan de urgent kwetsbaren.
Zie het hele Youtube filmpje [23]
DE GEVAARLIJKE ONZIN VAN FLEUR AGEMA/KWETSBAREN TEGEN
KWETSBAREN MET EEN GIFTIG XENOFOOB SAUSJE
Niets aan de hand toch? Zou je zo zeggen.
Fijn, dat deze Fleur Agema zich zo inzet voor de ouderenzorg,
al zit ze dan bij een dubieuze Club.
Ja, maar ze zit niet voor niets bij die Club!
Want aan het Slot van haar Gloedvolle Bijdrage Voor Ouderenrechten
[die ze waarschijnlijk wel zal menen, daaraan kom ik niet], krijgt
het Muisje een Gevaarlijk Staartje!
Met andere woorden in Onvervalst Latijn: In Cauda Venenum
[Latijn: In de Staart zit het Venijn] [24]
En om bij de spreekwoorden te blijven:
Nu komt de [PVV] Aap uit de Mouw!
Want juist aan het Einde van haar Gloedvolle Betoog maakt
de Voorvechtster der Ouderen een nare uitglijder, die het ware
xenofobe PVV Wereldbeeld bevestigt, door op te merken:
”4.46 En als het probleem ….deze minister consequent niet oplost, terwijl
er tegelijkertijd een cruiseschip ergens verderop ligt waar immigranten
drie maaltijden per dag krijgen en vijf verschillende soorten maaltijden
en lekker verwarmd erbij zitten” 4.58Dus wanneer pakt deze minister haar taak op om voor onze alleroudstende boel een keertje goed te regelen. [5.07]” [25]
FLEUR AGEMA’S XENOFOBIE/TECHNISCH
Alvorens los te barsten over Fleur Agema’s inhoudelijke xenofobie, eerst
dit:
Zij spuwt haar gal over de haars inziens luxueuze [want dat suggereert
zij met haar ”cruiseschip” opmerking in een Vragenuurtje aan de
minister van Langdurige Zorg en Sport, die verder met vluchtelingenregelingen of beleid niets te maken heeft.
Je zou zo zeggen, dat ALS ze al haar gal wil spuwen, dat zij bij Eric
van den Burg moet zijn, die als Staatssecretaris voor Asiel en
Migratie over Asielzaken gaat [26]
FLEUR AGEMA’S XENOFOBIE/IMMIGRANTEN
Verder praat zij over ”immigranten” [27], terwijl het hier
asielzoekers betreft.
Het zijn ASIELZOEKERS, die inderdaad zijn opgevangen
op een cruiseschip. [28]
Natuurlijk weet Agema heel goed het verschil:
Een asielzoeker vraagt asiel aan in Nederland, dat al of niet
wordt toegekend en zit dus in een asielprocedure, waarin, op
grond van aanspraak op het Vluchtelingenverdrag, gekeken
wordt, of men al of geen recht op asiel heeft [iedereen heeft het
recht overigens om asiel aan te vragen [29]
Een migrant, een zogenaamde ”economische vluchteling” immigreert naar een land in de hoop op
een beter leven, zonder asiel aan te vragen, omdat er geen
sprake is van vervolging volgens het Vluchtelingenverdrag [30]
Voor immigranten worden er dus geen cruiseschepen geregeld [vaak verdwijnen ze in de illegaliteit]
Dit alles weet Agema heel goed, maar omdat er een hoop weerstand
is tegen economische vluchtelingen [zij zouden ”gelukszoekers” zijn,
wat in de publieke opinie synoniem is met
profiteurs en oplichters] [31] gebruikt zij welbewust die term.
Kamervragen en debatten komen tegenwoordig immers op Youtube!
Wie niet gelooft, dat hier sprake is van opzet, leze de door mij in noten
vervatten xenofobe betogen van de heren Wilders en Markuszower,
fractie-partijgenoten van Agema, nog maar eens over! [32]
FLEUR AGEMA’S XENOFOBIE/HET SPROOKJE
VAN DE ”IMMIGRANTEN OP CRUISESCHEPEN MET
WEL DRIE MAALTIJDEN PER DAG…..
We gaan door met Agema’tje:
Wat betreft die ”luxe” opvang van asielzoekers op
cruiseschepen:
Die is er o.a. gekomen vanwege de inhumane toestanden
in Ter Apel en het feit, dat er zo’n gebrek aan medewerking is
van een aantal Gemeenten. [33]
Nadrukkelijk NIET alle Gemeenten:
Kijk maar eens, hoe ruimhartig zich hier Amsterdam opstelt [34],
na enig tegengestribbel, Velsen ook [35] en zo zijn er natuurlijk meer.
Aan de andere kant:
Zodanig wordt de medewerking vaak gesaboteerd [36], dat de Overheid zich
nu gedwongen ziet, Gemeenten te dwingen tot opvang [37]
Verder ligt de humanitaire grens van Agema nogal laag
Ik citeer La Agema:
”4.46 En als het probleem ….deze minister consequent niet oplost, terwijl
er tegelijkertijd een cruiseschip ergens verderop ligt waar immigranten
drie maaltijden per dag krijgen en vijf verschillende soorten maaltijden
en lekker verwarmd erbij zitten” 4.58” [38]
Kennelijk vindt Agema het niet vanzelfsprekend, dat asielzoekers
[die zij hier ”immigranten” noemt] driemaal per dag een maaltijd
krijgen, wat toch wel het absolute minimum is.
Lijkt ”op water en brood” haar beter, zoals door haar partijleider en
fractiegenoot Wilders al eens is geopperd voor gedetineerden? [39]
Trouwens, ZO luxueus is die opvang op dat cruiseschip nu
OOK weer niet.
Alles wat er op de MS Galaxy [het cruiseschip waarmee Amsterdam
asielzoekers opvangt] aan luxe is [een casino, winkeltjes, een ‘Moonlight Bar’ met schitterend uitzicht op het water, een grillrestaurant en zelfs een sauna] is dicht. [40]
Wat er aan voorzieningen voor asielzoekers aanwezig is,
is sober:
Krappe vertrekken met een stapelbed, bankje en kleine douche- en toiletruimte, die twee asielzoekers zullen delen. [41]
FLEUR AGEMA’S XENOFOBIE/DE MENSEN ACHTER DE ”IMMIGRANTEN”
Alle Fleur Agema Gekheid op een Stokje, wie zijn die zogenaamde
”immigranten”, die het zo luxe zouden hebben op die cruiseschepen?
