ALARM TEGEN FASCISME – EN ACTIE GRAAG
WEBSITE PETER STORM
zondag 3 maart 2024
Geschreven voor Konfrontatie, waar het al te lezen staat. Nu ook hier.
De formatie nadert haar ontknoping. Een fascistenkabinet is in de maak. De dreiging ervan is acuut, het gevaar dat daar van uit gaat groot. Wat er dreigt is niet zomaar meer van hetzelfde, meer neoliberaal beleid, verweven met meer racisme. Wat er dreigt is een versnelling van de verrechtsing, een kwalitatieve sprong naar iets anders dan – erg genoeg! – zomaar een rechtse regering in een via koloniale plundering volgevreten kapitalistisch land. Wat dreigt is regelrecht fascisme. Aan de regeringsmacht. Niet alleen op Twitter, niet alleen in een overheidslichaam hier en daar, een politiekorps, een ministerie, een extreemrechts omroepje en een stel naargeestige publicisten. Aan de macht. Dat is de dreiging.(1)
Er van uit gaan dat het zo’n vaart niet zal lopen, dat Wilders wel ingekapseld wordt door keurig rechts, is onverantwoord. In de eerste plaats: welk keurig rechts?! De tractorbestuurders van Caroline van der Plas? De VVD van Yesilgöz, druk bezig met het inrichten van concentratiekampen om vluchtelingen en andere migranten in weg te proppen, en met het uithollen van het demonstratierecht? Omtzigt misschien? Die heeft zijn kans om zijn keurigheid te bewijzen allang verspeeld, en wordt op zijn beurt met gemak ingepakt en op een zijspoor gezet door PVV, VVV en BBB. Op veel punten is hij sowieso nauwelijks minder reactionair dan Wilders.
Maar het is ernstiger nog dan dat. Eenmaal in sleutelposities laten fascisten zich niet zomaar via inkapseling onschadelijk maken. En Wilders hoeft maar te dreigen met het opblazen van de coalitie – en een nog grotere verkiezingsoverwinning na nieuwe verkiezingen – om de vereiste discipline in het kabinet er in te hameren. Natuurlijk kan de steun voor Wilders gaandeweg afkalven, al is dat bepaald geen automatisme. Maar in de tijd die dat kost, raakt het Wilders-fascisme verder genormaliseerd, zal het kabinet PVV-geestverwanten op bestuurlijke posities krijgen, en zal ook buiten de regering het fascisme extra de wind in de rug krijgen. ‘Netjes rechts’ gaat Wilders niet stoppen. Omdat zoiets als netjes rechts niet bestaat. Maar ook omdat Wilders zich niet zomaar zal laten inpakken.
We dreigen dus een fascistenkabinet te krijgen, vol agressieve reactionairen die de moeite om de schijn van democratisch liberalisme op te houden, steeds minder zullen nemen. Een kabinet van expliciete Palestijnenhaters en zionistische genocidefans. Een kabinet vol dodelijke vijanden van klimaatbeleid, van natuur, van milieumaatregelen. Een kabinet bestaand uit mensen en partijen die vreedzame klimaatdemonstranten haten en als terroristen wegzetten, en intussen agressieve tractorondernemers naar de mond praten. Een kabinet dat door retoriek de repressie zal aanjagen zoals vooral – maar niet alleen – de PVV nu al doet, maar de repressie dan zelf bestuurlijk vorm kan gaan geven ook.
Alleen al het bestaan van zo’n kabinet zal een nieuwe aanmoediging zijn voor loslopende fascisten om hun agressie bot te vieren op queer- en trans personen, op moslims, migranten, vluchtelingen, op klimaatactievoerders, op linkse mensen. Dat zien we al nu de PVV zoveel zetels heeft gewonnen op 22 november 2024. Dat zal versnellen en verhevigen als ze daadwerkelijk regeren. Fascisme in de regeringsgebouwen, bestuursapparaten en politiekorpsen, aangevuld en aangejaagd door fascisme op straat en op internet.
Nee, Wilders heeft geen paramilitaire beweging die de straten voor hem schoonveegt zoals de SA dat in de vroege jaren 1930 voor Hitler hielp doen. Zoiets is ook nauwelijks nodig, bij gebrek aan militante antifascistische beweging die Wilders ook maar enigszins effectief dwarsboomt. Dat laatste kan maar beter veranderen, en snel.
De dreiging is dus ernstig en acuut. Ik hamer daar zo op omdat ik de indruk heb dat die dreiging ter linkerzijde nog steeds ernstig wordt onderschat.
Te vaak hoor ik mensen die zeggen: laat Wilders nou maar regeren, hij valt wel door de mand. Hitler viel ook wel door de mand, maar het duurde wel 12 jaar en enkele tientallen miljoenen mensenlevens voordat hij weggewerkt was. Bij Mussolini duurde het nog veel langer. Nee, het is niet precies hetzelfde. Maar we horen het zekere voor het onzekere te nemen. Fascisten met regeringsmacht uitrusten is levensgevaarlijk, dat toelaten eveneens.
Te vaak hoor ik mensen praten alsof een fascistenregering nu eenmaal door de kiezers is gewild, en het ondemocratisch zou zijn om dat te blokkeren. In de eerste plaats heeft driekwart van de mensen die gingen stemmen, niet op die Wilders-bende gestemd. In de tweede plaats zijn er belangrijker dingen dan democratie. Als die democratie onontkoombaar fascisme produceert, dan bedank ik voor zowel dat fascisme als voor die democratie. Er staan levens op het spel, en een planeet
Het is dus bittere ernst, en we horen het gevaar onder ogen te zien, serieus te nemen en ons voor te bereiden op een fascistenregering. De strijd die we voeren zal dan doorgaan, maar onder wezenlijk moeilijker en gevaarlijker omstandigheden.
Ga maar uit van een veel hardere aanpak van de klimaatblokkades zoals Extinction Rebellion die organiseert. Met grover politiegeweld en met serieuze strafvervolgingen, ook van mensen die daar tot nu toe bijna of helemaal gevrijwaard zijn gebleven. Ga maar uit van een hardere politiehouding tegen de pro-Palestina sit-ins, met gerichte pogingen om bepaalde leuzen alsnog tot misdaad te bestempelen en aan te pakken. Ga maar uit van systematische pogingen om allerlei vormen van links en radicaal activisme en bijbehorende uitingen met politiegeweld, strafvervolging en censuur aan te pakken. Ja, die dingen gebeuren nu al, en dat is erg genoeg. Maar vergeleken bij wat er dreigt, stelt het nog niet al te veel voor. Laat niemand denken dat het niet veel erger kan.
Intussen zal er nog wat anders gebeuren. Terwijl Wilders stookt en racisme predikt, terwijl zijn junta de politie op actiebewegingen loslaat, terwijl de strijd tegen ‘woke’ – de strijd dus om het recht om queer- en trans personen in de grond te trappen, het recht om openlijk racist te zijn en ga zo maar door, het recht om te discrimineren en ongelijke behandeling te promoten – nieuwe hoogte zal bereiken, met het Catshuis als gigantische megafoon voor de bijbehorende hatelijke retoriek…. terwijl dit alles losgaat, zullen ondernemers hun gang kunnen gaan. Want zo’n fascistenkabinet dat dreigt, dat zal tegelijk een ondernemersvriendelijk kabinet zijn. Daar zal niet alleen de VVD garant voor staan.
Agrarische ondernemers zullen minder last hebben van milieuregels en vergunningsplichten. Daar zal de BBB voor helpen zorgen. Grote ondernemers zullen nog minder van serieus milieubeleid te duchten hebben dan nu. Daar zal de VVD voor helpen zorgen. Als de PVV al eens voor het armere deel van haar witte achterban sociaal wil doen, waar zal ze het benodigde geld halen? Vast niet uit hogere belastingen voor rijke lui, niet uit belastingen op winsten en vermogens, maar uit de kosten voor asielopvang die hij immers toch al niet wil, of uit de uitgaven aan de publieke omroep die hij wil slopen.
