POLITIE TREEDT OP BIJ DEMONSTRATIE IN NOORD/HET PAROOL,
DE BERICHTGEVING EN EEN DEMONSTRATIE VOOR ANARCHIE
BRIEF AAN DE REDACTIE VAN HET PAROOL
AAN
DE REDACTIE VAN HET PAROOL
Onderwerp:
Uw berichtgeving dd 18 juni over een ”demonstratie voor anarchie”
Titel:
Politie treedt op bij demonstratie in Noord
Geachte Redactie
Van nieuwsmedia en kranten mag verwacht EN geeist worden, dat ze
bepaalde belangrijke journalistieke principes hooghouden en verwerken
bij hun berichtgeving, zoals objectiviteit, evenwichtige berichtgeving,
een zo nauwkeurig mogelijke weergave van de feiten en het principe
van hoor en wederhoor.
Wat mij met name aan uw berichtgeving over genoemde ”demonstratie tegen
de anarchie” gestoord heeft is terug te vinden onder A en B
A
het ontbreken van hoor en wederhoor, aangezien
u wel de lezing van de politie vermeldt, maar niet die van de demonstranten
B
Onduidelijkheid in uw berichtgeving
A
HOOR EN WEDERHOOR
Ik schreef het al:
U vermeldt wel de lezing van de politie, maar niet die van de demonstranten:
Ik citeer uit uw berichtgeving:
”De politie heeft zaterdagmiddag kort ingegrepen bij een anarchistische demonstratie in Amsterdam-Noord. Een deel van de circa 150 demonstranten pleegde volgens een politiewoordvoerder vernielingen, plakte stickers op auto’s, gooide met blikjes en spoot graffiti op muren.”
EN
”Toen agenten de demonstranten op hun gedrag en dat spandoek aanspraken, keerde een deel van de betogers zich tegen de politie, aldus de woordvoerder van de politie. Op de kruising van de Schoorlstraat en de Werengouw greep de politie in.” [1]
Om te beginnen gaat het hier om twee dingen:
Het al dan niet aanrichten van de demonstranten van vernielingen
En het gooien van bierblikjes richting politie
Want voor zover de door de demonstranten geroepen
leuzen betreft:
DAT is hun demonstratievrijheid en hun recht op
vrijheid van meningsuiting.Want het inhoudelijke deel van een demonstratie isniet ter beoordeling aan de burgemeester en aan de politieal helemaal niet!Lees er maar op na artikel 9 van de Grondwet [2]Maar dat wist u natuurlijk al.
Terug naar de Case:U vermeldt in uw berichtgeving dus echter alleende politielezing.Of die lezing waar is of niet, doet er hier niet toe.U dient beide lezingen te vermelden, die vande politie EN die van de demonstranten.Niet alleen werpt dat vaak een ander Lichtop de zaak, het is niet meer dan eerlijk, beidepartijen te horen.Dat staat voor eerlijke en objectieve berichtgevingHierbij sluit ik in het verslag van iemand, dieerbij geweest is en een heel andere lezing van de gangvan zaken geeft [3]Nu is het mogelijk, dat u deze lezing van een der demonstranten niet kende, of uberhaupt het eigenVerhaal van de demonstranten.Maar dan dient u te vermelden, niet op de hoogtete zijn van de lezing van de demonstranten en dus hun lezing niet erbij te kunnen betrekken.Door dit alles niet te doen, wekt u de indruk, dat uniet alleen geloof hecht aan het Verhaal van de politie,maar ook, dat u impliciet het politiegeweld, dat uin uw berichtgeving hebt erkend [dat is dan weereen pluspunt in uw berichtgeving, eerlijk is eerlijk][4], verdedigt.En dat vind ik geen goede zaak.
B
ONDUIDELIJKHEID IN UW BERICHTGEVING
Maar er is meer:Want in uw berichtgeving bent u ook vaag:
Eerst schrijft u het volgende:[Ik citeer]:”
De politie heeft zaterdagmiddag kort ingegrepen bij een anarchistische demonstratie in Amsterdam-Noord. Een deel van de circa 150 demonstranten pleegde volgens een politiewoordvoerder vernielingen, plakte stickers op auto’s, gooide met blikjes en spoot graffiti op muren.
De demonstratie, die was aangekondigd als ‘demonstratie voor anarchie’, ging van de Nieuwendammerdijk naar de Buikslotermeerdijk. De demonstranten schreeuwden antikapitalistische leuzen en hadden spandoeken met anarchistische teksten bij zich. Op één daarvan stonden de letters ACAB, een afkorting voor All Cops Are Bastards.” [5]
En direct daarna:
”Toen agenten de demonstranten op hun gedrag en dat spandoek aanspraken, keerde een deel van de betogers zich tegen de politie, aldus de woordvoerder van de politie.” [6]
Wat hieraan vaag is, maak ik duidelijk:OP WELK GEDRAG heeft de politie de demonstrantennu precies aangesproken?Op de vermeende [want het is slechts de politielezing]vernielingen en het gooien met blikjes bier, ophet
spandoek [ All Cops Are Bastards] EN/OF
DE ANTI-KAPITALISTISCHE LEUZEN?
