Although I fully agree with holding a trial for leaders of the former Iraqi regime, it is a matter of justice that British and Americans also be put on trial for war crimes. In their air strikes, the United States and Britain used cluster bombs, which are internationally forbidden by the Treaty of Ottawa because of the big risk to civilians. According to international law, the use of weapons with an enlarged risk for civilians is a war crime. Several times Iraqi civilians were shot by American troops at checkpoints. The justification by military spokesmen, referring to a suicide attack by an Iraqi soldier in civilian clothes, made no sense, because shooting civilians is always a war crime, according to international law.
by Astrid Essed
Reacties uitgeschakeld voor [From 2003/Astrid Essed]/Warcrimes in Iraq were widespread
Sylvana Simons’ partij BIJ1 vroeg in een tweet naar aanleiding van de Oekraïne-oorlog aandacht voor “mensen van kleur, de arbeidersklasse, vrouwen en de LHBTIQA+-gemeenschap” die volgens de partij altijd “de hoogste prijs” betalen. Sander Schimmelpenninck beet de partij toe dat het nu even niet om haar “cultuuroorlogje” gaat.
Nu begrijp ik de irritatie wel, er was daarvoor net een filmpje viraal gegaan met daarin, verspreid over de straten, de uiteengereten lichamen van de slachtoffers van een Russische clusterbom. Deze mensen hadden de “hoogste prijs” betaald, en de BIJ1-tweet was dus extreem ongelukkig geformuleerd.
Maar we mogen onze blik niet afwenden van het expliciete racisme waar de Oekraïners tussen het verdedigen van hun land door blijkbaar toch tijd voor vrij weten te maken. Ook al regent het bommen, kennelijk blijft de discriminatie van zwarte en bruine mensen topprioriteit. Ze worden gediscrimineerd aan beide kanten van de grens met Polen, uit bussen en treinen geweerd, geslagen en er wordt zelfs met auto’s op ze ingereden. Ze moeten in Oekraïne blijven terwijl Oekraïners het land wel uit mogen. Zoals een Nigeriaanse student tweette: “Wie moeten hun land gaan verdedigen? Wij?” In Polen worden zwarte vluchtelingen belaagd door neonazi’s.
En dat is zeer schokkend en niet af te doen als een “cultuuroorlogje”.
19e-eeuwse koloniaal
Het geldt ook niet alleen de Polen en Oekraïners. De hele wereld lijkt door de oorlog zijn innerlijke 19e-eeuwse koloniaal te hebben hervonden. Om te beginnen met Wierd Duk, die Poetins repressieve agressie jaren- en jarenlang als een leeuw heeft verdedigd, en nu naar de moslims wijst. In De Voormalige Nazikrant concentreert hij zich op Poetins islamitische moordcommando’s in Oekraïne, Tsjetsjenen. “Geen volk dat zo wordt gevreesd”, schrijft Duk, die er een avonturenroman uit de 19e eeuw van maakt.
En moet je deze Amerikaanse journalist horen: “Dit is geen Irak of Afghanistan, maar een relatief beschaafde, Europese stad waar je dit niet zou verwachten.” Ik begrijp best dat de oorlog in Oekraïne voor westerlingen, vooral Europeanen, bedreigender schijnt dan die in Syrië (eerst bombardeerde Poetin de Syriërs, maar ik zei niks, want ik ben geen Syriër…) maar hou je racistische bek over beschaving want wat Poetin de Oekraïners aandoet, doen onze regeringen het Midden-Oosten en Afrika aan, al eeuwen. Westerlingen hebben er de barbarij gebracht.
Hondsdolheid
En ik zou de Nederlandse betrokkenheid met Oekraïense vluchtelingen hartverwarmend vinden als zelfs die niet zo openlijk racistisch was. Pas onlangs nog werd een bejaarde Nederlandse vrouw veroordeeld tot een gevangenisstraf, omdat ze een Syrische vluchteling een lift had gegeven naar het asielzoekerscentrum in Ter Apel. Gisteren zag ik de NS tweeten dat Oekraïense vluchtelingen gratis met de trein naar Nederland mogen. Oekraïense vluchtelingen worden niet eens als asielzoekers beschouwd, hebben geen visum nodig en mogen gaan en staan waar ze willen.Vandaag werd het nog gekker: niet alleen de Oekraïners worden van harte uitgenodigd, maar ook hun katten, papegaaien, hamsters en honden, ‘ondanks het hoge risico op hondsdolheid’, schrijft het AD.
Syriërs mogen dood, laat de Oekraïense honden tot ons komen. Je zou dit on-Nederlandse barmhartigheid kunnen noemen, ik zie het als het werk van een hondsdolle racist, ergens op een ministerie, die zijn racistische punt probeert te drukken. Provincialen, die afgelopen zomer nog voor een asielzoekerscentrum stonden te blèren dat alle zwarten naar Auschwitz moesten, hebben nu ontvangstcomité’s voor Oekraïense vluchtelingen want, zoals een dorpeling het verwoordt: “wij vangen graag vluchtelingen op uit onze eigen regio, met onze eigen normen en waarden en onze eigen godsdienstige basis.”
Goed dat er in Nederland tenminste één partij is die hier aandacht voor vraagt
EINDE ARTIKEL PETER BREEDVELD
Reacties uitgeschakeld voor Artikel Frontaal Naakt/[Peter Breedveld]/Cultuuroorlogje
Onderstaand artikel is al te lezen en bekijken op Doorbraak, waar je ook nog een boel foto’s en videobeelden in het stuk aantreft.En waar je hieronder de noten met nummers zijn aangegeven en onder het artikel te lezen zijn, daar zijn bij Doorbraak de noten als hyperlink in de tekst verwerkt. behalve de laatste, die staat ook daar helemaal onderaan.
Oorlog in en om Oekraïne: een drieluik
Het is oorlog in Oekraïne. Rusland is die begonnen met een militaire aanval. De Westerse mogendheden in NAVO- en EU-verband, en afzonderlijk – droegen aan de spanning bij en hebben zich tegen Rusland in de strijd gemengd, met propaganda, sancties en een snel groeiende rij wapenleveranties aan Oekraïne. Daarmee dreigt wat wel degelijk ook een vrijheidsstrijd is, steeds eenduidiger een ordinaire maar tegelijk levensgevaarlijk escalerende oorlog tussen twee imperialistische machten te worden. Dat is het al, maar die vrijheidsstrijd is er ook nog steeds! In die strijd sta ik graag aan de onderkant, die van tegen Russische agressie terugvechtende mensen in Kiev, Charkov en ook van de tegen Poetin en zijn oorlog protesterende mensen in Moskou, St. Petersburg en Minsk. In de strijd tussen Oost en West past echter slechts het vastbesloten afwijzen van beide partijen. Ter toelichting: een kritische anatomie van de Oekraïense strijd en haar context, als longread in drie hoofstukken.
1 Twee oorlogen, twee imperialistische projecten
Rusland heeft een agressie-oorlog ontketend tegen Oekraïne. Het overduidelijke doel is: daar een regering neerzetten die doet wat Poetin wil en die minstens belooft om nooit NAVO-lid te worden. Maar uit de toespraken van Poetin blijkt een diepergaand doel: hij ontkent feitelijk dat Oekraïne als zelfstandig land bestaansrecht heeft, het is wat hem betreft een deel van het grote Rusland dat weer ingelijfd moet worden bij het onder Poetins harde hand herlevende Russische rijk. Hiermee reageert hij op het verval dat dit Russische rijk onderging via het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991. Dat verval wil hij terugdraaien, en de oorlog in Oekraïne dienen we in dit licht te zien. Een imperialistische aanvalsoorlog? Jazeker. Wel degelijk. Eentje waarin Rusland maar beter een smadelijke nederlaag kan leiden, als het even kan met de ondergang van Poetins regering erbij.
Gaat daarmee het Westen, de NAVO vooral, vrijuit? Geenszins! Die NAVO, en de VS aan het hoofd ervan, draagt bij aan de spanning en heeft het Poetin nodeloos makkelijk gemaakt om zijn bedoelingen te verhullen in een defensief jasje. In Oekraïne botst niet alleen het Russische imperialisme op een vrijheidsstreven van de Oekraïense bevolking, waar de Oekraïense staat nationalistisch uitdrukking aan geeft maar die met Oekraïens staatsbelang en nationalisme bepaald niet samenvalt. Die staat gebruikt het vrijheidsstreven, door er via nationalisme zichzelf mee te versterken – ten koste van elke bevrijding die verder gat dan het verdedigen van een lijn om de kaart. Nee, wie zich tegen de Russische aanval keert hoeft zich helemaal niet voor de Oekraïense staat en haar nationalistische ambities uit te spreken. Beter van niet!
In en om Oekraïne botst het Russische imperialisme tegelijk op het Westerse imperialisme, dat in NAVO-uitbreiding haar uitdrukking vond en vindt. Maar het is zaak om het ene imperiale project niet te hanteren als excuus voor het andere. Noch ook andersom. Het betreft hier twee projecten die botsen, een botsing die momenteel gewapenderhand uitgevochten worden in Kiev, Charkov en andere plaatsen die onder Russisch vuur liggen en in toenemende mate met Westerse wapens verdedigd worden.
De strijd in Oekraïne omvat dus feitelijk twee oorlogen tegelijk: een soort vrijheidsstrijd tegen Russische overheersing enerzijds, een botsing tussen twee imperialistische kampen anderzijds. In het eerste conflict kies ik voor de onderkant, de mensen in Oekraïne die zich tegen de Russische inval verweren met alles wat ze kunnen vinden. In dat tweede conflict zeg ik: dat ze allebei mogen verliezen en verdwijnen, bij voorkeur snel.
Hoe zit dat met die twee imperialistische projecten die botsen? Het Russische project heb ik aangestipt. Het gaat hier herstel van het Russische rijk, met Oekraïne weer binnen Rusland, andere Oost-Europese landen weer in de Russische invloedssfeer, met minstens pro-Russische regeringen in het zadel, en flink wat minder democratie en vrijheid want dat brengt mensen maar op subversieve ideeën die kunnen overwaaien naar Rusland zelf. Aan dat project is niets progressiefs. Het verdient een smadelijke nederlaag, en aan die nederlaag dragen dappere mensen in Oekraïne momenteel met gevaar voor eigen leven bij. Die mensen verdienen onze steun en solidariteit. Maar die mensen verdienen het niet om als boksbeugel door het Westen te worden misbruikt, zoals momenteel in toenemende mate gebeurt.
Het Westerse imperialistische project houdt uitbreiding van de invloedssfeer in van VS, NAVO en ook EU. Het idee was en is om van het verval van het Russische rijk gebruik te maken om in Midden- en Oost-Europa een neoliberale orde te vestigen. De regio moet een zone worden waar Westerse bedrijven vrij kunnen investeren, waarin regeringen dat via neoliberaal beleid faciliteren, en waarin die regeringen een pro-Westerse buitenlandse politiek voeren. Bij dit project hoort liberale democratie: in zo’n bestel kunnen bedrijven makkelijk lobbyen bij regeringen.
Een scheut democratie blijkt ook prima te combineren met neoliberaal beleid, dat er dan uitziet als onderdeel van de ‘vrijheid die mensen willen. Zo’n (neo-)liberaal democratisch bestel kan tevens propagandistisch benut worden in een herleving van ‘Het Vrije Westen’ tegenover het onvrije Rusland. Zo’n liberaal democratisch bestel drukt daarmee tegelijk Westerse superioriteit uit. Om de hele regio W waar het NAVO-imperiale project gestalte krijgt hoort dan een hek, want deelname aan de voordelen die het hele project biedt, dient een privilege te blijven. Het buitensluiten van vluchtelingen aan de Poolse grens, het filteren van Oekraïense vluchtelingen die wel en Nigeriaanse vluchtelingen die niet, Oekraïne uit mogen… het hoor net zo bij dat project als de mensenrechten voor wie het voorrecht heeft er te mogen wonen.
Dat mensen in dit type neoliberaal bestuurde staten vaak meer vrijheid hebben – ook om te demonstreren en te staken – dan in bijvoorbeeld Rusland, klopt. Maar die vrijheid is nergens het doel van dit beleid. Het is hooguit iets dat beleidsmakers als overheadkosten bereid zijn te tolereren binnen bepaalde grenzen. De vrijheid is ook niet de verdienste van het neoliberale model en de bijbehorende regeringen, maar van de mensen die, met gevaar voor eigen leven, voor vrijheid hebben gevochten tegen de vorige set van machthebbers in de Communistische eenpartijstaten uit de tijd toen de regio nog onder Russisch overwicht viel. Hun neoliberale opvolgers hebben die strijd voor eigen machtspolitiek benut, maar de drang tot vrijheid kwam wel degelijk van onderop. En de vrijheid is in neoliberale context altijd begrensd en voorwaardelijk: als politieke of sociale onrust bedreigend wordt voor de macht, is er de oproerpolitie, de veiligheidsdienst en eventueel ook de censuur en andere vormen van repressie. Geen staker of demonstrant in Warschau, Boedapest of ook Kiev hoeft dankjewel te zeggen tegen de ‘eigen’ regering voor de vrijheid om tegen die regering te staken of te demonstreren.
De NAVO is dus het militaire bondgenootschap waarbinnen steeds meer Oost- en Midden-Europese landen het neoliberale beleidsmodel toepasten, op een manier waarop vooral Amerikaanse economische en militaire belangen werden behartigd. Die nieuwe NAVO-landen werden klanten van Amerikaanse wapenleveranciers, en ook gebieden waar Amerikaanse en andere NAVO-troepen oefeningen konden houden en van militaire bases werden voorzien. Het was het wegvallen van Russische oppermacht in de regio die de NAVO deze kans gaf – een kans die de NAVO onder opeenvolgende presidenten gretig – en in strijd met gewekte vredesverwachtingen – aangreep.
De NAVO-uitbreiding was echter niet de oorzaak van het wegvallen van die Russische hegemonie. Het was een reactie daarop. Het is dan ook onjuist om de NAVO als agressor en Rusland als de aangevallen partij te zien. Beide kanten streefden machtsuitbreiding na. Dat de macht van Rusland rond 1991 een dieptepunt aan het bereiken was, werd niet door de NAVO-uitbreiding veroorzaakt want die was van later datum. Dat het Russische machtsverlies deels een gevolg was van het verliezen van een eerdere wedloop met ene via NAVO achter de VS geschaard Westen– een wedloop in wapens, maar daarachter in economische kracht – is waar. Maar waar twee bedrijven concurreren, waar twee rivalen een wedloop hebben,is het onzin om een daarvan de schuld toe te schuiven. Dat geldt ook als een van de rivalen duidelijk zwakker is dan de andere.
De NAVO en haar uitbreiding vormen een imperialistisch project dat niet de vrijheid dient, maar de macht en de rijkdom van de heersers in Westerse staten tot doel heeft. Dit imperialistische project is niet de oorzaak van de Oekraïne-oorlog. Maar het heeft wel bij gedragen aan de context waarin die plaats vindt. De oorlog had een aanloop waarin rivaliteit tussen Rusland enerzijds, VS en EU anderzijds, al eerder tegenover elkaar kwamen te staan – op een groot plein in Kiev. We gaan het even hebben over de naar dat plein genoemde gebeurtenissen: de Maidan Revolutie.
2 De kleuren van Maidan
Het Westerse imperialisme speelt in de voormalige deelrepublieken van de Sovjet-Unie vaak in op onvrede in landen waar ze haar invloed wil versterken ten koste van regeringen die in de weg staan, omdat ze niet neoliberaal genoeg zijn en/of teveel Russische invloed accepteren of uitdrukken. Uitbarstingen van die onvrede worden dan beïnvloed met geldstromen en politieke propagandasteun. Het resultaat is dan wat inmiddels als Kleuren-revolutie bekend staat: massademonstraties, stakingen, confrontaties met de staatsmacht, maar met op de achtergrond een setje pro-Westerse, neoliberale politici die klaarstaan om de macht over te nemen als de zittende regering onder de druk bezwijkt.
Linkse mensen maken hieromtrent nogal eens de fout om dit soort omwentelingen enkel en alleen te zien als machtsgreep van rechts, als pro-Westerse intriges, als staatsgreep. Dat is echter een miskenning van de woede die aan de demonstraties ten grondslag ligt. Die is maar al te gegrond, en richt zich dat tegen politici die echt corrupt zijn, verkiezingen die inderdaad frauduleus zijn verlopen, en onderdrukking die ook buiten de fantasie van demonstranten wel degelijk bestaat. Allerhande liberalen en (sociaal-)democraten zien in deze kleurenrevoluties alleen maar spontaan en authentiek volksprotest, uitmondend in mooie democratisering. Ook dat is eenzijdig, maar dan andersom.
De realiteit is dat de protesten vaak authentiek zijn, een uitdrukking van echte en terechte woede. Maar de richting die de beweging ingaat, aangestuurd door neoliberale politici en wel degelijk Westers regeringsgeld en geheime diensten die hun ding doen, draait er op uit dat de ene vorm van onderdrukking en uitbuiting door een andere wordt vervangen. Het gaat dan van semi-staatskapitalisme naar neoliberaal marktkapitalisme, terwijl de politie leger en veiligheidsdienst van opdrachtgever veranderen maar nauwelijks van structuur. Achteraf kun je kleurenrevoluties dan ook zien als etappes in de uitbouw van de neoliberale invloedssfeer die door VS, EU en NAVO in Midden- en Oost-Europa, de Kaukasus en Centraal-Azië van de grond is en wordt getrokken.
Maar terwijl zo’n kleurenrevolutie gaande is, ligt de uitslag niet vast. De dominantie van pro-Westerse en neoliberale politieke stromingen is niet gegarandeerd. Waar mensen serieus uitdrukking proberen te geven aan andere belangen en verlangens, waar radicalere stromingen enige impact hebben, waar sociale tegenstellingen naar voren komen en arm-tegen-rijk deel van de thematiek uitmaakt, daar kunnen deze kleurenrevoluties meer revolutie worden. In Georgië vond in 2003 een omwenteling plaats, de Rozenrevolutie. In Kirgizië vond in 2005 ook een omwenteling plaats , de Tulpenrevolutie. Allebei kleurenrevoluties, maar in Kirgizië ging het ruig toe en had de strijd een flinke neiging om aan welke greep van bovenaf dan ook te ontsnappen. In Kirgizië ontstond ook de interessante traditie om zo’n omwenteling nu en dan te herhalen, als de nieuwe president ook weer niet beviel. Dit pleit allemaal niet voor een complete regie vanuit CIA en NAVO.
Gezien het Communistische verleden, waarin machthebbers zich van rode feestkledij voorzagen en door links als icoon werden bejubeld, is het niet verwonderlijk dat onderdrukte mensen die uitdrukking aan hun woede geven, niet meteen naar linkse ideeën kijken als ze hun woede willen verwoorden en doordenken. De pro-Westerse houding in bijvoorbeeld Kiev en Minsk is niet alleen maar een product van Westerse en neoliberale propaganda. Reden temeer voor anarchisten of aanverwante linksradicalen, mensen die een links-van-onderop willen en een anti-autoritair en solidaire richting in willen, om zich wel degelijk solidair te verklaren met en deel te nemen aan het soort protestbewegingen dat mede aan de basis van dit soort kleurenrevoluties ligt. Dit maakt de kans op een werkelijk bevrijdende dynamiek iets groter. Het maakt het gevaar dat demonstranten nauwelijks andere opties hebben dan naar rechts kijken voor inspiratie, zodat neoliberaal en/of fascistisch rechts er des te eenvoudiger mee aan de haal gaat kleiner.
Hoe dingen kunnen uitpakken is uitgerekend aan Oekraïense voorbeelden te illustreren. In 2004 vonden presidentsverkiezingen plaats. Janoekovitsj – pro-Russisch , met machtsbasis onder oligarchen in het vooral Russisch-sprekende oosten van het land – claimde een overwinning die breed als frauduleus werd aangevochten. Protesten van aanhangers van de pro-Westerse Joetjenko vulden vervolgens pleinen in Kiev en elders. De druk werd zo groot dat de verkiezingen overnieuw werden gedaan, waarna Joetsjenko won. De koers werd meer pro-Westers, verder veranderde er weinig. De episode ging de geschiedenisboeken in als de Oranje revolutie, naar de campagnekleur van de oppositie rond Joetsjenko. Het was een klassieke kleurenrevolutie, met slechts beperkte kracht van onderaf, en in hoge mate geregisseerd door pro-Westerse neoliberale politici en de zakelijke en machtspolitieke belangen daar achter.
