De politie in Griekenland deed het weer. Gisteren, 5 december 2022, schoot een agent een zestienjarige Roma-jongen neer.(1) De jongen ligt , zwaargewond want in het hoofd geschoten, in het ziekenhuis. Waarom politie hem neerknalde? Nou, de jongen zou voor twintig euro hebben getankt, niet hebben betaald en zijn weggereden. Motoragenten achtervolgden hem, en een van hen probeerde de jongen tot staan te brengen toen die op het punt stond de motor te rammen. Zegt de politie dus, uit wiens mond zelden veel zuivere waarheid komt. Nattigheid voelt de politie duidelijk wel, want de schiet-agent is geschorst, gearresteerd en wordt aangeklaagd wegens doodslag, er is een onderzoek tegen de agent gestart. Het gebeurde allemaal in de tweede stad van Griekenland, in Thessaloniki.
Als Orde en Gezag op deze manier denken mensen rustig te houden, dan zijn ze zich al flink aan het vergissen. Meteen na de schietpartij al: ‘ongeveer honderd Roma mannen wierpen barricades op die de weg naar het ziekenhuis waar de jongen behandeld werd blokkeerden, en zetten vuilnisbakken in brand’. Kort erna demonstreerden 1500 mensen van ‘linkse en anarchistische groepen’, en vochten met de politie. Molotovs de ene kant op, stungranaten en traangas de andere kant. Ook een paar honderd betogers in de hoofdstad Athene, met een spandoek: ‘Ze schoten hem neer om dat hij Roma was’.
En dat is hier het eerste punt: zoiets is dus niet de eerste keer. In 2021 schoot de politie in Piraeus een jonge Roma neer bij een achtervolging. De Roma overleefde dat niet. En zoiets gebeurt te vaak om als toevalligheden af te doen. Roma hebben nog meer te lijden van politiegeweld en onderdrukking dan andere bewoners van Griekenland. Nog meer, want de politierepressie in dat land is sowieso niet bepaald gering. Protest en verzet tegen politiegeweld trouwens ook, en dat weet de politie. Vandaar waarschijnlijk het snelle schorsen en arresteren van de politieschutter: rust proberen te kopen. Tevergeefs, en dat is maar goed ook. Furieuze woede vanwege dit politiegeweld is volstrekt terecht, en er is geen enkele reden waarom de uiting van die woede aan regeltjes van keurigheid, wetsgetrouwheid en wat dies meer zij aan conservatieve onzin gebonden te worden. De wet is de politie is the enemy, en dat mag de enemy voelen. Dat deed die enemy dan ook, meteen al gisteren, in Thessaloniki en in Athene, en van dat laatste zijn beelden met een tamelijk amusant eind, waar een agent van de oproerpolitie tijdens de charge waar die aan deelneemt zeer vakbekwaam struikelde over een stoel. Aanschouw het met gepaste vrolijkheid, zou ik zeggen, temidden van de repressieve verschrikkingen is zoiets extra welkom.
De timing van de schietpartij is ook gevoelig. Dit gebeurde allemaal een dag voor 6 december, de datum waarop in 2008 politie Alexandros Grigoropoulos, een vijftienjarige jonge anarchist, doodschoot in Exarchia, Athene. Dat was destijds aanleiding tot een zeer hevige opstand, met straatgevechten en belegering van politiebureaus verspreid over het land.(3) Het duurde weken voordat de Griekse staat enigszins kon herademen: ze was niet compleet gesloopt, al scheelde het een handvol dagen niet zo heel erg veel. In radicale kringen staan deze grootse gebeurtenissen bekend als de December Revolte. Jaarlijks wordt de dood van de jongen herdacht met grote demonstraties, waarbij nieuwe veldslagen met de politie veelal niet ontbreken. En dan dit jaar, een dag voor die jaarlijkse herdenking dit politiegeweld.
Inmiddels zijn we een dag verder, en is de zesde december aangebroken en vrijwel voorbij.(4) We weten intussen de naam van de neergeschoten jongen: Kostas Frangoulis. De advocaat van de jongen zegt dat zijn leven ‘aan een zijden draadje hangt’. Intussen was er een groots herdenkingsprotest voor de in 2008 doodgeschoten jongen: 11.000 demonstranten, tegenover 4000 politieagenten. In Athene is graffiti verschenen: ‘Het was niet de benzine, het was niet het geld, de wouten schoten omdat hij een Roma was’. Racisme is wat het politiegeweld in Griekenland – en iet bepaald alleen daar – extra aanscherpt.
Hoe het verder gaat? Het kan bepaald geen kwaad om dat met gespannen en solidaire aandacht te volgen. Kansen op een grotere explosie van protest en verzet zijn er beslist. Er is immers niet alleen het alomtegenwoordige politiegeweld – tegen Roma, tegen vluchtelingen, tegen linkse, radicale en anarchistische activisten, tegen krakers. Er is ook een beleid van de rechtse regering en bijbehorende ondernemersklasse die mensen de armoede en arbeiders tot protest drijft. Op 9 november vond een door die vakbonden op touw gezetten 24-uursstaking plaats tegen de duurte. De staking zette looneisen kracht bij, looneisen die bedoeld waren om prijsstijgingen bij te benen.(5)
Van zo’n staking op zichzelf zal de regering noch de ondernemersklasse erg onder de indruk zijn: Griekenland heeft de afgelopen decennia letterlijk tientallen van dit type stakingsdagen gekend, en het bezuinigingsbeleid is er niet mee gestopt. Maar waar boze arbeiders staken op het zelfde moment dat boze jongeren vechten met de politie – boze jongeren die heel goed de kinderen van stakers kunnen zijn, en in een enkel geval misschien zelf ook mee gestaakt hebben – daar wordt het ene interessanter verhaal. Waar arbeidersprotest en verzet tegen politiegeweld vrijwel gelijktijdig plaats vinden, waar verschillende soorten strijd door elkaar gaan lopen… daar is de repressieve, racistische en kapitalistische orde niet meer helemaal veilig. En is het geen tijd voor uitdrukkingen van solidariteit en verbondenheid – luidruchtig, schilderachtig, wat we maar willen – met de strijd in Griekenland tegen racisme, kapitalisme en staat?
POLITIE TREEDT OP BIJ DEMONSTRATIE IN NOORD/HET PAROOL,
DE BERICHTGEVING EN EEN DEMONSTRATIE VOOR ANARCHIE
BRIEF AAN DE REDACTIE VAN HET PAROOL
AAN
DE REDACTIE VAN HET PAROOL
Onderwerp:
Uw berichtgeving dd 18 juni over een ”demonstratie voor anarchie”
Titel:
Politie treedt op bij demonstratie in Noord
Geachte Redactie
Van nieuwsmedia en kranten mag verwacht EN geeist worden, dat ze
bepaalde belangrijke journalistieke principes hooghouden en verwerken
bij hun berichtgeving, zoals objectiviteit, evenwichtige berichtgeving,
een zo nauwkeurig mogelijke weergave van de feiten en het principe
van hoor en wederhoor.
Wat mij met name aan uw berichtgeving over genoemde ”demonstratie tegen
de anarchie” gestoord heeft is terug te vinden onder A en B
A
het ontbreken van hoor en wederhoor, aangezien
u wel de lezing van de politie vermeldt, maar niet die van de demonstranten
B
Onduidelijkheid in uw berichtgeving
A
HOOR EN WEDERHOOR
Ik schreef het al:
U vermeldt wel de lezing van de politie, maar niet die van de demonstranten:
Ik citeer uit uw berichtgeving:
”De politie heeft zaterdagmiddag kort ingegrepen bij een anarchistische demonstratie in Amsterdam-Noord. Een deel van de circa 150 demonstranten pleegde volgens een politiewoordvoerder vernielingen, plakte stickers op auto’s, gooide met blikjes en spoot graffiti op muren.”
EN
”Toen agenten de demonstranten op hun gedrag en dat spandoek aanspraken, keerde een deel van de betogers zich tegen de politie, aldus de woordvoerder van de politie. Op de kruising van de Schoorlstraat en de Werengouw greep de politie in.” [1]
Om te beginnen gaat het hier om twee dingen:
Het al dan niet aanrichten van de demonstranten van vernielingen
En het gooien van bierblikjes richting politie
Want voor zover de door de demonstranten geroepen
leuzen betreft:
DAT is hun demonstratievrijheid en hun recht op
vrijheid van meningsuiting.Want het inhoudelijke deel van een demonstratie isniet ter beoordeling aan de burgemeester en aan de politieal helemaal niet!Lees er maar op na artikel 9 van de Grondwet [2]Maar dat wist u natuurlijk al. Terug naar de Case:U vermeldt in uw berichtgeving dus echter alleende politielezing.Of die lezing waar is of niet, doet er hier niet toe.U dient beide lezingen te vermelden, die vande politie EN die van de demonstranten.Niet alleen werpt dat vaak een ander Lichtop de zaak, het is niet meer dan eerlijk, beidepartijen te horen.Dat staat voor eerlijke en objectieve berichtgevingHierbij sluit ik in het verslag van iemand, dieerbij geweest is en een heel andere lezing van de gangvan zaken geeft [3]Nu is het mogelijk, dat u deze lezing van een der demonstranten niet kende, of uberhaupt het eigenVerhaal van de demonstranten.Maar dan dient u te vermelden, niet op de hoogtete zijn van de lezing van de demonstranten en dus hun lezing niet erbij te kunnen betrekken.Door dit alles niet te doen, wekt u de indruk, dat uniet alleen geloof hecht aan het Verhaal van de politie,maar ook, dat u impliciet het politiegeweld, dat uin uw berichtgeving hebt erkend [dat is dan weereen pluspunt in uw berichtgeving, eerlijk is eerlijk][4], verdedigt.En dat vind ik geen goede zaak. B ONDUIDELIJKHEID IN UW BERICHTGEVING Maar er is meer:Want in uw berichtgeving bent u ook vaag: Eerst schrijft u het volgende:[Ik citeer]:”
De politie heeft zaterdagmiddag kort ingegrepen bij een anarchistische demonstratie in Amsterdam-Noord. Een deel van de circa 150 demonstranten pleegde volgens een politiewoordvoerder vernielingen, plakte stickers op auto’s, gooide met blikjes en spoot graffiti op muren.
De demonstratie, die was aangekondigd als ‘demonstratie voor anarchie’, ging van de Nieuwendammerdijk naar de Buikslotermeerdijk. De demonstranten schreeuwden antikapitalistische leuzen en hadden spandoeken met anarchistische teksten bij zich. Op één daarvan stonden de letters ACAB, een afkorting voor All Cops Are Bastards.” [5]
En direct daarna:
”Toen agenten de demonstranten op hun gedrag en dat spandoek aanspraken, keerde een deel van de betogers zich tegen de politie, aldus de woordvoerder van de politie.” [6]
Wat hieraan vaag is, maak ik duidelijk:OP WELK GEDRAG heeft de politie de demonstrantennu precies aangesproken?Op de vermeende [want het is slechts de politielezing]vernielingen en het gooien met blikjes bier, ophet
spandoek [ All Cops Are Bastards] EN/OF
DE ANTI-KAPITALISTISCHE LEUZEN?
Uit uw berichtgeving wordt dat niet duidelijk en
juist in dit geval is dat van groot belang, omdat de politie,
zoals ik al heb uitgelegd [7] en u ook hoort te weten, niet
gaat over de inhoud van de geroepen leuzen of meegevoerde
spandoeken.
Dat is dus een Manco in uw berichtgeving en moet u voortaan beter doen.
EPILOOG
Ik kan niet genoeg onderstrepen, hoe belangrijk goede,
eerlijke en objectieve berichtgeving is en vooral
het principe van Hoor en Wederhoor.
Ook is het van het grootste belang, politiegeweld niet
onder het tapijt te schuiven, maar niet alleen te benoemen,
maar dat ook te doen zonder het impliciet de bagatelliseren
Want in de meeste gevallen is de politie de machtigste
partij met alle instrumentaria en wapens, die haar te beschikking staan.
Het is dus zaak, dat u zeker bij politie inzet niet de indruk
wekt, de politie het voordeel van de Twijfel te geven.
Het is de taak van de Pers, om in haar berichtgeving alle
betrokken partijen aan het woord te laten en zo terughoudend en objectief mogelijk te zijn in haar woordkeus en alle feiten en lezingen mee te nemen.
Denk daar een volgende keer aan, svp
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam
NOTEN
VOOR UW GEMAK ZIJN DE NOTEN IN LINKS ONDERGEBRACHT
De politie heeft zaterdagmiddag kort ingegrepen bij een anarchistische demonstratie in Amsterdam-Noord. Een deel van de circa 150 demonstranten pleegde volgens een politiewoordvoerder vernielingen, plakte stickers op auto’s, gooide met blikjes en spoot graffiti op muren.
De demonstratie, die was aangekondigd als ‘demonstratie voor anarchie’, ging van de Nieuwendammerdijk naar de Buikslotermeerdijk. De demonstranten schreeuwden antikapitalistische leuzen en hadden spandoeken met anarchistische teksten bij zich. Op één daarvan stonden de letters ACAB, een afkorting voor All Cops Are Bastards.
Toen agenten de demonstranten op hun gedrag en dat spandoek aanspraken, keerde een deel van de betogers zich tegen de politie, aldus de woordvoerder van de politie. Op de kruising van de Schoorlstraat en de Werengouw greep de politie in. Op beelden van omwonenden is te zien dat agenten daarop enkele klappen uitdeelden met hun wapenstokken. De politie hield niemand aan en er vielen geen gewonden.
De woordvoerder van de politie kon niet zeggen door wie de demonstratie was georganiseerd.
Art. 9 Gw zegt dat de overheid niet mag ingrijpen bij vergaderingen en betogingen. Wel geeft het tweede lid van het artikel de overheid de ruimte om burgers in enkele gevallen beperkingen op te leggen:
ter bescherming van de gezondheid
in het belang van het verkeer
ter bescherming of voorkoming van wanordelijkheden
Wet openbare manifestaties Deze drie criteria zijn nader uitgewerkt in de Wet openbare manifestaties (Wom) die in 1988 in werking is getreden. De wet bevat bepalingen over ‘de uitoefening van het recht tot vrije belijdenis van godsdienst en levensovertuiging en betreffende de uitoefening van het recht tot vergadering en betoging’. De Wom is dus niet alleen een uitwerking van art. 9 Gw, maar ook van art. 6 Gw over de godsdienstvrijheid. In dit verband is er een opmerkelijk verschil tussen beide grondwetsartikelen. In het tweede lid van art. 6 Gw is sprake van beperkingen ‘buiten gebouwen en besloten plaatsen’, terwijl art. 9 Gw een dergelijk onderscheid niet maakt.
De Wet openbare manifestaties geeft de gemeenteraad de mogelijkheid om bij een betoging op de openbare weg te eisen dat dit van tevoren wordt gemeld. Een niet gemelde betoging valt weliswaar onder de grondwettelijke vrijheid van betoging, maar een burgemeester kan met de Wom in de hand zo’n betoging beëindigen en de deelnemers opdracht geven uiteen te gaan. Veel gemeenten hebben rond demonstraties en betogingen een zinsnede in deze geest in hun verordeningen opgenomen: Voor het houden van een betoging of demonstratie heeft u geen voorafgaande vergunning van de gemeente nodig. Om de openbare orde tijdens een betoging of demonstratie te kunnen handhaven, is het wel noodzakelijk dat u de gemeente tijdig van uw plannen op de hoogte stelt.
Vrees voor vijandig publiek Van een overheid mag je verwachten dat ze zich niet inhoudelijk bemoeit met demonstraties. Zo kan het voorkomen dat betogende extreme groeperingen beschermd moeten worden tegen ‘brave burgers’ die zich opwinden over de demonstratie. De gedachten en uitingen van de demonstranten roepen bij het publiek wanordelijkheden en intolerant gedrag op. Vaak wordt voor deze problematiek de term ‘hostile audience’ gebruikt, ofwel ‘vijandig publiek’. Soms gaat het om mensen die proberen een demonstratie verbaal en fysiek te verstoren, soms organiseren de tegenstanders een tegendemonstratie op hetzelfde tijdstip en het liefst op dezelfde plek. In de loop van de tijd heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens min of meer een aantal criteria vastgesteld rond ‘hostile audience’.
De overheid moet niet te snel uit angst voor wanordelijkheden een demonstratie verbieden. Er is altijd een zeker risico dat een demonstratie wordt verstoord. Is de angst van de overheid gegrond, zijn er duidelijke aanwijzingen dat het uit de hand gaat lopen dan is een verbod op zijn plaats.
De overheid mag geen tegendemonstratie weigeren omdat die demonstranten op dezelfde plaats op dezelfde tijd willen demonstreren.
Mensen moeten een demonstratie kunnen houden zonder bang te hoeven zijn dat ze aangevallen worden door tegendemonstranten. Autoriteiten hebben de verplichting om niet alleen demonstraties, maar óók tegendemonstraties te faciliteren en te beschermen.
De overheid hoeft geen garantie te geven op het recht van demonstratie en tegendemonstratie. Het is een inspanningsverplichting en geen resultaatsverplichting.
Wat mag en niet mag tijdens demonstraties In augustus 2020 heeft het College voor de Rechten van de Mens naar aanleiding van de acties van boeren tegen de stikstofmaatregelen, de Black Lives Matter-demonstraties en de protesten tegen de corona-maatregelen op rij gezet wat wel en wat niet mag tijdens een demonstratie.
De overheid moet de uitoefening van het recht op demonstratievrijheid faciliteren. Het is niet toegestaan een demonstratie zomaar af te lasten of te verplaatsen naar een onaantrekkelijk tijdstip of naar een plek waar niemand je ziet.
Het faciliteren van een demonstratie betekent ook dat de overheid de deelnemers beschermt. Bij tegendemonstraties en vijandige reacties vanuit het publiek moet de overheid zich inspannen om de demonstratie toch door te laten gaan.
De bescherming die het recht op demonstratievrijheid biedt, komt alleen toe aan vreedzame betogingen. De overheid mag betogingen beëindigen als de deelnemers gebruikmaken van geweld tegen personen of objecten. Demonstraties mogen ook geen haatgevoelens propageren die aanzetten tot discriminatie, vijandigheid of geweld.
Het recht op demonstratievrijheid is niet absoluut. Onder strikte voorwaarden mag de overheid een demonstratie beperken of zelfs verbieden. Art. 9 Gw zegt dat dat de overheid het recht op demonstratievrijheid mag beperken als dit nodig is om de gezondheid te beschermen, in het belang van het verkeer of om wanordelijkheden te bestrijden of voorkomen. Besluit een overheid een demonstratie te verbieden of te beperken, dan moet zij in dit besluit duidelijk maken waarom dit gerechtvaardigd en noodzakelijk is.
Bij het beperken of verbieden van een demonstratie moet de overheid een belangenafweging maken. De overheid moet kiezen voor de minst ingrijpende maatregel die zij tot haar beschikking heeft (subsidiariteit). Daarnaast moet de overheid afwegen of de maatregel daadwerkelijk nodig is om het doel – bijvoorbeeld het voorkomen van verkeershinder – te bereiken (proportionaliteit).
GESCHIEDENIS
Staatsregeling 1798 Het recht op vereniging dook samen met het recht op vergadering voor het eerst op in de Staatsregeling 1798. Artikel 18 zag er als volgt uit:
Grondwet 1848 Vervolgens verdween het recht op vergadering een tijdje achter de constitutionele horizon om in 1848 terug te keren als artikel 10 van de grondwet: ‘Het regt der ingezetenen tot vereeniging en vergadering wordt erkend. De wet regelt en beperkt de uitoefening van dat regt in het belang der openbare orde.’ De beperking ‘in het belang der openbare orde’ werd in 1855 geregeld in de Wet vereeniging en vergadering. Thorbecke toonde zich overigens geen voorstander van een dergelijke constructie: Wat baat de erkenning van een recht in de Grondwet, welks uitoefening afhangt van de wet? Beter dan, eenvoudig te zeggen: het regt van vereeniging wordt door de wet geregeld. Ook eene Grondwet moet oprecht zijn, en niet den schijn aannemen iets te geven wat zij inderdaad onthoudt.
Vereniging en vergadering in één artikel Vanaf 1848 tot de Grondwetswijziging van 1983 stonden het recht van vereniging en het recht van vergadering samen in één artikel. Men ging uit van de niet onlogische gedachte dat als je als vereniging iets wilt bereiken, het onontkoombaar is dat je ook met elkaar vergadert. De Grondwet van 1983 bracht daar verandering in door het verenigingsrecht in art. 8 en het vergaderingsrecht in art. 9 te regelen. De twee rechten werden apart opgenomen, zodat ze op verschillende wijze beperkt kunnen worden. Ook in veel internationale verdragen is voor zo’n verdeling gekozen.
Artikel 8 kent alleen een beperking bij wet. In vergelijking met de Grondwet van 1848 is het recht niet alleen aan de ingezetenen voorbehouden, maar geldt het voor iedereen. De verplichting richting de overheid is vervangen door de soepele formulering ‘kan worden beperkt’.
Artikel 9 geeft aan dat het recht tot vergadering ook op een andere manier kan worden beperkt door het voorbehoud te maken ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’. Vergeleken met oudere Grondwetsartikelen is het recht op vergadering uitgebreid met het recht te mogen betogen.
Berend Roorda, universitair docent, gespecialiseerd in het demonstratierecht:
‘Op grond van artikel 9 van onze Grondwet heeft iedereen het recht om te demonstreren. Dit recht houdt in dat je samen met één of meer personen in het openbaar een mening mag uiten. De inhoud van die meningsuiting doet er, bij de vraag of het mag ja of nee, niet toe.
