36]
BBB
ASIEL EN MIGRATIE
EERLIJK EN DRAAGBAAR
BBB VERKIEZINGSPROGRAMMA
VISIE EN VERKIEZINGSPROGRAMMA 2023-2027
[37]
CAROLINE VAN DER PLAS EN DE VLUCHTELINGEN/HET
BBB STANDPUNT/ASTRID ESSED ATTACK!
ASTRID ESSED
4 SEPTEMBER 2023
[38]
RTL NIEUWS
ASIELCRISIS DREIGT, DIT IS WAAROM OPLOSSINGEN
UITBLIJVEN
25 MEI 2023
Er dreigt een asiel- en opvangcrisis en er moeten snel concrete maatregelen komen. Maar het kabinet worstelt met de stroom vluchtelingen. Waarom gaat het zo moeizaam, hoe zit het met die langverwachte spreidingswet en ligt een kabinetscrisis op de loer? De politieke redactie van het RTL Nieuws beantwoordt vijf vragen.
1. Dreigt er weer een asiel- en opvangcrisis in Nederland?
Ja. Al weken zijn er tal van zorgwekkende ontwikkelingen. Het aanmeldcentrum in Ter Apel stroomt vol en in de prognoses van het kabinet wordt voor dit jaar rekening gehouden met een recordaantal van 70.000 mensen dat naar ons land komt. Door onder andere oorlog, klimaatverandering, vervolging en omdat mensen een beter leven zoeken, worden er dit jaar meer asielzoekers verwacht die naar Europa reizen.
Dus zijn er extra opvangplekken nodig, maar die zijn er bij lange na niet waardoor de asiel- en opvangcrisis alsmaar verergert. Deze week luidde de IND de noodklok: de immigratiedienst kan het niet meer aan.
2. Wat doet het kabinet?
Het kabinet heeft gisteren wat aangekondigd. Staatssecretaris Eric van der Burg (asiel) kwam met een paar maatregelen om Ter Apel meer te ontlasten. Zo komt er een noodopvang voor 500 asielzoekers in Assen, om Ter Apel te ontlasten. Mensen die in Nederland mogen blijven, de statushouders, kunnen worden overgeplaatst naar hotels in afwachting van een huis. En gemeenten worden opgeroepen iedereen op te vangen, en niet bijvoorbeeld alleen vrouwen en kinderen, wat op sommige plekken gebeurt. Bepaalde asielzoekers, zoals bijvoorbeeld alleenstaande mannen, mogen niet meer geweigerd worden. Dat kan desnoods onder dwang gebeuren.
Maar tot nu toe is er vooral veel overleg, zonder besluiten. Al maanden praat het kabinet over een visie over migratie. Niet alleen over asielzoekers, maar ook over arbeidsmigratie en buitenlandse studenten. VVD en CDA willen graag de asielinstroom beperken, maar elke aanscherping ligt zeer gevoelig bij D66 en ChristenUnie.
3. Waar spreekt het kabinet dan over?
Daar blijven betrokkenen vaag over. Er wordt gesproken over een ‘groslijst’, waar het kabinet op een gegeven moment uit moet gaan kiezen. Opties zijn bijvoorbeeld een A-B-status, een plan van het CDA uit februari. Nu krijgt iedere vluchteling die naar Nederland dezelfde behandeling. Volgens de partij moet er een onderscheid komen tussen echte vluchtelingen en mensen die hier tijdelijk opvang nodig hebben omdat het in eigen land niet veilig is. Zo’n systeem moet in ieder geval het aantal nareizigers dat naar Nederland komt sterk verminderen.
Ook wordt er gesproken over de eisen voor arbeidsmigranten en de regels voor nareizigers. Wanneer men precies een besluit neemt, is onbekend. In VVD-kringen werd gehoopt op eind mei of begin juni, maar inmiddels is de verwachting dat besluitvorming pas later gaat plaatsvinden.
4. Er zou toch een spreidingswet komen waarom duurt dat zo lang?
De spreidingswet moet ervoor zorgen dat asielzoekers eerlijk over alle gemeenten worden verdeeld. Gemeenten die niet mee willen werken, kunnen dan worden gedwongen om asielzoekers op te vangen. Maar de wet, die op 1 januari in had moeten gaan, liep al meerdere keren vertraging op vanwege discussie tussen coalitiepartijen. Ook nu is er weer vertraging opgetreden.
Want eigenlijk zou de wet vorige week weer besproken worden in de ministerraad, maar toen is het vooruitgeschoven. Ook een gesprek met deskundigen vandaag in de Tweede Kamer is uitgesteld omdat nog niet alle stukken aangeleverd konden worden. Achter de schermen wordt door verschillende ingewijden gezegd dat de VVD nog niet tevreden is over de wet. Maar de VVD zelf spreekt tegen dat ze dwarsliggen. Wat in ieder geval duidelijk is, is dat er alles behalve tempo zit in het invoeren van de spreidingswet.
5. Wordt dit politiek spannend?
Voor Rutte en VVD-top wacht begin juni een lastig congres. De instroom is niet gedaald. Reken maar op kritische en ontevreden VVD-ers. Het is de vraag hoe hoog de migratie-discussie in het kabinet oploopt. Als de VVD en CDA echt instroombeperkingen eisen, dan kan dat meteen leiden tot hoogspanning met D66 en ChristenUnie.
Het is een splijtend thema en kan zomaar voor een kabinetscrisis zorgen. Maar de afgelopen maanden heeft het kabinet moeilijke keuzes telkens uitgesteld om een kabinetscrisis te vermijden. Nu er weer een crisissituatie in de asielopvang dreigt, lijkt verder uitstel geen optie
EINDE ARTIKEL
AANPAK CRISIS OPVANG ASIELZOEKERS
Aanpak opvangcrisis
Er zijn te weinig opvangplekken voor asielzoekers, waaronder alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Het kabinet neemt maatregelen voor de korte en lange termijn. Samen met veiligheidsregio’s, provincies, gemeenten, Rode Kruis, kerken en andere partners wordt gewerkt aan voldoende opvangplekken.
Maatregelen om de opvangcrisis onder controle te krijgen
Om grip te krijgen op de opvangcrisis heeft het kabinet verschillende maatregelen genomen. Door de maatregelen komt er meer ruimte in de opvangcentra. Het gaat onder meer om:
- Regelen van grote en kleine opvanglocaties. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) werkt hierin samen met maatschappelijke organisaties zoals hulporganisaties en kerken.
- