DE PEN EN DE TONG KUNNEN EEN ZEGEN OF EEN VLOEK ZIJN
” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.”
1. Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.
”Een aantal (oud-)collega’s geeft in niet mis te verstane woorden aan dat er over hun grenzen gegaan is. Daar zijn we van geschrokken en dat gaat ons aan het hart, want dit past niet bij het veilige werkklimaat dat we bij BNNVARA willen bieden”
Ik denk, dat bijna iedereen de narratief nu wel wel kent:
Jarenlange angstcultuur bij De Wereld Draait Door. [1]
Daarover uitgebreid verhaald in het geruchtmakende en zo langzamerhand
legendarisch geworden Volkskrant artikel, getiteld: ”In de succesvolletv machine van DWDD werd menig redacteur vermalen” [2]
In dat artikel is te lezen, dat voormalig De Wereld Draait Door presentator
Matthijs van Nieuwkerk [3] zich zou hebben schuldig gemaakt aan ”grensoverschrijdend gedrag” [4] in de zin van het intimideren, vernederen en bullyen van
medewerkers en regelmatig als een razende tegen mensen zou hebben geschreeuwd. [5]
En ten gevolge van dit echte/vermeende wangedrag van van Nieuwkerk
zou het burn outs hebben geregend. [6]
En hoe komt de Volkskrant aan die Wijsheid:
Uit gesprekken met meer dan 70 medewerkers, volgens de krant.
Ik citeer de Volkskrant:
”In totaal sprak de Volkskrant met meer dan zeventig oud-medewerkers uit de vijftien jaar dat het programma liep” [7]
En van die zeventig zouden ruim vijftig beweerd hebben, dat er achter
de schermen van DWDD sprake zou zijn van ”structureel grensoverschrijdend gedrag. [8]
Dat is dus de Bron, een Volkskrant artikel.
En al die tijd zou BNN VARA op de hoogte geweest zijn, maar niet
hebben ingegrepen [9]
Ook zou NPO directeur Frans Klein, destijds als mediadirecteur VARA
[later BNNVARA] verantwoordelijk voor de werkomstandigheden
bij De Wereld Draait Door [10] er meer van weten.
Een wegkijkcultuur dus.
De gevolgen van deze Volkskrant annonce waren er naar:
Target Matthijs van Nieuwkerk verbrak de banden met BNN VARA [11], de
BNN VARA reageerde op het Volkskrant artikel en de [BNN VARA} directeur bood excuses aan [12], genoemde Frans Klein, een machtig man in
de TV Wereld [13] legde tijdelijk zijn taken
neer als NPO directeur neer [14]
Een onafhankelijk onderzoek werd aangekondigd [15]
EN…..het onvermijdelijke ostracisme [sociale uitsluiting] kon beginnen [16]:
OSTRACISME
Zonder nog de resultaten van het onderzoek af te wachten [17] stopte NTR
met Top 2000 quiz en Top 2000 a gogo met Van Nieuwkerk [18]
[Okay, in het NOS bericht staat, dat ook Van Nieuwkerk tot de conclusie
was gekomen, dat dit beter was [19], maar dan uiteraard WEL onder druk
van de NTR, die haar belissing baseert op het genoemde, onthullende
Volkskrant artikel [20]]
Zonder de resultaten van het onderzoek af te wachten, bood de directeur
van BNNVARA ”excuses” aan [21] en reageerde op het Volkskrant artikel,
alsof de angstcultuur al onomstotelijk was komen vast te staan [22]
Ook vond NPO directeur Leeflang het kennelijk niet nodig, onderzoeksresultaten
af te wachten en ging hij er, ook weer op grond van dat Volkskrant artikel vanuit,
dat de werksfeer bij De Wereld Draait Door door en door ziek was, door zich af te vragen [en ik citeer haar in een NOS artikel]
””Hoe heeft dit vijftien jaar lang zo kunnen bestaan?” [23]
Ook Staatssecretaris van Cultuur en Media Uslu [24] bemoeide
zich met de Van Nieuwkerk affaire:
Zij verklaarde [volgens NOS berichtgeving]het volgende:
”Het raakt me, dat medewerkers zich zo onveilig hebben
gevoeld en heel naar zijn behandeld” [25]
Ook heeft zij over de Affaire van Nieuwkerk intensief contact
gehad met NPO directeur Leeflang [26]
En dan steekt het toch even, dat Uslu in deze Zaak op ”Hoog Niveau” WEL acte de presence geeft, terwijl het haar kennelijk
aan beleefdheid ontbreekt, een aangetekende brief van een
gewone burger zelfs maar te beantwoorden [27]
Was het niet de bedoeling, dat de Politiek er voor
de Burger was…………
Maar dat daargelatenIk kan niet nalaten, alvast een reactie van van Nieuwkerk[daarover later meer] te vermelden naar aanleidingvan het Volkskrant artikelDaarvoor citeer ik de NOS:”
Het artikel in de Volkskrant noemt hij “een draconische karikatuur van vijftien jaar DWDD”. Hij stelt verder: “Ik ben nu gemakshalve teruggevouwen tot een Eeuwige Driftbui.” [28]
EN AL DEZE COMMOTIE NAAR AANLEIDING VAN
EEN VOLKSKRANT ARTIKEL [29]
Wat weer benadrukt, hoe waar Malcolm X’s uitspraak over de
media was…Ik citeer de onvergetelijke Malcolm X:”
“The media’s the most powerful entity on earth. They have the power to make the innocent guilty and to make the guilty innocent, and that’s power. Because they control the minds of the masses.” [30]
DE RATTEN VERLATEN HET ZINKENDE SCHIP Het Volkskrant artikel, waarmee overigens ook Tweede Kamerleden zich hadden bemoeid
[31] betrof dus het echte/vermeendebully gedrag van Matthijs van Nieuwkerk, maar wie het goed gelezen heeft, moet zijn opgevallen, dat hij langniet de enige was [of correcter ”geweest zou zijn”] [32]Daarover later meer Ook zijn er mensen geweest, die ervan geweten hebben,eraan hebben meegedaan, en nu snel hun eigen Straatje proberen schoon te vegen, door Ach en Wee te roepenover iets dat door een aantal mensen beweerd wordt[let daar goed op lezers, want we werken naar de cruxvan mijn artikel], maar waarvan nog geen inhoudelijken hard bewijs is geleverd.Ik noem twee voorbeelden, maar ik vermoed, dat er welmeer ”ratten, die het zinkende schip verlaten” [33] nu haastigVan Nieuwkerk voor de bus hebben helpen gooien, om huneigen straatje schoon te vegen DE RATTEN VERLATEN HET ZINKENDE SCHIPDIEUWKE WYNIA: Zij was tussen 2008 en 2016
de eind- en hoofdredacteur van De Wereld Draait Door en was dus acht jaar lang verantwoordelijk voor alle uitzendingen van De Wereld Draait Door, gepresenteerd door Van Nieuwkerk.
Ze geeft daarbij toe, al die jaren achter het harde
werkklimaat [volgens het Volkskrant artikel
ook wel ”Champions League” genoemd [34] te
hebben gestaan en Van Nieuwkerk’s genoemde
grensoverschrijdende gedrag te hebben gedoogd,
maar nu heeft ze spijt, blablabla [35], maar ondertussen geeft ze Van Nieuwkerk een lekkere
Trap Na [36], ook wel Dolkstoot in de Rug genoemd.Waarom dolkstoot in de rug?Kijk, het is een ding om vermeend grensoverschrijdend gedrag te gedogen, maar vertel dan ook het Hele VerhaalWat Wynia er in haar klaagzang tav van NieuwkerkNIET bijvertelt is het feit, dat zij, althans volgenshet genoemde Volkskrantartikel, hard meedeedaan het vermeende Van Nieuwkerk bully gedrag:Ik citeer:”
Maar als eindredacteur ondergaat ze een ‘bizarre transformatie’, stellen oud-medewerkers: ze ontwikkelt zich tot het verlengstuk van Van Nieuwkerk. ‘Als Matthijs iets niet goed vond, kwam zij schreeuwend de redactie op’, zegt een samensteller.” [37]
Dat liegt er niet om
Weliswaar bagatelliseert Wynia haar vermeend bully gedrag in haar commentaar
op Van Nieuwkerk als ”Bully” [38] en dat mag natuurlijk, maar mij dunkt, dat als je
zelf, volgens dat Volkskrant artikel, boter op je
hoofd hebt, dat het niet aangaat een ander af te branden,
die wordt beschuldigd in datzelfde Volkskrantartikel
Het Zinkende Schip…….
DE RATTEN VERLATEN HET ZINKENDE SCHIP
MIRJAM DE KLERK
Mirjam de Klerk was vijftien jaar lang als personeelsadviseur betrokken bij De Wereld Draait
Door.Nou is een personeelsadviseur natuurlijk niethetzelfde als een eind of hoofdredacteur en staat dus watverder af van het dagelijks reilen en zeilen op deredactie en werkvloer van De Wereld Draait Door.Toch is zo iemand een belangrijk figuur, wantin die functie adviseer en ondersteun je de directieen de managers. [39]Je positie en je rol is dus belangrijk tot zeer belangrijk.Die belangrijkheid brengt een grote verantwoordelijkheidmet zich mee.Je kunt dus geen vijftien jaar meedraaien bij een organisatie zonder niet alleen de misstanden te zien-en dat geeft Mirjam de Klerk ook toe [40]-zonder ook medeverantwoordelijk te zijn voor de gang van zaken.Dus voor zover de Bully cultuur bij De Wereld Draait Door [vanaf nu aangeduid met DWDD] klopt, danheeft de Klerk hierin ook een kwalijke rol gespeeld.Helaas geeft zij dit niet alleen maar halfslachtig toein haar commentaar op de gang van zaken [41], ze presenteert zichzelf ook nogeens als een soortGoede Fee [”Ik moest telkens weer naar Amsterdamom mensen op te lappen] [42] en probeert verder alleBlaam af te schuiven op ”Bully” Van Nieuwkerk. [43] Het Zinkende Schip……….. DE RATTEN VERLATEN HET ZINKENDE SCHIP/”ONZICHTBARE RATTEN”, DIE HET ZINKENDE SCHIP VERLATEN Ik heb twee voorbeelden genoemd van mensen,die in een of ander opzicht betrokken waren bijde vermeende [want er zijn nog geen harde bewijzengeleverd, vergeet dat niet, lezers] Bully cultuurbij DWDD onder Matthijs van Nieuwkerk, hetgeenze zelf min of meer hebben toegegeven [44]Maar nu even gesteld, dat de inhoud van hetVolkskrant artikel op te bewijzen feitenberust [in gewoon Nederlands ”als het allemaalwaar is wat er door de echte/vermeende ”slachtoffers]]beweerd wordt], dan zijn er veel meer mensendan Van Nieuwkerk bij betrokkenIk citeer uit het artikel:”
Uit de verhalen blijkt dat Van Nieuwkerk extreme woede-uitbarstingen had. Vele medewerkers werden door de presentator ten overstaan van anderen op centimeters afstand toegeschreeuwd, vernederd en geïntimideerd. Medewerkers beschreven aan de Volkskrant tientallen van zulke incidenten, slechts enkele daarvan zijn opgenomen in dit verhaal. Meerdere eindredacteuren – de eindverantwoordelijken voor de redactie – werkten hier volgens bronnen aan mee” [45]
Waarom, beste lezers, dan alleen Van Nieuwkerk
”gepakt” en aan de schandpaal genageld?
Waarom niet een onderzoek gedaan naar die nu nog
anonieme eindredacteuren, die ”mededaders” zouden zijn?
Bovendien is het is zo makkelijk voor de oud-medewerkers, die met beschuldigingen kwamen [van wie een deel nog actief zou zijn in de media wereld] om
alleen op anonieme basis durven praten, omdat de door
hen beschuldigde ”mededaders” nog invloedrijke posities
bekleden [46], want welke beschuldigde kan dergelijke vage beschuldigingen nagaan?
Daarom heb ik ook een pesthekel [vergeef mijntaalgebruik] aan ”anonieme” klagers, ik vind het ook nogeens vrij laf en op gespannen voet met het rechtssysteem.Want hoe kan je je verweren tegen mensen, die ”anoniem” willen blijven en van wie je hun Verhaal niet kunt natrekken? Maar hoe dan ook:Gesteld, dat de Verhalen, die aan de Volkskrant verteld zijn, allemaal waar is:Dan zijn er dus andere Bully’s, die onder dekkingvan de anonimiteit [want of ze worden door de klagerstegenover de Volkskrant niet met naam en toenaam genoemd, of de Volkskrant brengt hun namen nietnaar buiten vanwege de door beschuldigers beweerde”angst voor hun carriere” [47]
ermee wegkomen. Het Zinkende Schip…..
DE AFFAIRE VAN NIEUWKERK/DE SCHIMMIGEEWART VAN DER HORST Dan is er ook nog de voor mij [ik ben niet thuisin de TV Wereld] schimmige Ewart van der Horst [48],die in 2005 DWDD begon en nu ook volgens hetVolkskrant artikel wordt genoemd als een Bully,die als een Briesende Leeuw tekeer zou zijngegaan [49]Ook weer hier die Astrid Vraag, waarom er dan geen naderonderzoek komt naar die Van der Horst en alleenVan Nieuwkerk voor de bus wordt gegooid?
AAN DE WIEG VAN DE VAN NIEUWKERK AFFAIREHET VOLKSKRANT ARTIKEL Aan de Wieg van de Van Nieuwkerk affaire stond hetVolkskrant artikel : ”
‘In de succesvolletv machine van DWDD werd menig redacteur vermalen” [50]waarin het echte/vermeende Bully Gedrag van Van Nieuwkerk [en laten wij niet vergeten, ook anderen, zoals Dieuwke Wynia [51] uit de doeken werd gedaan.Hiertoe sprak de Volkskrant met
meer dan zeventig oud-medewerkers uit de vijftien jaar dat het programma liep. En ruim vijftig van hen stellen dat achter de schermen bij DWDD sprake was van structureel grensoverschrijdend gedrag. [52]
Ook werden in het Volkskrant artikel [anoniem]
een gedeelten uit medische dossiers genoemd. [53]Zowel de Volkskrant heeft een Verantwoording geschreven [54], als [ze hebben zeker aan Hoor enWederhoor gedaan] Van Nieuwkerk de gelegenheid gegeven te reageren, hetgeen hij ook heeft gedaan. [55]Wat de Volkskrant ook zorgvuldig heeft gedaan is datzij Van Nieuwkerk [nadat hem volgens de VK eerst27 vragen ter hoor en wederhoor waren toegestuurd,die hij niet zou hebben beantwoord] de tekst van hetartikel hebben toegestuurd [56], voordat hij zijnreactie [die is gegeven, zie noot 55] kon geven. Verder heeft de Volkskrant duidelijk de extreme stress genoemd,waaraan zowel Van Nieuwkerk als de medewerkersblootstonden bij het maken van een programma alsDWDD [57] SO FAR, SO GOOD.
WAAR WRINGT NU DE SCHOEN?/KNELPUNTEN Toch wringt de schoen bij Astrid Essed en wel omeen aantal redenen:De Volkskrant:In de Verantwoording door de Volkskrant [58]lees ik weliswaar de benadering naar Matthijs van Nieuwkerk, maar weinig over de exacte wijze waarophet onderzoek tot stand is gekomen en vooralniet over hoe de Volkskrant aan de in het artikelgenoemde medische dossiers is gekomen enhoe zich dit rijmt met de medische Ethiek [59][ik denk hierbij aan de geheimhoudingsplichtvan behandelaars etc] [60]Bovendien kan de lezer onmogelijk beoordelen,wat het verband is tussen stressklachten etcvan de betreffende medewerkers en de relatieop de werkvloer, o.a. met Van Nieuwkerk.En bovendien:Ook al zou er een relatie zijn tussen die stressverschijnselen en de relatie op de werkvloer,’hoe meet je of dat alleen aan Van Nieuwkerk ligten welke mogelijke rol anderen gespeeld hebben? Nu is de medische ethiek en de zaak rond geheimhoudingsplicht uiteraard de verantwoordelijkheid van arts/behandelaar, maar de verantwoordelijkheidvan de Volkskrant journalisten is, al dan geen medische bronnen in hun artikelen te gebruikenDoor die WEL te gebruiken wordt van in casu Van Nieuwskerk [in casu: Latijn: in het geval van] [61] een bijna demonisch beeldafgeschilderd, al dan niet bewust bedoeld.Kortom:Met de vermelding van medische gegevens moeten nietmedisch deskundigen als journalisten zorgvuldig omgaan! REACTIE BNN VARA/KAMERVRAGEN, STAATSSECRETARIS/NTR EN ANDEREN”Onschuldig tot schuld bewezen?” Er is een Volkskrant artikel over echt/vermeend grensoverschrijdend gedrag bij DWDD, met inde Hoofdrol Matthijs van Nieuwkerk, naar aanleiding waarvan een onafhankelijk onderzoek wordtingesteld waaraan, by the way, Van Nieuwkerkbereid is, mee te werken [62]Wat mij aan de gang van zaken nog meer stoort dan het in mijn ogen [nog] niet opgehelderde gebruikvan medische gegevens door de Volkskrant [zie bovenstaande] is het feit, dat bij voorhand al wordtaangenomen, dat de tegen Van Nieuwkerk geuitebeschuldigingen [want meer zijn het nog niet]wel op waarheid zullen berusten,Want dat blijkt uit de reactiesvan BNNVARA directeur, die excuses aanbood voor de werkomstandigheden bij DWDDIk citeer de NOS”
Ze richtte haar woorden aan “al die mensen, al die oud-collega’s en collega’s die nog steeds bij BNNVARA werken, die hier soms de dupe van zijn geworden, die in angst hebben gewerkt”. “Die verdriet hebben moeten meemaken, die dat leed hebben moeten ervaren. Dat is echt verschrikkelijk. Ik vind het echt niet normaal dat mensen in angst werken. Ik vind dat nu niet normaal, maar ik had dat destijds ook echt niet getolereerd.” [63]
NPO directeur huilde mee met de wolven en vroeg
zich in een artikel af ””Hoe heeft dit vijftien jaar lang zo kunnen bestaan?” [64]
Ook Staatssecretaris van Cultuur en Media Uslu bemoeide
zich met de Van Nieuwkerk affaire:
Zij verklaarde [volgens NOS berichtgeving]het volgende:
”Het raakt me, dat medewerkers zich zo onveilig hebben
gevoeld en heel naar zijn behandeld” [65]
Zonder het onderzoek af te wachten gaan bovengenoemden
[en ik heb die Geluiden ook in actualiteitenprogramma’s
en talkshows gehoord] er dus al vanuit, dat de beweringen
over Van Nieuwkerk wel waar zullen zijn
Zouden deze mensen ooit gehoord hebben van het principe
”Onschuldig tot schuld bewezen?”
Daarmee wil ik allerminst grensoverschrijdend en/of Bully gedrag
bagatelliseren, maar alleen beweren, dat er voor beschuldigingen harde en duidelijke bewijzen moeten zijn,
niet alleen een krantenartikel, dat zich op een aantal
[deels anonieme [66] bronnen baseert.
Ook zijn op basis van het Volkskrant artikel Kamervragen
gesteld [67], die ook van de kennelijke Waarheid van
de beweringen uitgingen.
En dat allemaal over Zaken, die nog niet bewezen zijn
Onschuldig tot schuld bewezen……. Net zo is het gegaan in geval van The Voice of Holland, in de Affaire rond het PvdA Kamerlid van Dijk en in zekere zin [zie zo meer daarover] in het geval vande voormalige Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib.In het geval van het echte/vermeende grensoverschrijdende gedrag bij The Voice of Hollandwerd bij voorbaat al van schuld uitgegaan-zo werder in talkshows en actualiteitenprogramma’s overgepraat, zo werd erover geschreven. [68]Maar haastige Spoed is zelden goed!Want zeker bij twee aangiften tegen een verdachtewerden geseponeerd [69], waarbij uiteraard niet
is gezegd, dat de andere aangiften niet op feitelijke
juistheid berusten, wel, dat voorzichtigheid in
deze zaken geboden is.
In geval van oud PvdA Kamerlid Van Dijk was het
nog sterker:
Ook hier werd voorbarig ”schuld” aangenomen:
Naar aanleiding van het feit, dat meerdere vrouwen’
hem hadden beschuldigd van ongeoorloofd gedrag,
besloot het partijbestuur dat het “onwenselijk” was dat hij de “de komende vier jaar politieke of bestuurlijke functies namens de PvdA bekleedt”. [70]
Later concludeerde de beroepscommissie
van de PvdA, dat het bestuur onzorgvuldig met
de klachten was omgegaan en dat Van Dijk bovendien
geen hoor en wederhoor was geboden.
Het Bestuur heeft nu recentelijk excuses aangeboden
en stelt [volgens de NOS] o.a.:
””dat de kwestie draait om meldingen die betrekking hebben op de privésfeer. Daarbij gaat het niet om meldingen die betrekking hebben op seksueel overschrijdend gedrag. Het spijt het partijbestuur dat die indruk niet eerder is weggenomen.” [71]
De Zaak van oud Kamervoorzitter Khadija Arib [waarover ik misschien nog schrijf] stuitte mij vooral zo tegen
de borst omdat hier sprake was van anonieme klachten [72]
Laf en niet in overeenstemming met het rechtssysteem,
dat zoiets alleen in heel uitzonderlijke gevallen toelaat [73]
waarvan hier geen sprake was.
Want hoe kan je je verweren tegen anonieme klachten,
zonder precies de omstandigheden waaronder het echte/
vermeende grensoverschrijdende gedrag plaats zou
hebben gevonden, te kennen?
En recentelijk las ik in de Volkskrant, dat het bewijsmateriaal in de Zaak Khadija Arib ernstig rammelt……[74]
EPILOOG
Er is een Gezegde:
Een Zwaluw maakt nog geen zomer.
Maar een Volkskrant artikel brengt wel teweeg, dathet Leeuwedeel van de Publieke Opinie, of het nu debetrokken Omroepen, of talkshows, ofactualiteitenrubrieken, er maar direct vanuit gaan,dat wat in het artikel over in casu Van Nieuwkerkwordt beweerd, ook waar is.Daarmee zeg ik niet, dat de gedane beweringen perdefinitie onjuist zijn, ik zeg alleen, dat er zonderonomstotelijk bewijs, niets vaststaat.Wel een onafhankelijk onderzoek starten, maar bijvoorbaat van het Bully gedrag van van Nieuwkerken misschien ook Frans Klein uitgaan is nietalleen Groepshysterie, het is ook bij voorbaathet eigen denken uitschakelen en voetstoots aannemen,wat men hoort en/of leest.Het kan waar zijn of niet:Dat moet nader onderzoek en misschien welde rechter uitmaken, op grond van harde bewijzen,niet op in de mode zijnde Me Too sentimentaliteit,die bij voorbaat de ”slachtoffers” [eerst uitmakenOF het slachtoffers zijn] gelooft.IK persoonlijk geloof niemand op zijn mooieblauwe, bruine, grijze en whatever beautiful eyes.Ik geloof feiten en bewijzen. En dat het ook mis kan gaan, wijst de Affaire Van Dijk wel uit.Dat de Waarheid niet onomstotelijk altijd de Waarheid hoeft tezijn, kun je zien in de Zaak The Voice of Holland[Zie hierboven] Ook in de Affaire Khadija Ariblijkt het Bewijsmateriaal te rammelenEn wat ”anonieme bronnen” of ”anonieme getuigen”betreftWeg ermee, tenzij er zeer uitzonderlijke situaties zijn [georganiseerde misdaad etc] wat in de meestegevallen niet zo is. Dus nogmaals:Goed dat Me Too er isGoed dat vrouwen en iedereen, die door machtsverhoudingen wordt vernederd, gebullyed enop andere wijze te grazen genomen wordt, zich nu kanuitspreken en dat er ruimte voor is. Maar laten we dan ook niet uit het oog verliezen, dat juistharde feiten en bewijzen een rechtvaardige Zaak ondersteunen.Anders werkt het averechts en stevenen we af ophet ”The Boy who cried wolf” [75] Syndrome ASTRID ESSED[Die controverses niet uit de weg gaat] NOTEN NOTEN 1 T/M 20
” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.”
Meer dan 7 miljoen mensen, waaronder ondergetekende, hebben recentelijk op Youtube gekeken naar het programma ”BOOS” waarin vrouwen aan het woord kwamen, die de aan RTL programma The Voice verbonden bandleiderbJeroen Rietbergen, rapper Ali B [coach bij The Voice], zanger Marco Borsato, voormalig coach bij the Voice en een anonieme regisseur beschuldigden van sexueel wangedrag, varierendvan het zenden van sexueel getinte appjes, tot aanranding en/of verkrachting.
Jeroen Rietbergen heeft dit inmiddels publiekelijk toegegeven, Marco Borsato heeft er geen mededelingen over gedaan, Ali B ontkent, evenals de genoemde regisseur.
Er is aangifte gedaan tegen Ali B, Jeroen Rietbergen en de betreffende regisseur.
Tegen Marco Borsato was al eerder in een ander verband aangifte gedaan vanwegesexueel wangedrag [wat niet betekent, dat hij in deze zaak schuldig zou zijn].
Inmiddels heeft het OM [dat gaat bepalen of de beschuldigdenvervolgd worden] de zaak in onderzoek.
Het filmpje was vrij confronterend en er is dan ook-terecht- alom verontwaardiging.
Toch vind ik hierbij een waarschuwing op zijn plaats.Want het gevaar is, dat de verontwaardiging doorslaat en dat de publieke opinie, alsmede TV persoonlijkheden, doen, alsof reeds is komen vast te staan, dat het ook daadwerkelijk zo gebeurd is, zonder het OM onderzoek en/of een eventuele rechtszaak af te wachten.
Want tot nu toe is slechts sprake van een aantal beweringen doormogelijke slachtoffers, bewijzen zijn nog niet geleverd, wat aan de rechter is.
Vandaar dat ik de publieke opinie oproep om niet te vergeten,’dat in een rechtsstaat geldt: ”Onschuldig tot schuld bewezen”
Ook noem ik hier de ongemakkelijke waarheid, dat valse aangiftes nu eenmaal voorkomen, zeker als het bekende mensen betreft.
Daarom is het van belang, dat de zaken nu bij het OM liggen,waar een evenwichtige afweging gemaakt kan worden.
Daar hebben de echte of vermeende slachtoffers recht op.Daar hebben de beschuldigden en misschien verdachtenrecht op.Bij een heksenjacht is niemand gebaat.
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den H aag P agina 1 van7
Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’.
De vragen werden ingezonden op 23 november 2022 met kenmerk 2022Z22874. De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gunay Uslu De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
Datum 25 november 2022 Betreft Antwoord op schriftelijke vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’
Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’. De vragen werden ingezonden op 23 november 2022 met kenmerk 2022Z22874.