Terwijl de fascisten hun doelwitten in de hoek trappen om ze vervolgens aan te vallen, gaan de ondernemers achter dat fascistische rook- en vuurgordijn maar wat graag hun gang, ten koste van lonen en uitkeringen, ten koste van arbeidersrechten en sociale voorzieningen. Het fascisme is niet alleen maar een afleidingsmanoeuvre ten gunste van de ondernemersklasse. Het is een zelfstandig, ultranationalistisch en gewelddadig politiek project. Maar vanuit die ondernemersklasse bezien is die afleidingsmanoeuvre die het fascisme biedt, wel een een pluspunt die het fascisme biedt.
Dat ik zo hamer op het gevaar van een Wilders-fascistenkabinet, dat ik dat gevaar in volle scherpte probeer te schetsen, heeft nog een reden. Het is nog niet zo ver! Dat kabinet-Wilders zit er nog niet? En ook als het is aangetreden, is de Nederlandse staat niet van de ene dag op de andere in een fascistisch bewind omgevormd. Er is dus nog tijd! Niet alleen tijd om ons voor te bereiden op politieke activiteit onder wezenlijk repressiever verhoudingen. Niet alleen tijd om te kijken hoe we delen van onze activiteit veel meer ondergronds dienen te organiseren, terwijl we bovengronds blijven doen wat we kunnen. Er is ook nog tijd om dat dreigende fascistenkabinet tegen proberen te houden, en spaken in de willen te steken als het er toch komt, het leven ervan zo moeilijk te maken voordat het zich heeft geconsolideerd en goed op het oorlogspad kan. Het fascisme dreigt aan de regeringsmacht te komen. Maar zover is het nog niet.
Of het zo ver komt, hangt er nog steeds van af of antifascisten de krachten in zichzelf, in elkaar en in zoveel mogelijk anderen op de been weten te brengen om de fascistische machtsgreep effectief de voet dwars te zetten. We kunnen in ieder geval stappen zetten. Naar de komende demonstratie tegen extreem-rechts op 17 maart in Den Haag bijvoorbeeld.(2) Maar bij een enkele symbolische demonstratie kan het maar beter niet blijven als we de fascistische ramp echt tegen willen houden.
Noten:
(1) Ja, de formatie kan nog steeds mislukken. Het kan nog steeds een regering onder Timmermans worden. Maar dat is nauwelijks geruststellend. Niet alleen valt ook van zo’n kabinet meer neoliberalisme te verwachten plus toegevingen aan hard rechts. Ook zal zo’n kabinet een ideale context bieden voor verdere versterking van de fascistische rechterzijde.
Een kabinet van politici die doorgaan voor links, maar tegelijk onvrede genereert met neoliberaal beleid, zal oppositie oproepen. En elke linksigheid van het kabinets-imago zal het heel makkelijk maken voor fascisten – uit het Wilders-kamp – en verder naar rechts, om die onvrede te benutten voor verdere versterking van een agressieve en gewelddadige rechterzijde. En als dat kabinet dan valt, berg je dan maar in de volgende verkiezingscampagne.
Kortom: een kabinet-Timmermans verandert iets aan het tempo van de nazificering van Nederland, en aan de vorm ervan, maar niet aan de richting zelf. Ook onder Timmermans geldt de noodzaak om een stevige en strijdbare antifascistische beweging op te bouwen niet minder dan onder een kabinet-Wilders.
(2) Op zondag 17 maart, 13.00 uur, op Lange Vijverberg, in Den Haag, onder het motto ‘Geef Haat Geen Macht’. Zie cvoor meer informatie, de oproep op de website van het organiserende Platform Stop racisme &Fascisme, https://www.platformstopracisme.nl/17-3-landelijk-actie-in-den-haag-geef-haat-geen-macht/ Of de actie opgezet is als het uiting van furieuze strijdlust die we nodig hebben, vraag ik me af. Maar we zijn er natuurlijk zelf bij om daar maximaal aan bij te dragen.
Peter Storm