Ze bestaan merendeels uit asielzoekers, die vaak maandenlang op
straat voor Ter Apel hebben moeten slapen, op stoelen,
of zomaar liggend in het gras, weer of geen weer [42]
De omstandigheden waren mensonterend, vaak was er te weinig te
eten [43] en de situatie verergerde zodanig, dat de Inspectie Gezondheidszorg
en Jeugd alarm sloeg bij minister Kuipers van Volksgezondheid. [44]
Ik citeer uit het Nieuwsbericht:
”In Ter Apel is er een groot risico dat er infectieziekten uitbreken als gevolg van het totale gebrek aan hygiëne op het terrein: gebrek aan water, schone wc’s, douches en beschutting. Een uitbraak van infectieziekten is een gevaar voor de volksgezondheid. Niet alleen voor de mensen die daar zijn om een asielaanvraag in te dienen, maar ook voor iedereen die daar werkt of woont.
De inspectie vindt onmiddellijk ingrijpen nodig om de hygiënische omstandigheden op peil te brengen. Voldoende water, sanitaire voorzieningen en beschutting zijn daarvoor cruciaal. Ook bij het verplaatsen van mensen naar opvanglocaties moet rekening gehouden worden met het uitbreken en verspreiden van infectieziekten.” [45]
De enigen, die hier een goed figuur sloegen waren
Hulporganisaties als Het Rode Kruis, Artsen Zonder Grenzen [46] en vrijwilligersorganisaties als
Mi Great [47] EN niet te vergeten een geweldig
particulier initiatief van Willem Straat, een ondernemer
met een Geweten, die de buitenslapers van
tentjes trachtte te voorzien [tegengewerkt door
de autoriteiten] [48]
Er overleed zelfs een drie maanden oude baby, weliswaar niet buiten, op het terrein van Ter Apel,
maar in de Sporthal [49]
Ik weet niet wat de doodsoorzaak is [werd niet
duidelijk] [50], maar het zou mij niet
verbazen, als het te maken gehad had met de
drukte in die overvolle Sporthal.
Dat de Familie van de overleden baby ook zo
haar twijfels heeft, blijkt wel uit het feit,
dat zij een advocaat hebben ingeschakeld [51]
En o Blamage voor Nederland:
De Nederlandse Staat en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moeten van de rechter maatregelen nemen zodat de (crisis)noodopvang voor asielzoekers aan de internationale normen gaat voldoen. De rechtbank Den Haag oordeelde in een kort geding dat Stichting Vluchtelingenwerk Nederland afgelopen zomer aanspande. [52]
Ik citeer verder uit dit NOS bericht:
”De rechter oordeelt dat iedere asielzoeker die zich in Ter Apel, of bij een ander asielzoekerscentrum in Nederland meldt, recht heeft op onderdak. Een overdekte slaapplaats, water, voedsel en toegang tot hygiënisch sanitair zijn de minimale eisen. [53]
Dat een rechter jou dit als Staat moet zeggen, hoeveel
groter moet de Blamage zijn?
Nadat ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd al
alarm had geslagen bij minister Kuipers van Volksgezondheid [54]
En als Klap op de Vuurpijl stonden maandenlang
duizenden bedden voor Oekraieners leeg, terwijl
asielzoekers verkommerden voor de Poort
van Ter Apel [55]
OORZAAK TER APEL ELLENDE
Wat is nu de oorzaak of oorzaken van die asielcrisis
ellende, het feit dat mensen op straat moeten slapen, dat zelfs elementaire voorzieningen ontbreken?
Vluchtelingenwerk wijst op de complexiteit van de
crisis en zegt, dat het niet alleen in Ter Apel, maar
ook in andere delen van het land, allang mis is
Ik citeer Vluchtelingenwerk:
”Deze opvangcrisis is geen overmacht en komt niet door een verhoogde asielinstroom. Politieke keuzes zijn de oorzaak: door jarenlange bezuinigingen op de IND en het vroegtijdig sluiten van diverse asielzoekerscentra verkeert het Nederlandse asielsysteem al jaren in een permanente crisis.” [56]
Dus veroorzaakt door politieke onwil, verkeerde
beleidskeuzes etc
Daarbij is het in noodopvanglocaties die wel geregeld zijn,
ook nog eens onleefbaar voor kinderen, aldus jeugdgezondheidszorg- en onderwijsprofessionals in een onderzoek van de ‘Werkgroep Kind in azc’, waar ook VluchtelingenWerk deel van uitmaakt. [57]
Een andere oorzaak van de Ter Apel Ellende
is gelegen in de woningcrisis:
Doordat er woningnood is, stromen de status
houders [58], die recht hebben op een huis,
maar niet door, waardoor zij plekken bezet
houden, die voor asielzoekers bestemd zijn. [59]
EN WAT GEBEURT ER?
JUUSTEM!
Er wordt niet met man en macht naar een
oplossing gezocht, neen, de crisis wordt
afgewenteld op de asielzoekers!
Het recht op gezinshereniging wordt in zoverre
uitgehold, dat gezinshereniging aan een woning
wordt gekoppeld!
Dus wie geen woning heeft, kan zijn gezin
pas laten overkomen als dit WEL
het geval is! [60]
Zo schaamteloos is de regering, dat in
de ”Aanpak crisis asielopvang” staat:
”
Onder de huidige omstandigheden vindt het kabinet het niet langer verantwoord de toegezegde hervestigingsafspraken binnen de Europese Unie (EU) na te leven…..”[61]
LUXE HE MEVROUW AGEMA, DIE OMSTANDIGHEDENVOOR ASIELZOEKERS EPILOOG Dat Mevrouw Agema een Gifkikker en een Vluchtelingenmepper is, is duidelijk.Niet alleen geeft zij een heel verkeerde voorstellingover die zogenaamde ”luxe” op de cruiseschepenwaar asielzoekers worden opgevangen [62],ze verstaat echter ook onder ”luxe”, datasielzoekers drie maaltijden per dag krijgen [63]Of moeten ze liever ”op water en brood”, zoalshaar partijleider en fractiegenoot destijds vooreen groep gedetineerden voorstelde [64] Recentelijk heeft de Inspectie Justitie enVeiligheid geconstateerd, dat medewerkersvan de speciale opvanglocatie asielzoekers[waar dus de zogenaamde ”moeilijke gevallen”zitten], asielzoekers hebben
uitgelachen, uitgescholden, geslagen en geschopt. [65]
Onlangs reageerde slechts EEN Gemeente positiefop het
verzoek van Staatssecretaris van der Burgom extra opvangplekken te regelen voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’ers) [66]
GEMEENTE WIJK BIJ DUURSTEDE WEERT ASIELZOEKERS BIJ
FESTIVAL ”KLEURRIJK UIT IN DE WIJK”/EEN VAN DE DROMEN
VAN WILDERS WORDT WERKELIJKHEID…..
AAN
GEMEENTE WIJK BIJ DUURSTEDE
DE GEMEENTERAAD
BURGEMEESTER & WETHOUDERS
Onderwerp:
Uw herschrijving van artikel 1, Nederlandse Grondwet
Geachte Gemeenteraadsleden
Geachte Burgemeester en Wethouders,
ARTIKEL 1 NEDERLANDSE GRONDWET 1 A LA GEMEENTE WIJK BIJ DUURSTEDE
”Allen diezich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen ongelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is toegestaan, mits de Veiligheid van anderen in het geding is [1]
Geachte Gemeenteraadsleden
Geachte Burgemeester en WethoudersHartelijk gefeliciteerd! U hebt artikel 1, Nederlandse Grondwet, nieuw leven ingeblazen!Het werd wel wat ouderwets he, altijd maar iedereengelijk te behandelen en nooit eens, grondwettelijk dan,tegemoet kunnen komen aan in de samenleving levendeOnderbuikgevoelens!Natuurlijk, PVV leider G Wilders doet dat met verve inde Kamer [2], maar zelfs hij moet in formele zinrekening houden met de in Nederland heersende Wetgeving. Nu, beste dames en heren, u hebt de heer Wilders overtroffen!Want waar hij van droomt, hebt u gedaan! Formeel onderscheid gemaakt tussen twee groepenin uw Gemeente samenleving, namelijk de inwoners vanWijk bij Duurstede en de ongeveer 100 asielzoekers, die in uwGemeente ”te gast” zijn [3]Mooie Gastheren bent u! WAT IS ER AAN DE HAND? Uit berichtgeving blijkt, dat er drie asielzoekerswaren opgepakt voor inbraak en winkeldiefstal. [4]Vervelend natuurlijk, maar crimineel gedrag komtin alle lagen der Mensheid voor, bij asielzoekers evenzeer als Wijk bij Duurstedenaars.Om aan de hierdoor ontstane onrust [ik noem het ”onderbuikgevoelens, met verwijzing naar de zin hierboven] tegemoet te komen, besloot u, Gemeente Wijk bij Duurstedeom de geplande Festiviteiten, te weten Kleurrijk Uit in de Wijk en foodtrucke vent Toost, weliswaar te laten doorgaan, maar deasielzoekers bewust te verzoeken, in de Sporthal te blijven. [5]Toegegeven, u hebt daar extra activiteiten voor hengeorganiseerd [6], waarmee schijnbaar het discriminerendevan uw Besluit [of Verzoek, het komt fundamenteelop hetzelfde neer] werd verzacht, maar ik en alle andereVrijheidslievende mensen trappen daar niet in. Het was een repressieve maatregel, gerichttegen een groep mensen, die tot een bepaalde categoriebehoort: ”asielzoekers” Dus een duidelijk voorbeeld van discriminatie:Het over een kam scheren van een hele groep,omdat er een paar overlast veroorzakenHet is ook duidelijk een ”collectieve straf”, waarbijeen groep gestraft wordt voor het gedrag van enkelingen[7] Ik hoef u toch niet te vertellen, dat dit volgens de universeelgeldende rechtsregels niet is toegestaan?Toch maar een noot [8] Maar alle rechtsregels daargelaten: Schaamt u zich niet, anno 2022?Omdat een paar asielzoekers overlast veroorzaken[die trouwens al zijn opgepakt [9], worden volmaaktonschuldige asielzoekers, die geen enkel strafbaarfeit hebben gepleegd, uitgesloten van Festiviteiten.U hebt wel lef zeg!Ongetwijfeld noemt u zichzelf ”beschaafd”, maardat bent u niet! En dan is het meest ironische van de Zaak nog, dateen van de Festiviteiten, ”Kleurrijk Uit in de Wijk”,een multicultureel karakter heeft [10]U moet een speciaal Gevoel voor Humor hebben,om mensen van een andere afkomst en uit een andere cultuur
en samenleving, namelijk de door u ”gepakte”
en collectief gestrafte groep asielzoekers, uit te sluitenjuist van een multicultureel Festival.Helaas kan ik daar niet om lachen.Eerder om huilen.SCHANDE OVER U, GEMEENTE WIJK BIJ DUURSTEDE TENSLOTTE Crimineel Gedrag, overlast etc komt bij alle groepenin de samenleving, alle afkomsten en etniciteiten voor.Ook bij asielzoekers, die geen betere of slechtere mensenzijn dan de inwoners van Nederland.Juist daarom is het zo gevaarlijk, om je oren te luisterente leggen bij onderbuikgevoelens, zoals u gedaanhebt, Gemeente Wijk Bij Duurstede. [11]Want wat is er in feite gebeurd:Drie asielzoekers gaan de fout in [en naar ik begrepenheb, waren het bepaald geen halsmisdrijven, maar niet bagatelliserend: toch ”de fout in”] [12] en uw inwonerszijn in rep en roer. [13]Waarop mijn vraag:Wordt er door autochtone Wijk bij Duursteders nooitingebroken, nooit winkeldiefstal gepleegd.Dat lijkt mij sterk. U, als Gemeente, dient dan een krachtig Signaal uitte geven, door wel met bewoners in gesprek te gaan,maar de absurditeit van de uitvergroting vanCriminele Asielzoekers te relativeren. Dat hebt u niet gedaan, u bent meegegaan in deze overduidelijkexenofobie. En omdat u, als Lokaal Bestuur, het voorbeeld dient tegeven, reken ik u dit ernstig aan. Ik hoop dat u hiervan geleerd hebt en in het vervolghet Hoofd biedt aan xenofobie en hysterie. Of denkt u stiekem ook zo en is die ”onrust onder debewoners” maar als voorwendsel gebruikt? Voor u een Vraag om ernstig over na te denken Want er kan pas verandering komen, als we bereidzijn onze eigen Fouten onder ogen te zien, hoeonaangenaam die Introspectie ook mag zijn Gemeente, denk goed na aan welke kant u staat! Vriendelijke groeten Astrid EssedAmsterdam NOTEN
Reacties uitgeschakeld voor Gemeente Wijk bij Duurstede weert asielzoekers bij Festival ”Kleurrijk uit in de Wijk”/Een van de dromen van Wilders wordt werkelijkheid
AMTWOORD ASTRID ESSED OP REACTIE VERVOERREGIO AMSTERDAM
INLEIDING
In juni anno Domini 2022 heeft ondergetekende aan Vervoerregio Amsterdam
de Eis gesteld, geen concessie te verlenen aan EBS voor het vervoer van
reizigers in Zaanstreek-Waterland.