De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Gunay Uslu
BLADZIJDE 2
De antwoorden op de schriftelijke vragen van het lid Werner (CDA) over het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’ met kenmerk 2022Z22874, ingezonden op 23 november 2022.
Vraag 1: Vindt u de berichtgeving over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer van het televisieprogramma De Wereld Draait Door (DWDD) schrijnend en ontluisterend? Deelt u de mening dat medewerkers zich te allen tijde beschermd moeten weten door hun werkgever? (1)
Antwoord 1: Ja. Grensoverschrijdend gedrag is kwetsend, vernederend en schadelijk voor het slachtoffer. Dat laat ook deze casus van de DWDD weer zien. Het is ontoelaatbaar dat dit anno 2022 nog gebeurt. Iedereen op de werkvloer heeft recht op een veilig werkklimaat: alle medewerkers, opdrachtnemers maar ook kandidaten en gasten die meedoen aan tv-programma’s. En de werkgever heeft de taak en zelfs verplichting om hiervoor te zorgen. Vraag 2: Kunt u zich de vragen van het CDA over De bescherming van deelnemers van tv programma’s zoals the Voice of Holland. d.d. 17 januari 2022 (2) en uw antwoorden daarop d.d. 22 februari 2022 (3) herinneren?
Antwoord 2: Ja.
Vraag 3:
In antwoord op vraag 7 (4) – Bent u bereid in gesprek te gaan met de verschillende publieke en commerciële partijen om te onderzoeken of dit soort beschuldigingen breder spelen bij tv-programma’s en te bespreken hoe kandidaten in de toekomst beter kunnen worden beschermd? Zo ja, wanneer bent u dit van plan te doen en hoe wordt de Kamer hierover op te hoogte gehouden? – schrijft u, met verwijzing naar het antwoord op vraag 2, dat u naar aanleiding van de uitzending van BOOS en de berichtgeving daarover heeft gesproken met “zowel RTL, Talpa alsook de NPO”. Hoe vaak hebben u, of medewerkers van uw ministerie, sindsdien contact gehad met de NPO? Met wie van de NPO is toen gesproken? Is in die gesprekken op enig moment melding gemaakt van grensoverschrijdend gedrag bij DWDD? Is in die gesprekken op enig moment melding gemaakt van grensoverschrijdend gedrag bij andere programma’s dan DWDD, bij de NPO of op commerciële zenders? Indien ja, wat is er met deze meldingen gedaan?
Antwoord 3
Na de uitzending van BOOS en de berichtgeving heb ik inderdaad eerst contact opgezocht met de top van alle drie de grote mediaorganisaties. De contacten met de NPO over het onderwerp grensoverschrijdend gedrag die daarop volgden, betroffen de twee rondetafelgesprekken die ik met zowel publieke als private mediapartijen over het onderwerp grensoverschrijdend gedrag heb georganiseerd. Het doel van deze gesprekken was het verkennen van een vanuit de sector gezamenlijke preventieve aanpak om grensoverschrijdend gedrag zoveel mogelijk tegen te gaan. Gezien de vertrouwelijkheid van deze gesprekken kan ik niet ingaan op wat er concreet is besproken. Wel kan ik uw Kamer melden
BLADZIJDE 3
dat bij geen van deze gesprekken melding van grensoverschrijdend gedrag bij de DWDD of andere programma’s aan de orde is geweest.
Vraag 4: Kunt u expliciet aangeven wanneer u voor het eerst hoorde over (meldingen van) grensoverschrijdend gedrag bij DWDD en via welke kanalen? Was u verbijsterd over de ernst en de omvang van de meldingen?
Antwoord 4
Net als uw Kamer, hebben de signalen over grensoverschrijdend gedrag bij DWDD mij bereikt via de media. Ik heb met afschuw kennis genomen van de artikelen in de Volkskrant. Het is moeilijk te begrijpen hoe het mogelijk is geweest dat mensen jarenlang blootgesteld zijn aan een onveilig werkklimaat.
Vraag 5: Hoe beoordeelt u de wijze waarop omroep BNNVARA als werkgever, de NPO en andere betrokkenen sinds het uitkomen van het Volkskrantartikel hebben gehandeld en gecommuniceerd? Zijn volgens u alle juiste stappen, door de juiste verantwoordelijkheden, op de juiste momenten en in de juiste volgorde genomen?
Antwoord 5
Mijn beeld van het verloop de afgelopen dagen is in ieder geval dat er snel is gehandeld. BNNVARA heeft openlijk haar excuses geboden aan alle slachtoffers; een noodzakelijk signaal omdat hiermee het leed van de slachtoffers wordt erkend. De NPO laat nu een extern onderzoek doen door een onafhankelijke partij naar de werkomstandigheden bij DWDD. Mede op basis daarvan komt er een actieplan waarin NPO samen met de omroepen gaan vaststellen wat nodig is om een veilige werkomgeving te garanderen. Met de NPO heb ik afgesproken dat zij mij informeert over de aanpak en het proces. Vraag 6:
Ziet u ook dat veel medewerkers bij de omroepverenigingen werken met kortlopende arbeidscontracten en via schijnconstructies met zzp’ers, waardoor het nog ingewikkelder is om eventuele misstanden aan de kaak te stellen? In hoeverre speelt volgens u hierin mee dat zowel bij de omroepverenigingen als de NPO sprake is van een ‘ratrace’ waarin alles draait om kortetermijnsucces op basis van kijkcijfers, marktaandelen en streefgetallen?
Antwoord 6:
Het beeld herken ik. Ook in het advies van de Raad voor Cultuur “Over de grens”, dat in juni 2022 is gepubliceerd wordt hierop ingegaan.1 De Raad constateert dat wanneer veel werknemers tijdelijke contracten hebben, dit bijdraagt aan een gevoel van onderlinge concurrentie. Personen die hun werkomgeving als competitief ervaren, maken significant meer grensoverschrijdend gedrag mee. Dit heeft namelijk ook tot gevolg dat mensen zich minder durven uit te spreken wanneer zij grensoverschrijdend gedrag ervaren of in het bijzijn ervan meemaken. De nadruk op succes en kijkcijfers in de mediasector en de druk die dit met zich meebrengt, zal vermoedelijk dit fenomeen versterken. Dat laat onverlet dat succes nooit een excuus mag zijn om mensen respectloos en onwaardig te behandelen. Ook als de druk nog zo hoog is.
BLADZIJDE 4
Vraag 7:
Wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat omroepverenigingen weer personeel voor langere tijd aan zich gaan binden op basis van fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en in een veilige werkomgeving?
Antwoord 7 Met u deel ik dat de mensen die bij de publieke omroepen meewerken aan het neerzetten van een stevige, onafhankelijke en kwalitatief hoogstaande publieke omroep moeten kunnen rekenen op een fatsoenlijke betaling. Zeker omdat dit er aan bijdraagt dat zij zich veilig voelen in hun werkomgeving en zich durven uit te spreken bij misstanden die zij ervaren of zien gebeuren. Ik vraag dan ook nadrukkelijk zowel bij de NPO als in mijn gesprekken met de omroepen aandacht hiervoor en zal dat ook in de toekomst expliciet blijven doen.
Vraag 8: De NPO heeft een actieplan tegen grensoverschrijdend gedrag aangekondigd. Welke voorstellen of goede voorbeelden heeft u zelf om de veiligheid op de werkvloer bij televisie- en radioprogramma’s te verbeteren en structureel te borgen?
Antwoord 8 In mijn reactie op het advies van de Raad voor Cultuur “Over de grens” heb ik reeds aangegeven dat grensoverschrijdend gedrag meerdere oorzaken en gezichten heeft.2 Er is helaas niet één oplossing voor en in die brief geef ik aan welk breed palet aan maatregelen zal bijdragen aan het verminderen van grensoverschrijdend gedrag. Wettelijk gezien zijn werkgevers nu reeds verplicht om via de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) een inventarisatie te maken van de arbeidsrisico’s die in die organisaties spelen, waaronder die van psychosociale arbeidsbelasting. Grensoverschrijdend gedrag valt hier onder. Daarbij horen ook maatregelen om deze risico’s te beheersen. Het kabinet werkt aan het nationaal actieprogramma tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Dit actieprogramma zet in op maatregelen in de hele maatschappij, waaronder ook de werkvloer. In dat kader werken werkgevers en werknemers aan een programmatische aanpak gericht op maatregelen tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld op de werkvloer. In dat zelfde kader onderzoekt de minister van SZW enkele aanscherpingen in de Arbowet en – regelgeving (zie ook het antwoord op vraag 12). Verder kan tot voorbeeld dienen het Beleidskader Veilig de vloer op, dat door NAPK ontwikkeld is voor de podiumkunsten, maar voor een groot deel toepasbaar op de mediasector. Dit beleidskader gaat in op alles wat een organisatie kan doen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en – wanneer het zich toch voordoet – aan te pakken. Het gaat specifiek in op de bijzondere omstandigheden in de culturele en creatieve sector, zoals de inzet van het lichaam als instrument, de rol van (artistiek) leiders en de onderlinge afhankelijkheid die mensen in de sector ervaren.
Vraag 9:
Op welk manier worden medewerkers van de omroepverenigingen en NPO op een
BLADZIJDE 5
veilige en verantwoorde manier bij zowel het actieplan als het externe onderzoek betrokken?
Antwoord 9
De NPO heeft mij laten weten dat de Centrale Ondernemingsraad van de NPO zal worden geïnformeerd over de opzet van het extern uitgevoerde en onafhankelijke onderzoek en de uitkomsten van hiervan. Tevens zal de Centrale Ondernemingsraad van de NPO worden betrokken bij het actieplan. In het overleg van de HR-managers van alle omroepen zal het actieplan eveneens worden besproken evenals de wijze waarop de eigen medewerkers – waaronder ook externe inhuur – zullen worden geïnformeerd.
Vraag 10: Vindt er nu al met enige regelmaat een medewerkerstevredenheidsonderzoek plaats onder zowel medewerkers van alle omroepverenigingen als medewerkers van de NPO? Worden hierbij ook de kortlopende contracten en (schijn-)zzp’ers meegenomen?
Antwoord 10
Uit de eerdere inventarisatie m.b.t. het borgen van de veilige werkomgeving die de NPO dit voorjaar heeft uitgevraagd bij de omroepen, blijkt dat vrijwel alle omroepen onderzoeken houden onder hun personeel. Bij de onderzoeken die de NPO-organisatie uitvoert, worden zzp’ers en uitzendkrachten en stagiaires meegenomen. Het is de verwachting dat dit ook het geval is bij alle omroepen, omdat dit de gangbare praktijk is. Ik heb de NPO gevraagd om dit na te gaan.
Vraag 11: Wie is opdrachtgever om onderzoek te doen naar de werkomstandigheden bij DWDD en hoe luidt de precieze onderzoeksopdracht? Is er volgens u aanleiding om breder naar de werkomstandigheden in televisie- en radioprogramma’s te kijken?
Antwoord 11 Ik heb de NPO gevraagd om op te treden als opdrachtgever voor het onderzoek naar de werkomstandigheden bij DWDD, vanwege haar wettelijke sturings- en coördinatietaak. Deze opdracht zal worden verleend aan een externe onafhankelijke partij. Om de kwaliteit van het onderzoek te bewaken zal er een externe adviescommissie worden ingesteld. Verder zal de NPO ook het Commissariaat voor de Media betrekken bij het onderzoek. Ten tijde van het schrijven van deze antwoorden is de precieze onderzoeksopdracht nog niet bekend. Verder is er is inderdaad aanleiding om breder te kijken naar de werkomstandigheden. Daarin zal worden voorzien met het actieplan waarin de NPO samen met de omroepen concrete stappen gaat vaststellen die nodig zijn om een veilige werkomgeving te garanderen.
Vraag 12:
Volgens artikel 3, tweede lid van de Arbeidsomstandighedenwet ligt de primaire verantwoordelijkheid voor het voorkomen van ongewenst gedrag op de werkvloer bij de werkgever. Welke mogelijkheden ziet u om de Arbeidsomstandighedenwet en/of het Arbeidsomstandighedenbesluit aan te scherpen en bijvoorbeeld Arboartsen een (nog) grotere rol te geven bij het signaleren van
BLADZIJDE 6
grensoverschrijdend gedrag?
Antwoord 12
De Arbeidsomstandighedenwet valt onder de verantwoordelijkheid van de minister van SZW . Zij stimuleert de naleving van de verplichte Risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) via het Meerjarenprogramma RI&E om de naleving van de RI&E, waarin speciale aandacht is voor psychosociale arbeidsbelasting. De minister van SZW is bovendien namens het kabinet samen met de minister van OCW coördinator van het nationaal actieprogramma tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Binnen dit actieprogramma is onder andere aandacht voor scherpere normering op het werk via wet- en regelgeving en voor de rol van omstanders. In aanvulling op het initiatiefwetsvoorstel van lid Maatoug (GroenLinks) voor het verplichten van een vertrouwenspersoon voor werkgevers, onderzoekt de minister van SZW in het kader van het actieprogramma het verplichten van een gedragscode en een klachtenprocedure en -commissie. Uw Kamer ontvangt het actieprogramma begin van het nieuwe jaar.
Vraag 13:
Wat is tot dusver het resultaat van de drie interventies die u begin dit jaar naar aanleiding (van meldingen) van seksueel wangedrag op de werkvloer bij The Voice of Holland aankondigde, te weten in gesprek gaan met de sector, ondersteuning van het meldpunt Mores.online en de opvolging van de acties uit het advies van de Raad voor Cultuur?
Antwoord 13
Met de gesprekken heb ik de urgentie bij de sector willen overbrengen voor een gezamenlijke preventieve aanpak vanuit de sector. Die wordt ook gedeeld. Binnen afzienbare tijd komt de sector met een gezamenlijke convenant over hoe ze grensoverschrijdend gedrag willen aanpakken. Snel daarna – waarschijnlijk begin volgend jaar – ga ik samen met regeringscommissaris Hamer weer om tafel met deze sector om deze te bespreken. Ook hebben een aantal mediaorganisaties zich bij het meldpunt Mores.online aangesloten. Momenteel krijgt Mores.online een bijdrage vanuit het ministerie via de Rijkscultuurfondsen van € 200.000,- voor de periode tot en met 2023. Het werk van Mores.online zal ik ook na 2023 financieel blijven ondersteunen. Voor de opvolging van de acties uit het advies van de Raad voor Cultuur verwijs ik graag naar de brief die ik hierover heb geschreven aan uw Kamer op 2 november 20223 .
Vraag 14: Welke rol heeft de regeringscommissaris grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld in deze kwestie? Wat houdt haar rol in bredere zin in en wat heeft zij sinds haar aanstelling gedaan?
Antwoord 14
De NPO is met de regeringscommissaris in gesprek over haar eventuele betrokkenheid in het onderzoek naar deze kwestie. De rol van de regeringscommissaris in bredere zin houdt in dat zij gevraagd en ongevraagd het kabinet en andere partijen adviseert over de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld en vormt een boegbeeld voor het
BLADZIJDE 7
maatschappelijk gesprek om tot een cultuurverandering te komen. De primaire focus van haar activiteiten ligt bij seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, maar waar de aanpak andere vormen van grensoverschrijdend gedrag of geweld raakt zal zij dit in haar werkzaamheden meenemen en hier desgevraagd over adviseren.
Uit de gesprekken die zij tot nu toe heeft gevoerd met organisaties en individuen komt namelijk naar voren dat seksueel grensoverschrijdend gedrag vaak samenhangt met andere vormen van grensoverschrijdend gedrag.
Momenteel voert zij verdiepende gesprekken met een dwarsdoorsnede van het maatschappelijk middenveld, bedrijven en ervaringsdeskundigen over seksueel grensoverschrijdend gedrag als fenomeen, hoe dit te adresseren en welke kansen en uitdagingen er liggen in de preventieve, repressieve en curatieve sfeer.
Ten aanzien van de media is zij betrokken bij gesprekken die ik heb geïnitieerd met omroepen waaronder over hun initiatief om tot een convenant te komen waarbij zij zich maximaal zullen inspannen voor een veilige werkcultuur waarin alle vormen van grensoverschrijdend gedrag worden tegengegaan.
Vraag 15: Wilt u deze vragen elk afzonderlijk, met spoed en voor het Wetgevingsoverleg Media (28 november 2023) beantwoorden?
Staatssecretaris Uslu (OCW) geeft antwoorden op Kamervragen naar aanleiding van het bericht ‘In de succesvolle tv-machine van DWDD werd menig redacteur vermalen’. Het Tweede Kamerlid Werner (CDA) had de vragen gesteld.
Vijftien jaar lang geniet een miljoenenpubliek van De Wereld Draait Door. Maar wat de kijker niet ziet, is dat achter de schermen een angstcultuur heerst. Tientallen medewerkers werden ziek. Omroep BNNVara greep niet in. ‘Het was alsof de duivel in hem kroop.
Vragend kijkt presentator Matthijs van Nieuwkerk om zich heen. Het is 21 november 2019, iets voor achten, als tijdens de uitzending van De Wereld Draait Door onverwachts zijn eigen stem uit de luidsprekers galmt. Aan tafel zitten journalist Ruben Terlou, tafeldame Femke van der Laan, presentator Menno Bentveld en twee vogelexperts. Ze praten over de verkiezing van de vogel van het jaar.
Door een technische fout was een flard van de repetitie te horen. ‘Ik heb geen enkel idee wat hier gebeurde’, zegt Van Nieuwkerk snel. ‘Was ik de enige die het hoorde?’
De vogelexpert maakt er een grap over. ‘Geheime opnamen!’, roept ze. Alle gasten lachen. (Het incident wordt later uit de online-versie van de uitzending geknipt.)
Even lijkt er niets aan de hand.
Maar direct na de uitzending beent Van Nieuwkerk met grote passen de trap op naar de ruimte boven de studio. Daar wachten redacteuren, gastvrouwen, de regisseur, de eindredacteur. Zeven getuigen verklaren tegenover de Volkskrant wat er dan gebeurt.
‘Wíé is hier verantwoordelijk voor?’, schreeuwt Van Nieuwkerk.
Even later staat hij tegenover een geluidsman. Hun hoofden zijn dicht bij elkaar. ‘Wat stá je daar nou man?’, schreeuwt Van Nieuwkerk.
Dan begint hij te razen. Zijn woede is zo extreem dat velen het zich drie jaar na dato nog herinneren. ‘Het was’, zegt een redacteur, ‘alsof de duivel in hem kroop.’ Medewerkers gooien snel de deuren dicht: niemand mag dit zien of horen.
De geluidsman probeert wat terug te zeggen, maar hij komt niet boven de presentator uit. ‘Het is meneer Van Nieuwkerk voor jou’, horen aanwezigen hem schreeuwen.
‘Jij!’, schreeuwt de presentator volgens meerdere getuigen. ‘Jij had hier op je knieën moeten zitten, en moeten zeggen: sorry.’
Onthutst kijken mensen naar wat hier gebeurt.
‘Zeg sórry meneer Van Nieuwkerk’, roept de presentator. Om hen heen is het doodstil.
En dan doet de man wat hij zegt. ‘Sorry meneer Van Nieuwkerk’, brengt hij uit.
Zijn woorden gaan bij sommigen door merg en been. ‘Als ik hier aan terugdenk, krijg ik nog steeds kippevel’, zegt een redacteur. ‘Ik schaamde me kapot.’ ‘We waren allemaal in shock. Dit ging over alle grenzen heen’, zegt een ander, ‘het ging zó ver dat ik heb besloten dat ik nooit meer met Matthijs wil werken.’
Sommige getuigen voelen zich schuldig. ‘Ik heb hier naderhand lang over nagedacht’, zegt een van hen. ‘Niemand deed iets. Waarom deed ik niets?’
Vijftien jaar lang staat De Wereld Draait Door (DWDD) op eenzame hoogte op de Nederlandse tv. Het is het paradepaardje van de Vara en later BNNVara: het heeft jarenlang meer dan een miljoen kijkers per dag en wint alle belangrijke televisieprijzen. Vrijwel alles wat het programma aanraakt, verandert in goud. Veel bekende Nederlanders danken hun carrière aan de talkshow. Iedereen wil dáár zijn. Bij Matthijs aan tafel.
Het programma bezorgt de omroep miljoenen euro’s aan reclamegelden. Directieleden komen regelmatig naar de studio en proosten met leidinggevenden op de kijkcijfers.
Maar dit programma had een schaduwzijde.
De afgelopen maanden deed de Volkskrant onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag achter de schermen van De Wereld Draait Door en naar de rol van de omroep hierin. De laatste uitzending van DWDD was weliswaar twee jaar geleden, ook werd er ruim tien jaar geleden al in de media geschreven over de harde werksfeer bij het programma, toch besloot de redactie tot een onderzoek, omdat uit verhalen van oud-medewerkers bleek dat de angstcultuur en de gevolgen ervan langduriger, veelomvattender en ernstiger waren dan tot nu toe bekend. Daarnaast publiceerde de Raad voor Cultuur in juni een rapport waarin geconstateerd werd dat dergelijk gedrag in de mediasector een ‘hardnekkig en urgent’ probleem vormt, waarvan nu alleen ‘het topje van de ijsberg’ zichtbaar is.
In totaal sprak de Volkskrant met meer dan zeventig oud-medewerkers uit de vijftien jaar dat het programma liep. Ruim vijftig van hen stellen dat achter de schermen bij DWDD sprake was van structureel grensoverschrijdend gedrag.
Uit de verhalen blijkt dat Van Nieuwkerk extreme woede-uitbarstingen had. Vele medewerkers werden door de presentator ten overstaan van anderen op centimeters afstand toegeschreeuwd, vernederd en geïntimideerd. Medewerkers beschreven aan de Volkskrant tientallen van zulke incidenten, slechts enkele daarvan zijn opgenomen in dit verhaal. Meerdere eindredacteuren – de eindverantwoordelijken voor de redactie – werkten hier volgens bronnen aan mee. Het veroorzaakte bij velen stress en een permanent gevoel van onveiligheid. De top van BNNVara werd herhaaldelijk gewaarschuwd voor de situatie op de werkvloer, maar greep niet in.
Tientallen medewerkers kregen als gevolg hiervan burn-outs, ernstige psychische klachten zoals angst- en paniekaanvallen, of raakten anderszins beschadigd. De krant sprak met mensen die zeggen hier tot op de dag van vandaag last van te hebben. Sommigen zijn nog steeds verminderd inzetbaar of kampen nog altijd met angstgevoelens, nachtmerries of andere klachten die hen belemmeren in hun werk. Tientallen mensen hebben de televisiewereld hierdoor definitief verlaten. De krant beschikt over vertrouwelijke mails, berichten uit appgroepen, medische dossiers, contracten, vaststellingsovereenkomsten en communicatie met advocaten, die de verklaringen ondersteunen.
Omdat de meeste leidinggevenden uit die tijd ook nu nog invloedrijke posities bekleden in Hilversum of elders in de media, willen de meeste oud-medewerkers alleen op anonieme basis praten. Een deel is zelf nog actief in de mediawereld, vaak met korte contracten, en vreest voor hun carrière. Niettemin deelden tientallen mensen hun verhaal. Sommige vragen houden hen nog altijd bezig. Waarom deed BNNVara, de omroep die staat voor een ‘gelijkwaardige en rechtvaardige samenleving’ en die dit jaar het veelbesproken programma Boos! uitzond over grensoverschrijdend gedrag bij The Voice, niets? Waarom werd de presentator nooit gecorrigeerd?
Ging het succes boven alles?
EINDE DEEL ARTIKEL
2005 – 2008De onervaren presentator spat van het scherm
Het succes van DWDD begint in 2005, als ‘architect’ en eindredacteur Ewart van der Horst het format in een paar weken tijd uit de grond stampt. Niemand geeft er vooraf een stuiver voor, maar al snel valt één ding op: presentator Matthijs van Nieuwkerk, dan 45 jaar, spat van het scherm. Hij is eloquent, creatief, slim, charmant, scherp, razendsnel. En nooit saai.
Op de redactie houdt Van Nieuwkerk zich dan nog afzijdig. Hij leunt sterk op eindredacteur Van der Horst. ‘Matthijs luisterde naar hem’, zegt een redacteur. ‘Als Matthijs om 4 uur zei dat hij toch geen zin had in een onderwerp, dan zei Ewart: om 1 uur hebben we besloten dit te gaan doen, dus dan doen we dat ook.’
Van der Horst fungeert als de buffer tussen hem en de redactie. Hij schermt de presentator af, houdt hem uit de wind. Van Nieuwkerk houdt zich in die tijd meestal gedeisd, zegt een redacteur. ‘Als ik een onderwerp met hem doornam, vroeg hij: vind je het goed als ik het iets anders formuleer?’
‘Mensen waren in die tijd vooral bang voor Ewart’, vertelt een redacteur. ‘Die stoof razend en tierend over de redactie. ‘Kutonderwerp’, riep hij dan, terwijl hij een prullenbak omver schopte. Collega’s krompen ineen als hij langskwam.’
Van der Horst, die nu verantwoordelijk is voor de talkshows Jinek, Beau, Humberto en Renze, is een keiharde televisiemaker, zeggen bronnen. Maar hij heeft wel twee kanten. ‘Hij kon net zo goed schreeuwen: ‘Welke idioot heeft dit filmpje gemaakt?’, als ‘Jezus, dit is het beste filmpje dat ik ooit heb gezien’’, vertelt een geluidstechnicus.
Van der Horst zegt nooit enige wanklank te hebben vernomen, ook niet van de Vara. Misschien, zo zegt hij in een reactie, dat hij ‘imponerend was vanwege mijn staat van dienst, maar zeker niet intimiderend’.
De redacteuren zijn jong, veelal in de 20, ze werken non-stop, onder hoge druk. Maar ze voelen dat ze deel uitmaken van iets bijzonders. De kijkcijfers schieten de lucht in. ‘DWDD straalde op je af’, zegt een redacteur. ‘Het opende deuren. Bij concerten, festivals, boekpresentaties – overal stonden we op de gastenlijst. We konden met vijftien man naar het Boekenbal.’ Er ontstaan vriendschappen voor het leven. ‘Ons hele bestaan was DWDD’, zegt een redacteur. ‘Ook als we vrij waren. We stonden dag en nacht aan.’
EINDE DEEL ARTIKEL
2008 – 2016De maestro voert de druk op, falen is geen optie
‘We spelen Champions League’, zegt Van Nieuwkerk vaak. Nadat eindredacteur Van der Horst in 2008 is vertrokken, laat hij zich steeds vaker gelden. ‘De maestro’, zoals Van Nieuwkerk wordt genoemd, is extreem perfectionistisch. En dat verwacht hij ook van anderen. Voor middelmaat is geen plaats. Iedere uitzending voelt hij opnieuw dat hij kan falen.
‘Mijn kop ligt op het hakblok’, schreeuwt hij geregeld. Hij is bang voor verslapping. De druk moet maximaal zijn. Altijd. Tot het einde toe.
Deadlines, gasten afbellen, uitzendingen omgooien, fouten, teleurstellingen, ruzies, gesnauw, geschreeuw – het hoort bij een talkshow. Maar wat hier gebeurt, is anders, zeggen medewerkers.
De presentator is onberekenbaar, onvoorspelbaar en kan zomaar in woede ontvlammen. ‘Kun je dan niks?’, roept hij. Of: ‘Wie uit 2 mavo heeft dit gemaakt?’ Of: ‘Jij bent níéts waard.’
‘Elke dag kwam Matthijs rond een uur of 1 de redactie op’, zegt een redacteur. ‘Dan gluurden we van achter onze computer gespannen naar zijn gezicht. Keek hij boos? Hoe liep hij? Maakt hij een praatje? Uit alles probeerde ik af te lezen wat voor een dag het zou worden. Iedereen was voortdurend aan het aftasten. Het was zenuwslopend.’
Er ontstaat een werksfeer waarin verbale agressie, dreigen en intimideren wordt ingezet in een poging om prestaties te verbeteren. En waarin iedereen probeert zijn eigen hachje te redden, de woede te ontlopen.
Het zwaarste moment van de dag is de repetitie. Elke middag om vijf uur gaat de redactie naar de studio. Aan tafel ‘spelen’ redacteuren dan de gast die ze hebben voorbereid, terwijl Van Nieuwkerk hen interviewt. Collega’s kijken met klamme handen mee.
‘Tijdens de repetitie waagde ik het om hem tegen te spreken’, vertelt een redacteur. ‘Ik had een verhaal dat niet zo in elkaar zat als hij hoopte. Daarop explodeerde Matthijs. Hij was zo boos dat hij met zijn hand op tafel sloeg en begon te schreeuwen: ‘Luister jij óóit naar wat ik zeg?’ Ik keek naar de samensteller (een leidinggevende die verantwoordelijk is voor de uitzenddag, red.), die ook aan tafel zat. Die wist precies hoe het verhaal in elkaar zat. Maar die zei ijskoud tegen me: ‘Hoe kun je dat nou doen?’ Die liet me keihard vallen, terwijl ze zelf met dit slechte onderwerp was gekomen. Later gaf de samensteller me op mijn kop dat ik Matthijs had tegengesproken. Ze zei: wat denk je nou?’
Als er iets misgaat, vraagt Van Nieuwkerk zich volgens vele bronnen meestal maar een ding af: wie heeft dit gedaan?
‘Het was jóúw fout, jóúw schuld’, zegt een andere redacteur. ‘Daardoor ging je enorm aan jezelf twijfelen. Na een uitzending kwam hij naar me toe in de redactieruimte en ging vlak voor me staan. Ten overstaan van de redactie werd ik minutenlang met de grond gelijk gemaakt. ‘Je bent waardeloos!’, schreeuwde hij. Het was enorm intimiderend. Toen ik iets terug zei, ging Matthijs nog eens over me heen. En nog eens. Na die tirade liep hij naar de bar. Hij dronk een glas wijn en toen leek het van hem af te vallen. Ik heb me in mijn hele leven nog nooit zo klein gevoeld. Ik ken niemand die verbaal sterker is dan hij. Voor mezelf heb ik daarna besloten: als iemand ooit nog zo tegen me tekeergaat, dan laat ik me dat niet meer gebeuren. Het werken met Matthijs heeft me beschadigd; ik heb constant het gevoel dat ik op mijn hoede moet zijn. Matthijs leek zich totaal niet bewust van de ravage die hij aanrichtte.’
Vanaf 2008 is Dieuwke Wynia de eindredacteur van DWDD – ze zal acht jaar lang de redactie leiden (deze functie wordt later afwisselend eind- en hoofdredacteur genoemd, red.). Voor die tijd werkt ze er al als samensteller en wordt ze omschreven als bevlogen, aardig, betrokken en gevoelig. Maar als eindredacteur ondergaat ze een ‘bizarre transformatie’, stellen oud-medewerkers: ze ontwikkelt zich tot het verlengstuk van Van Nieuwkerk. ‘Als Matthijs iets niet goed vond, kwam zij schreeuwend de redactie op’, zegt een samensteller.
Wynia jaagt mensen op, stellen medewerkers. Ze noemt redacteuren ‘ambtenaren’ en ‘zombies’ en beticht hen van luiheid, terwijl ze 70 tot 80 uur per week werken. Redacteuren geven inzage in berichten, die aangeven dat ze waardeloze prestaties leveren. Een redacteur vertelt hoe Wynia eerst dreigt met ontslag en pas veel later zegt: ‘Waarom moet ik jou eerst helemaal afbranden voordat je je best gaat doen?’
‘Dieuwke liet twee redacteuren met elkaar strijden om een plek in het volgende seizoen’, zegt een redacteur. ‘Soms leek het een soort Expeditie Robinson.’ Sommige redacteuren zeggen door Wynia meer te zijn beschadigd dan door Van Nieuwkerk.
De cultuur van angst en wantrouwen infecteert ook de rest van de redactie. Op de werkvloer zijn de banden onderling hecht en proberen mensen elkaar te helpen, maar er is een probleem: zodra een collega uit de gratie valt bij Van Nieuwkerk of Wynia, raakt hij ‘besmet’ en gaan onderwerpen steeds vaker niet door. ‘Dan hoorde je: Matthijs vertrouwt hem of haar niet meer’, zegt een medewerker. Op de redactie, waar iedereen van elkaar afhankelijk is, zorgt dat ervoor dat anderen zich min of meer gedwongen voelen om om de besmette persoon heen te werken, vertellen bronnen. Waardoor die steeds verder geïsoleerd raakt, en steeds meer het gevoel krijgt niets goed te kunnen doen.
In die tijd vertrekken of knakken tientallen mensen. Sommigen stappen naar personeelszaken of de bedrijfsarts. ‘We voelden een continue dreiging’, zegt een medewerker. ‘We hadden geen idee meer wat normaal was. Een van mijn collega’s – een superintelligente, leuke, boomlange vent – was in een paar maanden tijd veranderd in een trillend rietje. De angst stond in zijn ogen. Hij stapte midden in zijn werkdag op. Eigenlijk hadden we hem applaus moeten geven. Maar in plaats daarvan zeiden we collectief: wat doet híj nou? Dat is het erge. Je gaat je allemaal zo gedragen. Dat doet een angstcultuur met mensen.’
De betrokken medewerker wil niet reageren. Drie getuigen bevestigen de gang van zaken.
Wynia verzet zich ten overstaan van de redactie niet tegen de presentator. Integendeel. Een redacteur vertelt hoe Wynia haar filmpje goedkeurt, maar hoe Van Nieuwkerk daarna uitvalt. ‘Hij zei: ‘Dit is zó slecht gemaakt. Hoe kán dit?’ Vervolgens deed Dieuwke alsof ze het voor het eerst zag, sloeg haar hand voor haar mond en zei: ‘Oh, nee, néééé.’’
‘Dat mechanisme maakte mensen gek’, vertelt de redacteur. ‘Het betekende dat je haar oordeel als leidinggevende nooit kon vertrouwen.’
‘Onze vrienden dachten dat wij de leukste baan van de wereld hadden’, zegt een redacteur. ‘Maar ik maakte geregeld mee dat ik na een werkdag naar buiten liep en dat er iemand bij zijn fiets stond te huilen.’
EINDE DEEL ARTIKEL
Signalen van grensoverschrijdend gedrag stapelen zich op
In de jaren 2010 en 2011 komt er een reeks alarmsignalen binnen bij de top van de omroep over de angstcultuur en over grensoverschrijdend gedrag van Van Nieuwkerk. Deze belanden veelal bij de toenmalige Vara-mediadirecteur Frans Klein, nu een van de machtigste mannen binnen Hilversum: als NPO-directeur is hij verantwoordelijk voor de televisieprogrammering van alle publieke zenders.
De eerste die bij hem aan de bel trekt is Wim van Klaveren. Hij werkte jarenlang als eindredacteur voor talkshows als Sonja en Vara Laat en is niet bang. In 2010 slaat hij alarm over DWDD, waar hij dan net is gestopt. ‘Ik heb Frans Klein gezegd dat hij moest ingrijpen’, zegt Van Klaveren. ‘Dat het zo niet langer kon. Dat redacteuren het slachtoffer werden van de grillen van Van Nieuwkerk en Wynia.’
Maar hij wordt naar eigen zeggen afgescheept. ‘Frans zei: ‘Als we ingrijpen, dan moet het programma misschien stoppen. Weet je om hoeveel arbeidsplaatsen dat gaat?’
‘Dan sta je met je bek vol tanden’, zegt Van Klaveren.
In datzelfde jaar volgt nog een andere waarschuwing, wanneer medewerkers lekken naar Nieuwe Revu. Het blad schrijft over een ‘dictatorschap van angst’ bij DWDD. Maar mediadirecteur Klein bagatelliseert de situatie. ‘Ik ben juist trots op die mentaliteit’, reageert hij in het artikel. ‘Dit programma is topsport op het scherpst van de snede.’ De omroep komt niet in actie. Klein onderzoekt niet wat er waar is van de aantijgingen. Er verandert niets.
Het is maart 2011 als een derde waarschuwing volgt. Ditmaal van Janine Abbring, die het niet meer pikt. De afgelopen jaren maakte Abbring naam als interviewer bij Zomergasten en als eindredacteur van de shows met Arjen Lubach.
In die tijd is ze een van de Jakhalzen, de verslaggevers die dagelijks brutale of grappige reportages maken. Midden op de redactievloer vindt een harde aanvaring plaats tussen haar en eindredacteur Wynia over een al dan niet spontane polonaise die PvdA-lijsttrekker Job Cohen tijdens verkiezingstijd in een tv-programma inzette en waarover Abbring niet tijdig zou hebben verteld, al stelt Abbring zelf dat Wynia niet wilde luisteren. ‘Dieuwke was ziedend’, zegt een collega. ‘Ze zei dat ze ervoor zou zorgen dat Janine nooit meer aan de bak zou komen in Hilversum.’
Wynia doet wat ze wel vaker doet: ze stuurt een mail naar vrijwel de hele redactie waarin ze genadeloos uithaalt naar Abbring. In de mail, in bezit van deze krant, spreekt ze over ‘een ernstig ongeluk’, en een ‘enorme blunder’ waarvoor geen verzachtende omstandigheden zijn. ‘ALS JE OP NIEUWS STUIT, MELD HET!’, staat er.
De volgende dag belandt er om 12.02 uur een reply van Abbring in ieders mailbox. Het onderwerp: ‘Jakhals wordt weer een visje’. Beste Dieuwke, staat er. ‘Het is nogal wat, om iemand in een mail volkomen neer te sabelen (…) Om dit te bestempelen als de grootste (gemiste) primeur sinds Watergate vind ik schromelijk overdreven.’ Ze bekritiseert de manier waarop ze is ‘behandeld, toegemaild en toegeschreeuwd/gild’ vanuit verschillende ruimtes in het gebouw. ‘Ik vond en vind dat absurd, respectloos en onbeschoft. Iemand zei gisteren tegen me: ‘If you want to swim with the sharks, you have to become one.’ Maar ik ben eigenlijk liever gewoon een aardige vis in plaats van een haai(baai). Vandaar dat ik heb besloten te stoppen als Jakhals.’ Ze bedankt de rest van de redactie. ‘Ik vind jullie de bom’, schrijft ze.
Op de redactie kijken mensen verbijsterd naar hun scherm. Voor het eerst komt een van hen openlijk in opstand.
‘Ik dacht: dit is groots verzet’, zegt een redacteur.
Toch veroorzaakt de brief slechts een rimpeling in de vijver: het haalt niets uit. Desgevraagd reageert Abbring schriftelijk: ‘Het klopt dat ik ooit ontslag heb genomen bij DWDD vanwege de mijns inziens onacceptabele manier waarop er door de eindredacteur van dat programma met mensen werd omgegaan. In mijn ontslagmail, die buiten mijn weten om door iemand naar de Volkskrant is gestuurd, gaf ik aan dat ik de managementstijl van deze eindredacteur ervoer als grensoverschrijdend (ook al heb ik toen andere woorden gebruikt, want die term kende ik nog niet). Ik voel me, elf jaar na dato, niet genoodzaakt in te gaan op gebeurtenissen en details, omdat de mail voor zich spreekt. We zijn inmiddels meer dan een decennium verder, situaties veranderen, mensen veranderen.’
‘Ik heb bij DWDD geleerd’, aldus Abbring, ‘hoe ik vind dat een redactie niet moet worden geleid.’
Wynia, die nu als freelance programmamaker in de tv-wereld werkt, erkent achteraf dat ze dit anders had moeten aanpakken. Ze zegt dat ze Abbring eerder probeerde te beschermen, toen Van Nieuwkerk haar niet zag zitten. ‘Ik had eerder met haar in gesprek moeten gaan en het er niet zo op aan moeten laten komen’, zegt Wynia. Ze stuurde de mail van Abbring naar eigen zeggen door naar de Vara-directie. ‘Voor hulp.’ Daar werd niet op gereageerd, stelt ze.
Aan de reeks waarschuwingen voegt de afdeling personeelszaken van de Vara eind 2011 een vierde alarmsignaal toe. Daar groeien de zorgen over de ongezonde werkomstandigheden bij DWDD. Personeelsadviseur Mirjam de Klerk, die de talkshow onder haar hoede heeft, hoort steeds meer verhalen van medewerkers die last hebben van mentale klachten. De Klerk voelt zich genoodzaakt een waarschuwing te sturen aan mediadirecteur Frans Klein. Ze laat hem weten dat de situatie ‘uit de hand dreigt te lopen’, zegt ze achteraf tegen de Volkskrant.
In december 2011 komt daar nóg een signaal overheen, ditmaal in Privé. Vier pagina’s lang publiceert het blad over de ‘studioterreur’ bij DWDD. Van Nieuwkerk zou medewerkers ‘op ongelooflijke wijze’ schofferen en al negentien medewerkers hebben ontslagen. Twaalf van hen worden met naam en toenaam genoemd. ‘Draait Matthijs nu zelf doorrr?’, staat er op de cover. Meestal haalt het roddelblad het bureau van mediadirecteur Frans Klein niet, maar nu wel. Het blijft zelfs een aantal dagen liggen, aldus een insider.
In 2011 vindt er intern beraad plaats bij de Vara over de toestand bij DWDD. Mediadirecteur Klein en hoofd personeelszaken Anjes van der Linden besluiten de taken te verdelen. Klein spreekt samen met personeelsadviseur De Klerk met Wynia, Van der Linden gaat met Van Nieuwkerk praten. Ze kiezen voor een zalvende toon.
Het verandert weinig.
Op dat moment kraakt niet alleen de redactie. Ook presentator Van Nieuwkerk wankelt. Op 5 december 2011, vlak voor de Privé-publicatie, begint hij op tv ineens te hakkelen en te haperen. Hij voelt zich niet goed. Af en toe hapt hij naar adem. Een aantal keer grijpt hij naar zijn borst. Hij denkt dat hij een hartaanval heeft. Nadien gaat hij naar het ziekenhuis, maar het blijkt niet ernstig. Hij zou te hard hebben gewerkt.
Van Nieuwkerk verkeert dan al jaren aan de top. Medewerkers vragen zich geregeld af in hoeverre het verantwoord is dat iemand zo lang onder zo’n zware druk verkeert. De presentator schermt zichzelf in de loop der tijd steeds meer af van de buitenwereld. Interviews doet hij uiteindelijk alleen nog maar schriftelijk. Er zijn maar weinig mensen die hij in zijn privéleven toelaat. Van Nieuwkerk, die zichzelf ‘een mozaïek van angsten en fobieën’ noemt, kan niet meer over straat zonder herkend te worden. Iedereen houdt hem in de gaten, iedereen wil iets van hem.
Het artikel in de Privé schaadt zijn positie niet. Maar het kost wel iemand anders de kop.
Jelleke van Rijsoort is al negen jaar een van de vaste visagisten van Van Nieuwkerk. Zelfs in haar vakantie wordt ze gebeld door zijn assistent voor fotoshoots. ‘Ik liep al jaren op mijn tenen door de angstcultuur achter de schermen – net als iedereen daar’, zegt ze. ‘Maar als zzp’er was ik zo afhankelijk dat ik er niets van durfde te zeggen.’
Haar einde begint maanden voor de publicatie in Privé, als ze uit het niets bericht krijgt. ‘Matthijs wilde mijn föhn zien’, zegt Van Rijsoort. ‘Hij dacht dat mijn föhn niet goed was, omdat hij vond dat zijn haar niet goed zat.’ De visagiste besluit te doen wat hij zegt. ‘Zijn haar zat net als anders, maar ik ging erin mee omdat ik mijn baan wilde houden.’ Het wordt een vreemd gesprek. ‘Hij wilde weten wat de kracht van mijn föhn was. Onzin natuurlijk. Ik voelde dat ik richting de uitgang zou gaan, zonder dat ik wist waarom.’
Kort daarop hoort ze dat hij ‘haar niet meer wil zien’. Ze mag alleen de gasten blijven doen, maar Van Nieuwkerk kijkt haar niet meer aan.
Vlak na de publicatie in Privé werkt ze op een dag in december bij Van Nieuwkerks tv-programma over de Top 2000. ‘De producer zei: er is heel veel spanning, loop even naar Matthijs.’ Op de vloer kreeg ik de volle laag. En plein public schreeuwde hij dat ik verantwoordelijk was voor dat Privé-stuk, terwijl ik er niets mee te maken had. Ik moest weg.’
Huilend verlaat ze de studio. Ze staat per direct op straat. Het betekent dat ze haar hoofdinkomen kwijt is.
Later biedt de Vara onder druk van haar advocaat een ‘schamele vergoeding’, stelt ze. De Vara-jurist sommeert haar ‘intern en extern’ te ‘zwijgen’ over de kwestie.
‘Ik heb hier tot op de dag van vandaag last van’, zegt Van Rijsoort. ‘Het heeft me beschadigd. Ik kreeg zelfs paniekaanvallen. Ik had daar zo lang gewerkt, en ineens werd ik zó aan de kant gezet. Niemand bij BNNVara, met uitzondering van één persoon, heeft ooit nog contact met me opgenomen. Ik bestond gewoon niet meer.’
EINDE DEEL ARTIKEL
Iedereen weet het. Waarom doet niemand iets?
Op de redactie maken medewerkers zich na alle door de omroep genegeerde signalen dan geen illusies meer. Redacteuren realiseren zich dat BNNVara er kennelijk voor heeft gekozen om de giftige werkcultuur te accepteren. ‘John de Mol had het na de onthullingen over The Voice over loketten. Maar wij hadden geen loketten. Frans Klein was heel dik met Matthijs en Dieuwke. Dus je liet het wel uit je hoofd om naar hem toe te gaan.’
‘Iedereen wist dit’, zegt een collega, ‘maar er werd gewoon weggekeken. BNNVara deed alles voor het succes. Zo lang het zo goed ging, konden ze doen wat ze wilden. Ik verwijt mezelf en mijn collega’s dat we hebben gezwegen in angst.’
Eindredacteur Dieuwke Wynia verdedigde de harde cultuur bij DWDD in 2015 in de Volkskrant nog zonder een spoor van twijfel. Ze vergeleek het programma met een sportwedstrijd. ‘Wie niet presteert, krijgt dat meteen te horen of wordt gewisseld’, zei ze destijds.
Maar de afgelopen jaren heeft ze nagedacht. Ze erkent nu dat ze ‘bot’ en ‘te weinig invoelend’ is geweest. ‘Daar heb ik spijt van.’ In een schriftelijke reactie vertelt ze dat ze jarenlang klem heeft gezeten tussen Van Nieuwkerk en de redactie. ‘Ik worstelde met Matthijs’, zegt ze. ‘Zijn woede-aanvallen waren heftig, hij leek op zulke momenten een ander persoon.’ Ze stelt dat de presentator haar op cruciale momenten in de steek liet en het haar alleen liet opknappen. Zo ‘stopte ze de samenwerking’ met meerdere mensen nadat Van Nieuwkerk had aangegeven ‘klaar’ te zijn met hen. ‘Ik besef nu dat ik het niet zo ver had moeten laten komen.’
Dat ze tijdens repetities soms van standpunt veranderde en daarmee redacteuren afviel, had te maken met Van Nieuwkerk, zegt ze. ‘Matthijs had een scherp oog en kon zeer overrompelend zijn. Niet alleen voor redacteuren, maar ook voor mij.’
‘Als we het hebben over daders en slachtoffers, dan zit ik in een grijs gebied’, zegt Wynia. ‘Ik heb Matthijs zo vaak proberen aan te spreken op zijn gedrag, hem zo vaak gevraagd zich anders op te stellen tegenover mensen. Als hij was uitgevallen, dan belde ik hem ’s avonds. Soms ging hij dan gewoon nóg een keer los tegenover mij. Hij was niet te bereiken, niet te sturen. Mijn positie was eenzaam. En mijn rol was zo complex. De redactie had vaak geen idee dat ik dit deed. Ik kon ook niet alles doorbrieven, want ik kon mijn vertrouwensband met Matthijs ook niet zomaar schenden. Ik moest hem als presentator ook veiligheid bieden.’
‘Aan het eind van mijn hoofdredacteurschap ging ik steeds vaker verdrietig naar huis. Ik ben vooral vanwege Matthijs weggegaan bij DWDD.’
Wynia zegt regelmatig met Frans Klein gesprekken te hebben gevoerd over het gedrag van Van Nieuwkerk. ‘Matthijs was het probleem. Frans wist van het ingewikkelde karakter van Matthijs. Dat werd als een vervelende bijwerking beschouwd. Maar uiteindelijk werd niet ingegrepen. Nooit is er actieve bekommernis geweest over de veiligheid of de mentale staat van de redactie. De directie koesterde het succes.’
Achteraf voelt ze zich in de steek gelaten door de omroeptop, zegt ze. ‘Frans Klein zei een keer: ‘Er is er maar één die de grenzen kan aangeven, dat ben jij. Doe dat dus ook, want anders creëer je een monster.’ Klein had moeten ingrijpen. Iedereen wist het. Ook alle directeuren die na hem kwamen. Zij hadden mij moeten beschermen. Je kunt wel luisteren, maar je moet ook iets doen. Niemand van hen vroeg aan mij: wat heb jij nodig?’
‘Ik hoop dat we hier lessen uit trekken’, zegt ze. ‘We moeten ons realiseren dat presentatoren die dag in dag uit op tv komen, vervormd raken. We moeten ervoor zorgen dat zij niet onaantastbaar worden.’
Volgens Klein heeft hij wel degelijk ingegrepen toen ‘na vier of vijf seizoenen’ bleek dat de verloopcijfers hoger waren dan bij andere programma’s. ‘In de loop van de tijd hebben we bewust de redactie vergroot. En iemand van personeelszaken dichter op het programma gezet.’
Klein erkent dat hij ‘zag dat het heftig was’. ‘Natuurlijk liepen we het risico dat sommige mensen iets te veel vermalen raakten in deze situatie. Daar hebben we op onze manier aandacht aan proberen te besteden.’ In retrospectief was dat volgens hem ‘misschien onvoldoende’.
Zijn opvolger in 2014, Robert Kievit, zegt van Klein geen overdrachtsdossier te hebben gekregen. Ook hij voorkomt niet dat in zijn periode redacteuren zich onveilig blijven voelen. ‘Achteraf gezien hadden we daar als bestuur, en ik als mediadirecteur, alerter op moeten zijn’, laat hij schriftelijk weten.
EINDE DEEL ARTIKEL
2016 – 2019Het patroon van wegkijken verzekert het voortbestaan
Bij DWDD ontstaat in de loop der jaren een patroon van wegkijken waardoor het programma kan voortbestaan, ondanks de angstcultuur: BNNVara bagatelliseert het probleem om het paradepaard in de lucht te houden, de eindredacteur voert de opdrachten van Van Nieuwkerk rücksichtslos uit en schaadt daarmee medewerkers. De redacteuren durven er bijna nooit iets van te zeggen. De kortlopende arbeidscontracten die gebruikelijk zijn in de talkshowwereld, maken hun positie kwetsbaar.
Er is ook een kleine groep medewerkers die stelt dat de ‘harde sfeer’ juist nodig was om zo’n goed programma te maken. Ze zeggen dat sommige mensen daar minder goed mee om konden gaan en daarmee ‘ongeschikt’ waren om voor een dagelijkse talkshow te werken. Dat dit er veel meer waren dan bij andere programma’s, komt volgens hen doordat niets kon tippen aan DWDD.
Medewerkers die zich ziek of overspannen bij BNNVara-bedrijfsarts Hein Hendriks, in dienst bij de Arbo Unie, of p&o-adviseur Mirjam de Klerk melden, krijgen daar te horen dat ze niet de enigen zijn. ‘Toen ik bij de bedrijfsarts kwam’, vertelt een redacteur, ‘pakte hij mijn hand en zei: je bent nummer zoveel al, we gaan je helpen.’ Ook De Klerk reageert vaak begripvol, zeggen mensen. ‘Ik heb Mirjam alles verteld en ze gaf het ook toe’, zegt een redacteur. ‘Ze zei: we weten wat daar gebeurt, maar het is wél DWDD.’ In gesprekken met de Volkskrant steekt De Klerk de hand in eigen boezem. ‘Ik moest mensen soms echt oplappen’, zegt ze. ‘Achteraf denk ik dat ik te veel een fixer ben geweest, te veel gericht op het oplossen van individuele problemen en te weinig op het aanpakken van de oorzaken.’
Personeelszaken probeert mensen door te sluizen binnen de omroep naar radioprogramma’s zoals De Nieuws BV of naar tv-quizzen, waar ze kunnen bijkomen. Anderen vertrekken met een vaststellingsovereenkomst, een afspraak om het dienstverband te beëindigen. ‘Mirjam zei: ‘We zaten aan dit bedrag te denken.’ Ik zei: okay’, vertelt een redacteur.
Het lukt personeelszaken niet om structureel iets aan de ongezonde situatie op de werkvloer te veranderen, wel stuurt zij medewerkers die in de knel komen naar een coach. Op die manier moeten ze weerbaarder gemaakt worden tegen de situatie op de werkvloer en hoopt p&o dat het ze duidelijk wordt dat het niet aan hen ligt. Sommigen krijgen zelfs coaching nadat ze al zijn vertrokken. ‘Ik heb daar echt wat aan gehad’, zegt een medewerker. ‘Maar het idee was: jíj moet veranderen, jíj moet je aanpassen. Dat werd volstrekt normaal gevonden.’
De Arbo Unie laat in een reactie weten dat het de taak is van een bedrijfsarts om toe te zien op de veiligheid op de werkvloer en signalen hierover te melden bij de directie. Of Hendriks dat heeft gedaan, wil de Arbo Unie niet zeggen. Ook op andere vragen wil de organisatie geen antwoord geven.
Het seizoen 2016/2017 is een van de ergste uit de laatste periode van DWDD. In dat seizoen vallen volgens insiders zo’n tien mensen uit – doordat ze eruit worden gewerkt, door burn-out, door overplaatsing. In oktober vertrekt Wynia en wordt ze opgevolgd door een nieuwe eindredacteur:
Marco Versluis, tegenwoordig directeur tv bij productiebedrijf Medialane, waar Van Nieuwkerk ook aan verbonden is.
Onder leiding van Versluis blijft Van Nieuwkerk tekeergaan, de eindredacteur weet diens emoties niet te dempen. Zo ontslaat hij op Goede Vrijdag 2017 een samensteller op staande voet na een woede-uitbarsting van Van Nieuwkerk. ‘We hebben haar nooit meer teruggezien’, zegt een redacteur die het ontslag van een afstand zag gebeuren. ‘Dat zou ik nu anders hebben gedaan’, zegt Versluis in een reactie.
Versluis voorkomt ook niet dat Van Nieuwkerk een van zijn meest ervaren redacteuren vernedert. Het gebeurt in het ‘hok’, zijn kantoor midden op de redactie. ‘Iedereen wist dat die redacteur op omvallen stond’, zegt een medewerker. ‘Hij kreeg een onderwerp opgedragen dat hij zelf twijfelachtig vond, maar daarna werd het hém verweten. In het hok begon Matthijs te schreeuwen. ‘Deze tekst stelt geen reet voor’, riep hij, ‘iedereen zapt weg als ik dit uitspreek.’ Toen de redacteur wat terugzei, ontplofte Matthijs. Hij schreeuwde: ‘O ja, vind jij dít een goede opzet?’ Hij hield de tekst omhoog en riep: ‘Dan doen we het toch op jouw manier? Kóm dan, pak hem dan, kom hem dan halen?’ Die redacteur stond aan de grond genageld. Uiteindelijk liep hij er op af. Maar net toen hij zijn blaadje wilde pakken, gooide Matthijs het voor zijn ogen in de prullenbak. Daarna is die redacteur het hok uitgelopen. Huilend ging hij naar huis. Matthijs schreeuwde: ‘Haal hem terug!’ Daarop heeft Marco hem meegedeeld dat hij terug moest komen. De volgende dag werd er koeltjes over gesproken door Marco. O ja, werd er gezegd, die komt niet meer.’
De betreffende redacteur bevestigt het incident maar zegt dat het te gevoelig ligt om hierop te reageren. Ook andere redacteuren bevestigen de gang van zaken.
Achteraf zegt eindredacteur Versluis dat hij grenzen heeft overschreden. ‘Ik erken dat in mijn eerste jaar als hoofdredacteur het maken van het programma ook bij mij vóór alles ging. Ik wilde primair het allerbeste programma maken en daarin ben ik soms over mijn eigen grenzen heen gegaan. Dat zag ik ook bij anderen gebeuren. Pas gaandeweg besefte ik dat het ook anders kon, en dat ik het anders wilde. We zijn, door onze drang naar continuïteit van het succes, tekortgeschoten.’
De woede van de presentator zorgt ervoor dat medewerkers geen enkel risico meer nemen. Als een gast ‘niet levert’ worden zij afgebrand, weten ze. Bij twijfel richten ze zich daarom op zijn lievelingsgasten: Sywert van Lienden, Hugo Borst, Jort Kelder, Alexander Klöpping. ‘Bel Sywert maar, vraag maar wat Sywert ervan vindt’, zei Matthijs dan. Daarom hadden we zo vaak dezelfde gasten.’
EINDE DEEL ARTIKEL
Als je ziek wordt van de stress heb je niet ‘het juiste dna’
In documenten van psychologen, psychiaters en de bedrijfsarts die in bezit zijn van de Volkskrant, staat dat medewerkers last hebben van psychische klachten, burn-outs, angst- en paniekaanvallen, slaapproblemen, hyperventilatie, duizelingen, buikpijn en emotionele uitputting. Sommige medewerkers zeggen ptss-achtige klachten te hebben. Meerdere mensen zeggen nog altijd met klachten te kampen, zoals overmatige gevoeligheid voor stress en overbelasting, angst voor conflicten of fouten, en het gevoel dat ze altijd tekortschieten. Een psychiater concludeert expliciet dat de onveilige en onberekenbare manier waarop de leidinggevenden bij DWDD omgingen met werknemers de oorzaak is van het ontstaan van een burn-out bij zijn cliënt.
‘Ik heb meerdere vrienden – vier, inclusief mezelf – over wie hun therapeut zegt dat ze kenmerken vertonen van ptss’, vertelt een andere redacteur. ‘Ze staan altijd aan, zijn constant alert. Ze zijn continu aan het scannen hoe de sfeer ergens is. Want ze weten dat de situatie in één klap om kan slaan.’
Verschillende medewerkers zeggen hun eindredacteur om hulp te hebben gevraagd, omdat ze voelden dat ze ziek werden van de werksfeer. Volgens de medewerkers werden hun noodsignalen genegeerd.
Over redacteuren die weg moeten wordt door leidinggevenden gezegd dat ze niet het ‘juiste dna’ hebben of ‘van een andere bloedgroep’ zijn. Ze worden buiten de groep geplaatst. Voor begeleiding van mensen zou geen tijd zijn geweest.
Een jonge redacteur vertelt hoe ze plotseling een kantoor in wordt gevraagd en wordt ontslagen. ‘Mirjam de Klerk van p&o zei: ‘Nou, je voelt het al aankomen.’ De eindredacteur zei: ‘We gaan niet met je verder.’ Ik mocht kiezen: mijn dag afmaken of meteen vertrekken. Ik was in tranen. Mirjam vroeg: ‘Ben je opgelucht?’ Alsof ze mij een gunst bewees. Ik heb nadien maandenlang op bed gelegen met de gordijnen dicht. Ik deed niets meer, kon niets meer. Ik had nachtmerries. Achteraf denk ik dat je dit een depressie kunt noemen. De eindredacteur (Versluis, red.) beweerde dat ik niet geschikt was voor dit soort werk. Ik weet nu dat dit niet waar was, maar de woorden zijn altijd blijven hangen in mijn hoofd. De impact was enorm. Ik raakte al mijn ambitie kwijt, wilde niets meer, dacht dat het aan mij lag. Ik heb nooit meer iets van iemand gehoord. Daarna heb ik jarenlang onder mijn niveau gewerkt. Ik neem het BNNVara en Marco Versluis nog steeds kwalijk dat ik zo lang onnodig heb stilgestaan.’
Sindsdien is ze op haar hoede. ‘Op mijn werk kijk ik altijd: hoe zijn de verhoudingen, wie is bevriend met wie? Als iemand ‘even met me wil praten’, dan schrik ik nog steeds.’
‘Ik heb zoveel mensen van de ene op de andere dag zien verdwijnen’, zegt een medewerker. ‘Over hen werd vaak met dedain gepraat. Het verhaal was altijd dat ze niet functioneerden. Dat ze gewoon niet goed genoeg waren. Ik heb hier nachten van wakker gelegen, trillend in mijn bed. Zelf ben ik er bijna aan onderdoor gegaan. Ik zat vaak huilend op de wc. Ik merkte dat ik er zelf ook snauwerig van werd. Dat is het erge: je gaat eraan meedoen. Ik begon anderen af te blaffen. Uiteindelijk ben ik zelf opgestapt.’
Toch blijft een deel van de redacteuren er jarenlang werken, ondanks de cultuur van angst. Waarom?
‘Ik zat er zó in verstrikt’, zegt een redacteur. ‘Alle mensen die onder onze ogen verbrokkelden – daar wilde ik gewoon niet bij horen. Ik wilde niet falen. Ik zat op de rand van een burn-out, maar het kwam niet in me op om te stoppen of grenzen te stellen. Ik stoomde gewoon door. Terwijl ik voelde dat het misging.’
Wat het voor medewerkers met een jaarcontract ook lastig maakt, is dat ze vaak een fors bedrag moeten betalen om tijdens een lopend seizoen weg te mogen bij DWDD. Doordat medewerkers (tot 2018) in de zomer drie maanden vrijaf hebben maar wel doorbetaald worden, bouwen sommigen van hen een ‘schuld’ op aan vrije dagen. Een schuld die tijdens een seizoen makkelijk te compenseren is met alle gemaakte overuren, maar die zij bij een tussentijds vertrek moeten terugbetalen – soms tot een bedrag van wel twee maandsalarissen. ‘Veel twintigers zonder vast contract konden zich dat niet veroorloven’, zegt een medewerker.
Het is bovendien niet altíjd verschrikkelijk bij DWDD, benadrukken vrijwel alle bronnen. ‘Een slechte dag, dat was het ergste dat je mee kon maken’, zegt een redacteur. ‘Maar een goede dag, dat was de beste dag uit je leven.’ Op die momenten is de stemming euforisch, is Van Nieuwkerk uitermate charmant en geeft hij vrouwelijke redacteuren een kus op hun voorhoofd of aait hij mannelijke redacteuren door hun haar. ‘Pico bello’, zegt hij dan. ‘Als hij zoiets tegen je zei, dan kon je daar wekenlang op teren’, zegt een redacteur.
Allerlei redacteuren vertellen dat DWDD van hen geweldige televisiemakers heeft gemaakt en hun carrières heeft geholpen. Maar soms verscholen ook zij zich in ruimtes zoals het montagehok om te ontsnappen aan de spanningen. ‘Ik ging twijfelen. Aan mezelf, aan alles’, zegt een van hen. ‘Ik heb er een ongezonde relatie met mijn werk aan over gehouden. Ik krijg snel last van stress en leg de lat altijd heel erg hoog. Het is nooit goed genoeg. Het heeft meer dan twee jaar geduurd en ik heb een tiental bezoeken aan een psycholoog afgelegd voordat ik weer normaal aan een live-uitzending kon werken.’
EINDE DEEL ARTIKEL
2019 – 2020Het laatste seizoen, een ‘dream team’ treedt aan
Pas in het laatste seizoen verandert er iets. De nieuwe eindredacteur Cécile Koekkoek heeft meer oog voor de redactie dan haar voorgangers, en verdedigt hen tegenover de presentator.
Koekkoek, voormalig hoofdredacteur van de Varagids en tegenwoordig werkzaam bij katern V van de Volkskrant, is door Van Nieuwkerk zelf gevraagd. Hij spreekt over een ‘dream team’. Aanvankelijk loopt dit goed en grijpt Koekkoek een aantal keer in als situaties dreigen te escaleren. Toch zien medewerkers dat ze uiteindelijk op hetzelfde probleem stuit als haar voorgangers: het is bijna onmogelijk om én de redactie te beschermen én Van Nieuwkerk tevreden te houden.
In dit seizoen vindt in december 2019 het incident met de geluidsman plaats, de gebeurtenis waar dit verhaal mee begon. De geluidsman werd ten overstaan van collega’s door Van Nieuwkerk met de grond gelijkgemaakt. De dag daarna gebeurt er iets opmerkelijks.
Het is rond twee uur in de middag als Van Nieuwkerk met een grote, bordeauxrode wollen muts de redactie van DWDD op loopt. Op de vloer roept hij iedereen bij elkaar.
Hij zegt dat eindredacteur Koekkoek hem heeft aangesproken op zijn gedrag. ‘Gisteren is er iets niet goed gegaan’, aldus Van Nieuwkerk. ‘Ik ben te ver gegaan, en ik zie nu in dat dat niet kon.’ Hij vertelt dat hij zojuist zijn excuses heeft gemaakt aan de geluidsman.
Van Nieuwkerk huilt. Hij zegt dat het hem soms zwart voor zijn ogen wordt en dat dit iets is waar hij niet trots op is. Hij vertelt dat hij ‘gif’ in zijn hoofd heeft. Dat hij in therapie zou moeten.
Hij heeft hulp nodig, zegt hij.
Verbijsterd kijken de medewerkers naar de presentator. Zo zien ze hem nooit.
Het is een van de weinige keren dat de presentator zich tegenover medewerkers verontschuldigt voor een woedeaanval. De geluidsman zelf wilde aanvankelijk tegenover de Volkskrant niet inhoudelijk op het incident ingaan. Wel zegt hij over ‘de woede-uitbarsting’ dat die ‘extreem’ was, al zegt hij zich niet te kunnen herinneren dat Van Nieuwkerk zei dat hij op zijn knieën had moeten zitten. Hij neemt Van Nieuwkerk niks meer kwalijk, omdat die hem ‘heel oprecht’ zijn excuses heeft aangeboden in een lang telefoongesprek ‘van zestigers onder elkaar’. Zo is het ‘uitstekend opgelost’ in zijn ogen. ‘Ik voel me geen slachtoffer.’
Voor zijn werkgever, productiebedrijf NEP, is het incident niettemin zo ernstig dat twee leidinggevenden verhaal halen bij de programmaleiding van DWDD én de directie van BNNVara. De toenmalig directeur van het bedrijf bevestigt dat tegenover de Volkskrant.
Even lijkt het alsof de houding van Van Nieuwkerk na zijn excuses aan de redactie verandert. Meerdere medewerkers bedanken Koekkoek voor haar handelen.
Maar uiteindelijk gaat het alsnog fout. Als Koekkoek het bij nieuwe incidenten opnieuw opneemt voor de redactie, zien mensen hoe Van Nieuwkerk zich tegen haar keert. Hij negeert en kleineert haar en houdt tirades. ‘Er waren incidenten waarbij Matthijs in het hok tegen Cécile schreeuwde en met zijn vuisten op tafel sloeg’, vertelt iemand. ‘Mijn collega zei: Moeten we iets doen? Ik ben bang voor haar veiligheid.’’
‘Ik herken me in het hier geschetste beeld’, zegt Koekkoek. ‘De cultuur bij DWDD en de structurele passieve houding van de directie zijn de redenen geweest voor mijn vertrek bij de omroep.’
Op 27 maart 2020 wordt in de studio het scherm achter Van Nieuwkerk zwart en is alleen zijn silhouet nog zichtbaar. ‘Tot zover’, staat er. Het is de laatste aflevering.
EINDE DEEL ARTIKEL
Het laatste sprankje hoop wordt de grond ingeboord
Uit correspondentie blijkt dat Koekkoek na afloop van het seizoen met de directie van BNNVara heeft besproken wat eigenlijk iedereen al weet, en wat al die tijd is gedoogd. De directie is volgens haar ‘al jaren op de hoogte’ van het feit dat Van Nieuwkerk ‘een cultuur creëert van angst en intimidatie’. ‘De bestuurders hebben dat laten gebeuren zonder daar iets aan te doen’, en zij hebben daarmee ‘de facto hun fiat gegeven voor een onveilige werkplek waar zeer veel werknemers aan zijn en nog zullen worden opgeofferd’.
De reactie van BNNVara past naadloos in de traditie van de vijftien jaar ervoor. ‘Het maken van een dagelijks programma als DWDD is als topsport: de lat ligt hoog en de druk is groot’, aldus de omroep. ‘Dat geldt voor de makers maar nog veel meer voor de presentator. Die vraagt daarom veel van zijn team, gaat tot het uiterste en verwacht een onvoorwaardelijk commitment van zijn eindredacteur.’ De omroeptop denkt dat ‘de DWDD-redactie zich altijd voldoende gezien, gehoord en gesteund heeft gevoeld door de directie.’
Nu, twee jaar na dato, staat de BNNVara-directie er radicaal anders in. ‘Deze reactie is een verkeerde inschatting geweest’, zegt Suzanne Kunzeler, sinds begin dit jaar directeur content bij die omroep.
De afgelopen maanden voerde de directie gesprekken met een aantal oud-medewerkers van DWDD, en andere hoofdrolspelers rond het programma, om erachter te komen wat er precies is gebeurd. Volgens Kunzeler bevestigen deze mensen het beeld van de Volkskrant. ‘Het raakt mij heel erg’, zegt ze.
Ook met Van Nieuwkerk zijn meerdere ‘zeer indringende’ gesprekken gevoerd. Volgens de directie waren dat ‘ook goede’ gesprekken. Maar ingewijden zeggen dat hij zijn rol aanvankelijk ontkende en het grensoverschrijdende gedrag bagatelliseerde.
BNNVara, dat met Matthijs Gaat Door, Chansons en The Connection nog steeds de programma’s van Van Nieuwkerk uitzendt, laat weten dat het voor hen ‘van essentieel belang is dat hij onderkent dat hij grenzen over is gegaan’. Dat zou Van Nieuwkerk volgens hen in de interne gesprekken van de afgelopen maanden ook hebben gedaan.
In een eerste reactie die Matthijs van Nieuwkerk gaf op dit artikel was van onderkenning van grensoverschrijdend gedrag geen sprake. Vijf kwartier later stuurde Van Nieuwkerk na druk van BNNVara de reactie die hieronder is te lezen.
De verdediging dat dergelijk gedrag destijds niet als grensoverschrijdend werd bestempeld, omdat de tijdgeest toen anders was, verwerpt Kunzeler. ‘Ik keur dit gedrag nu af, en ik had dat in die tijd ook afgekeurd. Wij vinden dat deze cultuur nooit meer mag plaatsvinden. Met ‘nooit’ in kapitalen.’
Wilt u in contact komen met de auteurs of heeft u informatie over grensoverschrijdend gedrag in de mediawereld: onderzoek@volkskrant.nl
EINDE DEEL ARTIKEL
REACTIE MATTHIJS VAN NIEUWKERK
REACTIE MATTHIJS VAN NIEUWKERK
Het raakt me te lezen dat redacteuren van DWDD zich angstig hebben gevoeld. We zijn niet op de wereld om elkaar bang of ongelukkig te maken. Ik ook niet. DWDD was godbetert zo’n beetje opgericht als een medicijn tegen angst en lelijkheid. Dat we kennelijk toch niet iedereen een veilig en prettig gevoel hebben kunnen geven en dat het zelfs collega’s ziek heeft gemaakt, dat spijt me enorm. We hebben het succes van DWDD jarenlang uitbundig gevierd, met iedereen, tot bij het afscheid eervolle aandacht in kranten en journaals aan toe.
Maar dat was toen. Nu zitten we met een aantal ongemakkelijke gedane zaken. Die nemen helaas geen keer, maar stemmen wel tot nadenken. Deze spiegel blijft in mijn kamer hangen. Tegelijkertijd is dit artikel ook een draconische karikatuur van vijftien jaar DWDD. Zeker, ik was fanatiek, eigenwijs en streng. En ik kon af en toe lelijk uit mijn slof schieten. Waardeloos. Maar ik ben nu gemakshalve teruggevouwen tot een Eeuwige Driftbui. En dat was ik dacht ik niet.
Ik heb eigenlijk een eenvoudige vraag: zou er in deze geschetste inktzwarte modderpoel ooit een succesvol dagelijks programma vol levenslust, optimisme en verbeelding hebben kunnen bloeien? Een wieg bovendien van de vele tv-colleges, een museum, festivals, concerten? Ik zeg niks nieuws: televisie is een meedogenloze, competitieve arena. Er waren redacteuren bij wie deze grote uitdaging in goede handen was, en met wie ik heel lang heb gewerkt, en trouwens nog werk. En er waren redacteuren voor wie dat minder gold, of ging gelden. En voor hen had ik helaas weinig tijd. Laat staan voor eventuele nazorg. Maar ik realiseer me nu beter dan toen dat ook bij al die redacteuren verwachtingen, dromen en ambities hoorden over een spannende baan bij de televisie. Daar had ik met een milder oog naar moeten kijken. Zeker op dagen dat de lieve vrede het verloor van de uitzending. Nooit persoonlijk trouwens, alles voor het beste tussen zeven en acht. De vraag die ook uit het stuk opstijgt, is of ik eigenlijk wel goed bij mijn hoofd was. Ik weet het eerlijk gezegd niet. Jarenlang elke dag met deze drift en onder grote verwachtingen een talkshow maken, is misschien gekkenwerk. Het zal niet overal goed voor zijn. Maar er was altijd weer frisse energie door onze nieuwe ideeën, de prijzen, de cijfers en de zoete woorden van kijkers die om ons heen bleven vlinderen.
Tijden zijn nu aan het veranderen. Er worden nu vragen gesteld die in vijftien jaar DWDD niet of nauwelijks zijn gesteld. Dat is goed. Grenzen zijn er om te respecteren. Wat de winst van dit ethisch reveil ongetwijfeld is; ik blijf trots op DWDD, op de ontelbare feestdagen die we met z’n allen hebben meegemaakt, en op iedereen die er heeft gewerkt en die ervoor heeft gezorgd dat het een onvergetelijk programma is geworden.
Sinds 17 oktober heeft de redactie getracht om met presentator Matthijs van Nieuwkerk in contact te komen over de beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag achter de schermen bij De Wereld Draait Door. De verslaggevers hebben die dag bij Van Nieuwkerk zelf en zijn agent Julia Wolff een verzoek ingediend voor een gesprek over zijn visie op de cultuur bij DWDD. Zijn agent deelde meteen mee dat hij daartoe niet bereid was, en dat Van Nieuwkerk vragen van de Volkskrant schriftelijk wenste te beantwoorden.
Op 3 november, toen het onderzoekswerk was afgerond, heeft de krant een uitgebreide lijst met 27 vragen voor wederhoor per e-mail toegestuurd en Van Nieuwkerk een week de tijd te geven om daarop te reageren. Op 10 november mailde Wolff, nadat de deadline voor de beantwoording van de vragen al was verstreken, dat Van Nieuwkerk geen vragen wilde beantwoorden. Hij wilde ‘het stuk’ lezen om vervolgens zelf een verklaring te schrijven.
Dat leidde tot een journalistiek dilemma. Voor de totstandkoming van artikelen is het van belang dat mensen open in gesprek gaan met de krant, of tenminste (schriftelijk) vragen beantwoorden. Op die manier kunnen we een evenwichtig verslag doen. Het is vanwege de zuiverheid van de journalistieke procedure ongebruikelijk dat een van de betrokkenen het conceptartikel mag lezen alvorens vragen te beantwoorden. Het protocol van de Volkskrant schrijft dat ook niet voor.
Vanwege de aard en omvang van de beschuldigingen was de Volkskrant toch bereid Van Nieuwkerk in zijn verzoek tegemoet te komen. Wel verbond de krant daar voorwaarden aan, om te voorkomen dat het concept of passages daaruit zouden uitlekken, of bronnen na lezing in verlegenheid te brengen. Van Nieuwkerk stelde als voorwaarde dat zijn reactie integraal zou worden opgenomen op papier. Dat is een eis waaraan de Volkskrant op voorhand nooit kan voldoen: de krant blijft te allen tijde verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen.
Pas op donderdag besloot Van Nieuwkerk die eis te laten varen. Op donderdagavond kreeg hij de tekst. Vrijdagmiddag om half 3 volgde een verklaring; om kwart voor 4 werd die verklaring nog gewijzigd door Van Nieuwkerk.
Marije Randewijk, adjunct-hoofdredacteur de Volkskrant
EINDE
Reacties uitgeschakeld voor De Affaire Matthijs van Nieuwkerk, Deel I/Het Geruchtmakende Volkskrant artikel
” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.”
THE VOICE OF HOLLAND SCANDAL/INNOCENT UNTIL PROVEN GUILTY/ASTRID ESSED’S REMARKSREGARDING THE ”THE VOICE OF HOLLAND FOUR”[Ali B, Marco Borsato, Jeroen Rietbergen and the unknown Director] ” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.”
{See under the Astrid Essed’s comments, which were sent as a Letter to the Editor to a number of Dutch newspapers, under the notes, some added articles] Dear Readers More then 7 million people, myself included, have recently watched onYoutube the documentary from the online program ”BOOS” THIS IS THE VOICE” [made by journalistand television presenter Tim Hofman [1]This BOOS edition delt with the Topic ”Sexual misconduct”Women and girls spoke out their accusations of sexual harassment [2] in allforms, ranging from sexual apps and remarks [and also the sending of Dicpics] [3] to sexual assault and rape, against topfigures of the RTL the Voice of Holland programma, namely rapper and comedianAli B [who was a coach of Voice of Holland], singer and former Warchildambassador Marco Borsato [also coach in the Voice], bandleader Jeroen Rietbergen and an unknown director of the Voice, [4]Apart from the stories in online program Boos, charges have been pressedagainst the The Voice of Holland Four: Ali B, Marco Borsato, Jeroen Rietbergen and the anonymous Director.Against Marco Borsato already other charges of sexual misconduct had been pressed in december 2021 [5] In a response on the program ”BOOS: This is the Voice”, Jeroen Rietbergen has admitted that he went too far sexually [6], MarcoBorsato has denied, Ali B has denied, as the anonymous Director. Currently the Prosecutor’s Office is investigating the sexual assault allegations. BOOS DOCUMENTARY: ”THIS IS THE VOICE” The Boos Documentary ”This is the Voice”, is very touching, confronting.And it was with right that people were angry and showed indignation.
YET! I WANT TO ISSUE AN URGENT WARNING IN THIS ”THE VOICE OFHOLLAND” SCANDAL: Because the danger is [and I saw it in the reaction of many known and famousDutch TV personalities], that the public opinion is going too far and acts, writesand talks, as if the allegations of sexual misconduct are no allegations anymore,but proven facts!Without waiting for the outcoming of the investigation of the Prpsecutor’s Office, let alone a possible trial against the The Voice of Holland Four [or possibly more people] ALLEGATIONS/ALLEGATIONS! Because what we know until now?There are a number of allegations, uttered by REAL ORALLEGED VICTIMS [The silly newsmedia already speak of ”real victims”],there are no hard evidence yet [which has to be decided by the judge!] INNOCENT UNTIL PROVEN GUILTY! That’s why I tell to the public not to forget that we are living in a Society with judges, with Courts and above all the principle:”Innocent until proven guilty” [7], which is established in the Universal Declaration of Human Rights [8], International Treaties [9], EuropeanTreaties, the Dutch and International Law! And let’s face this Uneasy Truth:False statements exist, especially when it concernsthe High and Mighty. Therefore its is of the greatest importance, that the allegation-casesare in the hands of the Prosecutor’s Office now, where a just, judicialdecision can be made.Prosecute or not. The real or alleged victims have a right to it, as the accusedand maybe suspects.In case of a witch hunt, there are no winners.
”On 13 December 2021, a 22-year-old Dutch woman filed charges against Borsato with the police, accusing Borsato of grooming and sexually assaulting her for years beginning when she was 15 by touching her genitals, buttocks and breasts against her will.[30] The victim considered Borsato, who was a family friend, to be a father figure after her own father died. In the following days, two more women accused Borsato of sexual abuse”
”Soon after RTL’s announcement, band leader of The Voice of Holland, Jeroen Rietbergen (brother in law of media tycoon and creator John de Mol), issued a statement admitting to years of sexual misbehaviour. ” WIKIPEDIA/THE VOICE OF HOLLAND/SEXUAL MISCONDUCT CLAIMS
” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.” ARTICLE 11, UNIVERSAL DECLARATION OF HUMAN RIGHTS
RTL temporarily canceled the television show the Voice of Holland due to allegations of sexually transgressive behavior and abuse of power by personnel connected to the show. Shortly after the announcement Saturday morning, it was revealed that composer and keyboardist Jeroen Rietbergen would leave the program with immediate effect. The Public Prosecution Service also confirmed that a criminal complaint connected to a person on the show was filed this week.
The editorial team of the BNNVARA program BOOS informed RTL on Wednesday of the incidents RTL said that The Voice of Holland will not air while the allegations are being investigated. “The allegations are very serious and shocking and were not known to RTL,” the broadcaster stated in a press release.-ADVERTENTIE-
“This Saturday, the editors received a confession and apology from the band leader of The Voice, Jeroen Rietbergen. He announced that he will stop his work at The Voice immediately,” BNNVARA wrote in its own press release. “The Voice of Holland has stated that it was not aware of these abuses and has decided to conduct an independent investigation.”
Dutch singer Marco Borsato was also the subject of allegations about sexually transgressive behavior late last year. Borsato was also a coach on The Voice of Holland from 2011-2015. Rietbergen worked with Borsato for several years over the past two decades. Rietbergen was also previously in a relationship with Linda de Mol, the sister of The Voice creator John de Mol
The television show which uncovered the claims, BOOS, said that the episode detailing their investigation will air next week. “We put a huge amount of time and effort into the program. Our show about The Voice of Holland will be broadcast coming Thursday,” said BOOS program director Tim Hofman on Twitter.
Hofman began his investigation into power and sexual abuse claims in talent scouting shows in August. During his research, Hofman received information from people who said they experienced sexually transgressive behavior while on The Voice of Holland.
Television producer ITV reacted to the allegations stating, “Our highest priority is to provide a safe and supportive environment for everyone who participates and works on our shows. ITV Studios has a zero-tolerance policy towards the kind of behavior that is said to have taken place. We have immediately ordered an outside investigation.”
The Dutch version of “The Voice” has been suspended pending an investigation into sexual misconduct allegations surrounding the popular talent series.Dutch broadcasting company RTL said it will stop airing the show while it carries out an investigation with producers ITV into allegations of “sexually inappropriate behavior” and “abuse of power,” according to a statement released by RTL over the weekend.Among those facing accusations is “The Voice” bandleader Jeroen Rietbergen, who has resigned from his post and issued an apology.
RTL, an affiliate of CNN, said it was notified of the allegations at “The Voice of Holland” on January 12 by the Dutch TV news program BOOS. RTL said it was previously unaware of misconduct allegations.
“We take this extremely seriously. Participants, colleagues, everyone must be able to work in complete safety. There is no room for interpretation in that. The priority is now to get the facts on the table,” Saturday’s statement added.BOOS said in a statement that it received stories in spring 2021 about sexually inappropriate behavior at “The Voice of Holland.”BOOS show host Tim Hofman subsequently issued an open call, where he asked if there were other people who had experienced “something inappropriate at talent shows.””Numerous reactions followed from people who said they were victim or witness to abuse of power or sexually inappropriate behavior at ‘The Voice,'” the BOOS statement said.Those accused of misconduct were approached by BOOS, the show said. One of these was Rietbergen.In a statement reported by RTL, Rietbergen said: “During my years-long involvement with ‘The Voice of Holland’ I had contact of a sexual nature with some women involved in the program and exchanged sexually colored WhatsApp messages.”My involvement with ‘The Voice of Holland’ was as a pianist and bandleader. In my opinion there was no position of power at the time, in my position I am not in a position to favor anyone on the program, I am solely concerned with the music. I saw the contacts as reciprocal and equal.”Rietbergen added: “In the intervening time I have become very aware that my own perception is not relevant at all, but much more the perception of the women concerned. And that these women may have experienced this very differently. This insight has made me realize that my behavior was completely wrong. The things that I have done I should never have done.”Rietbergen, who said he has had professional help, said he has “drastically and permanently” changed his behavior. He said that he will immediately stop working for the series.”I am more sorry for everything than I can express in this statement,” Rietbergen added.BOOS added that the allegations concern Rietbergen, as well as “multiple people within the program.”ITV Studios said in a statement to CNN Tuesday: “Our utmost priority is to provide a safe and supportive environment for everyone who takes part in or works on our shows and there is zero tolerance at ITV Studios for the type of behaviour alleged to have taken place.”On Monday, Dutch Justice Minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius urged anyone who has been a victim of sexual intimidation or violence to file a report so the police and Public Prosecution Service can start an investigation. The Public Prosecution Service is responsible for investigating and prosecuting criminal offenses.The Dutch reality singing contest sparked the original format of the show in 2010, where judges sit with their chairs facing away from the stage, so that they initially cannot see prospective candidates.If the judges like the sound of a candidate’s voice, they must press their button, which spins their chair towards the stage to reveal the contestant behind the blind audition.
The series has since been iterated in countries including the UK, the US and Australia, where previous coaches include global artists such as will.i.am, Kylie Minogue, Ariana Grande and John Legend.A program about sexual misconduct at “The Voice of Holland” is scheduled to air on Thursday, BOOS added.
END OF THE ARTICLE
THE GUARDIAN
DUTCH CREATOR OF THE VOICE ACCUSED OF VICTIM-BLAMING
The creator of reality TV shows including The Voice and Big Brother has been accused of victim-blaming by his company’s female employees after accusations of widespread sexual abuse of contestants on the original Dutch version of The Voice.
In a full-page advert in the Dutch newspaper Algemeen Dagblad, a group of employees at the production company Talpa Media castigated its founder, John De Mol, for suggesting that women as well as men had lessons to learn from a scandal that has gripped the country this week and prompted the broadcaster RTL to take Friday’s episode of The Voice of Holland off air.
Following a deluge of allegations of abuse made against men on the show, De Mol, 66, said in an interview: “Do not wait. Do not be afraid. You have to open your mouth. Only then can we help you … Women apparently have a kind of shame, I don’t know what it is, but I would like to delve into it.”
In response, an advert was published in Friday’s newspaper that said: “Dear John, it’s not the women. Greetings, the women of your company.”
In an accompanying statement the group of employees wrote of their “amazement and shame” at De Mol’s comments. It “says a lot about a culture change that is needed within the company, but also in the media world and society,” the statement continued. “And certainly at more large companies where these kinds of thinking errors are still made by men in power.
“Women’s behaviour is not the problem. And not the solution either. This statement is of course also for all other victims of sexually transgressive behaviour in the workplace (not just at Talpa), to encourage them.”
On Friday night, De Mol said he had been “moved” by the advert and had spoken to the women behind it to “understand this anger and disappointment”. He added: “I now understand that, contrary to my good intentions, I have failed to take into account the fact that I, completely unintentionally, gave the impression that I was putting the blame on women. It has become clear to me now that women will not come forward if the culture in a company is not perceived as being sufficiently safe. I blame myself for the fact that this is apparently the case in my company, and I am 100% committed to changing this.”
The Voice of Holland was suspended before Thursday’s broadcast of a documentary on the YouTube channel Boos, which translates as “angry”, and is run by the public broadcasting company BNNVARA. In the documentary, dozens of anonymous women alleged that high-profile men on The Voice had sexually harassed, abused and assaulted them.
A spokesperson for ITV Studios said the company was “shocked and dismayed” by the allegations but declined to comment on De Mol’s interview. She said: “Our utmost priority is to provide a safe and supportive environment for everyone who takes part in or works on our shows and there is zero tolerance at ITV Studios for the type of behaviour highlighted in the show.
“After ITV Studios received notice from Boos of this behaviour last week we moved quickly to launch an external investigation to fully understand what happened.”
Netherlands authorities, including the justice minister, subsequently urged anyone who had been a victim of sexual abuses on the programme to file a complaint with the police so that they and the Public Prosecution Service could investigate
The rapper Ali Bouali, 40, a coach on the show who goes by the name Ali B, was accused by one former contestant of raping her when she appeared on the programme as an 18-year-old hopeful.
In a statement, he responded: “There are now two anonymous reports that are presented with a lot of fury as news. That is unjustified. I cannot publicly defend myself against this. Nevertheless, it is clear to me that the Public Prosecution Service will in both cases have to decide to dismiss [the allegations]. I am not guilty of what I am accused of in the claims.”
Before the broadcast of the allegations, Jeroen Rietbergen, 50, the show’s bandleader, stood down after admitting to having had “sexual contact” with women on the show and sending sexually oriented messages on an app. Rietbergen, until recently the partner of De Mol’s sister, the TV presenter Linda de Mol, said he was not aware of wrongdoing at the time of the alleged incidents.
Six other women have made complaints about the singer Marco Borsato, three of them contestants on The Voice and three on The Voice Kids. Borasto denies any wrongdoing.
De Mol, who initially made his fortune through development of the reality television series Big Brother, spoke of his disappointment that the HR procedures in his company had not protected the contestants.
ITV bought Talpa Media seven years ago for £355m, with further payments dependent on future performance, up to a total potential cost of £920,000.
The company has created 75 shows in more than 180 countries. The Voice format, in which singers are selected via public auditions and then coached by professionals before a competition for a recording contract, has been aired in 50 countries.
Anouk Teeuwe, a female singer who represented the Netherlands at the Eurovision song contest in 2013, said she had quit as a coach on the programme.
“The news is so saddening and a major disappointment,” she said. “I know enough. I’ve decided I don’t want to return to The Voice. It’s a corrupt mess. I don’t want to work at a place where men have, for years, abused their positions and where others have chosen to keep the misconduct silent and look the other way.
“You just can’t do that. You’ve got structural issues when you do that. I do not wish to be part of such behaviour, that’s just not me. So therefore, I will not return to The Voice of Holland.”
END OF THE ARTICLE
BBC
THE VOICE: DUTCH TV SUSPENDS SHOW OVER SEXUAL MISCONDUCT CLAIMS
Jeroen Rietbergen, the series’ band leader, resigned on Saturday, admitting to “relationships of a sexual nature” with women involved in the programme.
The UK version was previously broadcast on the BBC for five series, before it moved to ITV.
The show sees the singing coaches do initial “blind auditions” with singing hopefuls, who have to perform while the judges’ backs are turned, so they are assessed only on their vocal merits.
ITV Studios told the BBC they are “shocked” by the allegations about the Dutch show, which started its 12th series in early January.
“Our utmost priority is to provide a safe and supportive environment for everyone who takes part in or works on our shows and there is zero tolerance at ITV Studios for the type of behaviour alleged to have taken place,” they said.
“We have immediately commissioned an external investigation into the allegations.”
RTL told the BBC the “very serious and shocking” allegations “were not known to RTL”.
They said they were told about the “allegations of sexually transgressive behaviour and abuse of power in relation to The Voice of Holland” on 12 January by by news programme Boos, broadcast on Dutch public broadcaster BNN/VARA, which had been conducting an investigation.
Alleged misconduct
RTL added that a “mutual agreement” was reached with ITV about it conducting a “diligent, independent investigation” into the allegations.
“We take this very seriously. Everyone, including both participants and employees, must be able to work in complete safety. There is no room for interpretation here. The priority now is to get the facts straight,” they said.
The BBC has asked RTL for comment from Rietbergen.
The Hollywood Reporter said it was “not clear whether the alleged misconduct at The Voice of Holland took place before or after the ITV takeover”.
RTL suggested there is “talk of abuse of power and sexually transgressive behaviour of three employees”, including “a complaint against jury member Ali B” but that his management said: “Ali has never abused his position and has never acted” in a sexually transgressive way.”
Dutch rapper Ali B posted on Instagram he is “100% convinced” of his own innocence and his management said they currently had nothing to add to his words on social media.
Pre-recorded shows held back
Rietbergen said in a statement he had some years ago had “contact of a sexual nature” with women involved in the programme, and that he had exchanged sexually explicit messages” with them.
He added he did not feel he was abusing his position of powerbut has “now become very aware that my own perception is not relevant at all, but much more the perception of the women concerned. And that these women may have experienced this very differently”.
The identity of the third employee has not been made public.
The Hollywood Reporter said Rietbergen has been in a romantic relationship for more than a decade with Dutch TV star Linda de Mol, who is the sister of one of the show’s creators. but that she declined to comment.
Reitbergen said he has been very aware for “a number of years” that he made a mistake, and that he has received professional help for his behaviour, according to RTL.
ITV Studios told Hollywood Reporter they were contacted “this week” by Boos with the allegations of “inappropriate behaviour” associated with the show.
RTL said the show runs for 15 episodes and that 12 have been recorded, with two broadcast. The last three would have been broadcast live.
A YouTube documentary about sexual intimidation and abuse surrounding The Voice of Holland talent show has detailed a long list of claims about sexual abuse, inappropriate comments and behaviour and even one instance of rape. The long-awaited programme, broadcast on Thursday afternoon, involved statements from dozens of anonymous women who were contestants on the show. One former contestant accused rapper and show coach Ali B of raping her eight years ago, when she appeared on the show as an 18-year-old. The woman told her story in a disguised voice, saying she ‘froze’ during the attack and that it had taken her years to realise she was not to blame. Two women have so far made police complaints about B, who denies all the allegations. The programme included other anonymous women who spoke about B promising them fame and then trying to kiss and touch them at his home or in the dressing room – a pattern repeated by other men involved in the show. Off air RTL took the talent hunt off air last weekend when band leader Jeroen Rietbergen went public with a confession, before the allegations were broadcast. Rietbergen is alleged to have made continuous sexualised comments during rehearsals, sent women photos of his sexual organ and in one case, had physical contact. The complaints about Rietbergen cover a period of over ten years, from 2010 and involve at least 19 women. De Mol The show also made it clear that John de Mol, who devised the programme and owned broadcasting company Talpa until it was taken over by ITV in 2019, was aware of at least one case of unacceptable sexual behaviour by Rietbergen in April 2019. De Mol told the programme he had summoned Rietbergen and given him a serious talking too, but also gave him a second chance. De Mol said he was not aware that Rietbergen had also sexually intimidated other women. Rietbergen was at the time in a relationship with De Mol’s sister, television presenter Linda. The couple separated after the scandal broke and Linda de Mol said before the broadcast that her heart ‘wept for all the women who have suffered’. Six women made complaints about singer Marco Borsato, three from contestants on The Voice and three on The Voice Kids. A spokesman for Borsato, who was faced with allegations about his behaviour at the end of the last year, said he would not be commenting on the claims. Director A further 15 women made complaints about one of the show’s directors who was not named by the programme makers. He was accused of making inappropriate comments and touching the contestants and told the programme via his lawyer that he denied all the accusations. Since the storm broke, judge and coach Anouk has also quit the line-up, and the main sponsors have dumped the programme. RTL has also pulled The Voice Kids and The Voice Senior. The Voice format has been bought by broadcasters in over 50 countries world wide, since its inception in 2010.
A week and a half after the first revelations of sexually transgressive behavior at the talent show The Voice of Holland, the Center for Sexual Violence (CSG) is still receiving more calls and chats than usual. Most people report experiencing sexual violence a long time ago.
Wher the CSG usually conducts about 12 to 13 chat conversations a day, on the day that BNN/VARA program BOOS put the episode about The Voice online on Thursday, there were 341 chat conversations. On Friday, the center had 286 chat conversations. “The chats just keep coming,” said CSG head Iva Bicanic. “Where we normally have two emergency workers on the cats at night, we were still short of hands during the peak with 12 emergency workers.”-ADVERTENTIE-
The number of chats decreased over the weekend but remained above average. On Monday, CSG workers held a total of 131 conversations.
There are also more calls coming in than usual. On the day of the BOOS broadcast, the center received 92 calls – over four times as many as the same day a year ago. On Friday, there were 232 calls. Over the weekend, the number of calls dropped to about 70 a day. On Monday, the phone rang 101 times.
The reporting on the alleged abuse on The Voice of Holland has had an enormously triggering effect,” said Bicanic. “It triggered something for many victims of sexual violence. There was no escaping it; the whole of the Netherlands was talking about sexual violence, wherever you looked or listened. For many victims, this caused hidden memories to surface, and thus the suffering pressure increased.”
The reports came, for example, from people who were struggling with re-experiences, sleeping-, and concentration problems. Others called because they felt empowered to seek help after hearing stories in the media. People also called who realized that they themselves had been a victim after all the attention to the subject.
Last week, the CSG called in a “Letter to the Netherlands” to prevent victim-blaming. According to the center, 75 percent of victims of sexual violence face accusatory comments and inappropriate questions.
The organization Victim Support also reported that chat conversations tripled last week.
BOOS maker Tim Hofman also notices the first results of his episode on The Voice of Holland. “Something seems to be moving,” the presenter wrote on Instagram. “We see companies, universities, associations, and other institutes adjusting their policies to create a safer environment. A Cabinet (including Prime Minister) speaks out. Men talk to each other, women share with each other,” said Hofman. This is a “valuable” development, but “we are not there yet,” he added. “It feels like the first big breath of a new wind.”
The presenter also thanked all the people who told their stories about the abuses behind the scenes at The Voice in the broadcast. Dozens of women spoke out about sexually transgressive behavior on the RTL program. This included accusations against band leader Jeroen Rietbergen and coaches Marco Borsato and Ali B.
Dutch talent show “The Voice of Holland” has been taken off air in the Netherlands amid a sexual misconduct scandal
AMSTERDAM — The Dutch talent show “The Voice of Holland” has been taken off the air in the Netherlands amid a sexual misconduct scandal that has cast a shadow over the future of the TV ratings juggernaut in the country where it was first conceived by a media mogul.
The furor is one of the most serious #MeToo reckonings yet to hit the Dutch entertainment world and focuses on a show created in the Netherlands but broadcast in local versions around the globe.
It also draws in a family considered television royalty in the Netherlands — the original creator John de Mol and his sister Linda, a television star in her own right in the Netherlands and Germany who last weekend split from “The Voice of Holland’s” pianist and band leader after he admitted having sexual contacts with some contestants.
The Dutch scandal erupted after a local broadcaster’s YouTube show called “BOOS” — the Dutch word for angry — contacted “The Voice of Holland” to say it has spoken to victims of “sexually transgressive behavior” on the show and is planning to broadcast a program about their allegations on Thursday.
Prosecutors have received two complaints in recent days against one of the show’s panelists, Dutch rapper Ali Bouali. His lawyer, Bart Swier, said Wednesday that the artist known as Ali B denies any wrongdoing. Swier declined to comment further.
The complaints, which Swier said were filed Jan. 11 and on Tuesday, will trigger investigations to establish whether Ali B should face any criminal charges.
Even Prime Minister Mark Rutte has weighed in on the scandal swirling around one of the Netherlands’ most popular TV shows.
“I think everybody is very shocked and it’s good that it is investigated,” he told the Dutch daily De Telegraaf.
Dutch broadcaster RTL, which airs “The Voice of Holland,” reacted swiftly to the reports, saying over the weekend that it was suspending the show. It called the allegations “very serious and shocking” and said they weren’t known to RTL.
Dutch media reported Wednesday that RTL had suspended its ties with Ali B as a result of the complaints. The network did not immediately respond to a request for comment.
The show’s pianist and band leader, Jeroen Rietbergen, quit over the weekend and issued a statement acknowledging his actions.
“During my years of involvement with “The Voice of Holland,” I had contact of a sexual nature with some women involved in the program and exchanged sexually tinted WhatsApp messages,” he said in a statement to the RTL Boulevard entertainment news show.
Rietbergen went on to say that after initially considering the sexual encounters “as reciprocal and equal,” he later came to understand that the women “may have experienced this very differently. This insight has made me realize that my behavior has been completely wrong.”
His statement also suggested the show’s producers had known about his actions and cautioned him in the past. Rietbergen’s lawyer didn’t immediately respond to a call and email seeking comment.
Rietbergen’s partner, Linda de Mol, said in a statement on her website that she split from Rietbergen after the scandal broke and was taking a break from her own television career.
RTL said it contacted the show’s producer ITV Studios, which agreed to “immediately initiate a diligent, independent investigation.” The Dutch broadcaster said that “Participants, employees, everyone must be able to work in complete safety. There is no room for interpretation in this. The priority now is to get the facts on the table.”
ITV Studios said: “Our highest priority is to provide a safe and supportive environment for everyone who participates in — or works on — our shows and ITV Studios has a zero-tolerance policy towards the type of behavior it is said to have taken place.”
The company said its investigation aims to “build a complete picture of what happened” and encouraged victims or witnesses to speak to the investigation.
Dutch singer Anouk said she was quitting as one of the show’s panelists, who first get to know contestants by listening to them “blind” from a swiveling chair facing away from the stage before going on to mentor them.
“I don’t want to work in a place where for years a number of men have abused their position and deliberately chose to keep it quiet and look the other way,” she said in an Instagram video.
The Dutch public broadcast organization NPO also took action as a result of the scandal, sending a letter to public networks urging them to make sure they have sufficient checks for misconduct.
“We treat everyone equally and respectfully,” the organization said Tuesday in a letter to the broadcasters. “Attention is paid to unequal power relationships and dependency relationships, where there may be an increased risk of undesirable transgressive behavior.”
END OF THE ARTICLE
Reacties uitgeschakeld voor The Voice of Holland Scandal/Innocent until proven guilty/Astrid Essed’s remarks
” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.”
THE VOICE OF HOLLAND/OVER ALI B, MARCO BORSATO, JEROENRIETBERGEN EN ANDEREN
Let’s talk about het RTL programma ”The Voice of Holland”, inmiddels uit de TV Lucht gehaald [1]Let’s talk about de BOOS documentaire van journalist en producentTim Hofman [2]Let’s talk about beschuldigers en echte/vermeende slachtoffersvan ”grensoverschrijdend” sexueel gedrag, varierend van het sturen van ”sexueel getinte”appjes, aanranding, verkrachting, waarbij hetzij meerderjarige vrouwen, hetzij minderjarige meisjes betrokken waren. [3]De namen, die erbij werden genoemd, kennen we ook al en het gaat dus ommannen, die aan het programma ”The Voice of Holland” [4] verbonden waren,als coach of anderszins.Rapper en comedian Ali B, coach, Jeroen Rietbergen, bandleider, zangerMarco Borsato [voormalig coach bij The Voice of Holland] en een tot nu toeanoniem gebleven regisseur bij the Voice of Holland [5]Nou ja….helemaal ”anoniem” is de man ook niet meer, omdat hij zelf een interview heeft afgegeven en kennelijk ”Martijn” heet [6]Als AD dat vermeldt, mag uw bescheiden Bloggertje dat hier ook [hihihi] En nog eens op een rijtje:Jeroen Rietbergen heeft het Boetekleed aangetrokken en geeftde beschuldigingen toe [7], Marco Borsato doet er [bij monde van zijn advocaat]geen uitspraken over [8], Ali B ontkent de beschuldigingen [9] en de onbekenderegisseur [die kennelijk ”Martijn” heet], ontkent eveneens alles [10]Inmiddels liggen alle aangiften/beschuldigingen bij het OM, datde validiteit van de beschuldigingen zal toetsen en zal bepalen,of er vervolging tegen de beschuldigden [of een of meer van hen] zal worden ingesteld. [11]
VERKRACHTING, AANRANDING, GRENSOVERSCHRIJDENDSEXUEEL GEDRAG/DE BEGRIPPEN Maar voordat iedereen [inclusief ondergetekende] alles op een hoopgaat gooien [want de ene beschuldiging is erger dan de andere], eersteen paar Definities:
Over grensoverschrijdend gedrag lees ik op Ensie.nl o.a. ”Grensoverschrijdend gedrag uit zich door handelingen Van een groep of individu, die door een persoon, die deze handelingen Als tegen zich gericht ziet, als vijandig, vernederend of intimideren wordt beschouwd. Het gedrag komt tot uiting in verbaal, fysiek of ander non-verbaal gedrag en het kan gaan om pesten, agressief gedrag, discriminatie en seksuele toenadering of –intimidatie.” [13] Overigens zijn niet alle vormen van sexueel [op Ensie.nl gaat het ook om andere vormen] grensoverschrijdend gedrag strafbaar:Het OM [Openbaar Ministerie] zegt er het volgende over:”Bij positieve seksuele interactie is er sprake van wederzijdse instemming, vrijwilligheid en gelijkwaardigheid. Wanneer er sprake is van ongelijkwaardigheid of bijvoorbeeld van leeftijds- of machtsverschil, spreekt men van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een overkoepelend begrip. Niet elke vorm van seksueel overschrijdend gedrag is strafbaar gesteld bij de wet. Wel strafbaar zijn diverse vormen van seksueel geweld, seksueel misbruik of incest. Strafbaar seksueel overschrijdend gedrag, noemen we een zedendelict.” [14] SAMENGEVAT IN ASTRID ESSEDDEFINITIE: Bij Verkrachting is er dus sprakevan het klassieke sexuele contact[met elkaar naar bed gaan], zonderinstemming van de vrouw/[het meisje of de jongen] in kwestie, met geweld. Bij Aanranding komt er geen sexueel verkeer aan te pas, maarkan dat varieren van aanrakingen, ”kusjes geven” en who knows wat voor ander lichamelijk contact, tegen haar/zijn wil. Bij Grensoverschrijdend SexueelGedrag is er sprake van iedersexueel of sexueel getint gedrag [of handeling], waarbij bij de anderepartij een grens wordt overschreden.Verkrachting en Aanranding zijn strafbaar, Grensoverschrijdend Sexueel Gedrag niet altijd.Zie verklaring van het OM [15] ZO:Alles weer op een rijtje En zie onder noot 16 wie precies van wat wordt beschuldigd.