Uit uw berichtgeving wordt dat niet duidelijk en
juist in dit geval is dat van groot belang, omdat de politie,
zoals ik al heb uitgelegd [7] en u ook hoort te weten, niet
gaat over de inhoud van de geroepen leuzen of meegevoerde
spandoeken.
Dat is dus een Manco in uw berichtgeving en moet u voortaan beter doen.
EPILOOG
Ik kan niet genoeg onderstrepen, hoe belangrijk goede,
eerlijke en objectieve berichtgeving is en vooral
het principe van Hoor en Wederhoor.
Ook is het van het grootste belang, politiegeweld niet
onder het tapijt te schuiven, maar niet alleen te benoemen,
maar dat ook te doen zonder het impliciet de bagatelliseren
Want in de meeste gevallen is de politie de machtigste
partij met alle instrumentaria en wapens, die haar te beschikking staan.
Het is dus zaak, dat u zeker bij politie inzet niet de indruk
wekt, de politie het voordeel van de Twijfel te geven.
Het is de taak van de Pers, om in haar berichtgeving alle
betrokken partijen aan het woord te laten en zo terughoudend en objectief mogelijk te zijn in haar woordkeus en alle feiten en lezingen mee te nemen.
Denk daar een volgende keer aan, svp
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam
NOTEN
VOOR UW GEMAK ZIJN DE NOTEN IN LINKS ONDERGEBRACHT
ZIE DAARONDER DE UITGESCHREVEN VERSIE
NOTEN 1 T/M 7
[Link]
FYSIEKE TEKST:
[1]
HET PAROOL
POLITIE TREEDT OP BIJ DEMONSTRATIE IN NOORD
18 JUNI 2022
De politie heeft zaterdagmiddag kort ingegrepen bij een anarchistische demonstratie in Amsterdam-Noord. Een deel van de circa 150 demonstranten pleegde volgens een politiewoordvoerder vernielingen, plakte stickers op auto’s, gooide met blikjes en spoot graffiti op muren.
De demonstratie, die was aangekondigd als ‘demonstratie voor anarchie’, ging van de Nieuwendammerdijk naar de Buikslotermeerdijk. De demonstranten schreeuwden antikapitalistische leuzen en hadden spandoeken met anarchistische teksten bij zich. Op één daarvan stonden de letters ACAB, een afkorting voor All Cops Are Bastards.
Toen agenten de demonstranten op hun gedrag en dat spandoek aanspraken, keerde een deel van de betogers zich tegen de politie, aldus de woordvoerder van de politie. Op de kruising van de Schoorlstraat en de Werengouw greep de politie in. Op beelden van omwonenden is te zien dat agenten daarop enkele klappen uitdeelden met hun wapenstokken. De politie hield niemand aan en er vielen geen gewonden.
De woordvoerder van de politie kon niet zeggen door wie de demonstratie was georganiseerd.
EINDE BERICHT
[2]
NEDERLANDSE GRONDRECHTEN, ARTIKEL 9
Art. 9 Gw zegt dat de overheid niet mag ingrijpen bij vergaderingen en betogingen. Wel geeft het tweede lid van het artikel de overheid de ruimte om burgers in enkele gevallen beperkingen op te leggen:
- ter bescherming van de gezondheid
- in het belang van het verkeer
- ter bescherming of voorkoming van wanordelijkheden
Wet openbare manifestaties
Deze drie criteria zijn nader uitgewerkt in de Wet openbare manifestaties (Wom) die in 1988 in werking is getreden. De wet bevat bepalingen over ‘de uitoefening van het recht tot vrije belijdenis van godsdienst en levensovertuiging en betreffende de uitoefening van het recht tot vergadering en betoging’. De Wom is dus niet alleen een uitwerking van art. 9 Gw, maar ook van art. 6 Gw over de godsdienstvrijheid.
In dit verband is er een opmerkelijk verschil tussen beide grondwetsartikelen. In het tweede lid van art. 6 Gw is sprake van beperkingen ‘buiten gebouwen en besloten plaatsen’, terwijl art. 9 Gw een dergelijk onderscheid niet maakt.
De Wet openbare manifestaties geeft de gemeenteraad de mogelijkheid om bij een betoging op de openbare weg te eisen dat dit van tevoren wordt gemeld. Een niet gemelde betoging valt weliswaar onder de grondwettelijke vrijheid van betoging, maar een burgemeester kan met de Wom in de hand zo’n betoging beëindigen en de deelnemers opdracht geven uiteen te gaan.
Veel gemeenten hebben rond demonstraties en betogingen een zinsnede in deze geest in hun verordeningen opgenomen:
Voor het houden van een betoging of demonstratie heeft u geen voorafgaande vergunning van de gemeente nodig. Om de openbare orde tijdens een betoging of demonstratie te kunnen handhaven, is het wel noodzakelijk dat u de gemeente tijdig van uw plannen op de hoogte stelt.
Vrees voor vijandig publiek
Van een overheid mag je verwachten dat ze zich niet inhoudelijk bemoeit met demonstraties. Zo kan het voorkomen dat betogende extreme groeperingen beschermd moeten worden tegen ‘brave burgers’ die zich opwinden over de demonstratie. De gedachten en uitingen van de demonstranten roepen bij het publiek wanordelijkheden en intolerant gedrag op.
Vaak wordt voor deze problematiek de term ‘hostile audience’ gebruikt, ofwel ‘vijandig publiek’. Soms gaat het om mensen die proberen een demonstratie verbaal en fysiek te verstoren, soms organiseren de tegenstanders een tegendemonstratie op hetzelfde tijdstip en het liefst op dezelfde plek. In de loop van de tijd heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens min of meer een aantal criteria vastgesteld rond ‘hostile audience’.
- De overheid moet niet te snel uit angst voor wanordelijkheden een demonstratie verbieden. Er is altijd een zeker risico dat een demonstratie wordt verstoord. Is de angst van de overheid gegrond, zijn er duidelijke aanwijzingen dat het uit de hand gaat lopen dan is een verbod op zijn plaats.
- De overheid mag geen tegendemonstratie weigeren omdat die demonstranten op dezelfde plaats op dezelfde tijd willen demonstreren.
- Mensen moeten een demonstratie kunnen houden zonder bang te hoeven zijn dat ze aangevallen worden door tegendemonstranten. Autoriteiten hebben de verplichting om niet alleen demonstraties, maar óók tegendemonstraties te faciliteren en te beschermen.
- De overheid hoeft geen garantie te geven op het recht van demonstratie en tegendemonstratie. Het is een inspanningsverplichting en geen resultaatsverplichting.
Wat mag en niet mag tijdens demonstraties
In augustus 2020 heeft het College voor de Rechten van de Mens naar aanleiding van de acties van boeren tegen de stikstofmaatregelen, de Black Lives Matter-demonstraties en de protesten tegen de corona-maatregelen op rij gezet wat wel en wat niet mag tijdens een demonstratie.
- De overheid moet de uitoefening van het recht op demonstratievrijheid faciliteren.
Het is niet toegestaan een demonstratie zomaar af te lasten of te verplaatsen naar een onaantrekkelijk tijdstip of naar een plek waar niemand je ziet. - Het faciliteren van een demonstratie betekent ook dat de overheid de deelnemers beschermt.
Bij tegendemonstraties en vijandige reacties vanuit het publiek moet de overheid zich inspannen om de demonstratie toch door te laten gaan. - De bescherming die het recht op demonstratievrijheid biedt, komt alleen toe aan vreedzame betogingen.
De overheid mag betogingen beëindigen als de deelnemers gebruikmaken van geweld tegen personen of objecten. Demonstraties mogen ook geen haatgevoelens propageren die aanzetten tot discriminatie, vijandigheid of geweld. - Het recht op demonstratievrijheid is niet absoluut.
Onder strikte voorwaarden mag de overheid een demonstratie beperken of zelfs verbieden. Art. 9 Gw zegt dat dat de overheid het recht op demonstratievrijheid mag beperken als dit nodig is om de gezondheid te beschermen, in het belang van het verkeer of om wanordelijkheden te bestrijden of voorkomen. Besluit een overheid een demonstratie te verbieden of te beperken, dan moet zij in dit besluit duidelijk maken waarom dit gerechtvaardigd en noodzakelijk is. - Bij het beperken of verbieden van een demonstratie moet de overheid een belangenafweging maken.
De overheid moet kiezen voor de minst ingrijpende maatregel die zij tot haar beschikking heeft (subsidiariteit). Daarnaast moet de overheid afwegen of de maatregel daadwerkelijk nodig is om het doel – bijvoorbeeld het voorkomen van verkeershinder – te bereiken (proportionaliteit).
GESCHIEDENIS
Staatsregeling 1798
Het recht op vereniging dook samen met het recht op vergadering voor het eerst op in de Staatsregeling 1798.
Artikel 18 zag er als volgt uit:
Grondwet 1848
Vervolgens verdween het recht op vergadering een tijdje achter de constitutionele horizon om in 1848 terug te keren als artikel 10 van de grondwet: ‘Het regt der ingezetenen tot vereeniging en vergadering wordt erkend. De wet regelt en beperkt de uitoefening van dat regt in het belang der openbare orde.’ De beperking ‘in het belang der openbare orde’ werd in 1855 geregeld in de Wet vereeniging en vergadering.
Thorbecke toonde zich overigens geen voorstander van een dergelijke constructie:
Wat baat de erkenning van een recht in de Grondwet, welks uitoefening afhangt van de wet? Beter dan, eenvoudig te zeggen: het regt van vereeniging wordt door de wet geregeld. Ook eene Grondwet moet oprecht zijn, en niet den schijn aannemen iets te geven wat zij inderdaad onthoudt.
Vereniging en vergadering in één artikel
Vanaf 1848 tot de Grondwetswijziging van 1983 stonden het recht van vereniging en het recht van vergadering samen in één artikel. Men ging uit van de niet onlogische gedachte dat als je als vereniging iets wilt bereiken, het onontkoombaar is dat je ook met elkaar vergadert.
De Grondwet van 1983 bracht daar verandering in door het verenigingsrecht in art. 8 en het vergaderingsrecht in art. 9 te regelen. De twee rechten werden apart opgenomen, zodat ze op verschillende wijze beperkt kunnen worden. Ook in veel internationale verdragen is voor zo’n verdeling gekozen.
- Artikel 8 kent alleen een beperking bij wet. In vergelijking met de Grondwet van 1848 is het recht niet alleen aan de ingezetenen voorbehouden, maar geldt het voor iedereen. De verplichting richting de overheid is vervangen door de soepele formulering ‘kan worden beperkt’.
- Artikel 9 geeft aan dat het recht tot vergadering ook op een andere manier kan worden beperkt door het voorbehoud te maken ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’. Vergeleken met oudere Grondwetsartikelen is het recht op vergadering uitgebreid met het recht te mogen betogen.
EINDE ARTIKEL
RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN
MAG JE ALTIJD DEMONSTREREN ALS JE HET ERGENS
NIET MEE EENS BENT?
Berend Roorda, universitair docent, gespecialiseerd in het demonstratierecht:
‘Op grond van artikel 9 van onze Grondwet heeft iedereen het recht om te demonstreren. Dit recht houdt in dat je samen met één of meer personen in het openbaar een mening mag uiten. De inhoud van die meningsuiting doet er, bij de vraag of het mag ja of nee, niet toe.
Demonstratieverbod door de burgemeester
Het recht om te demonstreren is echter geen absoluut grondrecht. Artikel 9 lid 2 van de Grondwet en de Nederlandse demonstratiewet – de Wet openbare manifestaties – bieden de burgemeester de bevoegdheid om een demonstratie te beperken en in een uiterst geval zelfs te verbieden. Dit mag hij alleen doen wanneer dit noodzakelijk is in het kader van drie doelcriteria:
1. ter bescherming van de gezondheid;
2. in het belang van het verkeer;
3. ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.
De burgemeester mag zich niet bemoeien met de inhoud. Sterker nog, als de (controversiële) inhoud van een demonstratie aanleiding geeft tot vijandige reacties en tegendemonstraties, is de burgemeester verplicht om zich in te spannen om de demonstratie toch door te kunnen laten gaan. Die inspanningsverplichting gaat zo ver dat hij, indien nodig, bij een demonstratie meer politie zal moeten inzetten dan bij een risicowedstrijd in het betaald voetbal. Als zelfs een zodanige politie-inzet wanordelijkheden niet kan voorkomen, pas dan kan de burgemeester overgaan tot een demonstratieverbod.
Strafoplegging door de officier van justitie
Betekent dit dan dat je alles maar mag roepen bij een demonstratie? Nee, dat niet, maar het is niet aan de burgemeester om hier wat aan te doen. Het is aan de officier van justitie om op te treden tegen individuele demonstranten die zich schuldig maken aan strafbare uitlatingen zoals haatzaaien en beledigen van een groep mensen. Dit kan echter enkel repressief. Tegen de demonstratie als zodanig mag niet worden opgetreden.
Proefschrift ‘Het recht om de demonstreren’
Zou het Nederlandse demonstratierecht moeten worden aangepast, zodat wel preventief kan worden opgetreden tegen demonstraties waarbij demonstranten zich strafbaar uitlaten? Dit is een van de vragen waarop ik inga in mijn proefschrift ‘Het recht om te demonstreren’.
Het recht om te demonstreren is een verworvenheid in een democratische rechtsstaat die nauwelijks kan worden overschat. Niet zelden levert de uitoefening van dit recht echter spanningen op met andere rechten, vrijheden en belangen. Zeker nu er de laatste jaren sprake is van een sterke toename van demonstraties in aantal en verschijningsvorm. In dit spanningsveld heb ik een tiental knelpunten gesignaleerd. Vervolgens ben ik in mijn promotieonderzoek op zoek gegaan naar oplossingen voor deze knelpunten.
Bij mijn zoektocht heb ik gestreefd naar een evenwichtige balans tussen enerzijds het fundamentele recht om te demonstreren en anderzijds de rechten en vrijheden van anderen. Om mijn inzicht te vergroten ben ik te rade gegaan bij de buurlanden Duitsland en Engeland en de wijze waarop zij de uitoefening van de betogingsvrijheid hebben geregeld. Hoe gaan zij om met de gesignaleerde demonstratierechtelijke knelpunten en kan hun aanpak inspiratie bieden bij het optimaliseren van het Nederlandse demonstratierecht. Dit alles binnen de kaders die zijn uitgezet in bijvoorbeeld het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden.
Mijn proefschrift bouwt voort op een evaluatie van de Wet openbare manifestaties die ik in 2015 samen met mijn promotoren Brouwer (RUG) en Schilder (VU) heb mogen uitvoeren in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Ons evaluatierapport en mijn proefschrift worden momenteel bestudeerd door het ministerie. Mogelijk leidt een en ander binnen afzienbare tijd tot wijziging van de Nederlandse demonstratiewet.
Komende jaren zal ik mij binnen het Centrum voor Openbare Orde en Veiligheid van de Rijksuniversiteit Groningen (zie www.openbareorde.nl) verder bezighouden met het vinden van oplossingen in het spanningsveld tussen enerzijds collectieve vrijheidsrechten – denk naast de betogingsvrijheid aan bijvoorbeeld de stakingsvrijheid en de verenigingsvrijheid – en anderzijds de handhaving van de openbare orde.’
[3]
DEMONSTREREN VOOR ANARCHIE, GEWELD VAN POLITIE
PETER STORM
20 JUNI 2022
maandag 20 juni 2022
Wat een weekend! Afgelopen zaterdag een demonstratie en aansluitend festival waar ik mocht optreden. En afgelopen zondag weer een demonstratie. Blij dat ik het heb kunnen doen en meemaken allebei, al was het bepaald niet louter feest. En ook weer van alles geleerd of minstens opgefrist. Twee actieverslagen dus, maar niet allebei tegelijk. Nu eerst: de Demo voor Anarchie, gisteren, zaterdag 18 juni 2022, in Amsterdam Noord.
Een demonstratie voor anarchie dus, georganiseerd door de Vrije Bond Amsterdam. Het was de tweede keer: vorig jaar was er een soortgelijke demo. Die had ik toen laten gaan: ik vond corona nog te eng, als ik het me goed herinner. Dit keer ging ik wel, vooral ook omdat ik werd uitgenodigd om een optredentje te geven op het bijbehorende festival na afloop.
Een demonstratie voor anarchie? Ik was vorig jaar sceptisch over het idee, en dat was ik aan de vooravond van deze demonstratie ergens eigenlijk nog steeds. Demonstraties zijn doorgaans acties waar mensen een eis stellen aan een instantie, een bedrijf, of aan ‘de politiek’, de regering, zoiets. Voor loonsverhoging kun je demonstreren, tegen een kraakverbod kun je demonstreren. Dat zijn eisen die je kunt stellen aan een bedrijf, aan een kabinet, en die je dan met een demonstratie kracht kunt bij zetten.
Maar hoe kun je nu demonstreren voor anarchie? De anarchie, dat is iets dat je niet eist. De anarchie is iets dat je in de praktijk brengt, door machthebbers te verjagen, hun machtsposities af te schaffen en zelfbestuur op basis van vrijwilligheid en wederkerigheid op poten te zetten, waar je woont, in levensonderhoud voorziet of wat dan ook. De straat op gaan met ‘Wij Eisen Anarchie’? Merkwaardige gedachte. Alsof de regering ons dat zou kunnen geven, als ze het al zou willen…
Maar de demonstratie was op touw gezet door mensen die ik vertrouw en waardeer, en ik leer er ook best graag iets bij. Fijne mensen, kameraden en vrienden, gaan erheen. Waarom niet gewoon mee doen en kijken hoe zoiets werkt? Van de berichten over de demonstratie vorig jaar kreeg ik ook wel een opgewekt gevoel. En ja, ik mocht deze keer optreden, en met zulke uitnodigingen krijg je me naar de wonderlijkste oorden…
Erheen dus! Eerst operatie zwaan-kleef-aan: alleen in de trein tot aan den Bosch, vandaar samen verder met een goede vriend, voorbij Utrecht kwamen we in de trein nog een kameraad tegen, in Amsterdam nog drie en toen we in Amsterdam Noord uit de metro en in de bus stapten, waren we al met vijftien tot twintig mensen. In de bus, er te vroeg al weer uit, en in kleine, vrolijk rommelige optocht liepen we naar het verzamelpunt. Het verhaal ging dat burgemeester Halsema de hele demonstratie ging ontbinden. Betekende dit dat de ME al klaar zou staan met alles en iedereen? Nee. Een busje, een paar agenten waarvan er eentje ons allervriendelijkst een fijne dag toe wenste. Surrealisme als bestuursvorm vierde weer eens hoogtij.
In de tuin waar we verzamelden, kregen we de informatie in geval van arrestatie en dergelijke te horen, en vormden we ons om in blokken, naar thema, voorkeur, affiniteit. Ik bleef graag bij de vriend van me waar ik mee optrok, die was samen met een uitermate vrolijke groep Leeuwarders en andere noorderlingen. De anarchie woekert en grijpt om zich heen, daar in het noorden des lands, de dagen van Domela Nieuwenhuis verbleken welhaast in vergelijking.
Het werd tijd om te gaan lopen, dus dat deden we. Va ontbinding van een demonstratie was niets te merken. Er was wat politie, even verderop stond een zeer chagrijnig kijkende motoragent op een hoek ons waar te nemen. We riepen ons anarchistische scala van leuze, en we hadden natuurlijk onze spandoeken. Op eentje daarvan stond: ACAB. Dat staat voor All Cops Are Bastards, al zie ik graag dat we ‘Bastards’ door ‘Bigots’ vervangen, zoals in de desbetreffende song van Your Local Pirates.(2) Hoe dan ook: ACAB. De politie kon het niet waarderen. Maar we waren niet gekomen om de waardering van de politiek in ontvangst te nemen.
Na enige tijd vroeg de politie of dat spandoek weg mocht. Nee dus. We liepen verder, met spandoek en al. Ik hielp met het vasthouden ervan. Toen kwam er een groepje agenten op het spandoek af en probeerde ruw om het af te pakken. ‘Blijf van ons spandoek af!’, zo reageerden we, en het getrek van de agressieve agenten had niet het gewenste resultaat. Eerste overwinning: politiepoging mislukt. We verplaatsten het doek enige tijd wel wat meer naar binnenin de demonstratie, zodat de politie er wat moeilijk bij kon, en we gingen verder. Even later was het spandoek weer zichtbaar aan de buitenzijde van de demonstratie, goed zichtbaar zoals het natuurlijk was bedoeld. De politie vond het niet leuk. Wij wel.
We kwamen aan bij een kruispunt, en daar sloeg de politie opnieuw toe – en ze sloeg. Een groepje agenten viel ons weer aan, en nu trokken ze de wapenstok. Duwen en trekken aan het spandoek, en slaan tegen de mensen die het vasthielden. Andere demonstranten snelden toe, de politie mepte die mensen weg, de demonstratie viel in delen uiteen op dat kruispunt. Mensen lieten zich maar ene klein stukje verdrijven, de demonstranten hergroepeerden zich en zochten elkaar weer op en probeerden elkaar te helpen. Ik was Kraai, de kameraad en goede vriend naast wie ik het spandoek hielp vasthouden, intussen kwijt, keek om me heen of ik hen kon vinden. En was intussen erg boos op die meppende politie en wilde daar iets mee.
Ik zag agenten tegenover andere demonstranten staan en ik dook achter die agenten op. Daar schrokken ze van, nu hadden ze demonstranten voor, maar ook achter zich, enkele agenten waren eventjes bijna ingesloten. Ze waren bang, mooi zo, maar ze hadden natuurlijk die knuppels. Dreigend met hun wapenstok dreven ze mij stapsgewijs terug. Ik hield mijn arm afwerend voor me, helemaal niet van zins om me makkelijk te laten wegsturen. Hoe dat zou zijn afgelopen weet ik niet, want op dat moment nam een rustige kameraad me bij de arm, kennelijk bezorgd dat ik iets onverstandigs zou gaan doen. Ik ging met hem mee en voegde me bij andere demonstranten,m intussen bezorgd kijkend of ik Kraai ergens zag. Die zou toch niet hardhandig zijn afgevoerd in een politiebusje?!
Nee, gelukkig niet! Ik zag hen, ik was erg opgelucht, en volgens mij was dat andersom ook zo. Hij vertelde dat ze hem flink geslagen hadden, op benen, armen en vooral ook hoofd. Bovenshands, wat dus volgens de politieregels niet mag. Klappen op het hoofd, net zo lang tot hij zou loslaten. Maar dat deed hij dus niet! Zo vasthoudend, en zo moedig! Hard geslagen, maar aangeslagen betoonde hij zich geenszins. Eerder vol voldoening dat, hoe pijnlijk de klappen ook waren, het de politie daarmee niet was gelukt om het spandoek af te pakken. Dat spandoek lag intussen opgevouwen op een van de bakfietsen in de demonstratie. Verder maar weer… want de politie had haar aanvallen inmiddels gestaakt, voor het moment althans.
Kraai bleek achteraf trouwens niet de enige die geslagen was. Van minstens twee andere kameraden weet ik dat ze ook gewond zijn geraakt door meppende agenten. Gelukkig geen heel ernstige verwondingen. Maar we vergeten niets als we de rekening opmaken die we met het politietuig zullen vereffenen, op ons moment en op onze manier.
Verder met de optocht. Eventjes later…. Daar was het spandoek weer, ontvouwd en wederom zichtbaar pronkend aan de zijkant van de demonstratie! Een kleine triomf. We wisten natuurlijk dat de politie daar weer op zou gaan reageren. We zagen politiebusjes achter de demonstratie, schuin dichtbij waar ze konden. We hielden rekening met ene volgende aanval. Het was duidelijk dat de politie niet zou rusten voor ze dat spandoek te pakken hadden. Het was ook duidelijk dat we niet van plan waren ze daarin er te faciliteren.
Intussen nam Kraai even een rustiger plek in de demonstratie in, en groot gelijk. Anderen, waaronder ik, hielden het spandoek vast. En wie zagen we daar op een straathoek? Onze sjaggie kijkende motoragent! Die begon te rijden – ik dacht om collega’s in te seinen, met het oog op een volgende confiscatie-operatie. Maar nee! Voor we er eg in hadden had de agent het spandoek uit onze handen getrokken en reed er in flinke vaart mee weg! Dat hadden we niet aan zien komen, en ik had goed de pest in dat het ze toch was gelukt.
Er even over napratend werd het wel duidelijk hoe onverantwoord dit was. In hoog tempo vlak langs ene beweeglijke groep mensen rijden: dit zou zomaar een ernstig ongeluk hebben kunnen opleveren. En stel dat we het spandoek steviger in handen hadden gehad, terwijl de agent het vastpakte. Zouden wij dan aan dat spandoek zijn meegesleept? Zou de agent het evenwicht op de motor zijn kwijtgeraakt? Dat laatste zou fraai zijn geweest. Hoe dan ook, een bizarre ontknoping. De politie had het spandoek. Verdomme.
We vervolgden onze demonstratie naar het eindpunt, de Slibvelden, waar het festivalletje zou zijn, De politie bleef ons volgen maar viel ons verder niet meer eg lastig. Wij bleven leuzen roepen, waarbij Kraai duidelijk liet blijken hoe weinig aangeslagen die was. ‘Wij zijn niet bang voor de lange lat!’ gooide hij er als mooie nieuwe vondst in, naast de gangbare antipolitieleuzen.
Interessant was bij de demonstratie trouwens de interactie met omstanders, buurtbewoners en dergelijke. Onze route ging door woonwijken waar overduidelijk armere mensen woonden. Minstens een van ons was naast de demonstratie systematisch bezig met mensen flyers uit te delen over de demonstratie, en met mensen in gesprek te raken. Dat soort activiteit verdient groot respect. Het is niet makkelijk, het kost een ander soort inspanning dan het vasthouden en verdedigen van een politievijandig spandoek. Maar voor een beweging die echt wil groeien en sterker worden is communicatie met en steun zoeken bij mensen buiten de demonstratie, van het grootste belang. Het was fijn om te merken dat de organisatoren van de demonstratie juist ook dit aspect heel serieus hadden genomen.
Een heel lief moment kwam tegen het einde van de demonstratie, aan de rand van de woonwijken, bij wat flatgebouwen. Daar zongen demonstranten opeens: ‘Happy Birthday To You!’ Wat bleek? In het gras was een familie bezig met feestvieren, en er hing een spandoek met ‘Happy Birthday’. Die wens wilden we natuurlijk graag onderstrepen. Ook dat is een manier om te laten zien: wij staan als anarchisten aan de kant van de mensen met de te hoge huren en te lage inkomens, de mensen die lijden onder dit systeem en baat hebben bij radicale sociale verandering. En door zo spontaan een verjaardagswens te zingen laten we zien: wij zijn niet jullie vijanden, wij zijn jullie vrienden. Het werd zichtbaar gewaardeerd.
We naderden intussen het eindpunt, dat we na een stukje wandeling door een stukje bos bereikten. Daar waren de Slibvelden een kleine alternatieve woongemeenschap/vrijplaats aan de rand van Amsterdam-Noord. Daar waren vervolgens wat toespraakjes en optredens, waaronder dus eentje van mij. En veel gezelligheid en pret. Maar daar ga ik het hier verder niet over hebben.
Hoe is het gebeuren in het nieuws gekomen? Spaarzaam, en misleidend. AT5 kwam met een verslagje en beeldmateriaal.(3) Dat verslagje gaf de politieversie weer. Die politie beweerde dat ze wel moest ingrijpen, er waren mensen dronken, en ‘ook plakten ze stickers op auto’s en spoten ze met graffiti op de muren’. De politie noemde vervolgens ook het fameuze spandoek en zegt dan: ‘De demonstranten zijn vervolgens op hun gedrag aangesproken.’ In het Parool lezen we zelfs dat we volgens de politie zelfs met blikjes hebben lopen gooien, en dat de politie demonstranten op zowel gedrag als spandoek heeft ‘aangesproken’.(4) Leugenpraat!
We zijn alleen ‘aangesproken’ over dat spandoek, en dat ‘aanspreken’ nam de vorm aan van eisen, trekken, en klappen. Of er nu een paar van ons te veel op hadden? Het kan, ik heb het niet gezien. Laat mij een groep van 150 mensen op een zaterdagmiddag ergens buiten zien zonder dat er drie van die mensen wat veel bier hebben gedronken. Het is gezeur om daarover te beginnen. De politie trok haar knuppels omdat ze dat spandoek wilden, en wij het ze niet wilden geven. Niet vanwege imaginaire blikjes.
Wat ik wel heb waargenomen is wat de politie deed. Die vorderde gewoon dat spandoek, met toenemende agressie en uiteindelijk met woest wapperende wapenstokken. Daar ging het de politie om: dat spandoek moest en zou weg, en aangezien wij onze uitingsvrijheid niet prijs wilden geven, maakte de politie daar de aanleiding van om te gaan meppen. Waarmee de politie de juistheid van de vier letters op dat spandoek ironisch genoeg zelf onderstreepte, zoals op Twitter al snel werd opgemerkt.