Reden?
Omdat EBS als dochter van Egged Bus Systems [het Besmette Hoofdbedrijf, dat
opereert in de illegale Israelische nederzettingen], betrokken is bij
het Israelische bezettings en apartheidseconomie [1]
Na enkele weken [ook in juni] kreeg ik een reactie van Vervoerregio Amsterdam,
via de heer Trouw [Informatiebeheer] namens de Directie, waaruit bleek, dat ondanks mijn bezwaren en van anderen] de concessie TOCH aan EBS was verleend. [2]
Uiteraard heb ik dat er niet bij laten zitten en ben ik in de pen geklommen,
hetgeen heeft geresulteerd in een pittige tegenreactie, die ook
een waarschuwing voor de toekomst inluidt!
Dit onder het notenapparaat
Maar voor de Astrid Essed attack:
Onder A mijn aanvankelijke protestbrief
Onder B het antwoord van Vervoerregio Amsterdam
En dan dus uiteindelijk, onder C, de Astrid Essed Attack op Vervoerregio Amsterdam
VEEL LEESPLEZIER, LEZERS!
ASTRID ESSED
NOTEN
[1]
GEEN EBS BUSSEN IN REGIO ZAANSTREEK-WATERLAND!/
EBS STEUNT APARTHEIDS EN NEDERZETTINGENBELEID ISRAEL
Op 6 juni 2022 heeft u een email gestuurd waarin u uw zorgen heeft geuit over de deelname van vervoerder EBS Public Transportation B.V. (‘EBS’) aan de aanbesteding van de concessie voor het openbaar vervoer in de regio Zaanstreek-Waterland.
U stelt in uw email dat Egged, het moederbedrijf van EBS, zich schuldig maakt aan mensenrechtenschendingen door busvervoer te verzorgen in bezet Palestijns gebied, en EBS – als dochteronderneming van Egged – hier betrokkenheid bij heeft. U doet daarbij een dringend beroep op de Vervoerregio om EBS uit te sluiten van deze aanbesteding.
We hebben zorgvuldig naar uw verzoek gekeken en zijn tot de conclusie gekomen dat wij niet aan uw verzoek kunnen voldoen.
In deze brief lichten wij toe hoe wij tot deze conclusie zijn gekomen.
De Vervoerregio kan een inschrijver van deelname aan een aanbesteding uitsluiten indien een of meerdere uitsluitingsgronden uit de Aanbestedingswet 2012 van toepassing zijn.
De Vervoerregio heeft bij de aanbesteding van de concessie Zaanstreek-Waterland zowel de verplichte als facultatieve uitsluitingsgronden uit de Aanbestedingswet toegepast, waaronder de uitsluitingsgrond van artikel 2.87, eerst lid, onder c (‘ernstige fout in de uitoefening van zijn beroep’).
De Vervoerregio heeft de inschrijvingen zorgvuldig getoetst aan deze uitsluitingingsgronden.
Inschrijvers is gevraagd door middel van een Gedragsverklaring Aanbesteden aan te tonen dat de uitsluitingsgronden die betrekking hebben op de integriteit van ondernemers niet van toepassing zijn. In de door EBS overgelegde Gedragsverklaring Aanbesteden is door de Minister van Justitie en Veiligheid verklaard dat er geen bezwaren zijn tegen EBS in verband met deelname aan aanbestedingen.
BLADZIJDE 2
VERVOERREGIO AMSTERDAM
Ons kenmerk 2022/16852/AS Pagina 2 van 2
Uit de rechtspraak volgt dat een inschrijver niet mag worden uitgesloten vanwege het feit dat een moedermaatschappij of een andere rechtspersoon binnen dezelfde groep een ernstige beroepsfout heeft begaan, waarbij de inschrijver zelf niet betrokken is geweest.1
Kortom, er is geen grondslag voor uitsluiting van EBS op grond van artikel 2.87, eerste lid, onder c van de Aanbestedingswet 2012.
De Vervoerregio heeft bij de beoordeling van de inschrijving van EBS geconstateerd dat geen van de uitsluitingsgronden op EBS van toepassing is, en heeft de inschrijving van EBS toegelaten tot de verdere beoordelingsprocedure.
Op 23 juni 2022 heeft het dagelijks bestuur het bod van EBS als inschrijving met de beste prijs-kwaliteitverhouding aangemerkt en de concessie Zaanstreek-Waterland aan EBS verleend. Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Namens het dagelijks bestuur van de Vervoerregio Amsterdam,
REACTIE AAN DE HEER DE VRIES, SECRETARIS DIRECTEUR
VERVOERREGIO AMSTERDAM
AAN:
Het Dagelijks Bestuur van Vervoerregio Amsterdam
Tav de heer de Vries
Secretaris directeur van Vervoerregio Amsterdam
Onderwerp:
Mijn reactie op uw antwoord dd 29 juni 2022 op mijn brief dd 6 juni met als eis uitsluiting
deelname van EBS aan de aanbesteding van de concessie
voor het openbaar vervoer in de regio Zaanstreek-Waterland
Geachte heer De Vries
”Liever te laat dan nooit”, zegt een Oud Vaderlands Spreekwoord
Mijn late reactie wordt deels verklaard door mijn drukke tijdsschema
Want naast uw organisatie zit ik meer organisaties/bedrijven op
de huid, die via drogredenaties en/of uitvluchten trachten hun betrokkenheid
bij het onrecht in Palestina goed te praten, dan wel te bagatelliseren.
