Onderstaand artikel is al te lezen en bekijken op Doorbraak, waar je ook nog een boel foto’s en videobeelden in het stuk aantreft.En waar je hieronder de noten met nummers zijn aangegeven en onder het artikel te lezen zijn, daar zijn bij Doorbraak de noten als hyperlink in de tekst verwerkt. behalve de laatste, die staat ook daar helemaal onderaan.
Oorlog in en om Oekraïne: een drieluik
Het is oorlog in Oekraïne. Rusland is die begonnen met een militaire aanval. De Westerse mogendheden in NAVO- en EU-verband, en afzonderlijk – droegen aan de spanning bij en hebben zich tegen Rusland in de strijd gemengd, met propaganda, sancties en een snel groeiende rij wapenleveranties aan Oekraïne. Daarmee dreigt wat wel degelijk ook een vrijheidsstrijd is, steeds eenduidiger een ordinaire maar tegelijk levensgevaarlijk escalerende oorlog tussen twee imperialistische machten te worden. Dat is het al, maar die vrijheidsstrijd is er ook nog steeds! In die strijd sta ik graag aan de onderkant, die van tegen Russische agressie terugvechtende mensen in Kiev, Charkov en ook van de tegen Poetin en zijn oorlog protesterende mensen in Moskou, St. Petersburg en Minsk. In de strijd tussen Oost en West past echter slechts het vastbesloten afwijzen van beide partijen. Ter toelichting: een kritische anatomie van de Oekraïense strijd en haar context, als longread in drie hoofstukken.
1 Twee oorlogen, twee imperialistische projecten
Rusland heeft een agressie-oorlog ontketend tegen Oekraïne. Het overduidelijke doel is: daar een regering neerzetten die doet wat Poetin wil en die minstens belooft om nooit NAVO-lid te worden. Maar uit de toespraken van Poetin blijkt een diepergaand doel: hij ontkent feitelijk dat Oekraïne als zelfstandig land bestaansrecht heeft, het is wat hem betreft een deel van het grote Rusland dat weer ingelijfd moet worden bij het onder Poetins harde hand herlevende Russische rijk. Hiermee reageert hij op het verval dat dit Russische rijk onderging via het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991. Dat verval wil hij terugdraaien, en de oorlog in Oekraïne dienen we in dit licht te zien. Een imperialistische aanvalsoorlog? Jazeker. Wel degelijk. Eentje waarin Rusland maar beter een smadelijke nederlaag kan leiden, als het even kan met de ondergang van Poetins regering erbij.
Gaat daarmee het Westen, de NAVO vooral, vrijuit? Geenszins! Die NAVO, en de VS aan het hoofd ervan, draagt bij aan de spanning en heeft het Poetin nodeloos makkelijk gemaakt om zijn bedoelingen te verhullen in een defensief jasje. In Oekraïne botst niet alleen het Russische imperialisme op een vrijheidsstreven van de Oekraïense bevolking, waar de Oekraïense staat nationalistisch uitdrukking aan geeft maar die met Oekraïens staatsbelang en nationalisme bepaald niet samenvalt. Die staat gebruikt het vrijheidsstreven, door er via nationalisme zichzelf mee te versterken – ten koste van elke bevrijding die verder gat dan het verdedigen van een lijn om de kaart. Nee, wie zich tegen de Russische aanval keert hoeft zich helemaal niet voor de Oekraïense staat en haar nationalistische ambities uit te spreken. Beter van niet!
In en om Oekraïne botst het Russische imperialisme tegelijk op het Westerse imperialisme, dat in NAVO-uitbreiding haar uitdrukking vond en vindt. Maar het is zaak om het ene imperiale project niet te hanteren als excuus voor het andere. Noch ook andersom. Het betreft hier twee projecten die botsen, een botsing die momenteel gewapenderhand uitgevochten worden in Kiev, Charkov en andere plaatsen die onder Russisch vuur liggen en in toenemende mate met Westerse wapens verdedigd worden.
De strijd in Oekraïne omvat dus feitelijk twee oorlogen tegelijk: een soort vrijheidsstrijd tegen Russische overheersing enerzijds, een botsing tussen twee imperialistische kampen anderzijds. In het eerste conflict kies ik voor de onderkant, de mensen in Oekraïne die zich tegen de Russische inval verweren met alles wat ze kunnen vinden. In dat tweede conflict zeg ik: dat ze allebei mogen verliezen en verdwijnen, bij voorkeur snel.
Hoe zit dat met die twee imperialistische projecten die botsen? Het Russische project heb ik aangestipt. Het gaat hier herstel van het Russische rijk, met Oekraïne weer binnen Rusland, andere Oost-Europese landen weer in de Russische invloedssfeer, met minstens pro-Russische regeringen in het zadel, en flink wat minder democratie en vrijheid want dat brengt mensen maar op subversieve ideeën die kunnen overwaaien naar Rusland zelf. Aan dat project is niets progressiefs. Het verdient een smadelijke nederlaag, en aan die nederlaag dragen dappere mensen in Oekraïne momenteel met gevaar voor eigen leven bij. Die mensen verdienen onze steun en solidariteit. Maar die mensen verdienen het niet om als boksbeugel door het Westen te worden misbruikt, zoals momenteel in toenemende mate gebeurt.
Het Westerse imperialistische project houdt uitbreiding van de invloedssfeer in van VS, NAVO en ook EU. Het idee was en is om van het verval van het Russische rijk gebruik te maken om in Midden- en Oost-Europa een neoliberale orde te vestigen. De regio moet een zone worden waar Westerse bedrijven vrij kunnen investeren, waarin regeringen dat via neoliberaal beleid faciliteren, en waarin die regeringen een pro-Westerse buitenlandse politiek voeren. Bij dit project hoort liberale democratie: in zo’n bestel kunnen bedrijven makkelijk lobbyen bij regeringen.
Een scheut democratie blijkt ook prima te combineren met neoliberaal beleid, dat er dan uitziet als onderdeel van de ‘vrijheid die mensen willen. Zo’n (neo-)liberaal democratisch bestel kan tevens propagandistisch benut worden in een herleving van ‘Het Vrije Westen’ tegenover het onvrije Rusland. Zo’n liberaal democratisch bestel drukt daarmee tegelijk Westerse superioriteit uit. Om de hele regio W waar het NAVO-imperiale project gestalte krijgt hoort dan een hek, want deelname aan de voordelen die het hele project biedt, dient een privilege te blijven. Het buitensluiten van vluchtelingen aan de Poolse grens, het filteren van Oekraïense vluchtelingen die wel en Nigeriaanse vluchtelingen die niet, Oekraïne uit mogen… het hoor net zo bij dat project als de mensenrechten voor wie het voorrecht heeft er te mogen wonen.
Dat mensen in dit type neoliberaal bestuurde staten vaak meer vrijheid hebben – ook om te demonstreren en te staken – dan in bijvoorbeeld Rusland, klopt. Maar die vrijheid is nergens het doel van dit beleid. Het is hooguit iets dat beleidsmakers als overheadkosten bereid zijn te tolereren binnen bepaalde grenzen. De vrijheid is ook niet de verdienste van het neoliberale model en de bijbehorende regeringen, maar van de mensen die, met gevaar voor eigen leven, voor vrijheid hebben gevochten tegen de vorige set van machthebbers in de Communistische eenpartijstaten uit de tijd toen de regio nog onder Russisch overwicht viel. Hun neoliberale opvolgers hebben die strijd voor eigen machtspolitiek benut, maar de drang tot vrijheid kwam wel degelijk van onderop. En de vrijheid is in neoliberale context altijd begrensd en voorwaardelijk: als politieke of sociale onrust bedreigend wordt voor de macht, is er de oproerpolitie, de veiligheidsdienst en eventueel ook de censuur en andere vormen van repressie. Geen staker of demonstrant in Warschau, Boedapest of ook Kiev hoeft dankjewel te zeggen tegen de ‘eigen’ regering voor de vrijheid om tegen die regering te staken of te demonstreren.
De NAVO is dus het militaire bondgenootschap waarbinnen steeds meer Oost- en Midden-Europese landen het neoliberale beleidsmodel toepasten, op een manier waarop vooral Amerikaanse economische en militaire belangen werden behartigd. Die nieuwe NAVO-landen werden klanten van Amerikaanse wapenleveranciers, en ook gebieden waar Amerikaanse en andere NAVO-troepen oefeningen konden houden en van militaire bases werden voorzien. Het was het wegvallen van Russische oppermacht in de regio die de NAVO deze kans gaf – een kans die de NAVO onder opeenvolgende presidenten gretig – en in strijd met gewekte vredesverwachtingen – aangreep.
De NAVO-uitbreiding was echter niet de oorzaak van het wegvallen van die Russische hegemonie. Het was een reactie daarop. Het is dan ook onjuist om de NAVO als agressor en Rusland als de aangevallen partij te zien. Beide kanten streefden machtsuitbreiding na. Dat de macht van Rusland rond 1991 een dieptepunt aan het bereiken was, werd niet door de NAVO-uitbreiding veroorzaakt want die was van later datum. Dat het Russische machtsverlies deels een gevolg was van het verliezen van een eerdere wedloop met ene via NAVO achter de VS geschaard Westen– een wedloop in wapens, maar daarachter in economische kracht – is waar. Maar waar twee bedrijven concurreren, waar twee rivalen een wedloop hebben,is het onzin om een daarvan de schuld toe te schuiven. Dat geldt ook als een van de rivalen duidelijk zwakker is dan de andere.
De NAVO en haar uitbreiding vormen een imperialistisch project dat niet de vrijheid dient, maar de macht en de rijkdom van de heersers in Westerse staten tot doel heeft. Dit imperialistische project is niet de oorzaak van de Oekraïne-oorlog. Maar het heeft wel bij gedragen aan de context waarin die plaats vindt. De oorlog had een aanloop waarin rivaliteit tussen Rusland enerzijds, VS en EU anderzijds, al eerder tegenover elkaar kwamen te staan – op een groot plein in Kiev. We gaan het even hebben over de naar dat plein genoemde gebeurtenissen: de Maidan Revolutie.
2 De kleuren van Maidan
Het Westerse imperialisme speelt in de voormalige deelrepublieken van de Sovjet-Unie vaak in op onvrede in landen waar ze haar invloed wil versterken ten koste van regeringen die in de weg staan, omdat ze niet neoliberaal genoeg zijn en/of teveel Russische invloed accepteren of uitdrukken. Uitbarstingen van die onvrede worden dan beïnvloed met geldstromen en politieke propagandasteun. Het resultaat is dan wat inmiddels als Kleuren-revolutie bekend staat: massademonstraties, stakingen, confrontaties met de staatsmacht, maar met op de achtergrond een setje pro-Westerse, neoliberale politici die klaarstaan om de macht over te nemen als de zittende regering onder de druk bezwijkt.
Linkse mensen maken hieromtrent nogal eens de fout om dit soort omwentelingen enkel en alleen te zien als machtsgreep van rechts, als pro-Westerse intriges, als staatsgreep. Dat is echter een miskenning van de woede die aan de demonstraties ten grondslag ligt. Die is maar al te gegrond, en richt zich dat tegen politici die echt corrupt zijn, verkiezingen die inderdaad frauduleus zijn verlopen, en onderdrukking die ook buiten de fantasie van demonstranten wel degelijk bestaat. Allerhande liberalen en (sociaal-)democraten zien in deze kleurenrevoluties alleen maar spontaan en authentiek volksprotest, uitmondend in mooie democratisering. Ook dat is eenzijdig, maar dan andersom.
De realiteit is dat de protesten vaak authentiek zijn, een uitdrukking van echte en terechte woede. Maar de richting die de beweging ingaat, aangestuurd door neoliberale politici en wel degelijk Westers regeringsgeld en geheime diensten die hun ding doen, draait er op uit dat de ene vorm van onderdrukking en uitbuiting door een andere wordt vervangen. Het gaat dan van semi-staatskapitalisme naar neoliberaal marktkapitalisme, terwijl de politie leger en veiligheidsdienst van opdrachtgever veranderen maar nauwelijks van structuur. Achteraf kun je kleurenrevoluties dan ook zien als etappes in de uitbouw van de neoliberale invloedssfeer die door VS, EU en NAVO in Midden- en Oost-Europa, de Kaukasus en Centraal-Azië van de grond is en wordt getrokken.
Maar terwijl zo’n kleurenrevolutie gaande is, ligt de uitslag niet vast. De dominantie van pro-Westerse en neoliberale politieke stromingen is niet gegarandeerd. Waar mensen serieus uitdrukking proberen te geven aan andere belangen en verlangens, waar radicalere stromingen enige impact hebben, waar sociale tegenstellingen naar voren komen en arm-tegen-rijk deel van de thematiek uitmaakt, daar kunnen deze kleurenrevoluties meer revolutie worden. In Georgië vond in 2003 een omwenteling plaats, de Rozenrevolutie. In Kirgizië vond in 2005 ook een omwenteling plaats , de Tulpenrevolutie. Allebei kleurenrevoluties, maar in Kirgizië ging het ruig toe en had de strijd een flinke neiging om aan welke greep van bovenaf dan ook te ontsnappen. In Kirgizië ontstond ook de interessante traditie om zo’n omwenteling nu en dan te herhalen, als de nieuwe president ook weer niet beviel. Dit pleit allemaal niet voor een complete regie vanuit CIA en NAVO.
Gezien het Communistische verleden, waarin machthebbers zich van rode feestkledij voorzagen en door links als icoon werden bejubeld, is het niet verwonderlijk dat onderdrukte mensen die uitdrukking aan hun woede geven, niet meteen naar linkse ideeën kijken als ze hun woede willen verwoorden en doordenken. De pro-Westerse houding in bijvoorbeeld Kiev en Minsk is niet alleen maar een product van Westerse en neoliberale propaganda. Reden temeer voor anarchisten of aanverwante linksradicalen, mensen die een links-van-onderop willen en een anti-autoritair en solidaire richting in willen, om zich wel degelijk solidair te verklaren met en deel te nemen aan het soort protestbewegingen dat mede aan de basis van dit soort kleurenrevoluties ligt. Dit maakt de kans op een werkelijk bevrijdende dynamiek iets groter. Het maakt het gevaar dat demonstranten nauwelijks andere opties hebben dan naar rechts kijken voor inspiratie, zodat neoliberaal en/of fascistisch rechts er des te eenvoudiger mee aan de haal gaat kleiner.
Hoe dingen kunnen uitpakken is uitgerekend aan Oekraïense voorbeelden te illustreren. In 2004 vonden presidentsverkiezingen plaats. Janoekovitsj – pro-Russisch , met machtsbasis onder oligarchen in het vooral Russisch-sprekende oosten van het land – claimde een overwinning die breed als frauduleus werd aangevochten. Protesten van aanhangers van de pro-Westerse Joetjenko vulden vervolgens pleinen in Kiev en elders. De druk werd zo groot dat de verkiezingen overnieuw werden gedaan, waarna Joetsjenko won. De koers werd meer pro-Westers, verder veranderde er weinig. De episode ging de geschiedenisboeken in als de Oranje revolutie, naar de campagnekleur van de oppositie rond Joetsjenko. Het was een klassieke kleurenrevolutie, met slechts beperkte kracht van onderaf, en in hoge mate geregisseerd door pro-Westerse neoliberale politici en de zakelijke en machtspolitieke belangen daar achter.
In 2010 won dezelfde Janoekovitsj alsnog de verkiezingen. Toen die echter in 2013 een verdrag dat Oekraïne meer met de EU zou verbinden, op het laatste moment niet ondertekende, waren pro-Westerse politici en activisten boos. Ze gingen de straat om – en grote aantallen mensen in Kiev en andere steden in westelijk Oekraïne sloten zich aan. Die mensen gaven daarmee uitdrukking aan frustraties die vaak veel dieper gingen dan enkel ergernis over de buitenlandse politiek van Oekraïne. Mensen kwaad over corruptie en repressie en verpaupering, veel van hen zagen bij gebrek aan zichtbare alternatieven de EU en een liberaal-democratische politiek als oplossingen. Maar ook een harder rechts nationalisme, dat anti-Russische gevoelens bespeelde en aanwakkerde, manifesteerde zich. Confrontaties met de oproerpolitie bleven niet uit, en daarin bleken vooral Oekraïense fascisten erg actief en effectief. Westerse politici juichten de protesten openlijk toe, soms zelfs vanaf het podium ten overstaan van demonstranten in Kiev zelf. Westerse druk en fascistische straatactie speelden een wezenlijke rol in de omwenteling die als Euromaidan bekend kwam te staan (Maidan was de naam van het plein waar de protestbeweging haar middelpunt vond, ongeveer zoals Tahrir in Cairo, Egypte). Maar de gebeurtenissen kunnen niet tot deze reactionaire en imperialistische dimensies gereduceerd worden. Daarvoor was het protest te breed, te diep en te divers. Ook anarchisten probeerden hun bijdrage te leveren, maar werden door rechts makkelijk gemarginaliseerd, soms hardhandig.(1)
In februari 2014 bezweek Janoekovitsj en zijn regering onder de druk. Een nieuwe regering van rechtse liberale en fascisten, kwam in het zadel. Dat was scary, maar het maakte van het land nog geen fascistische staat. Wel sloeg de nieuwe regering agressieve taal uit wat betreft de status van de Russische taal, die vooral in het oosten van het land dominant was en is. In dat dele van het land kam een opstand op gang teen de nieuwe regering. Die opstand leidde tot de oprichting van de zogeheten volksrepublieken Donetsj en Loekhansk die zich losmaakten van Oekraïne. Daarin was de gewapende invloed van de Russische staat onmiskenbaar. Poetin kon de val van haar bondgenoot Janoekovitj bepaald niet waarderen, kenschetste de Maidan-revolutie als rechtse en pro-Westerse staatsgreep, en accepteerde het nieuwe bewind feitelijk niet. Gewapende Russische steun hield de twee republieken overeind, Oekraïne accepteerde de afscheiding echter niet en viel ze aan, zonder succes, maar met veel bloedvergieten over en weer. Vanaf 2014 woedde hier oorlog. Rusland annexeerde intussen ook nog even de Krim, formeel Oekraïens territorium.
In Oekraïne zelf kwamen er herhaaldelijk verkiezingen, voor zowel parlement als president. Uit parlementsverkiezingen bleek hoe klein de steun voor fascistische partijen as: enkele procenten. En de huidige, vorig jaar gekozen president Zelinsky kan van alles worden verweten, maar een neonazi is hij niet. Dat zou ook wel vreemd zijn: de man is joods, en meerdere van zijn familieleden zijn door nazi-Duitsland in de holocaust vermoord.(2) Fascisten hebben een verontrustende invloed in Oekraïne. Maar fascisten runnen niet het land, er heerst daar geen neo-nazi-bewind maar een liberaal democratisch bestuur met een aanzienlijke speelruimte voor kritiek en protest. Die speelruimte is deels ook een erfenis van Maidan: regeerders weten wat er kan gebeuren als ze de boosheid van een getergde bevolking negeren.
Precies deze erfenis – een zelfbewuste bevolking die in actie komt om haar verlangens kenbaar te maken en meer – boezemt de machthebbers in Moskou angst in. Poetin ziet een Rode Plein-revolutie niet zitten, en zou daarom het liefst de Maidan revolutie alsnog met terugwerkende kracht de nek omdraaien. Zijn huidige aanvalsoorlog beoogt feitelijk ook dat: een einde maken aan Oekraïne als relatief vrij land, en daarmee als besmettingshaard van protest in het onvrije Rusland. Tegelijk ziet Poetin natuurlijk de pro-Westerse koers van opeenvolgende Oekraïense regeringen vanaf 2014 met lede ogen aan. De oorlog dient – net als de gewapende steun aan de twee volksrepublieken in het oosten van het land, ook om de weg naar vooral NAVO-lidmaatschap van Oekraïne hardhandig af te snijden, en het land terug te trekken in de Russische invloedssfeer.
Natuurlijk werken NAVO-staten dit tegen, met de VS voorop. De Russische eis dat Oekraïne nooit en te nimmer NAVO-land mocht worden, werd ogenblikkelijk van tafel geveegd als onbespreekbaar. Natuurlijk: principieel heeft Poetin niets te vertellen over de vraag van welk bondgenootschap Oekraïne lid mag worden. Maar de hele houding van NAVO, VS en Oekraïne getuigde nu niet bepaald van de wil om een confrontatie met diplomatieke middelen te voorkomen en een compromis te zoeken. Poetin wil de Oekraïne terug. De NAVO dwarsboomt dat – en vecht daarmee niet voor Oekraïense vrijheid maar voor de Westerse invloedssfeer. Daarmee maken zowel Rusland als het Westers bondgenootschap Oekraïne tot speelbal. Tussen beide imperialistische kampen valt niets te kiezen.
3 Tussen vrijheidsstrijd en wereldoorlog
Intussen zijn er echter de Oekraïners zelf. Hun strijd maakt slechts gedeeltelijk deel uit van de rivaliteit tussen VS en Rusland. Hun strijd is namelijk tegelijk ook een echte vrijheidsstrijd, die precies door de twee imperialistische machten – niet alleen door Rusland – dreigt worden vermalen en verbrijzeld. Over Russische agressie horen we veel. Maar hoe draagt het Westen verder tot de ellende in Oekraïne bij? Wat is het schadelijke effect van de NAVO hier?
De eerder geschetste stelselmatige uitbreiding ervan is geen legitieme oorlogsreden voor Poetin. Er bestaan geen legitieme redenen om een land binnen te vallen en te bezetten. Het heeft het hem echter wel heel veel makkelijker gemaakt om Rusland als de bedreigde partij te framen, in de ogen van de Russische bevolking maar ook ver daarbuiten. Dat een mogendheid geprikkeld reageert als er steeds dichterbij militaire bases van de tegenstander verschijnen, zou geen verbazing horen te wekken bij die tegenstander. Er gaat van NAVO-uitbreiding wel degelijk een dreigende werking richting Rusland uit, de NAVO zit daar niet om vakantie te houden.
Dat landen die zich maar kort geleden nog in de greep van het Russische imperium bevonden, zich maar wat graag de bescherming van de NAVO laten aanleunen tegen een herleving van dat imperium, speelt de NAVO in de kaart. Rusland zelf heeft met haar politiek de NAVO krediet en geloofwaardigheid verschaft, door mensen in Oost- en Midden-Europese landen tegen zich in het harnas te jagen met intimidatie en onvrijheid. De herinneringen aan Russische overheersing zijn vers, en worden op deze manier in leven gehouden ook. Maar doet dat aan de NAVO-dreiging richting Rusland weer niets af. Dat Poetin niet blij is als St Petersburg binnen schootsafstand komt te liggen van Amerikaanse militairen, ligt voor de hand.
En er is voor gewaarschuwd: vroeg of laat gaat Rusland zich schrap zetten tegen vooruitgeschoven posities van de imperialistische rivaal aan de Russische grenzen. Een resoluut Russische ‘Nee!’ tegen NAVO-lidmaatschap van Oekraïne is op zichzelf geen heel opmerkelijke houding. In die zin was Oekraïne a disaster waiting to happen, een disaster waar de NAVO aan heeft bijgedragen. Nee, daarmee is de Russische aanval niet gerechtvaardigd. Maar relevante context levert deze NAVO-politiek wel degelijk.
Dan zijn er nog de Westerse wapenleveranties die nu snel groeien.(3) Ik snap dat ze in Oekraïne nu blij zijn met elk geweer dat ze kunnen bemachtigen, uit welke hoek dan ook. Maar leveringen scheppen afhankelijkheid, en grote leveringen van essentieel militair materieel scheppen meer afhankelijkheid. Die afhankelijkheid ondermijnt elke vrijheidsstrijd. Ga het maar navragen in wat er nog van Rojava over is, in de autonome, voornamelijk door Koerden bewoonde districten in het noorden van Syrië. De leiding van de PYD, de gewapende verzetsbeweging die deze autonomie helpt verdedigen, kibbelde onlangs over de vraag of ze nu vooral op het Syrië van dictator Assad moeten leunen, of op de Verenigde Staten.(4) Autonomie en zelfbestuur vinden hun grenzen in afhankelijkheid van de gewapende macht van imperialistische mogendheden, de VS aan de ene kant, en via Assad diens sponsor Rusland aan de andere. Oekraïne belandt maar al te makkelijk in dezelfde houdgreep.
Op dit moment ontleent Oekraïne haar gevechtskracht vooral nog aan de motivatie van de bevolking – van de soldaten, gewapende vrijwilligers en mensen die op andere manier helpen. De oorlog heeft een serieus element van mobilisatie vanuit en actieve deelname door die bevolking. Burgers die molotovcocktails aan het maken zijn (5) en her en der checkpoints en barricades hebben aangelegd om de invasie te helpen verslaan, (6) dat is tekenend. Een boze vrouw die in Ch ersson een militair van de Russische invasiemacht vraagt wat dat moet met dat wapen, en zegt ‘Doe deze zonnebloempitjes maar in je zak, dan zullen er zonnebloemen op je graf bloeien’.(7) Dat is tekenend. Een groepen ongewapende mensen die bij Melitopol een Russische militaire colonne de weg versperrren:(8), dat is tekenend. Een overheid die wapens wil uitdelen aan wie mee wil helpen tegen de[ invasie,(9) dat is ook tekenend. Die overheid weet wist in de eerste dagen waar ze het van moest hebben: van vrijwillige en actieve steun, juist ook van buiten het leger zelf. Overigens: mannen van 18 tot en met 60 jaar verbieden om het land te verlaten(10) is ook tekenend. De Oekraïense staat gedraagt zich daarmee – net als de Russische! – als de eigenaar van de lichamen van die mannen, om ze als instrument in de strijd te hanteren. Het vertrouwen van de regering in de bevolking kent grenzen. Hopelijk geldt dat andersom ook…
Poetin verliest momenteel vooral van een gewapende bevolking waarvan het Oekraïense leger een deel uitmaakt. Dat leger is nog niet superzwaar bewapend, het stelt vergeleken bij het Russische leger nog niet zo geweldig veel voor, maar het heeft wel gevechtservaring en het is supergemotiveerd. Van die motivatie maken trouwens, naast vrijheidslievende sentimenten ook extreem-rechtse opvattingen deel uit. Daarop wijzen is nodig, net als het wijzen op de rol van gewapende fascisten aan Oekraïense zijde. Het beruchte Azov Regiment, een gewapende nazi-militie, is onderdeel van het Oekraïense regeringsleger, (11) en dat is een buitengewoon akelig feit. Het verschaft niet alleen Rusland nodeloos propagandapunten, het is vooral ook een bedreiging voor de vrijheid zelf waar Oekraïners zelf voor vechten. Een vrijheid die maar beter alle mensen kan omvatten, niet alleen witte mensen, niet alleen maar Oekraïens-sprekende Oekraïners. Juist wie mensen in Oekraïne tegen Russische overheersing wil steunen, hoort ook iets te zeggen over deze onfrisse bondgenoten van de Oekraïense staat: weg ermee.
Wat gebeurt er als er steeds meer high-tech en ook zwaardere wapens naar Oekraïne gaan? Dan wordt het minder een strijd van een bevolking tegen een invasiemacht, en meer een doodgewone oorlog tussen twee legers van twee staten die meer op elkaar gaan lijken naarmate de actieve rol van niet-militairen naar de achtergrond verdwijnt. Dan wordt die volkssteun relatief minder belangrijk en de Westerse steun belangrijker. Dan wordt het minder een verzetsoorlog, een bevrijdingsstrijd, en meer een doodgewoon imperialistisch conflict, met Oekraïne als Westers stootblok tegen Rusland. In dat tweede conflict hebben linkse en radicale mensen niets te zoeken behalve een hartgrondig ‘No War But the Class War’, op alle mogelijke manieren onder de aandacht en in de praktijk gebracht.
Die Westerse steun klinkt soms onvoorwaardelijk, maar is dat uiteindelijk niet. Leveranciers – NAVO-landen – kunnen die weer stopzetten of daarmee dreigen als Oekraïne iets doet dat ze niet bevalt. En een zwaar bewapende Oekraïense staat hoeft zich minder aan haar eigen bevolking gelegen laten liggen naarmate ze haar kracht minder aan die bevolking en meer aan wapens leverende staten ontleent. Zo krijgen we wellicht een Oekraïne die Rusland weet te verslaan, maar waar van de vrijheid waar Oekraïense mensen nu molotovcocktails voor klaarzetten, weer niets terechtkomt.
Daar komt iets heel wezenlijks bij. Deze oorlog bedreigt ons allemaal steeds nadrukkelijker. Rusland zet maar vast de kernwapens een standje meer op scherp. Dat is doodeng. Wat er aan vooraf ging was dat echter ook, net als wat er op volgde. Duitsland dat 100 miljard euro uittrekt voor het modernisering van het militaire apparaat. Steeds scherpere sancties tegen Rusland. Die wapenleveranties die ik al noemde. Het uitsluiten van Russische deelname aan sport- en culturele evenementen. We worden mentaal gelijkgeschakeld en voorbereid op oorlog tegen Rusland. Nee, ik ben niet vergeten dat Rusland deze escalatie zelf ontketend heeft met haar aanvalsoorlog. Dat maakt het echter nog niet goed om in deze cyclus van escalatie met vol enthousiasme mee te doen en tegen Rusland op te bieden. En in oorlogstijd achter de eigen regeerders aanmarcheren is nooit een verstandig idee.