Demonstratieverbod door de burgemeester
Het recht om te demonstreren is echter geen absoluut grondrecht. Artikel 9 lid 2 van de Grondwet en de Nederlandse demonstratiewet – de Wet openbare manifestaties – bieden de burgemeester de bevoegdheid om een demonstratie te beperken en in een uiterst geval zelfs te verbieden. Dit mag hij alleen doen wanneer dit noodzakelijk is in het kader van drie doelcriteria: 1. ter bescherming van de gezondheid; 2. in het belang van het verkeer; 3. ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.
De burgemeester mag zich niet bemoeien met de inhoud. Sterker nog, als de (controversiële) inhoud van een demonstratie aanleiding geeft tot vijandige reacties en tegendemonstraties, is de burgemeester verplicht om zich in te spannen om de demonstratie toch door te kunnen laten gaan. Die inspanningsverplichting gaat zo ver dat hij, indien nodig, bij een demonstratie meer politie zal moeten inzetten dan bij een risicowedstrijd in het betaald voetbal. Als zelfs een zodanige politie-inzet wanordelijkheden niet kan voorkomen, pas dan kan de burgemeester overgaan tot een demonstratieverbod.
Strafoplegging door de officier van justitie
Betekent dit dan dat je alles maar mag roepen bij een demonstratie? Nee, dat niet, maar het is niet aan de burgemeester om hier wat aan te doen. Het is aan de officier van justitie om op te treden tegen individuele demonstranten die zich schuldig maken aan strafbare uitlatingen zoals haatzaaien en beledigen van een groep mensen. Dit kan echter enkel repressief. Tegen de demonstratie als zodanig mag niet worden opgetreden.
Proefschrift ‘Het recht om de demonstreren’
Zou het Nederlandse demonstratierecht moeten worden aangepast, zodat wel preventief kan worden opgetreden tegen demonstraties waarbij demonstranten zich strafbaar uitlaten? Dit is een van de vragen waarop ik inga in mijn proefschrift ‘Het recht om te demonstreren’.
Het recht om te demonstreren is een verworvenheid in een democratische rechtsstaat die nauwelijks kan worden overschat. Niet zelden levert de uitoefening van dit recht echter spanningen op met andere rechten, vrijheden en belangen. Zeker nu er de laatste jaren sprake is van een sterke toename van demonstraties in aantal en verschijningsvorm. In dit spanningsveld heb ik een tiental knelpunten gesignaleerd. Vervolgens ben ik in mijn promotieonderzoek op zoek gegaan naar oplossingen voor deze knelpunten.
Bij mijn zoektocht heb ik gestreefd naar een evenwichtige balans tussen enerzijds het fundamentele recht om te demonstreren en anderzijds de rechten en vrijheden van anderen. Om mijn inzicht te vergroten ben ik te rade gegaan bij de buurlanden Duitsland en Engeland en de wijze waarop zij de uitoefening van de betogingsvrijheid hebben geregeld. Hoe gaan zij om met de gesignaleerde demonstratierechtelijke knelpunten en kan hun aanpak inspiratie bieden bij het optimaliseren van het Nederlandse demonstratierecht. Dit alles binnen de kaders die zijn uitgezet in bijvoorbeeld het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden.
Mijn proefschrift bouwt voort op een evaluatie van de Wet openbare manifestaties die ik in 2015 samen met mijn promotoren Brouwer (RUG) en Schilder (VU) heb mogen uitvoeren in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ons evaluatierapport en mijn proefschrift worden momenteel bestudeerd door het ministerie. Mogelijk leidt een en ander binnen afzienbare tijd tot wijziging van de Nederlandse demonstratiewet.
Komende jaren zal ik mij binnen het Centrum voor Openbare Orde en Veiligheid van de Rijksuniversiteit Groningen (zie www.openbareorde.nl) verder bezighouden met het vinden van oplossingen in het spanningsveld tussen enerzijds collectieve vrijheidsrechten – denk naast de betogingsvrijheid aan bijvoorbeeld de stakingsvrijheid en de verenigingsvrijheid – en anderzijds de handhaving van de openbare orde.’
Wat een weekend! Afgelopen zaterdag een demonstratie en aansluitend festival waar ik mocht optreden. En afgelopen zondag weer een demonstratie. Blij dat ik het heb kunnen doen en meemaken allebei, al was het bepaald niet louter feest. En ook weer van alles geleerd of minstens opgefrist. Twee actieverslagen dus, maar niet allebei tegelijk. Nu eerst: de Demo voor Anarchie, gisteren, zaterdag 18 juni 2022, in Amsterdam Noord.
Een demonstratie voor anarchie dus, georganiseerd door de Vrije Bond Amsterdam. Het was de tweede keer: vorig jaar was er een soortgelijke demo. Die had ik toen laten gaan: ik vond corona nog te eng, als ik het me goed herinner. Dit keer ging ik wel, vooral ook omdat ik werd uitgenodigd om een optredentje te geven op het bijbehorende festival na afloop.
Een demonstratie voor anarchie? Ik was vorig jaar sceptisch over het idee, en dat was ik aan de vooravond van deze demonstratie ergens eigenlijk nog steeds. Demonstraties zijn doorgaans acties waar mensen een eis stellen aan een instantie, een bedrijf, of aan ‘de politiek’, de regering, zoiets. Voor loonsverhoging kun je demonstreren, tegen een kraakverbod kun je demonstreren. Dat zijn eisen die je kunt stellen aan een bedrijf, aan een kabinet, en die je dan met een demonstratie kracht kunt bij zetten.
Maar hoe kun je nu demonstreren voor anarchie? De anarchie, dat is iets dat je niet eist. De anarchie is iets dat je in de praktijk brengt, door machthebbers te verjagen, hun machtsposities af te schaffen en zelfbestuur op basis van vrijwilligheid en wederkerigheid op poten te zetten, waar je woont, in levensonderhoud voorziet of wat dan ook. De straat op gaan met ‘Wij Eisen Anarchie’? Merkwaardige gedachte. Alsof de regering ons dat zou kunnen geven, als ze het al zou willen…
Maar de demonstratie was op touw gezet door mensen die ik vertrouw en waardeer, en ik leer er ook best graag iets bij. Fijne mensen, kameraden en vrienden, gaan erheen. Waarom niet gewoon mee doen en kijken hoe zoiets werkt? Van de berichten over de demonstratie vorig jaar kreeg ik ook wel een opgewekt gevoel. En ja, ik mocht deze keer optreden, en met zulke uitnodigingen krijg je me naar de wonderlijkste oorden…
Erheen dus! Eerst operatie zwaan-kleef-aan: alleen in de trein tot aan den Bosch, vandaar samen verder met een goede vriend, voorbij Utrecht kwamen we in de trein nog een kameraad tegen, in Amsterdam nog drie en toen we in Amsterdam Noord uit de metro en in de bus stapten, waren we al met vijftien tot twintig mensen. In de bus, er te vroeg al weer uit, en in kleine, vrolijk rommelige optocht liepen we naar het verzamelpunt. Het verhaal ging dat burgemeester Halsema de hele demonstratie ging ontbinden. Betekende dit dat de ME al klaar zou staan met alles en iedereen? Nee. Een busje, een paar agenten waarvan er eentje ons allervriendelijkst een fijne dag toe wenste. Surrealisme als bestuursvorm vierde weer eens hoogtij.
In de tuin waar we verzamelden, kregen we de informatie in geval van arrestatie en dergelijke te horen, en vormden we ons om in blokken, naar thema, voorkeur, affiniteit. Ik bleef graag bij de vriend van me waar ik mee optrok, die was samen met een uitermate vrolijke groep Leeuwarders en andere noorderlingen. De anarchie woekert en grijpt om zich heen, daar in het noorden des lands, de dagen van Domela Nieuwenhuis verbleken welhaast in vergelijking.
Het werd tijd om te gaan lopen, dus dat deden we. Va ontbinding van een demonstratie was niets te merken. Er was wat politie, even verderop stond een zeer chagrijnig kijkende motoragent op een hoek ons waar te nemen. We riepen ons anarchistische scala van leuze, en we hadden natuurlijk onze spandoeken. Op eentje daarvan stond: ACAB. Dat staat voor All Cops Are Bastards, al zie ik graag dat we ‘Bastards’ door ‘Bigots’ vervangen, zoals in de desbetreffende song van Your Local Pirates.(2) Hoe dan ook: ACAB. De politie kon het niet waarderen. Maar we waren niet gekomen om de waardering van de politiek in ontvangst te nemen.
Na enige tijd vroeg de politie of dat spandoek weg mocht. Nee dus. We liepen verder, met spandoek en al. Ik hielp met het vasthouden ervan. Toen kwam er een groepje agenten op het spandoek af en probeerde ruw om het af te pakken. ‘Blijf van ons spandoek af!’, zo reageerden we, en het getrek van de agressieve agenten had niet het gewenste resultaat. Eerste overwinning: politiepoging mislukt. We verplaatsten het doek enige tijd wel wat meer naar binnenin de demonstratie, zodat de politie er wat moeilijk bij kon, en we gingen verder. Even later was het spandoek weer zichtbaar aan de buitenzijde van de demonstratie, goed zichtbaar zoals het natuurlijk was bedoeld. De politie vond het niet leuk. Wij wel.
We kwamen aan bij een kruispunt, en daar sloeg de politie opnieuw toe – en ze sloeg. Een groepje agenten viel ons weer aan, en nu trokken ze de wapenstok. Duwen en trekken aan het spandoek, en slaan tegen de mensen die het vasthielden. Andere demonstranten snelden toe, de politie mepte die mensen weg, de demonstratie viel in delen uiteen op dat kruispunt. Mensen lieten zich maar ene klein stukje verdrijven, de demonstranten hergroepeerden zich en zochten elkaar weer op en probeerden elkaar te helpen. Ik was Kraai, de kameraad en goede vriend naast wie ik het spandoek hielp vasthouden, intussen kwijt, keek om me heen of ik hen kon vinden. En was intussen erg boos op die meppende politie en wilde daar iets mee.
Ik zag agenten tegenover andere demonstranten staan en ik dook achter die agenten op. Daar schrokken ze van, nu hadden ze demonstranten voor, maar ook achter zich, enkele agenten waren eventjes bijna ingesloten. Ze waren bang, mooi zo, maar ze hadden natuurlijk die knuppels. Dreigend met hun wapenstok dreven ze mij stapsgewijs terug. Ik hield mijn arm afwerend voor me, helemaal niet van zins om me makkelijk te laten wegsturen. Hoe dat zou zijn afgelopen weet ik niet, want op dat moment nam een rustige kameraad me bij de arm, kennelijk bezorgd dat ik iets onverstandigs zou gaan doen. Ik ging met hem mee en voegde me bij andere demonstranten,m intussen bezorgd kijkend of ik Kraai ergens zag. Die zou toch niet hardhandig zijn afgevoerd in een politiebusje?!
Nee, gelukkig niet! Ik zag hen, ik was erg opgelucht, en volgens mij was dat andersom ook zo. Hij vertelde dat ze hem flink geslagen hadden, op benen, armen en vooral ook hoofd. Bovenshands, wat dus volgens de politieregels niet mag. Klappen op het hoofd, net zo lang tot hij zou loslaten. Maar dat deed hij dus niet! Zo vasthoudend, en zo moedig! Hard geslagen, maar aangeslagen betoonde hij zich geenszins. Eerder vol voldoening dat, hoe pijnlijk de klappen ook waren, het de politie daarmee niet was gelukt om het spandoek af te pakken. Dat spandoek lag intussen opgevouwen op een van de bakfietsen in de demonstratie. Verder maar weer… want de politie had haar aanvallen inmiddels gestaakt, voor het moment althans.
Kraai bleek achteraf trouwens niet de enige die geslagen was. Van minstens twee andere kameraden weet ik dat ze ook gewond zijn geraakt door meppende agenten. Gelukkig geen heel ernstige verwondingen. Maar we vergeten niets als we de rekening opmaken die we met het politietuig zullen vereffenen, op ons moment en op onze manier.
Verder met de optocht. Eventjes later…. Daar was het spandoek weer, ontvouwd en wederom zichtbaar pronkend aan de zijkant van de demonstratie! Een kleine triomf. We wisten natuurlijk dat de politie daar weer op zou gaan reageren. We zagen politiebusjes achter de demonstratie, schuin dichtbij waar ze konden. We hielden rekening met ene volgende aanval. Het was duidelijk dat de politie niet zou rusten voor ze dat spandoek te pakken hadden. Het was ook duidelijk dat we niet van plan waren ze daarin er te faciliteren.
Intussen nam Kraai even een rustiger plek in de demonstratie in, en groot gelijk. Anderen, waaronder ik, hielden het spandoek vast. En wie zagen we daar op een straathoek? Onze sjaggie kijkende motoragent! Die begon te rijden – ik dacht om collega’s in te seinen, met het oog op een volgende confiscatie-operatie. Maar nee! Voor we er eg in hadden had de agent het spandoek uit onze handen getrokken en reed er in flinke vaart mee weg! Dat hadden we niet aan zien komen, en ik had goed de pest in dat het ze toch was gelukt.
Er even over napratend werd het wel duidelijk hoe onverantwoord dit was. In hoog tempo vlak langs ene beweeglijke groep mensen rijden: dit zou zomaar een ernstig ongeluk hebben kunnen opleveren. En stel dat we het spandoek steviger in handen hadden gehad, terwijl de agent het vastpakte. Zouden wij dan aan dat spandoek zijn meegesleept? Zou de agent het evenwicht op de motor zijn kwijtgeraakt? Dat laatste zou fraai zijn geweest. Hoe dan ook, een bizarre ontknoping. De politie had het spandoek. Verdomme.
We vervolgden onze demonstratie naar het eindpunt, de Slibvelden, waar het festivalletje zou zijn, De politie bleef ons volgen maar viel ons verder niet meer eg lastig. Wij bleven leuzen roepen, waarbij Kraai duidelijk liet blijken hoe weinig aangeslagen die was. ‘Wij zijn niet bang voor de lange lat!’ gooide hij er als mooie nieuwe vondst in, naast de gangbare antipolitieleuzen.
Interessant was bij de demonstratie trouwens de interactie met omstanders, buurtbewoners en dergelijke. Onze route ging door woonwijken waar overduidelijk armere mensen woonden. Minstens een van ons was naast de demonstratie systematisch bezig met mensen flyers uit te delen over de demonstratie, en met mensen in gesprek te raken. Dat soort activiteit verdient groot respect. Het is niet makkelijk, het kost een ander soort inspanning dan het vasthouden en verdedigen van een politievijandig spandoek. Maar voor een beweging die echt wil groeien en sterker worden is communicatie met en steun zoeken bij mensen buiten de demonstratie, van het grootste belang. Het was fijn om te merken dat de organisatoren van de demonstratie juist ook dit aspect heel serieus hadden genomen.
Een heel lief moment kwam tegen het einde van de demonstratie, aan de rand van de woonwijken, bij wat flatgebouwen. Daar zongen demonstranten opeens: ‘Happy Birthday To You!’ Wat bleek? In het gras was een familie bezig met feestvieren, en er hing een spandoek met ‘Happy Birthday’. Die wens wilden we natuurlijk graag onderstrepen. Ook dat is een manier om te laten zien: wij staan als anarchisten aan de kant van de mensen met de te hoge huren en te lage inkomens, de mensen die lijden onder dit systeem en baat hebben bij radicale sociale verandering. En door zo spontaan een verjaardagswens te zingen laten we zien: wij zijn niet jullie vijanden, wij zijn jullie vrienden. Het werd zichtbaar gewaardeerd.
We naderden intussen het eindpunt, dat we na een stukje wandeling door een stukje bos bereikten. Daar waren de Slibvelden een kleine alternatieve woongemeenschap/vrijplaats aan de rand van Amsterdam-Noord. Daar waren vervolgens wat toespraakjes en optredens, waaronder dus eentje van mij. En veel gezelligheid en pret. Maar daar ga ik het hier verder niet over hebben.
Hoe is het gebeuren in het nieuws gekomen? Spaarzaam, en misleidend. AT5 kwam met een verslagje en beeldmateriaal.(3) Dat verslagje gaf de politieversie weer. Die politie beweerde dat ze wel moest ingrijpen, er waren mensen dronken, en ‘ook plakten ze stickers op auto’s en spoten ze met graffiti op de muren’. De politie noemde vervolgens ook het fameuze spandoek en zegt dan: ‘De demonstranten zijn vervolgens op hun gedrag aangesproken.’ In het Parool lezen we zelfs dat we volgens de politie zelfs met blikjes hebben lopen gooien, en dat de politie demonstranten op zowel gedrag als spandoek heeft ‘aangesproken’.(4) Leugenpraat!
We zijn alleen ‘aangesproken’ over dat spandoek, en dat ‘aanspreken’ nam de vorm aan van eisen, trekken, en klappen. Of er nu een paar van ons te veel op hadden? Het kan, ik heb het niet gezien. Laat mij een groep van 150 mensen op een zaterdagmiddag ergens buiten zien zonder dat er drie van die mensen wat veel bier hebben gedronken. Het is gezeur om daarover te beginnen. De politie trok haar knuppels omdat ze dat spandoek wilden, en wij het ze niet wilden geven. Niet vanwege imaginaire blikjes.
Wat ik wel heb waargenomen is wat de politie deed. Die vorderde gewoon dat spandoek, met toenemende agressie en uiteindelijk met woest wapperende wapenstokken. Daar ging het de politie om: dat spandoek moest en zou weg, en aangezien wij onze uitingsvrijheid niet prijs wilden geven, maakte de politie daar de aanleiding van om te gaan meppen. Waarmee de politie de juistheid van de vier letters op dat spandoek ironisch genoeg zelf onderstreepte, zoals op Twitter al snel werd opgemerkt.
Interessant is ook nog hoe dit op buurtbewoners is overgekomen. AT5 laat beelden zien, ingestuurd door ‘omwonenden’, en schrijft: ‘Volgens de omwonenden verliep de demonstratie, waar zo’n 150 mensen aan deelnamen, op het oog rustig. “Ineens stapten ze uit een politiebusje en begonnen ze te slaan”, zeiden ze over de agenten.’ Helemaal ineens was het voor ons als demonstranten weliswaar niet: de politie deed al eerder moeilijk. Maar de kloppartij werd overduidelijk niet voorafgegaan werd door demonstrantengedrag dat zulk politiegeweld zou kunnen rechtvaardigen in ogen van omstanders. Ik denk dat niet iedereen in de buurt blij met ons was. Dat hoeft ook helemaal niet. Maar ik denk dat de demonstratie ons bij mensen krediet heeft opgeleverd, en dat het de politie en het gezag krediet heeft gekost. Ook dat laat het nut van dit type demonstraties – inclusief het meevoeren van stevige teksten – zien.
Want wat vind ik intussen van het hele concept ‘demonstreren voor anarchie’? Ik ben het punt beginnen te zien. Nee, je stelt geen eis met zo’n demonstratie, zoals bij demonstraties gangbaar is. Maar dat was het punt dan ook niet. We maken op deze manier wel een statement: dit is wat we willen, een wereld van vrijheid en solidariteit. En jullie repressie willen we dus niet en accepteren we voor geen meter. We schreeuwen onze boodschap van de daken, we trotseren de repressie, we verstevigen intussen onze onderlinge banden. En we hebben lol samen! Ik ben blij dat ik aan het geheel heb meegedaan. Ja, demonstreren voor anarchie is, zoals kameraden dat op Twitter tegenwoordig formuleren, gewoon based. Volgend jaar lekker weer, en met meer!
”Op de kruising van de Schoorlstraat en de Werengouw greep de politie in. Op beelden van omwonenden is te zien dat agenten daarop enkele klappen uitdeelden met hun wapenstokken.”
”Volgens de omwonenden verliep de demonstratie, waar zo’n 150 mensen aan deelnamen, op het oog rustig. “Ineens stapten ze uit een politiebusje en begonnen ze te slaan”, zeggen zij over de agenten”
De politie heeft vanmiddag opgetreden bij een demonstratie in Noord. Op de kruising van de Schoorlstraat met Werengouw deelden meerdere agenten klappen uit, is te zien op beelden die omwonenden naar AT5 stuurden.
Volgens de omwonenden verliep de demonstratie, waar zo’n 150 mensen aan deelnamen, op het oog rustig. “Ineens stapten ze uit een politiebusje en begonnen ze te slaan”, zeggen zij over de agenten. De politie laat weten dat er is opgetreden omdat meerdere demonstranten spullen zouden hebben vernield. “De demonstratie liep in eerste instantie rustig, totdat enkele surveillerende agenten zagen dat meerdere demonstranten behoorlijk onder invloed van alcohol waren”, aldus een woordvoerder van de politie.
“Niet voor rede vatbaar”
“Ook plakten ze stickers op auto’s en spoten ze met grafitti op muren”, zegt de politie verder. “Daarnaast hadden ze een spandoek bij zich met daarop de tekst ACAB (All Cops Are Bastards, red.). De demonstranten zijn vervolgens op hun gedrag aangesproken. Een deel was heel rustig en voor rede vatbaar, bij een ander groepje was dat niet het geval, wat voor onrust zorgde. Daarom zagen wij de noodzaak om op te treden.” Er is niemand aangehouden, en volgens de informatie van de politie zijn er aan beide kanten geen gewonden gevallen.
Volgens de politie ging het om een antikapitalistische demonstratie. Ook lijken op enkele vlaggen anarchistische tekens te staan. Wie de demonstranten exact waren is niet bij AT5 bekend. Om die reden is er geen reactie van de kant van de demonstranten.