Als u dus, na mijn aanvankelijk schijnbaar zwijgen op uw antwoord
op mijn protestbrief aan u [1], dacht, van mij af te zijn, dan vergist u zich deerlijk.
Ook in de toekomst zal u van mij niet af zijn, bereidt u zich daar maar
alvast op voor:’
NIET WELLEVEND
Wellicht van ondergeschikt belang, maar toch niet zonder betekenis
Ten eerste, meneer de Vries, vind ik de wijze van beantwoording van
mijn protestbrief, waarin geformuleerd de u bekende eis, weinig
elegant en zelfs onwellevend:
Niet alleen neemt u niet eens de moeite, mij
persoonlijk te antwoorden en scheept u daar uw medewerker Informatiebeheer
mee op, daarnaast krijg ik uw reactie niet direct, maar via een PDF Bestand.
Ik vind dat een gebrek aan respect.
Tenslotte heb ik ook de moeite genomen, u langs de reguliere weg
aan te schrijven en een dergelijk direct antwoord verwacht ik van u ook.
Maar dat is nog het minst belangrijk
Nu naar de Hoofdzaken
VERVOERREGIO AMSTERDAM, MEDEPLICHTIG AAN ERNSTIGE
MENSENRECHTENSCHENDINGEN
Het meest schandelijke vind ik het feit, dat u, ondanks door mij
en anderen terecht geuite bezwaren [2] het toch hebt bestaan,
de concessie Zaanstreek-Waterland te gunnen aan een besmet
bedrijf als EBS.
Ik citeer uit uw Brief/PDF Bestand aan mij
”Op 23 juni 2022 heeft het dagelijks bestuur het bod van EBS als inschrijving met de beste prijs-kwaliteitverhouding aangemerkt en de concessie Zaanstreek-Waterland aan EBS verleend.” [3]
U moet zich schamen en bent hiermee voor mij en anderen moreel
willens en wetens medeplichtig aan de door Moederbedrijf Egged
gepleegde mensenrechtenschendingen in bezet Palestijns gebied. [4]
Want komt u bij mij niet aanzetten met bagatelliseringen als
artikel 2.87 uit de Aanbestedingswet, onder andere luidende
”De aanbestedende dienst kan een inschrijver of gegadigde uitsluiten van deelneming aan een overheidsopdracht of een aanbestedingsprocedure op de volgende gronden:
…..
”de inschrijver of gegadigde heeft in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout begaan die door de aanbestedende dienst aannemelijk kan worden gemaakt; [5]
Met dergelijke flutargumenten tracht u mijn bezwaren en van anderen
te ridiculariseren, want het gaat hier niet om een ”ernstige fout”, die
EBS gemaakt zou hebben.WAS dat maar zo, zou ik willen zeggen:Het gaat hier om de onderdrukking van de bezette Palestijnse bevolking,die niet alleen onrechtmatig wordt bezet door Israel, maar ookdagelijks wordt geterroriseerd door kolonisten, bewoners dusvan de illegale nederzettingen [6], waar het moederbedrijf van EBS, Egged haar busonderneming heeft!Het enkele feit, dat EBS de dochter van Egged is en dus volgens uwredenaties niet rechtstreeks verantwoordelijk, is slechts het Spelenmet Woorden.EBS is ONDERDEEL van Egged, kan daarvan niet worden losgezienen is dus wel degelijk betrokken bij de misdaden van Egged.Want uw bagatelliserende opmerking als zou Egged een”ernstige beroepsfout” hebben begaan [7] is, vergeef mij hetwoord, natuurlijk flauwekul.Het faciliteren van diensten aan een bezettingsstaat, die Israel is,het faciliteren van Diensten in bezet gebied, waar de bezette Palestijnsebevolking dagelijks slachtoffer is van apartheid [8] en ernstige terreur [9]is een misdaad. Een MISDAAD, meneer de Secretaris Directeur, geen ”Beroepsfout” [10]Laat dat maar eens goed tot u doordringen!!! TENSLOTTE” Dat u, ondanks mijn zeer valide bezwaren en die van anderen [11], dat het niet aangaat, zaken te doen met de niet van het Moederbedrijf losstaandebedrijf EBS, dat [door het Moederbedrijf Egged] is verbonden methet zaken doen met een bezettings en apartheidsregime [12], toch kiedstvoor de samenwerking met EBS en het Lef heeft, dat in een briefaan mij te vermelden, alsof dat de gewoonste zaak van de wereld is [13],laat uw morele failliet zien.Dat u zich daarbij beroept op allerlei formele regeltjes[natuurlijk zal een bedrijf als EBS de zaak naar de vorm laten kloppen,dat doen Schurken wel vaker] ontslaat u niet van uw verantwoordelijkheid en medeplichtigheid aan Apartheid. [14] Daar mag u het mee doen. Denk overigens niet, dat dit het laatste protest was tegen uwpraktijken,Ook in de toekomst zullen ik en anderen paraat blijven. Wij houden u in de gaten. Vriendelijke groeten Astrid Essed
Amsterdam NOTEN VOOR UW GEMAK ZIJN DE NOTEN IN LINKS ONDERGEBRACHT
Op 6 juni 2022 heeft u een email gestuurd waarin u uw zorgen heeft geuit over de deelname van vervoerder EBS Public Transportation B.V. (‘EBS’) aan de aanbesteding van de concessie voor het openbaar vervoer in de regio Zaanstreek-Waterland.
U stelt in uw email dat Egged, het moederbedrijf van EBS, zich schuldig maakt aan mensenrechtenschendingen door busvervoer te verzorgen in bezet Palestijns gebied, en EBS – als dochteronderneming van Egged – hier betrokkenheid bij heeft. U doet daarbij een dringend beroep op de Vervoerregio om EBS uit te sluiten van deze aanbesteding.