Wie vandaag populair wil zijn, doet er goed aan zich zo anti-Russisch mogelijk te uiten. Wie dat doet, draagt daarmee echter bij aan een griezelige nationale eenheid, en aan een levensgevaarlijke oorlogsstemming, een oorlogsstemming die het makkelijker maakt voor Westerse machthebbers om de restanten van voorzichtigheid te laten varen en van wapenhulp over te gaan naar een no-flyzone waar Oekraïne om vraagt – en zo daadwerkelijk en rechtstreeks slaags te raken met Russische militaire macht zodra de NAVO zo’n no-fly zone zou gaan afdwingen. Zo wordt men in Oekraïne niet vrij, zo gaan er vooral steeds meer mensen dood. Ik geloof niet dat linkse en radicale mensen – hier ook maar enige medewerking aan dienen te geven. Laten we daarentegen solidair proberen te zijn met de vrijheidsstrijd die in Oekraïne ook woedt.(12)
Vrijheid voor de Oekraïense bevolking is sowieso via escalerende NAVO-steun niet te bereiken. Demonstraties waarin oproepen voor zulke steun domineren zijn geen vredesdemonstraties maar functioneren vooral als een bijdrage aan de oorlog van NAVO-kant, en aan de grensoverschrijdende escalatie van die oorlog. En als we denken te weten dat dit zo is, dan horen we daarover in gesprek te gaan, juist ook met mensen die zich vastklampen aan schadelijke illusies in precies die Westerse steun. Dat is niet leuk, maar het is niet anders.
Noten:
1 Over de tegenstrijdigheden in de Maidan-protesten, het fascten er munt uit weten te slaan, en de moeilijke keuzes die dit voor anarchisten opleverde, zie: ‘The Ukrainian Revolution & The Future of Social Movements’., CrimethInc.,een datum vermeld bij het artikel, maar uit de link leid ik af: 17 maart 2014, https://nl.crimethinc.com/2014/03/17/feature-the-ukrainian-revolution-the-future-of-social-movements
12 Een zinnig project is bijvoorbeeld Solidarity International, https://operation-solidarity.org/ Zie de toelichting op de website van Doorbraak: Ilija Andrić,
‘Steun Operation Silidarity, een oekraiens initiatief van onderop’, Doorbraak, 26 februari 2022. De zinnen helemaal aan het einde van deze verklaring deden mijn wenkbroauwen wel fronsen. Ik citeer: ‘Wij walgen van de hypocrisie van onze machthebbers die met bloed aan hun handen andere imperialisten veroordelen. Tegelijkertijd beseffen we dat whataboutism een beproefd propagandamiddel is dat de aandacht afleidt van wat nu het belangrijkste is: en dat is solidariteit met de getroffen bevolking in Oekraïne en met degenen die strijden tegen deze imperialistische agressie.’
Mijn bovenstaande lange tekst is ontstaan als een nogal uit de hand gelopen poging tot commentaar op deze zinnen wilde leveren. Ik hoop te hebben laten zien dat wijzen op de gevaren die van de NAVO-rol uitgaan, geenszins in strijd hoeven te zijn met de noodzakelijke solidariteit met mensen die in Oekraïne, Rusland en Belarus Poetins dreigende bezettingsoorlog proberen te weerstaan en te verslaan.Eerder het tegendeel.
Peter Storm
Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Oorlog in en om Oekraine: een drieluik
Afghanistan beleefde de afgelopen dagen de overgang naar een volgende fase in een reeks oorlogen. De bezetting van het land door de VS en haar bondgenoten is voorbij, maar heeft het land in nieuwe ontreddering achtergelaten.
Hoe het verder gaat? De VS is overgegaan tot oorlog-op-afstandsbediening, met high-tech wapens maar zonder soldaten die kunnen omkomen. Drones hebben immers geen vrienden en familieleden die kunnen rouwen en boos kunnen worden op degenen die ze de oorlog in hebben gestuurd. In die oorlog staan VS en de nieuwe Taliban-machthebbers voor de verandering weer eens aan de zelfde kant: tegen ISKP, de plaatselijke IS-franchise.
De Taliban zelf laten intussen zien dat hun toezeggingen – we willen geen wraakacties, gaat u toch rustig weer aan het werk, u wordt geen haar gekrenkt, dat taaltje – minder waard zijn dan de kogels waarmee ze intussen her en der mensen om het leven brengen wegens ‘collaboratie’. Zo’n lot trof intussen plaatselijke politiecommissarissen van het vorige bewind (1) – met wie een al te groot medeleven trouwens een beetje misplaatst is. Het betrof hier immers een bewind van corrupte afpersers, een bewind dat zonder grootschalige Westerse militaire en financiële steun als een kaartenhuis ineen zakte zodra iemand er een duw tegen gaf. Politiecommissarissen van dat bewind waren vaak gevreesd en gehaat, en dat was maar al te vaak niet ten onrechte. Dit slag mensen aanduiden als ‘collaborateurs’ met een wel degelijk gehaat en koloniaal bewind, is geen onzin.
Dat rechtvaardigt nog geen Taliban-moord op zulke functionarissen. Maar we moeten niet doen alsof het Taliban-geweld tegen zulke mensen volledig gratuit was en volstrekt geen logica of context had. En dat overwinnaars wraak nemen op verliezers past in burgeroorlogen en is geen uitvinding van de Taliban. Ja, het is een schande om functionarissen en medewerkers van het vorige bewind zomaar af te maken. Dat dit honderd zo sterk geldt waar het familieleden van tegenstanders betreft, is evident. Maar laten we niet doen alsof de Taliban volstrekt uniek zijn op dit punt.
En nu we toch bezig zijn, al die tolken in nood, dat wil ik ook even genoemd hebben. Die lopen levensgevaar voor zover ze niet tijdig hebben kunnen vluchten. Laat ik beginnen met zeggen dat het terecht is dat deze mensen geholpen werden (en worden) om weg te komen met hun familie, dat het een schande is als ze noodgedwongen zich achtergebleven omdat Nederland weer eens te laat begon met maatregelen te nemen richting evacuatie, en dat Nederland nog steeds een stuk verantwoordelijkheid voor de veiligheid van deze mensen heeft. Als we morgen horen dat sommigen van zulke achterblijvers door Taliban-strijders zijn afgemaakt, dan kleeft hun bloed ook aan de handen van Rutte en zijn kabinet, dat intussen een staat van dienst heeft waar het gaat om mensen de dood in jagen. Maar ik heb wel een paar vragen.
Wat is de rol van vertalers in en voor een bezettingsregime? Hoeveel daarvan assisteerden bezettingstroepen en het door die troepen overeind gehouden corrupte gezag bij opsporingsacties in dorpen, bij het verhoren van opgepakte dorpelingen in streken waar de Taliban actief was? En hoe denk je dat zulke verhoren verliepen? Ook als het bij tolkenwerk geen verhoorsassistentie betrof: wat doet een tolk voor een bezettingsleger? De bezettingsmacht – die in Afghanistan helemaal niets te zoeken had – helpen om effectiever te functioneren, een functioneren dat geen enkele legitimiteit had. Allemaal absoluut geen reden waarom deze mensen nu zouden mogen worden opgeofferd en door de Taliban afgeslacht. Veel van deze mensen zullen hun helemaal niet geweldig betaalde rol hebben vervuld uit economische noodzaak, niet zozeer uit overtuiging. Maar laten we ervoor waken om deze mensen enkel en alleen als slachtoffers te zien. Aan hun huidige slachtofferschap ging immers een geschiedenis vooraf. Die geschiedenis bestaat nu eenmaal niet alleen uit Taliban-schurken tegenover onkreukbare helden.
Slachtoffers zijn deze tolken nu: van de Taliban, en van hun vroegere bazen door wie ze nu in de steek zijn – of dreigen te worden – gelaten. Eergisteren hielpen ze echter nog die vroegere bazen, en die bazen waren geen slachtoffers maar koloniale daders. Dat die koloniale daders er vroeg of laat de brui aan zouden geven en zich maar al te vaak niet al te zeer zouden bekommeren om hun plaatselijke personeel, dat kon je dus twintig jaar lang aan zien komen. Dit is hoe koloniale bezettingsoorlogen immers plegen te eindigen. Ex-KNIL-soldaten van Zuid-Molukse herkomst en hun nakomelingen, Nepalese Gurkha’s, Papoea’s die zich allerlei Nederlandse beloften maar al te goed voor de geest kunnen halen, ze kunnen er allemaal over meepraten. Wie zich verbindt aan een koloniaal, corrupt en gediscrediteerd bewind en daarop vertrouwt, komt vrijwel altijd bedrogen uit. Dat geldt dus ook voor die Afghanen die, soms met grote loyaliteit en doorgaans tegen een slechts matig inkomen, jarenlang het koloniale gezag trouw hebben gediend. Hun lot is wrang en tragisch. Maar hun lot kan nauwelijks verrassend worden genoemd.
Geen misverstand overigens, ik gaf het al aan: deze mensen, tolken, leden van het ambassadepersoneel en hun familieleden, noem maar op, allemaal hebben ze nu gewoon recht op een veilig heenkomen. Waar Nederland deze mensen in dienst had, is Nederland het land waar ze heen horen te kunnen gaan, zonder verdere mitsen en maren. Geen terughoudendheid, geen benepenheid! Maar dat veilig heenkomen komt ze toe vanwege hun mens-zijn, vanwege het feit dat ze in levensgevaar zijn bovendien. Niet vanwege hun verdiensten voor het koloniale gezag, al kunnen we dat gezag natuurlijk wel aanrekenen dat ze zelfs hun eigen personeel zo laat stikken. Maar de kern is: niemand verdient het lot dat de Taliban voor deze mensen in petto heeft. Niemand. Voor mensen die gevaar lopen vanwege journalistiek werk of inzet voor mensenrechten, is de noodzaak om ze een veilige plek te helpen vinden makkelijk te zien. Maar het geldt ook voor al die anderen die in groot Taliban-gevaar zijn beland, ook als ze een flink stuk minder waardering voor hun werkzaamheden verdienen. Solidariteit en zorgzaamheid dient hier categorisch en universeel te zijn.
De terreur van de nieuwe machthebbers is intussen veel breder en treft bepaald niet alleen mensen die het oude bewind actief assisteerden. Ik lees op Countervortex dat dichtbij de Panjshir-vallei een zekere Fawad Andarabi door de Taliban is vermoord.(2) Dat vond plaats op 29 augustus 2021. Andarabi was folkzanger. Volgens een minister van het oude regime zou hij ‘recent gezongen hebben dat “onze mooie vallei, land van onze voorvaderen” zich niet zou onderwerpen aan Taliban-bestuur’. Hier gaat het gewoon om moord van een kritische muzikant, een moord die ook nog eens past in het streven van de Taliban om muziek uit te bannen. Je mag aannemen dat er zich veel meer van dit soort verschrikkingen afspelen – vooralsnog vooral buiten de hoofdstad Kaboel, zolang uit Kaboel zelf nog vrij eenvoudig nieuws naar buiten komt.
De bezettingsoorlog is voorbij. Maar de oorlog van gewelddadige autoritaire machten tegen de bevolking gaat dus in volle scherpte en iets gewijzigde verhoudingen verder. Het is goed om te zien dat de verschrikkingen mensen iets kunnen schelen, zoals op de opvallend grote en levendige demonstratie ‘Elke Afghaan een veilig bestaan’ op 28 augustus (3) duidelijk bleek.
Het is verleidelijk om te proberen om de actualiteit in Afghanistan op de voet te volgen. Ik bezwijk voor die verleiding, voor zover ik het nieuws uit het geterroriseerde land tot me blijf nemen. Ik weersta de verleiding, waar het gaat om het vervolg van mijn Afghanistan-reeks. Het wordt tijd om een grote snoekduik te nemen in de recente, maar ook de niet zo heel recente geschiedenis van Afghanistan.
We kunnen heel ver terug als we willen: waar nu Afghanistan ligt, wonen al heel lang mensen. De regio heeft een indrukwekkende geschiedenis. In recente eeuwen was het vooral een gebied aan de rand van diverse strijdende imperia, terrein aan de marges van de regio waar ‘het’ voornamelijk gebeurde. Dat was echter lang niet altijd het geval. De diverse Perzische rijken uit de oudheid omvatten veelal wat nu Afghanistan is, en dan niet als randzone maar deels als kerngebied. De Macedonische veroveraar Alexander de Grote is ook op bezoek geweest in het land. Zijn rijk viel uiteen, en uit een van de opvolgersrijken in de regio waar nu Afghanistan ligt, kwam een Helleense cultuur voort in wat als het Grieks-Bactriche rijk bekend is geworden. Dat was rond de tijd toen het Boeddhisme ingang en wijde verspreiding vond, een Boeddhisme waarvan de door het eerdere bewind van de Taliban in 2000 verwoeste beelden getuigden. In het begin van de Westerse jaartelling domineerde het Kushan-rijk, waarin het Boeddhisme gesponsord werd door de heersers. Iets later, in de eerste eeuwen van de Westerse jaartelling, viel Afghanistan onder een groot voor-Indisch rijk, onder het Maurya-vorstenhuis. In wat in Europa de Middeleeuwen heet, won de Islam terrein in de regio.
In de dertiende eeuw waren er de bloedige veldtochten van Dzjengiz Khan. Een van diens opvolgers, Timoer Lenk, vestigde een rijk in het huidige Afghanistan, met als hoofdstad Herat, dat ‘onder de Timoeriden een van de belangrijkste steden van de wereld zou worden’, zo leren we op het onvolprezen Wikipedia.(1) . Men sprak wel van de Timoeridische renaissance, vergelijkbaar met haar naamgenoot in Italië, om de culturele bloei van het gebied in die tijd tot uitdrukking te brengen.(2) Het is slechts een hele kleine selectie van rijken, dynastieën en culturen die ik noem om te laten zien dat het gebied niet altijd alleen maar grensgebied in de verte was, maar een regio met een hoofdrol. Echte hoofdrolspelers blijven ook in dat overzicht natuurlijk buiten beeld: de mensen die de paleizen moesten bouwen, de mensen die het voedsel moesten verbouwen en maar een fractie van de oogst in eigen magen zagen verdwijnen.
Belangwekkend als meer rechtstreekse achtergrond van de huidige ellende wordt de geschiedenis vanaf de achttiende eeuw. In 1747 veroverde Ahmad Khan, officier in de Perzische legermacht die de baas was destijds, de macht en begon voor zichzelf. Daarmee begon de recente Afghaanse staat vorm aan te nemen. Van die staat dienen we ons geen al te grootse voorstelling te vormen trouwens. Buiten de steden was de macht ervan hoogst beperkt, en de overgrote meerderheid van de bevolking woonde op het platteland.
De sociale verhoudingen in het gebied zou je kunnen typeren als feodaal, en dat zou tot laat in de twintigste eeuw zo blijven.(3) De bazen op het platteland waren de grootgrondbezitters, landeigenaren voor wie de straatarme bevolking moest werken. Die bevolking bestond uit deelpachters, mensen die de grond mochten gebruiken, maar bepaald niet voor niets. Ze verbouwden graan of weidden het vee, en waren verplicht om een flink deel van de opbrengst aan de landeigenaar af te staan. De uitbuiting ging dus niet via loonarbeid, zoals in het moderne kapitalisme. De uitbuiting ging via deze deelpacht. Tussen landheren en deelpachters in stonden de kleine zelfstandige boeren. Ook bepaald niet rijk, maar iets minder beroerd af dan de geknevelde deelpachters. Voor zover er een overheid was waar de plattelandsbevolking iets van merkte, was die – surprise, surprise – op de hand van de landheren.
Centrale economische eenheid was de boerenfamilie, bijeengehouden in uiterst hiërarchisch en patriarchaal verband, met het familiehoofd als de baas met verregaande zeggenschap overde anderen, veel sterker over vrouwen en dochters dan op mannelijke familieleden. Vrouwen waren nog net geen bezit, maar het scheelde weinig. De hele zaak werd ideologisch gerechtvaardigd met de godsdienst, en dat was in deze tijd ook al de islam. Een patriarchaal wereldbeeld hield alles op zijn plek. Het is overigens sterk de vraag of dit zich zo scherp aftekende en zo rigide was als in de twintigste eeuw. De traditionele islam van Afghanistan was doortrokken van mystieke elementen van Soefi-achtergrond, en dat is geen recept voor al te starre orthodoxie. Gaandeweg zou dat veranderen.
Je had dus – waar eigenlijk niet – de klassenverhoudingen, de tegenstelling tussen arm en rijk, vormgegeven langs feodale lijnen. Daarnaast en ermee verweven was het patriarchale en vrouwenonderdrukkende familieverband. Hoe zat het met dat derde thema waar in recenter tijd zo veel om te doen is, de etnische samenstelling? Welnu, aan diversiteit geen gebrek op dat punt. Wat wil je, met die opeenvolging van rijken, culturen en dergelijke waarvan ik iets heb geschetst? Het was niet de scheidslijn die het later zou worden, maar het speelde wel mee. De bevolking bestond en bestaat uit Pashtuns, de grootste minderheid, vooral in het zuiden en oosten; uit Tadzjieken en Oezbeken, vooral in het noorden; uit Hazara’s in het westen van het land, en uit nog tal van andere kleinere groepen. Pashtuns domineerden vaak: de koningen vanaf 1747 waren van Pashtun-herkomst, latere politieke leiders veelal ook, en dat bleef zo toen een Communistische partij het land in 1978 overnam maar zich zonder Russisch leger niet wisten te handhaven. De huidige Taliban zijn ook een Pashtun-beweging.
Heersers uit niet-Pashtun-kringen zijn uitzonderingen. En ja, onder Pashtuns en anderen was er een neiging op Afghanistan op te vatten als land van de Pashtuns. Maar je kunt niet zeggen dat niet-Pashtuns per definitie onder de heerschappij van ‘de Pashtuns’ vielen. Oezbeken en Tadzjieken waren geen ‘onderdrukte naties’ die zuchtten onder een ‘Pashtun-juk’. En natuurlijk waren ook de meeste Pashtuns gewoon straatarm en onderworpen, destijds en nog steeds. Wat wel relevant was, is de godsdienst: de islam. Ja, vrijwel alle Afghanen waren dus moslims. Maar waar de grote meerderheid een Soennitische islam aanhing, waren de Hazara’s Sjiiten.
Er waren natuurlijk ook nog de steden. Daar woonden ambachtslieden en handelaars, plus de bestuurders van het land, de koning of emir en diens entourage. Van industrialisatie was pas in de twintigste eeuw sprake, en ook toen kreeg die bepaald geen vleugels. Verstedelijking kwam er wel, maar eigenlijk kreeg ook dat pas vaart in de afgelopen decennia. En mensen werden in die latere tijd eerder naar de stad gedreven door de uitzichtloosheid en de oorlogen op het platteland dan door de aantrekkingskracht die de steden op zichzelf hadden. Kaboel werd een miljoenenstad, vooral omdat en in zoverre het platteland alsmaar onleefbaarder werd vanwege terreur en afpersing, luchtaanvallen en beschietingen. Maar wel lopen nogal op de zaken vooruit, we gaan terug naar de achttiende eeuw, en snel door naar de negentiende.
Aanvankelijk had de zich vormende Afghaanse staat ook greep op flinke delen van wat nu Pakistan is, met name in de Punjab. Die raakte Afghanistan gaandeweg kwijt, waarmee een gebied met flinke landbouw- en dus belastingopbrengsten wegviel. De ambitie om die terug te winnen was een van de thema’s van de politiek van de Afghaanse monarchie. In de negentiende eeuw droeg dat bij aan spanning met een van de grote mogendheden: Groot-Brittannië dat in het voor-Indisch schiereiland – de regio die nu India en Pakistan omvat – zich als koloniale machthebber had gevestigd. Tegelijk was er een ander koloniaal rijk in opkomst, aan de noordgrens van Afghanistan: Rusland. Het Britse en het Russische rijk waren rivalen. Ze zochten allebei invloed in Centraal- en Zuid-Azië. De strijd om invloed tussen deze mogendheden in de regio kwam bekend te staan als The Great Game. Ze wilden dan ook allebei invloed in Afghanistan, dat in een soort vuurlinie kwam te liggen. De angst dat Afghanistan, met Perzische hulp, haar eerder kwijtgeraakte territoria terug wil, plus de angst dat Afghanistan onder Russische invloed zou komen, dreef de Britse heersers tot oorlog in Afghanistan. Dat werd een koloniale afgang. Britse soldaten bezetten steden en versloegen Afghanen. Maar toen een Brits leger een vrije doortocht had bedongen van Kaboel naar Jalalabad, bleken heel veel gewapende Afghanen daar anders over te denken. Van een leger van ruim 16.000 mensen – soldaten en ondersteunend personeel – kwam volgens overlevering slechts een enkeling, de daardoor in de geschiedenisboeken belande Dr. Bryant – levend en op vrije voeten in Jalalabad aan. Helemaal kloppen deed dat niet, maar het Britse debacle was onmiskenbaar. De Eerste Anglo-Afghaanse oorlog (1839-1842) was daarmee nog niet voorbij, maar van een doorslaand koloniaal succes was hoe dan ook geen sprake.(4)
Je zou misschien denken: die Britse koloniale machthebbers hadden hun lesje geleerd en doe geen moeite verder. Nee dus, koloniale heersers zijn hardleers… In 1878 begon een tweede Anglo-Afghaanse oorlog. Die duurde tot 1880, en kende dezelfde dynamiek als de eerste. Nu bereikte het Britse rijk iets meer: Afghanistan werd een Brits protectoraat. In de binnenlandse verhoudingen veranderde vrij weinig, het Britse gezag was daar hooguit indirect merkbaar. Maar haar onafhankelijkheid was de Afghaanse staat wel kwijt. De binnenlandse macht kwam in handen van emir Abdul Rahman. Die verwierf zich een bijnaam: de ijzeren emir. Een keihard binnenlands bestuur was van die bijnaam de achtergrond, een bestuur dat tegelijk wel hele bescheiden moderniseringen doorvoerde, van het leger en het bestuur. Ook daarvan zal de overgrote meerderheid van de bevolking weinig hebben gemerkt, of het moest zijn dat ordehandhavers iets modernere wapens inzetten tegen opstandige mensen.
Belangrijke gebeurtenis uit deze periode werd het vaststellen van een grens tussen Brits-Indië en Afghanistan. Dat gebeurde in 1893 door een zekere Mortimer Durand, en de grens ging dus de Durand-lijn heten. Relevant voor het vervolg was dat Pashtuns aan beide kanten van die Durand-lijn woonden. Pashtuns vormden dus grootste bevolkingsgroep van Afghanistan, maar er waren ook hele veel Pashtuns die in Brits-Indië, en na het vertrek van het Britse gezag dus in Pakistan, woonden. Dat had consequenties. Die waren er trouwens al eerder, want bij het afbakenen van de grens kwamen Pashtuns in verzet. Dat mondde een jaar of vier uit in opstand, neergeslagen door 60.000 Britse soldaten.(5) Dat Britse koloniale gezag stelde helaas toch wel wat voor, maar de waardering ervoor zal er logischerwijs niet groter op zijn geworden.
Opvallend was bij herhaling waarvoor die strijdlustige Afghanen vochten in die Anglo-Afghaanse oorlogen. Niet voor ‘de natie’ of zoiets. Het vaandel van de strijd was de islam. De strijd tegen vreemde overheersing vond plaats in de vorm van een heilige oorlog tegen de ongelovigen. Op deze wijze werden de koloniale indringers het land uit getrapt. Maar op deze wijze verstevigden de landheren en de geestelijke leiders, de moellahs, tegelijk hun ideologische greep op de arme bevolking die veel van de bloedige strijd mocht uitvechten. We zien dat in latere oorlogen en conflicten keer op keer terugkomen. Wat we hier zien is niet zomaar een stokoude islamitische traditie tegen moderne indringers. We zien een traditie die precies in de strijd tegen die indringers haar vorm en haar scherpte kreeg. Uit een traditionalisme vol tegenstrijdigheden zou gaandeweg een scherp orthodox fundamentalisme worden gebrouwen.
IJzeren emir Abdul Rahman had een zoon die tot 1919 regeerde. Na diens gewelddadige dood was het de beurt aan een andere zoon van die emir, Amanoellah. Die brak met de Britse invloed, er kwam een Derde Anglo-Afghaanse oorlog in 1919, maar het Britse gezag hield het snel voor gezien. Afghanistan was vanaf dat jaar een onafhankelijke staat. De diplomatieke koers werd pro-Russisch – een Rusland waar na de revolutie van 1917 de Bolsjevieken aan de macht waren gekomen. Amanoellah voerde hervormingen door in de richting van een moderne, seculiere staat, ook met meer rechten voor vrouwen. Ataturk, grondlegger van het moderne seculiere Turkije, was een soort rolmodel. Wel liet emir Amanoellah zich in 1926, ietsje minder modern, tot koning uitroepen. Zijn hervormingen riepen hetzelfde soort weerstand op als de koloniale Britse indringers: traditionalistisch en godsdienstig verwoord verzet maakte dat het hervormingsprogramma al snel van scherpe kanten werd ontdaan en zelfs deels teruggedraaid. De dynamiek die Britse indringers had helpen verdrijven, keerde zich nu ook tegen binnenlandse moderniseerders. In 1927 volgde een nieuwe hervormingsronde, met zelfs algemeen kiesrecht en dienstplicht in de aanbieding. Nu volgde er opstand vanuit de traditionele kant, en Amanoellah ruimde het veld. De macht kwam voor de verandering in handen van een Tadzjiek, van de hervormingen bleef amper iets over. Van de macht van de nieuwe machthebber evenmin, want al in 1929 maakte Pashtun-verzet er een einde aan.
Nadir Shah werd koning, maar ook niet erg lang want hij werd in 1933 omgebracht en gevolgd door zoonlief Zamir Shah. Die bleef koning tot in 1973. Familieleden van de koning bekleedden de belangrijkste posities in de staat. In de hoofdstad Kaboel was sprake van een politiek leven in de moderne zin van het woord, met soms zelfs verkiezingen en dergelijke. Ook bleven er op bescheiden schaal hervormingen plaats vinden, richting een iets moderner bestuur, ene infrastructuur en dergelijke. Op het platteland heersten echter als vanouds de landheren over de pachters, geassisteerd door de moellahs die een passende van gezagsgetrouwheid, onderworpenheid en familie-eer predikten die paste bij de verhoudingen zoals die landheren het graag zagen.
Afghanistan bleef buiten de Tweede Wereldoorlog, maar niet buiten de Koude Oorlog tussen de Sovjet-Unie en de VS die daarop volgde. Het land hoorde bij gene van beide machtsblokken en ontving steun uit beide kampen, al won de Sovjet-Unie het met straatlengten afstand. Maar van Russische overheersing was vooralsnog geen sprake. In 1953 werd een neef van de koning, Mohammed Daoed, de premier van het land en feitelijk de sterke man. Hij moderniseerde op de inmiddels bekende manier, maar omdat de economische hulp binnenstroomde was daar nu ook meer geld voor beschikbaar. Dat ging in wat elke moderne machthebber beoogt: een stevig militair apparaat, flink wat ambtenaren in de overheid, en een snelgroeiend onderwijsstelsel. In de steden veranderden er nu echt dingen, als je door Kaboel liep, liep je in een vrij open, Westers aan doende stad. Noot voor degenen die pas tijdens de macht van de PVDP, de Communistische partij, vanaf 1978 een meer open en ook vrouwvriendelijker sfeer in de steden weten waar te nemen: nee dus. Dat gebeurde ook al onder de autoritaire moderniseringen in de tijd van Daoed. Vooral met Russisch geld, die moderniseringen, dat dan weer wel. En nog steeds deed het platteland niet bepaald mee. We zagen trouwens al dat in de jaren twintig serieuze stappen in deze richting werden geprobeerd.
Daoed zocht vrij nauwe samenwerking met de Sovjet-Unie. Tegelijk vocht Afghanistan onder zijn leiding een conflict uit met buurland Pakistan. We weten inmiddels dat veel heersers van Afghanistan Pashtuns zijn, ook de vorst en ook neef Daoed. We weten ook dat het gebied waar Pashtuns woonden, doorsneden werd door de Durand-lijn die Afghaanse en Pakistaanse Pashtuns van elkaar scheidde. In Afghaanse Pashtun-kringen cirkuleerde dan ook het concept Pashtunistan, het idee dat de Pakistaanse Pashtun-gebieden bij Afghanistan hoorden. Dat streefde Daoed dan ook na, en dat leidde soms tot gewapende Afghaanse acties in Pakistan. Dat laatste land was pro-Westers, een loyaal Amerikaans bondgenoot, wat weer te kaken had met de rivaliteit met buurland India dat op vrij goede voet met de Sovjet-Unie stond. Een pro-Amerikaans Pakistan, een pro-Russisch Afghanistan, en een potentieel gewapend conflict over door Pashtuns bewoond gebied. Dat was de situatie in de jaren vijftig van de twintigste eeuw. Voluit oorlog werd het niet. Van belang voor wat volgt was het wel. De rol van Pakistan in latere conflicten binnen Afghanistan vinden in dit conflict een soort voorbode en aanloop.
Belangrijk was bovendien dat er ook toen al fundamentalistische groepen actief waren in Afghanistan. Waar vluchtten leden van die groepen heen als de repressie – door een regime dat aan het moderniseren was en enigszins pro-Russisch bovendien – toesloeg? Inderdaad. Naar Pakistan. Dat speelde vooral later in de jaren 1970. Maar al eerder was er spanning.. ‘Pakistan was al sinds de jaren 1950 islamistische groeperingen zoals de Jamaat-e-Islami aan het gebruiken om Afghaanse zaken te beïnvloeden. In die tijd had Pakistan legitieme zorgen: Afghanistan wees Pakistans legitimiteit en postkoloniale grenzen af, koesterde Pashtun-nationalisme en voerde zelfs invasies uit in Baloechistan en diverse Tribale Gebieden’, lezen we in een informatief artikel van het mainstream magazine Foreign Policy.(6) Dat Pshtun-nationalisme slaat op het concept ‘Pashtunistan’. De poskoloniale grens is natuurlijk die eerder besproken Durand-lijn. De rol van Pakistan, veel later, als uitvalsbasis voor gewapende fundamentalisten tegen het Communistische bewind en de latere bezetting van Afghanistan door de Sovjet-Unie, hier in deze conflictstof een aanloop en achtergrond.
Tot oorlog met Pakistan kwam het destijds niet. In 1963 moest Daoed het veld ruimen en was het tijdelijk gedaan met de pro-Russische koers. In de steden was intussen spreke van beginnetjes van partijpolitiek leven. Dat bracht vooral studenten in beweging. Die waren er in steeds grotere aantallen, en een aanzienlijk deel van hen had relatief arme ouders en kwam van het platteland. Onder hen was een sterk bewustzijn van de noodzaak tot drastische hervormingen en moderniseringen. Voor een deel van hen werd de Sovjet-Unie het lichtend voorbeeld. Uit discussiekringen van zulke studenten en intellectuelen kwam in 1965 de Democratische Volkspartij van Afghanistan, DVPA, feitelijk een Communistische Partij, al heette het niet zo.
De partij oriënteerde zich op de Sovjet-Unie, maar veel van haar leden stonden vooral ook positief tegenover de hervormingen van kort daarvoor afgezette premier Daoed en hoopten op een doortastender versie van diens programma. Men streefde, zo luidde de partijdoctrine, naar democratische veranderingen. Daarmee werd niet zozeer een stelsel van zeggenschap van de bevolking, bijvoorbeeld via vrije verkiezingen en bijbehorende vrijheden bedoeld, maar een programma van hervormingen die ten gunste van de bevolking kwamen, of geacht werden te komen. Wat die bevolking daar zelf van vond, werd aanzienlijk minder belangrijk gevonden. De visie omvatte bijvoorbeeld landhervormingen, onderwijs voor vrouwen net zo goed als voor mannen, een doorbreking van de verstikkende patriarchale en traditionele verhoudingen. Nobele idealen! Maar de strategie om ze door te voeren was top-down: een elite van verlichte mensen moest het bestuur overnemen en de nobele idealen gaan doorvoeren. Daar kwam de politiek van de DVPA op neer.
De zaak werd nog aanzienlijk lastiger doordat de klasse waar communistische partijen graag hun achterban vinden – een industriële arbeidersklasse – zo goed als ontbrak. Naar de arme boeren dan, naar het voorbeeld van Mao Zedong in China? Dat zou niet wezenlijk minder autoritair zijn uitgepakt, want boeren waren bij Mao weliswaar de bewapende achterban, maar niet de beoogde nieuwe machthebbers. Maar er zou dan wel een bredere basis van strijd zijn geweest, een bredere basis ook van een eventueel nieuw regime. Gezien de intense greep die landheren en moellahs op het platteland hadden, maar ook gezien het ongeduld van radicale studenten en hun diepe minachting voor het plattelandsleven waarvoor ze juist richting stad en universiteit waren gevlucht, trok die optie echter weinigen aan.
Er werden weliswaar Maoïsten actief in Afghanistan. Maar de dominante kracht ter linkerzijde was toch de DVPA. En die DVPA concentreerde zich op studenten en aanverwante delen van de middenklasse, al domineerde ze ook het beetje arbeidersbeweging dat er ontstond. De DVPA richtte zich op een piepkleine, stedelijke minderheid dus. Zo vormde zich in Afghanistan een door en door stedelijk, door en door elitair, door en door autoritair soort van links, dat tegenover een overwegend aartsconservatief platteland kwam te staan in een bittere confrontatie. Het gevolg was intens tragisch. Hoe tragisch? Dat is stof voor een volgend artikel.
”Winning hearts and minds by pulverizing bodies and souls, daar kwam de bezettingsoorlog op neer. Er mag bij alle – in beginsel terechte – woede over de huidige wreedheden van de nieuwe Taliban-heersers trouwens wel iets meer oog zijn voor deze geschiedenis. Het is een nogal naar de achtergrond geduwd feit dat er aan die wreedheden andere gewelddadigheid vooraf is gegaan, Westerse gewelddadigheid, met een Nederlandse bedrage bovendien. Irrelevant is die geschiedenis bepaald niet. Al het Westerse gewauwel over mensenrechten en democratie, al het geweeklaag over Taliban-wandaden, het komt toch in een wat schrijnend daglicht te staan als we de Westerse koloniale wandaden, en die van hun plaatselijke filiaalchefs, eerlijk onder ogen zien. Voor zover de Taliban door wraaklust wordt gedreven, moet eerlijk worden erkend dat er wel iets te wreken valt voor wie in wraak gelooft. Het rechtvaardigt niets. Maar het helpt wel om iets te verklaren.”UIT: AFGHANISTAN (DEEL 2): KOLONIALE AFGANG, STRIJD NIET GESTREDEN WEBSITE PETER STORM https://www.peterstormt.nl/2021/08/21/afghanistan-deel-2-koloniale-afgang-strijd-niet-gestreden/
De machtsovername in Afghanistan door de Taliban ging uiteindelijk bliksemsnel – in de slotfase althans. De wijze waarop het ging, is veelzeggend over de aard van de strijd. Intussen blijkt steeds duidelijker dat de strijd in Afghanistan helemaal niet gestreden is. Uit minstens vier hoeken komt initiatief of minstens dreiging om de Taliban de macht te betwisten, soms voordat die goed en wel is geconsolideerd. Wie denkt dat de Taliban-victorie naast wrede onderdrukking tenminste een eind aan de oorlog brengt, zou zich wel eens heel akelig kunnen vergissen. Maar eerst: de koloniale afgang.
Ineenstorting in ijltempo
Herinneren we ons de toestand een paar weken terug? De opmars van de Taliban was in volle gang. Maar Nu.nl schreef op 9 augustus nog:(1) ‘Dat de Taliban momenteel veel steden en regio’s veroveren, wil overigens niet zeggen dat de terreurgroep die ook weet te behouden. Daarvoor zou de groep de steun van de plaatselijke bevolking nodig hebben, en die ontbreekt vaak.’ Daar had de zittende regering vrij weinig aan, want de steun die de Taliban niet had, had die regering al evenmin. Ook heel geruststellend: ‘De Afghaanse regering, die vanuit de hoofdstad Kaboel opereert, stelt dat de Taliban de mankracht en vuurkracht ontberen om hun invloed uit te breiden naar grote steden.’ Dat is dus minder dan twee weken geleden.
Op 9 augustus meldde Aljazeera: ‘De Taliban heeft een zesde provinciehoofdstad in Afghanistan veroverd in vier dagen tijd’.(2) Op 12 augustus meldde de NOS dat de Taliban nu ook Herat veroverd hadden, in ieder geval voor een deel. Ook Ghazni was in Taliban-handen. ‘Met de veroveringen van vandaag hebben de Taliban nu 11 van de 34 provinciehoofdsteden in handen gekregen in slechts een week.’(3) Op 12 augustus was ook Kandahar aan de beurt, de grootste stad op de hoofdstad Kaboel na.(4) Enkele dagen later, op 15 augustus, was Kaboel tenslotte zelf aan de beurt en kon de Taliban de overwinning uit roepen.
We roepen nog even even in herinnering dat volgens bronnen in Amerikaanse inlichtingendiensten datzelfde Kaboel ‘binnen negentig dagen’ – pakweg drie maanden dus – door de Taliban zouden kunnen worden veroverd. Die prognose werd op 11 augustus bekend.(5) Ja, het klopt, binnen vijf dagen is strikt genomen ook ‘binnen 90 dagen’. Maar ik geloof niet dat de prognose zo was bedoeld. Overigens weten we intussen ook dat diplomaten via een intern memo al op 13 juli vanuit de ambassade van de VS een waarschuwing hebben gestuurd aan het ministerie van Buitenlandse zaken in Washington. Nu.nl vat samen: ‘Na de geplande terugtrekking van de Amerikaanse troepen op 31 augustus zouden de Afghaanse strijdkrachten “ineenstorten”. Daarna zouden de Taliban de macht kunnen grijpen.’(6) De regering in Washington was dus op de hoogte. Alleen wachtten de Afghaanse troepen niet met ineenstorten tot na die 31ste augustus.
Waarom ging het zo vliegensvlug? Wat verklaart die snelle ineenstorting van de Afghaanse regeringsmacht? Eerst maar eventjes: waar lag het in ieder geval niet aan? Het militaire overwicht van de Taliban? Dat bestond niet. Het Afghaanse leger kon bogen op 300.000 militairen en op hypermodern wapentuig. En niet alle Amerikaanse troepen waren al verdwenen. Het klopt op zichzelf dat ‘de Taliban de mankracht en vuurkracht’ miet hadden om de steden in te nemen, zoals Nu.nl schreef. ‘De schattingen over de omvang van de Talibanstrijdgroepen lopen uiteen van enkele tienduizenden tot 85.000 strijders’, aldus de NOS.(7) Waarom bezweek die overmacht aan regeringszijde zo snel?
Was het de populariteit van de Taliban? Niet echt. Nergens zie je grote juichende menigten op straat in zojuist door de Taliban overgenomen steden. Mensen zitten bezorgd thuis. Sommige opgelucht dat er tenminste niet langdurig en straat voor straat is gevochten. Anderen bang om naar buiten te gaan, zeker als ze vrouw zijn en/of kledij dragen die volgens de kledingvoorschriften van de nieuwe machthebbers niet kan, of bekend staan als criticus van de Taliban en haar wereldbeeld. En je zal maar queer zijn, vandaag de dag in Afghanistan! Je bent in acuut levensgevaar.(8) Angst is wijdverbreid. Het idee dat ‘het Afghaanse vol in grote dankbaarheid haar bevrijders verwelkomt’ kunnen we dus naar het rijk der fabelen verwijzen. De mensen zien de aflossing van de ene groep gewapende machthebbers door de andere groep gewapende machthebbers. Heel veel mensen zien dat met zeer goede redenen bepaald niet als een verbetering. De Taliban hebben steun, maar bepaald niet van een overweldigende meerderheid, en vooral in bepaalde provincies, en dan meer op het platteland dan in de meeste steden. Van hun populariteit moeten ze het niet hebben. Ze regeren door angst.
Corruptie en koloniale afgang
De verklaring voor hun snelle overwinning ligt niet bij de Taliban zelf, maar bij hun tegenstanders. Het is niet dat mensen de Taliban zo steunden. Het is vooral dat mensen hun steun aan de regering en haar gewapende macht onthielden. Het is vooral ook dat het bestuursapparaat en die gewapende macht van de regering door en door verrot was. Het hing van een alomtegenwoordige corruptie aan elkaar.(9)
Officieren incasseerden bijvoorbeeld op grote schaal de soldij van soldaten die helemaal niet bestonden, zogeheten spooksoldaten. Dat cijfer van 300.000 regeringssoldaten is precies dat: een cijfer. Het echte aantal lag hoogstwaarschijnlijk flink lager. Militairen persten mensen af bij controleposten en dergelijke. Dat is niet de manier om populariteit bij de bevolking te verwerven. En al dat hightech wapentuig werkte omdat, voor zover en zolang er Amerikaanse adviseurs waren om de zaak te onderhouden en adequaat te gebruiken.
Van het opleiden van Afghaanse militairen kwam weinig terecht. Nogal eens vertrokken de kersverse soldaten met geweer en al naar huis – of naar de Taliban. Wellicht hoopten ze bij de Taliban op iets waar de regering niet toe in staat of bereid: betaling, inkomen. Maar al te vaak moesten regeringssoldaten maandenlang wachten op hun soldij. Iets soortgelijks gold voor de Afghaanse politie. Ann Rogers schreef in 2009 al een tamelijk onthutsend artikel over hoe het bij de opleiding van Afghaanse regeringstroepen en agenten toe ging.(10) Het mag duidelijk zijn dat een leger dat bestaat uit soldaten die deels niet bestonden, deels niet werden betaald, deels bewapend waren met spul dat niet werkte, niet opgewassen is tegen een tegenstander die gemotiveerd was en haar zaakjes organisatorisch in ieder geval redelijk op orde had.
Nu weet de Taliban-top ongetwijfeld ook wat graaien is. Ze haalt een aanzienlijk deel van haar inkomsten uit opiumteelt en de bijbehorende handel en mogelijk ook productie. Dat gold overigens ook voor haar tegenstanders, heel Afghanistan is vergeven van de papavervelden.(11) Het is simplistisch maar ook niet helemaal onzinnig om de Taliban te kenschetsen als een soort drugskartel in een religieus-politiek jasje. Corruptie pleegt met zoiets gepaard te gaan: een narco-staat is een staat van omkoping, chantage en intimidatie, zoals inmiddels in Nederland ook steeds duidelijker wordt.
Maar die corruptie was bij de Taliban eerder aanvullend, een soort smeerolie in een redelijk efficiënt militair apparaat. Aan regeringszijde had de corruptie zodanige vormen aangenomen dat ze de voornaamste bestaansreden bleek voor heel veel militairen en functionarissen, vooral in de hogere kringen waar het geld naar toe ging. Strijdgroepen waren voor de Taliban een manier om de macht te veroveren. Militaire eenheden waren voor regeringsfunctionarissen en officieren vooral een verdienmodel. De Taliban hadden ook een strijkstok waar wat aan bleef hangen. Het regeringsleger was zelf de strijkstok. Zo win je geen oorlog, hoeveel soldaten je als regering op papier ook tot je beschikking hebt.
Die corruptie, die afpersingspraktijken en de bijbehorende inefficiëntie aan regeringszijde: ze bestonden al sinds die regering en de bijbehorende gewapende instanties op poten gezet werden, na het verdrijven van de Taliban in 2001 door Amerikaanse luchtaanvallen en een invasie van commandotroepen en dergelijke. Zo bezien is het niet de vraag waarom de regeringstroepen zo snel hun verzet prijs gaven. De vraag is eerder waarom dat allemaal bijna 20 jaar heeft moeten duren voor het zo ver was? Het antwoord ligt natuurlijk in de Westerse militaire bezetting. Het Afghaanse leger, eigenlijk de hele Afghaanse staat, was afhankelijk van het Amerikaanse en Britse leger, van Westerse luchtsteun, adviseurs, wapens, van opleiding en Westers geld. Dat hield de boel overeind. Als Afghaanse soldaten in moeilijkheden kwamen door Taliban-tegenstand, konden ze Amerikaanse bommenwerpers te hulp vragen die dan drie naburige dorpen verpulverden. Probleem opgelost, maar wel weer een heleboel mensen zo boos dat ze zich bij de Taliban voegden. Die vochten tenminste tegen de bezetter, zo was de niet onlogische perceptie. De Westerse militaire macht hield de Afghaanse regering en militaire macht overeind. Maar de Westerse oorlogvoering droeg ook enorm bij aan de steun die de Taliban in ieder geval op delen van het platteland gaandeweg na 2001 weer herwon.
Het hielp ook niet echt dat het nogal eens voorkwam dat dorpshoofden en plaatselijke notabelen onderlinge ruzies beslechten via Amerikaanse steun. Dan hoefde zo’n iemand de VS maar wijs te maken dat de rivaal een Taliban-strijder was. Maar al te vaak volgde er dan een aanval. Soms een inval door een bruut optredend peloton soldaten. Soms ook een luchtaanval. Ook pro-regeringsmilities lieten zich op deze manier gebruiken, en speelden maar al te vaak hun eigen spel.(12)
Winning hearts and minds by pulverizing bodies and souls, daar kwam de bezettingsoorlog op neer. Er mag bij alle – in beginsel terechte – woede over de huidige wreedheden van de nieuwe Taliban-heersers trouwens wel iets meer oog zijn voor deze geschiedenis. Het is een nogal naar de achtergrond geduwd feit dat er aan die wreedheden andere gewelddadigheid vooraf is gegaan, Westerse gewelddadigheid, met een Nederlandse bedrage bovendien. Irrelevant is die geschiedenis bepaald niet. Al het Westerse gewauwel over mensenrechten en democratie, al het geweeklaag over Taliban-wandaden, het komt toch in een wat schrijnend daglicht te staan als we de Westerse koloniale wandaden, en die van hun plaatselijke filiaalchefs, eerlijk onder ogen zien. Voor zover de Taliban door wraaklust wordt gedreven, moet eerlijk worden erkend dat er wel iets te wreken valt voor wie in wraak gelooft. Het rechtvaardigt niets. Maar het helpt wel om iets te verklaren.
Populair werd de Afghaanse regering en haar militaire apparaat op deze manier dus niet echt. Maar ze hield zich met grof geweld en heel veel geld wel staande tegenover de Taliban. Dat grove geweld kwam echter in beslissende mate van Amerikaans wapentuig en luchtaanvallen, en van Amerikaanse financiële steun, precies daar kwam in 2021 een einde aan, nadat eerst president Trump en vervolgens president Biden aankondigde dat de VS haar troepen terug ging trekken.
Weg was het grote geld om de carrousel van corruptie mee draaiende te houden. Weg was ruggensteun die de hele corrupte boel nog enigszins overeind hield. De koloniale filiaalchefs en hun personeel moesten het opeens zonder steun van de hoofddirectie in Washington stellen. Weg was nu nog het beetje motivatie in het regeringsleger. Soldaten legden in grote aantallen de wapens neer, liepen over naar de Taliban. Officieren en overheidsfunctionarissen gooiden het snel op een akkoordje toen ze de nederlaag van de Afghaanse regering snel zagen naderen.(13) Zo ging die nederlaag nog in de versnelling ook. Van langdurige gevechten tot het bittere eind in en om Kandahar en Kaboel was geen sprake. Het zootje zakte in elkaar, de Taliban hoefden nog nauwelijks te duwen.
VS-president Joe Biden kon Afghaanse soldaten oproepen om ‘voor hun natie te vechten’, zoals hij ook deed (14) terwijl de Amerikaanse aftocht in volle gang was en de Taliban stad na stad veroverde.. Maar het Afghaanse regeringsleger was geen instrument van een Afghaanse natie. Het was het instrument van Amerikaanse koloniale macht. Waarom zouden Afghaanse soldaten daarvoor vechten, als de Afghaanse regering niet eens de moeite nam ze behoorlijk te betalen? Om vervolgens te zien of vermoeden dat hoge functionarissen met zakken vol geld de benen namen naar Dubai, een angstige bevolking achter latend? Een afgang was het. Een koloniale afgang van een koloniale staat en van haar imperiale sponsors bovendien.
Strijd gaat door, op meerdere fronten
Intussen beginnen zich de contouren van een bloedig vervolg af te tekenen. Geruststellende taal vanuit de Taliban-top blijkt weinig tot niets waard, en ik ben niet verbaasd. We lezen al tamelijk enge verhalen. In VN-kring is een rapport beschikbaar waarin gesproken wordt van gerichte zoekacties en intimidatie.(15) ‘Volgens het rapport zijn er meerdere berichten over lijsten die de Taliban hebben opgesteld met namen en verblijfsplaatsen van mensen die ze willen ondervragen en straffen. Ook zouden de nieuwe machthebbers om sommige plaatsen al ‘van deur tot deur zijn gegaan om “collaborateurs” te arresteren, Wie zich niet overgeeft aan de Taliban, dreigt te worden gedood. Ook familieleden worden bedreigd.’
Over wie gaat het dan? ‘Vooral voormalige militairen van het Afghaanse regeringsleger, politieagenten en medewerkers van inlichtingendiensten zouden gevaar lopen’. Leden van dat zojuist aan eigen verrotting tot ontbinding overgegane Afghaanse gewapende apparaat dus. Daar zitten ongetwijfeld echt enge mensen tussen – ook de zojuist verdreven Afghaanse regering deed aan mensenrechtenschending – maar het zijn voor het overgrote deel arme mensen die slecht betaald werk deden voor de overheid die er nu eenmaal was. En om hun familieleden… De strijd tegen ‘collaborateurs’ is voor nieuwe machthebbers maar al te vaak het handvat om grootschalige repressie te rechtvaardigen. Die kant gaat het – geheel voorspelbaar overigens – in Afghanistan heel duidelijk op. Er zal niet heel veel voor nodig zijn om als ‘collaborateur’ te worden aangemerkt.
Overigens moeten we bij berichtgeving over repressie wel opletten. Veel ervan komt tot ons via kanalen die aan de repressie onder het vorige bewind amper aandacht gaven. Dat maakt ze niet bij voorbaat onwaar, maar wel een beetje ongeloofwaardig. Veel ervan dient ook als rechtvaardiging-met-terugwerkende-kracht voor de koloniale bezettingsoorlog tegen Afghanistan: kijk eens hoe erg het is nu we er weg gaan! Veel ervan dient ongetwijfeld ook om druk uit te oefenen om die oorlog een volgende ronde in te sturen. Je leest al pleidooien die kant op, pleidooien dus voor weer een koloniale expeditie die met kracht van de hand dienen te worden gewezen. Maar die afwijzing geldt ook voor de Taliban-staatsterreur zelf. Het een rechtvaardigt niet het ander, noch ook andersom.
Het Taliban-bewind wordt intussen van meerdere kanten uitgedaagd. In de eerste plaats zijn er nog steeds zesduizend Amerikaanse soldaten om het vliegveld bij Kaboel. Ga er ook maar van uit dat de Amerikaanse luchtmacht klaar staat om haar ding te doen als ze in Witte Huis en Pentagon vinden dat de Taliban zich ernstig misdragen. Ik geloof niet dat de VS veel zin hebben in voortzetting van hun koloniale oorlog ter plekke. Maar ik geloof wel dat ze ertoe bereid zijn, onder bepaalde omstandigheden. Gewapende acties, van wie dan ook (beter bekend als ‘Al Qaeda’) tegen Amerikaanse militairen en/of objecten kunnen een reden zijn. Ik denk niet dat de Taliban op zoiets aansturen. Maar hebben ze er volledige controle op?
Daarmee zijn we bij een tweede mogelijke uitdaging van het nieuwe bewind: andere fundamentalistische strijdgroepen, zoals Al Qaeda en IS/Daesh. Die zijn al aanwezig in Afghanistan, en met name tussen Taliban en IS botert het helemaal niet. Het is aannemelijk dat extreme groepen als IS zelfs de niet bepaald gematigde Taliban te plooibaar vinden, te meegaand jegens de VS, te diplomatiek. En wat doe je met verraders? Precies. Op haar beurt heeft de Taliban er belang bij om groepen die vanaf Afghanistan aanvallen op Amerikaanse doelen gaan doen, erg kort te houden omdat precies zulke aanvallen voor de VS aanleiding kunnen zijn om de Taliban weer aan te vallen. Pogingen van de Taliban om Al Qaeda en/of IS te dwarsbomen, zullen door die laatste groepen dan weer worden gehekeld als verraad aan de goede zaak. Het mag duidelijk zijn dat het hier om tactische verschillen – ongetwijfeld theologisch ingekleed en beargumenteerd – tussen volslagen reactionaire gewapende groepen gaat, eentje aan de macht, een of meerdere in oppositie. Hopen dat de Taliban beetje gelicht wordt door een van haar fundamentalistische rivalen is onzin, hopen dat de Taliban ze de baas blijft overigens ook. Het allemaal net zo relevant als de ruzies tussen Baudet, Eerdmans, Haga, Otten, Hiddema, en hoe die nare clowns ook maar mogen heten.
Een derde groep uitdagers zit in de Panjshir-vallei, zo’n beetje het enige gebied waar de Taliban het nog niet voor het zeggen heeft. Daar vormt zich gewapend verzet, onder meer van de restanten van het oude bewind. Daar zit Ahmed Massoud, zoon van een guerrillaleider die het voor 2001 tegen de Taliban opnam en vlak voor 11 september 2001 waarschijnlijk door Al Qaeda-mensen is vermoord. Ahmed Massoud voert nu iets aan dat Nationaal Verzets Front heet, en vraagt alweer om Westerse steun, in de vorm van ‘meer wapens, meer munitie en meer voorraden’.(16) Intussen heeft Amrullah Saleh, vicepresident van de voormalige Afghaanse regering, zich ook naar die vallei begeven en roept op tot voortgezette strijd tegen het nieuwe bewind. Bismillah Mohammadi, de minister van defensie van het oude bewind is ook al present. (17)
Hier tekenen zich de contouren af van een herleving van de oude Noordelijke Alliantie, de coalitie van militieleiders die voor 2001 weerstand bood tegen de toenmalige Taliban-machthebbers, en die meehielp bij de VS-interventie waarmee in 2001 de Taliban werden verdreven. We hebben het hier tegelijk over een poging om het oude regime weer overeind te krijgen, want tussen Noordelijke Alliantie en dat bewind zit slechts een poreus stippellijntje. Het lonken naar Amerikaanse steun is tekenend. Of de VS er op ingaat? Ik sluit niet uit dat de CIA precies genoeg steun die kant op sluist om ze overeind te houden, als pion die ze later altijd nog kunnen inzetten mocht de VS de Taliban willen verdrijven. Hoe dan ook gaat het niet om een verschijnsel waar hoop uit valt te putten. Meer oorlog, een restauratie van het oude regime? Het is geen van beide bemoedigend.
Een vierde groep uitdagers, als je het zo kunt noemen, wordt gevormd door de deelnemers aan diverse demonstraties tegen de taliban. Mensen gingen, op de Afghaanse onafhankelijkheidsdag en ook al een dag eerder, de straat op met de Afghaanse vlag, een rood-groen-zwart doek. De Taliban hanteren een eigen vaandel, wit met teksten erop, en vervangen daarmee de oude vlag. Het wapperen met de vroegere regeringsvlag is een uiting van protest tegen de nieuwe machthebbers, en zo behandelen die machthebbers het ook. Zulk protest was er woensdag in Jalalabad. Bij het neerslaan ervan vielen slachtoffers, waarschijnlijk drie. Volgens een verslaggever voor Aljazeera namen er ‘honderden, zo niet duizenden’ mensen deel,(18) maar videobeelden laten eerder tientallen tot honderden mensen zien. Evengoed waren dit tientallen tot honderden hele moedige mensen! Op donderdag 19 augustus, onafhankelijkheidsdag zelf, was er soortgelijk protest in Asadabad. Taliban-strijders openden het vuur, mensen kwamen om. ‘Het is niet duidelijk of de slachtoffers zijn gevallen door kogels of dat ze onder de voet zijn gelopen in de paniek die ontstond’, aldus de NOS.(19) Ook in Kaboel was er zo’n vlaggenprotest.(20)
Wat is de betekenis van dit protest? Dat mensen wapperen met de vlag die onder het vorige regime het staatssymbool was, is op zich geen pluspunt: dat oude regime verdient ook met terugwerkende kracht geen steun. De overduidelijke afwijzing van het Taliban-vaandel, in de praktijk gebracht door kennelijk ongewapende groepen mensen, getuigt wat mij betreft echter wel van een welkome weerspannigheid tegen de nieuwe machthebbers. Het lijkt me unfair om dit protest af te doen als alleen maar nostalgie voor het vorige staatsgezag. En wat een moed van deze mensen! Menigten op straat die een zo repressief staatsgezag zo gezamenlijk en openlijk trotseren – ik vind het mooi en toch een heel klein beetje moedgevend. Honderd keren minder onaangenaam dan zowel het Taliban-bewind zelf als de diverse gewapende uitdagers die ik heb genoemd.
Opmerking, 21 augustus 2021, 3.11 uur: ietsje bijgeschaafd.
13 Een gangbaar procedé bij machtswisselingen in Afghanistan. Is eenmaal duidelijk wie de strijd wint, dan gaat de overgang vaak opmerkelijk ‘vreedzaam’, door een swictch van loyaliteit van gewapende groepen en militaire eenheden. Zie Anatol Lieven, ‘Why Afghan Forces So Quickly Laid Down Their Arms’, Politico, 16 augustus 2021, https://www.politico.com/news/magazine/2021/08/16/afghanistan-history-taliban-collapse-504977
LEZERS! Nu de Taliban, na de terugtrekking van de Westerse bezettingstroepen,weer in Afghanistan vaste voet onder de grond gekregen hebben [1] vind ikhet van belang, twee oudere artikelen van mij te publiceren, omdat zij vertellen,wat de mainstream pers tracht te verzwijgen, dat de vanaf de aanval op Afghanistan gepleegde VS/NAVO aanwezigheid in Afghanistan niets meerof minder dan een buitenlandse bezetting was, die, samen met hun Afghaanse ”consorten” bekende of meer verzwegenoorlogsmisdaden op zijn geweten heeft [2] naast de reguliere onderdrukking Het eerste artikel hebt u, als het goed is al gezien of gelezen https://www.astridessed.nl/terugkeer-van-de-taliban-over-een-vreemde-bezetting-op-afghaanse-bodem-i/
Nu dus, zometeen, het tweede: En uiteraard:De Taliban, die trouwens het volste recht hadden, zich te verzetten tegen diebuitenlandse bezetter [3] heeft zich zonder twijfel schuldig gemaakt aanonderdrukking en misdaden [4]Dus van mijn kant geen enkele poging om de Taliban als alternatief voor detoekomst van het Afghaanse volk te zien.Maar het is WEL zo, dat er maar EEN is, die beslist over Afghanistan endat is het Afghaanse volk zelf.Nogmaals, het Westen had en heeft ook in de toekomst, niets in Afghanistante zoeken!Zie ook de eerste Persconferentie van de Taliban, na de machtsovername![5] ASTRID ESSED [NOTEN, DIE BIJ BOVENSTAANDE HOREN, GEHEEL ONDERINMIJN ARTIKEL]
NU HET TWEEDE ARTIKEL ASTRID ESSED, GESCHREVEN VOOR DE PROGRESSIEF-KRITISCHE WEBZINE UITPERS.BE IN JANUARI 2010
Geachte Redactie en lezers, zoals u uiteraard weet is op 10 december 2009, de Dag van de Rechten van de Mens, in Oslo door het Nobelcomite aan president Obama de Nobelprijs voor de Vrede uitgereikt. Critici zijn vaak van mening, dat deze prijsuitreiking ”te vroeg” was, aangezien deze president zich nog niet zou hebben kunnen ”waarmaken” Ik en met mij vele humanitair en democratisch denkende mensen leveren principiëlere kritiek.
Het is namelijk geen kwestie van ”waarmaken” of ”zich nog te moeten bewijzen”. Obama’s reeds tot stand gekomen beleidsdaden zijn fundamenteel in strijd zijn met het werkelijke concept vrede, dat hand in hand gaat met vrijheid en mensenrechten.
In onderstaand artikel heb ik mijn standpunt nader onderbouwd
U allen inspirerende en vrolijke Kerstdagen toegewenst
Voor 2010 voorspoed, strijdbaarheid en gezondheid
DE STRIJD GAAT DOOR!
Vriendelijke groeten Astrid Essed
INLEIDING
DEEL I
KERNWAPENVRIJE WERELD
DEEL II
NOBELPRIJSWINNAAR VOOR DE VREDE TREKT TEN OORLOG
OORLOG IN AFGHANISTAN
DEEL III
SLUITING GUANTANAMO BAY
CHANGE’?
DEEL IV
OBAMA EN DE VRIJLATING VAN DE LOCKERBIE VEROORDEELDE
DEEL V
OBAMA EN HET MIDDEN-OOSTENCONFLICT
EPILOOG
SAMENVATTING:
Met de uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede aan president Obama is het Nobelcomité ingegaan tegen de fundamentele principes van het concept vrede, namelijk de beëindiging van oorlog en bezetting en het respect voor fundamentele mensenrechten.
Met de voortzetting van de oorlog in Afghanistan, de de facto steun aan de Israëlische bezetting en de schendingen van de rechtspositie van door de VS vastgehouden terreurverdachten, is Obama geen vredesduif, maar een charmantere en minder fanatieke opvolger van de Bush oorlogs-doctrine.
”’and one part to the person who shall have done the most or the best work for fraternity between nations, for the abolition or reduction of standing armies and for the holding and promotion of peace congresses.”
Uittreksel uit testament Alfred Nobel voor toekenning Nobelprijs voor de Vrede [1]
”But as a head of state sworn to protect and defend my nation, I cannot be guided by their examples [van Martin Luther King en Mahatma Gandhi, toevoeging Astrid Essed] alone. I face the world as it is, and cannot stand idle in the face of threats to the American people. For make no mistake: Evil does exist in the world. A nonviolent movement could not have halted Hitler’s armies. Negotiations cannot convince al-Qaida’s leaders to lay down their arms. To say that force is sometimes necessary is not a call to cynicism — it is a recognition of history, the imperfections of man and the limits of reason. ”
Uittreksel redevoering president Obama bij de uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede [2]
You can’t separate peace from freedom and human rights, because no one can be at peace unless his freedom and human rights are respected
Vrij naar een Citaat van Malcolm X [3]
INLEIDING
THE NOBELPRIZE GOES TO PRESIDENT OBAMA
“for his extraordinary efforts to strengthen international diplomacy and cooperation between peoples” [4]
Op vrijdag 9 oktober maakte het Nobelcomité bekend, dat de Nobelprijs voor de Vrede 2009 zou worden uitgereikt aan de Amerikaanse president Obama, ”voor zijn “buitengewone inspanningen om de internationale diplomatie en samenwerking tussen volkeren te versterken”. [5] Met name was het Comité gecharmeerd van zijn ”visie en werk voor een wereld zonder nucleaire wapens. [6] Op 10 december is hem deze prestigieuze prijs in Oslo uitgereikt, 9 dagen na zijn besluit tot uitzending van 30.000 militairen naar Afghanistan. [7]
Critici van deze prijsuitreiking hebben wel gesteld, dat het nog te vroeg zou zijn voor zo’n prijs, aangezien Obama zich nog niet zou hebben kunnen ”bewijzen”. [8]
Dit commentaar wil echter een meer fundamentele kritiek geven, waarbij enkele belangrijke aspecten van zijn reeds gevoerde beleid worden afgemeten tegen een Nobelprijs voor de Vrede.
VREDE EN MENSENRECHTEN:
Uit het Testament van Nobel blijkt duidelijk, dat onder vrede meer wordt verstaan dan alleen de afwezigheid van oorlog. Duidelijk wordt genoemd het bevorderen van de ”broederschap” tussen de volkeren en de vermindering of zelfs afschaffing van bestaande legers. Een belangrijke strijder voor gelijke burgerrechten, Malcolm X heeft de uitspraak gedaan, dat vrede niet kan worden losgezien van het leven in vrijheid. Een internationaal befaamd mensenrechtenactiviste heeft daaraan toegevoegd, dat mensenrechten en vrede hand in hand gaan.
EEN LANGE WEG VANAF HENRI DUNANT
Bovenstaande link tussen vrede enerzijds en mensenrechten anderszijds werden uitstekend gecombineerd bij de eerste uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede aan twee vooraanstaande vredes en mensenrechtenactivisten, Henri Dunant en Frederic Passy [9]
Waardige opvolgers van Dunant en Passy waren o.a:
Vredesactiviste Bertha von Suttner [1905, Nobelprijs voor de Vrede uitgereikt]
Het Internationale Comite van het Rode Kruis [1917]
Arts en humanitair werker Dr Albert Schweitzer [1952]
Strijder voor Gelijke Burgerrechten, Dr Martin Luther King [1964]
VN Kinderfonds UNICEF [1965]
Mensenrechtenorganisatie Amnesty International [1977]
Aartsbisschop Desmond Tutu, Strijder tegen de Apartheid [1984]
International Campaign to Ban Landmines en woordvoerder Jody Williams [1997]
De Mensenrechtenactivisten Rigoberta Menchu [1992], Aung San Suu Kyi [1991], Shirin Ebadi [2003] en Wangari Maathai [2004]
Humanitaire medische organisatie ”Artsen zonder Grenzen” [1999]
Uiteraard is de rij ‘waardige opvolgers” hiermee niet compleet.
Dieptepunten:
De Nobelprijs voor de Vrede kent ook dieptepunten, waarbij de uitreiking van de prijs eerder was ingegeven door politieke overwegingen en bestaande machtsverhoudingen, dan werkelijke verdiensten van de ontvangers. Sterker nog, een aantal ontvangers stond juist te boek als notoire mensenrechtenschenders en waren die prijs geheel onwaardig.
Zeer in het oog springende voorbeelden zijn de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken onder president Nixon, Henry Kissinger [uitgereikt in 1973] en de Israëlische premier Begin [uitgereikt in 1978]. [10] [11] In deze rij zijn nog meer Staatslieden en politici te noemen, die verantwoordelijk zijn voor hetzij oorlogsmisdaden, hetzij mensenrechtenschendingen in het algemeen.
Reden voor het verlenen van een Nobelprijs aan dergelijke politici was vaak hun inspanning in diverse vredesonderhandelingen en ad hoc vredesaccoorden [12], waarbij voorbijgegaan werd aan hun eigen besmette beleidsdaden.
DEEL I
VREDESDUIF PRESIDENT OBAMA
KERNWAPENVRIJE WERELD
MOOIE WOORDEN ZONDER INHOUD
De toekenning aan president Obama werd voor een belangrijk deel verleend vanwege zijn ”’visie en werk voor een wereld zonder nucleaire wapens”. [13] Nu is de verklaring van president Obama, te streven naar een kernwapenvrije wereld, een belangrijke stap in de goede richting, maar nog op geen enkele wijze geconcretiseerd. Wel heeft hij in juli van dit jaar met zijn Russische ambtsgenoot, president Medvedev een akkoord bereikt over een verdere vermindering van het aantal kernwapens, maar dat is in feite een verlenging van het in 1991 gesloten START 1 Verdrag, dat eind van dit jaar afloopt.
Bovendien is een bijkomend voordeel voor president Obama, de Russische toestemming tot het transporteren naar Afghanistan van Amerikaans militair materieel en wapens door het Russische luchtruim. [14]
Dit laatste kan toch bezwaarlijk als een ”daad des vredes” worden beschouwd.
DEEL II
VREDESDUIF PRESIDENT OBAMA
NOBELPRIJSWINNAAR VOOR DE VREDE TREKT TEN OORLOG
De paradox van een ten oorlog trekkende president, die tegelijkertijd Nobelprijswinnaar is, komt het duidelijkste tot uiting in de beslissing van president Obama opnieuw 30.000 militairen naar Afghanistan te zullen sturen. Dit kwam ruim een week voor de toekenning van de Nobelprijs. [15] Toppunt van cynisme vormde zijn redevoering tijdens de Vredes-prijsuitreiking, waarbij hij de Afghanistan oorlog en bezetting trachtte te rechtvaardigen als ”zelfverdediging”.
Twee citaten uit zijn redevoering:
”But perhaps the most profound issue surrounding my receipt of this prize is the fact that I am the Commander-in-Chief of a nation in the midst of two wars. One of these wars is winding down. The other is a conflict that America did not seek; one in which we are joined by 43 other countries — including Norway — in an effort to defend ourselves and all nations from further attacks.”
”For make no mistake: Evil does exist in the world. A nonviolent movement could not have halted Hitler’s armies. Negotiations cannot convince al-Qaida’s leaders to lay down their arms. ” [16]
ZELFVERDEDIGING:
Wijselijk memoreert Obama niet aan het feit, dat de aanval op Afghanistan in strijd was met het Internationaal Recht, aangezien er geen VN Mandaat van de Veiligheidsraad aan ten grondslag lag. In de VN Veiligheidsraadsresoluties, die dan wel betrekking hadden op Al Qaeda en Osama bin Laden werd nergens gerefereerd aan het gebruik van geweld. [17] Bovendien was deze aanval geen ”daad van zelfverdediging”, zoals door Obama verdedigd, aangezien de Verenigde Staten als Staat niet waren aangevallen door militaire eenheden van een andere Staat [in casu Afghanistan]. [18]
Verder was de aanval op Afghanistan aanvankelijk slechts een Brits-Amerikaanse oorlogsonderneming, die werd gekenmerkt door ernstige oorlogsmisdaden, die tijdens de aanval, aan tenminste aan 3500 Afghaanse burgers het leven gekost hebben. [19]
MILITAIR CONFLICT MET DE NAZI’S EN AL QAEDA
Absurd is zijn vergelijking tussen Al Qaeda en het militair conflict tussen de Geallieerden met de nazi’s in de dertiger en veertiger jaren. Het Derde Rijk was een op extreem repressieve methoden gebaseerde fascistische politiestaat met niet alleen groteske militaire aspiraties, maar eveneens bezield door een racistisch vernietigingsprogramma jegens Joden, zigeuners en andere als zodanig aangeduide ‘Untermenschen”.
Al Qaeda is een militaire strijdgroep, die zich weliswaar van inhumane en verwerpelijke methodieken bedient [20], maar vooral een reactie is op het Westers politiek-militair optreden in het Midden-Oosten, de Amerikaanse militaire dominantie in de Arabische wereld, het Russische inhumane militaire optreden in Tsjetsjenië EN de Westerse steun voor bezettingsmacht Israël, waardoor de Palestijnen de meest elementaire rechten worden ontzegd. [21]
”MAKE NO MISTAKE/EVIL IS IN THE WORLD”
Bijna grappig is, dat Obama kennelijk de terminologie van voorganger Bush overneemt, met zijn opmerking ”make no mistake”. [22] Van gotspe getuigt het, dat een Amerikaanse president refereert aan het metafysische begrip ”Evil”.
Wanneer wij dat vertalen naar internationaalrechtelijke termen houdt dat o.a. in oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en mensenrechtenschendingen in het algemeen. Hoewel daaraan natuurlijk vele Staten schuldig zijn, komen de VS niet op de minste plaats.
Een greep uit Amerikaanse oorlogsmisdaden:
De atoombommen op Hiroshima en Nagasaki, het gebruik van napalmbommen in de Vietnam-oorlog, grootschalige bombardementen op Cambodja etc etc
In de ”moderne” tijd mag genoemd worden het gebruik van verarmd uranium en clusterbommen Golfoorlog 1, het gebruik van clusterbommen en fosforbommen in Golfoorlog 2 en het gebruik van clusterbommen in Afghanistan. Het gevolg is, dat er met name ook in Afghanistan nog een groot aantal landmijnen aanwezig zijn, met alle voor de burgerbevolking aanwezige humanitaire risico’s. [23]
OBAMA’S OORLOG
FRATERNITY OF PEOPLE?
In het Testament van Nobel is de instructie, de Nobelprijs voor de Vrede toe te kennen aan iemand, die ”broederschap” tussen de volkeren heeft bevordert. Evident is, dat met de continuering van de Amerikaanse militaire bezetting in Afghanistan en het opvoeren van de oorlog, de ”broederschap tussen de volkeren” nu niet bepaald wordt bevorderd.
Met de door Obama gepromote oorlogsinspanningen wordt niet alleen groot leed gebracht over de Afghaanse burgerbevolking en kan ook de Pakistaanse burgerbevolking slachtoffer zijn, maar zal hij op termijn het Afghaanse volk, de islamitische wereld en een aantal Derde Wereldlanden, steeds verder van zich vervreemden.
Aangetoond is al uit diverse rapporten, dat het de vraag is, of deze oorlog op de Taliban wel te winnen is, waardoor Afghanistan steeds meer het 21ste eeuwse Amerikaanse Vietnam dreigt te worden. Ook heeft een van de hoogste Britse bevelhebbers in Afghanistan, brigadegeneraal Mark Carleton-Smith in 2008 gezegd, dat ”de oorlog daar niet te winnen is” en dat onderhandelingen met de Taliban waarschijnlijk onvermijdelijk zijn. [24]
GROVE SCHENDINGEN VAN HET OORLOGSRECHT
Vanaf het begin van de ”oorlogsexpeditie Afghanistan” [Brits-Amerikaanse inval] tot op heden hebben zowel de Brits-Amerikaanse troepen als hun NAVO bondgenoten, de ISAF [25], zich bij herhaling schuldig gemaakt aan ernstige schendingen van het Internationaal Humanitair Oorlogsrecht [26]]
Voorbeelden:
Foltering en mishandeling van krijgsgevangenen, buitengerechtelijke executies van Taliban en Al Qaeda strijders, het detineren van echte of vermeende ‘terreurverdachten zonder vorm van proces en vooral ook tank en luchtaanvallen met hetzij internationaal verboden wapens, hetzij met een onverantwoord risico voor de burgerbevolking. [27]
Gevolg van die tank en luchtaanvallen was met enige regelmaat een groot aantal burgerslachtoffers. Hieraan is de VS in belangrijke mate schuldig, ook nu tijdens de ambtsperiode van president Obama. De Nederlandse ”bijdrage” is daarin ook beschamend. [28]
Regelmatig is hierover geklaagd door de Afghaanse president Karzai. [29] Ook de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch heeft een kritisch tot zeer kritisch rapport geschreven over deze luchtaanvallen. Overigens is in datzelfde rapport ook gewezen op de schendingen van het Humanitair Oorlogsrecht door het Taliban-verzet, dat aan een groot aantal burgers het leven heeft gekost. [30]
OP OBAMA’S CONTO
OPVOERING STRIJD EN GEBRUIK OMSTREDEN MILITAIRE MIDDELEN
Hoewel Obama de Afghanistan oorlog en bezetting verdedigt, is hij uiteraard alleen verantwoordelijk voor de gevolgen vanaf zijn aantreden. Reeds zijn genoemd militaire aanvallen [september 2009], die aan een groot aantal Afghaanse burgers het leven hebben gekost. Met zijn opdrijving van de oorlog is deze ”Nobelprijswinnaar” uiteraard verantwoordelijk voor alle daaruit voort te vloeien humanitaire consequenties. Nog gewezen dient te worden op de door het Witte Huis gegeven toestemming aan de CIA, de aanvallen met drones [onbemande vliegtuigen] op schuilplaatsen van echte of vermeende Taliban en Al Qaeda strijders, op te voeren. [31]
Volgens VN-Bijzonder onderzoeker inzake Buitengerechtelijke executies Philip Alston is het gebruik hoogstwaarschijnlijk in strijd met het Internationaal Recht, aangezien het zou neerkomen op buitengerechtelijke executies. [32] Inmiddels heeft hij zijn rapport voorgelegd aan de Algemene Vergadering van de VN. [33]
DE ISAF MISSIE
VERBETERING VEILIGHEIDSSITUATIE EN MENSENRECHTEN IN AFGHANISTAN?: EEN ILLUSIE
Een van de beweerde doelstellingen van de ”vredesmacht” [34] ISAF is het nastreven van veiligheid voor de Afghaanse burgerbevolking. Een andere genoemde doelstelling is het bevorderen van de mensenrechten door het verlenen van ”humanitaire” ondersteuning aan de Afghaanse regering. [35]
De ISAF heeft de afgelopen 8 jaar [vanaf de Amerikaanse aanval op Afghanistan en de daarop volgende bezetting] de Veiligheidssituatie in Afghanistan, in het geheel niet kunnen verbeteren Integendeel.
De drie voornaamste bronnen van conflct zijn het verzet van de Taliban [36] en andere groepen zoals de Hezb-e Islami [Islamitische Partij] van warlord Gulbuddin Hekmatyar, tegen de Amerikaans-NAVO bezettingsmacht, de onderlinge strijd tussen warlords van diverse slag en de drugshandel. Daarnaast zijn er ook door het gehele land criminele organisaties actief, aangezien een effectieve militaire controle door ISAF of het Afghaanse leger praktisch afwezig is.
Ruw gezegd wordt West- en Noord-Afghanistan gedomineerd door onderlinge conflicten tussen warlords [die overigens ook de burgerbevolking terroriseren] en criminele organisaties, terwijl in het Zuiden en Oosten met name het Taliban verzet actief is, alsmede drugscriminelen. Vooral in Zuid-Oost Afghanistan is het Taliban verzet sterk, met als uitvalsbasis het aangrenzende Zuid-Westen van Pakistan. [37]
Dat de situatie dus voor de Afghaanse burgerbevolking extreem gevaarlijk is, moge duidelijk zijn.
MENSENRECHTEN:
Nog afgezien van de door Amerikaanse en ISAF troepen zelf gepleegde mensenrechtenschendingen, is de mensenrechtensituatie in Afghanistan slecht tot zeer slecht. Dit is deels te wijten aan het gebrek aan gezag van de Afghaanse regering, waardoor warlords en criminele organisaties in hoge mate vrij spel hebben.
Anderszijds maakt ook de Overheid zich aan mensenrechtenschendingen schuldig, zoals arrestatie en intimidatie van kritische journalisten, het onderdrukken van vrouwenrechten en religieuze minderheden, slechte detentieomstandigheden [waaronder ook foltering] en een ”rechtsgang”, die niet beantwoord aan internationale standaarden. [38]
Ook maakt de Taliban zich in de strijd tegen de Westers-Amerikaanse bezetting schuldig aan mensenrechtenschendingen tegen de burgerbevolking. [39] In de strijd tegen de bezettende macht zijn echter de Taliban gehouden aan de bepalingen van het Humanitair Oorlogsrecht en dienen zij strikt onderscheid te maken tussen combatanten [militairen en strijders] en non-combatanten [burgers]. [40]
BEZETTING/TALIBAN EN HET RECHT OP VERZET
Duidelijk is, dat de ISAF op geen enkele wijze een bijdrage geleverd heeft aan de verbetering van de ”veiligheids” en ”mensenrechten” situatie in Afghanistan, nog afgezien van hun eigen schendingen van het Oorlogsrecht, de VS voorop. [41]
Ook zijn onder druk van de internationale machtsverhoudingen, semi-juridische trucs in het leven geroepen om de als gevolg van de aanval op Afghanistan gevestigde Amerikaanse en NAVO aanwezige militaire troepenmacht, een legitiem jasje te geven [42], terwijl er sprake is van een de facto bezetting.
Crux van een bezetting is immers de militaire aanwezigheid van een of meer landen op een niet aan hen soeverein gebied, na het voeren van een oorlog, in dit geval een in strijd met het Internationaal Recht. [43]
Daarom zijn dan ook de Taliban en andere verzetsgroepen gelegitimeerd, strijd te voeren tegen de buitenlandse bezettende macht. [44]
Vredesduif Obama wil echter onverminderd de oorlogstrom slaan, ook al is de prijs aan mensenlevens hoog.
DEEL III
VREDESDUIF PRESIDENT OBAMA
SLUITING GUANTANAMO BAY
CHANGE’?
RECHTSPOSITIE TERREURVERDACHTEN
Tijdens zijn verkiezingscampagne kondigde Obama aan, het gevangenkamp Guantanamo Bay te willen sluiten. [45] Deze sluitingsbelofte hield hij gestand, door op 22 januari 2009 daartoe een bevel te geven [an executive order, noot 46]. Vanzelfsprekend werd dit door vrijwel iedereen in de wereld met vreugde ontvangen, aangezien op deze wijze een einde leek te komen aan de jarenlange rechteloosheid en inhumane detentieomstandigheden. [47]
Weinigen realiseerden zich echter, dat sluiting van Guantanamo Bay niet automatisch een verandering van de rechtspositie van de gevangenen inhield. Daarover had Obama zich namelijk NIET uitgelaten. Reeds in een vroeg stadium sprak Human Rights Watch daarover haar bezorgdheid uit. [48] Dat de Obama sceptici gelijk kregen, blijkt wel uit de huidige rechtspositie of liever gebrek daaraan, van de nog in Guantanamo Bay aanwezige gevangenen.
BEEINDIGING ADMINISTRATIEVE DETENTIE?
Een van de kernpunten van het Guantanamo Bay onrecht is de detentie zonder vorm van proces [administratieve detentie]. Obama heeft echter enkele maanden na zijn beëdiging duidelijk gemaakt, voornemens te zijn, in te zetten op een politiek van ”verlengde” detentie van een aantal terreurverdachten. [49]
Dit betreft mensen, tegen wie op grond van concrete bewijzen geen vervolging kan worden ingesteld, maar in ”de toekomst” een bedreiging zouden kunnen vormen voor de consequenties van de Amerikaanse politiek.
In de praktijk komt dit neer op een de facto administratieve detentie
Ik laat Obama zelf aan het woord:
”Now, finally, there remains the question of detainees at Guantanamo who cannot be prosecuted yet who pose a clear danger to the American people.
……………………..
………………………
‘Let me repeat: I am not going to release individuals who endanger the American people. Al Qaeda terrorists and their affiliates are at war with the United States, and those that we capture — like other prisoners of war — must be prevented from attacking us again. ……
……………………………………………………………………………………………………………..
”We must have a thorough process of periodic review, so that any prolonged detention is carefully evaluated and justified”. [50]
Terecht is deze politieke koers door mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch sterk veroordeeld. [51]
NIEUWE MILITAIRE COMMISSIES
Een andere dubieus aspect van het Obama-beleid is de ondertekening van de ”Military Commissions Act” , waarbij de militaire commissies nieuw leven zijn ingeblazen. [52]
Vergeleken met de door president Bush ingestelde militaire commissies [53] is er wel een betere rechtsbescherming voor de verdachten, zoals het verbod op het gebruik van bewijsmateriaal, dat via foltering is verkregen en de verscherping van de criteria op het hearsay bewijs [bewijs van ”horen zeggen” zie noot 54] maar zij beantwoorden nog steeds niet aan de standaarden in de Amerikaanse rechtbanken tav een eerlijk proces.
Zo is het gevaar van gebrek aan onafhankelijkheid groot [het zijn ad hoc uit de grond gestampte militaire commissies, zonder de bescherming van de officiële Amerikaanse Militaire rechtbanken] en nog steeds wordt het gebruik van hearsay gecontinueerd. [55]
Het is daarom ook altijd het pleidooi geweest van Human Rights Watch en andere burgerrechten en mensenrechtenorganisaties om de gevangenen hetzij vrij te laten [56], hetzij te berechten in Amerikaanse Federale rechtbanken, waar wel de formele criteria voor een eerlijk proces aanwezig zijn. Momenteel is het zo, dat sommige terreurverdachten wel en andere niet voor een Federale rechtbank mogen verschijnen. [57]
OVERBRENGING GEVANGENEN NAAR ILLINOIS
Recentelijk is het voornemen van de Amerikaanse regering kenbaar gemaakt, de gevangenen na de sluiting van Guantanamo Bay over te brengen naar een te bouwen gevangenis in Ilinois. [58] Wanneer de rechtspositie van de gevangenen niet kan worden gegarandeerd, is die Guantamamo-sluiting slechts een formaliteit en gaat hetzelfde onrecht door onder een nieuw jasje.
En tenslotte wordt uit het oog verloren, dat weliswaar het voornemen is, Guantanamo Bay te sluiten, maar dat andere Amerikaanse gevangenkampen, zoals Bagram in Afghanistan, waar ook mensen worden vastgehouden zonder vorm van proces, gewoon open blijven. [59]
DEEL IV
VREDESDUIF PRESIDENT OBAMA
GEZAKT VOOR EXAMEN
OBAMA EN DE VRIJLATING VAN DE TERMINAAL ZIEKE LOCKERBIE VEROORDEELDE
Van iemand, die de meest prestigieuze Vredesprijs in ontvangst neemt, mag, naast respect voor mensenrechten, ook in het algemeen compassie worden verwacht, zeker wanneer het terminaal zieke gevangenen betreft. Of het hier de ”eigen natie” of ”tegenstanders” betreft, zou geen rol mogen spelen. Vredesduif en changeman Obama toonde zich echter tegenstander van de vrijlating op humanitaire gronden door de Schotse regering, van de terminaal zieke Lockerbie veroordeelde, de heer Megrahi.[60]
Niet alleen getuigt dit standpunt van een gebrek aan respect voor universele humanitaire waarden, maar ook van een beschamend gebrek aan beschaving. [61] ”De beschaving van een land valt af te meten aan de wijze waarop wij met onze tegenstanders omgaan”, heeft eens een wijs man gezegd.
Voor deze test is Obama in alle opzichten gezakt. Het Nobelprijscomite had een dergelijk standpunt in haar overwegingen van al dan niet toekennen moeten betrekken.
DEEL V
VREDESDUIF PRESIDENT OBAMA
HET MIDDEN-OOSTENCONFLICT
GEEN CHANGE, MAAR VOORTGEZETTE STEUN AAN DE ISRAELISCHE BEZETTING
Een van de belangrijkste conflicten, waarmee Obama gedurende zijn ambtsperiode mee te maken zal krijgen is het Midden-Oostenconflict. Duidelijk is, dat de Amerikaanse standpuntinname en vooral beleidsdaden van grote betekenis zullen zijn.
Hoewel niet te voorspellen is, hoe Obama zich hierin verder zal opstellen, geeft zijn houding in het Midden-Oostenconflict tot nu toe, bepaald geen reden tot het uitreiken van de Nobelprijs voor de Vrede.
”VREDESBESPREKINGEN”
TUSSEN BEZETTER EN ONDERDRUKTE?
EEN LACHERTJE
Weliswaar heeft hij aangekondigd, te streven naar hernieuwde ”vredesbesprekingen”, maar gezien de status van Israël als bezettende macht en de Palestijnen als bezette natie, is er geen sprake van gelijke partijen aan de onderhandelingstafel. Van een Nobelprijswinnaar mag verwacht worden, dat hij ”vrede” koppelt aan gerechtigheid en mensenrechten.
In geval van het Midden-Oostenconflict zou het dus Obama’s cruciale taak moeten zijn, op te roepen tot de beëindiging van de nu reeds 42 jaar durende Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden, conform VN Veiligheidsraadsresolutie 242, dd 1967. [62] Maar een oproep is niet voldoende: ook zouden als pressiemiddel sancties achter de hand moeten gehouden worden.
COSMETISCHE VERBETERINGEN
STOPZETTING NEDERZETTINGENBOUW
Niets is echter minder waar. Het enige, dat Obama tot nu toe heeft gedaan is het voorstellen van enkele cosmetische verbeteringen, zoals zijn pleidooi voor de verdere stopzetting van de nederzettingenuitbreiding [63], terwijl ALLE in bezet Palestijns gebied gebouwde nederzettingen in strijd zijn met het Internationaal Recht en dus ontmanteld zouden moeten worden. [64] Ook wordt onverminderd de jaarlijkse militaire steun aan Israel van ruim 3 miljard dollar voortgezet. [65]
VREDE EN MENSENRECHTEN
OBAMA’S SCORE: EEN 1 VOOR DE MOEITE
Het is reeds gezegd: Vrede kan niet worden losgezien van vrijheid en mensenrechten.
Vrijheid betekent in het Midden-Oostenconflict een beëindiging van de Israëlische bezetting, ontmanteling van alle nederzettingen, het afbreken van de Muur, erkenning Palestijns recht op terugkeer en herstelbetalingen aan het Palestijnse volk voor al het doorstane leed. Want het leed is groot, met een 42 jaar durende bezetting.
Mensenrechten betekent Obama’s betrokkenheid van de gedurende zijn ambtsperiode door de Israëlische bezetter gepleegde mensenrechten en oorlogsmisdaden, waarvoor de VS, door de steun aan Israël, politiek en moreel medeverantwoordelijk is. Daarin slaat Obama een pover en beschamend figuur, door iedere steun te weigeren aan het Goldstone-rapport, dat zowel de door Israël als Hamas gepleegde oorlogsmisdaden in het Israëlische Gaza-offensief [2008-2009] aan de kaak heeft gesteld. [66] [67] en [68]
Dit rapport is goedgekeurd door de VN-Mensenrechtenraad en de resultaten komen overeen met rapportages van zowel Human Rights Watch, Amnesty International als het Internationale Rode Kruis. [69] en [70]
Deze Obama houding toont overduidelijk, dat de Amerikaanse Midden-Oostenpolitiek, op enige cosmetische kritiek op Israël na, nog niets is veranderd. Aan Obama de twijfelachtige ”eer” om voor zijn Midden-Oostenbeleid een dikke onvoldoende uitgereikt te krijgen. Geen nul, maar een 1 voor de moeite.
EPILOOG:
Vrede, vrijheid en mensenrechten gaan hand in hand. Er mag dan ook verwacht worden, dat de Nobelprijs voor de Vrede wordt uitgereikt aan mensen of organisaties, die deze principes uitdragen.
Goede voorbeelden zijn Henri Dunant en Dr Martin Luther King. Beschamende voorbeelden zijn de vroegere minister van Buitenlandse Zaken Kissinger en de Israëlische oud premier Menachem Begin.
Obama moet helaas geschaard worden in de categorie ”beschamende voorbeelden’.
Dat blijkt wel uit zijn opvoering van de oorlog in Afghanistan, zijn ”prolonged detention” plan tav terreurverdachten en het ruim baan, dat hij geeft aan de Israëlische bezetter.
Het is dan ook zaak om door zijn voor het internationaal podium bestemde schoonklinkende woorden heen te kijken [71], terwijl hij intern heel andere taal bezigt. [72]
De Nobelprijs moet weer bestemd zijn voor diegenen, die het werkelijk verdienen
Mensen en vredesactivisten.
Anders heeft deze prijs zijn langste tijd gehad. [73]
(Uitpers nr. 116, 11de jg., januari 2010)
Voetnoten
[1] UITTREKSEL TESTAMENT ALFRED NOBEL
VOLLEDIGE TESTAMENT ALFRED NOBEL
WIKIPEDIA
NOBELPRIJS VOOR DE VREDE
[2] THE INDEPENDENT
Full Text of Obama’s Nobel Peace Prize speech
DECEMBER 10, 2009
NRC 10 DECEMBER 2009
”Obama: oorlog soms nodig voor vrede”
[3] Oorspronkelijke citaat Malcolm X
”You can’t separate peace from freedom, because no one can be at peace unless he has his freedom”.
[9] Zoals bekend was Henri Dunant de oprichter van het Internationale Rode Kruis
Frederic Passy streed als vredes en mensenrechtenactivist voor het geweldloos oplossen van conflicten tussen Staten, voor verbetering van de arbeidsomstandigheden in Frankrijk en tegen het kolonialisme
HENRI DUNANT
FREDERIC PASSY
BERTHA VON SUTTNER, VREDESACTIVISTE EN AUTEUR VAN ”DIE WAFFEN NIEDER”
[10] HENRY KISSINGER, MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN
Voormalig Nationaal Veiligheidsadviseur en Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken onder president Nixon. Verantwoordelijk voor de bombardementen op Cambodja in 1969 en 1970, waarbij 800.000 burgers werden gedood.
AMNESTY ENCYCLOPEDIE
WAPENS, CHEMISCHE EN BIOLOGISCHE
Mede-verantwoordelijk voor de grootschalige bombardementen op Noord-Vietnam, waarbij chemische wapens werden ingezet.
PREMIER MENACHIN BEGIN
Als commandant van de zionistische politiek-militaire organisatie Irgoen, een van de hoofdverantwoordelijken voor de massaslachting in het Arabische dorp Deir Yassin in 1948, waarbij tussen 100 en 150 Palestijnse burgers werden gedood.
Eveneens is hij als premier verantwoordelijk voor de grootschalige bombardementen op burgerdoelen [steden] tijdens de Libanon-oorlog in 1982, waarbij duizenden Libanese burgers om het leven zijn gekomen, als voor het drama rond de massaslachtingen in de Palestijnse vluchtelingenkampen Sabra en Shatila [de latere premier Sharon was hoofdverantwoordelijk als minister van Defensie].
Pas op!
Link onderstaande bevat gruwelijke foto
[12] Deze ”vredesakkoorden” waren vaak gebaseerd op de realiteit van de bestaande machtsverhoudingen en hielden geen werkelijk rechtvaardige vrede in. Zo was het tussen de Israëlische premier Begin en de Egyptische president Sadat gesloten ‘Camp David Akkoord” [onder de auspiciën van Israëls Beschermheer de Verenigde Staten], gebaseerd op de vrede tussen Israël en Egypte [ontruiming door Israëlvan in 1967 bezette Eyptische gebieden], daarbij voorbijgaand aan de essentie van VN Veiligheidsraadsresolutie 242 [dd 1967], die eiste, dat Israël zich uit ALLE in 1967 bezette gebieden zou terugtrekken, waaronder de Palestijnse en de Syrische Golanhoogte. Terecht werd dan ook het Camp David Accoord als verraad aan de Palestijnen beschouwd, wier rechten buiten beschouwing werden gelaten. Overigens kreeg premier Begin deze Nobelprijs samen met president Sadat en de Amerikaanse president Carter.
[13] DE PERS 3 APRIL 2009
OBAMA WIL WERELD ZONDER KERNWAPENS
Zie verder noot 6
”Tegelijk verklaarde Barack Obama voor de Verenigde Naties dat hij voorstander is van een kernwapenvrije wereld. Dat standpunt is niet zo radicaal als het lijkt, zegt Hans Blix [voormalig VN wapeninspecteur, die concludeerde, dat er geen massavernietigingswapens waren in Irak, TOEVOEGING ASTRID ESSED]. “Obama is zeker geen voorstander van een unilaterale ontwapening.”……………………
………………………………………………….
”Hij moet daarvoor eerst proberen om het Kernstopverdrag door het Congres te laten ratificeren. Het is niet zeker of dat wel lukt. Zijn eigen parlement zou zijn grootste vijand kunnen zijn.”
OBAMA EN MEDVEDEV ACCOORD OVER BEPERKING KERNWAPENS
[15] NOS TELETEKST 2 DECEMBER 2009
”07:42 02 December 2009
Obama: 30.000 man naar Afghanistan
VOLKSKRANT 2 DECEMBER 2009
”Extra troepen snel naar Afghanistan”
”Er valt dus uiteraard heel wat te zeggen over het feit dat deze president een prijs krijgt terwijl hij een illegale oorlog in Irak voert en die in Afghanistan zelfs uitbreidt, terwijl hij het grootste budget voor defensie ter wereld verder zet en geen enkele militaire basis van zijn land waar ook ter wereld sluit (hij zou heel wat meer kunnen besparen dan pakweg de Belgische regering op dat gebied!). Natuurlijk is het hypocriet om een dergelijk man een vredesprijs toe te kennen, laat staan de meest prestigieuze vredesprijs die er bestaat: de Nobelprijs.”
Bron:
UITPERS NOVEMBER 2009
LODE VANOOST
”NOBELPRIJS IS NIET MEER VAN DEZE TIJD”
[16] Volledige tekst redevoering president Obama bij de uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede:
THE INDEPENDENT 10 DECEMBER 2009
”OBAMA DEFENDS WAR AS HE ACCEPTS NOBEL PEACE PRIZE”
[18] ”De geschiedenis herhaalde zich bij Afghanistan. Er was geen sprake van een militaire aanval van Afghanistan op welk land dan ook. Er was sprake geweest van een terroristische actie, met vreselijke gevolgen. Maar die terroristische actie was een éénmalige, unieke gebeurtenis, waaraan geen verdergaande strijd tegen de Verenigde Staten door vijandelijke gewapende militaire eenheden was verbonden………….
…………………………………………………
”De Amerikaanse regering stelde aan het Taliban-regiem een ultimatum om Bin Laden uit te leveren, maar weigerde om enig bewijs aan te dragen dat Bin Laden verantwoordelijk was voor de terroristische actie van 11september 2001. Reeds ingevolge de verdragen van Den Haag en het Handvest van de Volkenbond was het verboden om op grond van een ultimatum tot militaire actie over te gaan. In het kader van het Handvest van de Verenigde Naties is een dergelijke handelwijze zonder meer uitgesloten.”
Straffeloze medeplichtigheid
mr. Meindert J.F. Stelling
voorzitter Tribunaal voor de Vrede
15 maart 2008
ZIE OOK:
VD AMOK JAARGANG 10, NR 5, 2001
HANS LAMMARANT [REDACTEUR VLAAMS PACIFISTISCH TIJDSCHRIFT FORUM VOOR VREDESACTIE]
AFGHANISTAN EN INTERNATIONAAL RECHT
VERGELDING OF ZELFVERDEDIGING
UITPERS MAART 2008
ASTRID ESSED: ”NEDERLANDSE MILITAIRE DEELNAME IN AFGHANISTAN/WEDEROPBOUWMISSIE OF BEZETTINGSMACHT”
[19] VD AMOK JAARGANG 11, NUMMER 1, 2002
OORLOGSRECHT
JURIDISCHE BEOORDELING OORLOG TEGEN AFGHANISTAN
Meindert Stelling voorzitter Vereniging van Juristen voor de Vrede [Zie onder noot 18, artikel van dezelfde auteur]
AANTALLEN AFGHAANSE BURGERSLACHTOFFERS
ONDERZOEK PROFESSOR HEROLD:
MARC W HEROLD
”WHO WILL COUNT THE DEAD?
US MEDIA FAIL TO REPORT CIVILIAN CASUALTIES IN AFGHANISTAN”
COMMONDREAMS, 21-12-2001
ROBERT JENSEN AND RAHUL MAJAHAN
”WE CAN’T JUST FORGET ABOUT DEAD AFGHAN CIVILIANS”
UITPERS MAART 2008
ASTRID ESSED
”NEDERLANDSE MILITAIRE DEELNAME IN AFGHANISTAN/WEDEROPBOUWMISSIE OF BEZETTINGSMACHT”
[20] Hierbij refereer ik aan het ”echte” terrorisme, namelijk militaire aanvallen op burgerdoelen, die streng zijn verboden door het Internationaal Recht. Dit in tegenstelling tot militaire aanvallen op combattanten [militairen en/of strijders], die wel zijn toegestaan en zeker zijn gelegitimeerd wanneer er sprake is van een bezettingssituatie.
ZIE OOK
VD AMOK JAARGANG 11, NUMMER 1, 2002
MANIFEST TEGEN DE NIEUWE OORLOG
VOEDINGSBODEM TERRORISME
”Neem de voedingsbodem van het terrorisme weg Militaire acties zullen geen einde maken aan het terrorisme. De keuze voor militaire acties vloeit voort uit de bestaande machtspositie en de arrogantie van de macht, waarbij alleen de slachtoffers aan eigen kant tellen. Het terrorisme maakt juist gebruik van de verbittering en woede over de onmacht.”
RUSSISCHE OORLOGSMISDADEN TSETSJENIE
VD AMOK JAARGANG 11, NUMMER 1, 2002
OOK IN TSJETSJENIE ”STRIJD TEGEN TERRORISTEN”
”Zware luchtaanvallen waren het gevolg en een grondoorlog werd op beperkte schaal gevoerd. Ziekenhuizen, marktpleinen, vluchtelingenstromen en moskeeën werden door de Russen gebombardeerd en aangevallen en duizenden Tsjetsjeense burgers gedood. Honderdduizenden Tsjetsjenen zijn van huis en haard verdreven.”
Zie ook mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch
[21] Zoals bekend is Israël sinds 1967 bezettingsmacht in zowel de Palestijnse gebieden [De Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en Gaza] en heeft nooit gehoor gegeven aan VN Veiligheidsraadsresolutie 242 dd 1967, om zich uit de in de juni-oorlog veroverde gebieden [waaronder de Palestijnse en de Golanhoogte] terug te trekken.
Alleen de veroverde Egyptische gebieden zijn ”teruggegeven” bij het na taaie onderhandelingen bereikte Camp Davidaccoord in 1977 [waarvoor Begin, Sadat en Carter de Nobelprijs voor de Vrede hebben gekregen].
De directe gevolgen van die bezetting zijn onderdrukking, vernederingen en gepleegde oorlogsmisdaden, waarvan een van de beruchtste de vorig jaar gepleegde Israëlische aanval op Gaza en de blokkade van Gaza.
Zie ook:
UITPERS ASTRID ESSED FEBRUARI 2009
”VUILE OORLOG TEGEN DE PALESTIJNSE BURGERBEVOLKING”
UITPERS ASTRID ESSED FEBRUARI 2008
”BLOKKADE GAZA/MISDAAD TEGEN DE MENSELIJKHEID”
UITPERS ASTRID ESSED SEPTEMBER 2005
”GAZA BLIJFT BEZET GEBIED”
[22]
”Make no mistake”
REACTIE van President Bush na de aanslagen van 11 september 2001
Letterlijk staat er: ”Make no mistake, the United States will hunt down and punish those responsible for these cowardly acts.”
Zie: AMERICAN RHETORIC RHETORIC OF 9-11
[23] Afghanistan ligt bezaaid met landmijnen. Hierdoor vallen nog geregeld slachtoffers, vooral kinderen.160 Volgens het UN Mine Action Centre for Afghanistan (UNMACA) worden maandelijks gemiddeld 57 Afghanen het slachtoffer van een landmijn.161
IN HET AMBTSBERICHT WORDT VERWEZEN NAAR
[160] Report of the Secretary General, ‘The situation in Afghanistan and its implications for international peace and security’. 10.03.09.
EN [161] US State Department – Afghanistan: Country Report on Human Right Practises, 25.02.09.
Zie:
MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN
ALGEMEEN AMBTSBERICHT AFGHANISTAN
MAART 2009
BLZ 37
[24] VOLKSKRANT 6 OCTOBER 2008
”OORLOG IN AFGHANISTAN GAAN WE NIET WINNEN”
[25] ISAF
”ISAF, in support of the Government of the Islamic Republic of Afghanistan, conducts operations in Afghanistan to reduce the capability and will of the insurgency, support the growth in capacity and capability of the Afghan National Security Forces (ANSF), and facilitate improvements in governance and socio-economic development, in order to provide a secure environment for sustainable stability that is observable to the population.”
Bron:
”Our mission”
 
EINDE ARTIKEL
ZIE VOOR NOTEN, BEHORENDE BIJ INLEIDING
OF
Reacties uitgeschakeld voor Terugkeer van de Taliban/Vreemde bezetting op Afghaanse bodem/II
TERUGKEER VAN DE TALIBAN/VREEMDE BEZETTING OP AFGHAANSEBODEM/DEEL 1
‘We have expelled the foreigners and I would like to congratulate the whole nation on this,’ Taliban spokesman Zabihullah Mujahid said in Kabul, Afghanistan [Rahmat Gul/AP Photo] WOORDVOERDER TALIBAN OP EERSTE PERSCONFERENTIE
LEZERS! Nu de Taliban, na de terugtrekking van de Westerse bezettingstroepen,weer in Afghanistan vaste voet onder de grond gekregen hebben [1] vind ikhet van belang, twee oudere artikelen van mij te publiceren, omdat zij vertellen,wat de mainstream pers tracht te verzwijgen, dat de vanaf de aanval op Afghanistan gepleegde VS/NAVO aanwezigheid in Afghanistan niets meerof minder dan een buitenlandse bezetting was, die, samen met hun Afghaanse ”consorten” bekende of meer verzwegenoorlogsmisdaden op zijn geweten heeft [2] naast de reguliere onderdrukkingEn uiteraard:De Taliban, die trouwens het volste recht hadden, zich te verzetten tegen diebuitenlandse bezetter [3] heeft zich zonder twijfel schuldig gemaakt aanonderdrukking en misdaden [4]Dus van mijn kant geen enkele poging om de Taliban als alternatief voor detoekomst van het Afghaanse volk te zien.Maar het is WEL zo, dat er maar EEN is, die beslist over Afghanistan endat is het Afghaanse volk zelf.Nogmaals, het Westen had en heeft ook in de toekomst, niets in Afghanistante zoeken!Zie ook de eerste Persconferentie van de Taliban, na de machtsovername![5] ASTRID ESSED [NOTEN, DIE BIJ BOVENSTAANDE HOREN, GEHEEL ONDERINMIJN ARTIKEL] NU HET ARTIKEL ASTRID ESSED, GESCHREVEN VOOR DE PROGRESSIEF-KRITISCHE WEBZINE UITPERS.BE IN MAART2008 NEDERLANDSE MILITAIRE DEELNAME IN AFGHANISTAN: WEDEROPBOUWMISSIE OF BEZETTINGSMACHT! https://www.uitpers.be/nederlandse-militaire-deelname-in-afghanistan-wederopbouwmissie-of-bezettingsmacht/
”Wie in modder roert, moet niet verbaasd zijn, vieze handen te krijgen”
Anoniem
Voorwoord:
Bij de Sovjet-Russische inval en herbezetting van het voormalige Tjechoslowakije, in 1968, ter onderdrukking van de opkomende liberaliserende stromingen, werd een Tsjechisch dorp veroverd. Op een door de Russische troepen bijeengeroepen gemeenteraadsvergadering merkte de burgemeester op: “Bent u gekomen om mijn land te bezetten’” . “Neen, om u te beschermen”, merkte de Russische legeraanvoerder op.
Aan deze woorden dacht schrijfster dezes, toen zij een artikel las over het verhoogde Nederlands militair offensief tegen het in Uruzgan aanwezige Taliban verzet. [1]
Evenals deze Russische legeraanvoerder wordt door het merendeel van de Nederlandse politici, legerautoriteiten, en de media, de realiteit van de Nederlandse deelname aan de oorlog in Afghanistan omgezet in schoonklinkende termen als ”vredesmissie”, ”hulp bij de wederopbouw”, ”bescherming tegen de Talibanterreur” en ”bevrijding van Afghanistan’’ etc. [2]
Een wijs man heeft eens gezegd, dat niets politici zo goed uitkomt als een kort geheugen.
Het is daarom niet verwonderlijk, dat kennelijk in de Nederlandse politieke herinnering is weggezakt, dat de Nederlandse militaire aanwezigheid, nog afgezien van de politieke intentie, een nasleep is van de in 2001 door de Britten en Amerikanen gevoerde illegale en vuile oorlog tegen Afghanistan, met de logistieke en politieke NAVO-steun.
Een terugblik:
Brits-Amerikaanse aanval op Afghanistan:
1 In strijd met het Internationaal Recht:
Nog afgezien van de bij de Brits-Amerikaanse aanval op Afghanistan gepleegde oorlogsmisdaden, is deze aanval in strijd geweest met het Internationaal Recht, aangezien er geen sprake is geweest van een Mandaat door de VN Veiligheidsraad. [3]
2 Aanleiding tot de aanval:
Als directe aanleiding tot de aanval is aangevoerd de echte of vermeende betrokkenheid van Osama bin Laden bij de WTC aanslagen en de mede-betrokkenheid van de Taliban-regering in Afghanistan. Opvallend echter is het feit, dat er tot op heden geen op harde feiten gebaseerd aantoonbaar bewijs is geleverd is voor een eventuele betrokkenheid van Osama bin Laden, laat staan de Taliban-regering. Een door de toenmalige Taliban-regering gedaan verzoek aan de Amerikaanse president Bush, tot het leveren van bewijzen voor eventuele schuld van Bin Laden te overleggen [ivm met de door president Bush geëiste uitlevering van bin Laden aan de VS], werd afgewezen.
Hierdoor rees op zijn zachtst gezegd het vermoeden, dat gefundeerde bewijzen ontbraken.
Deze indruk werd nog bevestigd door de stelselmatige weigering van de toenmalige Nederlandse premier Kok, zowel aan het Parlement als de fractievoorzitters van de grote partijen inzage te geven in het aan de NAVO-ministers overhandigde Amerikaanse bewijsmateriaal.
Fundamenteel is echter, dat bij de opsporing van eventuele verantwoordelijken voor een aanslag, slechts juridische middelen dienen te worden ingezet en dat een oorlog, die naar alle waarschijnlijkheid onschuldigen treft, een zowel humanitair als internationaal-rechtelijk onacceptabel middel is.
Aanval op Afghanistan:
Mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden:
De feitelijke Brits-Amerikaanse aanval op Afghanistan is gepaard gegaan met een groot aantal mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden, zowel betreffende de wapenkeuze als directe militaire handelingen
a Wapenkeuze: Gebruik van clusterbommen:
Een van de grondregels van het Internationaal Humanitair Oorlogsrecht is, dat er, door alle conflictspartijen, te allen tijde onderscheid gemaakt dient te worden tussen combattanten [militairen en strijders] en non-combattanten [burgers]. Dit geldt zowel voor directe militaire handelingen als het gebruik van de wapens, die beperkt dienen te blijven tot precisiewapens.
Een clusterbom echter is een bom, die ongeveer 200 bommetjes uitspuugt, die over een groot gebied kunnen exploderen. Het moge evident zijn, dat het risico, dat hierbij burgers worden getroffen, levensgroot is. Bovendien kan een clusterbom zich bij niet ontploffing ontwikkelen tot landmijnen, waardoor nog jaren na de beëindiging van een oorlog, burgerslachtoffers kunnnen vallen. Met name spelende kinderen zijn hiervan vaak het slachtoffer. Volgens het Verdrag van Ottawa is het gebruik van landmijnen verboden. [4]
Ten gevolge van dit gebruik van clusterbommen zijn er naar schatting, tussen de 1000 tot 4000 Afghaanse burgerdoden gevallen, in een periode van twee maanden. [5]
b Andere directe militaire handelingen:
Bovendien hebben de Brits-Amerikaanse troepen zich eveneens schuldig gemaakt aan buitengerechtelijke executies van echte of vermeende Al Qaeda en Taliban-aanhangers en was er sprake van gedoging van ernstige mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden door de ”bondgenoot”, de Noordelijke Alliantie.
Een door Amnesty en Human Rights Watch geëist onderzoek naar een aantal echte of vermeende mensenrechtenschendingen, zoals tijdens de gevangenisopstand in Masar Al Sharif, waarbij sprake was van directe militaire Brits-Amerikaanse betrokkenheid, werd door de Brits-Amerikaanse autoriteiten afgewezen
c Mensenrechtenschendingen:
Behandeling gevangenen:
Eveneens was en is er sprake van martelingen en mishandelingen van krijgsgevangenen, o.a. in gevangenkampen als Kandahar en Guantanamo Bay. Daarnaast is er eveneens sprake van detentie zonder vorm van proces. Het bekendste voorbeeld is Guantanamo Bay, maar ook in andere Amerikaanse gevangenkampen in Afghanistan, was en is daarvan sprake.
NA DE OORLOG:
Nieuwe Afghaanse regering
Evident is, dat de Taliban-regering zich tijdens haar machtsperiode schuldig heeft gemaakt aan ernstige mensenrechtenschendingen. Echter, bij de na de nederlaag van de Taliban aangetreden regeringen, was al evenmin sprake van de handhaving van de mensenrechten
Vrouwenonderdrukking werd gecontinueerd, er was in een groot deel van het land sprake van ernstige schendingen van mensenrechten van gevangenen, alsmede het schieten op ongewapende demonstranten, in enkele gevallen met dodelijk gevolg.
Veiligheid Afghanistan?
Ook de door de vanaf 2002 in Afghanistan aanwezige als vredesmacht betitelde ISAF nagestreefde ”veiligheid” van Afghanistan, kan en kon niet worden gegarandeerd. Zo vinden ondanks het door buitenlandse troepen zwaarbewaakte Kaboel met regelmaat door groeperingen van verschillende politieke pluimage aanslagen plaats. In o.a..het midden en Westen van Afghanistan is sprake van een hevige strijd tussen krijgsheren van verschillende al dan niet politieke origine [soms pro-Taliban, soms pro-Noordelijke Alliantie, soms maffiosi] en in het Zuiden strijden de Brits-Amerikaanse [en Canadese en Nederlandse] troepen tegen het Taliban-verzet.
De situatie voor de Afghaanse bevolking zo onveilig, dat zelfs het reizen tussen twee steden moeilijk, zo niet onmogelijk is, op straffe te worden overvallen door struikrovers en plaatselijke illegale ”tolheffers” [onder het mom, ”tol” te moeten betalen, worden reizigers beroofd].
DE NEDERLANDSE MILITAIRE AANWEZIGHEID IN AFGHANISTAN
Voorgeschiedenis:
Hoewel bij de huidige ”Uzurgan-missie” sprake is van de grootste Nederlandse militaire inbreng in Afghanistan, waren de Nederlanders reeds in 2002 actief in de door de NATO geleide ISAF troepenmacht”, waarover in de beginfase Nederland en Duitsland het bevel voerden.
URUZGAN MISSIE
Echt actief werd Nederland echter pas na de dd 2-2-2006 door de Tweede Kamer goedgekeurde ”Uzurgan–missie”, waarbij Nederlandse militairen werden uitgezonden naar de zuidelijke Afghaanse provincie Uzurgan, waar een hevige strijd woedde en nog woedt tussen de Brits-Amerikaanse troepen [later terzijde gestaan door de Canadezen] enerzijds en het Taliban-verzet anderszijds.
a Discussie over ”missie” uitzending
Groot in eigenbelang, klein in mensenrechten en principiële keuzes.
Voorafgaande aan de Nederlandse troepenuitzending naar Uzurgan heeft een stevige parlementaire discussie plaatsgevonden tussen voor en tegenstanders. Opvallend echter was, dat er hierbij geen sprake was van een principiële discussie, maar dat deze veelal werd bepaald door pragmatische argumenten.
Veiligheid Nederlandse militairen
Zo liet vooral de links-liberale partij D’66 zich leiden door het wellicht zeer gevaarlijke karakter van deze ”missie”. Op zich een merkwaardig argument, aangezien er niet alleen sprake was van goed getrainde militairen, die zelf voor de professie van militair gekozen hadden, maar vanzelfsprekend de uitzending naar ieder oorlogsgebied, of het nu Uruzgan of een ander gebied is, gevaarlijk is.
Zorgwekkender is echter, dat de Nederlandse politiek gespeend was van iedere reflectie over het feit, dat militaire deelname aan de Amerikaanse oorlogshandelingen direct impliceert de ondersteuning van een bezettende macht. Hierbij werden de Nederlandse troepen, of zij nu de bevolking met de zogenaamde ”Dutch approach” tegemoet traden of niet, automatisch politiek en moreel medeverantwoordelijk voor de Amerikaanse bezetting van Afghanistan.
Het is dan ook verwonderlijk, dat er in de Nederlandse media wordt gesproken van ”aanslagen” tegen de Nederlandse troepenmacht, aangezien internationaalrechtelijk gezien iedere Afghaanse politieke groepering, dus ook de Taliban, gerechtigd is, zich te verzetten tegen het leger van een bezettende macht, alsmede legers van de haar ondersteunende bondgenoten, in casu Nederland.
Het gebruik van de terminologie ”wederopbouw” is dan ook niet alleen eufemistisch, maar ook misleidend, aangezien Nederland, als trouwe bondgenootvazal van de Verenigde Staten, als taak heeft het verzet tegen de buitenlandse troepen neer te slaan.
B Verzet tegen uitlevering gevangenen aan de VS:
Hoewel er dus geen sprake is geweest van een principieel parlementair verzet tegen de rol van Nederland als verlengstuk van de Amerikaanse bezettende macht, is er wel, met name door de Nederlandse links-progressieve partijen, bezorgdheid uitgesproken over een mogelijke uitlevering van krijgsgevangenen aan de VS [in verband met mogelijke detentie in Guantanamo Bay].
C Memorandum of Misunderstanding?
Dienaangaande is de Nederlandse regering met de Afghaanse regering het zogenaamde Memorandum of Understanding overeengekomen, dat echter in de praktijk geen harde garanties geeft ter voorkoming van uitlevering van gevangenen. Overeengekomen is namelijk slechts, dat de Afghaanse autoriteiten de Nederlandse ambassade in Kaboel op de hoogte stellen, wanneer een gevangene aan de VS wordt overgedragen. Mensenrechtenschendingen door de VS kunnen hierdoor niet worden voorkomen. Bovendien kan de overeenkomst eenzijdig en zonder opgaaf van redenen, met een opzegtermijn van 30 dagen, worden beëindigd.
Het enige, dat wel is bedongen is, dat aan de Afghanen uitgeleverde gevangenen niet zullen worden geëxecuteerd, aangezien Nederland, comform het EU-standpunt, tegen de doodstraf is
Terecht heeft Amnesty International deze overeenkomst betiteld als ”The Memorandum of Misunderstanding”. [6]
D Nonchalante Nederlandse houding tav uitlevering gevangenen, ondanks mogelijke mishandeling:
Naar aanleiding van recente berichtgeving, dat de Afghaanse autoriteiten zich schuldig zouden hebben gemaakt aan marteling van gevangenen, heeft Canada de uitlevering van krijgsgevangenen gestopt. Aangezien Nederland de uitlevering continueert, is zij wellicht schuldig aan medeverantwoordelijkheid voor foltering.
Hoewel Nederland als verdediging aanvoert de situatie van Afghaanse gevangenen regelmatig via diverse kanalen te controleren, dient mijns inziens bij dergelijke berichten geen enkel risico genomen te worden en de uitlevering te worden gestopt, omdat alle humanitair en internationaal-rechtelijk alle voorzorgen dienen te worden genomen om martelingen en mensenrechtenschendingen te voorkomen. [7]
Bovendien heeft Amnesty haar ernstige twijfels tav een adequate monitoring, door landen, die gevangenen hebben overgedragen aan de Afghaanse autoriteiten.
Zo zegt zij letterlijk mbt Britse en Nederlandse monitoring:
”The British and Dutch governments have informed AI that they have transferred detainees to Afghan authorities in these provinces. Both governments have stated that they try to ensure that their own officials monitor the detainees, in the British case on a monthly basis. However, as outlined later in the report, because of the prevailing security situation, independent monitoring of transferred detainees by the AIHRC and the ICRC is almost impossible. In this situation, while ISAF states have carried out occasional monitoring of transferred detainees, AI remains concerned that this cannot substitute for regular, independent monitoring.” [8]
Onlangs heeft Amnesty in een persbericht een oproep gedaan aan alle ISAF landen, de uitlevering van gevangenen aan de Afghaanse autoriteiten te stoppen [9]
E Afghaanse burgerdoden door Nederlandse militaire acties
Slag bij Chora
Ook betreffende Nederlandse militaire handelingen in Uzurgan zijn er redenen tot zorg over de naleving van het Oorlogsrecht. Universeel is immers het principe, dat bij iedere militaire actie, een strikt onderscheid gemaakt dient te worden tussen combattanten en non-combattanten.
Bij een gezamenljke Nederlandse en ISAF militaire actie dd juni 2007 zijn er echter meer dan 50 Afghaanse burgers om het leven gekomen, waarbij Nederland een omstreden pantserhouwitser heeft ingezet en de ISAF zwaar luchtgeschut, hetgeen sowieso buitenproportioneel is in een burgergebied. Eveneens zouden de Taliban zich aan oorlogsmisdaden hebben schuldig gemaakt.
Hoewel aanvankelijk door het Nederlandse Ministerie van Defensie aan de Tweede Kamer werd bericht, dat de meeste burgerdoden waren veroorzaakt door het optreden van de Taliban, werd dit later tegengesproken door een VN rapport [welks conclusie door Defensie werd verzwegen], dat juist stelde, dat de meeste burgerdoden door het Nederlandse vuur was veroorzaakt. [10]
Eveneens bekritiseerde de bevelhebber van ISAF in Kabul, de Amerikaanse generaal Dan MacNeill, de Nederlanders vanwege de inzet van de pantserhouwitser,zonder dat er een waarnemer in de frontlinies aanwezig was die kon zien waar de granaten terecht kwamen. [11]
Vast staat in ieder geval, dat o.a. door het optreden van de Nederlandse en ISAF militairen, een zo groot aantal doden is veroorzaakt, waarover de Afghaanse president Karzai zich terecht zeer fel uitliet. [12]
Overigens zijn er ook voor dit Nederlandse militaire optreden verschillende klachten gekomen over mishandeling van gevangenen door Nederlandse troepen. Onderzoeksjournalist A. Karskens heeft ook een kritisch artikel over het Nederlandse optreden geschreven. [13]
Epiloog
Resumerend kan gesteld worden, dat er geen sprake is van een Nederlandse bijdrage aan de ”wederopbouw” van Afghanistan, maar van een militaire ondersteuning van de Amerikaanse bezettingsmacht, waarbij eveneens sprake is geweest van een aantal vermoedelijke schendingen van het oorlogsrecht.
Hoewel de Taliban geen aantrekkelijk toekomstig regeerperspectief is, is het haar niet alleen internationaal-rechtelijk gelegitimeerd, zich te verzetten tegen de buitenlandse bezettingstroepen, maar is het alleen aan de bevolking van Afghanistan, de door haar gewenste Staatsvorm te kiezen. Volgens het VN Handvest heeft zij het zelfbeschikkingsrecht, net als alle andere volkeren ter wereld.
Wanneer dit niet wordt gerespecteerd door de buitenlandse bezettingstroepen en zij weigeren, zich terug te trekken, zal het verzet worden gecontinueerd en zal de ISAF, evenals de voormalige Russische bezettingsmacht leren, dat wie wind zaait, storm zal oogsten
[9] Oproep Ammesty aan de landen, die deelnemen aan de ISAF ”vredes” macht, geen gevangenen over te dragen aan de Afghaanse autoriteiten vanwege folteringsrisico
KABUL, Afghanistan (AP) — The Taliban swept into Afghanistan’s capital Sunday after the government collapsed and the embattled president joined an exodus of his fellow citizens and foreigners, signaling the end of a costly two-decade U.S. campaign to remake the country.
Heavily armed Taliban fighters fanned out across the capital, and several entered Kabul’s abandoned presidential palace. Suhail Shaheen, a Taliban spokesman and negotiator, told The Associated Press that the militants would hold talks in the coming days aimed at forming an “open, inclusive Islamic government.”
Earlier, a Taliban official said the group would announce from the palace the restoration of the Islamic Emirate of Afghanistan, the formal name of the country under Taliban rule before the militants were ousted by U.S.-led forces in the wake of the 9/11 attacks, which were orchestrated by al-Qaida while it was being sheltered by the Taliban. But that plan appeared to be on hold.
Kabul was gripped by panic. Helicopters raced overhead throughout the day to evacuate personnel from the U.S. Embassy. Smoke rose near the compound as staff destroyed important documents, and the American flag was lowered. Several other Western missions also prepared to pull their people out.
Though the Taliban had promised a peaceful transition, the U.S. Embassy suspended operations and warned Americans late in the day to shelter in place and not try to get to the airport.
Commercial flights were suspended after sporadic gunfire erupted at the Kabul airport, according to two senior U.S. military officials. Evacuations continued on military flights, but the halt to commercial traffic closed off one of the last routes available for fleeing Afghans.
Dozens of nations called on all parties involved to respect and facilitate the departure of foreigners and Afghans who wish to leave.
More than 60 nations released the joint statement distributed by the U.S. State Department late Sunday night Washington time. The statement says that those in power and authority across Afghanistan “bear responsibility — and accountability — for the protection of human life and property, and for the immediate restoration of security and civil order.”
The nations’ statement also says that roads, airports and border crossings must remain open, and that calm must be maintained.
Many people watched in disbelief as helicopters landed in the U.S. Embassy compound to take diplomats to a new outpost at the airport. U.S. Secretary of State Antony Blinken rejected comparisons to the U.S. pullout from Vietnam.
“This is manifestly not Saigon,” he said on ABC’s “This Week.”
The American ambassador was among those evacuated, officials said. He was asking to return to the embassy, but it was not clear if he would be allowed to. The officials spoke on condition of anonymity to discuss ongoing operations.
As the insurgents closed in, President Ashraf Ghani flew out of the country.
“The former president of Afghanistan left Afghanistan, leaving the country in this difficult situation,” said Abdullah Abdullah, the head of the Afghan National Reconciliation Council and a longtime rival of Ghani. “God should hold him accountable.”
Ghani later posted on Facebook that he left to avert bloodshed in the capital, without saying where he had gone.
As night fell, Taliban fighters deployed across Kabul, taking over abandoned police posts and pledging to maintain law and order during the transition. Residents reported looting in parts of the city, including in the upscale diplomatic district, and messages circulating on social media advised people to stay inside and lock their gates.
In a stunning rout, the Taliban seized nearly all of Afghanistan in just over a week, despite the billions of dollars spent by the U.S. and NATO over nearly 20 years to build up Afghan security forces. Just days earlier, an American military assessment estimated that the capital would not come under insurgent pressure for a month.
The fall of Kabul marks the final chapter of America’s longest war, which began after the Sept. 11, 2001, terror attacks. A U.S.-led invasion dislodged the Taliban and beat them back, but America lost focus on the conflict in the chaos of the Iraq war.
For years, the U.S. sought an exit from Afghanistan. Then-President Donald Trump signed a deal with the Taliban in February 2020 that limited direct military action against the insurgents. That allowed the fighters to gather strength and move quickly to seize key areas when President Joe Biden announced his plans to withdraw all American forces by the end of this month.
After the insurgents entered Kabul, Taliban negotiators discussed a transfer of power, said an Afghan official. The official, who spoke on condition of anonymity to discuss details of the closed-door negotiations, described them as “tense.”
It remained unclear when that transfer would take place and who among the Taliban was negotiating. The negotiators on the government side included former President Hamid Karzai, leader of Hizb-e-Islami political and paramilitary group Gulbudin Hekmatyar, and Abdullah, who has been a vocal critic of Ghani.
Karzai himself appeared in a video posted online, his three young daughters around him, saying he remained in Kabul.
“We are trying to solve the issue of Afghanistan with the Taliban leadership peacefully,” he said.
Afghanistan’s acting defense minister, Bismillah Khan Mohammadi, did not hold back his criticism of the fleeing president.
“They tied our hands from behind and sold the country,” he wrote on Twitter. “Curse Ghani and his gang.”
The Taliban earlier insisted that their fighters would not enter people’s homes or interfere with businesses and said they would offer “amnesty” to those who worked with the Afghan government or foreign forces.
But there have been reports of revenge killings and other brutal tactics in areas of the country the Taliban have seized in recent days. Reports of gunfire at the airport raised the specter of more violence. One female journalist, weeping, sent voice messages to colleagues after armed men entered her apartment building and banged on her door.
“What should I do? Should I call the police or Taliban?” Getee Azami cried. It wasn’t clear what happened to her after that.
An Afghan university student described feeling betrayed as she watched the evacuation of the U.S. Embassy.
“You failed the younger generation of Afghanistan,” said Aisha Khurram, 22, who is now unsure of whether she will be able to graduate in two months. She said her generation was “hoping to build the country with their own hands. They put blood, efforts and sweat into whatever we had right now.”
Sunday began with the Taliban seizing Jalalabad, the last major city besides the capital not in their hands. Afghan officials said the militants also took the capitals of Maidan Wardak, Khost, Kapisa and Parwan provinces, as well as the country’s last government-held border post.
Later, Afghan forces at Bagram Air Base, home to a prison housing 5,000 inmates, surrendered to the Taliban, according to Bagram district chief Darwaish Raufi. The prison at the former U.S. base held both Taliban and Islamic State group fighters.
END OF THE ARTICLE
[2]
HUMAN RIGHTS WATCH
HOW US FUNDED ABUSES LED TO FAILURE
IN AFGHANISTAN
6 JULY 2021
As U.S. forces continue their withdrawal from Afghanistan, postmortems on the 20-year U.S.-led military intervention are underway. Predictably, many in the U.S. national security establishment are rehashing old debates about the conflict and what could have led to “victory” – more troops, looser rules of engagement, or more freedom to choose military targets. These arguments – uncannily similar to those made after the U.S. war in Vietnam – grievously devalue the devastating consequences of the war for Afghans — civilians and fighters alike.
The primary and defining characteristic of the armed conflict in Afghanistan over the last two decades has been harm to civilians caused by massive human rights abuses and war crimes by all sides. These rampant abuses have in turn fueled the cycle of conflict in numerous ways, including by inspiring recruitment to the insurgency, rendering political dialogue nearly impossible, and undermining efforts to promote stability through better governance. Successive U.S. administrations have largely perceived human rights more as an obstacle than as an essential component of addressing Afghanistan’s problems. This approach has been catastrophic.
I have spent much of these past 20 years talking to Afghans about the consequences of counterterrorism gone wrong – the civilian deaths and injuries that never made it into the Pentagon’s airstrike death count; the night raids that turned into summary executions targeting people who had the bad luck to live in a contested district; the torture of people in custody that destroyed lives and motivated revenge. I have also talked to many Afghans about the unforeseen consequences of these actions – the Taliban resurgence abetted by Afghan government abuses and corruption; the grievances and disillusionment that drove people to lose faith that post-2001 Afghanistan would be better; and the rise of the Islamic State (ISIS) in Afghanistan, an offspring of Pakistan pandering to Islamist extremism and Afghan warlords’ mis-governance in Afghanistan’s east.
The ground for what went wrong was laid early, long before the Taliban re-emerged, through squandered opportunities and the obliviousness or apathy of U.S. generals about atrocities being committed by Afghan forces, the U.S. military, and CIA units. Safe havens provided by Pakistan certainly helped pave the way for the Taliban’s return. But far too little attention has been given to what the United States did – and failed to do – in the years since 2001, and how U.S. decisions and policies essentially set the stage for failure.
Counterproductive Partnerships
Throughout, U.S. policy was guided by a number of myths. One was that the Afghan strongmen, warlords, and militia commanders the United States chose as allies in ousting the Taliban could help to provide security and stability, despite their records of abuses. In fact, the opposite proved to be the case. Persistent human rights abuses by warlords were a source of insecurity, and worse, over time, they fueled widespread resentment, undermined efforts to foster good governance at the local and national levels, and helped the Taliban obtain new support and recruits.
In late 2001, after Northern Alliance forces ousted the Taliban from the north, their militias – some led by men holding office today – carried out systematic attacks on Pashtun villages, raping women, summarily executing civilians, and stealing livestock and land. (Such attacks occurred as late as 2016, when militia forces under the former vice president, Abdul Rashid Dostum, terrorized Pashtun villages in Faryab, accusing them of supporting the Taliban.) The United States was inevitably linked to the abuses of its allies: In November 2001, Dostum’s forces massacred as many as 2,000 Taliban prisoners who were captured or had surrendered outside Kunduz. I visited the mass grave – littered with human hair and clothes – in February 2002, and later interviewed a survivor who had hidden, wounded, under a pile of bodies and escaped before the bulldozers came to bury the bodies. (The area, called Dasht-e Laili, has thousands of graves, including those of Hazara victims massacred by the Taliban in 1998, and Taliban prisoners killed by a Dostum rival in 1997). The United Nations initially refused to support a full investigation, and the United States rejected calls to protect the site. By 2006, local militias had destroyed the gravesite. But the Taliban and the families of those killed have not forgotten.
War crimes against Taliban prisoners also occurred in the south. In early 2002, former Taliban wrote to the new Afghan president, Hamid Karzai, offering to lay down arms and recognize the government. Instead, Gul Agha Sherzai, a powerful tribal leader the United States embraced, later accused of corruption, had them imprisoned and tortured by the National Directorate of Security (NDS), the intelligence agency created by the CIA in the months after the Taliban’s collapse. Others accused of Taliban links – whether true or not – also died under torture in NDS prisons or at CIA black sites. Some ended up at Guantanamo Bay. A number who were released or escaped later remobilized and helped lead the Taliban resurgence.
By 2005, Taliban forces were gaining ground and carrying out their own wave of atrocities. Suicide bombings – a new phenomenon for Afghanistan apparently adopted from the war in Iraq – emerged in 2005 with a wave of attacks targeting civilians. Human Rights Watch also documented increasing Taliban attacks on girls’ schools and assassinations of civilian officials.
At this time, another problematic U.S. ally came to prominence. Assadullah Khalid, now Minister of Defense, an important CIA contact after 2001 who was accused of sexual assault while governor of Ghazni, was named governor of Kandahar where he oversaw secret torture cells. A protegé of Khalid and Sherzai, Abdul Raziq, became head of the Kandahar border police, and later chief of police. He gained the support of NATO – who cared more about how his police could protect their forces than about Raziq’s litany of atrocities, including hundreds of enforced disappearances and torture of tribal rivals, civilians, and detainees. With high-level support by the United States and other NATO countries, Raziq escaped justice for his abuses. The Taliban killed him in 2018.
Sherzai became governor of Nangarhar, where he allied with local tribal leaders engaged in land grabbing. The infighting that followed created a vacuum exploited by militant groups from neighboring Pakistan, some of whom later proclaimed allegiance to the Islamic State in 2015. (The Islamic State of Khorasan Province, as it calls itself, has been weakened, but is believed responsible for a series of recent massacres of Hazaras, most recently targeting staff of the HALO Trust, a charity that has been clearing landmine in Afghanistan for decades, on June 9. That day, gunmen, who killed 10 and injured 17, demanded to know who among the deminers were Hazara.)
Abuses by warlords and security officials like Dostum, Sherzai, Khalid, and Raziq did not stop the Taliban from gaining ground or definitively weaken their forces. While it could be argued that the Taliban would have reemerged regardless, there is no doubt these widespread abuses provided fertile ground for new recruitment and alienated local communities caught between predatory U.S.-backed forces and the Taliban.
Civilian Casualties Undermine Public Support
As the fighting between the Taliban threatened more of Afghanistan after 2006, U.S. air operations expanded.
There’s a popular perception that except for an occasional mistake, civilian casualties from U.S. airstrikes are rare. Some civilian casualties were the result of deliberate misinformation provided by Afghan leaders to target rivals, like the December 23, 2001, airstrike that killed some 65 elders traveling to Kabul for Karzai’s inauguration. Despite evidence to the contrary, U.S. officials claimed for months the elders were al-Qaeda members. But it remains publicly unclear what led to mass civilian casualties in other strikes over the years, since the U.S. military has so often refused to release complete information about its investigations, even in cases with as many as 90 dead. For example, in Gardez in December 2003, when a US A-10 Warthog aircraft gunned down nine children in broad daylight. Or the massive sustained airstrikes in 2009, in western Farah province, that killed almost 100 civilians – mostly children – some of whom were blown into unrecognizable pieces.
Civilian deaths in Afghanistan from U.S. and NATO airstrikes jumped in 2007 and rose to over 500 in 2008. The deaths and injuries – plus poor investigations and infrequent condolence payments – caused such a public backlash that U.S. Gen. Stanley McChrystal ordered new directives to reduce civilian casualties. Numbers dropped. But after the withdrawal of most NATO forces in December 2014, the Taliban made new gains on the battlefield. The desperate effort to oust Taliban forces from Kunduz city, which briefly fell to the Taliban in late September 2015, led to the shocking U.S. gunship attack on a Médecins Sans Frontières hospital, which killed 42 patients, doctors, and other medical staff. The mistaken targeting was likely due to misinformation from Afghan government ground forces, and it cast a long shadow over U.S. claims that only insurgent forces were being targeted.
After that, civilian casualties from airstrikes soared as the Trump administration vastly increased air operations while removing directives prohibiting strikes on residential buildings and loosening rules on targeting. Between 2016 and 2020, 40 percent of all civilian casualties from U.S. and Afghan government airstrikes in Afghanistan – almost 1,600 – were children. In mid-2019, civilian casualties caused by Afghan government and U.S. forces briefly surpassed those carried out by the Taliban and Islamic State.
There is no question airstrikes significantly weakened Taliban forces (and decimated much of the Islamic State’s strongholds in Nangarhar), and no question that the Taliban’s own atrocities in urban areas increased, as Human Rights Watch documented in a 2018 report. But the psychological impact of so many civilian deaths and injuries from air operations, and the terror in rural Afghanistan inspired by the constant raids and special operations, may have done far greater damage in undermining support for the Afghan government than any military advantage gained.
Facing the Legacy of 20 Years of War
Air operations were only part of it. Today, Australia is grappling with the fallout of serious allegations about a pattern of potential war crimes its special forces committed during raids in Uruzgan province that included murdering children, kicking detainees off cliffs, and planting weapons on men whom they had summarily executed. The alleged crimes echo those of U.S. special forces, including the never-prosecuted 2012 murders of 17 civilians who were detained and tortured to death in Nerkh district. Afghan victims of such crimes never saw justice – which is why the International Criminal Court has sought an investigation into crimes by all parties to the conflict, including the U.S. military and CIA, as well as the Taliban and Afghan government forces. The U.S. response has been to reject the ICC’s jurisdiction and try to shut down any investigation.
It is also true that in these 20 years, Afghanistan saw progress in many areas. Since 2002, in cities under Afghan government control, millions of Afghan girls have gone to school and Afghan women have participated in public life, including holding political office, in greater numbers than ever before. In government-controlled areas, Afghan media play an active role in providing a forum for public debate, while also risking threats and violence from officials, security forces, government-backed militias, and increasingly the Taliban.
But these gains are fragile and limited and were achieved against a background of tremendous violence and abuse. In these 20 years, the propensity of the United States to prioritize short-term military gains over the creation of genuinely democratic institutions and the protection of human rights fatally undermined both the U.S. mission and the entire post-2001 State-building effort. Overreliance on airstrikes without adequate civilian protections, relying on abusive warlords to fill security and political leadership roles, and largely ignoring wholesale corruption and rights violations, fostered deep resentment and distrust of the U.S. and Afghan governments, grievously weakened Afghanistan’s military and political capacities, and made it far easier for the Taliban to gain ground.
As U.S. policymakers debate a new US posture toward Afghanistan, they should try to understand the true history of these last two decades and recognize that their mistakes were not in matters of troop numbers, rules of engagement, or military strategy or tactics. Instead, the mistakes were rooted in a basic failure to recognize that corruption and widespread human rights abuses – both by U.S. and Afghan government forces – sabotaged the overall enterprise. If the U.S. government does not learn from this history, it will find itself embracing policies – whether in Afghanistan now or elsewhere in the future – that repeat the same mistakes.
END OF THE ARTICLEREPORT HUMAN RIGHTS WATCHPAYING FOR THE TALIBAN’S CRIMESABUSES AGAINST ETHNIC PASHTUNS IN NORTHERN AFGHANISTANAPRIL 2002 https://www.hrw.org/reports/2002/afghan2/index.htm#TopOfPage ”Since the collapse of the Taliban regime in northern Afghanistan in November 2001, ethnic Pashtuns throughout northern Afghanistan have faced widespread abuses including killings, sexual violence, beatings, extortion, and looting. Pashtuns are being targeted because their ethnic group was closely associated with the Taliban regime, whose leadership consisted mostly of Pashtuns from southern Afghanistan.” SUMMARY OF THE HUMAN RIGHTS REPORTPAYING FOR THE TALIBAN’S CRIMESABUSES AGAINST ETHNIC PASHTUNS IN NORTHERN AFGHANISTANAPRIL 2002 https://www.hrw.org/reports/2002/afghan2/afghan0402.htm
Afghan strike forces backed by the US Central Intelligence Agency (CIA) have committed abuses “amounting to war crimes”, according to a new report.
Human Rights Watch (HRW) alleges the troops “committed summary executions and other grave abuses without accountability”.
These include extrajudicial killings, forced disappearances and attacks on healthcare facilities.
Afghanistan’s government told the BBC the current situation was unacceptable.
Disputing the report, the CIA said its covert operations were carried out in “accordance with law and under a robust system of oversight”.
This latest report comes after peace talks between the US and the Taliban collapsed in September.
‘I found my house was rubble’
Two Afghan men from Maidan Wardak province spoke to the BBC about alleged US-backed raids on their home.
One man named Masihurahman said he lost 12 members of his family, including his wife, four daughters and three sons, when a “huge bomb” was dropped on his village.
Another man, Wahidullah, said troops broke into his home and dragged him and his family out. He said they took them to the top of a mountain, where Americans “gave them the order” to carry out killings.
What does the HRW report say?
HRW’s report is based on interviews with dozens of local residents and witnesses to raids throughout Afghanistan, as well as local human rights groups. In full, it is titled: “They’ve shot many like this: Abusive night raids by CIA-backed Afghan strike forces”.
Seen by the BBC before its release on Thursday, the report documents 14 individual cases between late 2017 and mid-2019 in which CIA-backed Afghan strike forces allegedly committed abuses.
Forces conducted night raids, in which they dragged people out of their homes without prior warning. Among the allegations are claims they targeted medical staff who treated militants in contested or Taliban-controlled areas, and summarily executed or “forcibly disappeared” people in custody.
Moreover, the troops “seem to have unlawfully targeted civilians because of mistaken identity, poor intelligence, or political rivalries in the locality”. Civilian casualties from these raids have dramatically increased in the past two years, the report says.
“They are illustrative of a larger pattern of serious laws-of-war violations – some amounting to war crimes – that extends to all provinces in Afghanistan where these paramilitary forces operate with impunity,” it adds.
According to the report, the CIA has run counter-terrorism operations separate from the US military since 2001. It continues to recruit, arm, train and deploy paramilitary groups to tackle militants across the country, which one diplomat in the report referred to as “death squads”.
Since 2017, the US authorised these groups to call in air strikes even without US forces present, which HRW says has led to more strikes on residential buildings.
HRW has called on the Afghan government to immediately disband all pro-government armed groups and strike forces, fully investigate the allegations, end attacks on medical facilities and provide compensation to civilian victims.
What response has there been?
A spokesman for the Afghan president, Ashraf Ghani, told the BBC the government was taking the allegations in the report seriously.
Separately, Afghanistan’s Office of the National Security Council said the HRW report “reflected some realities”, but stressed there was “some information that requires clarification”.
“We are undertaking further reform initiatives to enable us to deal with these issues,” the office said.
In a statement, the CIA rejected the HRW report, suggesting many of the allegations were “likely false or exaggerated”.
“We neither condone nor would knowingly participate in illegal activities, and we continually work with our foreign partners to promote adherence to the law,” the CIA said.
According to the article, these CIA-backed forces have worked “unconstrained by battlefield rules designed to protect civilians”, which has undercut US attempts to strengthen Afghanistan’s government and institutions.
One official quoted in the New York Times also “bluntly” accused the groups of war crimes.
In April 2019, the UN published a report showing for the first time civilian deaths by pro-government forces outstripping those by militants in the first quarter of the year.
Their report also highlights strike forces backed by “international military forces”, reiterating its concern that these groups “appear to act with impunity, outside of the governmental chain of command”.
What’s the latest with peace talks?
Hundreds of thousands have died in Afghanistan since US-led forces toppled the Taliban government in 2001, including tens of thousands of civilians.
US President Donald Trump seemed close to a deal with the Taliban in September. But the president abruptly called off peace talks after the militants admitted killing a US soldier.
VN AV Resolutie:2649 ” Affirms the legitimacy of the struggle of peoples under colonial and alien domination recognized as being entitled to the right of self-determination to restore to themselves that right by any means at their disposal; 2. Recognizes the right of peoples under colonial and alien domination in the legitimate exercise of their right to self-determination to seek and receive all kinds of moral and material assistance, in accordance with the resolutions of the United Nations and the spirit of the Charter of the United Nations;”
Taliban spokesperson addresses the public in first conference following the armed group’s takeover of Afghanistan.
Following the takeover of Afghanistan, the Taliban has held its first official news conference in Kabul, declaring that it wishes peaceful relations with other countries.
Taliban spokesman Zabihullah Mujahid promised Tuesday that the Taliban would respect women’s rights, forgive those who resisted them and ensure a secure Afghanistan as part of a publicity blitz aimed at convincing world powers and a fearful population that they have changed.
The group previously declared an “amnesty” across Afghanistan and urged women to join its government, trying to calm nerves across a tense capital city that only the day before saw chaos at its airport as thousands mobbed the city’s international airport in a desperate attempt to flee.
Here is the transcript:
“We have expelled the foreigners and I would like to congratulate the whole nation on this.
This is pride, not only for a limited number of people. This is a proud moment for the whole nation. This kind of pride is rare when it can be achieved. The whole nation, after the whole history of the nation and therefore, on the base of this I would like to congratulate the whole nation and I would like to welcome you.
Freedom and independence seeking is a legitimate right of every nation. The Afghans also use their legitimate right after 20 years of struggle for freedom and for emancipating the country from occupation, this was our right and we achieved this right.
And we would like to express our gratitude to almighty God for having brought us to this stage. I would like to thank God for giving freedom to this nation. The Islamic Emirate, after freedom of this nation is not going to [seek] revenge [on] anybody, we don’t have any grudges against anybody.
We know that we have been undergoing really challenging periods and crises, a lot of mistakes that were made that were an advantage to the occupiers. We want to make sure that Afghanistan is not the field of conflict, a battlefield of conflict anymore.
We have pardoned anyone, all those who had fought against us. We don’t want to repeat any conflict anymore again. We want to do away with the factors for conflict. Therefore, the Islamic Emirate does not have any kind of hostility or animosity with anybody; animosities have come to an end and we would like to live peacefully. We don’t want any internal enemies and any external enemies.
Undoubtedly, we are at a very historical stage. Our countrymen and women who have been waiting, I would like to assure that after consultations that are going to be completed very soon, we will be witnessing the formation of a strong Islamic and inclusive government, Inshallah, God willing. As the forces of the Islamic Emirate enter Kabul now this great development that has unfolded, we have not had any casualties. There have been some rioters who wanted to take advantage, wanted to abuse the situation, this was brought to our attention. We realised that that’s what was going on, but we want to assure the residents of Kabul for full security, for protection of their dignity and security and safety.
Security has been assured. God willing, day by day there will be more security. After ensuring the security, Afghanistan, especially in Kabul, there are embassies. The security of the embassies is very crucial, of crucial importance for us.
First, we would like to assure that the areas where there are embassies, there will be complete security. Therefore all foreign countries and your representatives, your embassies, your missions, international organisations, aid agencies, I would like to assure you that we will not allow anybody to do anything against you. Your security is assured. Our forces are there 24 hours around the clock to ensure your security, undoubtedly. We don’t want to see any kind of chaos, inconvenience in Kabul. Our plan was to stop at the gates of Kabul after capturing all other provinces, so that the transition process is completed smoothly without us entering Kabul, so that we stopped troubles and harms and damages.
But unfortunately, the previous government was so incompetent. As a result of their actions. Their security forces could not do anything to ensure security and we have to do something, we have to take responsibility. So that was the reason: the abusers and the rioters. They wanted to abuse the name of the Islamic Emirate, to enter houses, or to harass the people or to steal. So we, therefore, instructed our forces to enter Kabul to ensure, to stop all this and to ensure security.
So we had to do this to enter Kabul to stop those criminals and abusers, so that we ensure the safety and security of the people and the resistance of Kabul. Therefore, the residents should be assured that your security is guaranteed.
In the same way, when it comes to the kind of circumstances I would like to ensure, I would like to assure the international community, including the United States that nobody will be a harmed in Afghanistan. I would like to assure our neighbours, regional countries, we are not going to allow our territory to be used against anybody, any country in the world. So the whole global community should be assured that we are committed to these pledges that you will not be harmed in any way from our soil.
We would also like to request the international community that we then recognise international boundaries and interactions. We should be treated accordingly. According to this framework, we do not want to have any problem with the international community, we’d like to act on the basis of our principles of our religion, of our culture, and we have given a lot of sacrifices. We have the right to act on the basis of our religious principles and rules and regulations, it’s of the right of Afghans.
Other countries also have different rules, different policies, different viewpoints, different approaches and policies they use and different rules and regulations. In the same way, Afghans also have the right to have their own rules and regulations and policies so that their advantage from the profit of the nation of the people, so that they’re in accordance with our values, so nobody should be worried about our norms and principles.
The issue of women is very important. The Islamic Emirate is committed to the rights of women within the framework of Sharia. Our sisters, our men have the same rights; they will be able to benefit from their rights. They can have activities in different sectors and different areas on the basis of our rules and regulations: educational, health and other areas. They are going to be working with us, shoulder to shoulder with us. The international community, if they have concerns, we would like to assure them that there’s not going to be any discrimination against women, but of course within the frameworks that we have. Our women are Muslim. They will also be happy to be living within our frameworks of Sharia.
We hope that as soon as conflict has done away with Afghanistan, we are going to build infrastructures of the economy. For this we are going to take actions for economic activities. The interactions with the international community, with other countries are going to continue. We are going to be working on our natural resources and our resources in order to revitalise our economy, for our reconstruction, for our prosperity.
Therefore the Islamic Emirate is requesting the whole international community that God willing, we can very soon, actually very quickly can change the situation, the country economically.
Every Afghan wants to improve his or her life. So, the whole community, the whole society will be active in trade, in economics, and we are committed to ensure security and after that to build our society, to serve our nation. We are the servants of the nation. Before that, the benefit of the nation, both in this world and for the next world.
Once again I would like to assure the media, we are committed to media within our cultural frameworks. Private media can continue to be free and independent, they can continue their activities – with some requests for the media.
One, is that Islam is a very important value in our country and nothing should be against Islamic values. When it comes to the activities of the media therefore, Islamic values should be taken into account when it comes to the activities of the media, when it comes to developing your programmes. Therefore, the media should be impartial. Impartiality of the media is very important. They can critique our work, so that we can improve.
So you, young in the media should also pay attention to the [inaudible] so that we can serve the nation in a better way. And you should also want to work accordingly, the same way. It’s very important that the Afghans are giving a lot of importance to their national values, national unity, national consensus. The media should not work against this national values, against national unity. When it comes to ethnic differences, religious differences and hostilities, they should not be actually promoted by the media, they should work on the country for the unity of the nation to have peaceful brotherly living together.
Once again I express my gratitude to all of you for participating in our press conference. So the names are going to be read out. I’m here to serve you. We’re going to have more press conferences. So today we have maybe less time than in the future. I just came from a trip. I just want to make sure you’re not going to wait for me. So we’ll have a lot of time to discuss in the future. The questions are going to be asked now. I’m going to answer all of the questions.
The first question is from Al Jazeera. Everybody will have a chance to ask questions. Charlotte Bellis from Al Jazeera. The question was about women’s rights. The question is, what kind of guarantee is going to be provided for ensuring women’s rights.
As I mentioned earlier, we are going to allow women to work and study within certain frameworks. Women are going to be very active in the society, but within the frameworks of Islam. Women are a key part of society and we are guaranteeing all their rights within the limits of Islam.
The question was about interpreters and security for the interpreters. I’ve worked for the Americans, also, for the contractors. Unfortunately, I cannot hear the questions from the media.
I would like to assure all the compatriots, whether they were translators, whether they were with military activities or whether they were civilians, all of them have been important. Nobody is going to be treated with revenge. Both youth who have talents, who have grown up here, who are from this country, we don’t want them to leave. These are our assets, we would like them to stay here, to serve.
We would like to assure you that nobody is going to knock on their door to inspect them, to ask them or to interrogate them as to who they have been working for or interpreting for. So I would like to assure you that no harm is going to be [done]. They’re going to be safe.
As for the contractor that was, perhaps gone missing as reported by the media, we do not have any information about him at the moment.
[Inaudible]
I would like to assure you that in your homes nobody is going to harm you, no one is going to knock on your door, no one is going to be interrogated or chased … Those who have knocked on people’s doors to inspect their houses, this are abusers and they will be chased and investigated.
Thousands of soldiers who have fought us for 20 years, after the occupation, all of them have been pardoned. Those with families at the airport waiting, if they come back to their homes, no one is going to do anything to them; they will be safe. No one is going to inspect them there, we give them confidence.
[Question about the Taliban’s campaign of bombings – ‘Do you think the people of Afghanistan will forgive you?’]
We have fought for everybody and this is for the benefit of stability and peace in Afghanistan. All factions are fathers from A to Z.
God forbid, we haven’t done anything intentional against anybody. If during the war and conflict somebody has been harmed unintentionally then, this is one of the side effects of conflict for 20 years. A huge occupying force was defeated. This way it was impossible for us to free the country, and demand the country without injuries, without injuries, without harms, without being hurt. You know that some people have even committed suicide. Unwittingly, somebody does something like that. If somebody has been harmed as a result of these activities, these are, of course, understandable. They are side effects of war. But I would like to assure you, I’d like to guarantee that no harm inflicted on the nation has been intentional – they have been the side effects of war that have been technical problems, and other unfortunate side effects and incidents.
Next question. You know that the political situation changed in the city: robberies, and crimes started to emerge but we have to take actions to stop them. Within a short period of time we managed to do so; we wanted to; we had to stop the instability. So, they have to be controlled. So, we have to come up with a set of actions with the different regions of the city. We will bring back complete normalcy and stability … for Afghanistan, we’ll never abuse any assets. Those for example, that are armed, they have to be disarmed.
I should be reminded that emancipating the country was a great, noble cause, to get rid of the occupiers, without which we could not form our government. So negotiations were taking place for 18 months, we had a strong team in Qatar. But then it was sabotaged. Some warmongers sabotaged it. This previous government actually announced a six-month plan for war against us, so for another six months, we were going to witness killings of our children, of our compatriots.
Our struggle was to form the Islamic government. Anyway, our fighters, our people who were involved in this struggle, we are all going to make sure that we can include all other sides and factions from all segments of the society. That’s been a struggle for those whose lives have been lost as a result of fighting for the enemy. This was their own fault. You could see that we managed to control the whole country in a matter of days, but we’re not arrogant for this.
We have instructed everyone not to enter anybody’s house, whether they’re civilians or military. There’s a huge difference between us and the previous government. When we form the government, when everybody sees their position, their place, then you will see. The kind of situations … is a kind of military situation. After formation of the government, everything will be more clear.
[Question on whether the Taliban have changed ]
This question is based on ideology and value systems. Our nation is a Muslim nation, whether it was 20 years ago, or whether it was now. But when it comes to experience and maturity and vision, of course, there’s a huge difference between us, in comparison to 20 years ago. There will be a difference when it comes to the actions we’re going to take, this has been like a evolutionary complimentary sort of process.
[Question]
Let’s talk about the law after the government is formed. They’re going to decide what kind of laws are going to be presented to the nation. This will be the due responsibility of the future governments, with the participation of all people. One thing to say – we are seriously now working on forming the government. I would like to assure you, it will be announced.
[Question]
We have all the borders under our control. There is not going to be any case of smuggling of weapons. All the weapons that are being used in fighting are going to be corrected and completed and registered. Contact consultations are being carried out soon, you will be aware of it soon.
[Question]
This question should be asked to those people who are claiming to be promoters of freedom of speech. Do not allow publication of all information, news, I can ask Facebook company. This question should be asked to them.
Let’s give some more time to the international media. When it comes to your first question, we have captured for the last three days in any province, there hasn’t been any case of murder, there is full security across the country. Our poet has been kidnapped – we are going to follow up with this – our poets, our talented people should not be harmed, this should be stopped. The current situation is like, resembles a martial law kind of situation. It will soon come back to normal. No one will be able to kidnap anyone.
Compare now to last week, for example; there’s a huge difference. Nobody’s losing their life anymore. We are going to have more and more security, day by day. Those who have left the country – we don’t want anybody to be out of the country. This is the country, this is our common homeland, we have common values, common religion and common nation. We would like to come under the umbrella of these commonalities. We have undergone these problems and difficulties within this public amnesty, general amnesty, so no animosity is going to be followed up.
[Question about heroin production in the country]
We are assuring our countrymen and women and the international community, we will not have produce any narcotics. In 2001, if you remember, we had brought narcotics content production to zero in 2001, but our country was unfortunately occupied by then and the way was paved for reproduction of narcotics even at the level of the government – everybody was involved.
But from now on, nobody’s going to get involved, nobody can be involved in drug smuggling. Today, when we entered Kabul, we saw a large number of our youth who was sitting under the bridges or next to the walls and they were using narcotics. This was so unfortunate. I got saddened to see these young people without any faith in the future. From now on, Afghanistan will be a narcotics-free country but it needs international assistance. The international community should help us so that we can have alternative crops. We can provide alternative crops. Then, of course, very soon, we can bring it to an end.
I should mention that Afghanistan will have a strong Islamic government. What the name is going to be, what the specifications are going to be, let’s leave it to the political leaders. They are now conducting serious consultations in this regard, but we can assure you that it will be an Islamic and a strong government on the basis of our values and will not be against the values and benefits of our our people.
We will do our most to make sure that everybody is included in the country, even those people against us in the past, so we are going to wait until those announcements are made. Government agencies will be able to start working again very soon. When it comes to women, of course, they will be able to work within the frameworks of our Islamic laws for example in education, in health, in prosecution. Of course, women are needed, they are going to be able be working.
[Question]
Foreign fighters, one point that Afghanistan soil is not meant to be used against anybody. I should assure the international community, anyone who means to use our land against other countries, we are not going to allow them at all. The government is being formed. The problems are being resolved, our leaders are involved. We are going to announce everything in the next few days, such as that the situation is under control now for a better government.
The first question about foreign fighters, is that we will not allow any foreigners who wish to harm or threaten the security of the country’s space in Afghanistan. And we have assured this. As for your second question, as for the government setup, we are still working on it. It will be in stages.
Question: Can women continue to work for the media in the same way as in the past?
Just wait and see what the future government is going to say. Our laws, when it comes to media and other essentials are going to be such that everybody should be able to work but within the framework of the Islamic Sharia laws, because currently we can’t actually present you with everything clearly. Just wait for the government, for the laws to be promulgated, and then we will of course be able to observe those laws and regulations.
[Question]
The question is whether you’re in touch with Dr Abdullah, Hekmatyar and Hamid Karzai. Let’s just say, that very soon we will be witnessing the formation of the government, announcing the government. We will do our most to make sure that we are in touch with all sides, with Dr Abdullah, with others, we have been communicating with them. We’re continuing our communication with them we will do our most to make sure that all Afghans are included. Nobody should be left out, or any anybody with interests to serve the nation, they’re not going to be ignored. So the future government will be inclusive. As to when our leader is going to enter the country, enter Kabul, I should mention that very soon. The decision will be made. The government will be announced and all problems will be solved.
[Question] We should wait a little bit more, because it’s like an emergency at the moment, we will make sure that everybody’s included, and we’ll have a proper and healthy government.
[Question] The question is about the relations with the rest of the world, because as I mentioned before, Afghanistan wants to have very good relations with everybody. In order to revive our economy, in order to ensure prosperity, in order to come out of this current crisis that calls for having really good relations with neighbouring countries, with other countries, we are doing our best to make sure that we are communicating with neighbouring countries within the framework of international diplomatic frameworks and on the basis of good neighbourly agreements and mutual respect.
Thank you so much for coming here. We don’t have enough time, unfortunately, thank you so much for coming. Have a good day.”
END OF THE ARTICLE
EINDE NOTEN
Reacties uitgeschakeld voor Terugkeer van de Taliban/Over een vreemde bezetting op Afghaanse bodem/I
VOORAF Even vooraf, voor mijn eigen lezers: Plaatsing van artikelen van andere auteurs door Astrid Essed betekentniet noodzakelijk, dat ik het met elke letter of overweging eens benWEL, dat ik er grote affiniteit mee heb, anders stond het niet op mijn websiteMet de door mij geplaatste artikelen van Peter Storm ben ik altijd blij,omdat zij mij scherp houden.In byzonder ook met het onderstaande artikelWat mij verheugt is dat hij, als een van de weinigen, duidelijk oog heeftvoor en onverbloemd veroordeelt, het Westerse militair-imperialistische’ingrijpen in Afghanistan, na 11 september en de daaropvolgende neo kolonialebezetting, waarin een scala van vaak buiten de pers gehouden oorlogsmisdaden gepleegd zijn, zowel door het Westen als hun Afghaanse ”bondgenoten”, die ik zonder aarzelen ”landverraders” noem, omdat zij eenbuitenlandse bezetting steunden, natuurlijk om er zelf beter van te worden,want zo gaat dat met macht.Ik heb er ook wel over geschreven:Zie ook https://www.uitpers.be/nederlandse-militaire-deelname-in-afghanistan-wederopbouwmissie-of-bezettingsmacht/
Ook waardeer ik het in Peter Storm, dat hij niet alleen aandacht heeft voor de Westerse misdaden en aanval op Afghanistan, maar ook voor demisdaden van de Taliban, die zich weliswaar terecht verzetten tegende Westerse bezetter, maar ook een onderdrukkende macht waren Zie hier trouwens, Vers van het Mes, de eerste Persconferentie vande Taliban https://www.aljazeera.com/news/2021/8/17/transcript-of-talibans-first-press-conference-in-kabul
Laten we het beste hopen voor het Afghaanse volk, de enige Echte authoriteit,die zichzelf kan bevrijden van welke onderdrukker ook En nu graag aandacht voor het artikel van Peter Storm: ASTRID ESSED [Of ik ook zijn andere Delen op mijn website publiceer, hangt van mijneigen beoordeling van de inhoud af Zie trouwens voor de website van Peter Storm: https://www.peterstormt.nl/
ARTIKEL PETER STORM! AFGHANISTAN (DEEL 1): INLEIDENDE EN CONCLUDERENDE OPMERKINGEN
De snelle ontknoping in de machtsstrijd om Afghanistan vraagt om analyse, om het belichten van achtergronden en om commentaar. Ik volg het met grote aandacht, met boosheid maar ook met een soort opluchting, gecombineerd met grote zorgen.
Boosheid: de aanblik van grote aantallen kwetsbare mensen die in doodsangst een veilig heenkomen zoeken op dat vliegveld van Kaboel, terwijl Westerse parlementen en ministers beraadslagen en op hun dooie gemak af en toe wat mensen evacueren… die aanblik maakt ook mij razend.
Opluchting: aan een lange, wrede, heilloze en volstrekt onrechtmatige koloniale bezettingsoorlog is, toch nog sneller dan het drie weken geleden leek, een einde gekomen. Zo lijkt het althans. Iedereen die ervoor pleit dat president Biden de Amerikaanse troepen had moeten laten blijven, of alsnog moet proberen de Taliban weer te verdrijven, pleit voor meer koloniaal bloedvergieten, meer luchtaanvallen, meer kapot gebombardeerde dorpen en opent de weg naar meer gewapende strijd om aan de bezetting een einde te maken. De koloniale nederlaag is welkom, het is alleen erg zuur dat het zo lang heeft moeten duren. De bezetting is eindelijk voorbij. Houden zo!
Grote zorgen: de Taliban, vooralsnog overwinnaars in die oorlog, brengen de Afghaanse bevolking hernieuwde verschrikkingen. We horen al van executies, van vrouwen die niet meer naar hun werk hoeven komen, van demonstraties die worden neergeslagen door de nieuwe machthebbers. Ja, de Westerse bezetters en hun pionnen verdienden hun nederlaag volkomen. Degenen die de bezetters hielpen verslaan, verdienen echter geen enkele sympathie of steun. Dat is de tegenstrijdigheid. De koloniale overheersing hield terecht geen stand. Maar de vervanging daarvan door weer een fundamentalistische politiestaat betekent een nieuwe ramp voor de al sinds de jaren zeventig zo geterroriseerde bevolking van het door oorlog na oorlog ontwrichte land.
Bovenstaande zinnen verdienen uitwerking en uitleg. Dat lukt nu niet in een kort stukje. Dus er staat jullie, arme lieve leesmensen, een serie te wachten. Hoe ver ik kom, weet ik niet – er kan zo maar een ander onderwerp de acute aandacht weg trekken, we leven immers in steeds interessanter tijden. Maar ik ben het volgende van plan:
Aandacht voor de opkomst van de communistische (??) en de fundamentalistische bewegingen in Afghanistan in de jaren vijftig, zestig en zeventig van de twintigste eeuw. Zonder enig begrip daarvan is de latere geschiedenis en de huidige ellende niet te begrijpen;
Aandacht voor de bloedige Russische invasie en bezetting van het land, en het al niet minder bloedige einde daarvan;
Aandacht voor de opkomst van de Taliban als nieuwe machthebbers, en Al Qaeda als gast, bondgenoot en blok aan het been van die machthebbers;
Aandacht voor de koloniale dimensie: van 9/11 naar Amerikaanse strafexpeditie naar Westerse bezetting naar eindeloze oorlog;
Dit alles doe ik om te zoeken naar een radicaal-linkse plaatsbepaling die tegelijk antikoloniaal en vrijheidslievend – op alle fronten in hun samenhang en dus intersectioneel – is, anti-imperialistisch en anarchistisch. Een plaatsbepaling en stellingname vooral ook waarin de valkuil van het partij kiezen tussen grote en wellicht nog grotere kwaden wordt vermeden. Want – ik heb het vaker gezegd: kiezen voor het kleinere kwaad tegen het grotere kwaad, maar het kleine kwaad niet kleiner maar groter. En het maakt dat kleinere kwaad al helemaal niet minder niet minder kwaad. Immers: hoe sterker het kleinere kwaad wegens onze steun wordt, hoe groter het vermogen van dat kwaad om ook daadwerkelijk kwaad te doen.
Dit geldt zowel voor degenen die de Taliban het kleinere kwaad vinden – want ‘tegen het Westerse imperialisme’ – als voor degenen die steun verleenden aan Westerse interventiepolitiek – want ‘tegen het fundamentalisme’, zoals eerder ‘tegen het communisme’. Het geldt voor degenen die de linkse machtsgreep in 1978 en de Russische militaire steun daaraan met terugwerkende kracht hypen als bevrijding compleet met vrouwenemancipatie, als voor degenen die hetzelfde doen met de Westerse interventie van 2001 en later.
Bevrijding afdwingen met de methoden van kolonialisme en politiestaat is geen bevrijding, of je er nu een ‘democratische volksrepubliek’ uit destilleert of een ‘liberale rechtsstaat’. Misschien is dat wel de allerbelangrijkste les die we uit het hele debacle horen te trekken. Die les komt voor vele miljoenen mensen alleen wel pakweg 45 jaar te laat. Maar omdat de geschiedenis na vandaag verder gaat, en de strijd op allerlei fronten ook in Afghanistan ook niet voorbij is, is deze les haar relevantie daarmee allerminst kwijt. Over die voortgaande strijd een volgende keer meer.
Peter Storm
Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Afghanistan (deel 1) : Inleidende en concluderende opmerkingen
De ICE, de vreemdelingendienst in de VS, is op mensenjacht geweest in Mississippi. In een razzia bij zeven bedrijven hebben agenten van deze dienst 680 mensen opgepakt, voornamelijk van Latijns-Amerikaanse herkomst. De dienst was op jacht naar arbeiders zonder geldige verblijfspapieren. Wie legaal – volgens de repressieve geldende regeld – in het land was, en dat kon aantonen, mocht gaan. De anderen werden in bussen gestopt en afgevoerd en opgesloten.
De bedrijven krijgen nader onderzoek over de verblijfsstatus van personeel, met name ook of ze konden weten dat ze mensen zonder geldige verblijfspapieren in dienst hadden(1). Je kunt er donder op zeggen dát die bedrijven dat wisten, maar bij hoog en bij laag zullen ontkennen. Het betreft hier vleesverwerkende bedrijven die voor een belangrijk deel draaien op ‘Latino immigranten die elk werk aannemen dat ze kunnen krijgen’(2). Je kunt er ook donder op zeggen dat ze er met een waarschuwing of boete af komen, als we er ooit nog wat van horen. Het doelwit van de ICE vormen niet zozeer die bedrijven, maar boven alles die papierloze arbeiders – degenen die ze oppakken, en degenen die ze terroriseren met alleen al de dreiging van zo’n razzia.
De razzia’s leidden tot hartverscheurende taferelen. Arbeiders in de betreffende bedrijven probeerden tevergeefs te vluchten voor de mensenjagers. Kinderen riepen om hun ouders die werden afgevoerd. Een meisje stond te huilen terwijl ze toekeek hoe hun moeder in de bus werd gestopt. Kinderen die thuis kwamen van school – de eerste week van het nieuwe schooljaar – om daar te ontdekken dat hun ouders er niet meer waren, werden opgevangen in een sporthal.(3) ‘Een kind zocht tevergeefs op een bedrijfsparkeerplaats naar vermiste ouders’, volgens een bericht in de Jackson Free Press(4). Zeventig mensen verzamelden zich bij één door de ICE binnengevallen bedrijf om afscheid te nemen. Ze riepen: ‘Laat ze gaan! Laat ze gaan!’(5)
De ‘misdaad’ van de mensen die werden opgepakt en opgesloten? Ze probeerden zonder die heilig verklaarde verblijfsvergunning een leven op te bouwen in de VS, om werk te doen in de vleesverwerkende industrie in de staat Mississippi, waar deze razzia’s plaatsvonden. Gebruik maken van de vrijheid die de VS zo graag proclameert en zo systematisch met de voeten treedt. Eén van de opgejaagde en opgepakte mensen woonde al meer dan twintig jaar in de Verenigde Staten.(6)
Dit is de terroristische praktijk die past bij Trumps huiveringwekkende optredens. Onlangs sprak hij in Florida aanhangers toe over het ‘probleem’van de immigratie, met name aan de grens. ‘Hoe hou je deze mensen tegen?’ vroeg hij. ‘Shoot them!’ riep iemand: ‘Schiet ze neer!’ Trump grinnikte, en maakte een relativerende opmerking(7), zonder echt afstand te nemen van de suggestie. Die sloot dan ook naadloos aan bij Trumps giftige retoriek.
Nee, de ICE schiet (nog) geen migranten dood, dat laat ze voorlopig nog over aan een racistische moordenaar als Patrick Crusius die in El Paso 22 mensen afmaakte en dat toelichtte met een racistisch manifest op internet.(8) Maar de racistische ongeest waar de razzia’s in wortelen, is dezelfde. Die racistische ongeest wordt aangewakkerd door Trump, maar feitelijk gefaciliteerd door de complete gevestigde orde van de Verenigde Staten, niet alleen de Republikeinse maar ook de Democratische vleugel van de Racistische Koloniale Partij die het land al sinds de oprichting ervan 1776 bestuurt.
FOTO’S GESLAAGDE ACTIE BIJ HET NAVO EN TNO TERREIN IN DEN HAAG!ZIE VOORAL DE FOTO DIRECT HIERBOVEN, WAARBIJ ACTIEVOERDERS HETDAK BEKLOMMEN!/KUDOS! https://www.indymedia.nl/node/46435
Hierbij van harte mijn adhesie betuigd met de door No Border activisten gevoerde actie op en rond het terrein van TNO en de NAVO Communications and Information Agency in Den Haag. Dergelijke acties zijn van het grootste belang in een politiek klimaat, waarin vluchtelingen steeds meer worden gecriminaliseerd, gedehumaniseerd en vrij openlijk, soms voor het Oog van de camera, worden gedood!
EU ALS MASSAMOORDENAAR
Dit klinkt scherp, maar is waar! De EU is een massamoordenaar! Want niet alleen worden er al jaren groteske bedragen uitgegeven voor de bewaking van Europa’s Buitengrenzen met de bedoeling vluchtelingen tegen te houden en wordt er samengewerkt met misdadige regimes als in Libie [dat in feite bestaat uit een aantal regerende gangstermilities, die elkaar op leven en dood bestrijden, met als dank aan de destijds NAVO militaire interventie in Libie] en belanden vluchtelingen vaak op Libische slavenmarkten
Naast dergelijke misdadige praktijken heeft de EU [waarvan de NAVO de militaire arm is] er alles aan gedaan, hulpverleningsorganisaties, die vluchtelingen in nood in de Middellandse Zee willen redden, te criminaliseren en hun het werk onmogelijk te maken, wat ten koste van de veiligheid van vluchtelingen gaat. Zelfs bestaat men het, kapiteins, die vluchtelingen proberen te redden, te criminaliseren en te vervolgen!WAT DE EU TOT MASSAMOORDENAAR MAAKT is het feit, dat men
besloten heeft, na koel overleg, zoals zo mooi in het Wetboek van Strafrecht staat, te stoppen met het oppikken van vluchtelingen
En aangezien ook reddingsschepen op allerlei mogelijke manieren worden tegengewerkt, betekent dat: MOORD! MOORD OP GROTE SCHAAL!
EPILOOG
Fantastisch dus, dat met de toenemende criminalisering van vluchtelingen en degenen, die proberen, hen te redden, activisten uit het No Border Camp een Tegengeluid blijven laten horen en met luide en duidelijke Acties aandacht vragen voor mensen, die in het verdomhoekje zitten en vluchten naar Europa, niet voor hun plezier [met de huidige, toenemende xenofobie is Europa ook niet bepaald een pretje], maar omdat zij geen andere uitweg zien. En aangezien een deel van de conflicten, waaraan zij ten prooi vallen EN de dictaturen, waaronder zij vaak leven, nog worden getriggered door diezelfde EU, zijn de pogingen van de EU, deze mensen weg te houden of ze ijskoud laten verzuipen, nog duivelser. It’s all about the money, zoals zoveel in deze Wereld.
Dat er Waarden zijn, die belangrijker zijn dan geld, hebben de No Border activisten weer eens duidelijk laten zien
BEDANKT! Ook namens al die anonieme vluchtelingen, die zo een Stem krijgen/Astrid Essed Attack!
Reacties uitgeschakeld voor Adhesiebetuiging aan activisten, die demonstreerden bij NAVO tegen Fort Europa
FOTO’S GESLAAGDE ACTIE BIJ HET NAVO EN TNO TERREIN IN DEN HAAG!ZIE VOORAL DE FOTO DIRECT HIERBOVEN, WAARBIJ ACTIEVOERDERS HETDAK BEKLOMMEN!/KUDOS! https://www.indymedia.nl/node/46435
RONDDOBBERENDE MIDDELLANDSE ZEE VLUCHTELINGEN, SLACHTOFFERS VAN INHUMANE EU POLITIEK
ACTIVISTEN DEMONSTREREN BIJ NAVO TEGEN FORT EUROPA/EU, MASSAMOORDENAAR!