BEEF ASTRID ESSED MET DE REACTIES, VOORAL UIT TV LAND”Onschuldig tot schuld bewezen” Dat tot zoverNet zoals bijna iedereen heeft ondergetekende kennis genomenvan alle Ophef rond The Voice of Holland [17]Net zoals meer dan 7 miljoen mensen heeft ondergetekende gekekennaar de documentaire van Tim Hofman: ”BOOS: This is the Voice [18],die huiveringwekkend genoeg leek. Maar in tegenstelling waarschijnlijk met velen, heeft ondergetekende eenBEEF [19] met vooral al die TV persoonlijkheden met hun geschokte reacties.Misschien niet zozeer omdat meer ervan af wisten, dan ze dedenvoorkomen [hoewel dat op zich al griezelig is, daarvan geef ik strakseen voorbeeld]Maar vooral omdat ze, zonder enig hard bewijs, er al over sprakenALSOF HET HAD PLAATSGEVONDEN, ZOALS VERTELD INDE BOOS DOCUMENTAIRE.Sommigen gingen zelfs zover andere programmamakers, terwijler helemaal geen beschuldigingen tegen hen liepen, ervan tebeschuldigen, ”dat zij zich ook onbetamelijk zouden hebben gedragen”[20]Ja, ik doel hier op de Zaak Albert Verlinde/Humberto Tanen ik denk, dat Humberto Tan terecht tegen Albert Verlindeaangifte heeft gedaan wegens smaad. Erbij gezegd moet worden, dat Tan door veel BN’ers werd gesteund[21]Inmiddels heeft Albert Verlinde spijt betuigd [22]Geen idee, hoe dit gaat aflopen, of Humberto Tan toch de aangiftedoorzet.We gaan het zien. Maar dat terzijdeOndergetekende ergerde zich en ergert zich nog aan het feit,dat er hier gesproken wordt over ”slachtoffers”, die ”leed”zouden hebben ondervonden, zonder dat er nog sprake isgeweest van enig strafrechtelijk onderzoek, laat staaneen uitspraak van de rechter. Daarom ook heb ik een Ingezonden Stuk opgestuurd aan eenaantal kranteredacties om het principe ”Onschuldig totschuld bewezen” nog eens onder de ogen te brengen.. [23]En daarom ook zeer correct dat Tim Hofman inzijn BOOS documentaire bleef spreken over”vermeende slachtoffers” [24]Want….en dat BLIJF ik zeggen:Valse aangiften bestaan nu eenmaal en vrouwen/meisjes,die om hun eigen redenen zaken aandikken of hun verbeeldingwerkelijkheid laten worden, ook. Wat niets gezegd wil hebben over DEZE beschuldigingen in BOOS [25],maar iemand geloven, omdat hij/zij wat zegt, is gevaarlijk.Uiteraard geldt dat ook voor de ontkenningen van de beschuldigden,maar daarover zullen meer mensen het eens zijn. Zo zijn er twee voorbeelden van een valse aangifte, die ondergetekendeonder noot 26 vermeldt, ter leeringe ende vermaeck……And don’t forget fellows:Het doen van valse aangiftes is strafbaar [27]
VAN MARCO BORSATO EN HET JONGE MEISJE Maar ik hamer dus op ”onschuldig tot schuld bewezen [28].hekel de hypocrisie van vele BN’ers, die ”over elkaar struikelenvan de geschoktheid” [29] [terwijl ik bijna zeker weet, dat zij bepaald geenkoorknapen zijn] en voordat er sprake is van enig rechterlijk onderzoeken/of veroordeling al als ratten het zinkende Schip verlaten [30]Op die hypocrisie kom ik terug! Daarnaast echter is er een andere kant, die ook moet wordenbenoemd en gewogen worden. En dan heb ik het over zaken, die ik met eigen waarneming gezien en/ofgelezen heb.En als IK het heb gezien/gelezen als niet ingewijde in dat BN’ers wereldje,dan geldt het voor een groot deel van Nederland. Ik begin bij Marco Borsato, voor wie ik altijd respect heb gehad alsambassadeur bij War Child [31] en van wiens muziek ik houOnder noot 32, twee nummers. Maar dat staat los van de volgende waarneming: MET een groot deel van NederlandTijdens een uitzending van The Voice Kids [waarvan hijgastcoach was] [33], zat Marco Borsato op een opvallend-onsmakelijke manier aan een jong meisjeZie noot 34Nu was DAT al grensoverschrijdend en onsmakelijk,maar erger vond ik nog de enthousiaste reactie van het publiekKijk er maar goed naar [35]Zien jullie iemand protesteren?Waar waren TOEN al die nu zo ”geschokte” BN’ers? DAT bedoel ik nou met hypocrisie…. En waarom gaat men na het zien van de BOOS Uitzending [36] naar verhouding harder opAli B [37], die wordt beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag met VOLWASSEN MEISJES/VROUWEN,dan op de ook beschuldigde Marco Borsato, waar sprake zou zijn vangrensoverschrijdend gedrag met MINDERJARIGE MEISJES?Alweer die hypocrisie. Alleen radio dj, TV presentator en kunstenaar Ruud de Wild had een wat genuanceerderstandpunt en huilde niet mee met de wolven.Ik citeer uit De Parnorama ”De radio-dj vindt het vooral verbazingwekkend dat er al conclusies getrokken worden over de schuld van de verdachten zonder dat er strafrechtelijk onderzoek heeft plaatsgevonden. “We kunnen nu de Dam leegruimen en morgen standrechtelijk mensen gaan executeren, want dat is wat we aan het doen zijn. Er is nog geen OM aan te pas gekomen en nog geen politie.” [38]Dat komt aardig overeen met mijn standpunt ”Onschuldig tot schuld bewezen”en een van de weinige gezonde uitingen, die ik van BN’ers heb gelezen en/ofgehoord.
ALI B/WHAT ABOUT LOYALTY, BROTHER ALI? Ook Ali B hou ik tegen het Licht.Waarom? Omdat ik zijn disloyale houding naar zijn vrouw Breghje [Krommers] toe nietkan waarderen:Breghje, die al jaren met Ali B getrouwd is en zijn manager is [39], werderover lastiggevallen, dat zij en Ali B uit elkaar zouden zijn, waarop zijvolgens ”Superguide” opmerkte:”“Ik wil wel bevestigen dat we niet uit elkaar zijn. Voor de rest doe ik geen uitspraken en ook in de toekomst niet” [40] Gezien de druk van de BOOS onthullingen [41] en het feit, dat de ”geschokte” BN’ers met name op Ali B zo hard gaan [42], een loyale en standvastige verklaring.Ook had al eerder SPEC, het artiestenmanagementbureau,waarin zij ook een actieve rol speelt, het volgende verklaard:”‘Er is nog veel onduidelijk, maar een ding is wel duidelijk: Ali heeft nooit misbruik gemaakt van zijn positie en heeft zich nooit seksueel grensoverschrijdend gedragen. We wachten het onderzoek met vertrouwen af” [43]Zij is dus een boegbeeld, ook in zware tijden enin tegenstelling tot Linda de Mol [44], heeft zij haar man niet laten vallen, toen alles zich tegen hem keerde. Is het dan niet bizar, dat Ali B [via zijn advocaat, diedat uiteraard van hem heeft] toegeeft, affaires te hebbengehad, maar dan wel ”met wederzijdse instemming” [45]Hoe mensen hun relatie inkleden en waarmee de respectievelijke partners wel of geen genoegen nemen,is hun eigen zaak.Maar is het niet buitengewoon lomp,aan de hele wereld mee te delen, dat je affaires hebt,terwijl je vrouw steeds achter je bleef staan. Ook nu, in zware tijden?Dat zegt wel iets over het karakter van Ali B en nietin positieve zin! Maar dat betekent nog niet, dat hij een ”trial by media” [46]verdient…..
EPILOOG ”” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.” Dat is artikel 11, Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens [47] Deze onschuldpresumptie [48] is in de Nederlandse Wet, in Internationale Verdragen en in Europese Verdragen verankerd.Het is dan ook gek, dat een aantal losgeslagen, ”geschokte” BN’ers dateven zijn vergeten na gekeken te hebben naar documentaireprogramma BOOS. [49]En dat zij over elkaar struikelen om als ratten het zinkendeschip te verlaten. [50] Aan de andere kant onthult The Voice rel ook wel een en anderover the Life and Times van Marco Borsato en hoewel hij nog steedsonschuldig is tot schuld bewezen, laat het filmpje waarbij hijeen jong meisje feitelijk stalkt tijdens the Voice Kids [51] ook weleen beetje zien, wat voor man hij kan zijn, op dat vlak. Niet erg fraai, maar nogmaals:Dat maakt hem nog niet schuldig aan andere aantijgingenEn dat maakt iedereen, die of niet optrad [dat kan ook later],of die hitserig meedeed, althans moreel, medeverantwoordelijk.Ook die BN’ers, die wegkeken en geen stennis schopten [haddenze WEL moeten doen] Maar op tot dusver niet bewezen beweringen uit een Documentaire[BOOS dus], waarbij ook vrouwen naar voren kwamen, dieeen en ander van horen zeggen hadden, gaan onze BN’ers WEL los. Misplaatst, onrechtvaardig en ”het Braafste Kind van de Klas”uithangend. Dit is wat ik hierover wilde zeggen, maar ik blijf de ontwikkelingen volgen. Misschien kom ik er nog op terug [dat zal van de omstandighedenen ontwikkelingen afhangen], maar ik beloof niets! Dat was het, for now….
” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.”
SEXUEEL WANGEDRAG BIJ THE VOICE OF HOLLAND/ONSCHULDIG TOTSCHULD BEWEZEN ” Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.” ARTIKEL 11, UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTENVAN DE MENS http://hrlibrary.umn.edu/instree/b1udhr.htm
LEZERS!Hierbij mijn Ingezonden Stuk naar aanleiding van de beschuldigingenvan sexueel overschrijdend gedrag naar vrouwen/meisjes, diehebben deelgenomen aan het programma ”The Voice of Holland”Omdat ik vond en vind, dat de publieke discussie wel erg uitgaatvan de schuld van betrokkenen, voordat er sprake is geweestvan een eventuele rechtszaak, heb ik aan de Bel getrokkenmet een Ingezonden Stuk, dat ik naar een aantal kranten hebopgestuurd.Zie hieronder Zie ook de documentaire van het programma ”Boos”,waarin een aantal vrouwen/meisjes beschuldigingen uitrichting Marco Borsato, Ali B, Jeroen Rietbergen eneen anonieme regisseurAlle ”beschuldigden” zijn of waren verbonden aan RTL,voordat het programma werd stilgelegd vanwege deze beschuldigingen https://nl.wikipedia.org/wiki/The_voice_of_Holland
DE DOCUMENTAIRE VAN HET PROGRAMMA ”BOOS” ”THIS IS THE VOICE”
Hieronder mijn Ingezonden Stuk En daaronder achtergrondinformatie overThe Voice of Holland-Gatetoegestuurd
INGEZONDEN STUK
Ingezonden Stuk Geachte Redactie Meer dan 7 miljoen mensen, waaronder ondergetekende, hebben recentelijk op Youtube gekeken naar het programma ”BOOS” waarin vrouwen aanhet woord kwamen, die de aan RTL programma The Voice verbonden bandleiderJeroen Rietbergen, rapper Ali B [coach bij The Voice], zanger Marco Borsato, voormalig coach bij the Voice en een anonieme regisseur beschuldigden van sexueel wangedrag, varierendvan het zenden van sexueel getinte appjes, tot aanranding en/of verkrachting.Jeroen Rietbergen heeft dit inmiddels publiekelijk toegegeven, Marco Borsato heeft er geen mededelingen over gedaan, Ali B ontkent, evenals de genoemderegisseur.Er is aangifte gedaan tegen Ali B, Jeroen Rietbergen en de betreffende regisseur.Tegen Marco Borsato was al eerder in een ander verband aangifte gedaan vanwegesexueel wangedrag [wat niet betekent, dat hij in deze zaak schuldig zou zijn].Inmiddels heeft het OM [dat gaat bepalen of de beschuldigdenvervolgd worden] de zaak in onderzoek.Het filmpje was vrij confronterend en er is dan ook-terecht- alom verontwaardiging.Toch vind ik hierbij een waarschuwing op zijn plaats.Want het gevaar is, dat de verontwaardiging doorslaat en dat de publieke opinie, alsmede TV persoonlijkheden, doen, alsof reeds iskomen vast te staan, dat het ookdaadwerkelijk zo gebeurd is, zonder het OM onderzoek en/of een eventuelerechtszaak af te wachten.Want tot nu toe is slechts sprake van een aantal beweringen doormogelijke slachtoffers, bewijzen zijn nog niet geleverd, wat aan de rechter is.Vandaar dat ik de publieke opinie oproep om niet te vergeten,’dat in een rechtsstaat geldt: ”Onschuldig tot schuld bewezen”Ook noem ik hier de ongemakkelijke waarheid, dat valse aangiftes nueenmaal voorkomen, zeker als het bekende mensen betreft.Daarom is het van belang, dat de zaken nu bij het OM liggen,waar een evenwichtige afweging gemaakt kan worden.Daar hebben de echte of vermeende slachtoffers recht op.Daar hebben de beschuldigden en misschien verdachtenrecht op.Bij een heksenjacht is niemand gebaat. Astrid EssedAmsterdam
ACHTERGRONDINFORMATIE OVER THE VOICE OFHOLLAND-GATE
” Everyone charged with a criminal offence shall have the right to be presumed innocent until proved guilty according to law.” ARTIKEL 14, 2BUPO VERDRAGInternational Covenant on Civil and Political Rights http://hrlibrary.umn.edu/instree/b3ccpr.htm
AANREDACTIE VAN TROUW Onderwerp:Uw berichtgeving dd 3 november ”Veertien arrestaties in verband met aanslag Wenen”
Geachte Redactie, Het zou niet zo moeten zijn, dat ik, een gewone, kritisch ingestelde burger,u moet wijzen op een ernstige manco in uw berichtgeving, die raakt aande principes van de rechtsstaat.Toch is dat-helaas- het geval.U staat hierin niet alleen:Eerder heb ik media als de NOS teletekstredactie en het AD op hetzelfde Euvel moeten wijzen. [1]Vandaar deze mail ook cc aan hen.Mogelijk schrijf ik meer media aan, afhangende van mijn toch welzeer drukke tijdsschema.
Het gaat om het volgende:De titel van uw berichtgeving over de verschrikkelijke aanvalop burgers in Wenen luidt:” ‘Veertien arrestaties in verband met aanslag Wenen”[2]Als ik dit artikel verder lees, tref ik uw bewoording ”dader” en ook ”terrorist” een aantal keren aan:Ik citeer uit uw artikel1”Dader eerder veroordeeld
De dader die om het leven kwam, was een 20-jarige man die eerder was veroordeeld voor betrokkenheid bij een terroristische organisatie”[2]”Een van de daders werd doodgeschoten”[3]’Volgens de politie zijn er mogelijk nog daders op de vlucht”[4]”Een journalist van het Oostenrijkse medium Falter meldt dat hij de identiteit van de gedode terrorist heeft achterhaald”[5]”De Oostenrijkse minister van binnenlandse zaken Karl Nehammer herhaalde dinsdag zijn oproep van maandag om thuis te blijven zolang er jacht wordt gemaakt op minstens nog een dader”[6]”Volgens Nehammer was de doodgeschoten dader zwaargewapend en droeg de man een bomgordel” [3] Vreemd genoeg gebruikt u in uw artikel de begrippen ”dader”/”terrorist”’en ”verdachte” door elkaar: Ik citeer uit uw artikel:”Volgens Nehammer is de politie al vijftien huizen binnengevallen en zijn verschillende mensen aangehouden die in verband staan met de verdachte.” [4]Daar doet u het dus WEL goed. DADER/VERDACHTE/DE ONSCHULDPRESUMPTIE:
U raadt het al:Waar ik over val is uw gebruik van het woord ”dader”Niet een keer [hoewel een keer al een teveel is], maar herhaaldelijk in uw artikel.In feite veroordeelt u deze man dus al, gaat u op deStoel van de rechter zitten, speelt u zowel rechter alsOpenbare Aanklager en dat is een kwade zaak. Want daarmee gaat u in feite in tegen een van debelangrijkste pijlers van de rechtsstaat:De onschuldpresumptie oftewel het principe, vooronschuldig te worden gehouden tot schuld bewezen door de rechtbank. [5] Dit principe is vastgelegd in de Nederlandse rechtspraak, op Europees niveau [EVRM], in Internationale Verdragen [Het BUPO Verdrag] en in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. [6] ONSCHULDPRINCIPE GARANTIE TEGEN WILLEKEUR ENEIGENRICHTING Misschien zult u aanvoeren, dat het er in dit geval toch niettoe doet, omdat deze man niet meer terecht kan staan:Hij is immers doodgeschoten door de politie-waarbij tekenend,dat niemand zich vragen stelt bij de al dan niet rechtmatigheid van dit neerschieten [7], maar dat is een andere Discussie- Maar het gaat hier om een principe, dat pas als de rechter uitspraak heeft gedaan, men van ”dader” of ”terrorist” kan spreken. Dit principe, gestoeld op genoemde Verdragen en rechtssystemen [8], is niet zomaar juridische scherpslijperijom juristen of intellectuelen bezig te houden, het is eenfundamentele bescherming van mensen! Het voorkomt, dat mensen door het publiek veroordeeld enberecht kunnen worden, het voorkomt eigenrichting.Het beschermt gewone burgers zoals u en ik tegen willekeur van bovenop opgelegd.Gewone burgers, die geen machtige relaties hebben omhen te beschermen EPILOOG En omdat het zo gemakkelijk is, mensen schuldig teverklaren zonder rechtbank, zeker als het een Groepbetreft, die al sinds 11 september 2001 extra onder vuur ligt[moslims dus], is het van extra belang, op de woorden te lettenen deze correct te gebruiken. Het lijkt niet veel uit te maken:Dader of verdachte, maar het is een Wereld van Verschil.Verschil tussen een eerlijk proces en lynching, om het maar even cru te zeggen. U als onderdeel van de media moet daarop extra alert zijnen de terminologie correct gebruiken. De Geest van het publiek moet niet gevoed wordendoor de Gevaarlijke Gedachte, dat mensen zonder proces alzijn veroordeeld. U hebt een voorbeeldfunctie: Gebruik dus voortaan in dergelijke gevallen de term ”verdachte”of voor mijn part ”terreurverdachte” Zo draagt u bij aan de bevestiging van de rechtsstaat, iets wat in ons aller belang is. Ik reken op u. Vriendelijke groeten Astrid EssedAmsterdam
NOTEN
[1]
DADER WENEN IS ISLAMITISCHE TERRORIST/NOS TELETEKSTREDACTIE ALS RECHTER EN OPENBAAR MINISTERIEASTRID ESSED3 NOVEMBER 2020
De Oostenrijkse politie heeft in totaal veertien arrestaties verricht in verband met het onderzoek naar de terreuraanslag in Wenen. Ook zijn op achttien locaties invallen gedaan, zei minister van Binnenlandse Zaken Karl Nehammer dinsdag op een persconferentie.
Nehammer zei verder dat er tot dusver geen bewijs is dat de dodelijke aanval in het centrum van Wenen werd uitgevoerd door meer dan één schutter.
Het videomateriaal dat door de politie wordt beoordeeld “toont op dit moment geen enkel bewijs van een tweede aanvaller”, aldus Karl Nehammer.
Bij de aanslag van maandagavond kwamen vier mensen om het leven. Een dader werd gedood. De politie verrichtte dinsdag huiszoekingen in St. Pölten en Wenen.
Het aantal gewonden werd omhoog bijgesteld naar 22. Een politieman die gewond raakte is met succes geopereerd. Zijn toestand is stabiel.
Dader eerder veroordeeld
De dader die om het leven kwam, was een 20-jarige man die eerder was veroordeeld voor betrokkenheid bij een terroristische organisatie. Dat zei minister van binnenlandse zaken Karl Nehammer dinsdag.
In april 2019 werd hij veroordeeld omdat hij had geprobeerd naar Syrië te reizen om zich bij de extremistische terreurbeweging Islamitische Staat (IS) aan te sluiten.
De aanslagpleger had een gevangenisstraf van 22 maanden gekregen, maar werd begin december voorwaardelijk vrijgelaten, vertelde Nehammer.
Volgens Nehammer had hij zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit. “Hij was uitgerust met een nepbomgordel, een automatisch geweer, een pistool en een kapmes om deze walgelijke aanval op onschuldige burgers uit te voeren”, zei de minister van Binnenlandse Zaken.
Volgens Nehammer is de politie al vijftien huizen binnengevallen en zijn verschillende mensen aangehouden die in verband staan met de verdachte.
In levensgevaar
Zeven gewonde slachtoffers verkeren nog in levensgevaar. Dat meldt het Oostenrijkse persbureau APA op basis van een ziekenhuiswoordvoerder. Vier slachtoffers kwamen om het leven en zeker zeventien mensen raakten gewond. Een van de daders werd doodgeschoten. Zeker vijftien mensen raakten gewond bij de aanslag.
Dinsdagochtend verrichtte de politie huiszoekingen en werden meerdere mensen gearresteerd in verband met de aanslag van maandagavond. Volgens de politie zijn er mogelijk nog daders op de vlucht. Oostenrijkers moeten binnenblijven.
Duitsland maakte bekend strenger te gaan controleren aan de Oostenrijkse grens. Oostenrijk en Tsjechië intensiveerden de grenscontroles kort na de aanslag al, als preventieve maatregel.
Een journalist van het Oostenrijkse medium Falter meldt dat hij de identiteit van de gedode terrorist heeft achterhaald. Het zou gaan om een 20-jarige man die is geboren in Wenen. Hij zou volgens de journalist bekend zijn geweest bij de veiligheidsdiensten, omdat hij naar Syrië wilde gaan.
De gedode dader was een IS-sympathisant, volgens de Weense politie. Er zijn meerdere huiszoekingen verricht.
Minister: blijf thuis
De Oostenrijkse minister van binnenlandse zaken Karl Nehammer herhaalde dinsdag zijn oproep van maandag om thuis te blijven zolang er jacht wordt gemaakt op minstens nog een dader. Het gevaar is volgens hem nog niet voorbij.“We hebben gisteren een aanslag meegemaakt door minstens één islamistische terrorist”, aldus Nehammer. De minister zei dat hij in belang van het onderzoek geen verdere informatie over de identiteit van de gedode dader kon geven. Hij voegde daaraan toe dat het doel van de aanval was om de democratische maatschappij van Oostenrijk te verzwakken of te verdelen.
Volgens Nehammer was de doodgeschoten dader zwaargewapend en droeg de man een bomgordel. De Weense politie stelt op Twitter dat de bomgordel in kwestie nep blijkt te zijn.
De Oostenrijkse premier Sebastian Kurz noemde de reeks schietincidenten een “weerzinwekkende terreurdaad”.
Synagoge
Volgens een woordvoerder van het ministerie waren de plekken waar is geschoten allemaal in de buurt van de straat met de synagoge. In Wenen was het vanwege het mooie weer en de naderende avondklok (vanaf dinsdag 20.00 uur) extra druk op straat. Veel mensen genoten nog van een terrasje of gingen nog een laatste keer uit eten.
Meerdere wereldleiders hebben gereageerd op de aanslag in Wenen. Premier Mark Rutte heeft maandagavond zijn medeleven getoond met de slachtoffers. Hij sprak van “een verschrikkelijke aanslag”. “Namens Nederland heb ik Sebastian Kurz zojuist onze onvoorwaardelijke steun betuigd met de slachtoffers, hun families en de Oostenrijkse regering bij het verwerken van deze afschuwelijke daad”, aldus de premier op Twitter.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei dat de stad het doelwit van terroristisch geweld is geworden en dat Duitsland samen met Oostenrijk staat in het gevecht tegen “radicaal-islamitisch terrorisme”. “In deze vreselijke uren, waarin Wenen het doelwit is geworden van terroristisch geweld, zijn mijn gedachten bij de mensen daar en de veiligheidstroepen die geconfronteerd worden met het gevaar”, aldus Merkel in een verklaring op Twitter. Ze zegt dat het gevecht tegen radicaal-islamitisch terrorisme een “gezamenlijke strijd” is.
Ook de Israëlische president Reuven Rivlin veroordeelde de aanslag op Twitter. “Onze gedachten en gebeden zijn bij de Oostenrijkers, terwijl we met bezorgdheid naar de verachtelijke terroristische aanslag in Wenen kijken”, zo schrijft hij. Zijn Russische collega Vladimir Poetin noemde de aanslag in een bericht aan de Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz een “wrede en cynische misdaad”.
Golfstaten Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de aanslag “sterk veroordeeld”. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Saudi-Arabië zegt alle maatregelen die Oostenrijk neemt om de veiligheid te waarborgen te steunen.
EINDE BERICHT
[3]Dader eerder veroordeeld
De dader die om het leven kwam, was een 20-jarige man die eerder was veroordeeld voor betrokkenheid bij een terroristische organisatie”
……
…..
”Een van de daders werd doodgeschoten”……….. ‘Volgens de politie zijn er mogelijk nog daders op de vlucht”……….”Een journalist van het Oostenrijkse medium Falter meldt dat hij de identiteit van de gedode terrorist heeft achterhaald”……….”De Oostenrijkse minister van binnenlandse zaken Karl Nehammer herhaalde dinsdag zijn oproep van maandag om thuis te blijven zolang er jacht wordt gemaakt op minstens nog een dader”……..”Volgens Nehammer was de doodgeschoten dader zwaargewapend en droeg de man een bomgordel”
” Everyone charged with a criminal offence shall have the right to be presumed innocent until proved guilty according to law.” ARTIKEL 14, 2
BUPO VERDRAG
[International Covenant on Civil and Political Rights]
http://hrlibrary.umn.edu/instree/b3ccpr.htm
UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS
ARTIKEL 11, LID 1
UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS
Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.
Naar aanleiding van de verschrikkelijke gebeurtenissen in Parijs waar drie extremisten
bijna twee weken geleden een bloedbad aanrichtten waarbij zeventien onschuldige mensen en zijzelf om het leven kwamen, is de laatste weken een discussie op gang gekomen over de –grenzen van – vrijheid van meningsuiting. En dat is goed. Vrijheid van meningsuiting betekent in een democratie ook het recht op informatie, je kunt je pas uiten over kwesties als je daar kennis van draagt. Anders leef je het leven van een mens die in een bunker opgesloten zit. Een hersendode. Geen artikelen, geen meningen, geen cartoons. Geen Kalasjnikovs en executies.
Pen, vrijheid van meningsuiting.
Het vreemde is dat die vrijheid van meningsuiting, het recht op informatie, door de Franse en Belgische autoriteiten met voeten getreden wordt waar het gaat om informatie over de wijze van uitschakelen van mannen die er van verdacht worden vreselijke dingen te hebben gedaan, namelijk het in koelen bloede vermoorden van onschuldige mensen. Deze autoriteiten gedragen zich als Big Brother, de almachtige, de alwetende, de alleenheerser en wij nemen genoegen met hun: geen commentaar. Vorige week zag ik op de tv de Belgische minister Jambon die naar aanleiding van de gebeurtenissen in het Belgische Verviers en in antwoord op een vraag van een Nederlandse journalist glimlachend antwoordde dat de zaak daar mooi gekuist was. Schoongemaakt. Zo omschreef hij de dood van twee mannen die in een vuurgevecht met Belgische veiligheidsdiensten werden doodgeschoten. Gekuist. De journalist vroeg niet verder, niemand vroeg verder.