We hebben zorgvuldig naar uw verzoek gekeken en zijn tot de conclusie gekomen dat wij niet aan uw verzoek kunnen voldoen.
In deze brief lichten wij toe hoe wij tot deze conclusie zijn gekomen.
De Vervoerregio kan een inschrijver van deelname aan een aanbesteding uitsluiten indien een of meerdere uitsluitingsgronden uit de Aanbestedingswet 2012 van toepassing zijn.
De Vervoerregio heeft bij de aanbesteding van de concessie Zaanstreek-Waterland zowel de verplichte als facultatieve uitsluitingsgronden uit de Aanbestedingswet toegepast, waaronder de uitsluitingsgrond van artikel 2.87, eerst lid, onder c (‘ernstige fout in de uitoefening van zijn beroep’).
De Vervoerregio heeft de inschrijvingen zorgvuldig getoetst aan deze uitsluitingingsgronden.
Inschrijvers is gevraagd door middel van een Gedragsverklaring Aanbesteden aan te tonen dat de uitsluitingsgronden die betrekking hebben op de integriteit van ondernemers niet van toepassing zijn. In de door EBS overgelegde Gedragsverklaring Aanbesteden is door de Minister van Justitie en Veiligheid verklaard dat er geen bezwaren zijn tegen EBS in verband met deelname aan aanbestedingen.
BLADZIJDE 2
VERVOERREGIO AMSTERDAM
Ons kenmerk 2022/16852/AS Pagina 2 van 2
Uit de rechtspraak volgt dat een inschrijver niet mag worden uitgesloten vanwege het feit dat een moedermaatschappij of een andere rechtspersoon binnen dezelfde groep een ernstige beroepsfout heeft begaan, waarbij de inschrijver zelf niet betrokken is geweest.1
Kortom, er is geen grondslag voor uitsluiting van EBS op grond van artikel 2.87, eerste lid, onder c van de Aanbestedingswet 2012.
De Vervoerregio heeft bij de beoordeling van de inschrijving van EBS geconstateerd dat geen van de uitsluitingsgronden op EBS van toepassing is, en heeft de inschrijving van EBS toegelaten tot de verdere beoordelingsprocedure.
Op 23 juni 2022 heeft het dagelijks bestuur het bod van EBS als inschrijving met de beste prijs-kwaliteitverhouding aangemerkt en de concessie Zaanstreek-Waterland aan EBS verleend. Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Namens het dagelijks bestuur van de Vervoerregio Amsterdam,
Binnenkort wordt besloten welk bedrijf het busvervoer in de regio Zaanstreek Waterland mag gaan verzorgen. EBS is één van de bedrijven die meedingen naar deze concessie.
Wat kun je als consument doen om te voorkomen dat jij als OV-reiziger straks moet meebetalen aan mensenrechtenschendingen?
Schrijf een email naar de leden Provinciale Staten van de provincies …. naar de portefeuillehouders OV Gedeputeerde Staten en naar het bedrijf dat belast is met het beoordelen van de inschrijvingen voor de concessie in Zaanstreek Waterland. Laat hen weten dat EBS moet worden uitgesloten van deze concessie en van alle toekomstige concessies, tot het bedrijf zijn leven aantoonbaar heeft gebeterd.”
Er zijn kortom genoeg redenen om EBS uit te sluiten van aanbestedingen in het Nederlandse busvervoer. Bovendien, door concessies aan EBS te gunnen worden reizigers die op het openbaar vervoer zijn aangewezen gedwongen aan boord te gaan bij een bedrijf dat betrokken is bij illegale activiteiten, mensenrechtenschendingen en mogelijke oorlogsmisdaden in bezet Palestina. Reizigers beseffen veelal niet dat hun euro’s indirect ten goede kunnen komen aan mensenrechtenschendingen. Dat zou ook niet hoeven: het publiek moet erop kunnen vertrouwen dat het mensenrechtenbeleid bij de overheid in veilige handen is.
Kom in actie!
Binnenkort wordt besloten welk bedrijf het busvervoer in de regio Zaanstreek Waterland mag gaan verzorgen. EBS is één van de bedrijven die meedingen naar deze concessie.
Wat kun je als consument doen om te voorkomen dat jij als OV-reiziger straks moet meebetalen aan mensenrechtenschendingen?
Schrijf een email naar de leden Provinciale Staten van de provincies …. naar de portefeuillehouders OV Gedeputeerde Staten en naar het bedrijf dat belast is met het beoordelen van de inschrijvingen voor de concessie in Zaanstreek Waterland. Laat hen weten dat EBS moet worden uitgesloten van deze concessie en van alle toekomstige concessies, tot het bedrijf zijn leven aantoonbaar heeft gebeterd.
”Until 2017, the parent company operated bus lines to Israeli settlements in the occupied West bank and Jerusalem. The bus lines were armored vehicles, that according to the company allowed them to pass through “Arab populated areas”. Since then, the operation of bus lines to settlements was transferred to the company’s subsidiary Egged Taavura. Egged Taavura operates bus lines to settlements in the West Bank, in the areas of Gush Etzion, Giva’at Ze’ev, Binyamin, Mount Hebron and Kiryat Arba, including settlements in the Jordan Valley, and the settlements of Shiloh, Otniel and Ma’ale Adumim.”
Until 2017, the parent company operated bus lines to Israeli settlements in the occupied West bank and Jerusalem. The bus lines were armored vehicles, that according to the company allowed them to pass through “Arab populated areas”. Since then, the operation of bus lines to settlements was transferred to the company’s subsidiary Egged Taavura. Egged Taavura operates bus lines to settlements in the West Bank, in the areas of Gush Etzion, Giva’at Ze’ev, Binyamin, Mount Hebron and Kiryat Arba, including settlements in the Jordan Valley, and the settlements of Shiloh, Otniel and Ma’ale Adumim.
The company’s subsidiary, Egged Heseim, Tours and Recreation, provides tours and travel packages to the Old City of Jerusalem and the City of David settler complex, located in the Palestinian neighborhood of Silwan in occupied East Jerusalem. The company also organizes tours to Bethlehem, Jericho and the occupied Syrian Golan,
In 2018, the company’s branch in Ashdod organized a donation campaign for the Israeli army in the area surrounding the besieged Gaza.