Interessant is ook nog hoe dit op buurtbewoners is overgekomen. AT5 laat beelden zien, ingestuurd door ‘omwonenden’, en schrijft: ‘Volgens de omwonenden verliep de demonstratie, waar zo’n 150 mensen aan deelnamen, op het oog rustig. “Ineens stapten ze uit een politiebusje en begonnen ze te slaan”, zeiden ze over de agenten.’ Helemaal ineens was het voor ons als demonstranten weliswaar niet: de politie deed al eerder moeilijk. Maar de kloppartij werd overduidelijk niet voorafgegaan werd door demonstrantengedrag dat zulk politiegeweld zou kunnen rechtvaardigen in ogen van omstanders. Ik denk dat niet iedereen in de buurt blij met ons was. Dat hoeft ook helemaal niet. Maar ik denk dat de demonstratie ons bij mensen krediet heeft opgeleverd, en dat het de politie en het gezag krediet heeft gekost. Ook dat laat het nut van dit type demonstraties – inclusief het meevoeren van stevige teksten – zien.
Want wat vind ik intussen van het hele concept ‘demonstreren voor anarchie’? Ik ben het punt beginnen te zien. Nee, je stelt geen eis met zo’n demonstratie, zoals bij demonstraties gangbaar is. Maar dat was het punt dan ook niet. We maken op deze manier wel een statement: dit is wat we willen, een wereld van vrijheid en solidariteit. En jullie repressie willen we dus niet en accepteren we voor geen meter. We schreeuwen onze boodschap van de daken, we trotseren de repressie, we verstevigen intussen onze onderlinge banden. En we hebben lol samen! Ik ben blij dat ik aan het geheel heb meegedaan. Ja, demonstreren voor anarchie is, zoals kameraden dat op Twitter tegenwoordig formuleren, gewoon based. Volgend jaar lekker weer, en met meer!
Noten:
1 ‘Demo voor Anarchie’, Vrije Bond, 20 april 2022, https://www.vrijebond.org/demo-voor-anarchie/
2 ‘All Cops Are Bigots’, Your Local Pirates, https://yourlocalpirates.noblogs.org/all-cops-are-bigots/
3 ‘Politie grijpt in bij demonstratie in Amsterdam-Noord’, AT5, 18 juni 2022, https://www.at5.nl/artikelen/215667/politie-grijpt-in-bij-demonstratie-in-noord
4 Politie treedt op bij demonstratie in Noord’, Parool, 18 juni 2022, https://www.parool.nl/amsterdam/politie-treedt-op-bij-demonstratie-in-noord~b694b209/
Peter Storm
EINDE ARTIKEL
[4]
”Op de kruising van de Schoorlstraat en de Werengouw greep de politie in. Op beelden van omwonenden is te zien dat agenten daarop enkele klappen uitdeelden met hun wapenstokken.”
HET PAROOL
POLITIE TREEDT OP BIJ DEMONSTRATIE IN NOORD
18 JUNI 2022
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1
ZIE OOK AT5 BERICHTGEVING
”Volgens de omwonenden verliep de demonstratie, waar zo’n 150 mensen aan deelnamen, op het oog rustig. “Ineens stapten ze uit een politiebusje en begonnen ze te slaan”, zeggen zij over de agenten”
AT5
POLITIE GRIJPT IN BIJ DEMONSTRATIE IN NOORD
18 JUNI 2022
Politie grijpt in bij demonstratie in Noord
| Politie grijpt in bij demonstratie in Noord |
De politie heeft vanmiddag opgetreden bij een demonstratie in Noord. Op de kruising van de Schoorlstraat met Werengouw deelden meerdere agenten klappen uit, is te zien op beelden die omwonenden naar AT5 stuurden.
Volgens de omwonenden verliep de demonstratie, waar zo’n 150 mensen aan deelnamen, op het oog rustig. “Ineens stapten ze uit een politiebusje en begonnen ze te slaan”, zeggen zij over de agenten. De politie laat weten dat er is opgetreden omdat meerdere demonstranten spullen zouden hebben vernield. “De demonstratie liep in eerste instantie rustig, totdat enkele surveillerende agenten zagen dat meerdere demonstranten behoorlijk onder invloed van alcohol waren”, aldus een woordvoerder van de politie.
“Niet voor rede vatbaar”
“Ook plakten ze stickers op auto’s en spoten ze met grafitti op muren”, zegt de politie verder. “Daarnaast hadden ze een spandoek bij zich met daarop de tekst ACAB (All Cops Are Bastards, red.). De demonstranten zijn vervolgens op hun gedrag aangesproken. Een deel was heel rustig en voor rede vatbaar, bij een ander groepje was dat niet het geval, wat voor onrust zorgde. Daarom zagen wij de noodzaak om op te treden.” Er is niemand aangehouden, en volgens de informatie van de politie zijn er aan beide kanten geen gewonden gevallen.
Volgens de politie ging het om een antikapitalistische demonstratie. Ook lijken op enkele vlaggen anarchistische tekens te staan. Wie de demonstranten exact waren is niet bij AT5 bekend. Om die reden is er geen reactie van de kant van de demonstranten.
EINDE AT5 BERICHT
[5]
ZIE NOOT 1
[6]
ZIE NOOT 1
[7]
ZIE NOOT 2