In 2010 won dezelfde Janoekovitsj alsnog de verkiezingen. Toen die echter in 2013 een verdrag dat Oekraïne meer met de EU zou verbinden, op het laatste moment niet ondertekende, waren pro-Westerse politici en activisten boos. Ze gingen de straat om – en grote aantallen mensen in Kiev en andere steden in westelijk Oekraïne sloten zich aan. Die mensen gaven daarmee uitdrukking aan frustraties die vaak veel dieper gingen dan enkel ergernis over de buitenlandse politiek van Oekraïne. Mensen kwaad over corruptie en repressie en verpaupering, veel van hen zagen bij gebrek aan zichtbare alternatieven de EU en een liberaal-democratische politiek als oplossingen. Maar ook een harder rechts nationalisme, dat anti-Russische gevoelens bespeelde en aanwakkerde, manifesteerde zich. Confrontaties met de oproerpolitie bleven niet uit, en daarin bleken vooral Oekraïense fascisten erg actief en effectief. Westerse politici juichten de protesten openlijk toe, soms zelfs vanaf het podium ten overstaan van demonstranten in Kiev zelf. Westerse druk en fascistische straatactie speelden een wezenlijke rol in de omwenteling die als Euromaidan bekend kwam te staan (Maidan was de naam van het plein waar de protestbeweging haar middelpunt vond, ongeveer zoals Tahrir in Cairo, Egypte). Maar de gebeurtenissen kunnen niet tot deze reactionaire en imperialistische dimensies gereduceerd worden. Daarvoor was het protest te breed, te diep en te divers. Ook anarchisten probeerden hun bijdrage te leveren, maar werden door rechts makkelijk gemarginaliseerd, soms hardhandig.(1)
In februari 2014 bezweek Janoekovitsj en zijn regering onder de druk. Een nieuwe regering van rechtse liberale en fascisten, kwam in het zadel. Dat was scary, maar het maakte van het land nog geen fascistische staat. Wel sloeg de nieuwe regering agressieve taal uit wat betreft de status van de Russische taal, die vooral in het oosten van het land dominant was en is. In dat dele van het land kam een opstand op gang teen de nieuwe regering. Die opstand leidde tot de oprichting van de zogeheten volksrepublieken Donetsj en Loekhansk die zich losmaakten van Oekraïne. Daarin was de gewapende invloed van de Russische staat onmiskenbaar. Poetin kon de val van haar bondgenoot Janoekovitj bepaald niet waarderen, kenschetste de Maidan-revolutie als rechtse en pro-Westerse staatsgreep, en accepteerde het nieuwe bewind feitelijk niet. Gewapende Russische steun hield de twee republieken overeind, Oekraïne accepteerde de afscheiding echter niet en viel ze aan, zonder succes, maar met veel bloedvergieten over en weer. Vanaf 2014 woedde hier oorlog. Rusland annexeerde intussen ook nog even de Krim, formeel Oekraïens territorium.
In Oekraïne zelf kwamen er herhaaldelijk verkiezingen, voor zowel parlement als president. Uit parlementsverkiezingen bleek hoe klein de steun voor fascistische partijen as: enkele procenten. En de huidige, vorig jaar gekozen president Zelinsky kan van alles worden verweten, maar een neonazi is hij niet. Dat zou ook wel vreemd zijn: de man is joods, en meerdere van zijn familieleden zijn door nazi-Duitsland in de holocaust vermoord.(2) Fascisten hebben een verontrustende invloed in Oekraïne. Maar fascisten runnen niet het land, er heerst daar geen neo-nazi-bewind maar een liberaal democratisch bestuur met een aanzienlijke speelruimte voor kritiek en protest. Die speelruimte is deels ook een erfenis van Maidan: regeerders weten wat er kan gebeuren als ze de boosheid van een getergde bevolking negeren.
Precies deze erfenis – een zelfbewuste bevolking die in actie komt om haar verlangens kenbaar te maken en meer – boezemt de machthebbers in Moskou angst in. Poetin ziet een Rode Plein-revolutie niet zitten, en zou daarom het liefst de Maidan revolutie alsnog met terugwerkende kracht de nek omdraaien. Zijn huidige aanvalsoorlog beoogt feitelijk ook dat: een einde maken aan Oekraïne als relatief vrij land, en daarmee als besmettingshaard van protest in het onvrije Rusland. Tegelijk ziet Poetin natuurlijk de pro-Westerse koers van opeenvolgende Oekraïense regeringen vanaf 2014 met lede ogen aan. De oorlog dient – net als de gewapende steun aan de twee volksrepublieken in het oosten van het land, ook om de weg naar vooral NAVO-lidmaatschap van Oekraïne hardhandig af te snijden, en het land terug te trekken in de Russische invloedssfeer.
Natuurlijk werken NAVO-staten dit tegen, met de VS voorop. De Russische eis dat Oekraïne nooit en te nimmer NAVO-land mocht worden, werd ogenblikkelijk van tafel geveegd als onbespreekbaar. Natuurlijk: principieel heeft Poetin niets te vertellen over de vraag van welk bondgenootschap Oekraïne lid mag worden. Maar de hele houding van NAVO, VS en Oekraïne getuigde nu niet bepaald van de wil om een confrontatie met diplomatieke middelen te voorkomen en een compromis te zoeken. Poetin wil de Oekraïne terug. De NAVO dwarsboomt dat – en vecht daarmee niet voor Oekraïense vrijheid maar voor de Westerse invloedssfeer. Daarmee maken zowel Rusland als het Westers bondgenootschap Oekraïne tot speelbal. Tussen beide imperialistische kampen valt niets te kiezen.
3 Tussen vrijheidsstrijd en wereldoorlog
Intussen zijn er echter de Oekraïners zelf. Hun strijd maakt slechts gedeeltelijk deel uit van de rivaliteit tussen VS en Rusland. Hun strijd is namelijk tegelijk ook een echte vrijheidsstrijd, die precies door de twee imperialistische machten – niet alleen door Rusland – dreigt worden vermalen en verbrijzeld. Over Russische agressie horen we veel. Maar hoe draagt het Westen verder tot de ellende in Oekraïne bij? Wat is het schadelijke effect van de NAVO hier?
De eerder geschetste stelselmatige uitbreiding ervan is geen legitieme oorlogsreden voor Poetin. Er bestaan geen legitieme redenen om een land binnen te vallen en te bezetten. Het heeft het hem echter wel heel veel makkelijker gemaakt om Rusland als de bedreigde partij te framen, in de ogen van de Russische bevolking maar ook ver daarbuiten. Dat een mogendheid geprikkeld reageert als er steeds dichterbij militaire bases van de tegenstander verschijnen, zou geen verbazing horen te wekken bij die tegenstander. Er gaat van NAVO-uitbreiding wel degelijk een dreigende werking richting Rusland uit, de NAVO zit daar niet om vakantie te houden.
Dat landen die zich maar kort geleden nog in de greep van het Russische imperium bevonden, zich maar wat graag de bescherming van de NAVO laten aanleunen tegen een herleving van dat imperium, speelt de NAVO in de kaart. Rusland zelf heeft met haar politiek de NAVO krediet en geloofwaardigheid verschaft, door mensen in Oost- en Midden-Europese landen tegen zich in het harnas te jagen met intimidatie en onvrijheid. De herinneringen aan Russische overheersing zijn vers, en worden op deze manier in leven gehouden ook. Maar doet dat aan de NAVO-dreiging richting Rusland weer niets af. Dat Poetin niet blij is als St Petersburg binnen schootsafstand komt te liggen van Amerikaanse militairen, ligt voor de hand.
En er is voor gewaarschuwd: vroeg of laat gaat Rusland zich schrap zetten tegen vooruitgeschoven posities van de imperialistische rivaal aan de Russische grenzen. Een resoluut Russische ‘Nee!’ tegen NAVO-lidmaatschap van Oekraïne is op zichzelf geen heel opmerkelijke houding. In die zin was Oekraïne a disaster waiting to happen, een disaster waar de NAVO aan heeft bijgedragen. Nee, daarmee is de Russische aanval niet gerechtvaardigd. Maar relevante context levert deze NAVO-politiek wel degelijk.
Dan zijn er nog de Westerse wapenleveranties die nu snel groeien.(3) Ik snap dat ze in Oekraïne nu blij zijn met elk geweer dat ze kunnen bemachtigen, uit welke hoek dan ook. Maar leveringen scheppen afhankelijkheid, en grote leveringen van essentieel militair materieel scheppen meer afhankelijkheid. Die afhankelijkheid ondermijnt elke vrijheidsstrijd. Ga het maar navragen in wat er nog van Rojava over is, in de autonome, voornamelijk door Koerden bewoonde districten in het noorden van Syrië. De leiding van de PYD, de gewapende verzetsbeweging die deze autonomie helpt verdedigen, kibbelde onlangs over de vraag of ze nu vooral op het Syrië van dictator Assad moeten leunen, of op de Verenigde Staten.(4) Autonomie en zelfbestuur vinden hun grenzen in afhankelijkheid van de gewapende macht van imperialistische mogendheden, de VS aan de ene kant, en via Assad diens sponsor Rusland aan de andere. Oekraïne belandt maar al te makkelijk in dezelfde houdgreep.
Op dit moment ontleent Oekraïne haar gevechtskracht vooral nog aan de motivatie van de bevolking – van de soldaten, gewapende vrijwilligers en mensen die op andere manier helpen. De oorlog heeft een serieus element van mobilisatie vanuit en actieve deelname door die bevolking. Burgers die molotovcocktails aan het maken zijn (5) en her en der checkpoints en barricades hebben aangelegd om de invasie te helpen verslaan, (6) dat is tekenend. Een boze vrouw die in Ch ersson een militair van de Russische invasiemacht vraagt wat dat moet met dat wapen, en zegt ‘Doe deze zonnebloempitjes maar in je zak, dan zullen er zonnebloemen op je graf bloeien’.(7) Dat is tekenend. Een groepen ongewapende mensen die bij Melitopol een Russische militaire colonne de weg versperrren:(8), dat is tekenend. Een overheid die wapens wil uitdelen aan wie mee wil helpen tegen de[ invasie,(9) dat is ook tekenend. Die overheid weet wist in de eerste dagen waar ze het van moest hebben: van vrijwillige en actieve steun, juist ook van buiten het leger zelf. Overigens: mannen van 18 tot en met 60 jaar verbieden om het land te verlaten(10) is ook tekenend. De Oekraïense staat gedraagt zich daarmee – net als de Russische! – als de eigenaar van de lichamen van die mannen, om ze als instrument in de strijd te hanteren. Het vertrouwen van de regering in de bevolking kent grenzen. Hopelijk geldt dat andersom ook…
Poetin verliest momenteel vooral van een gewapende bevolking waarvan het Oekraïense leger een deel uitmaakt. Dat leger is nog niet superzwaar bewapend, het stelt vergeleken bij het Russische leger nog niet zo geweldig veel voor, maar het heeft wel gevechtservaring en het is supergemotiveerd. Van die motivatie maken trouwens, naast vrijheidslievende sentimenten ook extreem-rechtse opvattingen deel uit. Daarop wijzen is nodig, net als het wijzen op de rol van gewapende fascisten aan Oekraïense zijde. Het beruchte Azov Regiment, een gewapende nazi-militie, is onderdeel van het Oekraïense regeringsleger, (11) en dat is een buitengewoon akelig feit. Het verschaft niet alleen Rusland nodeloos propagandapunten, het is vooral ook een bedreiging voor de vrijheid zelf waar Oekraïners zelf voor vechten. Een vrijheid die maar beter alle mensen kan omvatten, niet alleen witte mensen, niet alleen maar Oekraïens-sprekende Oekraïners. Juist wie mensen in Oekraïne tegen Russische overheersing wil steunen, hoort ook iets te zeggen over deze onfrisse bondgenoten van de Oekraïense staat: weg ermee.
Wat gebeurt er als er steeds meer high-tech en ook zwaardere wapens naar Oekraïne gaan? Dan wordt het minder een strijd van een bevolking tegen een invasiemacht, en meer een doodgewone oorlog tussen twee legers van twee staten die meer op elkaar gaan lijken naarmate de actieve rol van niet-militairen naar de achtergrond verdwijnt. Dan wordt die volkssteun relatief minder belangrijk en de Westerse steun belangrijker. Dan wordt het minder een verzetsoorlog, een bevrijdingsstrijd, en meer een doodgewoon imperialistisch conflict, met Oekraïne als Westers stootblok tegen Rusland. In dat tweede conflict hebben linkse en radicale mensen niets te zoeken behalve een hartgrondig ‘No War But the Class War’, op alle mogelijke manieren onder de aandacht en in de praktijk gebracht.
Die Westerse steun klinkt soms onvoorwaardelijk, maar is dat uiteindelijk niet. Leveranciers – NAVO-landen – kunnen die weer stopzetten of daarmee dreigen als Oekraïne iets doet dat ze niet bevalt. En een zwaar bewapende Oekraïense staat hoeft zich minder aan haar eigen bevolking gelegen laten liggen naarmate ze haar kracht minder aan die bevolking en meer aan wapens leverende staten ontleent. Zo krijgen we wellicht een Oekraïne die Rusland weet te verslaan, maar waar van de vrijheid waar Oekraïense mensen nu molotovcocktails voor klaarzetten, weer niets terechtkomt.
Daar komt iets heel wezenlijks bij. Deze oorlog bedreigt ons allemaal steeds nadrukkelijker. Rusland zet maar vast de kernwapens een standje meer op scherp. Dat is doodeng. Wat er aan vooraf ging was dat echter ook, net als wat er op volgde. Duitsland dat 100 miljard euro uittrekt voor het modernisering van het militaire apparaat. Steeds scherpere sancties tegen Rusland. Die wapenleveranties die ik al noemde. Het uitsluiten van Russische deelname aan sport- en culturele evenementen. We worden mentaal gelijkgeschakeld en voorbereid op oorlog tegen Rusland. Nee, ik ben niet vergeten dat Rusland deze escalatie zelf ontketend heeft met haar aanvalsoorlog. Dat maakt het echter nog niet goed om in deze cyclus van escalatie met vol enthousiasme mee te doen en tegen Rusland op te bieden. En in oorlogstijd achter de eigen regeerders aanmarcheren is nooit een verstandig idee.
Wie vandaag populair wil zijn, doet er goed aan zich zo anti-Russisch mogelijk te uiten. Wie dat doet, draagt daarmee echter bij aan een griezelige nationale eenheid, en aan een levensgevaarlijke oorlogsstemming, een oorlogsstemming die het makkelijker maakt voor Westerse machthebbers om de restanten van voorzichtigheid te laten varen en van wapenhulp over te gaan naar een no-flyzone waar Oekraïne om vraagt – en zo daadwerkelijk en rechtstreeks slaags te raken met Russische militaire macht zodra de NAVO zo’n no-fly zone zou gaan afdwingen. Zo wordt men in Oekraïne niet vrij, zo gaan er vooral steeds meer mensen dood. Ik geloof niet dat linkse en radicale mensen – hier ook maar enige medewerking aan dienen te geven. Laten we daarentegen solidair proberen te zijn met de vrijheidsstrijd die in Oekraïne ook woedt.(12)
Vrijheid voor de Oekraïense bevolking is sowieso via escalerende NAVO-steun niet te bereiken. Demonstraties waarin oproepen voor zulke steun domineren zijn geen vredesdemonstraties maar functioneren vooral als een bijdrage aan de oorlog van NAVO-kant, en aan de grensoverschrijdende escalatie van die oorlog. En als we denken te weten dat dit zo is, dan horen we daarover in gesprek te gaan, juist ook met mensen die zich vastklampen aan schadelijke illusies in precies die Westerse steun. Dat is niet leuk, maar het is niet anders.
Noten:
1 Over de tegenstrijdigheden in de Maidan-protesten, het fascten er munt uit weten te slaan, en de moeilijke keuzes die dit voor anarchisten opleverde, zie: ‘The Ukrainian Revolution & The Future of Social Movements’., CrimethInc.,een datum vermeld bij het artikel, maar uit de link leid ik af: 17 maart 2014, https://nl.crimethinc.com/2014/03/17/feature-the-ukrainian-revolution-the-future-of-social-movements
12 Een zinnig project is bijvoorbeeld Solidarity International, https://operation-solidarity.org/ Zie de toelichting op de website van Doorbraak: Ilija Andrić,
‘Steun Operation Silidarity, een oekraiens initiatief van onderop’, Doorbraak, 26 februari 2022. De zinnen helemaal aan het einde van deze verklaring deden mijn wenkbroauwen wel fronsen. Ik citeer: ‘Wij walgen van de hypocrisie van onze machthebbers die met bloed aan hun handen andere imperialisten veroordelen. Tegelijkertijd beseffen we dat whataboutism een beproefd propagandamiddel is dat de aandacht afleidt van wat nu het belangrijkste is: en dat is solidariteit met de getroffen bevolking in Oekraïne en met degenen die strijden tegen deze imperialistische agressie.’
Mijn bovenstaande lange tekst is ontstaan als een nogal uit de hand gelopen poging tot commentaar op deze zinnen wilde leveren. Ik hoop te hebben laten zien dat wijzen op de gevaren die van de NAVO-rol uitgaan, geenszins in strijd hoeven te zijn met de noodzakelijke solidariteit met mensen die in Oekraïne, Rusland en Belarus Poetins dreigende bezettingsoorlog proberen te weerstaan en te verslaan.Eerder het tegendeel.
Peter Storm
Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Oorlog in en om Oekraine: een drieluik
POETIN, DE EU EN DE OEKRAINE/VAN CRIMINELEN, DIE CRIMINELEN BESTRIJDEN LEZERS! Zie onder noot 1 mijn aan een aantal Nederlandse kranten toegezondenIngezonden Stuk over de Russische aanval op de Oekraine, de EU/VS reactieen vooral de hypocrisie van de EU!Let erop, hoe de EU goochelt met begrippen als ”in strijd met hetInternationaal Recht”, ze toepast naar eigen goeddunken EN het verschilin behandeling tussen de Oekraiense vluchtelingen en de Midden-Oostenvluchtelingen, die vorig jaar zijn gestrand in het Niemandsland tussenPolen en Belarus! [1] ”Wie durft” jaWant de mening van uw Wreker van het Onrecht gaat in tegenhet gebruikelijke mainstream gebazel van de reguliere mediaover de Oekraine Tragedie, die niet verder durft te gaan dan -terechte- fellekritiek op de Russissche aanval en weigert kritisch naar de EU en de VSte kijken.Ik wel Omdat het mij onwaarschijnlijk lijkt, dat mijn stuk ook daadswerkelijkdoor kranteredacties wordt gepubliceerd, dit hier met u gedeeld ENJOYEN LEZERS:Durf kritisch te zijn, Dat is het Begin van Wijsheid
INGEZONDEN STUKTitel:DE RUSSISCHE AANVAL OP DE OEKRAINE EN DEHYPOCRISIE VAN DE EU Ingezonden Stuk
Geachte Redactie, De meeste weldenkende mensen zullen het erover eens zijn,dat de Russische aanval op Oekraine een grove schending van desoevereiniteit is en daarmee in strijd met het Internationaal Recht.Internationale veroordelingen, vooral van de kant van deEU en de Verenigde Staten, maar ook van bevriende landen [o.a. Japan, Zuid Korea] zijn dan ook op zijn plaats. Er is echter ook een andere kant aan deze zaak. In de eerste plaats de door de EU genomen economische sancties, die, hoebegrijpelijk ook, mij te ver gaan, omdat, naar is gebleken, nu reeds de gewoneRussische bevolking, die part noch deel heeft aan het oorlogsbesluit vanRusland’s president Poetin, hiervan de dupe dreigt te worden. Nog gevaarlijker is het door EU landen naar de Oekraine toegezondenwapentuig van allerlei soort, omdat dit alleen maar escalerend werkt inde richting van Rusland en we zo een oorlog in gerommelddreigen te worden, met alle desastreuze gevolgen van dien. Want de eerste reactie van Rusland op de sancties-het activeren door Poetin van de nucleaire troepen- liegt er niet om. Verder kan Poetin ook besluiten de gaskraan dicht te draaien, waardoorde gasprijzen de lucht in zullen schieten en schaarste dreigt..De EU zou dan ook moeten stoppen met dergelijke uitdagingen richting Rusland. Maar er is meer: Want met alle sympathiek lijkende EU acties uit verklaarde solidariteitmet de Oekraieners, is de EU uiterst hypocriet bezig. Want als de EU/VS zo begaan zijn met het Internationaal Recht en soevereiniteit,hoe verklaart zich dan het feit, dat dergelijke sancties nooit genomen zijntegen Israel, dat met zijn bezetting van de Palestijnse gebieden en zijnillegale nederzettingenpolitiek al jaren het Internationaal Recht schendt? En om nog dichter bij de EU/VS te blijven: Hoe zit het met de eigen schendingen van het Internationaal Recht,zoals destijds de door de EU gesteunde Brits-Amerikaanse aanval opIrak, die ook in strijd was met het Internationaal Recht? Bitter is ook de vluchtelingenkwestie: Want terwijl de EU landen de Oekraiense vluchtelingen uit allemacht helpen en van harte welkom heten [wat ook terecht is], werdenhet afgelopen jaar uit Irak en Afghanistan afkomstige vluchtelingen[ook vaak op de vlucht voor oorlog], grof door Poolse grenswachtenbij de grens tegengehouden of teruggestuurd, met de zegen van de EU,die Polen’s ”verdediging van de grenzen” toejuichte en bouwt hetzelfdePolen, dat nu de loper uitlegt voor de Oekraiense vluchtelingen, eenMuur op de grens met Belarus [Wit-Rusland] om Irakese, Afghaanse enandere Midden Oosten vluchtelingen tegen te houden.Wrang, inhumaan en ook in strijd met het Internationaal Recht.Dus prima, dat de EU/VS combinatie [verenigd in de NAVO] Oekrainesteunt en de Russische aanval veroordeelt, maar niet escaleren graagen dezelfde mensen in dezelfde omstandigheden [Oekraiense vluchtelingenversus vluchtelingen uit het Midden Oosten] gelijk behandelen.Anders zondigt de EU tegen de eigen EU Verdragen. Astrid EssedAmsterdam
Reacties uitgeschakeld voor Poetin, de EU en de Oekraine/Van Criminelen, die Criminelen bestrijden
Opinie, gepost door: Joke Kaviaar op 27/02/2022 02:11:45
De manier waarop met vluchtelingen uit Oekraïne wordt omgegaan bewijst nogmaals dat het Europese, dus ook het Nederlandse, ‘asiel’beleid racistisch is. Dat geldt ook voor de berichtgeving.
Om te beginnen dit: aan de grens tussen Polen en Belarus wordt op dit moment een 180 kilometer lange muur gebouwd, vijfenhalf meter hoog, om vluchtelingen tegen te houden [1]. Aegon en Nationale Nederlanden profiteren daarvan door te beleggen in de bouwbedrijven die dat onding neerzetten [2]. Tegen die vluchtelingen wordt ook geweld gebruikt. Er zijn al veel vluchtelingen omgekomen aan de grens Polen – Belarus. Ze komen uit landen ver hiervandaan. Ze komen niet uit Europa en dat is toch wel het minimale vereiste waaraan een vluchteling moet voldoen als het aan de Europese politiek ligt. Want ze lijken niet op ons. Ze hebben een andere huidskleur, heel eng: ze zijn niet zo bleek als wij. Empathie: nul. Berichtgeving: Mwah.. Meeleven? Stuur ze toch terug naar Afrika of het Midden-Oosten, ze horen hier niet.