In November 2014, 27 Palestinian bus drivers at Egged quit their jobs and dozens more went on strike for fear of being attacked by Israeli settlers as tensions increased in Jerusalem during that period. This act came after driver Yusuf Hassan al-Ramouni was found hanged in an Egged bus in Jerusalem.
Presently, the company uses vehicles manufactured by Mercedes and Volvo.
The company is currently running for the tender to operate the new light rail line in Jerusalem, which will connect more settlements. The company was initially disqualified for fear of creating a monopoly (as it also operates buses in Jerusalem), but in March 2019 the general director of the Israeli antitrust authority ruled that it can, provided it commits to dropping some of its bus lines if selected.
De aanbestedende dienst kan een inschrijver of gegadigde uitsluiten van deelneming aan een overheidsopdracht of een aanbestedingsprocedure op de volgende gronden:
a. de inschrijver of gegadigdeverkeert in staat van faillissement of liquidatie, diens werkzaamheden zijn gestaakt, jegens hem geldt een surseance van betaling of een (faillissements-)akkoord, of de gegadigde of inschrijver verkeert in een andere vergelijkbare toestand ingevolge een soortgelijke procedure die voorkomt in de op hem van toepassing zijnde wet- of regelgeving;
b. jegens de gegadigde of inschrijver is een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak gedaan op grond van de op hem van toepassing zijnde wet- en regelgeving wegens overtreding van een voor hem relevante beroepsgedragsregel;
c. de inschrijver of gegadigde heeft in de uitoefening van zijn beroep een ernstige fout begaan die door de aanbestedende dienst aannemelijk kan worden gemaakt;
d. de inschrijver of gegadigde heeft niet voldaan aan verplichtingen op grond van op hem van toepassing zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot betaling van sociale zekerheidspremies of belastingen;
e. de gegadigde of inschrijver heeft zich in ernstige mate schuldig gemaakt aan valse verklaringen bij het verstrekken van inlichtingen die door een aanbestedende dienst van hem waren verlangd of hij heeft die inlichtingen niet verstrekt.
De aanbestedende dienst betrekt bij de toepassing van het eerste lid, onderdeel b, uitsluitend onherroepelijke uitspraken die in de vier jaar voorafgaand aan het tijdstip van het indienen van het verzoek tot deelneming of de inschrijving onherroepelijk zijn geworden en bij de toepassing van het eerste lid, onderdeel c, uitsluitend ernstige fouten die zich in de vier jaar voorafgaand aan het genoemde tijdstip hebben voorgedaan.”
In April, Human Rights Watch released a 213-page report, “A Threshold Crossed,” finding that Israeli authorities are committing the crimes against humanity of apartheid and persecution. We reached this determination based on our documentation of an overarching government policy to maintain the domination by Jewish Israelis over Palestinians coupled with grave abuses committed against Palestinians living in the occupied territory, including East Jerusalem
In the months since, a growing chorus of voices, from former Israeli ambassadors to South Africa and current Knesset members to the ex-UN Secretary General and the French foreign minister, have referenced apartheid in relation to Israel’s discriminatory treatment of Palestinians, in particular in the occupied territory. Yet many in Germany, including those critical of Israeli human rights abuses, remain hesitant to apply the label to Israeli conduct.
Given history, one can certainly understand Germany’s concern for the welfare of the Jewish people, but that should not carry over to an endorsement of abusive and discriminatory Israeli government conduct, especially in the occupied territory. As recognition grows that these crimes are being committed, the failure to recognize that reality requires burying your head deeper and deeper into the sand.
The problem begins with the Israeli government having exercised primary control for more than a half-century over the land between the Mediterranean Sea and Jordan River, encompassing Israel and the occupied territory, where two main groups of people of roughly equal size live. Throughout this area, Israeli authorities methodologically privilege one of the groups, Jewish Israelis, who are governed under the same body of laws with the same rights and privileges wherever they live. At the same time, authorities allocate different baskets of inferior rights to the other, Palestinians, systematically discriminating against them wherever they live and most severely in the occupied territory.
Our sense that our research was not capturing this underlying reality led us to write this report. Reporting on “separate, not equal” schools for Palestinians inside Israel, Palestinians being forced out of their homes in occupied East Jerusalem, the serious rights abuses stemming from the Israeli settlement enterprise in the West Bank, and the crushing closure of the Gaza Strip, we felt that our work captured important dynamics, including entrenched discrimination, in particular areas, but did not capture the full scope of Israel’s discriminatory rule over Palestinians.
We set out in the report to evaluate Israel’s treatment of Palestinians across Israel and the occupied territory. As we do in the nearly 100 countries across the world we work in, we began by documenting the facts—drawing on years of our own research, case studies that compared Palestinian areas with predominantly or exclusively Jewish ones, and a review of government planning documents, statements by officials, and a range of other materials.
Across Israel and the occupied territory, Human Rights Watch found that Israeli authorities have pursued an intent to privilege Jewish Israelis at the expense of Palestinians. They have done so by undertaking policies aimed at mitigating what they openly describe as the “demographic threat” Palestinians pose and maximizing the land available for Jewish communities, while concentrating most Palestinian in dense enclaves. The policy takes different forms and is pursued in a particularly severe form in the occupied territory. It includes efforts to, as leading Israelis officials have put it, “Judaize” the Negev and Galilee regions of Israel and to maintain “a solid Jewish majority,” as described in government planning documents, in the Jerusalem municipality, which includes the eastern part of Jerusalem, which Israel unilaterally annexed and occupies. It also encompasses efforts to “settle [Jews in] the land between the [Palestinian] minority population centers and their surroundings” in the West Bank, as set out in plans that have guided the government’s settlement, and to pursue “separation” between the West Bank and Gaza. The policy across the board serves the same fundamental goal: maximum land, minimum Palestinians.
Furthermore, we found that Israeli authorities have carried out the grave abuses needed for the crimes of apartheid and persecution against Palestinians living in the occupied territory. It has done so through, among other policies, sweeping restrictions on movement in the form of the 14-year generalized closure of Gaza and the discriminatory permit system in the West Bank; the confiscation of more than a third of the land in the West Bank; and denial of residency rights to hundreds of thousands of Palestinians and their relatives. Israel has imposed draconian military rule over millions of Palestinians, suspending their basic civil rights, while Jewish Israelis living in the same territory are governed under the permissive Israeli civil law; and imposed harsh conditions in parts of the West Bank that led to forcing thousands of Palestinians out of their homes.