De dag na de moorden in Parijs, op de stagiaire van de Franse politie, de klanten van de Joodse supermarkt en de medewerkers van het satirische blad Charlie Hebdo, werden de broers Kouachi- verdacht van deze vreselijke feiten, door de politie of veiligheidsdiensten doodgeschoten toen ze ‘al schietend de drukkerij verlieten waar ze zich hadden verschanst’. Zestigduizend politiemensen waren er op de been om de twee mannen op te sporen en voor de rechter te brengen. Zoals in een rechtsstaat normaal en gebruikelijk is. Frankrijk en België zijn landen waar nog steeds- in dit geval een jury en een rechter oordelen over iemands schuld. Dat recht hebben we als burgers gedelegeerd om volksgerichten en blinde woede en wraakzucht te voorkomen. Vrouwe Justitia met de blinddoek voor. Niet de rechter maar zwaarbewapende politiemensen en/of militairen velden en voltrokken het vonnis.
Journalisten vroegen niet verder, niemand vroeg verder.
Misschien kon het niet anders. Niemand weet of het doodschieten van de vijf mannen-drie in Parijs, twee in Verviers, te voorkomen was geweest. Omdat er geen informatie over is en alleen maar vragen rijzen. Waarom werden de twee mannen die ‘al schietend’ uit de drukkerij renden niet uitgeschakeld door goed opgeleide scherpschutters? Waarom gebeurde dat ook niet in Verviers? Was de situatie er niet naar. Er waren toch goed geoefende en uitgeruste ‘speciale eenheden’ aanwezig. We weten het niet, er is gekuist. Eenieder zou voor de wet gelijk moeten zijn: ook terroristen. In dit geval verdachten, tot de rechter heeft gesproken. Zo zou het moeten zijn in een Europa waar miljoenen mensen de straat opgaan om vrijheid van meningsuiting te verdedigen. We zijn aangeland op het niveau van het kuisen van mensen en niemand maakt zich er druk over. Niemand wil weten wat de waarheid is.
EINDE ARTIKEL
[8]
ZIE NOOT 6
Reacties uitgeschakeld voor Veertien arrestaties in verband met aanslag Wenen/Trouw, wees trouw aan ”onschuldig tot schuld bewezen”
” Everyone charged with a criminal offence shall have the right to be presumed innocent until proved guilty according to law.” ARTIKEL 14, 2BUPO VERDRAGInternational Covenant on Civil and Political Rights http://hrlibrary.umn.edu/instree/b3ccpr.htm
AANREDACTIE VAN AD [Algemeen Dagblad]Onderwerp:Uw berichtgeving dd 3 november ”Doodgeschoten dader aanslag Wenen eerderveroordeeld, vijfde slachtoffer overleden”
Geachte Redactie, Het zou niet zo moeten zijn, dat ik, een gewone, kritisch ingestelde burger,u moet wijzen op een ernstige manco in uw berichtgeving, die raakt aande principes van de rechtsstaat.Toch is dat-helaas- het geval.U staat hierin niet alleen:Eerder heb ik media als de NOS teletekstredactie op hetzelfde Euvel moeten wijzen. [1]Vandaar deze mail ook cc aan hen.Mogelijk schrijf ik meer media aan, afhangende van mijn toch welzeer drukke tijdsschema.
Het gaat om het volgende:De titel van uw berichtgeving over de verschrikkelijke aanvalop burgers in Wenen luidt:’Doodgeschoten dader aanslag Wenen eerderveroordeeld, vijfde slachtoffer overleden” [2]Als ik dit artikel verder lees, tref ik uw bewoording ”dader” minstens vier keer aan:Ik citeer uit uw artikel1”Een 20-jarige dader met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit is doodgeschoten door de politie”[2]”De minister herhaalde zijn oproep aan de inwoners van Wenen om thuis te blijven zolang er jacht wordt gemaakt op minstens nog een dader”[3]”De doodgeschoten dader is volgens de minister een 20-jarige man met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit”[4]” De dader zou volgens de Duitse krant Bild meerdere foto’s op Instagram hebben geplaatst waarin hij onder meer een eed van trouw zwoor aan de IS-chef.” [3]Vreemd genoeg refereert u aan het begin van uw artikel aan ”verdachten”Ik citeer uit uw artikel:”Vanochtend vroeg zijn er nieuwe verdachten gearresteerd.” [4]Daar doet u het dus WEL goed. DADER/VERDACHTE/DE ONSCHULDPRESUMPTIE:
U raadt het al:Waar ik over val is uw gebruik van het woord ”dader”Niet een keer [hoewel een keer al een teveel is], maar herhaaldelijk in uw artikel.In feite veroordeelt u deze man dus al, gaat u op deStoel van de rechter zitten, speelt u zowel rechter alsOpenbare Aanklager en dat is een kwade zaak. Want daarmee gaat u in feite in tegen een van debelangrijkste pijlers van de rechtsstaat:De onschuldpresumptie oftewel het principe, vooronschuldig te worden gehouden tot schuld bewezen door de rechtbank. [5] Dit principe is vastgelegd in de Nederlandse rechtspraak, op Europees niveau [EVRM], in Internationale Verdragen [Het BUPO Verdrag] en in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. [6] ONSCHULDPRINCIPE GARANTIE TEGEN WILLEKEUR ENEIGENRICHTING Misschien zult u aanvoeren, dat het er in dit geval toch niettoe doet, omdat deze man niet meer terecht kan staan:Hij is immers doodgeschoten door de politie-waarbij tekenend,dat niemand zich vragen stelt bij de al dan niet rechtmatigheid van dit neerschieten [7], maar dat is een andere Discussie- Maar het gaat hier om een principe, dat pas als de rechter uitspraak heeft gedaan, men van ”dader” of ”terrorist” kan spreken. Dit principe, gestoeld op genoemde Verdragen en rechtssystemen [8], is niet zomaar juridische scherpslijperijom juristen of intellectuelen bezig te houden, het is eenfundamentele bescherming van mensen! Het voorkomt, dat mensen door het publiek veroordeeld enberecht kunnen worden, het voorkomt eigenrichting.Het beschermt gewone burgers zoals u en ik tegen willekeur van bovenop opgelegd.Gewone burgers, die geen machtige relaties hebben omhen te beschermen EPILOOG En omdat het zo gemakkelijk is, mensen schuldig teverklaren zonder rechtbank, zeker als het een Groepbetreft, die al sinds 11 september 2001 extra onder vuur ligt[moslims dus], is het van extra belang, op de woorden te lettenen deze correct te gebruiken. Het lijkt niet veel uit te maken:Dader of verdachte, maar het is een Wereld van Verschil.Verschil tussen een eerlijk proces en lynching, om het maar even cru te zeggen. U als onderdeel van de media moet daarop extra alert zijnen de terminologie correct gebruiken. De Geest van het publiek moet niet gevoed wordendoor de Gevaarlijke Gedachte, dat mensen zonder proces alzijn veroordeeld. U hebt een voorbeeldfunctie: Gebruik dus voortaan in dergelijke gevallen de term ”verdachte”of voor mijn part ”terreurverdachte” Zo draagt u bij aan de bevestiging van de rechtsstaat, iets wat in ons aller belang is. Ik reken op u. Vriendelijke groeten Astrid EssedAmsterdam
NOTEN
[1]
DADER WENEN IS ISLAMITISCHE TERRORIST/NOS TELETEKSTREDACTIE ALS RECHTER EN OPENBAAR MINISTERIEASTRID ESSED3 NOVEMBER 2020
In het centrum van de Oostenrijkse hoofdstad Wenen hebben maandagavond iets na 20.00 uur meerdere schietpartijen plaatsgevonden. Schutters vielen op zes locaties in de stad aan. De aanslag heeft aan vijf mensen het leven gekost, in totaal raakten zeker 17 mensen gewond. Een 20-jarige dader met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit is doodgeschoten door de politie. Volgens de Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken had hij banden met IS. Vanochtend vroeg zijn er nieuwe verdachten gearresteerd.
De minister herhaalde zijn oproep aan de inwoners van Wenen om thuis te blijven zolang er jacht wordt gemaakt op minstens nog een dader. Het gevaar is volgens hem nog niet voorbij. ,,We hebben gisteren een aanslag ervaren van een islamitische terrorist. Dit is een situatie waar wij al decennia niet meer mee te maken hebben gehad”, aldus Karl Nehammer.
De doodgeschoten dader is volgens de minister een 20-jarige man met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit. Hij sympathiseerde met terreurbeweging Islamitische Staat (IS) en is al eens eerder veroordeeld vanwege terrorisme. Hij werd op 25 april 2019 veroordeeld tot 22 maanden gevangenisstraf omdat hij probeerde naar Syrië te reizen om zich bij IS aan te sluiten. Op 5 december vorig jaar werd hij voorwaardelijk vervroegd vrijgelaten. Zijn straf was minder zwaar vanwege zijn leeftijd.
De dader zou volgens de Duitse krant Bild meerdere foto’s op Instagram hebben geplaatst waarin hij onder meer een eed van trouw zwoor aan de IS-chef. De man heeft op de beelden ook twee wapens in zijn hand die overeenkomen met die van de terrorist in Wenen. Hij legde met munitie een slogan van de Islamitische Staat (IS) op de vloer. Op de dag van de aanval zou hij naar twee vrienden video’s van de aanval op Charlie Hebdo hebben gestuurd.
Volgens de minister was het doel van de aanval om de democratische maatschappij van Oostenrijk te verzwakken of te verdelen. De dader was zwaargewapend en droeg een bomgordel. De Weense politie stelt op Twitter echter dat de bomgordel in kwestie nep is.
Vuurgevechten
De schietpartij begon in de buurt van een synagoge in de Seitenstettengasse. Het kwam daarna ook nog tot andere vuurgevechten, onder meer in de buurt van Schwedenplatz. Schutters vielen op zes locaties in de stad aan. Volgens getuigen werd bij cafés en restaurants naar binnen geschoten.
Volgens de chef van de Weense reddingsdiensten vielen er zeventien gewonden, van wie er zeven ernstig aan toe zijn. Onder hen een politieagent, die buiten levensgevaar is. Er liggen nog veertien mensen gewond in het ziekenhuis. Een oudere man en een oudere vrouw, twee jonge voorbijgangers en een serveerster werden doodgeschoten.
Klopjacht
Minister Nehammer noemde de schietpartijen een ‘aanslag, uitgevoerd door meerdere personen’. ,,We hebben met een terreuraanslag te maken, met een heftigheid die we al lang in Oostenrijk niet meer hebben gezien.’’ Hij riep de bevolking op thuis te blijven en het centrum van de Oostenrijkse hoofdstad te mijden. Dinsdag is er bovendien geen schoolplicht in Wenen, zei hij. ,,De politie en speciale teams zijn bezig met een grote operatie. De situatie is nog steeds gevaarlijk. Blijf binnen in huis of in de horecagelegenheden. We zijn in gevecht met de terroristen.’’
Bondskanselier Sebastian Kurz gaf omstreeks middernacht een eerste verklaring op televisie. ,,We maken momenteel moeilijke tijden door in onze republiek. We zijn het slachtoffer geworden van een afschuwelijke terroristische aanslag in onze hoofdstad die nog steeds gaande is. Onze gedachten zijn bij de nabestaanden en families van de slachtoffers. Ik wil de politiediensten bedanken die erin geslaagd zijn een van de daders uit te schakelen. Ik wil ook alle hulpdiensten bedanken die hun leven riskeren voor onze veiligheid en de internationale politici die hun steun en solidariteit hebben toegezegd.’’
De Oostenrijkse regering heeft alle noodzakelijke troepen opgeroepen. Militairen gaan gebouwen bewaken zodat de politie de handen vrij heeft voor de klopjacht op de daders. De politie krijgt daarbij ook hulp van het Jagdkommando, de Oostenrijkse commando’s. Op beelden die op Twitter circuleren is te zien hoe de politie bezig is met die klopjacht. Ook circuleren er beelden waarop politieauto’s met zwaailichten te zien zijn en schoten te horen zijn. Helikopters vliegen boven de stad. Er zijn meerdere arrestaties verricht en er zijn op vijftien plekken huiszoekingen gedaan. De politie viel onder meer in bij het huis van de gedode aanslagpleger. Hoeveel mensen zijn opgepakt, is nog niet bekendgemaakt.
Lockdown
Op andere beelden zijn grote bloedplassen voor een bar te zien. Volgens de Weense burgemeester Michael Ludwig werd er aanvankelijk in het wilde weg geschoten op passanten in de omgeving van de synagoge en op mensen op de terrassen van omliggende horecazaken. De aanslag komt aan de vooravond van de tweede lockdown die vandaag ingaat en waarbij de horeca dicht gaat. Veel cafés hadden hun terrassen gisteravond open en veel mensen deden nog even een drankje op een terrasje, mede door het zachte nazomerweer.
Oostenrijk en Tsjechië hebben besloten over te gaan op extra grenscontroles. ,,De politie voert willekeurige controles van voertuigen en passagiers uit bij overgangen aan de grens met Oostenrijk als preventieve maatregel in verband met de terreuraanslag in Wenen”, meldde de Tsjechische politie op Twitter. Ook hebben de Tsjechische autoriteiten besloten joodse instellingen extra te bewaken.
Synagoge
De voorzitter van de Israëlitische geloofsgemeenschap in Oostenrijk kan niet zeggen of de synagoge in de Seitenstettengasse het doelwit was. Het gebouw was gesloten ten tijde van de schietpartij, twittert Oskar Deutsch. Hij stelt wel vast dat in de directe omgeving van de tempel is geschoten. Joodse burgers worden opgeroepen niet naar buiten te gaan.
De schoten voor de synagoge roepen vreselijke herinneringen op aan de zomer van 1981, toen twee Palestijnse terroristen van de Abu Nidal-groep joodse gelovigen aanvielen voor hetzelfde gebedshuis in de Seitenstettengasse met handgranaten en machinegeweren.
Steun
Het dreigingsniveau in Nederland wordt niet verhoogd na de aanslag in Wenen. Er is geen informatie die daar aanleiding toe geeft, zegt Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jan Aalbersberg. Het dreigingsniveau staat momenteel op 3 van de 5. Dat wil zeggen dat een terroristische aanslag in Nederland ‘voorstelbaar’ is. Aalbersberg laat op Twitter weten dat zijn organisatie de situatie ‘monitort’. ,,Mijn medeleven gaat uit naar de Oostenrijkers die getroffen zijn of in onzekerheid verkeren.”
Premier Mark Rutte meldt via Twitter dat hij contact heeft gezocht met de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz. Rutte spreekt van een ‘verschrikkelijke aanslag’. ,,Namens Nederland heb ik Sebastian Kurz zojuist onze onvoorwaardelijke steun betuigd met de slachtoffers, hun families en de Oostenrijkse regering bij het verwerken van deze afschuwelijke daad.’’
Ook koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn geschokt door de aanslag. ,,Wij leven mee met de inwoners van Wenen en met alle mensen in Oostenrijk die – net als wij – geschokt zijn door de terroristische geweldpleging gisteravond”, aldus het echtpaar. ,,De nabestaanden van de slachtoffers en de gewonden zijn in onze gedachten. Allen die zich inzetten voor een vreedzame samenleving hebben onze volle steun.”
Nederland staat pal achter Oostenrijk en rouwt om de slachtoffers, zo twittert minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken). ,,Weer een terroristische aanslag. Deze keer komen de afgrijselijke berichten uit Wenen. Terreur kent helaas geen grenzen en daarom zullen we samen nooit accepteren dat terrorisme wint”, stelt hij.
Burgemeester Ahmed Marcouch van Arnhem laat via Twitter weten: ,,Mooi vrij Wenen, zo geestrijk en beschaafd, weet dat wij tot in Arnhem met u meeleven. Met de doden en hun nabestaanden, de slachtoffers en de omstanders. Raak niet bevangen door de angst die de terreur beoogt, wordt juist versterkt door alle solidariteit die u ten deel valt. Burgemeester Ludwig, verzamel om u heen de moslims die begrijpen dat het vrije Wenen hun stad is; vrijheid helpt het geloof, de machtslust in het Midden-Oosten is verwerpelijk, met IS als kampioen slecht.”
Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam heeft in een brief ook zijn condoleances aangeboden aan zijn ambtsgenoot van Wenen. Op het stadhuis van Rotterdam hangt een Oostenrijkse vlag halfstok.
Doelwit
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei dat de stad het doelwit van terroristisch geweld is geworden en dat Duitsland samen met Oostenrijk staat in het gevecht tegen ‘radicaal-islamitisch terrorisme’. ,,In deze vreselijk uren, waarin Wenen het doelwit is geworden van terroristisch geweld, zijn mijn gedachten bij de mensen daar en de veiligheidstroepen die geconfronteerd worden met het gevaar”, aldus Merkel in een verklaring op Twitter. Ze zegt dat het gevecht tegen radicaal-islamitisch terrorisme een “gezamenlijke strijd” is.
Ook de Israëlische president Reuven Rivlin veroordeelde de aanslag op Twitter. ,,Onze gedachten en gebeden zijn bij de Oostenrijkers, terwijl we met bezorgdheid naar de verachtelijke terroristische aanslag in Wenen kijken”, zo schrijft hij.
Golfstaten Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de aanslag ‘sterk veroordeeld’. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Saudi-Arabië zegt alle maatregelen die Oostenrijk neemt om de veiligheid te waarborgen te steunen.
Eerder betuigden ook onder meer EU-president Charles Michel, de Amerikaanse president Donald Trump, presidentskandidaat Joe Biden en de Franse president Emmanuel Macron steun aan Oostenrijk.
EINDE BERICHT
[3]
Ik citeer uit uw artikel1”Een 20-jarige dader met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit is doodgeschoten door de politie”[2]”De minister herhaalde zijn oproep aan de inwoners van Wenen om thuis te blijven zolang er jacht wordt gemaakt op minstens nog een dader”[3]”De doodgeschoten dader is volgens de minister een 20-jarige man met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit”[4]” De dader zou volgens de Duitse krant Bild meerdere foto’s op Instagram hebben geplaatst waarin hij onder meer een eed van trouw zwoor aan de IS-chef.”
” Everyone charged with a criminal offence shall have the right to be presumed innocent until proved guilty according to law.” ARTIKEL 14, 2
BUPO VERDRAG
[International Covenant on Civil and Political Rights]
http://hrlibrary.umn.edu/instree/b3ccpr.htm
UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS
ARTIKEL 11, LID 1
UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS
Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.
Naar aanleiding van de verschrikkelijke gebeurtenissen in Parijs waar drie extremisten
bijna twee weken geleden een bloedbad aanrichtten waarbij zeventien onschuldige mensen en zijzelf om het leven kwamen, is de laatste weken een discussie op gang gekomen over de –grenzen van – vrijheid van meningsuiting. En dat is goed. Vrijheid van meningsuiting betekent in een democratie ook het recht op informatie, je kunt je pas uiten over kwesties als je daar kennis van draagt. Anders leef je het leven van een mens die in een bunker opgesloten zit. Een hersendode. Geen artikelen, geen meningen, geen cartoons. Geen Kalasjnikovs en executies.
Pen, vrijheid van meningsuiting.
Het vreemde is dat die vrijheid van meningsuiting, het recht op informatie, door de Franse en Belgische autoriteiten met voeten getreden wordt waar het gaat om informatie over de wijze van uitschakelen van mannen die er van verdacht worden vreselijke dingen te hebben gedaan, namelijk het in koelen bloede vermoorden van onschuldige mensen. Deze autoriteiten gedragen zich als Big Brother, de almachtige, de alwetende, de alleenheerser en wij nemen genoegen met hun: geen commentaar. Vorige week zag ik op de tv de Belgische minister Jambon die naar aanleiding van de gebeurtenissen in het Belgische Verviers en in antwoord op een vraag van een Nederlandse journalist glimlachend antwoordde dat de zaak daar mooi gekuist was. Schoongemaakt. Zo omschreef hij de dood van twee mannen die in een vuurgevecht met Belgische veiligheidsdiensten werden doodgeschoten. Gekuist. De journalist vroeg niet verder, niemand vroeg verder.
De dag na de moorden in Parijs, op de stagiaire van de Franse politie, de klanten van de Joodse supermarkt en de medewerkers van het satirische blad Charlie Hebdo, werden de broers Kouachi- verdacht van deze vreselijke feiten, door de politie of veiligheidsdiensten doodgeschoten toen ze ‘al schietend de drukkerij verlieten waar ze zich hadden verschanst’. Zestigduizend politiemensen waren er op de been om de twee mannen op te sporen en voor de rechter te brengen. Zoals in een rechtsstaat normaal en gebruikelijk is. Frankrijk en België zijn landen waar nog steeds- in dit geval een jury en een rechter oordelen over iemands schuld. Dat recht hebben we als burgers gedelegeerd om volksgerichten en blinde woede en wraakzucht te voorkomen. Vrouwe Justitia met de blinddoek voor. Niet de rechter maar zwaarbewapende politiemensen en/of militairen velden en voltrokken het vonnis.
Journalisten vroegen niet verder, niemand vroeg verder.
Misschien kon het niet anders. Niemand weet of het doodschieten van de vijf mannen-drie in Parijs, twee in Verviers, te voorkomen was geweest. Omdat er geen informatie over is en alleen maar vragen rijzen. Waarom werden de twee mannen die ‘al schietend’ uit de drukkerij renden niet uitgeschakeld door goed opgeleide scherpschutters? Waarom gebeurde dat ook niet in Verviers? Was de situatie er niet naar. Er waren toch goed geoefende en uitgeruste ‘speciale eenheden’ aanwezig. We weten het niet, er is gekuist. Eenieder zou voor de wet gelijk moeten zijn: ook terroristen. In dit geval verdachten, tot de rechter heeft gesproken. Zo zou het moeten zijn in een Europa waar miljoenen mensen de straat opgaan om vrijheid van meningsuiting te verdedigen. We zijn aangeland op het niveau van het kuisen van mensen en niemand maakt zich er druk over. Niemand wil weten wat de waarheid is.
EINDE ARTIKEL
[8]
ZIE NOOT 6
Reacties uitgeschakeld voor Doodgeschoten dader aanslag Wenen eerder veroordeeld/Nee AD, geen ”dader”, maar ”verdachte”
” Everyone charged with a criminal offence shall have the right to be presumed innocent until proved guilty according to law.” ARTIKEL 14, 2BUPO VERDRAGInternational Covenant on Civil and Political Rights http://hrlibrary.umn.edu/instree/b3ccpr.htm
Uw berichtgeving dd 3 november: ”Dader Wenen is Islamitische terrorist”
Geachte Redactie,
Of u negeert uw mailpost, of u bent hardleers.
In casu [Latijn voor: In dit geval] kies ik voor het laatste.
En niet alleen hardleers bent u, ook negeert u bewust het in Nederland, EU en internationaal geldende recht, alsmede de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Waarover gaat het?
Eigenlijk over hetzelfde als mijn recente mail dd 29 october, die reageerde op uw berichtgeving ”’Dader Nice is 21 jarige Tunesier”
Zie mijn recente mail aan u, geheel onderin.
Deze keer ”pak” ik u op uw berichtgeving:dd 3 november [ik zag uw bericht vannacht voorbijdansen op NOS Teletekst] ”Dader Wenen is Islamitische terrorist”
Zie uw berichtgeving direct onder het notenapparaat
In beide gevallen was en is uw berichtgeving puur fout.
ONSCHULDPRESUMPTIE:
Wat is er aan de hand?
In uw berichtgeving ” ”Dader Wenen is Islamitische terrorist” stoor ik
mij in het byzonder aan de volgende zinsnedes:
Uw titel:
”DADER WENEN IS ISLAMITISCHE TERRORIST”
Uw openingszin:
”De aanslag in Wenen is gisteren gepleegd door minstens een Islamitische terrorist”
Daarmee hebt u op foute en tendentieuze wijze de toon van uw berichtgeving gezet:
In feite bent u op de stoel van het OM en de rechter gaan zitten en hebt u zowel de tenlastelegging als het vonnis uitgesproken, terwijl u ”slechts” het nieuwsmedium bent:
En dat weet u, naar mijn mening, zelf heel goed.
Want mij maakt u niet wijs, dat u nog nooit gehoord hebt [en mocht dat het
geval zijn, dan bent u niet competent als nieuwsredactie] van de onschuldpresumptie, grondbeginsel van het strafrecht, dat nationaal en internationaal bepaalt, dat een ieder voor onschuldig wordt gehouden, tot schuld bewezen is [2] en, zoals in het Recht staat ”totdat zijn schuld volgens de wet is bewezen” [3]
Deze onschuldpresumptie geldt in het Nederlandse rechtssysteem, in Europees verband [EVRM], in de Internationale Verdragen [het BuPo Verdrag], alsmede in de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens. [4]
ONTKENNING ”ONSCHULDPRESUMPTIE”
En wat doet u?
Tot twee keer toe refereert u in uw berichtgeving, hetzij aan ”dader”, hetzij aan ”islamitische terrorist”
Beide keren totaal fout
Want om iemand als ”dader” aan te merken, dient hij/zij veroordeeld te zijn in een rechtbank, na een eerlijk proces, met garanties voor zijn/haar rechtsbescherming
Om iemand als ”terrorist” aan te merken, moet dat als veroordeling zijn aangemerkt bij de rechtbank.
Wat u dus behoort te doen [en dit zeg ik niet voor de eerste
keer] is refereren aan ”verdachte” of voor mijn part ”vermoedelijke dader” of ”terreurverdachte”
Door te spreken van ”dader” is iemand al van te voren veroordeeld, zonder proces, in casu door u, de NOS teletekstredactie.
Dit is gevaarlijk.
Overigens bent u niet de enige Redactie, die zich hieraan schuldig maakt.
Het is helaas vrij algemeen geworden. [5]
Daarom zullen in de loop van deze week ook andere redacties
door mij worden aangeschreven.
TEN SLOTTE
Nu zult u misschien aanvoeren:
Wat maakt dat nu uit?
Tenslotte is deze man toch al doodgeschoten door de politie [6] en kan hij niet meer terecht staan.
Nog afgezien van te rijzen twijfels over het al dan niet rechtmatige van dat vrijwel automatisch doodschieten, door de politie, van dergelijke terreurverdachten, een vraag, die vrijwel
niemand zich meer lijkt te stellen [was er echt geen arrestatie mogelijk/hoe zit het met het recht op leven van ook deze verdachten?] [7], het gaat hier niet alleen om die verdachte, die toch niet meer terecht kan staan.
Maar om een fundamenteel principe, dat niemand, die niet in een
rechtbank veroordeeld is, voor schuldig mag worden gehouden.
Anders krijgen we veroordeling door het publiek, door u, nieuwsredactie, of door mij, zonder het recht van de verdachte, zich daartegen te kunnen veroordelen.
Dan zijn wij terug naar de rechteloosheid van Vroeger Tijden.
Want hoe zou u het vinden, lid van de nieuwsredactie. of als collectief, als u wordt beschuldigd van, laten we zeggen, diefstal, en er wordt over u gesproken als ”dief” of ”oplichter” zonder dat u de kans krijgt, uzelf te verdedigen?
Denkt u daar maar eens over na.