De ene oorlog is de andere niet. Het ene geweld is het andere niet. Zo is geweld tegen mensen uit islamitische landen bij voorbaat toegestaan. Sommige mensenlevens zijn meer waard dan andere. Voor al die politici met kilo’s boter op hun hoofd: ga het maar eens uitleggen aan de veertienjarige Tiba uit Irak, die vastzit aan de grens Polen-Belarus, die de kapotgeschoten lijken van twee schoolvriendinnetjes zag na een bombardement [3].
Hoe anders is de omgang met (potentiële) vluchtelingen uit Oekraïne! Hoe anders reageert nu Polen, en andere omringende landen, zelfs Orban van Hongarije die vluchtelingen eerder ‘gif’ heeft genoemd, op de komst van vluchtelingen uit buurland Oekraïne: van harte welkom! [4]. U kunt nog wel ergens de grens over waar we geen muur aan het neerzetten zijn. En dat geldt voor meer lidstaten van de EU. Overigens geldt dan wel: alleen mensen uit Oekraïne! Studenten uit Afrikaanse landen komen het door oorlog getroffen Oekraïne niet uit [5]. Dat begint al als Oekraïners hen ervan weerhouden om op de trein te stappen [6]. Een student die samen met anderen, roepend “We are students!” probeert de grens over te steken vanuit Oekraïne naar Polen, filmde hoe het er aan toe gaat. “They threatened to shoot us!” TW: Heftige beelden. [7]
Hier in het veilige Neederland, ver van al het oorlogsgeweld (zolang Poetin niet daadwerkelijk met atoombommen begint te gooien [8] ) , wierp ik vanmorgen een korte blik op een TV zender waar een praatprogramma gaande was van een van die rechtse omroepen waar we mee opgezadeld zijn. Er werd gesproken over het helpen van vluchtelingen uit Oekraïne. Wat dapper en wat goed! Veel sympathie was er voor burgerinitiatieven om mensen eigenhandig op te halen. Dubbele moraal? Nogal. Ik roep even in herinnering het initiatief ‘We gaan ze halen’ die mensen van Lesbos uit Griekenland op wilden halen na de brand in kamp Moria [9]. Daarvan kon natuurlijk geen sprake zijn! Het initiatief werd ronduit neergesabeld en bespot in diezelfde media die nu zoveel waardering tonen voor al wie mensen uit Oekraïne wil bevrijden. Je raadt het al: die mensen op Lesbos in die kampen komen niet uit Europa, het centrum van de wereld, het heiligdom van de Euro. Onze veilige haven, waar nu ineens een oorlog woedt!
Op diezelfde TV, en ook op internet trouwens, wordt je gebombardeerd met oorlogsbeelden, uit Oekraïne dus. Huilende mensen die hun huis hebben moeten verlaten. Kapotgeschoten gebouwen. Mensen die langs de weg lopen, ontredderd. Snel een camera en een microfoon erbij om een reportage te maken. Natuurlijk moet er aandacht zijn voor zulke ellende van mensen in oorlog. Maar net zo natuurlijk kun je met je cameraploeg in Palestina gaan filmen hoe de Israëlische bezetter hetzelfde doet, of hoe Erdogan de Koerden aanvalt. Je kunt ook in Jemen de ellende van mensen gaan filmen. In Irak. Misschien was gaan filmen toen de VS tijdens al die imperialistische oorlogen huizen van mensen plat bombardeerde ook een goed idee geweest, al is het alleen maar om te laten zien dat oorlogsgeweld niet uitsluitend het domein van Poetin is. Ik roep maar wat hoor…
Maar de slachtoffers van al die andere oorlogen zijn geen mensen waarvoor de media al te veel sympathie willen wekken: stel je voor dat de ‘eigen’ bevolking de vluchtelingen die daarvandaan komen ook bereid is te verwelkomen en zich massaal gaat verzetten tegen militarisering van de grenzen, mensonterende opvang, opsluiting en deportaties. Nee, het privilege van de empathie is er alleen voor door ‘ons’ uitgekozen, liefst witte westers ogende vluchtelingen. De media doen er met graagte aan mee de geschikte vluchtelingen uit te kiezen voor mededogen. Een BBC analist wist zijn racisme als volgt te verwoorden: “It’s very emotional for me because I see European people with blue eyes and blonde hair being killed.” [10]
En dan waren er nog de Afghaanse vluchtelingen. Nou vooruit, wie voor ‘ons’ het leven in de waagschaal heeft gesteld, mag hier komen. We maken alleen geen haast en de opvang hier is om te janken. Dat wordt goed onder de pet gehouden maar sijpelt toch naar buiten via twitter [11], waar te lezen valt: “Afghaanse families die in 1 kamp zijn gezet met grote groep alleenstaande mannen, zonder privacy, zonder basisvoorzieningen. (…) De psychische problemen nemen toe bij zowel de kinderen als de ouders. (…) Opvang in een in onbruik geraakte test/prik-tent langs de afrit van de snelweg. (…) Een Afghaanse tolk is naar een ander land vertrokken, waar hij ook voor had gewerkt, omdat hij zo teleurgesteld was over hoe hij in Nederland behandeld werd: “There so many times I was insulted by COA staff”. En dit zijn dan nog vluchtelingen waar tenminste nog naar omgekeken werd, uit schuldgevoel of plichtsbesef weliswaar. Dit zijn mensen die hierheen gehaald zijn. Het gros van de vluchtelingen die proberen Europa te bereiken verdrinkt echter in de Middellandse Zee, zit in nog veel ergere kampen aan de buitengrenzen van Europa of is een ander akelig lot beschoren. Verschil moet er zijn, zo oordelen Mark ‘Wat-zijn-we-toch-een-gaaf-land’ Rutte en zijn Europese medeplichtigen die maar blijven investeren in grensagentschap (lees: leger) Frontex en alleen mondjesmaat vluchtelingen verwelkomen als ze verwachten dat het uit te leggen valt. Tenslotte moet er rekening gehouden worden met het ‘draagvlak’ onder de bevolking die aldus het racisme met de paplepel ingegoten krijgt.
We wisten al dat ‘asielbeleid’ geen asielbeleid is. Maar het is nog erger: het is de tactiek van verdeel en heers ook nog eens toepassen op vluchtelingen onderling. Het is racisme van het allerzuiverste water. Had ik al gezegd dat al die muren en hekken en grenzen weg moeten? Overal, en voor iedereen. En ga maar rustig slapen hoor. Indien witte, westerse Neederlanders op de vlucht moeten omdat de oorlog ook hier komt, kunnen we gerust zijn. Wij hoeven het kanaal naar Engeland in elk geval niet in rubber bootjes over te steken. Ze sturen vast wel een cruiseschip om ons op te halen…
Perhaps I’ll write more about the Ukrain Tragedy, but I don’t promise anything
Although it was to be expected, yet I was shocked by that pure act ofagression, the Russian attack on the sovereign State of Ukraine.I am certainly no supporter of president Putin [1], committer of serioushuman rights violations in Russia and still worse, in Chechnya [2]like his predecessors, but that being said:The ones that condemn Putin most for his unlawful attack, namely the USA and the EU, are birds of the same feather:What about the US led attack on Afghanistan, Iraq and Libya? [3]Was the attack on Iraq in contrary to International Law or not! [4]Were not those countries sovereign States, like Ukraine?Are warcrimes not committed on large scale in those US led wars? [5] Certainly I am NOT a supporter of Putin at all and I am a fervent opponentof the division of the world into international Power Blocs, as if the world werea sort of mighty Cake [Ukraine for the Ukrainian people!].
But seen from a geopolitical point of view [not mine], I do understand, thatPutin is furious about the disturbed Game of Power since the late eightiesof the 20th century, called ”Perestroika” [6] and the fall of the Sovjet Empire,from which Western Europe took advantage by practically incorporate the Eastern European countries by the EU, countries, that back in the days belonged to the Warsaw Pact, the great enemy of the US led Western European NATO [7]
Granted, membership of the EU [8] was the own will of the new European governments and their people and the former Russian occupation and oppression of Eastern Europe was not right at all, but here I am talking, not about Eastern European rights, but the INTENTION of Western Europe.And that was:To weaken what was left of the Russian Empire…..
And we’ve witnessed the desastrous consequences of a world, ruled byone Super Power, the USA.Look at the bloody wars in Afghanistan, Iraq, Libya etc! [9]
EU, TWO FACED LIAR! And the EU is a two faced liar anyway!Now, when they can use it against Russia and for their own propaganda,they welcome Ukrainian refugees ‘[10] and don’t get me wrong:I am pleased with the saving of those war-refugees!But when desperate Syrian and Iraqi refugees [in both wars US and the EU took partand committed warcrimes] fled to Poland, via Belarus, EU member Polandbuilt a Wall and pushed the refugees back, letting them freeze and starvein the wintercold…….[11]
With the ”blessing” of the EU…….[12]
HELP ME, PLEASE I will never forget the sight of an old Ukrainian Lady,who seemed to have nobody to support here, bursting out in tearsand begging to the camera, begging to us:”HELP ME, PLEASE” That touched me deeply: I have no sympathy for and nothing to do with leaders of State, whether Russianor US/Western European and their deadly and sick game powers.NO, my sympathy lies with common Ukrainian people, who are thereal victims of the military adventures of powerseeking countriesand rulers:
”When Elephants fight, it is the grass that suffers”
DE RUSSISCHE PRESIDENT POETIN EN DE OEKRAINSEPRESIDENT ZELENSKY
DE OEKRAINE TRAGEDIE/POETIN EN HET WESTEN/EEN MOOISTEL VOOR DE BOKKENWAGEN! [Ongecensureerd en voor de vuist weg]
”Als Olifanten vechten, wordt het gras vertrapt”
Afrikaans spreekwoord
POETIN EN HET WESTEN/TWEE VOOR DE BOKKEWAGEN!
[Misschien schrijf ik hier nog meer over, dat merken jullie dan nog wel…..]
Hoewel het er zat aan te komen, ben ik toch wel geschrokkenvan die pure daad van agressie, de Russische aanval op de soevereine StaatOekraine.Ik ben bepaald geen aanhanger van Poetin, die zich in Ruslandaan ernstige mensenrechtenschendingen heeft schuldig gemaakten en in Tsjetsjenie nog erger tekeer gegaan is, net zoals zijn voorgangers
Dat gezegd hebbende echter zijn de VS/NAVO geen haar beter:What about de aanval op Afghanistan, en vooral die op Irak, diein strijd was met het Internationaal Recht?Waren dat dan soms geen soevereine Staten?Zijn daar niet op grote schaal oorlogsmisdaden gepleegd? Ik steun Poetin zeker niet en ben tegen de verdeling van werelddelenin machtsblokken [Oekraiene voor de Oekraieners], maar vanuit geopoliitiekstandpunt bekeken [niet het mijne natuurlijk] kan ik mij indenken,dat Poetin razend is over het sinds 1989 verstoorde machtsevenwicht inEuropa:Niet vanwege het feit, dat de Russische bezettingstroepen eninvloedssfeer teloor ging in de Oost-Europese landen-dat was volledig terecht-maar omdat de EU/Westen van de gelegenheid gebruik maakte, die landenmassaal in te lijven bij de EU [uiteraard, dat wilden die regeringen zelf ook],ondanks hun beroerde mensenrechtensituatie [toch een voorwaarde voorEU lidmaatschap, een zogenaamd correcte mensenrechtensituatie endemocratie?], waardoor de EU haar invloed ten koste van Ruslandvergrootte, wat de Russissche leiders natuurlijk in het verkeerdekeelgat schoot En we hebben de rampzalige gevolgen gezien [Irak,Afghanistan, etc] [2] van hetfeit, dat de wereld nog maar door een Supermacht werd geregeerd Maar goed, dat is een kwestie tussen twee machtsblokken [VS/EU en Ruslandmet in kielzog China] waarvoor ik geen van beiden sympathie heb MIJN sympathie gaat uit naar de VOLKEREN, die de dupe zijnvan die walgelijke machtsspelletjes, die slechts over gas en olie enterritoriumdrift gaan Hierin gaat mijn sympathie volledig uit naar het Oekraiense volk, dat lijdt enslachtoffer is van dat steekspel tussen Rusland en de EURusland is de agresssor ja, maar de EU, met het bloed van neo kolonialeoorlogen aan haar handen en de nare opstelling jegens vluchtelingen zijn wel de laatsten om naar Poetin als boosdoener te wijzen,want zelf zijn ze geen haar beter! [3]
Ik zat ooit bij een progressieve organisatie, dieals leuze voerde in dat verzet tegen de kruisraketten: ”Geen nieuwe raketten, Geen oorlog, maar vrede, Weg met de NAVO enhet Warschau pact” Ook huldig ik een oud Afrikaans spreekwoord: ”Als Olifanten vechten, wordt het gras vertrapt”
Op mijn netvlies was vandaag het beeld van een oude Oekraiense vrouw,die huilend op straat liep, met niemand aan haar zijde, dieuitriep:”Wie helpt mij!” DAT raakte mij Met die machthebbers heb ik niets te maken, noch met Poetin, nochde EU en hun vuile spelletjes Maar met gewone mensen, die van hun oorlogshitserij enmilitaire avonturen slachtoffer worden ””Als Olifanten vechten, wordt het gras vertrapt”
Hoe waar is dat.
Astrid Essed
NOTEN ONDER I, II EN III I NOOT 1 RUSLAND EN TSJETJENIE II
”Twee van zijn neven zijn vermist, twee jaar geleden opgepakt bij een van de vele controleposten van het Russische leger. ‘Bijna iedere Tsjetsjeen heeft zoiets wel meegemaakt. Het Russische leger vecht niet tegen de rebellen, maar tegen de gewone mensen. Op die manier creëren ze kamikaze-commando’s.’
Op maandag 29-3 hadden in Moskou twee zelfmoordaanslagen plaats, een op het metrostation Loebjanka en de tweede op metrostation Park Koeltoeri.
Hierbij kwamen 40 mensen om het leven.
Evident is, dat dergelijke gerichte aanvallen op burgers de ultieme schending van het fundamentele recht op leven van ieder mens zijn.
Inmiddels is bekend geworden, dat de verantwoordelijkheid is opgeeist door de Tsjetsjeense verzetsleider Dokoe Oemarov, de zogenoemde Emir van de Kaukasus. [1]
De aanslagen zouden een vergelding zijn voor een in het dorp Archty [Ingoesjetie] door Russische troepen veroorzaakt bloedbad onder Tsjetsjeense en Ingoestjeetse burgers. [2]
Ook in het recente verleden hebben aanslagen [3] plaatsgevonden, die te herleiden waren naar het Tsjetsjeense verzet. [4]
Hoewel vanuit humanitair en internationaalrechtelijk oogpunt geen enkele rechtvaardiging bestaat voor het plegen van aanslagen, is het opvallend, dat door de media weinig tot geen aandacht wordt besteed aan het jarenlange Russische militaire optreden in de Noord-Kaukasus [Tsjetsjenië en buurlanden], dat inmiddels tienduizenden burgerslachtoffers heeft geëist.
Een vuile oorlog, die tot vandaag de dag voortgang vindt
DE RUSSISCHE VUILE OORLOG IN TSJETSJENIË
ACHTERGRONDINFORMATIE:
De Tsjetsjeense bevolking is grotendeels islamitisch. Na eeuwenlange Russische overheersing, religieuze vervolging [5], degradatie tot tweederangsburgers en tijdens de Tweede Wereldoorlog aangedaan onrecht [6] was het Tsjetsjeense nationale gevoel alleen maar sterker geworden. Dit werd nog gestimuleerd tijdens de perestrojka onder president Gorbatsjov, die veel meer religievrijheid toestond, waardoor Moskeen herbouwd konden worden.
Al gauw ontstond dan ook de roep om onafhankelijkheid en het zal geen verbazing wekken, dat de daarop volgende strijd sterke religieus-islamitische componenten vertoonde, gezien de onderdrukking van de religieuze beleving in het verleden.
In de strijd in de negentiger jaren zou daarbij de orthodoxe Islam [de Tsjetsjenen waren door de eeuwen heen voornamelijk soefistisch], een steeds grotere rol gaan spelen [7]
TWEE TSJETSJEENSE OORLOGEN:
Nadat de voormalige Tsjetsjeense luchtmacht generaal, Doedajev [veteraan uit het Russische Rode Leger] in 1991 de onafhankelijkheid van Tsjetsjenië had uitgeroepen en drie Russische couppogingen tegen zijn bewind waren mislukt, viel de toenmalige Russische president Jelstin in 1994 Tsjetsjenië binnen.
Om propagandistische redenen werd genoemd de toenemende uiteraard verwerpelijke discriminatie en achterstelling van de etnisch-Russische inwoners, die tegen onafhankelijkheid waren en uiteindelijk grotendeels wegvluchtten tijdens de oorlog. [8]
Hiermee begon het eerste Russische militaire ingrijpen, dat tot 1996 zou duren
Rusland slaagde er niet in Tsjetsjenië te onderwerpen en in 1996 werd een staakt het vuren getekend. [9]
Uiteraard accepteerde Rusland de onafhankelijkheid van Tsjetsjenië niet en na veel onderlinge Tsjetsjeense twisten [tussen de niet-islamitische president Maschadov en de islamitische vice-president Basajev] viel Rusland in 1999 opnieuw Tsjetsjenië binnen
Directe aanleiding vormt de inval van Basajev en aanhangers in Dagestan. [10]
Ook deze in 2002 officieel beëindigde tweede Tsjetsjeense oorlog onder de toenmalige Russische president Poetin,werd gekenmerkt door grootschalige Russische mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden, die grotendeels gericht waren tegen de Tsjetsjeense burgerbevolking. Het Tsjetsjeense verzet was eveneens debet aan oorlogsmisdaden als bomaanslagen op Russische burgerdoelen [11] en foltering en executie van krijgsgevangenen.
Hoewel de oorlog officieel is beëindigd, gaan de mensenrechtenschendingen tegen de burgerbevolking echter tot de dag van vandaag door, waaraan naast Russische troepen ook regeringsgezinde Veiligheidsdiensten aan schuldig maken. [12] Als reactie daarop worden de aanslagen van het Tsjetsjeense verzet op Russische burgerdoelen voortgezet, zoals de recente dd 29-3. Honderdduizenden Tsjetsjenen zijn inmiddels het land ontvlucht, grotendeels naar buurland Ingoesjetië. [13]
Vanaf de Tweede Tsjetsjeense oorlog werd door de Russische autoriteiten steeds meer een ”tsjetsjenisering” van het gezag gepromoted. Dit hield in de benoeming van pro-Russische Tsjetsjeense leiders in Staatsfuncties. Ook werd de verantwoordelijkheid voor het neerslaan van het verzet steeds meer bij Tsjetsjeense Veiligheidstroepen gelegd. [14]
In 2003 werd als president, Akhmat Kadyrov aangesteld. Nadat hij in 2004 om het leven kwam bij een bomaanslag, werd aanvankelijk Aloe Alchanov president, waarna deze in 2007 vervangen werd door de zoon van Akhmat Kadyrov, Ramza Kadyrov, tevens leider van de beruchte Veiligheidstroepen. [15]
DE RUSSISCHE VUILE OORLOGEN IN TSJETSJENIË
INTERNATIONALE RECHTSPRINCIPES BIJ GEWAPENDE CONFLICTEN
Verplichting tot humane behandeling van gevangenen
1 – Persons hors de combat and those who do not take a direct part in hostilities are entitled to respect for their lives and their moral and physical integrity. They shall in all circumstances be protected and treated humanely without any adverse distinction.
”5 – Everyone shall be entitled to benefit from fundamental judicial guarantees. No one shall be held responsible for an act he has not committed. No one shall be subjected to physical or mental torture, corporal punishment or cruel or degrading treatment.”
Verbod militaire aanvallen op burgers en het verplichte onderscheid tussen combatanten [militairen en strijders] en non-combatanten [burgers].
”7 – Parties to a conflict shall at all times distinguish between the civilian population and combatants in order to spare civilian population and property. Neither the civilian population as such nor civilian persons shall be the object of attack. Attacks shall be directed solely against military objectives.
Deze principes zijn eerder bekrachtigd in de Conventies van Genève en door andere Internationale Rechtsverdragen zoals het Anti-folterverdrag en de Verdragen betr de behandeling van gevangenen. Zij dienen door alle conflictpartijen te worden nageleefd
In de oorlogen in Tsjetsjenië zijn zij echter op grote schaal geschonden door de Russische troepen, met tienduizenden Tsjetsjeense en andere burgerslachtoffers ten gevolge
Ook het Tsjetsjeense verzet heeft zich aan ernstige mensenrechtenschendingen schuldig gemaakt.