EINDE AT5 BERICHT
[5]
ZIE NOOT 1
[6]
ZIE NOOT 1
[7]
ZIE NOOT 2
Reacties uitgeschakeld voor Politie treedt op bij demonstratie in Amsterdam Noord: Het Parool, de Berichtgeving en een demonstratie voor anarchie
ISRAEL SLUIT GRENSOVERGANG MET GAZA/EN MEER…./AANVAL OP TWEEFRONTEN OP NOS TELETEKSTREDACTIE
AAN
NOS TELETEKST REDACTIE
Onderwerp:
Mijn Aanval op twee Fronten [berichten]:
Uw berichtgeving dd 22 april:
”Opnieuw confrontaties op Tempelberg”
Uw berichtgeving dd 23 april:
”Israel sluit grensovergang met Gaza”
De walrus sprak:
De tijd is daar Om over allerlei te praten”
Een schoen, een schip, een kandelaar,
Of koningen ook liegen
En of de zee soms koken kan
En een biggetje kan vliegen. Uit het Engels vertaald uit:
THE WALRUS AND THE CARPENTERLEWIS CARROLL: ALICE IN WONDERLAND https://en.wikipedia.org/wiki/The_Walrus_and_the_Carpenter Geachte Redactie Zoals ik al schreef in mijn recente kritiek op uw berichtgeving:”Ik hoop dat u hieruit lering trekt en dat dit uw berichtgeving
in de toekomst ten goede mag komen.
Anders vindt u mij weer op uw Pad” [1]
Welnu, ik dacht niet, dat het er zo snel van zou komen, maar
inderdAAD:
U vindt mij opnieuw op uw Pad.
En deelde ik bij mijn vorige kritiek aan uw redactie [overigens niet Teletekst, maar
NOS redactie in het algemeen, zie mail en links] nog voorzichtige complimenten
uit [2], daarvan zal nu geen sprake zijn!Het betreft hier twee recente berichten van NOS Teletekst:Bericht 1 [22 april]”Opnieuw confrontaties op Tempelberg”Bericht 2 [23 april]””Israel sluit grensovergang met Gaza” Ik begin bij Bericht 1, onder het notenapparaat in te zien:’Opnieuw confrontaties op Tempelberg”
ONDUIDELIJKHEID BIJ BERICHTGEVING U schrijft”De Israelische oproerpolitie is bij gewelddadige confrontaties vanochtendmet Palestijnen opnieuw het gebied rond de Al-Aqsa Moskee binnengevallen,een zeer gevoelige plek in Jeruzalem.” Uit uw berichtgeving wordt niet duidelijk,of de ”confrontaties” tussen de Israelische oproerpolitiezich alleen hebben afgespeeld om en nabij de Al-Aqsa Moskee,zoals u schrijft [zie Bericht onder notenapparaat]of dat ze de Al-Aqsa Moskee ook daadwerkelijk zijn binnengevallen, wat zoongeveer schering en inslag is bij de Israelische politie [2] Verder bent u [surprise, surprise,….] eenzijdig in uw berichtgeving, omdat u alleende Israelische lezing van de gebeurtenissen weergeeft, maar nietde Palestijnse.U schrijft namelijk:”Israel zegt, dat honderden gewelddadige Palestijnse demonstrantenvanochtend op het terrein van de Tempelberg waren, waar de Moskee staat.Ze gooiden stenen en vuurwerk naar de ordetroepen.”Waar is hier de Palestijnse lezing van het Verhaal.Is dit objectieve journalistieke berichtgeving?Nee dus.Opnieuw faalt u, al dan niet met opzet, dat laat ikin het midden.Hoe vaak heb ik u al niet gewezen opdeze eenzijdigheid [3], die een incompleet, gebrekkig en daardoor vertekendbeeld geeft van de gebeurtenissen.Dat is ernstig, TeletekstRedactie. Wanneer neemt u zichzelf daaromtrent nu eens serieus? Uw eenzijdigheid wordt nog eens bevestigd door uw vermelding,dat Israel zegt, met ingrijpente hebben gewacht, tot de gebeden waren beeindigd, water kennelijk op wijst, dat haar politie opnieuw de Al-Aqsa Moskeeis binnengevallen, een woord, dat u zelf ook aanhet begin van deze berichtgeving gebruikt.Nog los van het feit, dat dit ”wachten tot de gebeden zijnvoltooid”, natuurlijk geen inval in een Moskee rechtvaardigt, wie zegt, dat deze Israelische lezing de juiste is?Weer vermeldt u niet, wat de Palestijnen hierover zeggen.Weer die eenzijdige berichtgeving. Overigens wordt het ook Hoog Tijd, dat u in uw berichtgevingook vermeldt, dat die Israelische aanvallen op de Al-Aqsa Moskeebijna structureel zijn.Ze hebben niet alleen de afgelopen periode met de regelmaatvan een Klok plaatsgehad [4], ook voorafgaande jaren was het Raak. [5] Wat mij verder stoort aan uw Berichtgeving 1 is, dat u nietrefereert aan het feit, dat de Al-Aqsa Moskee staat inhet door Israel bezette Oost-Jeruzalem [6], waar dus[zoals bij iedere bezetting] sprake is van repressie enonderdrukking tegen de bezette Palestijnse bevolking, maar waar sinds geruime Tijd sprake is van voortdurende huisuitzettingen van Palestijnenten gunste van Joods-Israelische kolonisten[bewoners van de illegale Israelische nederzettingen [7]Dat plaatst dan direct ook die ”gewelddadige Palestijnsejongeren” in een ander Licht. Tot zover mijn kritiek op uw Bericht 1 NU NAAR BERICHT 2 Uw Bericht 2 luidt:””’Israel sluit grensovergang met Gaza” en dateert van 23 april 2022′ Eigenlijk heb ik mij nog het meest gestoord aan uw Berichtgevingvan dit Bericht [pleonasme, kan me even niets schelen], omdathet hieronder te beschrijven Israelische optreden in hoge mate misdadig is enmensenlevens heeft gekost en nog kostHier kom ik zo op terug Eerst uw BerichtgevingIn uw Berichtgeving schrijft u o.a. ”Israel sluit de grensovergang met Gaza in reactie op Palestijnseraketaanvallen van de afgelopen dagen.Duizenden inwoners van het gebied kunnen daardoor vooronbepaalde tijd niet naar Israel komen.” Alvorens uw Berichtgeving onder vuur te nemen, eerst iets overde ongerijmdheid van de Israelische maatregelWant als Israel werkelijk haar burgerbevolking wilde beschermentegen Palestijnse raketaanvallen, helpt de sluiting van de grensovergangmet Gaza toch niet?DUS:Is deze Israelische maatregel zuiver een vergelding tegen de bezette [1,ik nummer de noten opnieuw vanwege uw Bericht 2] Palestijnse burgerbevolking en komt dit dus neer op intimidatie en terreur.Dat heet, Geachte Redactie, een collectieve straf en dat is verbodenvolgens artikel 33, 4e Conventie van Geneve! [2]
Verder vind ik het kwalijk en een ernstig manco, dat u doet voorkomen.alsof die afsluiting van de grensovergang met Gaza een ad hoc maatregelvan de Israelische regering is, terwijl er in werkelijkheid al een jarenlangeBLOKKADE van Gaza aan de gang is [sinds 2007], waarop zware internationalekritiek is geweest en nog is.Ik vermeld onder noot 3 wat de mensenrechtenorganisaties Human RightsWatch, Amnesty International en Btselem.org hierover vermelden.U kunt trouwens zien onder noot 4, dat Human Rights Watch er al in 2008op wees, dat de blokkade van Gaza een ”Unlaw Response to RocketAttacks” was Toen flikte Israel het dus al [excusez let mots] met als excuus de Palestijnseraketaanvallen, een dergelijke Blokkade uit te voeren! Onnoemelijk leed aan Palestijnse kant is het gevolg geweest van die nogsteeds voortdurende Blokkade!Palestijnen werden beroofd van electriciteit, voedsel en basale medische voorzieningenLees er maar de noten 3, 4 en 5 op na! Het laatste schokkende bericht, dat mij bereikte was de dood van eenPalestijnse baby na uitblijven medische behandeling doorde Gaza Blokkade! [6]Meer hoef ik toch niet te zeggen? Het is aan u als Redactie van een belangrijk journalistiek medium omdus niet te komen met een halfslachtige opmerking over de ”sluiting vande grensovergang met Gaza”, alsof dat een incident is, waarbij-ja, toegegeven,dat vermeldt u wel-vele Palestijnen niet naar hun werk in Israel kunnen-maarerop te wijzen, dat deze wurgings [want dat is het] Blokkade al 15 jaar duurten een onacceptabel hoog humanitair Tol heeft geeeist. EPILOOG Ik heb u de oren gewassen over uw twee bovenstaande Berichten enreken erop, dat u uw journalistieke berichtgeving verbetert!Anders bent u van mij nog niet af Vriendelijke groeten Astrid EssedAmsterdam VOOR UW GEMAK HEB IK DE NOTEN, BEHORENDEBIJ UW BERICHT 1 EN 2 IN LINKS ONDERGEBRACHT DAARONDER UW BERICHTEN DAARONDER MIJN RECENTE MAIL AAN DE NOS REDACTIE[NIET DE TELETEKSTREDACTIE]
TWEE BERICHTEN NOS TELETEKST BERICHT 1NOS TELETEKST
NOS TELETEKSTOPNIEUW CONFRONTATIES OP TEMPELBERG23 APRIL 2022[Uitgeschreven door Astrid Essed] De Israelische oproerpolitie is bij gewelddadige confrontaties vanochtendmet Palestijnen opnieuw het gebied rond de Al-Aqsa Moskee binnengevallen,een zeer gevoelige plek in Jeruzalem. Israel zegt, dat honderden gewelddadige Palestijnse demonstrantenvanochtend op het terrein van de Tempelberg waren, waar de Moskee staat.Ze gooiden stenen en vuurwerk naar de ordetroepen.Israel zegt, met ingrijpen te hebben gewacht tot de gebeden waren beeindigd, Volgens een Palestijnse hulporganisatie raakten zeker 27 Palestijnengewond.De afgelopen weken zijn de spanningen weer opgelaaid tussen beide partijen EINDE NOS TELETEKSTBERICHT
127 – NOS TeletekstNOS Teletekst 127 Dodental Z-Afrika loopt op tot 443 In Zuid-Afrika is het dodental door de overstromingen in KwaZoeloe-Natal opgelopen tot 443.63 mensen worden nog vermist.Het dodental loopt dagelijks met tientallen op:zaterdag werden door de autoriteiten nog 400 doden gemeld.teletekst-data.nos.nl
Opnieuw confrontaties op Tempelberg
De Israëlische oproerpolitie is bij
gewelddadige confrontaties vanochtend
met Palestijnen opnieuw het gebied rond
de al-Aqsa-moskee binnengevallen,een
zeer gevoelige plek in Jeruzalem.
Israël zegt dat honderden gewelddadige
Palestijnse demonstranten vanochtend op
het terrein van de Tempelberg waren,
waar de moskee staat.Zij gooiden stenen
en vuurwerk naar de ordetroepen.Israël
zegt met ingrijpen te hebben gewacht
tot de gebeden waren beëindigd.
Volgens een Palestijnse hulporganisatie
raakten zeker 27 Palestijnen gewond.De
afgelopen weken zijn de spanningen weer
opgelaaid tussen beide partijen.
EINDE BERICHT 1, HIERONDER BERICHT 2
BERICHT 2NOS TELETEKST
NOS TELETEKSTISRAEL SLUIT GRENSOVERGANG MET GAZA23 APRIL 2022[Uitgeschreven door Astrid Essed]
Israel sluit de grensovergang met Gaza in reactie op Palestijnseraketaanvallen van de afgelopen dagen.Duizenden inwoners van het gebied kunnen daardoor vooronbepaalde tijd niet naar Israel komen. De afgelopen dagen werden vanuit Gaza meerdere raketten afgevuurdop Israel.Er raakte gisteren niemand gewond toen een projectielIsraelisch grondgebied trof, wel vielen er twee gewonden,toen een raket bij Gaza neerkwam. Het is onduidelijk hoe lang circa 12000 Palestijnen niet naarhun werk in Israel kunnen: de post gaat weer open als de veiligheidssituatie hettoelaat. EINDE NOS TELETEKSTBERICHT BERICHT IN NOS TELETEKST SCHRIFT [Link kan veranderdzijn vanwege actualiteit]
Israël sluit grensovergang met Gaza
Israël sluit de grensovergang met
Gaza in reactie op Palestijnse
raketaanvallen van de afgelopen dagen.
Duizenden inwoners van het gebied
kunnen daardoor voor onbepaalde tijd
niet naar Israël komen.
De afgelopen dagen werden vanuit Gaza
meerdere raketten afgevuurd op Israël.
Er raakte gisteren niemand gewond toen
een projectiel Israëlisch grondgebied
trof,wel vielen er twee gewonden toen
een raket bij Gaza neerkwam.
Het is onduidelijk hoelang circa 12.000
Palestijnen niet naar hun werk in
Israël kunnen:de post gaat weer open
als de veiligheidssituatie het toelaat.
C RECENTE MAIL AAN NOS REDACTIE
C
MAIL AAN NOS REDACTIEOnderwerp:UW BERICHTGEVING: ”ISRAEL ONDERSCHEPT RAKET ENVOERT BOMBARDEMENT UIT OP GAZA/KRITIEK ENVOORZICHTIGE COMPLIMENTEN” Astrid Essed
AAN:De Redactie van de NOSOnderwerp: Uw berichtgeving: ”Israel onderschept raket envoert bombardement uit op Gaza” ”The World will not be destroyed by those, who do Evil,but by those who watch them without doing anything” Albert Einstein
En een biggetje kan vliegen. Uit het Engels vertaald uit:
THE WALRUS AND THE CARPENTERLEWIS CARROLL: ALICE IN WONDERLAND https://en.wikipedia.org/wiki/The_Walrus_and_the_Carpenter Geachte Redactie Daar is ze weer:Astrid Essed, ”Walrus”, een degenen, die u bij de Les houdt tavde berichtgeving over het Midden-Oostenconflict.Zoals u ongetwijfeld weet, niet voor de eerste keer [1] en het zal,gezien de wijze van berichtgeving, waarop terecht ook The Rights Forumkritiek heeft [2], zeker niet de laatste keer zijn.Maar…..Voordat ik mijn voornaamste kritiek uit, begin ik met enkele voorzichtige complimenten, echter wel met kanttekeningen:Want die zijn er deze keer ook:
VOORZICHTIGE COMPLIMENTEN, MET KANTTEKENINGEN In uw berichtgeving ” ”Israel onderschept raket envoert bombardement uit op Gaza” [3], lees ik o.a.[ik citeer uw berichtgeving]:”Een deel van het politiegeweld was gericht tegen Palestijnse jongeren die met stenen en vuurwerk gooiden. Zo raakten joodse gelovigen zondag gewond toen hun bus op weg naar de Klaagmuur bekogeld werd met stenen. Maar er circuleren ook video’s van Israëlische agenten die met wapenstokken op het oog vreedzame moskeegangers slaan, onder wie vrouwen en een journalist”EN”
Ongewapende vrouw gedood
Het Palestijns-Israëlische conflict laaide de afgelopen weken weer in alle hevigheid op. Bij Palestijnse aanslagen in Israël vielen veertien doden. Ook werden bij Israëlische invallen op de bezette Westelijke Jordaanoever tientallen Palestijnen doodgeschoten. Sommigen waren betrokken bij aanslagen of vuurgevechten met militairen, maar ook een ongewapende vrouw en een advocaat werden gedood.”
[4]
Voordat u denkt, dat ik deze citaten een onverdeeld succes vind, eerst dit:
In het eerste citaat tracht u impliciet het Israelische
politiegeweld te duiden/te bagatelliseren, door te wijzen
op een busincident, waarbij Joodse gelovigen gewond
zijn geraakt [5]
Los van het feit, dat dat busincident uiteraard onacceptabel is, is dat geheel geen
rechtvaardiging voor grof Israelisch politiegeweld.
Bovendien vermeldt u ook in een bovenstaand citaat [6],
dat de politie de Al Aqsa Moskee ”betrad” [7]
Dat is een door u gebruikt gevaarlijk euphemisme
voor de bestorming, die in werkelijkheid
plaatshad [8]
A
VOORZICHTIGE COMPLIMENTEN EN KRITIEK
Wat zijn dan nu de voorzichtige complimenten,
die ik ook uitdeel?
Welnu, het feit, dat u [en dat was bij vroegere berichtgeving
weleens anders], zowel praat over Israelisch politiegeweld,
meerdere bronnen ten gunste van een evenwichtigere berichtgeving
noemt en u onverbloemd uitlaat over ongewapende
Palestijnse burgerslachtoffers.
Ik citeer u:
Citaat 1
”Een deel van het politiegeweld was gericht tegen Palestijnse jongeren die met stenen en vuurwerk gooiden.” [9]
Nog even los van het feit, dat u de oorzaak van de
”stenengooiende Palestijnse jongeren” niet noemt,
toch een voorzichtig compliment!
Citaat 2:
Over het noemen van diversere bronnen:
” Zo raakten joodse gelovigen zondag gewond toen hun bus op weg naar de Klaagmuur bekogeld werd met stenen. Maar er circuleren ook video’s van Israëlische agenten die met wapenstokken op het oog vreedzame moskeegangers slaan, onder wie vrouwen en een journalist.” [10]
Ik ben niet zo blij met dat ”op het oog vreedzame moskeegangers”
[Moskeegangers horen niet te worden aangevallen,
punt uit], maar u noemt tenminste een bron, waar ook
het Israelische geweld aan de kaak gesteld wordt
Goed zo.
Zo gaat ie goed, zo gaat ie beter, alweer een kilometer!
Citaat 3:
”Ook werden bij Israëlische invallen op de bezette Westelijke Jordaanoever tientallen Palestijnen doodgeschoten. Sommigen waren betrokken bij aanslagen of vuurgevechten met militairen, maar ook een ongewapende vrouw en een advocaat werden gedood.”
Eigenlijk twee voorzichtige complimenten:
Het feit, dat u duidelijk spreekt over de BEZETTE
Westelijke Jordaanoever, maar vooral ook
het feit, dat u de door Israelisch geweld veroorzaakte
dood van een ONGEWAPENDE Palestijnse vrouw
hebt genoemd.
Vaak werd dat ongewapend en weerloos zijn van
de bezette Palestijnse burgerbevolking hetzij door u niet
genoemd, hetzij gebagatelliseerd.
Ga zo door!
B
VOORNAAMSTE KRITIEK:
Mijn voornaamste kritiek centreert zich om vier kwesties
in uw berichtgeving:
De zogenaamde ”betreding” van de Al-Aqsa Moskee
Uw opmerkingen over het ”Palestijns-Israelisch conflict”
Uw opmerkingen over de ”vuurgevechten met militairen”
De ligging van de Al-Aqsa Moskee.
Om met het eerste te beginnen:
Reeds heb ik u in bovenstaande uitgelegd, dat van
”betreding” van de Al-Aqsa Moskee geen sprake was.
Bestorming is hier het enige juiste woord. [11]
Ten tweede:
U noemt het ”Palestijns-Israelisch conflict”
Uw citaat:
”Het Palestijns-Israëlische conflict laaide de afgelopen weken weer in alle hevigheid op.” [12]
Redactie, er IS geen Palestijns-Israelisch conflict.
Er is een strijd tussen bezetter en bezette bevolking.
Ik hoef u toch niet te herinneren aan de nu al 55 jarige
Israelische bezetting van Oost-Jeruzalem, de Westelijke
Jordaanoever en Gaza? [13]
Als het om Oekraine gaat, refereert u toch ook
aan de Russische bezetters? [terecht] [14]
Dat is hier niet anders.
Ten derde:
Uw opmerkingen over ”vuurgevechten met militairen”
Uw citaat:
” Ook werden bij Israëlische invallen op de bezette Westelijke Jordaanoever tientallen Palestijnen doodgeschoten. Sommigen waren betrokken bij aanslagen of vuurgevechten met militairen, maar ook een ongewapende vrouw en een advocaat werden gedood.” [15]
Hierbij gooit u alles op een hoop:
Aanslagen en vuurgevechten met militairen en dat
is ten onrechte.
Terwijl aanslagen op burgers in strijd zijn met het
Internationaal Recht [16], zijn vuurgevechten met
militairen meer dan gerechtvaardigd.
Het betreft hier een bezetter en iedere vorm van strijd
tegen een bezetter is gerechtvaardigd volgens het
Internationaal Recht [17], maar ook volgens
normaal rechts en vrijheidsgevoel.
Maak dat onderscheid dan ook in uw berichtgeving!
Ten vierde:
Een ernstig manco in uw berichtgeving is ook,
dat u nergens vermeldt, waar de Al-Aqsa Moskee
eigenlijk ligt, namelijk in het door Israel bezette
Oost Jeruzalem! [18]
Niet alleen ligt de Al-Aqsa Moskee hiermee in
bezet Palestijns gebied, waar [want dat is
inherent aan iedere bezetting] sprake is van
onderdrukking en repressie, maar dit werd en wordt
ook nog verhevigd door de voortdurende huisuitzettingen
van Palestijnen om plaats te maken voor Israelische
kolonisten [bewoners van Israelische nederzettingen]
[19]
En zoals u weet of althans behoort te weten:
Alle in bezet Palestijns gebied gebouwde Israelische
nederzettingen zijn in strijd met het Internationaal
Recht! [20]
En dan heb ik het nog niet eens gehad over het
steeds gewelddadiger kolonisten [bewoners van
nederzettingen] optreden tegen de bezette Palestijnse
burgerbevolking, vaak ook nog eens gesteund door
de Israelische bezettingsstaat!