Die wetten, die Europese en internationale, die Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, zijn niet ontstaan om juristen en/of andere intellectuelen te plezieren, of er eindeloze beschouwingen over te schrijven, maar om gewone mensen te verdedigen, mensen als u en ik, die niet tot de upperclass behoren, geen relaties hebben, die hen kunnen dekken en niets en niemand anders hebben dan het Recht om hen tegen willekeur en eigenrichting te beschermen.
”Whereas recognition of the inherent dignity and of the equal and inalienable rights of all members of the human family is the foundation of freedom, justice and peace in the world……”
De eerste zinsnede van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens……[8]
KORT EN GOED
U dient dus niet meer te spreken van ”dader” of ”terrorist”, als iemand niet in een rechtbank is veroordeeld.
Ik heb hierboven uitgelegd, waarom
Ik heb u dat 29 october reeds in een mail meegedeeld
Ik doe het nu weer en ik reken erop, dat u het nu ter harte neemt
Zo niet, dan vindt u mij weer op uw weg
Niet altijd, als u mogelijk de fout ingaat [ik heb nog meer te doen]
Maar het principe ”onschuldig tot schuld bewezen”, zal ik blijven verdedigen, ook tegenover u
rechtswetenschap – Latijn: in dit geval. Bijv. het geschil i.c. dient aan de Beslagrechter te worden voorgelegd.
[2]
”De onschuldpresumptie oftewel het vermoeden van onschuld (Latijn: praesumptio innocentiae) is een grondbeginsel van het strafrecht, dat bepaalt dat eenieder voor onschuldig dient te worden gehouden tot het tegendeel is bewezen.
De onschuldpresumptie wordt voorts uitdrukkelijk vermeld in artikel 6, lid 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM):Een ieder tegen wie een vervolging is ingesteld, wordt voor onschuldig gehouden totdat zijn schuld in rechte is komen vast te staan.
Ook in art. 14, lid 2 van het Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR) is een rechtsgrond te vinden voor het vermoeden van onschuld:Een ieder die wegens een strafbaar feit wordt vervolgd wordt voor onschuldig gehouden, totdat zijn schuld volgens de wet is bewezen.
De onschuldpresumptie is in het EVRM geformuleerd als een recht van de verdachte, maar is in feite een procesrechtelijk beginsel dat normen stelt aan hoe de vervolgende instantie zich dient te gedragen”
Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.
In het centrum van de Oostenrijkse hoofdstad Wenen hebben maandagavond iets na 20.00 uur meerdere schietpartijen plaatsgevonden. Schutters vielen op zes locaties in de stad aan. De aanslag heeft aan vijf mensen het leven gekost, in totaal raakten zeker 17 mensen gewond. Een 20-jarige dader met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit is doodgeschoten door de politie. Volgens de Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken had hij banden met IS. Vanochtend vroeg zijn er nieuwe verdachten gearresteerd.
De minister herhaalde zijn oproep aan de inwoners van Wenen om thuis te blijven zolang er jacht wordt gemaakt op minstens nog een dader. Het gevaar is volgens hem nog niet voorbij. ,,We hebben gisteren een aanslag ervaren van een islamitische terrorist. Dit is een situatie waar wij al decennia niet meer mee te maken hebben gehad”, aldus Karl Nehammer.
De doodgeschoten dader is volgens de minister een 20-jarige man met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit. Hij sympathiseerde met terreurbeweging Islamitische Staat (IS) en is al eens eerder veroordeeld vanwege terrorisme. Hij werd op 25 april 2019 veroordeeld tot 22 maanden gevangenisstraf omdat hij probeerde naar Syrië te reizen om zich bij IS aan te sluiten. Op 5 december vorig jaar werd hij voorwaardelijk vervroegd vrijgelaten. Zijn straf was minder zwaar vanwege zijn leeftijd.
De dader zou volgens de Duitse krant Bild meerdere foto’s op Instagram hebben geplaatst waarin hij onder meer een eed van trouw zwoor aan de IS-chef. De man heeft op de beelden ook twee wapens in zijn hand die overeenkomen met die van de terrorist in Wenen. Hij legde met munitie een slogan van de Islamitische Staat (IS) op de vloer. Op de dag van de aanval zou hij naar twee vrienden video’s van de aanval op Charlie Hebdo hebben gestuurd.
Volgens de minister was het doel van de aanval om de democratische maatschappij van Oostenrijk te verzwakken of te verdelen. De dader was zwaargewapend en droeg een bomgordel. De Weense politie stelt op Twitter echter dat de bomgordel in kwestie nep is.
Vuurgevechten
De schietpartij begon in de buurt van een synagoge in de Seitenstettengasse. Het kwam daarna ook nog tot andere vuurgevechten, onder meer in de buurt van Schwedenplatz. Schutters vielen op zes locaties in de stad aan. Volgens getuigen werd bij cafés en restaurants naar binnen geschoten.
Volgens de chef van de Weense reddingsdiensten vielen er zeventien gewonden, van wie er zeven ernstig aan toe zijn. Onder hen een politieagent, die buiten levensgevaar is. Er liggen nog veertien mensen gewond in het ziekenhuis. Een oudere man en een oudere vrouw, twee jonge voorbijgangers en een serveerster werden doodgeschoten.
Klopjacht
Minister Nehammer noemde de schietpartijen een ‘aanslag, uitgevoerd door meerdere personen’. ,,We hebben met een terreuraanslag te maken, met een heftigheid die we al lang in Oostenrijk niet meer hebben gezien.’’ Hij riep de bevolking op thuis te blijven en het centrum van de Oostenrijkse hoofdstad te mijden. Dinsdag is er bovendien geen schoolplicht in Wenen, zei hij. ,,De politie en speciale teams zijn bezig met een grote operatie. De situatie is nog steeds gevaarlijk. Blijf binnen in huis of in de horecagelegenheden. We zijn in gevecht met de terroristen.’’
Bondskanselier Sebastian Kurz gaf omstreeks middernacht een eerste verklaring op televisie. ,,We maken momenteel moeilijke tijden door in onze republiek. We zijn het slachtoffer geworden van een afschuwelijke terroristische aanslag in onze hoofdstad die nog steeds gaande is. Onze gedachten zijn bij de nabestaanden en families van de slachtoffers. Ik wil de politiediensten bedanken die erin geslaagd zijn een van de daders uit te schakelen. Ik wil ook alle hulpdiensten bedanken die hun leven riskeren voor onze veiligheid en de internationale politici die hun steun en solidariteit hebben toegezegd.’’
De Oostenrijkse regering heeft alle noodzakelijke troepen opgeroepen. Militairen gaan gebouwen bewaken zodat de politie de handen vrij heeft voor de klopjacht op de daders. De politie krijgt daarbij ook hulp van het Jagdkommando, de Oostenrijkse commando’s. Op beelden die op Twitter circuleren is te zien hoe de politie bezig is met die klopjacht. Ook circuleren er beelden waarop politieauto’s met zwaailichten te zien zijn en schoten te horen zijn. Helikopters vliegen boven de stad. Er zijn meerdere arrestaties verricht en er zijn op vijftien plekken huiszoekingen gedaan. De politie viel onder meer in bij het huis van de gedode aanslagpleger. Hoeveel mensen zijn opgepakt, is nog niet bekendgemaakt.
Lockdown
Op andere beelden zijn grote bloedplassen voor een bar te zien. Volgens de Weense burgemeester Michael Ludwig werd er aanvankelijk in het wilde weg geschoten op passanten in de omgeving van de synagoge en op mensen op de terrassen van omliggende horecazaken. De aanslag komt aan de vooravond van de tweede lockdown die vandaag ingaat en waarbij de horeca dicht gaat. Veel cafés hadden hun terrassen gisteravond open en veel mensen deden nog even een drankje op een terrasje, mede door het zachte nazomerweer.
Oostenrijk en Tsjechië hebben besloten over te gaan op extra grenscontroles. ,,De politie voert willekeurige controles van voertuigen en passagiers uit bij overgangen aan de grens met Oostenrijk als preventieve maatregel in verband met de terreuraanslag in Wenen”, meldde de Tsjechische politie op Twitter. Ook hebben de Tsjechische autoriteiten besloten joodse instellingen extra te bewaken.
Synagoge
De voorzitter van de Israëlitische geloofsgemeenschap in Oostenrijk kan niet zeggen of de synagoge in de Seitenstettengasse het doelwit was. Het gebouw was gesloten ten tijde van de schietpartij, twittert Oskar Deutsch. Hij stelt wel vast dat in de directe omgeving van de tempel is geschoten. Joodse burgers worden opgeroepen niet naar buiten te gaan.
De schoten voor de synagoge roepen vreselijke herinneringen op aan de zomer van 1981, toen twee Palestijnse terroristen van de Abu Nidal-groep joodse gelovigen aanvielen voor hetzelfde gebedshuis in de Seitenstettengasse met handgranaten en machinegeweren.
Steun
Het dreigingsniveau in Nederland wordt niet verhoogd na de aanslag in Wenen. Er is geen informatie die daar aanleiding toe geeft, zegt Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jan Aalbersberg. Het dreigingsniveau staat momenteel op 3 van de 5. Dat wil zeggen dat een terroristische aanslag in Nederland ‘voorstelbaar’ is. Aalbersberg laat op Twitter weten dat zijn organisatie de situatie ‘monitort’. ,,Mijn medeleven gaat uit naar de Oostenrijkers die getroffen zijn of in onzekerheid verkeren.”
Premier Mark Rutte meldt via Twitter dat hij contact heeft gezocht met de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz. Rutte spreekt van een ‘verschrikkelijke aanslag’. ,,Namens Nederland heb ik Sebastian Kurz zojuist onze onvoorwaardelijke steun betuigd met de slachtoffers, hun families en de Oostenrijkse regering bij het verwerken van deze afschuwelijke daad.’’
Ook koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn geschokt door de aanslag. ,,Wij leven mee met de inwoners van Wenen en met alle mensen in Oostenrijk die – net als wij – geschokt zijn door de terroristische geweldpleging gisteravond”, aldus het echtpaar. ,,De nabestaanden van de slachtoffers en de gewonden zijn in onze gedachten. Allen die zich inzetten voor een vreedzame samenleving hebben onze volle steun.”
Nederland staat pal achter Oostenrijk en rouwt om de slachtoffers, zo twittert minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken). ,,Weer een terroristische aanslag. Deze keer komen de afgrijselijke berichten uit Wenen. Terreur kent helaas geen grenzen en daarom zullen we samen nooit accepteren dat terrorisme wint”, stelt hij.
Burgemeester Ahmed Marcouch van Arnhem laat via Twitter weten: ,,Mooi vrij Wenen, zo geestrijk en beschaafd, weet dat wij tot in Arnhem met u meeleven. Met de doden en hun nabestaanden, de slachtoffers en de omstanders. Raak niet bevangen door de angst die de terreur beoogt, wordt juist versterkt door alle solidariteit die u ten deel valt. Burgemeester Ludwig, verzamel om u heen de moslims die begrijpen dat het vrije Wenen hun stad is; vrijheid helpt het geloof, de machtslust in het Midden-Oosten is verwerpelijk, met IS als kampioen slecht.”
Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam heeft in een brief ook zijn condoleances aangeboden aan zijn ambtsgenoot van Wenen. Op het stadhuis van Rotterdam hangt een Oostenrijkse vlag halfstok.
Doelwit
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei dat de stad het doelwit van terroristisch geweld is geworden en dat Duitsland samen met Oostenrijk staat in het gevecht tegen ‘radicaal-islamitisch terrorisme’. ,,In deze vreselijk uren, waarin Wenen het doelwit is geworden van terroristisch geweld, zijn mijn gedachten bij de mensen daar en de veiligheidstroepen die geconfronteerd worden met het gevaar”, aldus Merkel in een verklaring op Twitter. Ze zegt dat het gevecht tegen radicaal-islamitisch terrorisme een “gezamenlijke strijd” is.
Ook de Israëlische president Reuven Rivlin veroordeelde de aanslag op Twitter. ,,Onze gedachten en gebeden zijn bij de Oostenrijkers, terwijl we met bezorgdheid naar de verachtelijke terroristische aanslag in Wenen kijken”, zo schrijft hij.
Golfstaten Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten hebben de aanslag ‘sterk veroordeeld’. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Saudi-Arabië zegt alle maatregelen die Oostenrijk neemt om de veiligheid te waarborgen te steunen.
Eerder betuigden ook onder meer EU-president Charles Michel, de Amerikaanse president Donald Trump, presidentskandidaat Joe Biden en de Franse president Emmanuel Macron steun aan Oostenrijk.
EINDE BERICHT
[6]
”Een 20-jarige dader met zowel de Oostenrijkse als de Noord-Macedonische nationaliteit is doodgeschoten door de politie”
Naar aanleiding van de verschrikkelijke gebeurtenissen in Parijs waar drie extremisten
bijna twee weken geleden een bloedbad aanrichtten waarbij zeventien onschuldige mensen en zijzelf om het leven kwamen, is de laatste weken een discussie op gang gekomen over de –grenzen van – vrijheid van meningsuiting. En dat is goed. Vrijheid van meningsuiting betekent in een democratie ook het recht op informatie, je kunt je pas uiten over kwesties als je daar kennis van draagt. Anders leef je het leven van een mens die in een bunker opgesloten zit. Een hersendode. Geen artikelen, geen meningen, geen cartoons. Geen Kalasjnikovs en executies.
Pen, vrijheid van meningsuiting.
Het vreemde is dat die vrijheid van meningsuiting, het recht op informatie, door de Franse en Belgische autoriteiten met voeten getreden wordt waar het gaat om informatie over de wijze van uitschakelen van mannen die er van verdacht worden vreselijke dingen te hebben gedaan, namelijk het in koelen bloede vermoorden van onschuldige mensen. Deze autoriteiten gedragen zich als Big Brother, de almachtige, de alwetende, de alleenheerser en wij nemen genoegen met hun: geen commentaar. Vorige week zag ik op de tv de Belgische minister Jambon die naar aanleiding van de gebeurtenissen in het Belgische Verviers en in antwoord op een vraag van een Nederlandse journalist glimlachend antwoordde dat de zaak daar mooi gekuist was. Schoongemaakt. Zo omschreef hij de dood van twee mannen die in een vuurgevecht met Belgische veiligheidsdiensten werden doodgeschoten. Gekuist. De journalist vroeg niet verder, niemand vroeg verder.
De dag na de moorden in Parijs, op de stagiaire van de Franse politie, de klanten van de Joodse supermarkt en de medewerkers van het satirische blad Charlie Hebdo, werden de broers Kouachi- verdacht van deze vreselijke feiten, door de politie of veiligheidsdiensten doodgeschoten toen ze ‘al schietend de drukkerij verlieten waar ze zich hadden verschanst’. Zestigduizend politiemensen waren er op de been om de twee mannen op te sporen en voor de rechter te brengen. Zoals in een rechtsstaat normaal en gebruikelijk is. Frankrijk en België zijn landen waar nog steeds- in dit geval een jury en een rechter oordelen over iemands schuld. Dat recht hebben we als burgers gedelegeerd om volksgerichten en blinde woede en wraakzucht te voorkomen. Vrouwe Justitia met de blinddoek voor. Niet de rechter maar zwaarbewapende politiemensen en/of militairen velden en voltrokken het vonnis.
Journalisten vroegen niet verder, niemand vroeg verder.
Misschien kon het niet anders. Niemand weet of het doodschieten van de vijf mannen-drie in Parijs, twee in Verviers, te voorkomen was geweest. Omdat er geen informatie over is en alleen maar vragen rijzen. Waarom werden de twee mannen die ‘al schietend’ uit de drukkerij renden niet uitgeschakeld door goed opgeleide scherpschutters? Waarom gebeurde dat ook niet in Verviers? Was de situatie er niet naar. Er waren toch goed geoefende en uitgeruste ‘speciale eenheden’ aanwezig. We weten het niet, er is gekuist. Eenieder zou voor de wet gelijk moeten zijn: ook terroristen. In dit geval verdachten, tot de rechter heeft gesproken. Zo zou het moeten zijn in een Europa waar miljoenen mensen de straat opgaan om vrijheid van meningsuiting te verdedigen. We zijn aangeland op het niveau van het kuisen van mensen en niemand maakt zich er druk over. Niemand wil weten wat de waarheid is.
EINDE ARTIKEL
[8]
Preamble
Whereas recognition of the inherent dignity and of the equal and inalienable rights of all members of the human family is the foundation of freedom, justice and peace in the world……
NOS TELETEKSTBERICHTGEVING DD 3 NOVEMBER 2020NOSDADER WENEN IS ISLAMITISCHE TERRORIST3 NOVEMBER 2020 De aanslag in Wenen is gisteren gepleegd door minstens een Islamitische terrorist.Hij was van terreurgroep Islamitische Staat.De man droeg een nepbomgordel en werd bij de aanslag doodgeschoten,zei minister van Binnenlandse Zaken Nehammer.
Het gaat om een man van 20 jaar, die de Oostenrijkse en Noord-Macedonische nationaliteit had, melden Oostenrijkse media.Naar verluidt wilde hij in juli uitreizen naar Syrie. De Oostenrijkse autoriteiten denken dat er meerdere aanvallers bij de aanslag betrokken waren.Er is op zes plaatsen geschoten in het centrum van de stad.
De aanslag in Wenen van gisteren is
gepleegd door minstens één islamitische
terrorist.Hij was lid van terreurgroep
Islamitische Staat.De man droeg een
nepbomgordel en werd bij de aanslag
doodgeschoten,zei minister van
Binnenlandse Zaken Nehammer.
Het gaat om een man van 20 jaar,die de
Oostenrijkse en Noord-Macedonische
nationaliteit had,melden Oostenrijkse
media.Naar verluidt wilde hij in juli
uitreizen naar Syrië.
De Oostenrijkse autoriteiten denken dat
er meerdere aanvallers bij de aanslag
betrokken waren.Er is op zes plaatsen
geschoten in het centrum van de stad.
Uw berichtgeving dd 29 october ”Dader Nice is 21 jarige Tunesier”
Geachte Redactie,
Zoals u weet heb ik u in het recente verleden, alsook daarvoor, regelmatig gekapitteld over onjuiste, onvolledige en/of tendentieuze berichtgeving inzake het Midden-Oostenconflict [1], maar ook wel over andere onderwerpen waarin u, naar mijn mening, de fout inging. [2]
Ook heb ik u weleens een compliment gemaakt. [3]
Wel, Redactie, van dat laatste is nu-helaas- geen sprake.
Deze keer heb ik mijn pijlen gericht op uw teletekstberichtberichtgeving dd 29
october: ””Dader Nice is 21 jarige Tunesier”
Zie uw Teletekstberichtgeving geheel onderin, onder de noten
Waar ik over val, of liever gezegd, mij zorgen over maak, zijn de volgende zinsnedes:
Uw titel:”’Dader Nice is 21 jarige Tunesier”
Alsmede de eerste zin van de tekst:
‘De terrorist, die gisteren in Nice drie kerkgangers doodde is een Tunesier van 21.”
Met dergelijke formuleringen maakt u een inbreuk op de elementaire rechtsprincipes, vastgelegd in de Nederlandse wetgeving, internationale rechtsregels en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Dat is een hele Mond vol, maar wel belangrijk:
TOELICHTING:
In uw titel hebt u het over een”dader”
In uw eerste zin over een ”terrorist”, ”die mensen doodde”
En dat, Geachte Redactie, is NIET goed.
Het is, zoals ik hierboven schreef, zelfs gevaarlijk.
Want met het betitelen van iemand, die is aangehouden wegens welk misdrijf dan ook, hier het plegen van een aanslag, als ”dader” of ”terrorist”, bent u gevaarlijk bezig en doet u aan ”veroordeling vooraf”
Dat is slecht voor de toch al gespannen [Corona] tijd waarin wij leven, het zet mensen tegen elkaar op en maakt hen extra bang, maar het belangrijkste is, dat u een van de belangrijkste rechtsprincipes schendt, namelijk, dat iedereen onschuldig dient te worden gehouden, totdat zijn/haar schuld in de rechtbank wordt bewezen.
En voordat dat zo is, spreken we niet van ”terrorist” [want dat moet bewezen worden] en niet van ”dader”
Dit ligt verankerd in de Franse wet, Het Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens, het BUPO Verdrag en ook in de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens. [4]
Dit ”onschuldig tot schuld bewezen” is niet zomaar juridische scherpslijperij:
Het waarborgt de rechten van ieder mens, ongeacht waarvan hij/zij verdacht wordt, voorkomt eigenrichting en erkent het recht van iedereen, hoe erg ook de misdaad waarvan hij/zij wordt verdacht [en deze misdaad IS ernstig], op een humane behandeling, overeenkomstig de menselijke waardigheid.
Natuurlijk is de schrik en afschuw over een misdaad als in Nice gepleegd, groot, bij iedereen.
Maar juist daarom moeten zij, die het nieuws verslaan en/of beschrijven, zoals redacties, het hoofd koel houden, zich niet laten meeslepen door onderbuikgevoelens, het nieuws objectief brengen, met inachtneming van de fundamentele rechten, die voor iedereen gelden.
En daarbij hoort:
Er alert op zijn, dat in nieuwsberichtgeving zaken als het onschuldprincipe [5]
duidelijk naar voren worden gebracht.
Uw redactie is niet de enige, die zich hieraan schuldig maakt.
In het verleden heb ik hierover ook andere kranten en media aangeschreven.
En vreemd genoeg, deed uw eigen Online redactie het WEL goed, door over
”verdachte te spreken/schrijven [6]
EPILOOG
Juist als het over zoiets griezeligs gaat als een mes of ander soort aanval
op onschuldigen, is het van belang om, tegen misschien begrijpelijke neigingen in, niet mee te gaan met de onderbuik en correct te blijven in de berichtgeving
Dus voortaan een dringend verzoek/eis, aan uw redactie om niet te spreken over ”dader”, maar ”verdachte”, noch over ”aanslag” [moet ook nog bewezen worden]
Niet over ”terrorist”, maar ”verdachte” of eventueel ”verdacht van terrorisme”
Dat zijn de correcte bewoordingen, die impact hebben op uw lezers, die dan minder hun onderbuikgevoelens zullen laten prevaleren.
Deze 21 jarige man moet nog terecht staan, vergeet dat niet.
U noch ik zijn de rechters, gedraag u dan ook niet zo.
U hebt een voorbeeldfunctie.
Vergeet dat niet.
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam
NOTEN
[1]
ISRAEL EN GOLFSTATEN BEZEGELEN DEAL/NOS WEER IN DE FOUT/
” Everyone charged with a criminal offence shall have the right to be presumed innocent until proved guilty according to law.”
ARTIKEL 14, 2
BUPO VERDRAG
International Covenant on Civil and Political Rights
http://hrlibrary.umn.edu/instree/b3ccpr.htm
ARTIKEL 11, LID 1
UNIVERSLELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS
Everyone charged with a penal offence has the right to be presumed innocent until proved guilty according to law in a public trial at which he has had all the guarantees necessary for his defence.
In de Franse stad Nice zijn drie mensen gedood bij een aanval met een mes. De slachtoffers zijn twee vrouwen en een man. Van zeker een van hen is de keel doorgesneden. Meerdere mensen raakten gewond.
De dader sloeg rond 09.00 uur toe in de kerk Notre-Dame de l’Assomption in het centrum van Nice. Er was geen dienst in de kerk, maar het gebouw was wel open voor gebed.
Allahoe Akbar
Een verdachte is aangehouden. Hij werd daarbij neergeschoten en is gewond afgevoerd naar het ziekenhuis. De burgemeester van Nice zegt dat de man “Allahoe akbar” (God is groot) schreeuwde, ook nog terwijl hij werd verpleegd door ambulancepersoneel.
Burgemeester Estrosi spreekt van een terroristische daad en zegt dat zijn stad opnieuw slachtoffer is van “islamofascisme”. Vier jaar geleden kwamen in de kustplaats 86 mensen om het leven bij een aanslag met een vrachtwagen op de boulevard.
Priester Gil Florini zegt tegen BFMTV dat de kerk enkele dagen geleden is gewaarschuwd voor het risico op een terroristische aanval in aanloop naar Allerheiligen, komende zondag. “We waren een beetje op onze hoede, maar we dachten niet dat het op deze manier zou gebeuren.”
Kort na de aanslag in Nice schoot de politie bij de Zuid-Franse stad Avignon een man dood die omstanders zou hebben bedreigd met een vuurwapen. En in de Saudische havenstad Djedda stak een man een bewaker neer van het Franse consulaat. De medewerker is buiten levensgevaar.
Macron neemt maatregelen
President Macron kwam halverwege de middag aan in Nice om zelf poolshoogte te nemen en de mensen een hart onder de riem te steken. Hij sprak van een islamitische terreuraanslag en zegde toe de beveiliging van scholen en religieuze gebouwen te vergroten. Daarbij zal hij gebruikmaken van het leger, zei hij.
Eerder zei premier Castex al dat de Franse regering met een “stevige en meedogenloze reactie” zal komen. Het veiligheidsniveau van Frankrijk is naar het hoogste niveau bijgesteld.
De Franse koepel van islamitische organisaties CFCM veroordeelt de aanslag en roept Franse moslims op als teken van rouw alle festiviteiten te annuleren rond het Mawlid-feest, waarbij wordt stilgestaan bij de geboortedag van de profeet Mohammed.
De aanval komt twee weken na de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty in de buurt van Parijs. Dat was een reactie op het vertonen van cartoons van de profeet Mohammed in zijn les. In de nasleep van de aanslag nam de Franse regering maatregelen tegen islamitische scholen en verenigingen. Ook wil president Macron de scheiding tussen kerk en staat verder verstevigen.
Daarop ontstond felle kritiek in islamitische landen. De Turkse president Erdogan zei dat Macron psychische hulp nodig heeft en bezig is met een heksenjacht tegen moslims. Ook werd kritiek geuit op solidariteitsacties in onder meer Montpellier en Toulouse, waarbij spotprenten van profeet Mohammed op overheidsgebouwen werden geprojecteerd
EINDE NOS BERICHTGEVING
NOS TELETEKST BERICHTGEVING
TEKST NOS TELETEKST
DADER NICE IS 21 JARIGE TUNESIER
De terrorist, die gisteren in Nice drie kerkgangers doodde is een Tunesier van 21.
Hij was eind september op het Italiaanse eiland Lampedusa aangekomen als migrant.
Hij had een document bij zich van het Italiaanse Rode Kruis.
Via het Italiaanse vasteland reisde de man naar Frankrijk.
Volgens Franse media vroeg hij geen asiel aan en was hij ook niet bekend bij de veiligheidsdiensten.
De man werd uitgeschakeld door agenten en ligt zwaargewond in het ziekenhuis.
Bij de kerk werd gisteren een wake gehouden. Mensen legden bloemen en
brandden kaarsen.
In Frankrijk geldt nu het hoogste dreigingsniveau.