A EERSTE TSETSJEENSE OORLOG:
BOMBARDEMENTEN OP GROZNY
In de Eerste Tsjetsjeense oorlog [1994-1996] vonden grootschalige Russische bombardementen op de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny plaats, waarbij geen sprake was van het internationaalrechtelijk verplichte onderscheid tussen combatanten [militairen en strijders] en non-combatanten. Het gevolg was, dat er duizenden Tsjetsjeense burgers om het leven kwamen. Driehonderdduizend Tsjetsjenen sloegen op de vlucht. [16]
HET RUSSISCHE WILDE WESTEN
NIETS IS ONS TE DOL
”SCHOONMAAKOPERATIES” IN TSJETSJEENSE DORPEN
Berucht waren ook de zogenaamde zatjistiki [schoonmaakoperaties], waarbij dorpen werden uitgekamd op zoek naar verzetsstrijders. Hierbij maakten zowel het ”reguliere” Russische leger als Veiligheidstroepen zich schuldig aan mishandelingen, folteringen, buitengerechtelijke executies [executies zonder vorm van proces], plundering en brandstichting. [17]
WILLEKEURIGE ARRESTATIES EN MISHANDELINGEN IN KAMPEN
DE ”STRIJDERSLEEFTIJD”
Ook kwam het regelmatig voor, dat jongens en mannen tussen 15 en 60 jaar louter en alleen vanwege hun leeftijd ‘[‘strijdersleeftijd’]’ werden gearresteerd en weggevoerd naar zogenaamde ”filtratiekampen”, waar mishandelingen, folteringen, buitengerechtelijke executies en ”verdwijningen” [18] aan de orde van de dag waren. Aangezien er geen sprake was van enige bewijsbare arrestatiegrond, was hier sprake van ”collectieve straffen”, die in strijd zijn met artikel 33, 4e Conventie van Genève. [19]
B TWEEDE TSJETSJEENSE OORLOG
HET TREURSPEL HERHAALT ZICH
Ook bij de Tweede Tsjetsjeense oorlog maakte het Russische leger en Veiligheidstroepen zich schuldig aan een groot aantal mensenrechtenschendingen tegen de burgerbevolking
Intensieve bombardementen en artilleriebeschietingen in steden en dorpen eisten duizenden levens onder de burgerbevolking. Ook weer hier vonden de beruchte ”schoonmaakacties” in dorpen plaats en werden grote aantallen Tsjetsjeense burgers willekeurig gevangengenomen en overgebracht naar ”filtratiekampen, waar martelingen, buitengerechtelijke executies en verdwijningen plaatsvonden. Een berucht kamp, dat samen met andere kampen in een Human Rights Watch rapport beschreven wordt heette kamp Chernokozovo. [20]
Wat betreft die verdwijningen en andere mensenrechtenschendingen, die anno 2010 nog steeds aan de orde zijn in Tsjetsjenië, is Rusland een groot aantal keren gekapitteld door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. [21]
HUISVERBRANDINGEN ALS COLLECTIEVE STRAF
Als collectieve straffen waren reeds genoemd de willekeurige arrestaties in dorpen.
Genoemd dient echter ook de huisverbrandingen van mensen, van wie verondersteld wordt, dat hun familieleden wellicht behoren tot het Tsjetsjeens verzet. Deze praktijken hebben al een groot aantal Tsjetsjeense families dakloos gemaakt. [22]
C INGOESJETIE
Ook in Ingoesjetië, waar eenzelfde strijd woedt tussen het Russische leger/ Veiligheidstroepen en aan de andere kant het verzet, worden door Rusland dezelfde praktijken toegepast: Willekeurige arrestaties, verdwijningen, folteringen, buitengerechtelijke executies. [23]
D MENSENRECHTENSCHENDINGEN EN OORLOGSMISDADEN TSJETSJEENS VERZET
Zoals reeds bekend en door mij opgemerkt, heeft het Tsjetsjeens verzet zich in de loop der jaren eveneens schuldig gemaakt aan mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden. Er is sprake van aanslagen op Russische burgerdoelen, foltering en executies van krijgsgevangenen, aanslagen op en ontvoeringen van bestuursfunctionarissen in dienst van de Tsjetsjeense regering en ontvoeringen. [24]
Hoewel dit grotendeels reactie is op de grootschalige Russische mensenrechtenschendingen, is het, afgezien van de inhumaniteit, geen rechtvaardiging.
Burgers dienen in een conflict te allen tijde te worden ontzien en krijgsgevangenen humaan behandeld. Bovendien is het volgens het Internationaal Recht niet toegestaan, het ene onrecht te beantwoorden met het andere.
EPILOOG:
Het is evident, dat de recente aanslagen op de metro in Rusland in alle opzichten verwerpelijk zijn. Echter dient nadrukkelijk gesteld te worden, dat een en ander, hoe verwerpelijk ook, de resultante is van jarenlange Russische onderdrukking en ernstige oorlogsmisdaden, die slechts als vuile oorlog tegen de Tsjetsjeense burgerbevolking en die van haar buurlanden kan worden aangeduid.
Hiervoor is helaas veel te weinig media-aandacht.
Zolang het grootschalige Russische geweld doorgaat, zal het verzet, naast de volgens Internationaal Recht gerechtvaardigde militaire aanvallen op het Russische leger, de aanslagen op Russische burgerdoelen continueren. Het is aan de EU, op Rusland politieke druk uit te oefenen, deze vuile oorlog te beëindigen.
Nadrukkelijk dient gesteld te worden, dat van aanslagen alleen sprake is bij militaire aanvallen op burgers, die verboden zijn door het Internationaal Recht
Militaire aanvallen echter op combatanten [militairen en strijders], in casu hier het Russische leger, zijn internationaalrechtelijk gelegitimeerd.
Zie ook Principe 7, Internationaal Humanitair Oorlogsrecht
”…………………………Attacks shall be directed solely against military objectives.”
Vernietiging van Moskeen en het doden van spirituele leiders tijdens de Sovjet-Unie
” In de tijden van de Sovjet-Unie, waar religie tegen de grondbeginselen van het socialisme inging, werd de islamitische cultuur met grof geweld bestreden. Moskeeën werden vernietigd en de spirituele leiders werden vermoord. ”
Hun huizen en bezittingen waren echter grotendeels ingenomen door naar Tsjetsjenië verhuisde Russen en de gerepatrieerden werden slachtoffer van grove discriminatie, hetgeen leidde tot grote spanningen tussen de Russen en de autochtone Tsjetsjenen
”Yet the Russian authorities were not worried at all about the plight of the Russian-speakers, which was included on the list of reasons for the military operation only at the last moment, in the form of a propaganda trick. For years and years no one remembered the Russians, and only when the tanks needed to be rolled in did Moscow start talking about how bad things must be for the “compatriots” in Chechnya. ”
”Als Rusland in de zomer al zijn aandacht stort op de verkiezingen, zien de rebellen hun kans. Op de avond van de inauguratie van Jeltsin, na zijn verkiezingsoverwinning, voor zijn tweede ambtstermijn, verslaan de rebellen de federale troepen bij Grozny. Met het verlies van Grozny, stuurt Jeltsin de populaire generaal Aleksandr Lebed voor onderhandeling naar Chasavjoert, hier wordt een staakt-het-vuren getekend, waarmee de eerste Tsjetsjeense oorlog ten einde komt. Wat echter niet wil zeggen dat Rusland de onafhankelijkheid van Tsjetsjenië accepteert. Toch werd Tsjetsjenië de facto onafhankelijk.”
”Aangezien Basajev de rechtstreekse confrontatie met Maschadov niet aandurft, besluit hij eerst de islamitische revolutie te ontketenen in de aangrenzende republiek Dagestan, waarna hij hoopt in Tsjetsjenië te worden ontvangen als ware volksheld. Alles loopt echter anders; Basajev en zijn aanhangers worden bij hun invasie van Dagestan in augustus 1999 genadeloos verslagen door de Russen. Niet alleen de islamitische revolutie is hiermee mislukt, maar de gevolgen blijken van grotere aard als voor de tweede keer de Russische troepen naar Tsjetsjenië worden gestuurd.”
”Op 23 october 2002 viel een groep van zwaar bewapende Tsjetsjeense mannen en vrouwen net na de pauze van de Russische musical Nord Ost de zaal van het theater binnen. De aanwezigen dachten aanvankelijk nog dat het in de lucht schieten bij de show hoorde, maar ze werden daarop gedwongen op de grond te gaan liggen. De gijzelnemers van die Theatergijzeling in Moskou eisten de terugtrekking van de Russische troepen.”
De zogenaamde Kadyrovstsy, die officieel zijn opgeheven in 2006, maar de facto nog het land controleren en verantwoordelijk zijn voor het leeuwedeel aan mensenrechtenschendingen
After more than a decade of war and lawlessness, hundreds of thousands of Chechens have left Chechnya and moved to other parts of Russia, the former Soviet Union and other countries. Spontaneous outmigration peaked, not surprisingly, during the bloodiest phases of the two wars, but the overwhelming majority of these internally displaced persons or IDPs went to Ingushetia, other parts of Russia or simply safer locations within Chechnya”
”Art. 33. No protected person may be punished for an offence he or she has not personally committed. Collective penalties and likewise all measures of intimidation or of terrorism are prohibited.
”In almost all of the 115 rulings, the court concluded that Russia was responsible for extrajudicial executions, torture, and enforced disappearances, and that it had failed to investigate these crimes.”
“De beschaving van een land valt af te meten aan de wijze, waarop met de tegenstanders wordt omgegaan”.
De eenzijdige morele verontwaardiging bij de 11 septemberherdenkingen is zeer stuitend. Wel een herdenking voor 11 september, terwijl alle door Amerikaanse, Britse en andere troepen gepleegde oorlogsmisdaden in Afghanistan en Irak, waarbij duizenden burgerslachtoffers zijn gevallen, buiten schot blijven .
Om bovendien een verklaring te vinden voor de uiteraard zeer verwerpelijke 11 september aanslagen, moet gekeken worden naar de historische achtergronden van het Amerikaanse politiek-militaire optreden en het decennialang door de VS gepleegde onrecht. Dat wekt de indruk, alsof Afghaanse en Iraakse burgerslachtoffers minder worden gewogen.
COMMENTAAR:
Dit jaar, op 11 september, heeft opnieuw de jaarlijkse Amerikaanse herdenking van de 11 septemberaanslagen plaatsgevonden. Het inhumane karakter van deze aanslagen op burgerdoelen [hierbij refereer ik aan de Twin Towers] is zonder meer evident. Opvallend is echter, dat er zelden wordt ingegaan op de oorzaken, die hiertoe geleid hebben, noch zijn er tot op heden geen harde bewijzen voor de betrokkenheid van de militante organisatie Al Qaeda bij 11 september. Ook wordt er geen onderscheid gemaakt tussen het inhumane karakter van de aanslagen als zodanig en het alleszins legitieme karakter van de doelstellingen van een organisatie als Al Qaeda
ONDERSCHEID TUSSEN GEPLEEGDE DAAD EN DOELSTELLINGEN:
Wanneer er sprake is van betrokkenheid van Al Qaeda, waarvan tot nu toe nog steeds de harde bewijzen ontbreken [1], dient te worden gesteld, dat haar doelstellingen niet alleen alleszins redelijk zijn, maar bovendien legitiem. Zo heeft Al Qaeda grote bezwaren tegen de Amerikaanse steun aan de op dat moment 34 jaar durende Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden [2] met daaraan inherent [zoals bij alle bezettingen ter wereld], onderdrukking, vernederingen en ongestraft gepleegde Israëlische schendingen van het Internationaal Humanitair Oorlogsrecht. [3]
Oorlogsmisdrijven dus.
Verder richt[te] Al Qaeda haar pijlen op de aanwezigheid van de Amerikaanse troepen in Saudi-Arabie en de Golfstaten, waardoor de respectievelijke repressieve regimes intact werden en worden gehouden.
In het verlengde van Al Qaeda worden verzetsorganisaties als Hamas, Hezbollah, Tsjetsjeense militanten en anderen [4] ongenuanceerd als ”terroristisch” aangeduid, met voorbijgaan aan het feit, dat zij volgens het Internationaal Recht het recht hebben, zich te verzetten tegen de legers van de respectievelijke bezettingsmachten. Uiteraard is daarbij iedere aanval op burgers en/of burgerdoelen illegaal en inhumaan. Zelden echter maken de Westerse media er melding van, dat deze organisaties ook regelmatig militaire aanvallen richten tegen het Israëlische of Russische leger.
ACHTERGRONDEN 11 SEPTEMBER:
Om licht te werpen op de aanslagen van 11 september, zonder ze uiteraard op enige wijze, te vergoelijken, dienen achtergronden bekeken te worden. En die achtergronden zijn vooral gelegen in het politiek-militaire optreden van de VS als Supermacht, vanaf het eind van de Tweede Wereldoorlog.
Inherent aan de positie van iedere Supermacht [of deze nu de VS, de Sovjet Unie of wellicht in de toekomst China heet] is het op grote schaal domineren van de wereld, op zowel politiek, economisch als militair gebied. Gezien deze machtige positie is het echter voor de slachtoffers van een dergelijke politiek, vrijwel onmogelijk, recht te verkrijgen, wanneer er sprake is van gepleegd onrecht.
Niet alleen roept dat terecht grote woede op, bovendien heeft iedere bevrijdingsbeweging of organisatie het recht, zich te verdedigen tegen het keer op keer straffeloos begaan onrecht.
Criterium is uiteraard, dat burgers en burgerdoelen onder geen enkele onstandigheid doelwit mogen worden van een militaire aanval. Volgens het Internationaal Humanitair Oorlogsrecht is dat immers verboden en daaraan dienen alle partijen zich aan te houden, zowel [bezettings]legers als militante verzetsorganisaties [5].
Aan de andere kant kan die Supermacht [of over het algemeen het machtige Westen] vrijwel straffeloos [oorlogs] misdrijven plegen, zonder daarvoor daadwerkelijk ter verantwoording te worden geroepen.
Een greep uit de geschiedenis van ongestrafte Amerikaanse oorlogsmisdaden: de atoombombardementen op Hiroshima en Nagasaki, die gezamenlijk aan meer dan 300.000 burgers het leven gekost hebben. Pijnlijk is, dat de Japanse oorlogsmisdadigers wel zijn berecht voor het Tokyo Tribunaal [6] en terecht, maar de Amerikanen [als overwinnaars] buiten schot bleven.
Andere voorbeelden [de rij is lang, dus hieruit ”een keur”] zijn de massale bombardementen op Cambodja en de napalm en Agent Orange bombardementen op Vietnam, de clusterbombardementen op Irak in de Eerste Golfoorlog en de clusterbombardementen tijdens de Kosovo oorlog. Duizenden en nog eens duizenden burgerslachtoffers waren het gevolg.
Ook moet genoemd worden de militaire en politieke steun aan militaire dictaturen zoals in Zuid-Amerika [Chili, Argentinie], de Filippijnen en de steun aan repressieve regimes in de Derde Wereld en het Midden-Oosten [7].
Veel kwaad bloed heeft terecht bij de militanten in het Midden-Oosten gezet de jarenlange steun aan bezettingsmacht Israël. Hiermee zijn de VS in grote mate verantwoordelijk geworden voor het aan de bezette Palestijnse burgerbevolking aangedane leed.
TERRORISME
NIET HET KWAAD, MAAR DE REACTIE OP HET KWAAD
Uit de geschiedenis van het decennialang door de VS gepleegd onrecht, dat zich in het bijzonder toespitste op militaire betrokkenheid in het Midden-Oosten [Eerste Golfoorlog, politieke en militaire steun aan bezettingsmacht Israel, etc], valt dan ook 11 september te verklaren, zonder het in enigerlei opzicht te vergoelijken .
Het ”terrorisme” [militaire aanvallen op burgers dus!] is dan ook niet ”het Kwaad” op zich, maar de reactie op ”het Kwaad”. In casu het politiek-militaire Amerikaanse optreden. Het feit, dat de 11 september aanslagen afkomstig zijn van een of meerdere organisaties uit het Midden-Oosten, hangt uiteraard direct samen met de reeds genoemde VS betrokkenheid aldaar.
Overigens dient bij door Supermachten gepleegde oorlogsmisdrijven en mensenrechtenschendingen, de even kwalijke rol van de voormalige Sovjet Unie niet vergeten te worden. Een rol, die door erfgenaam en opvolger de Russische Federatie wordt voortgezet in o.a. de vuile oorlog in Tsjetjsenie en buurlanden [8].
WAR ON TERROR
Gesteld kan worden, dat bij het voeren van de zogenaamde ”war on terror’ mensenrechten op grote schaal zijn geschonden, zowel met betrekking tot de door de VS gevoerde oorlogen in Afghanistan en Irak, als betreffende de behandeling van echte of vermeende terreurverdachten
Amnesty International en Human Rights Watch hebben vooral over de behandeling van terreurverdachten, de foltermethodes van de CIA, de geheime CIA gevangenissen en kampen zoals Guantanamo Bay en anderen uitgebreid gedocumenteerd [9].
AANVALLEN OP AFGHANISTAN EN IN DIENS VERLENGDE, OP IRAK:
Bij zowel de aanvallen op Afghanistan en Irak en gedurende de daarop volgende bezettingen, is er sprake geweest van ernstige mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden. Ik noem de grootschalige bombardementen met clusterbommen, die duizenden burgerslachtoffers hebben gekost. Verder de liquidaties van Taliban en Al Qaeda leiders of activisten, die illegaal zijn volgens het Internationaal Recht. Het gedogen door de VS van door de Noordelijke Alliantie gepleegde oorlogsmisdaden in Afghanistan.
BEHANDELING ECHTE OF VERMEENDE TERREURVERDACHTEN
Berucht is het kamp Guantanamo Bay, waar tot op de dag van vandaag 226 gevangenen vastzitten zonder vorm van proces. Hun ”overbrenging” naar Guantanamo Bay was inhumaan en vernederend [geketend, met kappen over het gezicht], hun ”verblijf” eveneens inhumaan [in kooien en geketend, zodra zij uit hun ”kooi” kwamen]. Nu is komen vast te staan, dat de CIA zich schuldig gemaakt heeft aan een vorm van foltering, waterboarding, waarvoor officieel permissie was gegeven door de voormalige president Bush. Behalve Guantanamo Bay is ook Baghram [in Afghanistan] een berucht kamp.
ANTI-TERREURMAATREGELEN WERELDWIJD
Onder dekking van 11 september zijn onder het mom van ”terrorisme” door een groot aantal landen anti-terreurmaatregelen genomen, die op zeer gespannen voet met de mensenrechten staan
Niet in de laatste plaats, doordat het begrip ”terroristische misdrijven” zodanig is verruimd, dat daaronder eveneens vreedzaam verzet zou kunnen ressorteren. Zie voor Nederland o.a. de tussen 2004 en de eerste helft van 2007 genomen anti-terreurmaatregelen [10]. Bij deze anti-terreurmaatregelen [zowel in Nederland als internationaal] is er sprake van ernstige beperkingen en schendingen van de rechten van de verdachte [11]. Dit kan leiden tot oneerlijke processen [12].
Daarnaast is er in de loop der tijden sprake geweest van zowel door de VS als West-Europa verrichte uitzettingen van terreurverdachten naar landen en gebieden, waar sprake is van een gerede kans op foltering [13]. Dit is verboden volgens het Anti-folterverdrag, nog los van de aperte inhumaniteit [14].
EPILOOG
Samenvattend kan gesteld worden, dat om een verklaring te vinden voor 11 september, de historische achtergronden van het Amerikaanse politiek-militaire optreden en het door de VS gepleegde onrecht, nadrukkelijk moeten worden meegenomen .
Ook de selectieve verontwaardiging is zeer stuitend. Wel een herdenking voor 11 september, terwijl alle door Amerikaanse, Britse en andere troepen gepleegde oorlogsmisdaden in Afghanistan en Irak, waarbij in het geheel duizenden burgerslachtoffers zijn gevallen, buiten schot blijven. Dat wekt, afgezien van de morele ongeloofwaardigheid, de indruk, alsof Afghaanse en Iraakse burgerslachtoffers minder worden gewogen.
Terecht zet dat kwaad bloed en verscherpt dat de tegenstellingen in deze wereld, al weet president Obama er een schoonklinkende, maar in feite niet fundamenteel andere, draai aan te geven [15]. De enige weg naar vrede is het herstel van de gerechtigheid. Naast de onmiddellijke beëindiging van de Israëlische bezetting in de Palestijnse gebieden, die nog expliciet door de VS en impliciet door de EU wordt gesteund, dient er een eind gemaakt te worden aan de Amerikaanse bezettingen in Afghanistan en Irak.
Daarnaast dienen door de VS, Groot-Brittannië en andere landen gepleegde oorlogsmisdrijven [en uiteraard ook die van militanten als de Taliban] vervolgd en berecht te worden. Problemen als uitbuiting en armoede, waarvan het Westen en de in het Midden-Oosten aanwezige elites profiteren, dienen te worden aangepakt. Uiteraard geldt dit mondiaal [voor de gehele Derde Wereld]. Gebeurt dat niet en laat men het onrecht in stand, dan zal de zaak verder escaleren en is een tweede 11 september niet uitgesloten
(Uitpers nr. 124, 12de jg., oktober 2010)
Voetnoten:
[1] ”Als directe aanleiding tot de aanval is aangevoerd de echte of vermeende betrokkenheid van Osama bin Laden bij de WTC aanslagen en de mede-betrokkenheid van de Taliban-regering in Afghanistan. Opvallend echter is het feit, dat er tot op heden geen op harde feiten gebaseerd aantoonbaar bewijs is geleverd is voor een eventuele betrokkenheid van Osama bin Laden, laat staan de Taliban-regering. …….. ………
Deze indruk werd nog bevestigd door de stelselmatige weigering van de toenmalige Nederlandse premier Kok, zowel aan het Parlement als de fractievoorzitters van de grote partijen inzage te geven in het aan de NAVO-ministers overhandigde Amerikaanse bewijsmateriaal.”
BRON UITPERS ASTRID ESSED MAART 2008 NEDERLANDSE MILITAIRE DEELNAME IN AFGHANISTAN/WEDEROPBOUWMISSIE OF BEZETTINGSMACHT
[2] ISRAELISCHE BEZETTING VAN DE PALESTIJNSE GEBIEDEN:
”Zoals bekend is er nu reeds sprake van een bijna 42 jaar durende bezetting van de Palestijnse gebieden [de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en Gaza [5], ondanks de in 1967 aangenomen VN Veiligheidsraadsresolutie 242, die Israël opriep, zich terug te trekken uit de in de juni-oorlog veroverde gebieden, waaronder de Palestijnse.
Iedere bezetting ter wereld [dus ook de Israëlische] kent onderdrukking, vernederingen, mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden. Daarop is terecht Palestijns verzet gekomen, in de vorm van internatioaalrechtelijk gelegitimeerde militaire aanvallen op het Israëlische bezettingsleger en illegale en illegale militaire [zelfmoord] aanvallen op Israëlische burgers en burgerdoelen [6].
UITPERS JUNI 2009 ASTRID ESSED DURBAN II/COMMENTAAR OP WESTERSE HOUDING NAV REDEVOERING PRESIDENT AHMADINEJAD
[3] ”7 – Parties to a conflict shall at all times distinguish between the civilian population and combatants in order to spare civilian population and property. Neither the civilian population as such nor civilian persons shall be the object of attack. Attacks shall be directed solely against military objectives.
BASIC RULES OF INTERNATIONAL HUMANITARIAN LAW IN ARMED CONFLICTS
”7 – Parties to a conflict shall at all times distinguish between the civilian population and combatants in order to spare civilian population and property. Neither the civilian population as such nor civilian persons shall be the object of attack. Attacks shall be directed solely against military objectives.
BASIC RULES OF INTERNATIONAL HUMANITARIAN LAW IN ARMED CONFLICTS
”The defense argued that Allied Powers’ violations of international law, including the atomic bombings of Japan, should be examined. The tribunal ignored this argument and thus left the door open for later criticism that the trials had merely carried out “victors’ justice.”
[7] 11 september/Oorzaken ”In die positie heeft de VS evenals de voormalige Sovjet-Unie zich schuldig gemaakt aan ernstige mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden, o.a. in de Korea- en Vietnam-oorlog, de massale bombardementen op Cambodja in 1970, de bombardementen op Servië dd 1999 en de twee Golfoorlogen en de oorlog met Afghanistan, met als gevolg tienduizenden burgerdoden. [3]
Een ander ernstig aan de VS te verwijten aspect is de structurele voormalige steun aan Zuid-Amerikaanse dictaturen zoals o.a. het voormalige Cuba onder dictator Batista, het Argentijnse regime onder Videla, gekenmerkt door de vele verdwijningen, en Nicaragua onder dictator Somoza. Ook heeft de VS reeds voor WO II een reputatie opgebouwd in militaire interventies ten gunste van plaatselijke dictatoren in Zuid-Amerika. ”
UITPERS JULI-AUGUSTUS 2009 ASTRID ESSED OBAMA REDEVOERING IN CAIRO/SCHOONKLINKEND, MAAR GEBREK AAN FUNDAMENTEEL RESPECT VOOR HET INTERNATIONAAL RECHT EN HUMANITAIRE WAARDEN
Article 3 1. No State Party shall expel, return (“refouler”) or extradite a person to another State where there are substantial grounds for believing that he would be in danger of being subjected to torture.
[15] UITPERS JULI-AUGUSTUS 2009 ASTRID ESSED OBAMA REDEVOERING IN CAIRO/SCHOONKLINKEND, MAAR GEBREK AAN FUNDAMENTEEL RESPECT VOOR HET INTERNATIONAAL RECHT EN HUMANITAIRE WAARDEN
Het is duidelijk: de Russische president Poetin heeft een aanvalsoorlog gelanceerd tegen Oekraïne. Hij verpakt het als een militaire operatie in Donbass, het gebied waarin de twee eerder deze week door Rusland erkende republieken Donets en Loekansk liggen. Explosies in Kiev en Kharkov suggereren iets voor omvangrijkers. Komende uren zal meer duidelijk worden. Maar met enkele observaties, in haast ingetikt, wil ik niet langer meer wachten.
Dit is een agressie-oorlog, een aanval die totaal, volledig en zonder voorbehoud dient te worden afgewezen. Wat ook de context is, Poetin, zijn militaire apparaat en zijn veiligheidsfunctionarissen kozen hiervoor. Er zijn verklaringen voor zijn keus. Maar er is geen enkele rechtvaardiging of excuus voor. Hoezeer ik als anarchist de Oekraïense staat, het Westerse NAVO-bondgenootschap en de VS als imperialistische chef van dat bondgenootschap en de Nederlandse rol als lid van dat bondgenootschap en als wapenleverancier ook net zozeer afwijs als de Russische staat, het verandert niets aan deze zaak. Rusland lanceert een aanvalsoorlog, en dat is een misdaad. Die hoort niet onbeantwoord te blijven. De vraag is alleen hoe, en door wie.
Officiële Westerse kritiek op die aanvalsoorlog is natuurlijk hypocrisie. De VS als kampioen aanvalsoorlogen – Libië, tweemaal Irak, Afghanistan, om een paar recente te noemen – heeft geen enkel recht van spreken. Als VS-president Biden klaagt over Poetin die zomaar grenzen in Europa wijzigt, foet toch, dan grinnik ik cynisch. VS-luchtaanvallen dwongen in 1999 een grenswijziging af toen Kosovo zich onafhankelijk verklaarde van Joegoslavië en daarmee een landgrens trok waar die niet bestond. De huidige kritiek op Poetins misdaden is uit monden van vergelijkbare criminelen op geen enkele manier geloofwaardig.
Poetin rechtvaardigt zijn agressie door te wijzen op de uitbreiding van de NAVO tot dicht bij de Russische grenzen. En inderdaad. In 1990 liep de grens van het bondgenootschap dwars door Duitsland. Inmiddels zijn Polen, Roemenië, Bulgarije, Tsjechië, Slowakije, Litouwen, Letland en Estland – allemaal landen die aan de vroegere Sovjet-Unie grensden of er zelfs deel van uitmaakten – NAVO lid. Daarmee is niet de vrede en de democratie gediend, maar vooral de machtspositie van de VS, en tevens de Amerikaanse wapenindustrie, want die nieuwe NAVO-landen werden vervolgens kersverse klanten van die industrie. De uitbreiding van de NAVO was en is een verwerpelijk imperialistisch project.
Maar voordat we Poetin op dit punt gelijk geven, even een vraag. Waarom waren al deze landen zo bereid om NAVO-lid te worden? Waarom dromen mensen in Oekraïne – en zeker niet alleen cynische generaals en rechts-liberale politici en zakenlieden in dat land – ervan dat ook dat land ooit NAVO-lid te worden? Zou dat misschien te maken hebben met een door Russische overheersing vele decennia lang aangewakkerde angst voor Rusland, en behoefte aan bescherming tegen die imperialistische mogendheid? Ik wijs het imperialistische project van NAVO-uitbreiding, geregisseerd door vooral de presidentschappen van Clinton en Obama,volledig af. Maar ik snap wel heel goed dat NAVO-lidmaatschap er, in de ogen van regeringen maar vooral ook bevolkingen van Oost-Europese landen, uitzag als een bescherming tegen een Rusland dat haar hegemonie over die landen met tegenzin had prijsgegeven en in die landen helemaal niet werd vertrouwd.
Ook is de timing een beetje merkwaardig. Polen werd al in 1999 NAVO-lid, net als Tsjechië en Hongarije. Roemenië, Bulgarije, Slowakije en de Baltische staten volgden in 2004.(1) Dat waren de laatste aan Rusland of de vroegere Sovjet-Unie grenzende landen die toetraden. Oekraïne zou wel willen, maar voor dat land is lidmaatschap op korte termijn niet aan de orde. Het oprukken van de NAVO-omvang in Oostwaartse richting ligt sinds 2004 zo goed als stil. Die NAVO-uitbreiding zelf – verwerpelijk als die is – is een excuus voor Russische agressie. Niet de reden, en al helemaal niet de actuele aanleiding. Anders had Poetin niet 18 jaar gewacht.
Poetin presenteert Oekraïne als een kunstmatig land dat eigenlijk gewoon bij Rusland hoort, maar waar nu Oekraïense nationalisten waaronder neonazi’s de dienst uit maken, de samenleving terroriseren en een extreem anti-Russische houding propageren en praktiseren. Het Oekraïense nationalisme is een feit, en dat nationalisme kent een nare, gewapende en vreeswekkend invloedrijke nazi-vleugel. Dat klopt. Maar voor we Poetin gelijk geven in zijn kruistocht tegen dit nationalisme en fascisme, eventjes een historische observatie, geformuleerd als vraag.
Waarom zou het zijn dat mensen in Oekraïne een zo fel nationaal zelfbewustzijn hebben ontwikkeld dat zich tegen Rusland – en helaas ook vaak tegen Russen – keert? Zou dat misschien in de hand gewerkt zijn door het feit dat Oekraïne in het Russische Tsarenrijk voor 1917 als kolonie werd behandeld en zeer scherp werd onderdrukt? Zou het misschien te maken kunnen hebben met het feit dat die koloniale onderdrukking door het als Sovjet-Unie gereïncarneerde Russische rijk is hervat, waarbij de Stalinistische orde met terreur en met kunstmatig opgewekte hongersnood in de jaren dertig, bekend geworden als de Holomodor, is afgedwongen? Kernmotivatie achter het Oekraïense nationalisme is anti-koloniaal besef! Dat mensen in Oekraïne Russische heerschappij afwezen en afwijzen, was en is volstrekt legitiem, ook als we datgene wat er na de ondergang van de Sovjet-Unie in 1991 voor in de plaats kwam – een Oekraïense staat gedomineerd door corrupte zakenlieden, geregeerd door hard rechtse politici en met een griezelige invloed van gewapende fascisten – terecht verafschuwen.
Dat dit Oekraïne nationalisme vaak zo’n extreem-rechtse draai kreeg, heeft te maken met het feit dat de koloniale onderdrukker zich als links, als communistisch, presenteerde. Wie tegen dat imperialisme in roodgevlagde hamer-en-sikkel-verpakking opkwam, zal des te makkelijker bij anticommunistisch rechts uitkomen – tenzij er een authentiek links te vinden is dat voor zelfbeschikking en tegen kolonialisme – het Westerse en het Russische – opkwam. De stalinistische machthebbers en hun voorlopers Lenin en Trotski hadden aan dat soort links hardhandig een eind gemaakt, al ontbraken in de begintijd van de revolutie welluidende frasen over zelfbeschikking niet in de retoriek van vooral Lenin. Die meende hij vast, maar de opbouw van de centrale staat had wel voorrang, en daarvoor moest bij hem wel alles wijken.
Dat sommige Oekraïense nationalisten in de jaren veertig van de twintigste eeuw zelfs Hitler als bondgenoot begroetten tegen Stalin – andere bondgenoten vielen vooral op door onzichtbaarheid – , is een misdadige keus, maar is tegen deze achtergrond verklaarbaar. Het Oekraïense nationalisme en haar vaak extreem-rechtse uitdrukking verdient geen enkele erkenning of steun. De er onder liggende drang om vrij te zijn van Russische koloniale overheersing verdient die steun wel degelijk. Alleen wie die aandrang erkent als legitiem, maakt enige kans om mensen ervan te overtuigen dat er betere wegen zijn richting antikoloniale vrijheid dan het pad naar nationale haat van Oekraïners tegen Russen. Een nationale haat die nu, met de Russische invasie, weer hoger zal oplaaien, maar dat heeft Poetin dan vooral aan zichzelf te wijten.
Als Poetin zijn huidige agressie presenteert als antifascistische strijd, dan berust dat op manipulatie van de geschiedenis waarvan ik hierboven enkele kernpunten schetste. Als Poetin zijn huidige aanval presenteert als antwoord op NAVO-agressie, dan manipuleert hij de boel dus ook. Maar achter al die manipulatie gaat zijn echte angst schuil: de angst voor machtsverlies. Poetin is bang de macht kwijt te raken, niet aan een oprukkend Westers bondgenootschap en ook niet aan nazi-horden in Kiev. Hij vreest boven alles de Russische bevolking zelf. De reden dat hij de greep over aan Rusland grenzende landen terug wil – en de NAVO er dus uit – ligt vooral daar. In veel van die landen heerst een stuk meer vrijheid dan in Rusland. Veel van die vrijheid is tot stand gekomen via protestbewegingen, opstanden en – in beperkte zijn – zelfs revoluties. In Oekraïne zelf verdreef een maandenlange protestbeweging in 2013-2014 ene pro-Russische en autoritair besturende president. In Belarus ging het in 2020 maandenlang diezelfde kant op nadat Loekasjenko de presidentsverkiezingen via bedrog en repressie naar zich toetrok. In Rusland zelf vonden in 2011 grote protesten plaats tegen Poetin en diens frauduleuze verkiezingswinst.
Russische heersers zijn als de dood voor dit soort bewegingen. Ze schrijven die toe aan Westerse geheime diensten en noemen het ‘kleurenrevoluties’ of doodgewoon staatsgrepen. Ze kunnen en willen niet erkennen dat die opstanden gedragen worden door authentiek boze mensen die geen corruptie willen, meer vrijheid en een dagelijks leven waarin boodschappen een beetje te betalen zijn. En ja, veel van deze mensen kijken naar het Westen en hebben de indruk dat het leven daar minder akelig is, en vrijer. Of die indruk klopt, doet er hier niet toe: het is wat mensen geloven, en wat hun pro-Westerse sympathieën in de hand werkt. Zo ontstonden dus revoluties van mensen maar al te vaak – en ten onrechte! – die Westerse regeringen, EU en zelfs NAVO als vrienden beschouwden. Dit type van omwentelingen was aanstekelijk, en Poetin zag de bui hangen dat de besmetting over zou slaan naar Rusland zelf. Ja, de Oekraïense staat is corrupt en biedt fascisten veel te veel speelruimte. De Oekraïense staat is echter ook liberaal-democratisch van opzet, en bestuurt een maatschappij met veel ruimere politieke en culturele vrijheden dan de Russische staat tolereert. Die vrijheden zijn overigens niet aan die staat te danken, maar bevochten door mensen zelf. Voor veel andere Oost-Europese landen geldt iets dergelijks: ze steken qua vrijheid bepaald gunstig af bij het Rusland van Poetin. De Russische president heeft goede reden om van die vrijheid niets goeds te verwachten, vooral niet als de drang naar die vrijheid in Rusland zelf weer eens op zich heen grijpt.
De oorlog die Poetin nu tegen Oekraïne lanceert is, naast een rancuneuze strafexpeditie tegen een land dat gene orders uit Moskou aanvaardt, ook een strijd tegen precies dat soort vrijheid, een preventieve contrarevolutionaire oorlog dus. Mensen in Oekraïne die zich van een wapen voorzien en zich op de strijd tegen de Russische invasie voorbereiden, doen dat deels uit verwerpelijk nationalisme en uit loyaliteit aan Oekraïne als staat en natie. Zo’n loyaliteit is inherent contrarevolutionair en verkeerd: staat en natie zijn vijand van vrijheid en van grensdoorbrekende solidariteit. Maar deze mensen vechten tegelijk ook tegen Rusland omdat ze weten dat een succesvolle bezetting door Poetins gewapende macht, het beetje vrijheid dat er in Oekraïne bestaat gewelddadig dreigt af te schaffen. Oekraïens verzet tegen de Russische invasie heeft dan ook een dimensie van een werkelijke vrijheidsstrijd.
De tragiek is dat dit niet de enige dimensie is. Waar de strijd tegen de Russische inval geleid en aangestuurd wordt door de Oekraïense staat, daar is de vrijheidsstrijd bij voorbaat ingekapseld in een nationalistisch en autoritair project. Elk succes van de strijd komt dan niet de vrijheid, maar die staat en haar heersers ten goede. En we weten hoe staten zich gedragen als ze oorlogen voeren: die behandelen kritiek als verraad, treffen zelfstandige geluiden met censuur, disciplineren de bevolking en militariseren de maatschappij, in dienst van de staat en de machthebbers. Zelfs als ze de Russische inval dan afslaat, dan zal er van de vrijheid al snel zo goed als niets meer over zijn. Een werkelijk vrijheidslievend gewapend verzet tegen de Russische invasie heeft slechts perspectief als partizanenstrijd, niet ondergeschikt aan het Oekraïense militaire apparaat maar autonoom, en in verbondenheid met andere strijdvormen, van staking tot en met sabotage. Je kunt de Russische inval bestrijden zonder tegelijk automatisch de Oekraïense staat te versterken en te verdedigen. Het gaat dan niet om Oekraïne. Het gaat om vrijheid en vrijheid en een solidariteit die van geen enkele staat iets goeds heeft te verwachten.
In de vrijheidsstrijd is Rusland de directe tegenstander, maar de Oekraïense staat dus geen bondgenoot. Evenmin bondgenoten zijn de NAVO-staten, de VS voorop. Elke bemoeienis met de Oekraïense oorlog uit die hoek is funest. Oorlogsdeelname zal het bloedvergieten eerder uitbreiden dan stoppen. En zelfs als Oekraïne met NAVO-hulp Rusland zou weten te verslaan, dan nog zou daar niet de bevolking, maar de Oekraïense machthebbers daar de vruchten van plukken – en de Westerse multinationals die van een door de NAVO uitgebreide Westerse invloedssfeer maar wat graag zullen willen profiteren. Oekraïne via een NAVO-oorlog overhevelen naar Westerse invloedssferen, betekent Oekraïne behandelen als wingewest en leverancier van goedkope arbeid. Elk pleidooi aan Westerse regeringen om ‘iets te doen’ tegen de Russische agressie, is een bijdrage aan precies dit koloniale project, waarmee Oekraïense mensen in feite gewoon van de ene opperheer verlost worden om aan een andere opperheer te worden uitgeleverd.
Voor vrijheidslievende mensen in Oekraïne, voor anarchisten aldaar, is de situatie nu beklemmend en complex. Strijden tegen de Russische invasie, maar zonder daarbij zich te verbinden tegen nationalisten en een staatsmacht die ook tegen die invasie vecht maar waar anarchisten tegelijk maar beter maximale afstand van kunnen houden, want het zijn net zo goed vijanden van de vrijheid als de Russische bezetters in aantocht. Voor anarchisten in Rusland zelf ligt het minder ingewikkeld, maar niet perse minder riskant. Daar is de keus helder: tegen de agressie die door ‘eigen’ land wordt bedreven.(2) Iets dergelijks geldt in Belarus, een staat vanwaar Russische troepen, met goedvinden van de Belarussische heersers, klaarstaan om Oekraïne aan te vallen: nee tegen die Russische troepen, en tegend e medewerking die Belarus aan de agressie verleent!(3)
En wat is de rol van vrijheidslievende mensen, van anarchisten, in een land als Nederland? In de eerste plaats: steun betuigen en ruchtbaarheid geven aan mensen in Rusland, Oekraïne, Belarus die tegen de stroom van oorlog en nationalisme in gaan en een strijd tegen oorlog en bezetting proberen te voeren zonder zich daarbij op nationalisme, militarisme en staatsmacht te beroepen. In de tweede plaats: de hypocrisie hekelen van de ‘eigen’ regering met haar praatjes over non-agressie en democratie. In de derde plaats: elke stap naar verdere escalatie, elke oorlogsdeelname, zo hinderlijk mogelijk voor de voeten lopen. Als Nederland aan de oorlog zou deelnemen, doet het dat voor geldelijk gewin, om haar plekje in de imperialistische rangorde te bewaken, uit prestige-overwegingen, en altijd in dienst van kapitaal en staat, en daarmee van de vijand die dagelijks tegenover ons staat. De vrijheid van mensen daar in Oekraïne is niet gediend met oorlogsdeelname door een Nederlandse regering die onder vrijheid vooral ondernemersvrijheid verstaat en over de grenzen heen vooral als zaakwaarnemer voor die ondernemers optreedt. Een echte vrijheidsstrijd ziet ook Nederlandse regeerders en ondernemers als de vijanden van werkelijke vrijheid in solidariteit die het zijn.
Protest en vrijheidsstrijd tegen Russische bezetters? Ja! Oorlog onder het mom van zo’n vrijheidsstrijd? Nee. De enige oorlog die het verdient om gevochten te worden, is de strijd tegen staat en kapitaal, antinationaal en universeel. Als onderdeel van die oorlog heeft de Oekraïense vrijheidsstrijd perspectief. Als onderdeel van een imperialistische strijd tussen kapitalistische machtsblokken en imperialistische mogendheden is die vrijheidsstrijd een kansloos bloedig aanhangsel. Weg met de Russische inval en bezetting! Maar ook: weg met de roep op een Westers militair of anderszins machtspolitiek antwoord! Oorlog tegen de oorlogen van staat en kapitaal! En: laten we ons voorbereiden om de vluchtelingen te verwelkomen die voor deze oorlog de wijk nemen. Dat is de solidariteit die we nu nodig hebben.
DE ZAAK GRUNBERG/WIJENBERG OF DE KARAKTERMOORDOP DE HEER WIJENBERG LEZERS!
Onderstaand Ingezonden Stuk heb ik toegestuurd aan de redacties vanJoop.nl en De Correspondent over de Zaak Grunberg/WijenbergIk heb natuurlijk geen idee of ze het zullen aandurven, het te plaatsen, maarin ieder geval hierbij met jullie gedeeldEven nog een toelichting, maar die kunnen jullie natuurlijkook overslaan en direct naar het Ingezonden Stuk [onder de noten] toegaanENJOY! TOELICHTING:
[Zie onder de noten, behorende bij Toelichting, mijn aan Joop.nl en deCorrespondent toegezonden Ingezonden Stuk]
In 2020 ontbrandde een verhitte discussie tussen Jan Wijenberg, oud ambassadeur en voorvechter voor een op het Internationaal Recht gebaseerde rechtvaardige vrede in het Midden-Oostenconflict en schrijver Arnon Grunberg.
Directe aanleiding vormde een brief van de heer Wijenberg aan premier Rutte en de voorzitter Nationaal Comite 4 en 5 mei, met kritische kanttekeningen over de jaarlijkse wijze van herdenking, met bijgevoegd rapportage over de Israelische bezettings en terreurpolitiek jegens de bezette Palestijnse bevolking, als ook kritische kanttekeningen over de 4 mei lezing van genoemde schrijver, de heer Grunberg. [1] Daarop ontstond een discussie tussen Wijenberg en Grunberg, die niet alleen fel was [dat zou geen probleem geweest zijn], maar van de kant van Grunberg ronduit beledigend, waarbij hij zich niet ontzag de heer Wijenberg, die hem inhoudelijk beleefd van repliek diende, uit temaken voor neo nazi en sympathisant van de Waffen SS [2]
Naar aanleiding daarvan heb ik actie ondernomen Zie onder noot 3
Aangezien Grunberg dit jaar de PC Hooft literatuurprijs uitgereikt krijgt, heeft Wijenberg de Stichting PC Hooft benaderdZie zijn brief onder noot 4
Om de heer Wijenberg te steunen, heb ik eveneens de Stichting PC Hooft aangeschreven.
In mijn Ingezonden stuk is te lezen, dat Wijenberg en ik het niet helemaal eens zijn Wijenberg wil, dat de prijs niet aan Grunberg wordt uitgereikt, ik echter ben niet tegen een uitreiking op zich, maar verzet mij wel tegen een openbare.
Op hoofdpunten echter steun ik Wijenberg en sta volledig achter hem.Grunberg’s gedrag kan niet door de beugel en daaraan moeten consequenties worden verbonden Zie onder noot 5, mijn brief aan de Stichting PC Hooft ASTRID ESSED
”De Zaak Grunberg/Wijenberg of de karaktermoord op
de heer Wijenberg”
Ingezonden Stuk
Geachte Redactie,
In 2020 uitte oud-ambassadeur en voorvechter van de Palestijnsezaak, de heer J Wijenberg in een brief aan premier Rutte en de voorzittervan het Nationaal Comite 4 en 5 mei, kritiek op de wijze van herdenking door ditNationaal Comite, namelijk op de gelegde nadruk op de Joodse slachtoffersvan de nazi terreur. Daarbij legde hij verband tussen deze wijze van herdenking en het decennialangepro Israel beleid van de Nederlandse Staat, waarbij hij, wat het Comite betreft,ook het feit noemde, dat er bestuursleden waren, die vroeger verbonden geweest waren aan pro Israel club het Cidi en dus op deze wijze de aardvan de herdenking hadden kunnen beinvloeden. Ook maakte Wijenberg kritische kanttekeningen bij de 4 Mei voordracht 2020 door de[Joodse] schrijver Arnon Grunberg. Nadat hij volgens de regels der wellevendheid, de heer Grunberg op dehoogte had gesteld van de brief aan Comite en premier, waarin dus ookde kritiek op Grunberg[aangevuld met Wijenberg’s eigen documentatie en artikelen rond het Midden Oostenconflict], ontstonder een pittige discussie tussen Grunberg en Wijenberg.
Op zich niets mis mee, ware het niet, dat Grunberg al na korte tijd”op de man”’ ging spelen, Wijenberg een anti-semiet noemde enzelfs zover ging te schrijven, dat het Wijenberg wel zou spijten,dat hij, gezien zijn leeftijd, geen lid geweest had kunnen zijn van de Waffen SS en het vast wel zou betreuren, geenOost-Europese Joden te hebben kunnen executeren.
De correspondentie eindigde met een scheldkannonade van Grunberg, die voorsteldebij Wijenberg langs te komen om hem ”te genezen” en aangaf ”altijd al embedded te hebben willen gaan bij neo-nazi’s.”
Als voormalig mede bestuurslid, samen met heer Wijenberg, van de Stichting Stop de Bezetting heb ik mij in 2020 met deze onverkwikkelijke discussie bemoeiddoor zowel de Volkskrant, NRC als Amnesty International [Grunberg schrijftvoor deze drie] aan te schrijven over dit onverkwikkelijke gedrag van Grunberg.Nu, in 2022, nu Grunberg uit handen van Stichting PC Hooft de PC Hooftliteratuurprijs zal ontvangen, hebben de heer Wijenberg en ik deze Stichtingaangeschreven.
Ik ben van mening, dat Grunberg deze prijs best toegekend mag krijgen,maar dan in stilte.Iemand, die op een dergelijke wijze de vrijheid van meningsuiting schendt,waarop ook de heer Wijenberg recht heeft en hem voor rotte vis uitmaakt,omdat hij zijn kritiek op Israel onverbloemd uit, verdient geen Feestje.Bovendien verdenk ik Grunberg ervan, dat hij karaktermoord heeftwillen plegen, omdat hij geen kritiek op Israel kan velen.
Maar wat de reden van zijn liederlijke aanval op Wijenberg ook is,, het is beneden ieder peil om op een dergelijkewijze een debat te voeren, zeker daar de heer Wijenberg de regels der rationaliteit, beschaving en coherente argumentatie wel in acht namen op geen moment gedurende hun discussie grof is geworden.
Van de winnaar van de PC Hooftprijs mag men meer niveau verwachten enik acht het van het grootste belang, dat deze kant van Grunberg via ditIngezonden stuk bekend wordt gemaakt.
JAN WIJENBERG EN ARNON GRUNBERG/CONTINUING STORY/BRIEFASTRID ESSED AAN STICHTING PC HOOFT
WAT HIERAAN VOORAF GING: Weet u het nog lezers?In 2020 ontbrandde een verhitte discussie tussen Jan Wijenberg, oud ambassadeur en voorvechter voor een op het Internationaal Recht gebaseerderechtvaardige vrede in het Midden-Oostenconflict en schrijver Arnon Grunberg.De directe aanleiding vormde een brief van de heer Wijenberg aan premier Rutte en de voorzitter Nationaal Comite 4 en 5 mei, met kritische kanttekeningen over de jaarlijkse wijze van herdenking, de Israelische bezettings en terreurpolitiek jegens de bezette Palestijnse bevolking, alsookkritische kanttekeningen over de 4 mei lezing van genoemde schrijver, de heer Grunberg. [1]Daarop ontstond een discussie tussen Wijenberg en Grunberg, die nietalleen fel was [dat zou geen probleem geweest zijn], maar van de kantvan Grunberg ronduit beledigend, waarbij hij zich niet ontzag de heerWijenberg, die hem inhoudelijk beleefd van repliek diende, uit temaken voor neo nazi en sympathisant van de Waffen SS [2]Naar aanleiding daarvan heb ik actie ondernomenZie onder noot 3 Aangezien Grunberg dit jaar de PC Hooft literatuurprijs uitgereikt krijgt,heeft Wijenberg de Stichting PC Hooft benaderdZie zijn brief onder noot 4Om de heer Wijenberg te steunen, heb ik eveneens de Stichting PC Hooft aangeschreven.De lezer zal zien, dat Wijenberg en ik het niet helemaal eens zijn [Wijenbergwil, dat de prijs Grunberg niet wordt uigereikt, ik ben niet tegen een uitreiking opzich, maar verzet mij tegen een openbare], maar op hoofdpunten steun ikhem en fel ook.Grunberg’s gedrag kan niet door de beugel en daaraan moeten consequenties worden verbondenZie onder de noten, mijn brief aan de Stichting PC Hooft ASTRID ESSED NOTEN[Brieven/correspondentie van de heer Wijenberg zijn op mijn websitegepubliceerd met zijn uitdrukkelijke toestemming] [1] OUD-AMBASSADEUR JAN WIJENBERG/KRITISCHE BRIEF AAN PREMIER RUTTE EN DE VOORZITTER VAN HET NATIONAAL COMITE 4 EN 5 MEI OVER 4 MEI HERDENKING/”HET VERDRIET MONOPOLIE VAN DE JOODSE SLACHTOFFERS] https://www.astridessed.nl/oud-ambassadeur-jan-wijenberg-kritische-brief-aan-premier-rutte-en-de-voorzitter-van-het-nationaal-comite-4-en-5-mei-over-4-mei-herdenking-het-verdriet-monopolie-van-de-joodse-slachtoffers/
AANSTICHTING P.C. HOOFT-PRIJS VOOR LETTERKUNDE De heer A. MeindertsAmbtelijk Secretaris Onderwerp:De aan uw Stichting dd 29 december 2021 toegezonden brief van de heerJ.J. Wijenberg met als titel: ”Oeuvreprijs 2022″
Geachte heer Meinderts, Zou u zo vriendelijk willen zijn om deze brief, compleet metnoten en bijlagen te doen toekomen aan de leden en Bestuur van uw Stichting?Ik ben u zeer erkentelijk.Dan ga ik nu over tot mijn aan het Bestuur gerichte brief: Geachte leden van het Bestuur van de Stichting PC Hooft,[Bijlagen in Word:Brief van de heer Wijenberg aan de Stichting PC HooftCorrespondentie tussen de heren Jan Wijenberg en Arnon Grunberg][Aanbeveling:Mocht u in tijdnood zijn, dan raad ik u aan slechts te lezen:III”CORRESPONDENTIE JAN WIJENBERG/ARNON GRUNBERGDE ONSMAKELIJKE AD-HOMINEM BAGGER VAN SCHRIJVER ARNON GRUNBERG JEGENS JAN WIJENBERG:EN V CONCLUSIE EN UW OPDRACHT] Hierbij wil ik graag uw aandacht vragen voor het volgende: Op 29 december 2021 hebt u, via de ambtelijke secretaris van uw Stichting,de heer Meinderts, een schrijven ontvangen van de heer J.J. Wijenberg, oud ambasadeur, getiteld ”De Oeuvre Prijs 2022”, compleet het bijlagen,correspondentie tussen hem en schrijver Arnon Grunberg [die deze brief, samenmet andere betrokkenen, cc ontvangt], een brief van de Israelische ambassadeur in Nederland en rapportages.In deze brief formuleerde de heer Wijenberg aan u de eis, niet over te gaantot de toekenning van de PC Hooft lteratuurprijs 2022 aan de heer Grunberg [1] U hebt het vast gelezen, ik hoef dat niet meer toe te lichten, maar voor uw gemak een bijlage van de brief van de heer Wijenberg aan u. Alvorens verder te gaan mijn verzoek, om de heer Wijenberg zo snel mogelijkvan een reactie te voorzien, aangezien hij deze tot op heden niet van uheeft ontvangen. I ACHTERGRONDINFORMATIE BIJ HET SCHRIJVEN VAN DEZE BRIEF: MIJN BETROKKENHEID Graag wil ik u in het kort toelichten, hoe ik bij deze zaak betrokken geraaktben.Ik ben al jaren een zeer goede bekende van de heer Wijenberg, die ik heb lerenkennen toen wij beiden bestuursleden waren van de in 2004 doormevrouw Gretta Duisenberg opgerichte Stichting Stop de Bezetting. In die periode en daarna heb ik de heer Wijenberg leren kennen als een zeerinteger en betrokken medestrijder voor een op het Internationaal Recht gebaseerde rechtvaardige vrede in het Israelisch-Palestijnse conflict.Zijn rapporten en analyses getuige mijns inziens van een grote maatschappelijke betrokkenheid en worden door mij en belangrijkere mensendan mijzelf, zeer gewaardeerd. II BRIEF DE HEER WIJENBERG AAN HET NATIONAAL COMITE 4 EN 5 MEI,IN VERBAND MET DE 4 MEI HERDENKING IN 2020 In dit verband neem ik regelmatig kennis van zijn rapportages en publicaties,zo ook van een brief, die de heer Wijenberg in 2020 heeft gestuurd aan premierRutte en de voorzitter van het Nationaal Comite 4 en 5 mei, over ”het verdrietmonopolie” van de Joodse slachtoffers van de nazi’s [noot 2, opmijn website gepubliceerd met uitdrukkelijke toestemming van de heer Wijenberg], waarbij hij van mening was, dat de nadruk bij herdenking lagbij de joodse slachtoffers.Ook stond Wijenberg in die brief kritisch stil bij de 4 mei lezing van de schrijver de heer Arnon Grunberg [3], alsmede bij de volgens Wijenberg bestaande verwevenheid van het Nationaal Comite 4 en 5 meimet het pro Israel Centrum CIDI [Centrum voor Informatie en DocumentatieIsrael], aangezien volgens de informatie van Wijenberg een van de ledenvan het Nationaal Comite [de heer Onno Hoes], voorzitter van het CIDI is geweest [4], waardoor de pro Israel houding van het CIDI, alsmede die van de Nederlandse Staat, via een achterdeur de 4 Mei Herdenking zou beinvloeden. [5] III CORRESPONDENTIE JAN WIJENBERG/ARNON GRUNBERGDE ONSMAKELIJKE AD-HOMINEM BAGGER VAN SCHRIJVER ARNON GRUNBERG JEGENS JAN WIJENBERG: Van de hier bovengenoemde Wijenberg brief was ik dus op de hoogte en eveneens heeft de heer Wijenberg mij op de hoogte gesteld van de tussen hem en de heer Arnon Grunberg ontstane verhitte discussie [6] met als basis en achtergrond de reeds genoemdeWijenberg brief aan premier Rutte en de voorzitter van het NationaalComite 4 en 5 mei, waarin o.a. Wijenberg’s kritische opmerkingen over Grunberg [7] Voor ik daar verder op in ga, eerst dit.Ik heb groot respect en waardering [en dat mag hij gerust weten] voor deonverbloemde anti-racistische opstelling van de heer Grunberg, die indiverse publicaties duidelijk tot uiting is gekomen, zoals inzijn Volkskrant column ”Een slordig excuus voor haat” [8], maar ook inzijn op 4 mei 2020 gehouden 4 mei voordrachtZijn woorden:”Voor mij was het van begin af aan duidelijk: als ze het over Marokkanenhebben, dan hebben ze het over mij.”[9] hebben opmij grote indruk gemaakt en daarin verschil ik met de heer Wijenberg van opvatting, zoals ik hem ookheb meegedeeld. Grunberg blijft waarschuwen tegen het gevaar van het oprukkende fascisme,waarvan hij door zijn achtergrond helaas maar al te goed weet heeft en dat isbyzonder waardevol.Deden maar meer schrijvers en intellectuelen als hij! Wat zijn columns en vooral stukken in Amnesty’s maandblad Wordt Vervolgdbetreft:Daar ben ik niet altijd stuk van.In vele gevallen zeker vanuit een goede intentie geschreven, maar vaak wat [mijn mening hoor] verward en onsamenhangend. Over zijn literair Oeuvre heb ik persoonlijk geen mening [ik wil zonder meer aannemen,dat hij een goede schrijver is, want anders kreeg hij uw prijs niet],omdat ik-ik beken het- nooit eerder een boek van hem gelezen heb. MAAR DAAR STOPT MIJN WAARDERING! Want de weerzinwekkende bagger, die Grunberg over Wijenberg heeft uitgestorttijdens hun correspondentie [10], vind ik met geen pen te beschrijven!Kijk, je kunt het in een discussie nog zo ONeens zijn, maar er zijn grenzen,gesteld door beschaving en normaal fatsoen, waarvan IK vind, dat je ze niet overtreedt.Dat Grunberg het met Wijenberg’s gezichtspunten niet eens was, allemaalprima, maar weet wat je zegt! Ik haal een paar voorbeelden aan uit de correspondentie tussen de herenWijenberg en Grunberg: EERSTE VOORBEELD ARNON GRUNBERG: ”U bent een antisemiet. Het spijt me zeer dat u net iets te laat bent geboren om lid teworden van de Waffen-SS om eigenhandig Joden in Oost-Europa te fusilleren, datspijt u zelf kennelijk ook.” UIT MAIL [MAIL ARNON GRUNBERG DD 1 AUGUSTUS/REACTIE OP MAIL JAN WIJENBERGDD 31 JULI] TWEEDE VOORBEELD: ARNON GRUNBERG
”Ik raad u bijvoorbeeld aan het werk van Carl Schmitt te lezen.U weet ongetwijfeld wat Nietzsche zei, word wie je bent.Er zijn op het internet vinden nog wel SS-uniformen te vinden, die kunt u aantrekkenen daarmee kunt u door het huis en wellicht uw tuin paraderen.Als u wordt aangevallen zal ik u als uw hulpverlener verdedigen. Noodzakelijke enalternatieve therapie neemt soms curieuze vormen aan.Het zou u ook buitengewoon helpen als u onder uw mails vanaf nu consequent SiegHeil schrijft.” UIT MAIL MAIL ARNON GRUNBERG DD 1 AUGUSTUS/REACTIE OP MAIL JAN WIJENBERGDD 31 JULI
DERDE VOORBEELD ARNON GRUNBERG
”Het uitventen van uw antisemitischeonwetendheid en het jengelen orn mijn aandacht zijn kennelijk uw levensopgave. Soit. Merkwaardig toch,dat u meent mij te moqen omschrijven als Jood' wonend in een stad met yeel Joden, ik parafraseer,, maardat u er niet tegen kunt te worden aangernerkt als antisemiet- Het zou van zelfinzicht getuigen als uophield in ontkenning te leven.” IN DIEZELFDE MAIL, DUS OOK DERDE VOORBEELD: ”Nu geef ik toe, ik ben een Jood, maar niet zo maar een Jood. Ik ben Christus, zoals u ongetwiifeld weetanders zou u niet zo om mijn aandacht jengelen. Zoals u eveneens vermoedelijk weet misschien hebt ude biibel wel gelezen, was de valse Christus een vriend van hoeren en tollenaars.Welnu de echte Christus is dat ook.lk vermoed dat u geen oud-diplomaat bent maar een gepensioneerde sekswerker die door Christus wilworden gezalfd en vergeven. Dat zou dat niet aflatende gejengel om aandacht verklaren.Als u mij erkent als Heiland is uw virutente antisemitisme u vergeven. Zo ben ík.lndien gewenst kom ik van de herfst op huisbezoek. Laat mij weten of dat nodig is- U mag opendoen in uwuniform. Àls Heíland vergeef ik graag en veel, zeker voormalige antisemilsche sekswerkers zoals u.Misschien kunnen we dan ook onderzoeken waar uw virulente antisemÍtisme vandaan komt, maar als udat te veel is laten we het gewoon bij het ritueel. u zegt; 'Dag Heiland.'En ik antwoord:'lk vergeef je Jan.'” UIT MAIL: GEPENSIONEERDE SEKSWERKER'' MAIL VAN ARNON GRUNBERG AAN JAN WIJENBERG, DD 9AUGUSTUS VIERDE VOORBEELD ARNON GRUNBERG ”Kennis nemen is niet genoeg, Jan.Eerst Christus erkennen als Heiland dan vergeven worden en eeuwig leven. Dat is de volgorde,En biechten.Wanneer moet de Heiland bij Jan Wijenberg langskomen? Dan regelen we de vergiffenis en het eeuwigeleven-En kan dat gejengel om aandacht tot die tijd stoppen? Er zijn meer mensen die weinig tot niets van hunleven hebben gemaakt en die toch niet zo om aandachtt jengelen als u.” UIT MAIL REACTIE VAN ARNON GRUNBERG OP DE MAIL VAN JAN WIJENBERG DD 9 AUGUSTUS VIJFDE VOORBEELD ARNON GRUNBERG
”U begrijpt niet dat iemand van gejengel om aandacht kan worden beschuldigd zonder dat daarmee zijnvrijheid van meningsuiting met voeten wordt getreden. Dat u zelfs dat niet begrijpt lijkt me ernstig. Waarom uw uitlatingen antisemitisch zijn heb ik u meerdere malen uitgelegd. Maar u gaat daar lieverniet op in. Of u bent niet bij machte daarop in te gaan.Hebt u kinderen, een partner, familieleden? Wie zorgt voor u? Misschien kan ik bij hen embeddedgaan? Het lijkt me interessant om de omgeving van een ''oud-ambassadeur'' met antisemitischeobsessies die hij graag antizionistische obsessies noemt nader te bestuderen.Kunt u me in contact brengen met hen? Ook zou ik een week of zo bij u kunnen komen wonen. Misschien is dat nog beter. Ik wilde altijd aleens embedded gaan bij neonazi’s – maar het is misschien wel zo aardig te beginnen bij u —ik hoorgraag wanneer het schikt. We moeten niet te lang wachten. Ik wil u zeker niet reduceren tot uwantisemitische uitlatingen, u bent veel meer dan uw antisemitische uitlatingen. Misschien kunt u meeen lijstje sturen met wat u nog meer bent. Mens natuurlijk, oud-ambassadeur, beweert u. Wat hebt uallemaal bereikt als oud-ambassadeur? Behalve wat relletjes? Wat had u willen bereiken? Et cetera.Misschien kunt u me een lijstje sturen met de mensen die zich om u bekommeren? Dan kan ik ookdeze mensen interviewen. Allicht zijn uw artsen bereid met uw toestemming ook met mij te spreken,dat lijkt me nuttig voor het project.Graag dus ook een lijstje met namen en contactgegevens van uw artsen. Hoe dan ook heb ik van een arts een schriftelijke verklaring nodig dat u wilsbekwaam bent anders zou eendergelijk project immoreel zijn. Het gaat mij erom uw leven en uw opvattingen recht te doen, hoe beperkten antisemitisch uw uitlatingen ook moge zijn, ik wil u nogmaals graag recht doen.Ook ben ik benieuwd naar uw ouders. Was uw vader lid van de NSB en/of van de waffen-SS? Bent umisbruikt door uw ouders of door andere familieleden? Hebt u uw ouders of andere familieledenmisbruikt? Zo ja, in beide gevallen, hoe lang duurde het misbruik? Graag gegevens over de aard vanhet misbruik. Wie waren ervan op de hoogte? Hebt uw zussen, broers, die nog leven? Kunt u mij met hen in contact brengen? Hoe zijn uw ouders gestorven? Hebt u partners gehad? Hoeveel? Et cetera?Contactgegevens van de partners die nog leven.Maar graag eerst even een officiële bevestiging van de arts die u behandelt dat u handelings- enwilsbekwaam bent en daarna zetten we dit in de steigers.Ik zie uit naar onze ontmoeting en naar de week of tien dagen die ik bij u zal doorbrengen. En vooralook naar de gesprekken met de mensen in uw omgeving.Maar graag eerst, nogmaals, dit is echt belangrijk, omdat ik voor alle betrokkenen dit project graagcorrect wil uitvoeren, een verklaring van de behandelend geneesheer.” UIT MAIL: LAATSTE MAIL VAN ARNON GRUNBERG AAN JAN WIJENBERG, DD 12 AUGUSTUSREACTIE OP MAIL JAN WIJENBERG DD 11 AUGUSTUS EINDE CITATEN ARNON GRUNBERG UIT CORRESPONDENTIEJAN WIJENBERG/ARNON GRUNBERG
Schrijf ik dit out of context?Leest u dan de gehele correspondentie [11] en vormtu zich zelf een indruk/mening
IV AD HOMINEM Hoezeer je het ook met elkaar ONeens bent, hoe fel de discussieook kan oplopen, er zijn dingen, die je niet zegt, tenzij je er een rotsvasteonderbouwing en keihard bewijs voor hebt. Om aan de eigen woorden te refereren, die Grunberg tijdens de 4mei voordracht 2020 uitsprak:”Censuur en uitstoting zijn geen antwoord op die vruchtbaarheid, het is eenverworvenheid dat wij in een land leven waar de overheid ons niet vertelt wat zedelijk en onzedelijk denken is. Maar dat betekent niet dat elke grens overschreden moet kunnen worden” [12] PRECIES!Er zijn grenzen:En zonder keihard bewijs zeg je niet, ook niet in de felste discussies ””Het spijt me zeer dat u net iets te laat bent geboren om lid teworden van de Waffen-SS om eigenhandig Joden in Oost-Europa te fusilleren”EN”Er zijn op het internet vinden nog wel SS-uniformen te vinden, die kunt u aantrekkenen daarmee kunt u door het huis en wellicht uw tuin paraderen”EN”Bent umisbruikt door uw ouders of door andere familieleden? Hebt u uw ouders of andere familieledenmisbruikt? Zo ja, in beide gevallen, hoe lang duurde het misbruik? Graag gegevens over de aard vanhet misbruik” Waar haalt Arnon Grunberg de brutaliteit vandaan, om op deze laffe, onsmakelijke wijze, een ad hominem aanval uit te voeren op iemand,die het niet met hem eens is en zich WEL aan de regels van eenbeschaafde discussie houdt? [13]En zich zelfs niet ontziet, er de VADER van Wijenberg bij te betrekken?”Was uw vader lid van de NSB en/of van de waffen-SS?”, zoals Grunberg villeinopmerkte [14] U mag rustig weten, leden van het Bestuur, dat ik Jan Wijenberg heb geadviseerd, Arnon Grunberg aan te klagen, vooral wat die Waffen SS opmerking betreft,maar daarvan heeft hij afgezien.Hij is edelmoediger dan ik zou zijn geweest V CONCLUSIE EN UW OPDRACHT Mijn conclusie dus: In de eerste plaats dient u, leden van het Bestuur, de heer Jan Wijenbergonverwijld antwoord te geven op zijn mail dd 29 december, losvan uw mening over de inhoud van zijn mail.Dat vereist de beschaving en de zorgvuldigheid, waarvan ik uitga, dat uwStichting die bezit. En in de tweede plaats dit: In tegenstelling tot de heer Wijenberg [daarvan is hij ook op de hoogte]ben ik niet zozeer van mening, dat de heer Grunberg de prijs niet zoumoeten worden toegekend, omdat die nu eenmaal niet gaatover zijn karakter of zijn mi onzindelijke wijze van discussieren en moddergooierij, maar over zijn Oeuvre.Bovendien ben ik ook van mening, dat u, in dit stadium,nu alles al bekend is [15], toch niet meer kunt afzien van de prijs. Maar daarmee bent u NIET van mij af! Want wat ik namelijk WEL vind, is dat de heer Grunberg, die blijk gegevenheeft van een dergelijke onsmakelijke, onbeschaafde en onzindelijkementaliteit, deze prijsuitreiking NIET in het openbaar dient te ontvangen. Ik ben van mening, dat hij in het geheel geen Feestje verdient, maardat de prijs hem gewoon, onopvallend kan worden toegestuurd. Daarbij dient u, zo is mijn mening, daarvan ook de reden bekend te maken,namelijk de onzindelijke, ad hominem aanvallen op de heer Jan Wijenberg.Aan u laat ik over, of u deze correspondentie [wel na toestemmingvan de heer Wijenberg uiteraard] bekend maakt, of dat u eenandere formulering kiest, die duidelijk is, maar meer anonimiserend. Ook dient de heer Grunberg, publiekelijk of via de mail, zijn excuses aante bieden aan de heer Wijenberg, niet voor zijn afwijkende standpuntnatuurlijk [daar heeft hij uiteraard recht op], maar wel voor zijn misselijke,ad hominem ”Waffen SS” aanval en de manier, waarop hij Wijenberg’s vader,die er al helemaal niets mee te maken heeft, posthuum nog een trapna geeft.BAH! BAH! DRIEWERF BAH!
Ik ben benieuwd of u ook bereid bent te handelen naar de normenvan beschaving waarvan ik overtuigd bent, dat u ze wil uitdragen enaan mijn eis en opdracht voldoet. Ik hoop hiermee een zinvolle bijdrage te hebben geleverd bijde afhandeling van deze nare kwestie
Vaak heb ik me afgevraagd wat het nut is van herdenken, van bijeenkomsten als deze. Herdenken wij omdat de traditie ons dat voorschrijft, of staat er meer op het spel?
Verleden voorjaar tijdens een lezing over het werk van Marga Minco en de oorlog – ik weet niet of de oorlog míj achtervolgt of dat ík het ben die de oorlog achtervolgt – merkte ik op dat herdenken meer zou moeten zijn dan een ritueel, dat het een verlangen naar kennis in zich zou moeten dragen, en dat gemeenplaatsen daarom de vijand zijn van betekenisvolle herdenkingsrituelen. Ik besefte ook dat die andere gemeenplaats, dat we het verhaal over de oorlog en de Joden nu wel kennen, steeds luider is gaan klinken; een hoogmoedige gemeenplaats, die uitgaat van de gedachte dat onze kennis volmaakt is, dat we kunnen scheiden van het betrekkelijk recente verleden.
Zeggen het verleden nu wel te kennen is veelal een weigering om er kennis van te nemen. En wie zijn verleden niet kent, is niet zozeer gedoemd het te herhalen, als wel is hij gedoemd niet te weten wie hij is. Niets doet mensen zozeer naar een onwrikbare identiteit verlangen als het knagende vermoeden dat ze geen idee hebben wie ze zijn. En het is vaak de onwrikbare eigen identiteit, de weigering er speels mee om te gaan die ertoe leidt dat de ander als een volstrekte vreemde en een absolute vijand wordt gezien. Na afloop van die lezing over Minco kwam een psychotherapeut naar me toe die zei dat we rituelen en gemeenplaatsen nodig hebben om niet ziek te worden van het herdenken, dat we het verleden op afstand moeten houden om er niet aan onderdoor te gaan. Zeker, maar als we helemaal niet ziek worden van die twintigste eeuw vrees ik dat er niets herdacht is en al helemaal niets begrepen.
Niet ziek worden zou weleens een symptoom kunnen zijn van wegkijken, van ontkenning. Als we ontkennen dat de ziektes van de vorige eeuw, die van het geïndustrialiseerde totalitarisme, van het tot genocide verworden antisemitisme, van het biologisch racisme, diep in onze cultuur zitten, dan weten we niet wie we zijn. En juist dan zijn wij vatbaar voor verleiders die ons komen vertellen wie wij zijn en wie wij moeten vrezen. Herdenken is altijd ook een manier om aan te geven wie je níet wenst te zijn, maar wie je toch meent te kunnen worden. Geen herdenken zonder dit angstige vermoeden, geen betekenisvol herdenken zonder gegronde vrees dat wij de toekomstige daders en hun helpers zijn.
Herdenken gaat uit van de vaststelling dat het verleden niet voltooid is, van het besef dat de buik die het Derde Rijk baarde nog vruchtbaar is. Censuur en uitstoting zijn geen antwoord op die vruchtbaarheid, het is een verworvenheid dat wij in een land leven waar de overheid ons niet vertelt wat zedelijk en onzedelijk denken is. Maar dat betekent niet dat elke grens overschreden moet kunnen worden. Bepaalde taboes hebben zich geleidelijk aan na 1945 met goede redenen in onze cultuur genesteld; de taboebreuk is niet altijd een bevrijding, soms is die taboebreuk slechts een terugval. Deze herdenking is altijd ook een waarschuwing. Het verhaal van de overlevenden, van degenen die uit de concentratiekampen terugkeerden, Joden, Roma en Sinti, politieke tegenstanders, onder wie veel communisten en sociaaldemocraten, is een verhaal van uitzonderingen. De meeste slachtoffers hebben het kamp door de schoorsteen verlaten. Mijn moeder was een uitzondering; haar ouders, mijn grootouders, niet.
Herdenken is tevens namens de doden spreken, en namens de doden spreken kan alleen door de ooggetuigen aan het woord te laten. Ik wil een ooggetuige aan het woord laten die zeer dicht bij de doden is geweest, Filip Müller, een Slowaakse Jood, lid van het Sonderkommando van Auschwitz-Birkenau. Het Sonderkommando bestond voornamelijk uit Joden en was belast met het uit de gaskamers halen van de lijken, het knippen van de haren van de lijken, het trekken van gouden tanden uit de lijken, het verbranden van de lijken. De meeste leden van het Sonderkommando werden na enkele maanden vermoord. Het laatste Sonderkommando in Auschwitz kwam in de herfst van 1944 in opstand, waarbij vrijwel alle leden van dat Kommando zijn vermoord. Müller schrijft in zijn memoires over enkele Joodse gezinnen die onder erbarmelijke omstandigheden ondergedoken hebben gezeten in bunkers nabij het Poolse plaatsje Sosnowiec. Door het huilen van de kinderen is de SS hen op het spoor gekomen.
Ze zijn naar Auschwitz gebracht. De vrouwen en kinderen wordt gevraagd zich uit te kleden, de normale procedure. Ze worden echter niet vergast maar doodgeschoten, wat uitzonderlijk is. Müller verklaart niet waarom. Misschien waren er even niet genoeg mensen om de gaskamers mee te vullen, het Zyklon B mocht niet worden verspild. De moordmachine van de nazi’s was naast al het andere ook een economische aangelegenheid, een gigantische roofpartij waarbij het doden en wegwerken van de lijken zo efficiënt mogelijk moest gebeuren.
De naakte vrouwen staan met hun kinderen voor de executiemuur. Dan schrijft Müller over een vrouw met haar kind in haar armen: ‘Ondertussen liep Voss, de beul, met zijn kleinkalibergeweer nerveus om hen heen, om bij het kind een geschikte plaats te vinden waarop hij het wapen kon richten. Toen de wanhopige moeder dat merkte wrong ze zich in alle bochten om haar kind uit het schootsveld van het dodelijke wapen te houden. Wanhopig probeerde ze elke plek op het lichaam van haar kind met haar armen en handen te bedekken.
Toen knalden er opeens een paar schoten door de stilte. Het kind was van opzij in de borst getroffen. De moeder, die voelde dat het bloed van haar kind langs haar lichaam liep, verloor haar zelfbeheersing en smeet de moordenaar het kind in het gezicht, toen die de loop van zijn wapen al op haar had gericht. Oberscharführer Voss was van zijn stuk gebracht en stond daar als versteend. Toen hij het nog warme bloed in zijn gezicht voelde, liet hij zijn geweer vallen en wreef met zijn hand over zijn gezicht.’ Veelzeggend dat we de naam van de Oberscharführer nu kennen, maar de naam van die vrouw en dat kind niet weten en vermoedelijk nooit te weten zullen komen.
Als herdenken ook verlangen naar kennis is, dan zijn details belangrijk, kennis bestaat uit details, dan kunnen we het ons niet permitteren te zeggen dat wij bepaalde details niet wensen te horen omdat ze onze nachtrust verstoren.
Aan deze vrouw die haar halfdode kind in het gezicht van Oberscharführer Voss gooide, gingen verkiezingen vooraf, ambtelijke orders, gewillige en minder gewillige helpers, van wie de meesten nooit in een concentratiekamp waren, nooit iemand gedood hebben. Waarbij het goed is te beseffen dat het niet alleen de Duitsers waren die toen de oorlog voorbij was, zeiden dat ze het niet hebben geweten, dat ze slechts orders opvolgden.
De literatuurwetenschapper S. Dresden schrijft in zijn studie Vervolging, vernietiging, literatuur over een voorval waarover de schrijver K. Tzetnik, pseudoniem van Yehiel De-Nur, bericht. Een groep levende zigeunervrouwen en -kinderen wordt in een kuil gegooid in Auschwitz, omdat de crematoria overbelast zijn. Een Nederlandse gevangene krijgt het bevel kerosine over de mensen in de kuil te storten. Hij weigert en wordt daarop zelf levend in de vlammen getrapt. ‘Het Nederlandse “Nee! Nee!” klinkt de schrijver nog steeds in de oren,’ noteert Dresden.
Mijn moeder arriveerde in de herfst van 1944 in Auschwitz, kort na de opstand van het Sonderkommando, waarvan ze niets heeft meegekregen. Zelf zei ze dat ze gelukkig was in Auschwitz, omdat ze daar hoop had, hoop verloor ze pas na de bevrijding toen de omvang van de catastrofe tot haar doordrong.
Ze is geboren in 1927 in Berlijn, in 1939 reisde ze op het beroemd geworden schip St. Louis met haar ouders vanuit Hamburg naar Cuba, maar Cuba sloot de grenzen, Amerika sloot de grenzen, Canada sloot de grenzen, zo spoelde ze met haar ouders aan in Nederland.
Mijn vader, eveneens geboren in Berlijn, in 1912, overleefde de oorlog op diverse onderduikadressen. Vaak moest hij zich voordoen als gedeserteerde Wehrmachtsoldaat om een onderduikadres te krijgen. Hij vertelde weinig, en als hij dit al deed eigenlijk per ongeluk, terloops, maar een van de mensen die hem lieten onderduiken, schijnt na de oorlog tegen hem te hebben gezegd: ‘Als we hadden geweten dat je een Jood was, was je er niet ingekomen.’ Met een familie bij wie hij in Rotterdam ondergedoken had gezeten hield hij contact. Een keer per jaar ging hij daar met mij heen. Ze hadden witte muizen in een kooitje.
Dan was er nog een haringman die bij de beurs stond op het Rokin in Amsterdam. Hoewel wij in de Rivierenbuurt woonden, ging mijn vader met lijn 25 naar die haringman omdat hij hem nog uit de oorlog kende, de haringman had in het verzet gezeten. Ik ging weleens mee en hoewel ze elkaar goed moeten hebben gekend uit de oorlog zeiden ze nooit echt iets tegen elkaar, ze praatten slechts over haring. Dat was de oorlog voor mij als kind: witte muizen in een kooitje, een haringman bij de beurs, het geluk in Auschwitz.
Ik had toen niet gedacht dat ik een paar decennia later als columnist voor een Nederlandse krant een reeks onbeschaamd antisemitische e-mails zou ontvangen. Ik dacht toen dat het taboe te groot was. Dat was naïef. En het is ook logisch dat als er gesproken wordt over bepaalde bevolkingsgroepen op een manier die doet denken aan de meest duistere tijd uit de twintigste eeuw, als dat gewoon is geworden, er vroeg of laat op die manier ook weer over Joden gesproken kan worden. Voor mij was het van begin af aan duidelijk: als ze het over Marokkanen hebben, dan hebben ze het over mij.
‘Ik kan niet begrijpen, niet verdragen dat men een mens beoordeelt niet naar wat hij is, maar naar de groep waar hij toevallig toe behoort,’ schreef Primo Levi in de jaren zestig aan zijn Duitse vertaler. Woorden die wij wekelijks, misschien wel dagelijks zouden moeten herhalen al was het maar om ons eraan te herinneren hoe giftig woorden kunnen zijn. Dat een Nederlander in Auschwitz kerosine over levende vrouwen en kinderen moest uitgieten begon met woorden, met toespraken van politici. Juist in deze geseculariseerde tijden rust, meen ik, een speciale verantwoordelijkheid op Kamerleden, op ministers om het goede voorbeeld te geven, om het woord géén gif te laten zijn, om altijd voor ogen te houden dat de staat noodzakelijk is maar tevens een potentieel kwaad dat met achteloze vanzelfsprekendheid mensen, bevolkingsgroepen kan vermorzelen. De vrouw die haar halfdode kind in het gezicht van Oberscharführer Voss gooide, zij waarschuwt ons. De Nederlander die ‘Nee! Nee!’ riep, weigerde kerosine over levende vrouwen en kinderen uit te gieten, toen zelf het vuur in werd getrapt, hij waarschuwt ons.