Lees er de Israelische mensenrechtenorganisatie
Btselem maar op na! [21]
Deze bezetting en huisuitzettingenterreur, gecombineerd met het Israelische politiegeweld EN de Israelische aanval, juist gedurende
de Heilige Maand Ramadan [22], verklaart de Palestijnse aanvallen,
legitiem [tegen het Israelische leger en politie,
immers in dienst van de Israelische bezettingsmacht] en
illegaal [aanvallen op burgers] en verdient het, door u duidelijker
belicht te worden!
EPILOOG
U ziet het Redactie.
Ik ben eerlijk geweest
Ik heb u voorzichtige complimenten gegeven
over wat ik hoop, dat een koerswijziging is in
uws tot nu toe vaak eenzijdige berichtgeving
in het voordeel van bezettingsstaat Israel, maar
ook pittige kritiek uitgedeeld waar ik vond dat het
nodig was.
Ik hoop dat u hieruit lering trekt en dat dit uw berichtgeving
ISRAELISCH POLITIEGEWELD BIJ DE AL AQSA MOSKEE/ASTRID VERSUS NOS/KRITIEK EN VOORZICHTIGE COMPLIMENTEN AAN:De Redactie van de NOSOnderwerp: Uw berichtgeving: ”Israel onderschept raket envoert bombardement uit op Gaza” ”The World will not be destroyed by those, who do Evil,but by those who watch them without doing anything” Albert Einstein
En een biggetje kan vliegen. Uit het Engels vertaald uit:
THE WALRUS AND THE CARPENTERLEWIS CARROLL: ALICE IN WONDERLAND https://en.wikipedia.org/wiki/The_Walrus_and_the_Carpenter Geachte Redactie Daar is ze weer:Astrid Essed, ”Walrus”, een degenen, die u bij de Les houdt tavde berichtgeving over het Midden-Oostenconflict.Zoals u ongetwijfeld weet, niet voor de eerste keer [1] en het zal,gezien de wijze van berichtgeving, waarop terecht ook The Rights Forumkritiek heeft [2], zeker niet de laatste keer zijn.Maar…..Voordat ik mijn voornaamste kritiek uit, begin ik met enkele voorzichtige complimenten, echter wel met kanttekeningen:Want die zijn er deze keer ook:
VOORZICHTIGE COMPLIMENTEN, MET KANTTEKENINGEN In uw berichtgeving ” ”Israel onderschept raket envoert bombardement uit op Gaza” [3], lees ik o.a.[ik citeer uw berichtgeving]:”Een deel van het politiegeweld was gericht tegen Palestijnse jongeren die met stenen en vuurwerk gooiden. Zo raakten joodse gelovigen zondag gewond toen hun bus op weg naar de Klaagmuur bekogeld werd met stenen. Maar er circuleren ook video’s van Israëlische agenten die met wapenstokken op het oog vreedzame moskeegangers slaan, onder wie vrouwen en een journalist”EN”
Ongewapende vrouw gedood
Het Palestijns-Israëlische conflict laaide de afgelopen weken weer in alle hevigheid op. Bij Palestijnse aanslagen in Israël vielen veertien doden. Ook werden bij Israëlische invallen op de bezette Westelijke Jordaanoever tientallen Palestijnen doodgeschoten. Sommigen waren betrokken bij aanslagen of vuurgevechten met militairen, maar ook een ongewapende vrouw en een advocaat werden gedood.”
[4]
Voordat u denkt, dat ik deze citaten een onverdeeld succes vind, eerst dit:
In het eerste citaat tracht u impliciet het Israelische
politiegeweld te duiden/te bagatelliseren, door te wijzen
op een busincident, waarbij Joodse gelovigen gewond
zijn geraakt [5]
Los van het feit, dat dat busincident uiteraard onacceptabel is, is dat geheel geen
rechtvaardiging voor grof Israelisch politiegeweld.
Bovendien vermeldt u ook in een bovenstaand citaat [6],
dat de politie de Al Aqsa Moskee ”betrad” [7]
Dat is een door u gebruikt gevaarlijk euphemisme
voor de bestorming, die in werkelijkheid
plaatshad [8]
A
VOORZICHTIGE COMPLIMENTEN EN KRITIEK
Wat zijn dan nu de voorzichtige complimenten,
die ik ook uitdeel?
Welnu, het feit, dat u [en dat was bij vroegere berichtgeving
weleens anders], zowel praat over Israelisch politiegeweld,
meerdere bronnen ten gunste van een evenwichtigere berichtgeving
noemt en u onverbloemd uitlaat over ongewapende
Palestijnse burgerslachtoffers.
Ik citeer u:
Citaat 1
”Een deel van het politiegeweld was gericht tegen Palestijnse jongeren die met stenen en vuurwerk gooiden.” [9]
Nog even los van het feit, dat u de oorzaak van de
”stenengooiende Palestijnse jongeren” niet noemt,
toch een voorzichtig compliment!
Citaat 2:
Over het noemen van diversere bronnen:
” Zo raakten joodse gelovigen zondag gewond toen hun bus op weg naar de Klaagmuur bekogeld werd met stenen. Maar er circuleren ook video’s van Israëlische agenten die met wapenstokken op het oog vreedzame moskeegangers slaan, onder wie vrouwen en een journalist.” [10]
Ik ben niet zo blij met dat ”op het oog vreedzame moskeegangers”
[Moskeegangers horen niet te worden aangevallen,
punt uit], maar u noemt tenminste een bron, waar ook
het Israelische geweld aan de kaak gesteld wordt
Goed zo.
Zo gaat ie goed, zo gaat ie beter, alweer een kilometer!
Citaat 3:
”Ook werden bij Israëlische invallen op de bezette Westelijke Jordaanoever tientallen Palestijnen doodgeschoten. Sommigen waren betrokken bij aanslagen of vuurgevechten met militairen, maar ook een ongewapende vrouw en een advocaat werden gedood.”
Eigenlijk twee voorzichtige complimenten:
Het feit, dat u duidelijk spreekt over de BEZETTE
Westelijke Jordaanoever, maar vooral ook
het feit, dat u de door Israelisch geweld veroorzaakte
dood van een ONGEWAPENDE Palestijnse vrouw
hebt genoemd.
Vaak werd dat ongewapend en weerloos zijn van
de bezette Palestijnse burgerbevolking hetzij door u niet
genoemd, hetzij gebagatelliseerd.
Ga zo door!
B
VOORNAAMSTE KRITIEK:
Mijn voornaamste kritiek centreert zich om vier kwesties
in uw berichtgeving:
De zogenaamde ”betreding” van de Al-Aqsa Moskee
Uw opmerkingen over het ”Palestijns-Israelisch conflict”
Uw opmerkingen over de ”vuurgevechten met militairen”
De ligging van de Al-Aqsa Moskee.
Om met het eerste te beginnen:
Reeds heb ik u in bovenstaande uitgelegd, dat van
”betreding” van de Al-Aqsa Moskee geen sprake was.
Bestorming is hier het enige juiste woord. [11]
Ten tweede:
U noemt het ”Palestijns-Israelisch conflict”
Uw citaat:
”Het Palestijns-Israëlische conflict laaide de afgelopen weken weer in alle hevigheid op.” [12]
Redactie, er IS geen Palestijns-Israelisch conflict.
Er is een strijd tussen bezetter en bezette bevolking.
Ik hoef u toch niet te herinneren aan de nu al 55 jarige
Israelische bezetting van Oost-Jeruzalem, de Westelijke
Jordaanoever en Gaza? [13]
Als het om Oekraine gaat, refereert u toch ook
aan de Russische bezetters? [terecht] [14]
Dat is hier niet anders.
Ten derde:
Uw opmerkingen over ”vuurgevechten met militairen”
Uw citaat:
” Ook werden bij Israëlische invallen op de bezette Westelijke Jordaanoever tientallen Palestijnen doodgeschoten. Sommigen waren betrokken bij aanslagen of vuurgevechten met militairen, maar ook een ongewapende vrouw en een advocaat werden gedood.” [15]
Hierbij gooit u alles op een hoop:
Aanslagen en vuurgevechten met militairen en dat
is ten onrechte.
Terwijl aanslagen op burgers in strijd zijn met het
Internationaal Recht [16], zijn vuurgevechten met
militairen meer dan gerechtvaardigd.
Het betreft hier een bezetter en iedere vorm van strijd
tegen een bezetter is gerechtvaardigd volgens het
Internationaal Recht [17], maar ook volgens
normaal rechts en vrijheidsgevoel.
Maak dat onderscheid dan ook in uw berichtgeving!
Ten vierde:
Een ernstig manco in uw berichtgeving is ook,
dat u nergens vermeldt, waar de Al-Aqsa Moskee
eigenlijk ligt, namelijk in het door Israel bezette
Oost Jeruzalem! [18]
Niet alleen ligt de Al-Aqsa Moskee hiermee in
bezet Palestijns gebied, waar [want dat is
inherent aan iedere bezetting] sprake is van
onderdrukking en repressie, maar dit werd en wordt
ook nog verhevigd door de voortdurende huisuitzettingen
van Palestijnen om plaats te maken voor Israelische
kolonisten [bewoners van Israelische nederzettingen]
[19]
En zoals u weet of althans behoort te weten:
Alle in bezet Palestijns gebied gebouwde Israelische
nederzettingen zijn in strijd met het Internationaal
Recht! [20]
En dan heb ik het nog niet eens gehad over het
steeds gewelddadiger kolonisten [bewoners van
nederzettingen] optreden tegen de bezette Palestijnse
burgerbevolking, vaak ook nog eens gesteund door
de Israelische bezettingsstaat!
Lees er de Israelische mensenrechtenorganisatie
Btselem maar op na! [21]
Deze bezetting en huisuitzettingenterreur, gecombineerd met het Israelische politiegeweld EN de Israelische aanval, juist gedurende
de Heilige Maand Ramadan [22], verklaart de Palestijnse aanvallen,
legitiem [tegen het Israelische leger en politie,
immers in dienst van de Israelische bezettingsmacht] en
illegaal [aanvallen op burgers] en verdient het, door u duidelijker
belicht te worden!
EPILOOG
U ziet het Redactie.
Ik ben eerlijk geweest
Ik heb u voorzichtige complimenten gegeven
over wat ik hoop, dat een koerswijziging is in
uws tot nu toe vaak eenzijdige berichtgeving
in het voordeel van bezettingsstaat Israel, maar
ook pittige kritiek uitgedeeld waar ik vond dat het
nodig was.
Ik hoop dat u hieruit lering trekt en dat dit uw berichtgeving
Onderwerp: Uw berichtgeving ”23 mensen aangehouden
na afloop woonprotest in Leiden”
Zie de tekst van uw berichtgeving onderaan, voor de noten
Geachte Redactie,
Bovenstaande tekst uit de onvergetelijke klassieker ”Alice in
Wonderland” [1] vertelt ons iets over ongerijmdheid en misleiding.
Want ”biggetjes kunnen niet vliegen” [ik heb dat tenminste nooit
waargenomen] en ”de zee kan niet koken”
Tot zover de humor.
Maar uiteraard begin ik mijn kritiek op uw berichtgeving niet zomaar
met deze Parel uit de Wereldliteratuur:
Want ook in uw berichtgeving proef ik misleiding, aangevuld door kwalijke suggesties, onjuiste
feiten en gebrek aan hoor en wederhoor:
I
KWALIJKE SUGGESTIES EN GEBREK AAN HOOR EN WEDERHOOR
U schrijft o.a.
”In het centrum van Leiden zijn 23 mensen aangehouden na een woonprotest. Volgens de politie begonnen zij een nieuw onaangekondigd protest. Toen agenten die demonstratie probeerden te ontbinden, ontstond “een grimmige sfeer”. Ook zou er met stenen zijn gegooid.
Een deel van de actievoerders trok een supermarkt van Jumbo tegenover het Centraal Station in.
De Mobiele Eenheid omsingelde de winkel en arresteerde de verschanste deelnemers vanwege openlijke geweldpleging of het niet kunnen tonen van een ID-kaart.” [2]
Einde uw citaat
Volgens de politie begonnen de demonstranten na een
woonprotest dus een ”nieuw, onaangekondigd protest”
[op die formulering kom ik terug]
Door daarna te vermelden, dat de demonstranten de
supermarkt ”Jumbo” introkken, in combinatie met de ME omsgingeling van de winkel, suggereert u, dat zij daar
kwaad in de zin hadden, waarvoor geen enkel bewijs is.
Kan het niet zijn, dat ze daar een zak chips gingen
kopen om vervolgens op huis aan te gaan?
Ik weet het niet, maar u ook niet!
Want uit alles blijkt, dat de lezing van de demonstranten
hier ontbreekt, dat u hen dus niet hebt gesproken [kunnen
spreken?]
Klakkeloos neemt u de hier dus de lezing van de politie over,
zonder een verwijzing naar de lezing van de demonstranten,
die geheel anders was, zo blijkt uit een ooggetuigeverslag van
iemand, die erbij was [3]
Op zijn minst had u dus de moeite moeten doen, met de
demonstranten in contact te komen, om ook hun
kant van het Verhaal te horen.
Dat heet ”Hoor en Wederhoor” en is een
van de pijlers van de journalistiek.
En mochten de demonstranten niet ”bereikbaar
zijn voor commentaar” dan had u dat in uw berichtgeving
dienen te vermelden!
Kwalijke suggesties over de Jumbo intenties van
de demonstranten dus en gebrek aan hoor en wederhoor!
II
ONJUISTE FEITEN
”ONAANGEKONDIGD PROTEST” EN HET RECHT OP
DEMONSTRATIE
U schrijft
”In het centrum van Leiden zijn 23 mensen aangehouden na een woonprotest. Volgens de politie begonnen zij een nieuw onaangekondigd protest.”
Nu kan een onaangekondigd protest op zich voor de
politie geen reden zijn in te grijpen, omdat onaangekondigde protesten niet verboden zijn. [4]
Demonstreren is immers een RECHT en geen GUNST,
en dat recht is vastgelegd in artikel 9, Nederlandse Grondwet. [4]
[noot 5, dus niet noot 4]
Wel is het zo, dat de Overheden [zal meestal de locale
Overheid, de burgemeester zijn], in enkele gevallen beperkingen
mogen opleggen [lees mee, Redactie]
”
ter bescherming van de gezondheid
in het belang van het verkeer
ter bescherming of voorkoming van wanordelijkheden” [6]
Inhoudelijk hebben Overheden dus niets over een
demonstratie te zeggen, ze moeten die faciliteren
En wat ook belangrijk is:
Er is geen demonstratievergunning nodig [7], alleen
willen de autoriteiten wel, dat een demonstratie van te voren wordt
gemeld, wat echter niet betekent, dat je strafbaar bent als
je dat niet doet. [8]
Het gebeurt weleens, dat de burgemeester een demonstratie
verbiedt of laat ontbinden, maar dat mag alleen op grond
van die criteria, die ik al in bovenstaande heb genoemd
Zie artikel 9, Grondwet en de Wet Openbare Manifestaties
[9]
Zie onder noot 10 een voorbeeld uit de praktijk.
EPILOOG
Aan de kaak heb ik gesteld uw kwalijke suggesties
rond het Jumbo bezoek van een aantal demonstranten,
uw eenzijdige lezing van de kant van de politie en uw
gebrek aan kennis over het demonstratierecht.
Dat zou niet moeten mogen bij een journalistiek medium
als het uwe, dat immers hierdoor bij het publiek een
verkeerde indruk wekt.
WEL waardeer ik het, dat uw Redactie tenminste een
aantal Woonprotest eisen heeft vermeld [11], daaraan
hebt u wel goed gedaan, ter voorkoming van de idee,
dat het hier om een stelletje relschoppers [een beeld dat
maar al te graag door sommige media wordt neergezet]
zou gaan.
Daarvoor dus een compliment, maar wel kritiek op
het andere deel van uw berichtgeving.
Ik hoop, dat u hier iets van hebt opgestoken,
want zoals u kunt zien, is mijn kritiek met bronnen
gestaafd.
Bedankt voor het lezen en beterschap toegewenst
bij een volgende berichtgeving, anders komt de Walrus
In het centrum van Leiden zijn 23 mensen aangehouden na een woonprotest. Volgens de politie begonnen zij een nieuw onaangekondigd protest. Toen agenten die demonstratie probeerden te ontbinden, ontstond “een grimmige sfeer”. Ook zou er met stenen zijn gegooid.
Een deel van de actievoerders trok een supermarkt van Jumbo tegenover het Centraal Station in. De Mobiele Eenheid omsingelde de winkel en arresteerde de verschanste deelnemers vanwege openlijke geweldpleging of het niet kunnen tonen van een ID-kaart
Alle aangehouden demonstranten zitten nog vast.
Op de Lammermarkt in Leiden werd vanmiddag gedemonstreerd tegen de woningnood. “Wij eisen een radicaal ander en inclusief woonbeleid waarin woonrecht centraal staat. Wij eisen de huissleutels terug naar de Sleutelstad”, schreven de organisatoren vooraf op Facebook. Ook verschillende politieke partijen waren aanwezig bij het protest.
Vorig jaar liep een woonprotest in Rotterdam uit op rellen tussen demonstranten en de politie. Na afloop klonk er verontwaardiging in de lokale politiek en bij Amnesty International over het optreden van de politie. Daarop gaf de politie dronebeelden vrij om te laten zien waar het geweld volgens de politie begon.
Afgelopen zondag, 13 februari 2022, nam ik deel aan de Woonrevolutie in Leiden, het in de reeks van woonprotesten sinds deze golf van woonstrijd in september op gang kwam. Your Local Pirates, het muzikale duo waarvan ik de helft uitmaak, was uitgenodigd voor een optreden. En er was een oproep voor een radicaal blok in het zwart en dergelijke. De aantrekkingskracht was onweerstaanbaar, burn-out of geen burn-out. Ik had mijn deelname aan het woonprotest in Delft vorige week geskipt, zodat de kans dat het me in Leiden zou lukken, maximaal was. Het lukte! Wat volgt, zijn wat indrukken.
Eerst de manifestatie. Enkele sprekers, met bijzondere toespraken uit invalshoeken die extra belichting goed konden gebruiken. Op Doorbraak lees, zie en hoor je ze.(1) Een tweetal optredens, eentje van punkband Hard Voor Weinig en eentje van Your Local Pirates. Ook dat zie je terug op Doorbraak.(2) Het ging lekker, al merk ik dat ik soms naar woorden moet zoeken in mijn praatje waarmee ik onze songs inleidde. Mijn praatje was vooral weer een shout out naar al die kraakinitiatieven die de laatste tijd opbloeien, en een aanmoediging tot meer van dit moois. Joke versterkte de boel, door de namen van die initiatieven – Ivicke, Waldeck Piermont/Autonomous Student Struggle, Croesepoesen, Hotel Mokum en Kraaienest – nog eens extra te herhalen. Daarna gingen we los. Ik hoorde flinke delen van de crowd bijval betuigen. Wet Of Geen Wet, Kraken Gaat Door! Dat zou later op de dag blijken.
Na ons optreden spoedde ik me naar het zwarte blok dat schuin links achteraan al verzamelde. Een flink aantal mensen! Spandoeken en alles. Ik werd helemaal blij van binnen toen ik me tussen deze mensen – mijn kameraden! – voegde. Ik wil me niet zien als ingevlogen muzikant die komt spelen, met de betogers als publiek. Hetzelfde geldt natuurlijk voor Joke. We zijn demonstranten die ook met liedjes de actie mogen helpen versterken, om vervolgens actief mee te doen met de demonstratie.(*)
Die demonstratie was al best bijzonder. Het Zwarte Blok liep voorop! Levendige boel. Leuzen roepen, meer leuzen roepen, het ging aan een stuk door. Ik doe maar weer eens een lijstje:
Huizen voor mensen, niet voor winst!
Wet Of Geen Wet, Kraken Gaat Door!
A-Anti-Anticapitalista – veelal na enkele keren keer gevolgd door: Overthrow the System, Revolution Anarchista!
Niet Groen, Niet Links, Maar Neoliberaal!
Geen Bazen en Politici, Maar Zelfbestuur en Anarchie!
Liberta, Liberta! Anarkia Total!
Say It Loud, Say It Clear! Refugees are welcome here – niet alleen gescandeerd maar ook als liedje
Alerta! Alerta! Antifascista!
Siamo Tutti Antifascisti! Met beide handen in de lucht geroepen, en elke keer gevolgd door ritmisch geklap
Olala, Ohlelee, Solidarité avec les sans papier!
Tous le Monde Deteste la Police
Politie, Fascisten, Staatsterroristen!
Politie zagen we niet veel. Een paar fietsagenten voorop, dat was het zo’n beetje.
We keerden terug waar we waren begonnen, bij de molen op de Lammersmarkt. Daarna gingen flink wat mensen weer op pad. Dat werd een hele groep, en na enige tijd lopen stonden we voor een kort daarvoor gekraakt pand. In die straat werd het natuurlijk gezellig. Politie kwam natuurlijk een kijkje nemen, eerst twee, later vier, vijf agenten, een motor ook en een politiewagen.
Het leek verstandig voor de grotere groep actievoerders om daar niet eindeloos te blijven, dus gingen we weer lopen. Eerst een klein rondje en weer vrij dicht langs het kraakpand, daarna weer richting binnenstad. Weer leuzen, een levendige, eigenlijk erg opgewekte boel. Een enkele kleurrijke flare, net als ook tijdens de ‘officiële’ demo trouwens. Maar deze demonstratie was natuurlijk niet aangemeld en geheel onofficieel.