We then evaluated these facts against the relevant areas of international law—in this case, the established law on discrimination—which includes a universal prohibition against apartheid. While the term was coined in relation to specific practices in South Africa, international treaties define apartheid as a universal legal term referring to a particularly severe form of discriminatory oppression.
International criminal law, including the 1973 International Convention on the Suppression and Punishment of the Crime of Apartheid and the 1998 Rome Statute to the International Criminal Court, define apartheid as a crime against humanity consisting of three primary elements: (1) an intent by one racial group to dominate another; (2) systematic oppression by the dominant group over the marginalized group; and (3) particularly grave abuses known as inhumane acts.
Racial group is understood today also to encompass treatment on the basis of descent and national or ethnic origin. International criminal law also identifies a related crime against humanity of persecution. Under the Rome Statute and customary international law, persecution consists of severe deprivation of fundamental rights of a racial, ethnic, or other group with discriminatory intent.
The ratification by the State of Palestine of these two treaties in recent years has strengthened the legal application of these two crimes in its territory. A ruling by a chamber of the International Criminal Court (ICC) earlier this year confirmed that it has jurisdiction over war crimes and crimes against humanity – including apartheid and persecution – committed in the Occupied Palestinian Territory since 2014.
Applying the facts to the laws, Human Rights Watch concluded that Israeli authorities are committing the crimes against humanity of apartheid and persecution. We found that the elements of the crimes come together in the occupied territory as part of a single Israeli government policy. That policy is to maintain the domination by Jewish Israelis over Palestinians across Israel and the occupied territory. It is coupled in the occupied territory with systematic oppression and inhumane acts against Palestinians living there.
Sometimes the most important thing someone who cares deeply about you can do is to share hard truths and push you to confront them. The late Israeli Prime Minister Yitzhak Rabin and leaders of Israel’s closest ally, the US, including former President Jimmy Carter and former Secretary of State John Kerry, warned of the prospect of apartheid if things did not change.
Today, apartheid is not a hypothetical or future scenario. A 54-year-occupation is not temporary. The threshold has been crossed. Apartheid, and parallel persecution, is the reality for millions of Palestinians. Recognizing and correctly diagnosing a problem is the first step to solving it and ending apartheid is vital to the future of both Palestinians and Israelis and the cause of peace. It is by extension Germany’s special relationship with Israel and history that should prompt them to recognize the reality of apartheid and persecution and bring to bear the sorts of tools needed to end these crimes against humanity.
Op 6 juni 2022 heeft u een email gestuurd waarin u uw zorgen heeft geuit over de deelname van vervoerder EBS Public Transportation B.V. (‘EBS’) aan de aanbesteding van de concessie voor het openbaar vervoer in de regio Zaanstreek-Waterland.
U stelt in uw email dat Egged, het moederbedrijf van EBS, zich schuldig maakt aan mensenrechtenschendingen door busvervoer te verzorgen in bezet Palestijns gebied, en EBS – als dochteronderneming van Egged – hier betrokkenheid bij heeft. U doet daarbij een dringend beroep op de Vervoerregio om EBS uit te sluiten van deze aanbesteding.
We hebben zorgvuldig naar uw verzoek gekeken en zijn tot de conclusie gekomen dat wij niet aan uw verzoek kunnen voldoen.
In deze brief lichten wij toe hoe wij tot deze conclusie zijn gekomen.
De Vervoerregio kan een inschrijver van deelname aan een aanbesteding uitsluiten indien een of meerdere uitsluitingsgronden uit de Aanbestedingswet 2012 van toepassing zijn.
De Vervoerregio heeft bij de aanbesteding van de concessie Zaanstreek-Waterland zowel de verplichte als facultatieve uitsluitingsgronden uit de Aanbestedingswet toegepast, waaronder de uitsluitingsgrond van artikel 2.87, eerst lid, onder c (‘ernstige fout in de uitoefening van zijn beroep’).
De Vervoerregio heeft de inschrijvingen zorgvuldig getoetst aan deze uitsluitingingsgronden.
Inschrijvers is gevraagd door middel van een Gedragsverklaring Aanbesteden aan te tonen dat de uitsluitingsgronden die betrekking hebben op de integriteit van ondernemers niet van toepassing zijn. In de door EBS overgelegde Gedragsverklaring Aanbesteden is door de Minister van Justitie en Veiligheid verklaard dat er geen bezwaren zijn tegen EBS in verband met deelname aan aanbestedingen.
BLADZIJDE 2
VERVOERREGIO AMSTERDAM
Ons kenmerk 2022/16852/AS Pagina 2 van 2
Uit de rechtspraak volgt dat een inschrijver niet mag worden uitgesloten vanwege het feit dat een moedermaatschappij of een andere rechtspersoon binnen dezelfde groep een ernstige beroepsfout heeft begaan, waarbij de inschrijver zelf niet betrokken is geweest.1
Kortom, er is geen grondslag voor uitsluiting van EBS op grond van artikel 2.87, eerste lid, onder c van de Aanbestedingswet 2012.
De Vervoerregio heeft bij de beoordeling van de inschrijving van EBS geconstateerd dat geen van de uitsluitingsgronden op EBS van toepassing is, en heeft de inschrijving van EBS toegelaten tot de verdere beoordelingsprocedure.
Op 23 juni 2022 heeft het dagelijks bestuur het bod van EBS als inschrijving met de beste prijs-kwaliteitverhouding aangemerkt en de concessie Zaanstreek-Waterland aan EBS verleend. Ik vertrouw erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Namens het dagelijks bestuur van de Vervoerregio Amsterdam,
Reacties uitgeschakeld voor ANTWOORD VERVOERREGIO AMSTERDAM OP PROTESTBRIEFMAIL ASTRID ESSED OVER DEELNAME EBS AAN BESTEDING CONSESSIE ZAANSTREEK-WATERLAND
.jpg)
Geert Wilders (Foto: Peter van de Sluijs; CC 4.0)