VOORAF Beste lezers, Over de Middellandse Zee tragedie, waarbij in de loop der jarenduizenden en nog eens duizenden vluchtelingen verdronken zijn,met als Schurkenrol de EU en Heldenrol hulpverleningsorganisaties.hun schepen en kapiteins, die proberen zoveel mogelijk levens te redden, heb ikal eerder geschreven, zoals oplettende lezers van mijn website weten. [1]Schurk EU tracht niet alleen sinds jaar en dag door militarisering van haarBuitengrenzen vluchtelingen te weren, zij werkt vrolijk samen met de Libische kustwacht [2], in de volle wetenschap, dat Libie [of liever gezegd, het samenstelvan Libische gangstermilities, die elkaar de macht op leven en dood bestrijden] [3] slavenmarkten heeft [4] en dus in alle opzichten de rechten van vluchtelingen schendt!Ook de situatie in Libische detentiecentra voor vluchtelingen is mensonterend. [5]Ook ziet de EU er geen been in, te besluiten vluchtelingen in nood niet meer te redden [6], wat neerkomt op moord [eigenlijk doodslag] met voorbedachten rade[laat ze dus maar verzuipen….] en criminaliseert tegelijkertijd organisaties, reddingsschepen en hun kapiteins, die WEL vluchtelingenlevens trachten te redden.BAH!Geen wonder dus, dat een groep internationale juristen erop aandringt,dat het Internationaal Strafhof de EU aanklaagt voor de dood van duizenden migranten, die de afgelopen jaren in de Middellandse Zee zijn verdronken! [7] ACTIE! ACTIE! Niet genoeg kan tegen deze misdadige praktijken geprotesteerd worden!En dat deden dan ook een groep activisten van het No Border Camp 2019 [8]op meesterlijke wijze!Zij voerden actie op het terrein van TNO en NAVO Communications and Information Agency in Den Haag, beiden nauw verbonden met de EU schurkenpolitiek. [9]De acties zijn stoer, ludiek en indringend, zoals betreding terrein, het beklimmen van gebouwen en het ophangen van spandoeken EN zijn gericht tegen [in hun eigen woorden] ”de betrokkenheid van de NAVO en TNO bij het militariseren van grenzen en het bijdragen aan redenen waarom mensen moeten vluchten” [10]Vooral de actie op het dak van het gebouw was spectaculair en trok veel media aandacht. [11]GOED ZO!Terecht noemde publicist en activist Peter Storm het een ”prachtactie” [12]
GEWELDDADIG POLITIEOPTREDEN/HARDHANDIGE ARRESTATIES Wat de media NIET bericht hebben-en wat ik dan maar doe-is, dat de ”dak”actiievoerders zeer hardhandig zijn gearresteerd door een arrestatieteam. [13] ADHESIEBETUIGING Een dergelijke byzondere actie verdient in alle opzichten een adhesiebetuiging en die hebben de actievoerders dan ook van mij gekregen, op Indymedia!Zie direct hieronder mijn adhesiebetuiging en het statement van de activisten over de actie. En geheel onderin de noten, horende bij deze Inleiding Vooraf
Persbericht – No Border NetwerkNo Border Camp voert actie op terrein NAVO en TNO in Den Haag – laten geluid klok Waalsdorpervlakte horen om omgekomen vluchtelingen te herdenken.
Den Haag, 4 augustus 2019 – Vanaf 11 uur voeren ongeveer 80 activisten vanuit het No Border Camp diverse acties op en rond het terrein van TNO en de NAVO Communications and Information Agency in Den Haag (Oude Waalsdorperweg 61-63). De acties zijn een protest tegen de betrokkenheid van de NAVO en TNO bij het militariseren van grenzen en het bijdragen aan redenen waarom mensen moeten vluchten. De activisten proberen het terrein te betreden, gebouwen te beklimmen en spandoeken op te hangen. Vanochtend vroeg zijn vijf mensen opgepakt op of rond het terrein van TNO.
Bij de poort van de NAVO staan mensen met spandoeken en flyers. Daarnaast laten zij het geluid van de vlakbij gelegen klok op de Waalsdorpervlakte horen, afgewisseld met het voorlezen van de lange lijst met vluchtelingen die zijn omgekomen als gevolg van het Europese migratiebeleid.
EU-lidstaten en derde landen voorzien zich, vaak met hulp van EU-financiering, van steeds meer militaire middelen voor grensbewaking. Hierdoor worden migranten gedwongen om steeds gevaarlijkere routes te nemen, vallen zij steeds vaker in handen van criminele mensensmokkelnetwerken en sterven migranten steeds vaker aan de grenzen van Europa en daarbuiten.
De militaire politiek van de NAVO, en in het bijzonder militaire interventies, dragen bij aan oorlog, geweld, onderdrukking, voedseltekorten enz.. Zij voeden daarmee de redenen die mensen dwingen te vluchten. Tegelijkertijd speelt de NAVO ook een steeds belangrijkere rol bij het tegenhouden van vluchtelingen aan de Europese grenzen. NAVO-schepen en de Frontex-operatie Poseidon, zijn daar om vluchtelingen op zee tussen Turkije en Griekenland te stoppen. En de NAVO-missie Sea Guardian was nauw betrokken bij Operatie Sophia, de eerste openlijk militaire EU-operatie om vluchtelingen tegen te houden voor de kust van Libië.
Onderzoeksinstituut TNO behoort tot de grootste ontvangers van EU-subsidies voor onderzoek naar en ontwikkeling van nieuwe technologieën voor grensbewaking. TNO is bovendien nauw betrokken geweest bij het openstellen van de overkoepelende EU-onderzoeksfinancieringsprogramma’s (Framework Programmes), aanvankelijk voor security onderzoek en inmiddels ook voor militair onderzoek. Het instituut is tevens lid van de European Organisation for Security, de belangrijkste lobbyorganisatie van de Europese security-industrie.
Het No Border Camp in Wassenaar begon afgelopen donderdag. Op die dag deelden deelnemers aan het kamp flyers uit aan het personeel van het hoofdkantoor van het Nederlandse Rode Kruis in Den Haag, gericht tegen de samenwerking van het Internationale Rode Kruis met wapenfabrikant Airbus. Op vrijdag voerde de Vrije Bond actie bij de vestiging van uitzendburo OTTO in Den Haag, vanwege de uitbuiting van arbeidsmigranten. Gisteren werd er een lawaaidemonstratie bij het detentiecentrum Rotterdam/The Hague Airport gehouden, in solidariteit met de daar vastzittende vluchtelingen. De No Border-activisten staan voor een wereld zonder grenzen, met vrijheid van beweging voor iedereen.
Hierbij van harte mijn adhesie betuigd met de door No Border activisten gevoerde actie op en rond het terrein van TNO en de NAVO Communications and Information Agency in Den Haag. Dergelijke acties zijn van het grootste belang in een politiek klimaat, waarin vluchtelingen steeds meer worden gecriminaliseerd, gedehumaniseerd en vrij openlijk, soms voor het Oog van de camera, worden gedood!
WAT DE EU TOT MASSAMOORDENAAR MAAKT is het feit, dat men besloten heeft, na koel overleg, zoals zo mooi in het Wetboek van Strafrecht staat, te stoppen met het oppikken van vluchtelingen
En aangezien ook reddingsschepen op allerlei mogelijke manieren worden tegengewerkt, betekent dat: MOORD! MOORD OP GROTE SCHAAL!
EPILOOG
Fantastisch dus, dat met de toenemende criminalisering van vluchtelingen en degenen, die proberen, hen te redden, activisten uit het No Border Camp een Tegengeluid blijven laten horen en met luide en duidelijke Acties aandacht vragen voor mensen, die in het verdomhoekje zitten en vluchten naar Europa, niet voor hun plezier [met de huidige, toenemende xenofobie is Europa ook niet bepaald een pretje], maar omdat zij geen andere uitweg zien. En aangezien een deel van de conflicten, waaraan zij ten prooi vallen EN de dictaturen, waaronder zij vaak leven, nog worden getriggered door diezelfde EU, zijn de pogingen van de EU, deze mensen weg te houden of ze ijskoud laten verzuipen, nog duivelser. It’s all about the money, zoals zoveel in deze Wereld.
Dat er Waarden zijn, die belangrijker zijn dan geld, hebben de No Border activisten weer eens duidelijk laten zien
BEDANKT! Ook namens al die anonieme vluchtelingen, die zo een Stem krijgen/Astrid Essed Attack! NOTEN
Twee maanden geleden besloot de Europese Unie dat alle Europese patrouilleschepen voor de Libische kust moesten verdwijnen. Dit waren de schepen die mensensmokkel moesten aanpakken en migranten in nood moesten redden. De Libische kustwacht heeft alle taken overgenomen.
Europa heeft nu geen zicht meer op wat er met opgepikte migranten gebeurt, terwijl de EU de Libische kustwacht wel traint en financiert. Volgens de VN verdwijnen migranten onder erbarmelijke omstandigheden in Libische detentiecentra. Is Libië voor de EU wel een geschikte partner?
Morele klap
De Ierse kapitein Brian Fitzgerald stond op het punt om namens de Europese Unie met zijn schip de Middellandse Zee op te gaan. Met zijn bemanning zou hij daar mensensmokkelaars opsporen en migranten in nood redden. De beslissing van de EU om de schepen van zee te halen, was voor hem ‘een morele klap’. “Wat is een maritieme missie zonder boten? Dat is een grote vraag voor mij als marinier.”
“We haalden veel voldoening uit deze missie,” zegt Fitzgerald. Hij doelt vooral op de migranten die hij met zijn bemanning op zee heeft gered. “Deze mensen doen niet meer dan vragen om een helpende hand. Ik heb meegemaakt dat toen we 713 migranten aan boord hadden, ik te horen kreeg: we hebben er nu 714. Er bleek een baby geboren. Die nacht ben ik het dek op gegaan. Ik heb de baby vastgehouden, en zei: ik weet niet waar je moeder vandaan komt, ik weet niet waar je naartoe gaat, maar op dit moment ben je in Europese handen, je bent veilig.”
Operatie Sophia
Het schip van kapitein Fitzgerald maakte deel uit van ‘Operatie Sophia’, een Europese militaire missie op de Middellandse Zee. De operatie begon in 2015 toen er een sterke stijging was van het aantal migranten dat naar Europa kwam. Na verschillende incidenten waarbij boten met vluchtelingen kapseisden en er veel mensen verdronken, besloot de EU om een militaire operatie op de Middellandse Zee te beginnen.
Belangrijkste doel van de missie: het aanpakken van mensensmokkelaars. Wapens moesten in beslag worden genomen en boten vernietigd. Later kwam daar ook de training en financiering van de Libische kustwacht bij. Die moest zoveel mogelijk Afrikaanse migranten tegenhouden.
Maar in praktijk pikten de Europese patrouilleschepen nog veel migranten op; volgens de laatste cijfers ruim 45 duizend in vier jaar. Die migranten werden vervolgens naar Italië gebracht. Daar ontstonden bezwaren tegen de missie.
‘Italië is alleen gelaten’
Volgens de Italiaanse oud-minister van Binnenlandse Zaken, Marco Minitti, ontbreekt het in Europa aan solidariteit. “Men heeft gedacht dat het migratieprobleem hier in het Middellandse Zeegebied een Italiaans probleem was. Italië is alleen gelaten, dat hebben bijna alle Europese landen erkend. En daarmee is het anti-EU gevoel hier toegenomen.”
Italië – van waaruit operatie Sophia wordt aangestuurd – dreigde de voortzetting van de hele missie te blokkeren, als migranten niet ook in andere landen zouden worden opgevangen. Andere Europese lidstaten weigerden dat: zij vinden dat het eerste land waar migranten aankomen verantwoordelijk is.
Na lang gesteggel tussen de EU-lidstaten werd de missie niet volledig stopgezet, maar ingeperkt. Operatie Sophia voert alleen nog luchtpatrouilles uit en de Libische kustwacht wordt getraind en gefinancierd.
Mensenhandel en oorlog
Nu alle Europese marineschepen voor de kust van Libië zijn weggehaald en er vrijwel geen schepen van hulporganisaties meer aanwezig zijn, ligt de regie op de Middellandse Zee bij de Libische kustwacht. Hoe mensen worden gered en waar mensen naartoe worden gebracht, ligt buiten het zicht van Europa. Berichten die doorsijpelen vanuit Libië zijn alarmerend.Volgens een VN-rapport dat eind december verscheen, is er sprake van grove schendingen van mensenrechten en verdwijnen migranten onder erbarmelijke omstandigheden in Libische detentiecentra. In het rapport wordt gesproken over marteling, seksueel geweld, afpersing, uithongering en slavernij van vrouwen, mannen en kinderen. De Britse zender Channel 4 toonde amateurbeelden van de omstandigheden in de Libische detentiecentra.
Met het oplaaien van de oorlog in Libië wordt de situatie voor migranten alleen maar slechter en gevaarlijker. Advocate Giulia Tranchina is zeer kritisch over de Europese steun aan de Libische kustwacht. Ze heeft bijna dagelijks contact met migranten in Libië. “Ik krijg wanhopige oproepen om hulp. Door de oorlog verlaten bewakers de detentiecentra en blijven de migranten achter zonder water, voedsel en elektriciteit.”
Migranten beschoten
Migranten worden bovendien zelf doelwit. Tranchina toont videobeelden die ze heeft gekregen van mensen in detentiecentra. Te zien is hoe migranten worden beschoten. Ook Artsen zonder Grenzen maakt daar melding van.
Advocate Giulia Tranchina: “Alle Europese landen hebben dezelfde instelling, ze proberen ervoor te zorgen dat vluchtelingen in Libië blijven vastzitten of omkomen. Zolang ze maar niet naar Europa komen. We gooien daarbij alle normen en waarden overboord waarop de EU is gebaseerd”.
Ook de Italiaanse oud-minister van Binnenlandse Zaken, Minitti, is verbijsterd dat het werk op zee voortaan aan Libië wordt overgelaten. Tijdens zijn ministerschap sloot hij als eerste deals met de Libiërs en hij kent het land en de risico’s. “Een belangrijk controlewapen dat we in handen hadden, hebben we [met het inperken van operatie Sophia] stopgezet. We leggen een enorm gewicht op de schouders van een kustwacht die niet in staat is dat gewicht te dragen.”
Met de oorlog in Libië vreest ook hij het ergste. “We beseffen niet welke uitdaging er voor ons ligt. Libië en Noord-Afrika kunnen weer een gigantisch probleem voor Europa worden. We riskeren een grote humanitaire crisis op enkele tientallen kilometers voor de Europese kust.””We hebben niet alleen de migranten die vastzitten in Libië; als de situatie escaleert kunnen de Libiërs zelf migranten worden en dat kan helemaal uit de hand lopen.”
De migranten die vastzitten in Libië hebben het nog moeilijker door de opgelaaide strijd.Pieternel Gruppen16 april 2019, 21:52Doe snel iets, spoorde de Libische premier Fayez-al-Sarray Europa begin deze week aan. Volgens hem staan er zo’n 800.000 migranten in Libië klaar om Italië binnen te vallen en verder Europa in te trekken als de gevechten in zijn land zich verder uitbreiden, zei hij tegen de Italiaanse krant Corrière della Sera.
Honderden jihadisten van Islamitische Staat, die Libië vasthoudt, zouden zich weleens bij hen kunnen voegen, waarschuwde de internationaal erkende regering in Tripoli gisteren om de druk op Europa verder op te voeren. Althans als de internationale gemeenschap er niet in slaagt ‘maarschalk’ Haftar een halt toe te roepen. Die rukte een krappe twee weken geleden met eigen milities, onder de naam het Libische nationale leger, op richting Tripoli. Bij de gevechten kwamen al bijna 150 mensen om.
Detentiecentra
Vooralsnog lijkt het er op dat het voor de honderdduizenden migranten door de opgelaaide strijd alleen nog maar moeilijker is geworden om Libië te verlaten. De mensen die vastzitten in detentiecentra die zich dicht bij de gevechten bevinden, hebben het nog lastiger gekregen. Veel van hen zijn daar terechtgekomen nadat ze door de Libische kustwacht op de Middellandse Zee zijn tegengehouden in hun poging om naar Europa te reizen.
Sommige centra worden door de regering gerund, andere door verschillende milities. Migranten krijgen te weinig te eten en drinken, worden mishandeld en hebben geen toegang tot medische hulp, melden mensenrechtenorganisaties regelmatig. Met het oplaaien van de gevechten is hun onveiligheid en angst – het geluid van geweervuur en explosies is op sommige plekken voortdurend te horen – toegenomen. The Guardian sprak met migranten die zeiden door milities bij de gevechten te zijn ingezet.
De Verenigde Naties hebben de regering gevraagd de mensen die nu nog vastzitten vrij te laten. De UNHCR heeft al 150 mensen kunnen verplaatsen uit het Ain Zara detentiecentrum naar een veiliger plek. Vanwege de onveiligheid en de beperkte toegang die de vluchtelingenorganisatie krijgt, is het lastig om nog meer migranten uit de detentiecentra te halen.
Terug naar eigen land
IOM, de organisatie voor internationale migratie, wist vorige week nog wel een groep van zo’n 160 migranten – onder andere uit Mali, Ivoorkust en Burkina Faso – die hadden gezegd zo snel mogelijk terug te willen naar hun land van herkomst, op het vliegtuig te zetten. Het viel niet mee om hen uit verschillende delen van de stad veilig naar het vliegveld, dat overdag platligt, te loodsen.Ondertussen roepen de VN op om mensen die proberen de Middellandse Zee over te steken richting Europa niet terug te sturen. Maar sinds de gevechten begin deze maand uitbraken heeft de Libische kustwacht – die gesteund wordt door de EU – al verschillende keren mensen terug naar Libië gebracht.
In Libië worden Afrikaanse vluchtelingen tot slaaf gemaakt en verkocht. Dat bericht kwam in april van dit jaar al naar buiten nadat de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) de noodklok luidde. Nu heeft CNN daar ook beelden van, in het geheim met mobiele telefoons opgenomen.
Nadat bekend werd dat in Libië, en ook in Niger, slavenmarkten bestonden, ging CNN op onderzoek uit en vond zo’n markt net buiten hoofdstad Tripoli. Binnen zes à zeven minuten, zag CNN een tiental mensen ‘onder de hamer’ gaan.
De videobeelden zijn overgedragen aan de Libische autoriteiten, die hebben toegezegd een onderzoek te starten. Of dat wat uithaalt, is nog maar de vraag. Een leidinggevende van het Libische anti-immigratiebureau erkent van het bestaan van de slavenmarkten te weten, hoewel hij zegt er zelf nooit een te hebben gezien.Binnen de Europese Unie wordt al langere tijd gesproken over een vluchtelingendeal met Libië, gelijk aan de bestaande deal met Turkije. Het toestaan van zo’n deal was volgens bronnen rond de kabinetsformatie een van de breekpunten voor toenmalig coalitiekandidaat GroenLinks. In september kwam het nieuws naar buiten dat de Italiaanse geheime dienst een deal had gesloten met mensensmokkelaars in Libië om vluchtelingen, tegen alle vluchtelingenverdragen in en met alle gevolgen van dien, ervan te weerhouden de reis naar Europa te ondernemen.
[5]
HUMAN RIGHTS WATCHLIBYA: NIGHTMARISH DETENTION FOR MIGRANTS, ASYLUMSEEKERS21 JANUARY 2019
Een groep internationale juristen wil dat het Internationaal Strafhof de Europese Unie en een drietal EU-landen aanklaagt voor de dood van duizenden migranten die de afgelopen jaren in de Middellandse Zee zijn verdronken.
De juristen vinden dat de EU zich ook schuldig heeft gemaakt aan misdaden door migranten terug te sturen naar Libië waar zij in kampen aan ‘executies, martelingen en andere vergrijpen’ blootstaan.
In een 245 pagina’s tellende juridische motivatie schrijven de juristen dat het strenge migratiebeleid van de EU sinds 2014 het leven heeft gekost aan ruim 12 duizend mensen. Volgens hen was het doel van de nieuwe aanpak ‘de levens van migranten in nood op zee op te offeren met als enig doel anderen ervan af te schrikken toevlucht te zoeken in Europa’. Ook Italië, Frankrijk en Duitsland worden in het document genoemd als aanjagers van het strenge migratiebeleid.
De aantijgingen tegen de EU zijn gebaseerd op interne documenten van het grensagentschap Frontex van de EU waarin ambtenaren in 2014 waarschuwden voor het stoppen van de operatie Mare Nostrum, waarbij Frontex-schepen in één jaar 150 duizend drenkelingen redden. In plaats daarvan stapte de EU over op een beperktere operatie, Triton. Die strekte zich niet uit tot aan de grenzen van de territoriale wateren van Libië.
De waarschuwing van EU-ambtenaren dat het aantal doden daardoor zou oplopen, bleek juist. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) liep het aantal verdrinkingen in de jaren daarna sterk op.
Marteling
Voormalig ICC-medewerker Juan Branco en de Israëlische volkenrechtexpert Omer Shatz, de hoofdopstellers van het document, beschuldigen de EU er ook van dat zij willens en wetens migranten naar Libië heeft teruggestuurd, hoewel EU-ambtenaren er zich ‘volledig van bewust’ waren dat teruggestuurde migranten daar in detentiekampen zouden belanden ‘waar moord, seksueel geweld, marteling en andere misdaden schering en inslag zijn’.
Het feit dat EU-ambtenaren zowel bij het stoppen van de Mare Nostrum-operatie als bij het terugsturen van migranten naar Libië voor de gevolgen waarschuwden, voeren de juristen aan als bewijs dat er sprake was van ‘kwade opzet’.
De oproep aan het Strafhof is een nieuw voorbeeld van de trend om te proberen politiek beleid via de rechter te corrigeren. In Nederland stapte de milieuorganisatie Urgenda al naar de rechter om de regering te dwingen zich te houden aan de beloofde vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Urgenda kreeg van de rechter gelijk: het kabinet kreeg de opdracht flink op het gaspedaal te drukken.
Maar het is de vraag of het ook zal lukken de EU via het Strafhof tot een ommezwaai in het migratiebeleid te dwingen. Volgens Nico Schrijver, hoogleraar internationaal publiekrecht aan de Universiteit Leiden is het allereerst de vraag of de EU voor het ICC kan worden gedaagd, omdat de EU geen partij is bij het oprichtingsverdrag – het Statuut van Rome – en dus geen lid is van het Strafhof.
Aanvullende bevoegdheid
Schrijver wijst er ook op dat het Strafhof alleen een aanvullende bevoegdheid heeft en alleen een zaak behandelt als de lidstaten zelf niet in staat of bereid blijken dat te doen. Daarvan is voorlopig geen sprake.
Maar hij ziet ook inhoudelijke hindernissen. In het document vatten de juristen het optreden van de EU tegen de migranten samen als de ‘dodelijkste en meest georganiseerde aanval op een burgerbevolking waarover het ICC jurisdictie had in heel zijn geschiedenis’. Schrijver betwijfelt echter of de door de juristen aangevoerde zaken wel voldoen aan de taakomschrijving van Strafhof, dat zich alleen bezighoudt met ernstige oorlogsmisdrijven, misdrijven tegen de menselijkheid, genocide en agressie. ‘Hoe ernstig de beweerde feiten die ten grondslag liggen aan de genoemde aanklachten tegen de EU ook zijn, zij komen mijns inziens niet binnen het bereik van de delictsomschrijvingen van deze zwaarste internationale misdrijven.’De Europese Commissie wilde niet inhoudelijk reageren op de poging de EU voor het Strafhof te slepen, aangezien er nog geen aanklacht ligt. Volgens een woordvoerder is het migratiebeleid van de EU conform het volkenrecht en het Europees recht en doet de EU haar best om levens te redden en een menselijke behandeling van migranten af te dwingen. Frankrijk deed de beschuldigingen af als ‘juridisch volstrekt ongegrond’.
”EU-lidstaten en derde landen voorzien zich, vaak met hulp van EU-financiering, van steeds meer militaire middelen voor grensbewaking. Hierdoor worden migranten gedwongen om steeds gevaarlijkere routes te nemen, vallen zij steeds vaker in handen van criminele mensensmokkelnetwerken en sterven migranten steeds vaker aan de grenzen van Europa en daarbuiten.
De militaire politiek van de NAVO, en in het bijzonder militaire interventies, dragen bij aan oorlog, geweld, onderdrukking, voedseltekorten enz.. Zij voeden daarmee de redenen die mensen dwingen te vluchten. Tegelijkertijd speelt de NAVO ook een steeds belangrijkere rol bij het tegenhouden van vluchtelingen aan de Europese grenzen. NAVO-schepen en de Frontex-operatie Poseidon, zijn daar om vluchtelingen op zee tussen Turkije en Griekenland te stoppen. En de NAVO-missie Sea Guardian was nauw betrokken bij Operatie Sophia, de eerste openlijk militaire EU-operatie om vluchtelingen tegen te houden voor de kust van Libië.
Onderzoeksinstituut TNO behoort tot de grootste ontvangers van EU-subsidies voor onderzoek naar en ontwikkeling van nieuwe technologieën voor grensbewaking. TNO is bovendien nauw betrokken geweest bij het openstellen van de overkoepelende EU-onderzoeksfinancieringsprogramma’s (Framework Programmes), aanvankelijk voor security onderzoek en inmiddels ook voor militair onderzoek. Het instituut is tevens lid van de European Organisation for Security, de belangrijkste lobbyorganisatie van de Europese security-industrie.”
”De acties zijn een protest tegen de betrokkenheid van de NAVO en TNO bij het militariseren van grenzen en het bijdragen aan redenen waarom mensen moeten vluchten. De activisten proberen het terrein te betreden, gebouwen te beklimmen en spandoeken op te hangen”
Op het terrein van de NAVO en onderzoeksinstituut TNO in Den Haag zijn vanochtend zes activisten opgepakt. Elf anderen zijn ’s middags op het dak van het NAVO-gebouw gearresteerd. Een achttiende is buiten het terrein aangehouden vanwege het niet hebben van een identificatiebewijs. De rest van de actievoerders is vertrokken.
De activisten zijn van de groep No Border Camp, onderdeel van het linkse, autonome No Border Network. Ze verzetten zich tegen het Europese en Nederlandse migratiebeleid, dat in hun ogen inhumaan is, en tegen “het militariseren van grenzen en het bijdragen aan redenen waarom mensen moeten vluchten”. Volgens hen is zowel NAVO als TNO daarbij betrokken.De groep was het dak van het NAVO-gebouw op geklommen om een spandoek op te hangen met de tekst ‘Geen mens is illegaal’. Voor de hekken van het gebouw waren zo’n vijftig à zestig activisten.
“Onderzoeksinstituut TNO behoort tot de grootste ontvangers van EU-subsidies voor onderzoek naar en ontwikkeling van nieuwe technologieën voor grensbewaking”, schrijft de groep in een persbericht. “De muren van Fort Europa worden hoger, reddingsacties van hulporganisaties worden tegengewerkt en vluchtelingen worden opgesloten en gedeporteerd.”
Huize Ivicke
“Genoeg reden om in actie te komen”, schrijft de groep. De activisten organiseerden sinds donderdag een ‘No Border Camp’ in het gekraakte Huize Ivicke in Wassenaar, met verschillende activiteiten en workshops. Daar zouden zo’n 200 mensen op af zijn gekomen.Donderdag werd geprotesteerd bij het Rode Kruis, vrijdag bij uitzendbureau Otto Work Force en zaterdag bij een detentiecentrum in Rotterdam, waar uitgeprocedeerde asielzoekers wachten op hun deportatie.
Bij het Rode Kruis werden flyers uitgedeeld aan werknemers omdat de hulporganisatie samenwerkt met Airbus. Dat bedrijf is naast vliegtuigbouwer ook de op zes na grootste wapenfabrikant ter wereld. Volgens de activisten is de samenwerking tussen de twee “vooral bedoeld om het imago van een wapenbedrijf op te poetsen”. De actie bij uitzendbureau Otto was om aandacht te vragen voor de “precaire” omstandigheden van voornamelijk Poolse arbeiders in Nederland.De VVD in Wassenaar maakte zich zorgen over de groep activisten. “Het gaat van kwaad tot erger”, zei fractievoorzitter Laurens van Doeveren tegen Omroep West. “Eerst was het een groepje activisten die het pand kraakte. Daarna is de groep steeds groter geworden – ook met buitenlandse krakers – en nu gaat het met 200 actievoerders naar the next level.”
[13] ”De politie trad erg repressief op en heeft tot dusver 18 mensen gearresteerd. Al in de vroege morgen zijn een aantal mensen opgepakt die zich op of rond het terrein van TNO bevonden. De demonstratie voor de poort werd gesommeerd zich daar te verwijderen, anders zouden ook zij gearresteerd worden. Deze groep is omsingeld en uiteindelijk onder politie escorte van het terrein verwijderd. De mensen op het dak van NATO zijn zeer hardhandig gearresteerd door een arrestatieteam, een gemaskerd en zwaar bewapend team.”