Enkele agenten fietsten voor, langs en achter ons. Er verscheen een lief rookbommetje met een mooie rookpluim. De sfeer was uitstekend, maar natuurlijk moest er wel een keer een punt achter gezet worden. Dicht bij het centraal station ging een groot deel van de groep de Jumbo aldaar in. Omkleden, broodje halen, whatever, het was feitelijk de afsluiting van de demonstratie.
Op dat moment waren al hoorbare politiesirenes vlakbij gekomen, en kwam er een hele rij politiebusjes in hoog tempo aan gereden, zes of zeven telde ik er, ik ving achteraf op dat er uiteindelijk nog meer waren. Ze werden gevolgd door een ME-bus. Even later vielen twee groepen ME-ers in vol ornaat, met schilden en alles, ons van twee kanten aan. Ik zette het op een lopen, achter enkele andere een zijstraat in vluchtende kameraden aan. Ik hoorde achter me: ‘Staan blijven!’ Nou, ik dacht toch echt van niet. Doorrennen! Eventjes later bleken de ME-ers niet meer achter ons aan te rennen, konden we vaart minderen en ons verder in veiligheid brengen. We waren ontsnapt. Wrang genoeg gold dat dus niet voor veel anderen. Later hoorden we dat 24 mensen van ons gearresteerd zijn geweest. Ze zijn inmiddels vrij, maar daarmee is de repressieve kous bepaald nog niet af. Alle steun voor deze kameraden!
Later die avond zag ik de berichtgeving, zeg maar gerust de politieleugens. Ik pluk een paar dingen uit het bericht van de NOS: ‘In het centrum van Leiden zijn 23 mensen aangehouden na een woonprotest. Volgens de politie begonnen zij een onaangekondigd protest.’(3)
Opmerking: onaangekondigde protesten zijn op zichzelf helemaal niet verboden. Daar kan dus geen reden zijn voor de politieaanval. De NOS suggereert dat wel. Kan iemand de NOS op de hoogte stellen van het geldende demonstratierecht?
De NS vervolgt: ‘Toen agenten probeerden de demonstratie te ontbinden “een grimmige sfeer”. Ook zou er met stenen zijn gegooid.’
Drie opmerkingen.
1 De politie kan volgens de wet helemaal geen demonstratie ontbinden, dat kan juridisch gezien alleen de burgemeester.
2 De politie heeft ook op geen enkel moment duidelijk gemaakt aan ons dat we de demonstratie moesten ontbinden, de enige communicatie in die zin was de ME-aanval zelf – maar toen was de demonstratie dus al voorbij en zaten mensen in de Jumbo.
3 De ‘grimmige sfeer’ ontstond precies door de ME-aanval. Tot op dat moment was de sfeer opgewekt, strijdlustig maar geenszins ‘grimmig’.
4 Ik heb de hele optocht deelgenomen, dan weer in het midden, dan weer wat meer vooraan. Ik heb geen steen gegooid zien worden. Als het zou zijn gebeurd, dan zou de NOS dat aannemelijk hebben mogen maken voordat ze die zomaar afdrukte. Ze had op zijn minst kunnen zeggen: de politie zegt het, maar wij hebben dat niet vastgesteld. Maar zoiets doet de NOS niet, die geeft dus alleen de politieversie.
Het is dus een verdachtmaking, met potentieel kwalijke gevolgen. Want er zijn dus mensen opgepakt, en de NOS noemt twee redenen. De tweede is ‘het niet kunnen tonen van een ID’. Maar de eerste is: ‘openlijke geweldpleging’. Daar past die zogenaamde stenengooierij in. Door die stenen zo te noemen, helpt de NOS het openbaar ministerie als dat OM echt strafvervolging zou doorzetten tegen de gearresteerde mensen.
Dit politiegeweld had een politiek doel, het was geen reactie op strafbare feiten. In optocht leuzen roepen in de binnenstad van Leiden is immers geen strafbaar feit. En die busjes en die ME waren ongetwijfeld startklaar gemaakt voordat ze maar hadden kunnen weten wat zich wel en niet bij de Jumbo zou afspelen, reëel of in hun eigen rijke fantasie. Dit was, om in justitiestijl te blijven, politiegeweld met voorbedachten rade.
Ik vermoed dat het besluit tot die politieaanval vaststond zodra duidelijk was dat er een onofficiële demonstratie gaande was, geheel ongeacht wat de demonstranten precies deden. Misschien dat iemand dat eventjes via de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) boven water kan halen? Hoe dan ook. Dit politiegeweld was intimidatie en waarschuwing: onofficieel demonstreren wordt niet getolereerd. Zeker niet als de demonstranten radiaal en anarchistisch zijn, en zich met hun leuzen tegen de complete gevestigde orde en de bijbehorende staat keren. We moeten vooral niet denken dat we ongehinderd onze optochten rond woonprotesten kunnen blijven houden zoals dat onder meer in Arnhem en Tilburg lukte.
Openlijk anarchisme, radicaal activisme opererend buiten de voorgeschreven lijntjes, en dan ook nog in support van kraakactie: dat is waarom we zijn aangevallen. Dit is politieke repressie, en verdient het scherpst mogelijke antwoord: meer radicale woonstrijd, meer anarchistische strijd.
Noten: (*) Toegevoegd, 15 februari 2022, 23.07 uur: Dit was eerst in enkelvoud gesteld, maar het geldt natuurlijk voor alleie de piraten.
Opmerking, 15 februari 2022, 23.03 uur: een aandachtige lezer wees me erop dat ik wel de noten hieronder had aangegeven, maar noot 2 en 3 in de tekst was vergeten aangebracht. Alsnog gedaan, dank!
”Een niet gemelde betoging valt weliswaar onder de grondwettelijke vrijheid van betoging, maar een burgemeester kan met de Wom in de hand zo’n betoging beëindigen en de deelnemers opdracht geven uiteen te gaan.”NEDERLANDSE GRONDRECHTEN, ARTIKEL 9 https://www.nederlandsegrondrechten.nl/grondrechten/190-artikel-9
[5]
ARTIKEL 9, NEDERLANDSE GRONDWET
”
1. Het recht tot vergadering en betoging wordt erkend, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.
2. De wet kan regels stellen ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.”
Art. 9 Gw zegt dat de overheid niet mag ingrijpen bij vergaderingen en betogingen. Wel geeft het tweede lid van het artikel de overheid de ruimte om burgers in enkele gevallen beperkingen op te leggen:
ter bescherming van de gezondheid
in het belang van het verkeer
ter bescherming of voorkoming van wanordelijkheden
Wet openbare manifestaties Deze drie criteria zijn nader uitgewerkt in de Wet openbare manifestaties (Wom) die in 1988 in werking is getreden. De wet bevat bepalingen over ‘de uitoefening van het recht tot vrije belijdenis van godsdienst en levensovertuiging en betreffende de uitoefening van het recht tot vergadering en betoging’. De Wom is dus niet alleen een uitwerking van art. 9 Gw, maar ook van art. 6 Gw over de godsdienstvrijheid. In dit verband is er een opmerkelijk verschil tussen beide grondwetsartikelen. In het tweede lid van art. 6 Gw is sprake van beperkingen ‘buiten gebouwen en besloten plaatsen’, terwijl art. 9 Gw een dergelijk onderscheid niet maakt.
De Wet openbare manifestaties geeft de gemeenteraad de mogelijkheid om bij een betoging op de openbare weg te eisen dat dit van tevoren wordt gemeld. Een niet gemelde betoging valt weliswaar onder de grondwettelijke vrijheid van betoging, maar een burgemeester kan met de Wom in de hand zo’n betoging beëindigen en de deelnemers opdracht geven uiteen te gaan. Veel gemeenten hebben rond demonstraties en betogingen een zinsnede in deze geest in hun verordeningen opgenomen: Voor het houden van een betoging of demonstratie heeft u geen voorafgaande vergunning van de gemeente nodig. Om de openbare orde tijdens een betoging of demonstratie te kunnen handhaven, is het wel noodzakelijk dat u de gemeente tijdig van uw plannen op de hoogte stelt.
Vrees voor vijandig publiek Van een overheid mag je verwachten dat ze zich niet inhoudelijk bemoeit met demonstraties. Zo kan het voorkomen dat betogende extreme groeperingen beschermd moeten worden tegen ‘brave burgers’ die zich opwinden over de demonstratie. De gedachten en uitingen van de demonstranten roepen bij het publiek wanordelijkheden en intolerant gedrag op. Vaak wordt voor deze problematiek de term ‘hostile audience’ gebruikt, ofwel ‘vijandig publiek’. Soms gaat het om mensen die proberen een demonstratie verbaal en fysiek te verstoren, soms organiseren de tegenstanders een tegendemonstratie op hetzelfde tijdstip en het liefst op dezelfde plek. In de loop van de tijd heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens min of meer een aantal criteria vastgesteld rond ‘hostile audience’.
De overheid moet niet te snel uit angst voor wanordelijkheden een demonstratie verbieden. Er is altijd een zeker risico dat een demonstratie wordt verstoord. Is de angst van de overheid gegrond, zijn er duidelijke aanwijzingen dat het uit de hand gaat lopen dan is een verbod op zijn plaats.
De overheid mag geen tegendemonstratie weigeren omdat die demonstranten op dezelfde plaats op dezelfde tijd willen demonstreren.
Mensen moeten een demonstratie kunnen houden zonder bang te hoeven zijn dat ze aangevallen worden door tegendemonstranten. Autoriteiten hebben de verplichting om niet alleen demonstraties, maar óók tegendemonstraties te faciliteren en te beschermen.
De overheid hoeft geen garantie te geven op het recht van demonstratie en tegendemonstratie. Het is een inspanningsverplichting en geen resultaatsverplichting.
Wat mag en niet mag tijdens demonstraties In augustus 2020 heeft het College voor de Rechten van de Mens naar aanleiding van de acties van boeren tegen de stikstofmaatregelen, de Black Lives Matter-demonstraties en de protesten tegen de corona-maatregelen op rij gezet wat wel en wat niet mag tijdens een demonstratie.
De overheid moet de uitoefening van het recht op demonstratievrijheid faciliteren. Het is niet toegestaan een demonstratie zomaar af te lasten of te verplaatsen naar een onaantrekkelijk tijdstip of naar een plek waar niemand je ziet.
Het faciliteren van een demonstratie betekent ook dat de overheid de deelnemers beschermt. Bij tegendemonstraties en vijandige reacties vanuit het publiek moet de overheid zich inspannen om de demonstratie toch door te laten gaan.
De bescherming die het recht op demonstratievrijheid biedt, komt alleen toe aan vreedzame betogingen. De overheid mag betogingen beëindigen als de deelnemers gebruikmaken van geweld tegen personen of objecten. Demonstraties mogen ook geen haatgevoelens propageren die aanzetten tot discriminatie, vijandigheid of geweld.
Het recht op demonstratievrijheid is niet absoluut. Onder strikte voorwaarden mag de overheid een demonstratie beperken of zelfs verbieden. Art. 9 Gw zegt dat dat de overheid het recht op demonstratievrijheid mag beperken als dit nodig is om de gezondheid te beschermen, in het belang van het verkeer of om wanordelijkheden te bestrijden of voorkomen. Besluit een overheid een demonstratie te verbieden of te beperken, dan moet zij in dit besluit duidelijk maken waarom dit gerechtvaardigd en noodzakelijk is.
Bij het beperken of verbieden van een demonstratie moet de overheid een belangenafweging maken. De overheid moet kiezen voor de minst ingrijpende maatregel die zij tot haar beschikking heeft (subsidiariteit). Daarnaast moet de overheid afwegen of de maatregel daadwerkelijk nodig is om het doel – bijvoorbeeld het voorkomen van verkeershinder – te bereiken (proportionaliteit).
GESCHIEDENIS
Staatsregeling 1798 Het recht op vereniging dook samen met het recht op vergadering voor het eerst op in de Staatsregeling 1798. Artikel 18 zag er als volgt uit:
Grondwet 1848 Vervolgens verdween het recht op vergadering een tijdje achter de constitutionele horizon om in 1848 terug te keren als artikel 10 van de grondwet: ‘Het regt der ingezetenen tot vereeniging en vergadering wordt erkend. De wet regelt en beperkt de uitoefening van dat regt in het belang der openbare orde.’ De beperking ‘in het belang der openbare orde’ werd in 1855 geregeld in de Wet vereeniging en vergadering. Thorbecke toonde zich overigens geen voorstander van een dergelijke constructie: Wat baat de erkenning van een recht in de Grondwet, welks uitoefening afhangt van de wet? Beter dan, eenvoudig te zeggen: het regt van vereeniging wordt door de wet geregeld. Ook eene Grondwet moet oprecht zijn, en niet den schijn aannemen iets te geven wat zij inderdaad onthoudt.
Vereniging en vergadering in één artikel Vanaf 1848 tot de Grondwetswijziging van 1983 stonden het recht van vereniging en het recht van vergadering samen in één artikel. Men ging uit van de niet onlogische gedachte dat als je als vereniging iets wilt bereiken, het onontkoombaar is dat je ook met elkaar vergadert. De Grondwet van 1983 bracht daar verandering in door het verenigingsrecht in art. 8 en het vergaderingsrecht in art. 9 te regelen. De twee rechten werden apart opgenomen, zodat ze op verschillende wijze beperkt kunnen worden. Ook in veel internationale verdragen is voor zo’n verdeling gekozen.
Artikel 8 kent alleen een beperking bij wet. In vergelijking met de Grondwet van 1848 is het recht niet alleen aan de ingezetenen voorbehouden, maar geldt het voor iedereen. De verplichting richting de overheid is vervangen door de soepele formulering ‘kan worden beperkt’.
Artikel 9 geeft aan dat het recht tot vergadering ook op een andere manier kan worden beperkt door het voorbehoud te maken ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’. Vergeleken met oudere Grondwetsartikelen is het recht op vergadering uitgebreid met het recht te mogen betogen.
EINDE ARTIKEL
[7] ”Veel gemeenten hebben rond demonstraties en betogingen een zinsnede in deze geest in hun verordeningen opgenomen:
Voor het houden van een betoging of demonstratie heeft u geen voorafgaande vergunning van de gemeente nodig. Om de openbare orde tijdens een betoging of demonstratie te kunnen handhaven, is het wel noodzakelijk dat u de gemeente tijdig van uw plannen op de hoogte stelt.”
[8] ”Een niet gemelde betoging valt weliswaar onder de grondwettelijke vrijheid van betoging, maar een burgemeester kan met de Wom in de hand zo’n betoging beëindigen en de deelnemers opdracht geven uiteen te gaan.”…..”Voor het houden van een betoging of demonstratie heeft u geen voorafgaande vergunning van de gemeente nodig. Om de openbare orde tijdens een betoging of demonstratie te kunnen handhaven, is het wel noodzakelijk dat u de gemeente tijdig van uw plannen op de hoogte stelt.” NEDERLANDSE GRONDRECHTEN, ARTIKEL 9 https://www.nederlandsegrondrechten.nl/grondrechten/190-artikel-9 ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 5 [9]
ARTIKEL 9, NEDERLANDSE GRONDWET”1. Het recht tot vergadering en betoging wordt erkend, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.2. De wet kan regels stellen ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.”https://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvkl1oucfq6v2/vgrnbkb31dzy
Pegida mag zaterdag niet demonstreren in Eindhoven. Burgemeester John Jorritsma heeft de betoging verboden. Dat maakte de gemeente Eindhoven vrijdagmiddag bekend.
De politie heeft sterke aanwijzingen dat er een tegendemonstratie wordt gepland waarbij geweld niet wordt geschuwd, aldus Jorritsma. Er zijn te weinig agenten in Oost-Brabant om ernstige wanordelijkheden het hoofd te bieden.De politie kan de veiligheid in Eindhoven op zo’n korte termijn na de vergunningsaanvraag niet garanderen. Ook niet bij een massale inzet, aldus Jorritsma. Daarvoor zou de politie een maand voorbereidingstijd nodig hebben.Op 26 mei leidde een demonstratie van zo’n twintig aanhangers van anti-islamorganisatie Pegida ‘tegen de islamisering’ tot rellen vlakbij de Al-Fourqaan moskee in Eindhoven. Daarbij kwam het tot een confrontatie met zo’n driehonderd tegendemonstranten. Jorritsma vreest een herhaling of erger, en ziet dan ook geen mogelijkheden om de demonstratie toe te staan.Nationale ombudsman Reinier van Zutphen zei eerder deze week het geen goed argument te vinden dat een demonstratie wordt verboden omdat die uit de hand kan lopen. De burgemeester schaadt daarmee het grondrecht op demonstratie, aldus Van Zutphen.Inmiddels heeft Pegida drie nieuwe data (11, 12 en 13 juni) voor demonstraties aangevraagd. “De mogelijkheden daarvoor worden op dit moment met hen besproken,” aldus een woordvoerder van de gemeente.Pegida reageert verontwaardigd. ‘En nu, Openbaar Ministerie? Betekent dit dat de Nederlandse rechtstaat opnieuw na 1940 capituleert, nu voor de fascistische islam,’ aldus Pegida op Facebook. EINDE BERICHT HET PAROOL [11] ”Op de Lammermarkt in Leiden werd vanmiddag gedemonstreerd tegen de woningnood. “Wij eisen een radicaal ander en inclusief woonbeleid waarin woonrecht centraal staat. Wij eisen de huissleutels terug naar de Sleutelstad”, schreven de organisatoren vooraf op Facebook. ”
Onderstaand artikel schreef ik voor Konfrontatie Digitaal. Daar is het dus al te lezen.
In het zwart en solidair: samen slaan we de repressie terug!
A longread, a very long read
De afgelopen maanden is politiegeweld en staatsrepressie in Nederland fors toegenomen. Waar je een jaar geleden demonstraties nog kon min of meer onderscheiden in wandeltochten zonder gevaar enerzijds, en risicowedstrijden anderzijds, daar heeft de politie en het ‘bevoegde gezag’ dat onderscheid zo ongeveer gewelddadig opgeheven. Elke demonstratie ter linkerzijde – voor corona-ontkenners, fascistoïde boeren en dergelijke gelden andere regels – staat onder concrete dreiging van staatsgeweld. Of dat geweld er daadwerkelijk komt, hangt niet af van het reële of door autoriteiten verwachte houding van actievoerders. Het hangt af van keuzes van het gezag: hoe ze deze keer de dreiging die ze sowieso van protesterende mensen voelen, tegemoet zullen treden. Je kunt dus niet meer zeggen: als wij een nette optocht of protestbijeenkomst houden en geen ‘geweld’ gebruiken, dan laat de politie ons met rust. Die dagen zijn voorbij. Die dagen komen terug, en meer dan dat… maar alleen als wij onze vrijheid op straat zo goed verdedigen dat we de repressieve staatsmacht op de terugtocht weten te dwingen. In het zwart en solidair: samen slaan we die repressie terug! Maar eerst: wat is er gebeurd en hoe staan we er voor?
Amsterdam: politie op krakersjacht
We zien de repressie al enkele maanden in een stroomversnelling. Amsterdam, het Woonprotest op 12 september 2021, is een belangrijk moment hierin. Al tijdens de optocht was de politie opdringerig aanwezig rond groepen demonstranten die een strijdbare indruk maakten en bijbehorende toon zetten. Een poging van een aantal demonstranten om aan het eind van de demonstratie een pand te kraken, was het excuus dat de politie misbruikte om niet alleen vermeende krakers, maar mensen die alleen maar in de buurt stonden, aan te vallen, af te tuigen en in een aantal gevallen ook te arresteren. Heel behendig maakte de politie onderscheid tussen verschillende soorten demonstranten om de actievoerders uit elkaar te spelen. ‘De politie benadrukt dat het gaat om aanhangers van de kraakbeweging “en niet om de gemiddelde demonstrant die er vandaag was.”’(1) Voor de ‘gemiddelde demonstrant’ is de politie niet zo bang: die loopt netjes tussen de voorgeschreven lijntjes. Maar ‘aanhangers van de kraakbeweging’, dat is een ander verhaal. Dat is ondermijning van het gezag en een aanval op het eigendomsrecht. Dat moet natuurlijk de kop worden ingedrukt. Afstand scheppen tussen goede demonstranten en slechte actievoerders. Een klassiek verdeel-en-heers spel van het gezag.
Spijtig genoeg voor de politie stelde Woonprotest, de actiecoalitie die de demonstratie op touw had gezet, zich vierkant op tegenover het politiegeweld.(2) ‘Laat het duidelijk zijn: wij zijn pro-kraken, dat zeiden we op het podium, dat zeggen we in de media en dat zeggen we nog steeds. Kraken moet gedecriminaliseerd worden, omdat het onderdeel is van het fundamentele woonrecht.’ En ook: ‘Kraken is het gevolg van onmenselijk wanbeleid.” En al eerder in dezelfde verklaring, over de politieterreur zelf: ‘ We zijn daar heel erg van geschrokken en veroordelen dit politiegeweld. Onze steun gaat uit naar de mensen die gewond zijn geraakt, trauma hebben opgelopen of in de cel zijn beland.’ Geen vleug van afstand-nemen, geen vleug van beide-partijen-droegen-aan-escalatie-bij, zoals je heel vaak ziet vanuit bredere actiecoalities als radicaler demonstranten op politiegeweld stuiten en daarvan dan al gauw de schuld krijgen ook. Doodgewoon glasharde solidariteit van het Woonprotest met alle deelnemers. Woonstrijd is overduidelijk ook kraakstrijd, en de poging van het gezag om die twee uiteen te scheuren is frontaal mislukt. Goed!
