LATE ROOS
GEDICHT VAN J. PRESSER
Door Astrid Essed genoemd:
LATE ROOS
LEZERS
Nadat ik heb nagedacht over, hulde betuigd aan en heb geschreven over de Februaristaking [1], stond ik,
zoals altijd rond deze Tijd tot de 4 Mei Herdenking,
extra stil bij WO II en de vernietigende gevolgen voor
hen, die door de nazi-rassenwaan waren uitgesloten en
vervolgd:
Niet alleen de Joden, maar ook zigeuners, homosexuelen,
uiteraard socialisten/communisten [als eerste in concentratiekampen gestopt en geliquideerd],Jehova’s Getuigen [die militaire dienst weigerden], geestelijk
gehandicapten en ga zo maar met het trieste rijtje door.
Hierbij stuitte ik ook op het magistrale Werk van de joodse
historicus J. Presser [2], ”Ondergang, de vervolging en
verdelging van het Nederlandse Jodendom, 1940-1945”
[3]
Iedereen aan te bevelen, maar zoals in de aard der
Zaak huiveringwekkend
Een Aftelsom van vernietiging
In dit boek vond ik een aangrijpend gedicht, over iemand,
die de verschrikkingen van WO II had overleefd, maar zijn
jonge vrouw niet
Het bleek een gedicht van J Presser zelf [onder pseudoniem J. van Wageningen, uit zijn dichtbundel
”Orpheus en Ahasverus” [4]
en ik wil u dit Gedicht niet ontzeggen, lezers
Zie dit voor mij onvergetelijke Gedicht
Daaronder het Notenapparaat
En laten wij, aan de hand hiervan, nooit vergeten,
wat voor Kwaad fascisme kan aanrichten
ASTRID ESSED
GEDICHT
Zo keerde hij terug en moest
De taal der levenden weer spreken,
In vreemde tuinen onverwoest
Zijn eigen late rozen kweken,
Zijn brood aan vreemde tafels breken
Na arbeid weer als vroeger noest.
Hij was dan toch niet zo bezeerd
Als sommigen veronderstelden;
Men oordeelde ook wel verkeerd,
Dat de herinnering hem kwelde,
Of was hij toch een van die helden,
Die door een vuur gaan ongedeerd?
Misschien, misschien; hij sprak die taal,
Hij deed dat werk; hij leek te leven;
Dat was ook zo. Al deed eenmaal,
Zègt men, bij ’t rozenplukken even
Een woord, een klank zijn handen beven:
Ook dat misschien maar een verhaal.
J. VAN WAGENINGEN
CON SORDINO
ONDERGANG
PRESSER
TERUGKEER
NOTEN
[1]
82 JAAR HERDENKING FEBRUARISTAKING/HERDENKING TOEN/STRIJD NU
ASTRID ESSED
25 FEBRUARI 2023
[2]
WIKIPEDIA
JACQUES PRESSER
[3]
J.PRESSER
ONDERGANG
De vervolging en verdelging van het Nederlandse
Jodendom
1940-1945
[4]
J. PRESSER/J. VAN WAGENINGEN
”
Werk
Poëzie
- Exodus: een kleine cyclus (anoniem, 75 ex., 1942)
- Orpheus: een kleine cyclus verzen en rijmen (anoniem, 1943)
- Orpheis: tweede cyclus (anoniem, 1945)
- Orpheus en Ahasverus (onder het pseudoniem J. van Wageningen, 1945)
- Drievoudig afscheid (1952)
- Nieuwjaarsgroet: met voor elke maand een vrolijk rijm: voor Willem Elsschot (1957)
- Orpheus en Ahasverus (onder zijn eigen naam) (1963)
- Tochtgenoten (bibliofiel, 70 ex.) (1964)”
SCHRIJVERSINFO.NLJ. PRESSER