EINDE 4 MEI VOORDACHT ARNON GRUNBERG
[4]
”O. Hoes
Hoe komt het toch, dat het accent van de herdenkingen vrijwel altijd bij de joodse slachtoffers
en hun nabestaanden wordt gelegd. Waarom overheerst het”verdriet-monopolie”;? A-1
Wellicht ligt de verklaring besloten in het lidmaatschap van de heer O(nno) Hoes in het bestuur van
Nationale Herdenking 4 en 5 mei. Onder zijn meerdere kwaliteiten is:”;Van 2010 tot 2015 was hij
TEKST CORRESPONDENTIECORRESPONDENTIE JAN WIJENBERG EN ARNON GRUNBERG [Met verwijdering van mailadressenen andere adresgegevens]VANAF 30 JULI 2020 T/M 12 AUGUSTUS 2020 ARNON GRUNBERGMAIL 30 JULI 2020uw brief aan een vandaag Arnon Grunberg 30 jul. 2020 17:50aan mijGeachte heer Weijenberg,Ik krijg uw bericht via Een Vandaag door.Als u mijn tekst van de 4-mei-lezing naleest zult u zien dat er vrij uitvoerig aandachtwordt besteed aan andere groepen slachtoffers van de nazi’s.Bronnenonderzoek kan nooit kwaad.Vriendelijke groet,Arnon Grunberg JAN WIJENBERGMAIL 31 JULI 2020Jan Wijenberg;31 jul. 2020 19:46aan ArnonGeachte heer Grunberg,Een Vandaag heb ik dezer dagen verzocht te bemiddelen om u en mij met elkaarin contact te brengen. Mijn bedoeling was en is om u mijn analyse toe te zenden vande Nederlandse participatie in de herdenking van de bevrijding van Auschwitz en de4 mei herdenking van dit jaar.Ik waardeer de actie van Een Vandaag en uw initiatief, waarvoor dank.Het komt mij verstandig voor dat wij ons contact niet bij voorbaat belasten metcommentaar shooting from the hip. Daarom laat ik na u op het koekje van eigendeeg te trakteren. Ik volsta met enig commentaar op uw opmerking: […] vrij uitvoerig aandacht wordtbesteed aan andere groepen slachtoffers van de nazi’s; U onderbouwt daarmee, zelfs zonder kennis te hebben genomen van de bijlage vandit bericht, één van mijn hoofdbezwaren tegen de vele 4 mei ceremonies op de Dam. Het is aan de andere groepen slachtoffers van de nazi's [helaas met uitzondering vande verstandelijk gehandicapte slachtoffers] voorbehouden om die op de Dam tegedenken. De monopolie-houders van het verdriet van 1940 tot en met 1945 dieneneindelijk eens plaats te maken voor die anderen. De datum 4 mei 2020 was zo'ndatum. Het organisatorisch comité heeft die gelegenheid volledig genegeerd.In de bijlage treft u die analyse ter kennisneming aan. Mocht u aanleiding vinden mijuw commentaar te zenden, zou ik dat zeer op prijs stellen.Met belangstelling zie ik uw reactie tegemoet.Met vriendelijke groeten,Jan Wijenberg ARNON GRUNBERG/REACTIE OP JAN WIJENBERG31 JULI Arnon Grunberg 31 jul. 2020 20:07aan mijGeachte heer Wijenberg,Ik heb uw bijlagen gelezen. De politiek van de staat Israël staat los van deherdenkingen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Elke poging dietwee met elkaar in verband te brengen is gecamoufleerd of minder gecamoufleerdantisemitisme.Ik raad u aan mijn tekst nog eens grondig te lezen.Wat uit geen van de bijlagen blijkt dat u dat hebt gedaan.vriendelijke groet,Arnon Grunberg JAN WIJENBERG/MAIL 31 JULI/REACTIE OP MAIL GRUNBERG DD 31 JULIJan Wijenberg 31 jul. 2020 21:07aan ArnonGeachte heer Grunberg,U raakt het juiste aspect aan. De Nederlandse overheid schendt in het Israël-beleidhet internationaal recht om redenen waar u en ik boeiend over van gedachtenkunnen wisselen. De vrijwel exclusieve Nederlandse nadruk op het joodse lijden tijdens de herdenkingen zijn het rechtstreeks gevolg van falend Nederlands Israël-beleid. Lees mij analyse.Ik ben immuun geworden voor obligate beschuldigingen van antisemitisme. Mocht uzich in mijn gedachtegoed willen verdiepen, dan kunt u vaststellen dat ik mij verzettegen een uiterst misdadig Israëlisch regime. Niet voor niets gaat het InternationaalStrafhof onderzoek doen naar de meest ernstige schendingen van het internationaalrecht door Israëlische politieke en militaire leiders. Een van mijn motto's is: wie detoekomst van de staat Israël ter harte neemt, bestrijdt het regime en zijn uitwassen,zoals de kolonisten en de ook in Nederland opererende Israël Lobby. Hetinternationaal recht is de onontbeerlijke leidraad tot vrede tussen de staat Israël ende staat Palestina. Al het andere is ruis.Mijn eerste indruk is dat u enig onderhoud in de noodzakelijke kennis van hetinternationaal recht ter zake behoeft.Met vriendelijke groeten,Jan Wijenberg MAIL ARNON GRUNBERG DD 1 AUGUSTUS/REACTIE OP MAIL JAN WIJENBERGDD 31 JULIOp vr 31 jul. 2020 om 20:07 schreef Arnon Grunberg Arnon Grunberg 1 aug. 2020 14:01aan mijWaarde heer Wijenberg,De politiek van de staat Israël staat los van de vraag hoe de Tweede Wereldoorlog inNederland of elders herdacht moet worden. Zoals ook de beoordeling van de huidigepolitiek van de regeringen in Bolivia en Peru volledig losstaat van (onze beoordelingvan) de genocide op de oorspronkelijke bevolking in die en andere landen in diecontreien enkele eeuwen geleden.Ik ben van mening dat vrijheid van meningsuiting en het demonstratierecht ook voorneonazi’s en antisemieten gelden. Daarin verschilt het recht in veel Europese landenvan het recht in Amerika. Ik heb tot nu toe in deze veel sympathie voor deAmerikaanse wet. Kennelijk weet u niet wie u bent, vermoedelijk dat u daarom zo om mijn aandachtverlegen zit. U hebt een hulpvraag en u meent dat ik een effectieve en goedkopehulpverlener ben.Veel hulpvragen zijn weinig anders dan dit: wie ben ik?U bent een antisemiet. Het spijt me zeer dat u net iets te laat bent geboren om lid teworden van de Waffen-SS om eigenhandig Joden in Oost-Europa te fusilleren, datspijt u zelf kennelijk ook.Uw quasi-juridische formuleringen wijzen noch op intelligentie noch op werkelijkekennis van het recht, internationaal of niet. Ik raad u bijvoorbeeld aan het werk van Carl Schmitt te lezen.U weet ongetwijfeld wat Nietzsche zei, word wie je bent.Er zijn op het internet vinden nog wel SS-uniformen te vinden, die kunt u aantrekkenen daarmee kunt u door het huis en wellicht uw tuin paraderen.Als u wordt aangevallen zal ik u als uw hulpverlener verdedigen. Noodzakelijke enalternatieve therapie neemt soms curieuze vormen aan.Het zou u ook buitengewoon helpen als u onder uw mails vanaf nu consequent SiegHeil schrijft.Laat me over een maand weten hoe het genezingsproces verloopt.Vriendelijke groet, en sterkteArnon Grunberg REACTIE JAN WIJENBERG OP DE ''ANTIMSEMITISCHE/WAFFEN SS'' MAIL VAN ARNONGRUNBERGJan Wijenberg 15:58aan ArnonGeachte heer Grunberg,Zeer veel dank voor uw verhelderend email bericht van heden. Samen met de bijgaande briefvan 2 februari 2018 van Z.E. Aviv Shir-On, destijds ambassadeur van de Staat Israël, vormt uw laatstebijdrage een goede indruk van de kwaliteit van uw gedachtegoed over het vraagstuk Israël en aangaandede herdenking van 4 mei 2020. Beide berichten vormen een prima vertrekpunt voor mijn verdere discussies met het bestuur van deStichting 4 en 5 mei, met de minister-president, de minister van buitenlandse zaken, met relevante HogeColleges van Staat en andere instanties. Daarnaast onderhoud ik relaties met veel joodse en niet-joodsemedestanders, zij die met mij streven naar een rechtvaardige, dus duurzame vrede tussen de Staat Israëlen de Staat Palestina op basis van het vigerend internationaal recht.Zij zullen uw visie over mijn persoon eveneens op haar waarde weten te schatten.Het ga u goed.Met vriendelijke groeten,Jan Wijenberg REACTIE ARNON GRUNBERG DD 9 AUGUSTUS AAN JAN WIJENBERG/OFWEL DE''ANTISEMITISCHE SEKSWERKER MAIL"EERST JAN WIJENBERG AAN ARNON GRUNBERG ter informatie4 berichtenJan Wijenberg Aan: Arnon Grunberg Geachte heer Grunberg,Hierbij zend ik u kopie van de brief aan Eenvandaag die ik vandaag postte-Met vriendelijke groeten, Jan Wijenberg9 augustus 2020 om 11:162020.08.8, aan AVROTROS EenVandaag, correspondentie Grunberg' Wijenberg'doc''GEPENSIONEERDE SEKSWERKER'' MAIL VAN ARNON GRUNBERG AAN JAN WIJENBERG, DD 9AUGUSTUS Amon Grunberg Aan: Jan Wijenberg Geachte heer Wijenberg,9 augustus 202O am12.MHet ziet u kennelijk erg dwars dat ik in u een antisemiet heb herkend, althans iemand die antisemitischeuitlatingen doet door de herdenkiig van de moord op Europese Joden rechtstreeks in verband te brengenmet de politiek van lsraëI, en die denkt iets van het intemationale recht te begrijpen zonder kennis tehebben genomen van biivoorbeeld het werk van Carl Schmitt. Het uitventen van uw antisemitischeonwetendheid en het jengelen orn mijn aandacht zijn kennelijk uw levensopgave. Soit. Merkwaardig toch,dat u meent mij te moqen omschrijven als Jood' wonend in een stad met yeel Joden, ik parafraseer,, maardat u er niet tegen kunt te worden aangernerkt als antisemiet- Het zou van zelfinzicht getuigen als uophield in ontkenning te leven.Nu geef ik toe, ik ben een Jood, maar niet zo maar een Jood. Ik ben Christus, zoals u ongetwiifeld weetanders zou u niet zo om mijn aandacht jengelen. Zoals u eveneens vermoedelijk weet misschien hebt ude biibel wel gelezen, was de valse Christus een vriend van hoeren en tollenaars.Welnu de echte Christus is dat ook.lk vermoed dat u geen oud-diplomaat bent maar een gepensioneerde sekswerker die door Christus wilworden gezalfd en vergeven. Dat zou dat niet aflatende gejengel om aandacht verklaren.Als u mij erkent als Heiland is uw virutente antisemitisme u vergeven. Zo ben ík.lndien gewenst kom ik van de herfst op huisbezoek. Laat mij weten of dat nodig is- U mag opendoen in uwuniform. Àls Heíland vergeef ik graag en veel, zeker voormalige antisemilsche sekswerkers zoals u.Misschien kunnen we dan ook onderzoeken waar uw virulente antisemÍtisme vandaan komt, maar als udat te veel is laten we het gewoon bij het ritueel. u zegt; 'Dag Heiland.'En ik antwoord:'lk vergeef je Jan.'Vriendelijke groet,Arnon Grunberg REACTIEMAIL VAN JAN WIJENBERG DD 9 AUGUSTUS, OP ''GEPENSIONEERDE SEKSWERKER''MAIL VAN ARNON GRUNBERG, EVENEENS DD 9 AUGUSTUS Geachte heer Grunberg,lk heb kennis genomen van uw bericht van 23 minuten geleden.Met vriendelijke groeten,Jan WijenbergJan Wijenberg eveneens ter informatie1 berichtJan Wijenberg aan: Arnon Grunberg Geachte heer Grunberg,Zie de bijlagen. Bijlage 2 is u bekend en is niet toegevoegd.Met vriendelijke groeten,Jan Wijenberg4 bijlagen9 augustus 282O om12:42REACTIE VAN ARNON GRUNBERG OP DE MAIL VAN JAN WIJENBERG DD 9 AUGUSTUSAmon Grunberg Aan: Jan Wijenberg 9 augustus 2020 am 12:48Kennis nemen is niet genoeg, Jan.Eerst Christus erkennen als Heiland dan vergeven worden en eeuwig leven. Dat is de volgorde,En biechten.Wanneer moet de Heiland bij Jan Wijenberg langskomen? Dan regelen we de vergiffenis en het eeuwigeleven-En kan dat gejengel om aandacht tot die tijd stoppen? Er zijn meer mensen die weinig tot niets van hunleven hebben gemaakt en die toch niet zo om aandachtt jengelen als u.En nu Carl Schmitt gaan lezen- En de bijbel.Als altijduwHeilandREACTIE VAN ARNON GRUNBERG DD 11 AUGUSTUS OP EERDERE MAIL VAN JAN WIJENBERG Arnon Grunbergdi 11 aug. 10:08aan mijHeer Wijenberg.Heb ik u niet vriendelijk verzocht te stoppen met uw gejengel om aandacht?Bent u een stalker? En is uw virulent antisemitisme slechts de dekmantel voor uwerotische obsessie met ondergetekende?De wetgever houdt niet zo van stalkers, en ik zit, hoe vermakelijk u ook bent, niet opu als stalker te wachten.vr grLAATSTE MAIL JAN WIJENBERG DD 11 AUGUSTUS IN DE DISCUSSIE MET ARNON GRUNBERGdrs J.J. WijenbergAdresWoonplaats de heer A.Y.Y. Grünbergaka Arnon Grunbergvia e mailadresonderwerp afronding discussie, slotopmerkingenDen Haag, 11 augustus 2020Geachte heer Grunberg,In de voorgaande correspondentie heb ik mij uitsluitend met de formele, de zakelijke aspecten vanonze discussie bezig gehouden. Nu, aan het slot van onze virtuele ontmoeting, veroorloof ik mij enigevan mijn interpretaties en opvattingen vast te leggen. De kans, overigens, dat u het onderstaande zultlezen acht ik vrijwel verwaarloosbaar.AchtergrondDe herdenking van de bevrijding van Auschwitz en die van 4 mei jl. gaven mij aanleiding tot kritiek.Uw argumentatie in de Nieuwe Kerk vormde slechts een klein deel van mijn betoog. Diewaarnemingen en mijn opvattingen heb ik aan de bevoegde civiele en publieke autoriteitenaangeboden. Zoals het burgerlijk fatsoen vereist, dienen degenen waarover kritiek wordt geuit daarvanop de hoogte te worden gesteld. Door u kopie te verlenen heb ik daaraan voldaan.Uw reacties waren, mild uitgedrukt, verrassend. Bovendien bevestigden die mijn bezwaren tegenbepaalde elementen in uw toespraak.Uw niet ter zake doende, provocerende benadering had drie effecten:- het wijzigde mijn opvatting: van indrukken naar de vaste overtuiging dat mijn analyse over uw bijdragehout snijdt. Kennelijk was ik niet de enige die bezwaren koesterde;- denkt u nu werkelijk dat u zonder gevolgen iemand bij voortduring kunt kwetsen en belachelijk maken?- u bent kennelijk zeer onervaren in de maatschappelijke omgang met officiële instanties. U maakte mijsteeds weer, en geheel ongevraagd, duidelijk wat uw zorgelijke mentaliteit inhoudt. U legde de bal keurigvoor mij klaar. Ik hoefde alleen maar in te schieten. Wie zijn billen brandt moet nu eenmaal op de blarenzitten.Antisemiet''Iemand is een antisemiet wanneer hij of zij Joden haat omdat het Joden zijn. '' Dat is mijn werk-definitie.Antisemitisme is een kwaad dat altijd en fel bestreden moet worden. Het is ook strafbaar, want ''smaad enlaster''De Israel Lobby probeert wereldwijd de definitie op te rekken: wie kritiek heeft op Israël [waar hetregime is inbegrepen] is een antisemiet. De Grondwet kent de vrijheid van meningsuiting. Voor Israëlen zijn regime is geen uitzondering gemaakt. Die verwatering van een nuttig begrip ondergraaft debestrijding van een gevaarlijk fenomeen.U laat na uw stelling, als zou ik een antisemiet zijn, te onderbouwen. Omdat u de door mij aangeleverdestukken niet leest, is mijn opvatting ter zake u ontgaan. Bovendien maakt u niet duidelijk welkeinterpretatie u omarmt. Niet alleen het bedrijven van antisemitisme is strafbaar. Let beter op uwwoorden, mijnheer Grunberg, tenzij u een aanklacht van ''smaad en laster'' vanwege een valsebeschuldiging op prijs zou stellen.ConsistentieIn uw argumentatie bent u zich op verschillende momenten totaal niet bewust van de innerlijketegenspraak. Helder en kritisch denken is een nuttige eigenschap, ook voor u die in spraak en opschrift de openbaarheid zoekt.Zo juicht u de vrijheid van meningsuiting in de VS ten zeerste toe, om mij die zelfde vrijheid in devolgende zin te ontzeggen.Mijn door u toegeschreven ''gejengel'' paste aanvankelijk in mijn ziektebeeld. Psychiater Grunberg *)was bereid mij ten behoeve van zijn therapie ''over een maand'' thuis te bezoeken. Nu lees ik:''Heb ik uniet vriendelijk verzocht te stoppen met uw gejengel om aandacht?'' Dat is de openingszin van uw laatste e mailbericht. Nu, nee, zo heb ik het niet beleefd. Er sprak uit het gebruik van die kwalificatieeerder van satanische vreugde. Nu zich dat tegen u keert, moet u niet zeuren.*) de zoektocht naar de BIG-registratie van dokter Grunberg heeft voorlopig niets opgeleverd. Wellichtkunt u mij nadere aanwijzingen verschaffen.U hebt ten stelligste ontkend dat er een verband zou bestaan tussen het lot van de Joden voor en inWOII en hedendaags Israël. Naast de onderbouwing van het tegendeel, zoals in Haaretz gesteld, valtook de volgende inconsistentie op. In een niet aflatende stroom berichten en programma's wordt vanzionistisch-Joodse zijde gehamerd op onze ''mede-schuld aan het Joodse lot'' [gemakshalve het lot deranderen negerend]. Die taktiek heeft verschillende doelstellingen, zoals ook uit de toespraak vanKoning Willem Alexander op 4 mei jl. bleek. Een andere doelstelling is om met het aangekweekte schuldgevoel een vrijbrief voor het Israëlischeregime te creëren, een doelstelling die al decennialang politiek en maatschappelijk succes heeft. Diesteun aan een misplaatst regime zal, zo zeggen verschillende Israëlische analysten, Israël uiteindelijk tegronde richten. De oplettende neutrale waarnemer ziet de onmiskenbare signalen in die richting.Deze voorbeelden illustreren uw gebrek aan analytisch vermogen, uw structureel duikgedrag, uwlaakbare wendbaarheid en, per saldo, uw consistentie.TrumpismeNaar de mate dat onze discussie voortschreed werd mijn indruk steeds sterker, in een aantal aspectenlijkt u vooral een Trump in de dop:- Trump leest, tot wanhoop van zijn staf, zijn briefings nooit. U krijgt een tekst van 39 bladzijden, vol metrelevante informatie, aangeleverd. Binnen 11 minuten is uw – afwijzende – mening al gevormd. U geeftonmiddellijk opinies, schietend van de heup, en dus meestal mis;- de voorliefde voor New York. Die stad is best wel een leuke bestemming voor een stedentrip. Maar omaltijd omringd te zijn door geneurotiseerde workaholics – ''een obsessief-compulsieve psychische stoornis''- is geen wenkend perspectief. Gelukkig hebben steeds meer jonge New Yorkse Joden een gezondeafkeer tegen Netanyahu en zijn kliek ontwikkeld;- Trump beschouwt zich als geniaal. Aanvankelijk meende u, bescheiden als u bent, psychiater te zijn.Kort daarna werd de ambitie – voorlopig? – opgeschaald naar ''Heiland';- ook u lijkt niet gewend te zijn aan tegenspraak, noch het te dulden;- wanneer bepaalde vragen van journalisten de VS-president onwelgevallig zijn, breekt hij depersconferentie af en loopt weg. Als u ongelijk blijkt te hebben, bent u niet meer beschikbaar voor verderdebat. U hebt op geen enkele van gestelde pertinente vragen een antwoord gegeven, laat staan eenbegrijpelijk of zelfs een inhoudelijk antwoord. Met uw laatste bericht, dat van vandaag, loopt u weer weg;- blijkt een bepaalde gehanteerde argumentatie niet meer geschikt, dan wordt deze onmiddellijkingeruild voor een andere, desnoods het tegengestelde. Zie hierboven: het lot van '';uwgejengel'';- zoals elke VS-presidentskandidaat, werd Trump tijdens zijn verkiezingscampagne van 2016 door casino-baas Sheldon Adelson voor US$ 54 miljoen omgekocht. Vrijwel overal in Europa, noemen wij datcorruptie. De prijs was en is de onvoorwaardelijke steun aan het Israëlische bewind. Sinds die tijd wordthet VS Midden-Oostenbeleid op hoofdlijnen in Las Vegas bepaald en in detail ingevuld in Jeruzalem. Uitdank voor deze dienstverlening wordt Israël, zoals gebruikelijk, ruimschoots met Amerikaansbelastinggeld gecompenseerd.De redenen van uw fervente steun aan het Israëlische moordsyndicaat cum roversnest doenmij vooralsnog in het duister tasten.VoorstelU hebt een solide reputatie opgebouwd in verslaglegging van leef- en werkomstandigheden vanbijzondere maatschappelijke groeperingen. U zult, gezien uw politieke oriëntatie, gemakkelijk toegangtot de Israëlische autoriteiten kunnen verwerven.Ik moedig u aan hen voor te stellen dat u, gewapend met een goede camera met microfoon, een weekjemeeloopt in het Israëlische martelcentrum voor Palestijnse kinderen. Vergeet vooral niet de rol van de begeleidende Israëlische artsen in beeld te brengen. Gebruikelijk adviseren zij welke martelmethodenmogen worden ingezet. Deze keuze is belangrijk. Wanneer het kind komt te overlijden – dat hoort nueenmaal bij het staand beleid – mogen de ingezette methodes niet zichtbaar waarneembaar zijn. Ookbepalen deze specialisten in de gezondheidszorg tot hoe ver het martelen mag worden voortgezet.Met veel belangstelling zal ik uw rapportage ter zake – bij voorkeur uit te zenden door de EO – volgen.Ik zou u graag en van harte ''Het ga u goed''. toewensen. Zoals de zaken er uwerzijds nu voor staanzou dat onrealistisch zijn, voor u persoonlijk, voor veel Joden en voor Israël. Wel wil ik u van hartedank zeggen voor uw welwillende medewerking aan de inhoud van deze brief.Met vriendelijke groeten,Jan Wijenbergoud-ambassadeur LAATSTE MAIL VAN ARNON GRUNBERG AAN JAN WIJENBERG, DD 12 AUGUSTUSREACTIE OP MAIL JAN WIJENBERG DD 11 AUGUSTUSVan: Arnon Grunberg;Date: wo 12 aug. 2020 om 00:30Subject: Re: tenslotteTo: Jan WijenbergHeer Wijenberg,U begrijpt niet dat iemand van gejengel om aandacht kan worden beschuldigd zonder dat daarmee zijnvrijheid van meningsuiting met voeten wordt getreden. Dat u zelfs dat niet begrijpt lijkt me ernstig. Waarom uw uitlatingen antisemitisch zijn heb ik u meerdere malen uitgelegd. Maar u gaat daar lieverniet op in. Of u bent niet bij machte daarop in te gaan.Hebt u kinderen, een partner, familieleden? Wie zorgt voor u? Misschien kan ik bij hen embeddedgaan? Het lijkt me interessant om de omgeving van een ''oud-ambassadeur'' met antisemitischeobsessies die hij graag antizionistische obsessies noemt nader te bestuderen.Kunt u me in contact brengen met hen? Ook zou ik een week of zo bij u kunnen komen wonen. Misschien is dat nog beter. Ik wilde altijd aleens embedded gaan bij neonazi’s – maar het is misschien wel zo aardig te beginnen bij u —ik hoorgraag wanneer het schikt. We moeten niet te lang wachten. Ik wil u zeker niet reduceren tot uwantisemitische uitlatingen, u bent veel meer dan uw antisemitische uitlatingen. Misschien kunt u meeen lijstje sturen met wat u nog meer bent. Mens natuurlijk, oud-ambassadeur, beweert u. Wat hebt uallemaal bereikt als oud-ambassadeur? Behalve wat relletjes? Wat had u willen bereiken? Et cetera.Misschien kunt u me een lijstje sturen met de mensen die zich om u bekommeren? Dan kan ik ookdeze mensen interviewen. Allicht zijn uw artsen bereid met uw toestemming ook met mij te spreken,dat lijkt me nuttig voor het project.Graag dus ook een lijstje met namen en contactgegevens van uw artsen. Hoe dan ook heb ik van een arts een schriftelijke verklaring nodig dat u wilsbekwaam bent anders zou eendergelijk project immoreel zijn. Het gaat mij erom uw leven en uw opvattingen recht te doen, hoe beperkten antisemitisch uw uitlatingen ook moge zijn, ik wil u nogmaals graag recht doen.Ook ben ik benieuwd naar uw ouders. Was uw vader lid van de NSB en/of van de waffen-SS? Bent umisbruikt door uw ouders of door andere familieleden? Hebt u uw ouders of andere familieledenmisbruikt? Zo ja, in beide gevallen, hoe lang duurde het misbruik? Graag gegevens over de aard vanhet misbruik. Wie waren ervan op de hoogte? Hebt uw zussen, broers, die nog leven? Kunt u mij met hen in contact brengen? Hoe zijn uw ouders gestorven? Hebt u partners gehad? Hoeveel? Et cetera?Contactgegevens van de partners die nog leven.Maar graag eerst even een officiële bevestiging van de arts die u behandelt dat u handelings- enwilsbekwaam bent en daarna zetten we dit in de steigers.Ik zie uit naar onze ontmoeting en naar de week of tien dagen die ik bij u zal doorbrengen. En vooralook naar de gesprekken met de mensen in uw omgeving.Maar graag eerst, nogmaals, dit is echt belangrijk, omdat ik voor alle betrokkenen dit project graagcorrect wil uitvoeren, een verklaring van de behandelend geneesheer.En ik wens u uiteraard veel goeds.Vriendelijke groet,Arnon GrunbergEINDE DISCUSSIE ARNON GRUNBERG EN JAN WIJENBERG
[7]
ZIE NOOT 2
[8]
[VOLKSKRANT STUKJE ARNON GRUNBERG]/EEN
SLORDIG EXCUUS VOOR HAAT
[OVERGENOMEN OP WEBSITE ASTRID ESSED OP 16 AUGUSTUS 2020]