Den Haag: politie op journalistenjacht
Intussen was al duidelijk dat het niet bij een enkel woonprotest zou blijven. Uit de ene na de andere stad kwamen aankondigingen van demonstraties tegen de woningnood. De eerste grote zou Woonopstand in Rotterdam worden. Daar werd nadrukkelijk ver buiten die stad gemobiliseerd, al voor en op het woonprotest in Amsterdam. Voordat daar echter de volgende confrontatie plaatsvond, zagen we staatsrepressie op een heel ander actiefront. Vanaf 11 oktober hield de klimaatactiegroep Extinction Rebellion (XR) zogeheten disruptieve acties van burgerlijke ongehoorzaamheid in de straten van regeringszetel Den Haag. Natuurlijk ontregelt zoiets het verkeer. Daarin schuilt het alarmsignaal dat XR wil afgeven: regering, ga iets doen aan de klimaatramp! Natuurlijk gaat de regering niets serieus doen, daar is ze niet voor opgericht. Het hele pleidooi is dus verkeerd geadresseerd. Maar het signaal dat van de actie uit ging is daarmee niet waardeloos. En degenen die intussen echt iets probeerden te doen, waren de dappere actievoerders.
Het gezag vond het natuurlijk helemaal niets en probeerde weer dezelfde verdeel-en-heers praatjes. Demonstreren mag, blokkeren mag niet. Nu laat XR haar actievoerders vervolgens opgewekt wegslepen, en daar vind ik iets van. Maar in dit verband belangrijker: politie reageerde weer met grof geweld. Opvallend daarbij was dat ze de ene dag een Volkskrant-journalist die van dichtbij vroeg waar de politie mee bezig was, oppakte, en de andere dag hetzelfde deed met een AD-journalist en bijbehorende cameraman. De twee zaten in ene bus vol actievoerders, om de geplande actie van dichtbij te kunnen verslaan. Politie sloot de bus in en hield zowel actievoerders als de twee mediawerkers aan. Beiden hadden een perskaart, beiden moesten toch mee naar het bureau. Dat is een repressieve grensverlegging ten kwade, temeer omdat er vrij weinig commotie over ontstond. En het Openbaar Ministerie noemt de aanhoudingen nog ‘rechtmatig’ ook.(3)
Demonstranten maken vaker zulke op niets geloofwaardigs gebaseerde aanhoudingen mee, en dan geven journalisten doorgaans niet thuis. Nu het journalisten raakt, slaan ze wat meer alarm. Het zou ze sieren om van nu af aan ook scherper te zijn als het actievoerders weer eens overkomt, maar ik verwacht niet al te veel… Hans Nijenhuis, de opgepakte journalist, zei al: ‘Ik blijf er bij dat het niet nodig was om ons mee te nemen naar het bureau. Het was op straat al glashelder wie wij zijn en geen deel van het protest uitmaakten.’(3) Waar. Maar ook een manier om te zeggen: ons mag je niet oppakken maar die actievoerders wel. Zo redden journalisten wellicht hachjes, maar geen vrijheden. Want als straks alle actievoerders van de straat gesleept zijn of erger, zonder journalisten die voor ze opkomen, dan blijft er van de journalistieke vrijheid ook weer steeds minder over. Die zijn dan gewoon het volgende doelwit,.
Intussen zou het begrijpelijk, maar niet handig zijn als wij als activisten zouden zeggen: net goed, nu voelen jullie ook eens hoe het is. Beter is het om voor journalisten op te komen, ook al zijn het inhoudelijk doorgaans onze bondgenoten niet. Immers: waar journalisten door onderdrukking geen verslag meer kunnen doen van demonstraties, kunnen agenten ook makkelijker ongezien en ongeremd hun geweld inzetten tegen ons. Waar de journalistieke vrijheid teloor gaat, is van de demonstratievrijheid al snel niet veel meer over. Hier delen we een tactisch, maar wezenlijk gemeenschappelijk belang tegen de repressie. Als journalisten dat onderkenden, waren we verder. Nogmaals: er op rekenen doe ik niet. En intussen heeft de staat de paaltjes weer wat verder verzet richting expliciete politiestaat, met gebreidelde pers en al. Belarus in wording met het kabinet-Rutte als collectieve Loekasjenko die demissionair is en eindeloos blijft zitten.
Rotterdam: politie op anarchistenjacht
Een hele aanzienlijke verdere verscherping van de onderdrukking manifesteerde zich afgelopen zondag. Toen vonden burgemeester en politie het nodig om Woonprotest in Rotterdam – een levendige manifestatie en optocht met tegen de achtduizend deelnemers – het leven zuur te maken met gerichte en herhaalde politieaanvallen. Deze keer ontbrak ieder serieus klinkend excuus. Bij een poging tot kraken kun je nog zeggen: dat is strafbaar, dan gaat de politie optreden. Dat ik die strafbaarheid niet erken en kraken legitiem vind, is zo. Maar ik snap dan nog wel de staatslogica, die ik tegelijk verwerp. Ik snap het politiegeweld tegen Woonprotest Amsterdam 13 december, dat ik tegelijk totaal verwerpelijk en verachtelijk vind.
In Rotterdam is echter extra inspanning – en een totaal cynische houding jegens het gezag – nodig om het politiegeweld nog een beetje te kunnen begrijpen. Agenten sloten al vrij vroeg in de demonstratie een groep anarchisten en aanverwanten helemaal in, bejegende deelnemers vanaf het begin al met agressie, en zette die groep stil. Daarmee kwam de hele optocht tot stilstand, want demonstranten vertikten het om door te lopen zolang niet iedereen, ook de ingesloten actievoerders, onbelemmerd verder konden. Hoe dat allemaal verder ging, is op diverse plaatsen uitvoerig te lezen. De bottom line: politie viel bij herhaling demonstranten aan en probeerde die weg te knuppelen, zonder dat demonstranten de politie op enige wijze serieus aan het belagen waren. Er was letterlijk niets illegaals of dreigends aan de hand toen de politie begon met haar getreiter. Of het moeten spreekkoren geweest zijn tegen de politie, die agenten natuurlijk beledigend zullen hebben gevonden. Maar wie zich agressief gedraagt, moet nu eenmaal niet verbaasd zijn voor agressor te worden uitgemaakt.
Beelden spreken boekdelen, Op een filmpje zie je hoe achter mensen langs een groepje agenten in burgers – de beruchte stillen, ook wel bekend als Romeo’s – aan komen lopen, terwijl vooraan een linie ME zich opstelt. De Romeo’s storten zich de deels zittende menigte in en proberen mensen mee te sleuren. Panische bewegingen van actievoerders, en met grote agressie rukt de ME op. Zo opereerde de politie dus: doelbewust gewelddadig, en zonder aanleiding. Natuurlijk hoorden we allerhande smoesjes. Nu.nl had het over ‘acht mensen’ die door de politie (zijn) aangehouden wegens opruiing, belediging en verboden wapenbezit’.(4) Waar de opruiing uit bestond, bleef volslagen onduidelijk, de politie voelt zich al beledigd als mensen hardop zeggen wat het zijn – staatsterroristen – en dat verboden wapen bezit bleek te bestaan uit een enkele boksbeugel, zoals uit een latere brief van de locoburgemeester bleek.(5) De NOS had het over ‘een groep in het zwart geklede demonstranten (…) die mogelijk verboden voorwerpen zoals boksbeugels en vuurwerk bij zich hadden’, en ‘voor escalatie wilden zorgen’.(6) Oftewel: de politie denkt dat mensen moeilijkheden gaan maken en daartoe spullen bij zich hadden, en valt die mensen dus aan. Niet wegens wat mensen deden, maar om wat de politie beweert wat ze dacht dat ze wellicht zouden willen gaan doen, is de politie mensen gaan aanhouden, aanvallen en gaan slaan. Kortom: lulkoek.
De politie hield trouwens meer mensen aan dan de genoemde acht. De politie vorderde ter plekke een tram van de RET, het plaatselijke OV-bedrijf, joeg de inzittenden er uit en stopte de tram vol met opgepakte actievoerders. ID-check en fouillering volgde, evenals trouwens ook nog klappen tegen al opgesloten mensen. Daarna werden mensen er weer uit gelaten.
Dit is niet de plek voor ene verdere uitgebreide reconstructie. Her en der zijn goede uitgebreide verslagen te lezen waarin je kunt vinden wat er werkelijk gebeurde. Een aangrijpend verslag geeft “een trampassagier”, via Twitter en via een commentaar op Indymedia.(7) Salic Kilic vertelt op Vers Beton wat hij aan politiegeweld heeft gezien.(8) Eric Krebbers doet op de website van Doorbraak verslag vol foto’s en ook video.(9)De essentie is dit. De politie probeerde anarchisten te isoleren van de rest van de demonstratie, veel andere demonstranten weigerden door te lopen, politie viel zowel anarchisten als andere demonstranten aan op en rond de Erasmusbrug, actievoerders deden een uitbraakpoging met behulp van een ludiek actiemiddel, een huisje dat de woningnood symboliseerde maar noodgedwongen eventjes een andere functie kreeg. De politie sloeg, en sloeg hard ook. De hondenbrigade stond ook klaar. Het was intimidatie en terreur.
Wat was van dit alles het doel? De repressie richtte zich vrij openlijk tegen anarchisten. Die liepen in een flinke en door rood-zwarte en rood-groene vlaggen herkenbare groep. Dat, en dat alleen, was kennelijk genoeg voor de politie om deze mensen in te sluiten en af te tuigen. De hoop was kennelijk dat de rest – beroofd van een strijdbaar en levendig deel van de demonstratie – dociel doorliep. Zoals in Amsterdam ‘aanhangers van de kraakbeweging’ losgescheurd moesten worden van ‘de gemiddelde demonstrant’, zo was het nu de bedoeling dat anarchisten en andere demonstranten uit elkaar werden gedreven. In beide gevallen richt de terreur tegen een strijdbaar en radicaal deel van de woonstrijd. En daar gaat het om.
De staat weet, of voelt, dat de woningnood mensen boos maakt. De staat weet of voelt ook dat kraken tegenover leegstand al;s idee dan best aannemelijk is voor boze demonstranten. De staat weet of voelt ook dat anarchisme – dat de strijd tegen woningnood ziet als strijd tegen het kapitalistische systeem, en daarbij directe actie zoals kraken belangrijk vindt – in zo’n situatie voet aan de grond kan krijgen binnen bredere protestbewegingen. De staat weet of voelt dat die bredere protestbewegingen tegen woningnood via kraken en anarchistische invloed aan scherpte en kracht zouden winnen. De staat zit daar niet op te wachten, want daarmee loopt haar ‘orde’ – bedoeld voor grote bezitters waaronder speculanten en huisjesmelkers – gevaar.
Door anarchisten en krakers aan te vallen, valt de politie dus precies dat deel van de beweging aan wat die beweging extra kracht geeft en extra gevaarlijk maakt voor staatsgezag en kapitaalsmacht. Daarmee is de aanval tegen krakers en anarchisten feitelijk een aanval op de hele woonstrijd. De hoop is dat anarchistische bewegingen in hun activiteiten worden belemmerd. De hoop zal vooral ook zijn dat andere demonstranten afstand houden van anarchisten, uit angst dat het staatsgeweld ook henzelf treft als ze te dicht bij anarchisten lopen. Hou de anarchisten uit jullie demonstraties, distantieer je van hun acties, en we laten jullie met rust. Dat is feitelijk de boodschap die via politiegeweld aan de andere demonstranten, en vooral aan organisatoren van het protest,wordt gegeven via charges, knuppelarij en arrestaties.
Die boodschap is binnengekomen – en op grote schaal beantwoord met een indrukwekkend ‘fuck you, blijf van onze anarchistische medebetogers af’. Dat bleek al doordat mensen weigerden door te lopen toen ze merkten dat de groep anarchisten was stilgezet en ingesloten. ‘Laat ze gaan, laat ze gaan!’ weerklonk het, of woorden van die strekking. De solidariteit leefde, daar op en rond de Erasmusbrug in Rotterdam. Ook nu kwam er na afloop vanuit de organisatie weer een ondubbelzinnige afwijzing van het politieoptreden.
De afstand tussen anarchisten en andere demonstranten is met dit alles kleiner geworden, en niet groter. Dit gebeurde zonder dat anarchisten zich in zaten te houden of zich wezenlijk minder radicaal voordeden dan ze – dan we! – zijn. Anarchistische zichtbaarheid en vastberadenheid was een deel van dat succes. Het intuïtieve besef van minstens vele honderden andere demonstranten dat de politieaanval tegen de anarchisten volslagen verwerpelijk en onterecht, leidde tot een solidariteit die we in deze vorm heel erg lang niet op deze schaal hebben meegemaakt. Dat was het andere deel van het succes van Rotterdam. Een tegen een hoge prijs van verwondingen en trauma behaald resultaat. Dat wel. Maar het was de staat voor de tweede keer niet gelukt om radicalen en meer gematigden in de woonstrijd uit elkaar te spelen. De solidariteit had de twee rondes woonstrijd in de twee grootste steden van Nederland gewonnen.
Repressie: hoe sterk staan zij?
Niets wijst er echter op dat de staat daarom haar repressieve houding gaat wijzigen in minder repressieve richting. Integendeel. Met een stevige woonstrijd in opkomst, en een zelfbewuste en door steeds meer mensen als legitiem erkende rol van anarchisten daarbinnen, is de dreiging die er van de woonstrijd tegen staat en kapitaal uitgaat, gegroeid. Staat en kapitaal zullen eerder harder terug proberen te slaan dan vrijwillig meer terrein prijs geven. Komende woonprotesten dienen dan ook te rekenen op grove politieaanvallen van allerlei soort, van ID-checks en fouilleringen en preventieve arrestaties tot en met onbeheerste knuppelpartijen, charges van politie te paard, optreden met hondenbrigades, waterkanon en traangas. Dat is het antwoord van een gezag dat zich bedreigd voelt en weet door de combinatie van radicaliteit en solidariteit die de woonstrijd steeds nadrukkelijker uitstraalt.
En ook dan zal de aanleiding van het staatsgeweld niet het optreden en gedrag van sommigen actievoerders zijn. Deelname aan woonprotesten door radicalen en met name anarchisten, of zelfs het vermoeden van deelname, is excuus genoeg. Het vermoeden van zulke deelname klopt natuurlijk bij voorbaat. Want anarchisten zijn overal, zoals het ook hoort, en waar we nog niet zijn, duiken we binnenkort wel op. De repressie is dus niet zonder meer een teken van kracht en zelfvertrouwen van het staatsgezag. Het is angst die ze drijft, angst om de greep te verliezen. Het is tegelijk ook de arrogantie van een macht die denkt dat ze met alles wegkomen, van toeslagenaffaire tot en met dertigduizend coronadoden, en dus ook met ongecontroleerd staatsgeweld tegen mensen die gewoon willen wonen zonder hemel en aarde te moeten bewegen en met fortuinen te hoeven schermen die ze niet hebben om aan een geschikte woning te komen.
Er zijn goede redenen om te vermoeden dat de repressiegolf niet zomaar gaat slagen, dat de staat haar greep in ieder geval op korte termijn verder gaat verliezen. Aan de mislukking van die repressie kunnen we op een aantal manieren ook krachtig bijdragen. Succesvolle verdediging tegen de repressie opent dan de weg naar verdere en radicaler verandering.
Waarom is de repressiegolf sowieso niet zeer kansrijk? Nieuw ontluikende protestbewegingen die opkomen voor breed gedeelde verlangens van naar sociale rechtvaardigheid zijn helemaal niet zo makkelijk door staatsgeweld in te tomen, zeker als die protestbewegingen vooral jonge mensen op de been brengen. De mensen die in Amsterdam en Rotterdam – en (binnenkort) in Arnhem, Tilburg, Nijmegen, Den Haag, Groningen en elders – de straat op gaan… die mensen hebben het gevoel dat ze voor een heel eenvoudige, heel rechtvaardige zaak staan; de vrijheid om te wonen, om niet dakloos te zijn, en om niet te arm te zijn om naast huur ook nog eten, drinken en kleding te kunnen betalen. Daar hebben die mensen natuurlijk groot gelijk in! Dit verlangen is rechtvaardig, en wordt ook door heel veel mensen als rechtvaardig erkend. Woondemonstranten aftuigen betekent dus mensen aftuigen die iets vragen waarvan bijna iedereen zegt: groot gelijk, dat wil toch iedereen? Dat diepe en breed erkende rechtvaardigheidsgevoel maakt sterk. Het maakt dat repressie de woede eerder zal vergroten dan zal doen afnemen, en repressie kan dan juist ook solidariteit oproepen met degenen die er door worden getroffen. Rechtvaardigheidsgevoel plus woede is een hele sterke cocktail. Woningnood plus repressie brouwen die cocktail. Misschien dat een vroegere Russische minister de cocktail weer eens een passende naam kan geven.
Daar komt iets bij. Deze woondemonstranten zijn overwegend nieuw. Ze demonstreren niet al jarenlang, ze zijn nog hoopvol en meestal nogal onervaren. Ze schrikken dus heel oprecht van wat ze aan repressie meemaken. Ze zijn veelal ook jong: de huidige woonstrijd heeft een hele sterke generatie-dimensie. Het is een jeugd die als het ware tegen de volwassen maatschappij zegt: je stuurt ons naar propvolle school, je duwt ons flutbanen in, je verpest ons klimaat, je legt ons allerlei beperkingen op wegens een pandemie die je niet eens serieus aan het bestrijden bent… en als we om zoiets als betaalbare woningen vragen heb je een wachtlijst van 20 jaar voor ons, plus politieknuppels als we bezwaren maken. What The Fuck?! Deze boze mensen zitten ook nog eens vol jeugdige energie en nog helemaal niet ‘realistisch’ geworden door eindeloos dromen in rook te hebben zien op gaan. Denken we echt dat duizenden jonge woondemonstranten zich door ene paar politiecharges tot gehoorzaamheid en lotsaanvaarding zullen laten terroriseren? Dat dachten burgemeesters en politiecommissarissen en universiteitsbestuurders in 1964 en 1965 in Amsterdam en Berkeley ook. Die inschattingsfout is ze niet goed bekomen.
Iets soortgelijks begint zich nu af te spelen, maar dan met een jeugd die veel slechtere vooruitzichten heeft dan toen, met mensen die weten dat zij het slechter krijgen dan hun ouders, zoals hun kinderen het slechter dreigen te krijgen dan zijzelf. Wat we nu zien is niet zomaar woonstrijd. Wat we zien heeft dimensies van een jongerenrevolte, gecombineerd met een opstand tegen armoedige, volstrekt inadequate maatschappelijke voorzieningen. Zoiets is niet snel te bedwingen. Als mensen in groten getale de moed verliezen en de hoop opgeven, ja, dan kan repressie een beweging echt breken. Maar we zitten in een situatie dat mensen juist moed aan het vatten zijn en en hoop aan het vinden zijn in hun eigen en in onze gezamenlijke kracht. Nee, deze woonstrijd wordt niet zomaar in drie maanden tijd in en uit elkaar getimmerd.
Hoe verder: wat doen wij?
Het is echter niet verstandig om hier uit af te leiden dat repressie haar effect ‘vanzelf’ wel verliest en de staat het wel opgeeft. De staat geeft het namelijk nooit op als we de staat niet verslaan. Nu beleven we een ontluikende beweging in snelle opkomst. Vroeg of laat bereikt die beweging resultaten – of niet. Blijven resultaten uit, dan raken mensen ontmoedigd en dan kan de repressie een beweging wel degelijk echt breken. Zover is het niet. We dienen ervoor te helpen zorgen dat het zover ook niet komt.
Dat vergt versteviging van de woonstrijd zelf: ja, een kraakrevival en wijdverbreide huurweigering is absoluut iets om actief na te streven. Het is goed dat het begrip ‘kraken’ weer een beetje mainstream wordt. Een liedje helpt.(10) Een kraakactie helpt nog iets meer.(11)
Dat vergt verbreding van het front: dezelfde overheid die een brute politiemacht op woondemonstranten afstuurt, laat een hardvochtige belastingdienst los op mensen die een sociale toeslag aanvragen en daarbij misschien een verkeerd woord invullen op ene onbegrijpelijk formulier. Hier zijn verbanden te leggen en bondgenootschappen te smeden.
Dat vergt verdieping van onze kritiek: dezelfde staatsmacht en hetzelfde kapitaalsbelang die ons geen woning gunnen, gunnen ons ook geen planeet waar we op kunnen wonen zonder weg te spoelen of te verschroeien. We botsen dus niet enkel tegen beleid, maar tegen een staat en uiteindelijk tegen een systeem.
Dat vergt vooral solidariteit! Opkomen voor elkaar, op demonstraties en daarbuiten. We zien wat dat betreft zeer vrolijkmakende zaken. De politie valt zwartgeklede anarchisten aan op demonstraties? Weet je wat, we gaan allemaal zwartgekleed naar de volgende demonstratie! Dat soort geluiden zie je nu buiten anarchistische kringen. Het is niet alleen hartverwarmend, het kan ook buitengewoon effectief zijn. Een zwart blok van 50 mensen kun je als ME wel insluiten en gaan aftuigen. Als een demonstratie van 5000 mensen er uit begint te zien als een soort zwart blok, dan wordt dat een beetje moeilijker. En zoals mededemonstranten voor anarchisten beginnen op te komen, zo is het ook een taak van anarchisten om anderen te helpen verdedigen tegen arrogante op hol geslagen staatsrepressie. Of die nu de vorm aanneemt van politiegeweld, huisuitzetting, deportatie of belastingterreur.
Dus: 1 Solidariseer! Kom voor elkaar op. 2 Generaliseer! Laten we onze gemeenschappelijke vijand onderkennen en bestrijden. 3 Radicaliseer! Achter onze problemen ligt een systeem van staatsmacht en kapitaalsbelang en andere autoritaire instituties, van patriarchaat en witte suprematie en natuurvernietiging en wat al niet. Hoe wijder verbreid dit soort kritiek, hoe sterker de strijd op elk afzonderlijk front ook staat. Hoe meer anarchisten er zijn, en hoe effectiever die weten te opereren, hoe sterker ook de strijd op al die fronten zal staan. Anarchisten hebben heel veel steun aan de solidariteit die ze – we! – momenteel steeds meer ervaren. Anarchisten hebben heel veel te bieden aan de strijd zelf, aan praktijkervaring en aan inzichten en radicale analyse, ter oriëntatie in de strijd.
Een sterkere woonstrijd een een steviger anarchistische deelname daaraan gaan dus hand in hand. Samen slaan we de repressie terug! Maar vooral ook: samen vechten we voor een wereld waarin woningnood een nachtmerrie is of een hoofdstuk in een geschiedenisboek, maar in ieder geval geen realiteit. Op naar dat volgende woonprotest, en allemaal in het zwart!
Een soort van special in deze Strijdkroniek. Het onderwerp: politiegeweld in de Verenigde Staten tegen mensen uit gemeenschappen van zwarte en andere gekleurde mensen, en het verzet daartegen.
De Verenigde Staten beleeft momenteel nieuwe rondes van protest tegen racisme, politiegeweld en de dodelijke combinatie ervan die keer op keer mensen woedend de straat op brengt. Autoriteiten bereiden zich voor op woedend protest naar aanleiding van de naderende uitspraak in rechtszaak tegen Derek Chauvin. Dat is de agent die vorig jaar George Floyd de dood in joeg door meer dan acht minuten zijn knie op de nek te houden en hem zo deed stikken.
Deze racistische politiemoord was aanleiding tot een golf van demonstraties, gevechten met politie, plunderingen en brandstichtingen die hier en dar al de George Floyd Rebellion heet. Het was de grootste verzets- en protestgolf in de Verenigde Staten sinds de jaren zestig van de vorige eeuw. Hier en daar verloor de politie dagen- soms wekenlang de greep op hele stukken binnenstad. Dat gold voor Minneapolis, waar George Floyd om het leven werd gebracht. Het gold ook voor Portland en voor Seattle, waar enige tijd zelfs autonome zones functioneerden waar de politie de toegang werd ontzegd.
Golven van furieuze repressie, aangejaagd door president Trump, konden het verzet slechts terugslaan in combinatie met golven van beloftes en inkapseling vanuit de Democratische Partij. Die inkapseling weekte gematigder, ‘vreedzame’ en dus ‘goede’ demonstranten los van ‘raddraaiers, ‘plunderaars’ en ‘ relschoppers’, oftewel precies die radicale delen van het verzet die ervoor zorgden dat het niet langer mogelijk was het verzet, en de redenen daarvoor, te negeren. Terwijl de radicalen zeer hardhandig werden teruggeslagen, werden de gematigden afgescheept met beloftes over ‘Defund The Police’ die, naarmate de strijd wegebde, steeds minder bleken voor te stellen. De pacificatie van de George Floyd Rebellion bleek op de korte termijn helaas succesvol. Maar het was een kwestie van tijd voor een volgende opvallende politiemoord de strijd weer zou doen ontvlammen.
Die tijd was op zondag 11 april 2021 kennelijk gekomen. Op die dag hield de politie een twintigjarige zwarte man aan. Zijn naam was Daunte Wright. Hij werd verdacht van een overtreding, er bleek nog ene boete en een eerder aanhoudingsbevel uit te staan ook. Hij probeerde te ontsnappen, de politie opende het vuur, even later botste de auto op een andere. Daunte Wright overleed. De plaats: Minneapolis, ‘zo’n 16 kilometer van de plek waar George Floyd overleed nadat een agent minutenlang met zijn knie op zijn nek zat.’(1)
Weer een zwarte man die as omgebracht door een politiemacht waarin schieten keer op keer het standaard-antwoord blijkt elke keer als een zwart persoon zich niet ogenblikkelijk onderwerpt aan wat politie eist. Alsof er de doos straf staat op pogingen om om aan arrestatie te ontkomen. Alsof het leven van een zwart persoon na ‘succesvolle’ aanhouding wel wel veilig is. George Floyd was aangehouden, en volledig in de macht van agenten. Dat redde zijn leven dus niet. Is het gek dat zwarte mensen het op een lopen of rijden zetten als ze in een soortgelijke situatie dreigen te belanden?
Protesten
Vrijwel meteen begonnen mensen in Minneapolis – in Brooklyn Center, om preciezer te zijn – te protesteren. Vrijwel meteen was er politiegeweld tegen de demonstranten. De NOS: ‘Een boze menigte verzamelde zich ‘s avonds voor het politiebureau in Brooklyn Center. Verschillende politieauto’s werden vernield en er werd met stenen gegooid. Als reactie schoot de politie met rubberen kogels. Zeker twee mensen werden gewond.’(2) Aljazeera beschrijft iets soortgelijks, maar voegt toe: ‘Maar opnieuw braken er botsingen uit toen een andere groep van enkele honderden betogers zich verzamelden bij het Brooklyn Center Politiehoofdkwartier en tegen moet getreden werden met traangas en flashbang-granaten.’(3)
Erg veel ‘geweld’ vanuit de terecht geëmotioneerde demonstranten was er duidelijk niet voor nodig om de politie tot grof staatsgeweld te bewegen. Daar mag meteen bij dat er geen enkele reden is waarom deze demonstranten af zouden zien van de middelen die ze nu eenmaal hebben, en hun bereidheid die zo goed mogelijk te gebruiken. Al snel bleek dat de protesten het woedende karakter kregen die de eerste weken van de George Floyd Rebellion kenmerkten. Na de hierboven aangestipte confrontaties ging het verder. ‘vervolgens braken er plunderingen uit bij diverse winkelcentra en zakelijke winkels, plunderingen die zich verspreidden in Minneapolis en St Paul, volgens een plaatselijke nieuwsverslaggever. In Brooklyn Center werden 20 zaken geplunderd, in Middeapolis 24, in St Paul 8.’ Dat bericht de anarchistische website It’s Going Down, in dit soort situaties weer een voortreffelijke bron.(4)
Het bericht voegt er aan toe dat er in een hele reeks andere steden alweer solidariteitsacties waren. Genoemd worden de activistische bolwerken Seattle en Portland, maar ook Los Angeles, San Diego, Omaha, Oakland, Milwaukee, Kalamazoo, Kansas City, Fort Wayne, Louisville, Washington D.C en New York City waar demonstranten een brug probeerden te blokkeren. Politie probeerde dat met de knuppel in de hand te verhinderen. ‘Betogers zonder vrees braken door de eerste politielinie heen terwijl ze riepen: “You can’t stop the revolution”’, zo haalde het verslag een tweet aan.
Dit ziet er allang niet meer uit als een standaardprotest tegen weer een politiemoord. Dit ziet er uit als de vroege stadia van veel meer. Wel standaard was natuurlijk de onderdrukking, met uitgaansverbod en de nationale garde op de been, Standaard waren ook de oproepen vanuit het gezag, plaatselijk en landelijk, veelal hoogst Democratisch, tot en met President Biden, om toch vooral ‘vreedzaam’ te blijven. Kapotte winkelruiten zijn in die kringen nog steeds een groter probleem dan kapotte levens van zwarte mensen.
Intussen kwamen uit Brooklyn Center meer details over de dood van Daunte Wright.(5) De agent die hem doodschoot, zou dat per ongeluk hebben gedaan, jawel. Tim Potter is op opnames te horen als ze ‘Ik taser je! Taser! Taser! schreeuwt naar Daunte Wright. Even later hoor je haar uitroepen: ‘Holy (scheldwoord), ik heb hem neergeschoten!’ Ze had haar taser – overigens ook een wapen waarmee je de dood van iemand kan veroorzaken – voor een pistool aangezien?! Een agente die al 26 jaar bij de politie werkte?! Binnen twee dagen had ontslag genomen, net als haar directe chef. Dat maakt klaarblijkelijk deel uit van de gangbare pogingen om te laten zien dat, heus, echt waar, de overheid politiegeweld tegen zwarte mensen Serieus Nam.
De revolte ging intussen verder. Al Jazeera, over de de tweede protestnacht: ‘Honderden betogers maandagnacht tegenover politie na het vallen van de nacht en uren nadat een uitgaansverbod van zonsondergang tot zonsopgang was aangekondigd door de gouverneur. Toen de betogers weigerden om uteen te gaan begon de politie traangrasgranaten en flashbang-granaten af te vuren’. Sommige mensen vertrokken. ‘En lange linie van politie in rel-uitrusting begon langzaam de achtergebleven menigten terug te dringen terwijl ze ritmisch hun knuppels hun knuppels voor zich duwden. “Move Back”, riep de politie. “Hands Up! Don’t Shoot!” riep de menigte terug.’(6)
Er volgde een derde nacht van confrontatie, met enkele honderden demonstranten, waarvan sommigen flessen en dergelijke naar de politie gooiden. Politie gaf opdracht om uiteen te gaan, demonstranten weigerden dat, politie vielen de menigte aan nadat ze de bijeenkomst onwettig verklaarden. Traangas en flashbangs van politiezijde, stenen en vuurwerk van de kant van de opstandigen.(7)
Het politiegeweld tegen de reeks van demonstraties richtte zich niet alleen tegen demonstranten zelf. Journalisten waren herhaaldelijk doelwit, hetgeen een schandaal op zich werd. Op zaterdag 17 april zag de Minnesota State Patrol – de politie van de staat, niet het stedelijke politiekorps trouwens – zich zelfs genoodzaakt om toe te zeggend at zij van gericht geweld tegen journalisten verder zou afzien.(8) De waarde van die aankondiging is evenredig aan de aandacht en verontwaardiging die dit politiegeweld oproept. Verslapt de aandacht, dan gaat de politie gewoon weer haar repressieve gang. En natuurlijk is het helemaal niet genoeg als agenten zich tegen journalisten inhouden terwijl ze demonstranten wel blijven mishandelen. Dat de politie een public relations probleem heeft, zowel met de moord op Daunte Wright als met het geweld dat ze tegen protesten ontketende, is intussen wel duidelijk.
Chicago
Minneapolis was niet het enige centrum van anti-politieprotest. Niet alleen waren er de genoemde solidariteitsacties. Ook wekte een andere akelige gebeurtenis de aandacht, in Chicago.(9) Daar kwam video-beeldmateriaal naar buiten over weer een politiemoord. Daarop was te zien hoe een agent een door hem jongen toeroept met ‘Stop!’ Even later doet de jongen zijn handen omhoog. De agent schiet. De jongen overlijdt. Zijn naam is Adam Toledo. Zijn afkomst is latino, het voorval gebeurde in een wijk waar mensen van Mexicaanse afkomst wonen. De leeftijd van Adam Toledo: 13 jaar. De agent die hem om het leven bracht heet Eric Stillman en werkte al zes jaar bij de politie. Onervarenheid is keer op keer niet het kenmerk van killer agenten als hij.
De beelden brachten een schok te weeg, en protest bleef niet uit. Honderden mensen liepen in optocht door Chicago, een duizendtal verzamelden zich in een park. Dat was op vrijdag 16 april.(10) Leuzen van actievoerders in het park: ‘Stop killing kids’, en ‘CPD can’t be reformed’. CPD staat voor Chicago Police Department, het plaatselijke politiekorps. Dat kan dus niet worden hervormd, volgens de leus. Overigens: waar The Guardian, waaraan ik bovenstaande informatie ontleen, spreekt van duizend protesterenden in het park, spreekt Common Dreams van ‘duizenden’.(11)
‘De politie van Chicago kan niet worden hervormd’: een slogan als deze laat zien hoe sterk de radicale scherpte in dit type protesten de afgelopen jaren is gegroeid. In eerdere hoogtijdagen van Black Lives Matter, in 203 tot en met 2016, was de boosheid ook enorm. Maar toen domineerden juist omroepen om de politie te hervormen, agenten te verplichten een bodycam te dragen. Inmiddels zien en ervaren mensen hoe weinig vorderingen zulke hervormingen maken, en hoe weinig ze uithalen als ze worden doorgevoerd. De dood van Daunte Wright is door de bodycam van de verantwoordelijke politiefunctionaris bepaald niet voorkomen. Dat demonstranten nu luidop zeggen dat het Chicago politiekorps niet te hervormen is, stemt hoopvol, zoals elk einde der dodelijke illusies hoopvol kan stemmen.
Demonstraties gingen buiten Chicago ook door. Common Dreams meldde bijvoorbeeld naast de ‘duizenden’ in Chicago ook demonstraties in Washington D.C, met een duizendtal actievoerders, en honderd arrestaties. Dit gebeurde in de ‘zesde opeenvolgende nacht van demonstraties’, aldus het bericht. Nacht aan nacht demonstreren, dag in dag uit de politie trotseren: de contouren van een Daunte Wright/Adam Toledo Rebellion beginnen zich af te tekenen.
En verder…
Intussen maken autoriteiten zich dus op voor wat er kan gebeuren in reactie op de uitspraak in de rechtszaak tegen Derek Chauvin , de man van die dodelijke knie op de nek van George Floyd. Het is nu al duidelijk dat het idee dat de moordenaar van George Floyd met slechts een lichte veroordeling wegkomt – dood-door-schuld, doodslag, zoiets, in plaats van moord – tot grote woede gaat leiden. In Philadelphia is de gouverneur maar vast begonnen om duizend leden van de National Guard in paraatheid te brengen ‘in voorbereiding op enige potentiële onrust volgend op de uitspraak in de berechting van Derek Chauvin, aldus de Philadelphia Inquirer .(12)
O ja, de gouverneur die aldus de komende repressie aan het voorbereiden is, is lid van de Democratische Partij. Ik zeg het er maar bij voor degenen die in die partij nog steeds een soort bondgenoot wensen te zien in de strijd tegen staatsgeweld, racisme, en de de dodelijke combinatie ervan waarin de Amerikaanse politie zo uitblinkt.
Opmerking 20 april 14.00: enkele onnauwkeurigheden weggewerkt na feedback van een alerte lezer – waarvoor dank!
Een jaar geleden overleed kameraad en goede vriendin Dhjana. Hieronder lees je het verslag dat ik schreef van de uitvaartbijeenkomst op 11 januari 2020. Het verscheen eerder in de Buiten de Orde, 2020, nummer 1. Vandaag is een goede dag om dit ook op mijn website te plaatsen.
Bij het overlijden van Dhjana
Dat was een heel bijzondere bijeenkomst, op 11 januari (1) in een kerkgebouw in Ede. Het was al te merken op weg erheen. In de trein trof ik bekenden uit de anarchistische actiewereld, in de bus in ede waren het al hele groepjes, en bij het kerkgebouw zelf herkende ik van afstand ook weer medestanders. Het enige wat ontbrak was eigenlijk een politiebusje met videocamera, om het hele samenscholing in de gaten te houden. Je weet maar niet wat ze van plan zijn, nietwaar?
Wat we van plan waren was: afscheid nemen van onze vriendin en kameraad Dhjana. Zij was de zondag 5 januari overleden. Dat afscheid namen we op een bijeenkomst in dat kerkgebouw, een Viering van het Leven, zoals in de uitnodiging stond. We waren met velen, ik denk zeker iets van 100 tot 150 mensen. Voor een flink deel mensen uit de actiewereld waar Dhjana zo’n inspirerend deel van was. Pas op en rond die bijeenkomst werd me duidelijk hoe groot haar rol daarbinnen geweest moet zijn geweest, zoveel mensen uit actieland zag ik er. Maar er waren ook mensen van de bikersclub waarin ze zat, van de breivereniging, van de kerkelijke gemeenschap waar ze als atheïstisch boeddhist een plek voor spirituele bezinning had gevonden, en natuurlijk familieleden.
De hele opzet van de bijeenkomst was met een 41 pagina’s tellend draaiboek, opgesteld door Dhjana, voorbereid. We kregen door Dhjana uitgezochte muziek, live zowel als opgenomen. We kregen inspirerende teksten. Familieleden en vrienden spraken over verdriet en indringende herinneringen. Tegen het einde bood Dhjana ons postuum te gelegenheid om, geheel in haar geest, aankondigingen te doen van demonstraties en andere radicale activiteiten.
Een gedetailleerd verslag voert te ver, en een uitvoerig in memoriam ga je hieronder niet lezen: ik vind de woorden nu niet. Hoe belangrijk Dhjana was voor velen van ons, mag blijken uit de toespraak die een goede vriend van haar op de bijeenkomst hield, en die we op zijn verzoek graag hiernaast (2) afdrukken. Ik voeg daar zelf een enkel woord aan toe.
Dhjana leerde ik kennen ergens in 2012, in de nadagen van Occupy, toen ze bezig was actie tegen prde vrijheid bedreigend internetverdrag, ACTA, op touw te zetten. Ik zag haar dat jaar ook een toespraak houden op 1 Mei tijdens de Rondje Binnenhof-actie, een optocht rond het Binnenhof, met toespraken op het Plein. Met de felle, heldere stijl die haar kenmerkte, riep ze op tot on burgerlijke ongehoorzaamheid tegen het om zich heen grijpende bezuinigingsbeleid. Enkele maanden later hield ze een actie tegen de op handen zijnde verkiezingen – door het demonstratief verbranden van stempassen.
De jaren erop zette zich in voor de vrijheid van vluchtelingen en migranten. Eerst vooral via de actiegroep Deportatieverzet, die mensen in vreemdelingendetentie steunde – mensen die opgesloten zaten, veelal om gedeporteerd te worden, mensen die soms in hongerstaking gingen. Eenmaal lanceerde zij en kameraden zelf een hongerstaking uit solidariteit. Later verlegde ze haar activiteit naar vluchtelingengezinnen met kinderen, opgesloten in zogeheten gezinslocaties. Uit die inzet kwam de actiegroep Geen Kind aan de Kant voort, waar ze aanvankelijk de kar vrijwel alleen van trok. Via een demonstratietour die ook Gilze-Rijen – waar zich zo’n gezinslocatie bevindt -aan deed, raakte ik hierbij betrokken.
Ik herinner me een informatiebijeenkomst die ik had helpen opzetten en waar zij sprak. Het was een warme middag in mei 2016, maar tijdens de uiteenzetting voelde je de temperatuur met meerdere graden dalen wegens de ijskoude feiten die Dhjana uiteenzette, de schets die ze maakte van hoe vluchtelingenkinderen door de Nederlandse staat worden behandeld, met verwaarlozing en boetes, en maar al te vaak met gewelddadige deportatie als sluitstuk. Geen woord vals sentiment, maar des te indrukwekkender.
In 2016 droeg ze Geen Kind aan de Kant over aan een nieuwe groep over, maar ze bleef betrokken. Op een demonstratie van geen Kind aan de Kant in Katwijk hield ze bijvoorbeeld een toespraak waar ze, zeer karakteristiek, de vluchtelingenkinderen zelf oproep zich tegen het onrecht dat hen werd aangedaan, te verzetten. Sowieso stonden op dit type demonstraties de kinderen steeds centraal bij haar. Die liepen letterlijk voorop. Ze voerde actie voor de kinderen, maar bovenal met de kinderen samen. Ook dat was Dhjana.
In haar laatste jaren stak ze vooral energie in een ander project Support & Recovery voor activisten. Dat wortelde in het idee dat actievoeren persoonlijk nogal wat van mensen eist, dat actievoerders in de strijd trauma’s en frustraties en andere mentale schade kunnen oplopen, en dat actievoerders dus ergens terecht moeten kunnen waarin ze ondersteund en geholpen worden om die schade te helen of ten minste zo goed mogelijk te verwerken. Groot was haar trots en voldoening toen ze merkte dat dit project niet alleen aansloeg, maar dat anderen dan zijzelf deze activiteit op begonnen te pikken en uit begonnen te voeren. Volgens mij is het ingang doen vinden van Support & Recovery een van de belangrijkste bijdragen die de actievoerder en mens Dhjana ons heeft nagelaten.
Wat ze ook deed in de strijd, ze deed het van binnen uit, met een krachtige spiritualiteit die voor haar verbonden was aan het Boeddhisme – of Bouddhisme, zoals ze consequent schreef. Eigen verantwoordelijkheid nemen, van binnen uit. Dat was tegelijk haar anarchistische inspiratie. Het gaf haar kracht, vastbeslotenheid maar tevens warmte.
Terwijl Support & Recovery steeds beter ging lopen, werd ze ziek. Eerst longkanker, met in het voorjaar van 2019 een operatie. Nadat ze weer op de been was – ik zag een zeer opgewekte Dhjana opduiken op de grote Klimaatmars in Den Haag op 27 september – kwam de kanker terug, op plaatsen waar het niet meer te stuiten bleek. Op de dag dat ze ziou verhuizen van haar woning naar een hospice werd ze niet meer wakker. Op het passende tijdstip van 13.12 uur overleed ze. Dat deed ze vast expres, zoals in de toespraak hiernaast ook al werd opgemerkt.
Een kleine herinnering tot slot. In juni 2016, in Breda tijdens een actie tegen Pegida, zag ik een keurige mevrouw met keurige lange haren, ik meen met een doek om haar hoofd. Wwe waren net door agenten een eind van de plek waar we protesteerden, teruggedreven. De vrouw begroette me ironisch-opgewekt. Ik herkende haar aanvankelijk niet, tot het kwartje langzaam viel. ‘Sukkel!’voegde ze me opgewekt toe. Het was natuurlijk Dhjana, geheel in stijl protesterend tegen de fascisten. Zo zal ik haar onthouden: opgewekt en dwars, ontzag voor niets en niemand. Een waarlijk vrije vrouw.
Noten:
1 Dat wil dus zeggen: 11 januari 2020
2 in BdO 2020, nr. 1 dus
Peter Storm
Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Bij Dhjana’s overlijden, een jaar geleden
De afgelopen week spraken vele duizenden Nederlanders zich uit over de dood van George Floyd, die in de VS om het leven kwam door politiegeweld. Dat gebeurt ook in Nederland. Wie kent Salim Hadj Ali, Raymon Goekol? Of bijvoorbeeld Tomy Holten?
Er zijn grote overeenkomsten tussen de aanhouding van Tomy Holten en George Floyd. Tomy overleed twee maanden geleden, op 14 maart 2020. Het optreden van de politie toont grote overeenkomsten. Ook Tomy werd langdurig met zijn gezicht op de grond gedrukt terwijl een agent geknield zat op z’n rug/nek en een andere agent een politieschoen op zijn gezicht had.
Politiegeweld – overleden 60 minuten na aanhouding Wij hebben gesproken met de broer van Tomy. Op basis van documenten die de broer aan ons heeft laten zien, komt het volgende beeld naar voren. Op de dag dat heel Nederland aan het hamsteren was vanwege de corona-uitbraak, was Tomy in de Jumbo in Zwolle. Hij was daar, net als de rest van Nederland, met als doel om te winkelen. Weet je nog: dit was de dag dat de schappen leeg waren. In de winkel rende hij en volgens de medewerkers ontweek hij dingen die er niet waren.
Het personeel besloot om hem naar buiten te sturen, ondanks dat ze de situatie niet gevaarlijk vonden. Een Jumbo-medewerker sprak hem aan, ze knuffelden zelfs. Daarna werd hij rustig naar buiten begeleid. Toen rende Tomy weer terug de winkel in. Daarop besloot het personeel om de politie te bellen. Daarna arriveerde de politie. Daar beginnen de gemaakte filmbeelden – zie hieronder.
Voor de duidelijkheid: Tomy had niets gestolen en niets strafbaars gedaan. Hij was ongewapend. Hij was geen risico voor omstanders – en zeker geen levensbedreigend risico voor de politie. Toch werd Tomy door een overmacht aan politiemensen en meerdere burgers langdurig met fysiek geweld in een buikligging vastgehouden. Heel kort daarna, 60 minuten later, is hij dood. Dat gebeurde onder verantwoordelijkheid van de politie, als gevolg van politiegeweld en met betrokkenheid van meerdere burgers.
Videobeelden arrestatie Tomy Er zijn beelden gemaakt van zijn arrestatie. Op video 1 zien we dat de Nederlandse man met Haïtiaanse achtergrond door een aantal mensen naar de grond wordt gewerkt. Er zijn vier Jumbo medewerkers bij betrokken. Als ze hem in een buikligging fixeren zijn er twee agenten, een Jumbo medewerker en twee burgers die boven op hem springen. Een agent zet met zijn schoen het hoofd van Tomy klem op de grond. Hij drukt met zijn ene hand op de rug van het slachtoffer en drukt met zijn andere hand de arm van Tomy tegen de grond. Een andere agent heeft zijn knie op de rug van het slachtoffer gezet (dat bemoeilijkt de ademhaling) en drukt met zijn hand op of net onder zijn nek of slaap (Tomy had een grote wond op zijn slaap). Tegelijkertijd drukken nog twee of drie andere mensen (geen agenten, waarschijnlijk burgers) Tomy hard tegen de grond. Een daarvan drukt lange tijd op de nek van Tomy.
De beelden op het tweede filmpje zijn later gemaakt, vanuit ongeveer dezelfde camerapositie maar verder weg. Degene die het eerste filmpje heeft gemaakt, is niet te zien. Het gaat waarschijnlijk om beelden die later gemaakt zijn en door iemand anders. De grijze auto is weg, Tomy ligt nog op dezelfde plek. Te zien is dat twee politieagenten en vier mensen in burger nog steeds op Tomy zitten. Dit filmpje duurt tweeëneenhalve minuut. Dat betekent dat de hele groep mensen gedurende langere tijd op Tomy heeft gezeten. Tomy schreeuwt herhaaldelijk. Hij is duidelijk in ademnood. Een Jumbo medewerker zegt (op 1.55) dat hij in de winkel nog tikkertje met Tomy heeft gespeeld. Een collega reageert verbaasd.
De Jumbo medewerker verklaarde achteraf tegen de broer van Tomy dat het hart van Tomy “200 kilometer per uur” ging. In het volle bewustzijn dat Tomy zich in een noodtoestand bevond, belde de Jumbo tóch de politie. Hoe het afliep is inmiddels bekend.
Onze visie Een belangrijk verschil tussen de situatie in Amerika en Nederland is de schaal waarop het gebeurt. In de VS overlijden jaarlijks meer dan 1000 mensen onder de verantwoordelijkheid van de politie. Hier veel minder – maar ieder slachtoffer is er een te veel. Het type situaties waarin mensen overlijden is vergelijkbaar. Als we kijken naar het overlijden van Tomy Holten zijn er bijvoorbeeld grote overeenkomsten met het overlijden van George Floyd.
Een verschil tussen de beide zaken is het gevolg voor agenten. De agenten die betrokken waren bij George Floyd zijn meteen ontslagen. In Nederland daarentegen is er in de afgelopen vier jaar geen enkele agent voor de rechter gekomen – en dat terwijl er sinds 2016 al 41 mensen zijn overleden onder de verantwoordelijkheid van de politie.
Meer informatie over Tomy Holten als persoon vind je hier.
UPDATE 13 juli 2020
De afgelopen maand heeft de broer van Tomy Holten zich actief ingezet om rechtvaardigheid voor de dood van zijn broer te krijgen. In deze update brengen we je op de hoogte:
Het OM wil geen antwoord geven op de vraag of burgers als verdachte aangemerkt zijn van betrokkenheid bij de dood van Tomy en weigert om verdere vragen te beantwoorden;
Op nieuwe videobeelden is te zien dat medewerkers van de Jumbo betrokken waren bij de aanhouding van Tomy, maar de supermarkt houdt vol dat zij hier niet van op de hoogte zijn;
Er is een voorlopig autopsierapport opgestuurd. Dit rapport mag de broer van het OM niet delen met derden. Het autopsierapport bevat volgens de broer onjuistheden en is onvolledig.
Het OM heeft de nabestaanden gestraft voor hun kritische houding door geen informatie meer met ze te delen;
OM geeft geen informatie over verdachte burgers In alle video’s is te zien dat er mensen betrokken waren die geen politie-uniform dragen. Ook is te zien dat supermarkt medewerkers betrokken waren. Wij hebben daarom aan het OM gevraagd of er ook burgers verdacht worden van betrokkenheid bij de dood van Tomy Holten. Het OM weigerde om deze te vraag te beantwoorden. Zij schreven ons:
“Omdat het onderzoek nog gaande is, is het te vroeg om op specifieke vragen in te gaan.”
Na aandringen van onze kant om meer duidelijkheid te geven, gaf het OM aan dat ze verdere vragen van ons niet meer gaan beantwoorden:
“De rijksrecherche doet onderzoek naar het incident. In het kader van de waarheidsvinding zijn de mensen gehoord die betrokken waren bij het incident of er getuige van zijn geweest. Zoals gezegd is de zaak in onderzoek en zullen we de uitkomsten melden zodra dat mogelijk is. Op verdere vragen van uw kant geven wij vanaf nu geen antwoord meer.”
Hierop hebben wij wederom gereageerd dat onze vragen gericht zijn op het proces, niet alleen op de uitkomst. Daarover doet het OM dus geen mededelingen.
Nieuwe videobeelden tonen betrokkenheid supermarktmedewerkers Op nieuwe beelden die de broer van omstanders heeft gekregen, is te zien dat medewerkers van de Jumbo actief betrokken waren bij de aanhouding. Op een van de nieuwe video’s is te zijn dat zij op de openbare weg proberen om Tomy uit een stilstaande auto te halen. Uiteindelijk stapt Tomy zelf uit. In een andere video is te zien dat een Jumbo medewerker de schouder van Tomy tegen de grond drukt, terwijl anderen ook op hem zitten. Zij houden zich hiermee niet aan de 1,5 meter regel, die toen al van kracht was. De Jumbo houdt echter vol dat zij niet weten dat medewerkers op hem hebben gezeten. Dit standpunt dragen zij ook uit naar journalisten die er vragen over stellen, terwijl uit de beelden iets anders blijkt.
Autopsierapport bevat onjuistheden en is onvolledig Begin juli 2020 kreeg de broer een voorlopig autopsierapport. Opvallend genoeg mag hij dit rapport van het Openbaar Ministerie niet delen met derden. Dit bemoeilijkt de transparantie van het onderzoek. Wij hebben het dus niet ingezien. De broer van Tomy heeft ons wel een aantal dingen verteld waar hij vraagtekens bij zet:
Er staat in het rapport dat een agent zijn knie op de schouder van Tomy geplaatst heeft, maar er staat niet in (zoals op de beelden te zien is) dat een agent zijn schoen langdurig op het gezicht van Tomy zette;
In het rapport staat dat Tomy slechts oppervlakkige huidbeschadingen heeft. Bij de lijkschouw heeft de broer zelf gezien dat hij een dichtgenaaide wond van 10 cm heeft bij zijn lies. Wat is de oorzaak hiervan?
In het rapport staat dat Tomy “vervelend (mogelijk psychotisch gedrag) vertoonde”. Dat is opvallend: hoe kan uit het autopsierapport blijken dat hij mogelijk psychotisch was?
In het rapport staat dat hij door de beveiliging van de Jumbo naar buiten gewerkt is. Dat is een nieuwe wending, want volgens opnames die in het bezit zijn van de broer blijkt dat supermarktmedewerker P. hem naar buiten begeleid heeft. P. is geen beveiliger.
OM deelt geen informatie meer De broer van Tomy heeft de afgelopen weken actief onderzoek gedaan en journalisten op de hoogte gehouden van zijn vorderingen. Hij had binnenkort een afspraak met het OM om samen naar de beelden te kijken die in de supermarkt gemaakt zijn. Die afspraak heeft het OM nu afgezegd. Ze hebben zelfs aangegeven dat ze helemaal geen informatie meer zullen verstrekken. Het OM schreef aan de advocaat van de broer van Tomy:
“Door de opstelling van uw cliënt ontbreekt wat mij betreft de basis om verdere informatie aan uw cliënt te verstrekken totdat het onderzoek volledig afgerond is en ik een beslissing heb genomen over de afdoening van de zaak. Het gesprek dat ik met u en dhr. Holten op 24 juli aanstaande zou hebben, komt dan ook te vervallen.”
Het OM straft hiermee de broer van Tomy voor zijn actieve en kritische houding, door hem niet meer van informatie te voorzien.
EINDE ARTIKEL
Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Controle Alt Delete]/”Is Tomy Holten onze George Floyd?”
VOORAF: Beste lezers, Zoals diegenen, die mijn website vaker bezoeken, kunnen zien, post ik hier regelmatig stukken van schrijfster, dichteres en politiek activiste Joke Kaviaar. [1]Omdat ik grote bewondering heb voor haar niet aflatende inzet voor vluchtelingen, een wereld van Gelijkheid, haar inzet tegen racisme en ander onrecht.Zoals ook haar niet aflatende strijd tegen politiegeweld.Bezoek haar website en dan kunt u het zelf zien [2]Ik deel haar inzet voor vluchtelingen, tegen racisme, tegen politiegeweld.Terecht windt Joke zich erover op, dat iedere keer wanneer een of meerdere politiemannen iemand neerschieten [Rishi Chadrikasing] [3] of in een nekklem nemen [Mitchel Henriquez] [4], zij of niet worden vervolgd, of dat, in het zeldzame geval dat er een rechtszaak komt, vrijspraak volgt, ook al is iemand [zoals bij Rishi Chadrikasing] in de rug neergeschoten, terwijl hij dus al wegliep of wegrende [5]En als er dan TOCH een veroordeling komt, zpa;s in de zaak Mitch Henriquez, dan is het zo’n belachelijk lichte straf, dat het een klap in het gezicht van de nabestaanden is. [6]Ik heb eens een kleine lijst gemaakt van dodelijke politie-schietincidenten, waarnaar de Rijksrecherche onderzoek had gedaan.AND GUESS WHAT? In alle gevallen, die ik in vogelvlucht heb nagetrokken, was er sprake van zelfverdediging. [7]Onthutsend. Ik durf rustig te zeggen, dat iedere keer als er sprake is van een politie geweldsincident, de politie schaamteloos in bescherming wordt genomen.Ik herinner mij nog de politie executie van Michael Fudge, waaraan zowel Joke Kaviaar als ik aandacht hebben geschonken [8], waarbij burgemeester Femke Halsema al bij voorbaat de ongelukkige opmerking maakte ”trots te zijn op de politie” [9]Zij bezocht de schietende agenten wel, de moeder van de overleden Michael Fudge niet. [10]Is dat een burgemeester voor alle Amsterdammers?De enige, die haar mond opendeed over die politie executie was Bij1 raadslid Sylvana Simons, iets wat haar duur te staan kwam. [11]But never mind, Sylvana spoke the truth. [12] En nu moest Tomy Holten, een 40 jarige zwarte man, eraan geloven.Hoewel er werd gesproken van een hardhandige aanhouding [13], kwam het OM met het Verhaal, dat hij was overleden aan een overdosis drugs. [14]We zullen het waarschijnlijk nooit zeker weten, maar IK heb er mijn twijfels over, zeker gezien het gewelddadige karakter van de arrestatie. [15] Daarom moeten we alert blijven.Daarom is het goed en noodzakelijk, dat mensen zoals Joke Kaviaar protesteren, dat een Peter Storm protesteert [16], dat anderen en ook ik proberen hun steentje bij te dragen. Zodat ze weten, die Boosdoeners [de ”goeden” niet te na gesproken] dat wij waakzaam blijven, strijdbaar blijven en dat het Onrecht niet zomaar in de Doofpot kan worden gestopt. En daarom mijn Shout Out aan Joke Kaviaar, die over de dood van Tomy Holten een indrukwekkend Stuk schreef [17], dat ook op Indymedia staat. [18]En waaronder ik op de Discussiepagina een Commentaar heb geschreven LEES LezersEn BLIJF ALERT NO JUSTICENO PEACE Astrid Essed ZIE VOOR NOTEN https://www.astridessed.nl/noten-1-t-m-18-shout-out-aan-joke-kaviaar-reactie-op-haar-stuk-over-dodelijk-politiegeweld-tegen-tomy-holten/
Opinie, gepost door: Joke Kaviaar op 16/10/2020 10:04:36
Daar gaan we weer. Opnieuw geen vervolging van smerissen die iemand vermoord hebben. Alweer een rotsmoes bedacht om de verantwoordelijkheid bij het slachtoffer te kunnen leggen. Dit keer gaat het om de dood van Tomy Holten. En hij had niet eens gearresteerd mogen worden.
Control Alt Delete meldt dat de dood van Tomy volgens het onderzoek van de rijksrecherche het gevolg is van een overdosis drugs. Als ik ‘rijksrecherche’ en ‘onderzoek’ in een zin zie samenkomen, denk ik altijd meteen weer aan de dood van kraker Hans Kok in 1985 in een politiecel, na een ontruiming in de Schaepmanstraat in de Staatsliedenbuurt. De datum staat in mijn hoofd en ziel gegrift: 25 oktober 1985. Ik zat toen ook in het cellenblok. De herinnering aan bewakers die in de cellengangen een ieder die na het bekend worden van de dood van ‘Hansie-boy’ schreeuwde, huilde of op de deur bonkte, toesnauwden: ‘Hou je bek of we komen ff binnen’ en ‘Het was toch maar een junkie’ komt direct terug. Rauw en pijnlijk. En ook hoe ik die ochtend na verhoor in het wachthok van de wachtcommandant hoorde dat er gemeld werd dat hij ‘blauw aan liep en overgaf’. Hoe ik hoorde dat ze niks deden en rustig de komst van een arts in de middag af gingen wachten. Niet veel later was er paniek en werd ik haastig weggemoffeld in een groepscel omdat ze zo gauw niet wisten waar ik daarvoor gezeten had. Aan dat alles moet ik denken als ik het hoor van Tomy Holten. Ik moet denken aan het verhoor bij de rijksrecherche waarin ik onder druk werd gezet om mijn verklaring in te trekken. Dat is wat ze doen als een verklaring hen niet uitkomt. Er is maar een conclusie mogelijk: hier wordt weer op zijn minst een nalatigheid afgedekt. Eentje die volgt op politiegeweld tijdens arrestatie eerder op de dag, net als bij Hans Kok.
Smerissen doen natuurlijk nooit wat fout en als ze wat fout doen, dan is het in dienstverband en met het geweldsmonopolie in de hand. Dan is het met ruggensteun van eender welke minister van Onveiligheid en Klassejustitie. Dan mag het omdat smerissen vol vooroordelen zitten over burgers die er anders uitzien – huidskleur, niet westers uiterlijk – en/of zich afwijkend gedragen – verward of anti-autoritair. Dan mag het omdat smerissen alleen weten om te gaan met een ieder die ja en amen zegt, een Neederlandse naam heeft, de taal perfect spreekt en schrijft. En weer wordt er dan iemand vermoord op straat – gewurgd, neergeschoten, verstikt – of in een levensbedreigende toestand in een cel gedumpt – ziek, verslaafd, psychotisch – omdat ze die mensen toch kunnen missen als kiespijn.
Ja, smerissen hebben een hekel aan alles en iedereen die afwijkt. En daarom doen ze aan ‘etnisch’ profileren, ofwel racisme. En daarom kan iedereen die niet uit zijn woorden kan komen, oude kleren draagt, een ieder bij wie armoede en ongeluk van mijlenver te zien zijn, niet bepaald rekenen op hun sympathie. Daklozen worden bespot en beboet. Ongedocumenteerden, zogenaamde ‘illegalen’, ofwel vluchtelingen opgejaagd. Iedereen met een migratie-achtergrond tot terrorist verklaard. Verwarden, gedumpt door jarenlange bezuinigingen op de geestelijke gezondheidszorg, voor gek verklaard. Gooi maar in de cel, dan zijn we er van af. Gaat het niet makkelijk, dan gaan we er bovenop zitten. Gaat de arrestant dood, dan stemmen we even onze verklaringen op elkaar af en gaan we in een whatsapp-groep racistische shit zitten delen.
Ja, aan al die dingen moet ik denken als ik hoor dat ze nu ook weer met de dood van Tomy Holten wegkomen. Hans Kok werd ook weggezet als een junkie. Al het onderzoek was er op gericht op de verklaring ‘eigen schuld dikke bult’ uit te kunnen komen. Bij Rishi Chandrikasing was het zijn weglopen, als ik me goed herinner, wat aanleiding gaf hem in de rug te schieten. Bij Mitch Henriquez was het een grap die hij maar beter niet had kunnen maken. Allemaal eigen schuld. Moet je maar doen wat oom agent zegt. Ik ga niet eens meer de moeite nemen nog te proberen al die verzonnen toedracht en rotsmoezen te weerleggen. Het heeft geen zin. De smerissen worden niet vervolgd. En als ze na een artikel 12 procedure bij het Gerechtshof toch nog door een tot vervolging gedwongen OM voor de rechtbank verschijnen, blijft het bij een vermaning of een strafje dat amper naam mag hebben. De conclusie is altijd: de burger heeft alles maar te pikken en wie niet voorbeeldig genoeg is, waagt zijn of haar leven. De familie van Tomy zal ongetwijfeld ook zo’n artikel 12 procedure beginnen. Vooral doen, want de smerissen zijn er niet blij mee. Maar er moet meer gebeuren om de smerissen te leren dat ze geen mensen mogen vermoorden. Om te beginnen! Er moet meer gebeuren om te zorgen dat ze geen mensen meer KUNNEN vermoorden. Omstanders zullen moeten ingrijpen. Eender op welke manier die op dat moment het handigst is. Daar is geen handleiding voor. Maar toekijken? Nee. Het minste: filmen, vanaf het begin, zodat ze niet kunnen zeggen dat er iets niet op staat en dat zelf heel onschuldig kunnen gaan invullen. Maar liever nog: verhinderen. Er zal in de wet wel staan dat je smerissen niet mag dwarsbomen. Ik weet het wel zeker. Maar de mores zegt dat moord dient te worden voorkomen. De wet ook trouwens maar de wet is het instrument van de staat. Het instrument van verzet moet de solidariteit zijn.
All Cops Are Bigots. De smeris moet als geheel worden afgeschaft: ‘Defund the police!’ roepen ze in de VS. Ontwapen de smeris, maak ik er van. Neem hun autoriteit niet voor vanzelfsprekend aan. Maar weet: dat zal wel weer bestraft worden. Als je tegen een smeris zegt dat-ie een klootzak is, klaagt-ie al dat er geweld is gebruikt. Leuk om de statistieken van ‘geweld tegen hulpverleners’ op te schroeven. Leuk om daar weer wetten op te baseren die je zonder uitzondering tot de cel veroordelen omdat je ACAB hebt geroepen. De smerissen die de dood van Tomy Holten op hun geweten hebben zijn moordenaars. Hun namen zullen wel weer geheim zijn gehouden. Ze zijn niet eens aan te wijzen. Doodseskaders met maskers op zijn het nog net niet, maar het scheelt niet veel. Zolang ze door wetten beschermd worden, kunnen hun slachtoffers slechts door omstanders gered worden. Laat de smeris hun gang niet gaan en stop politiegeweld! Stop de geüniformeerde terreur. Gewoon: stop het.
ANP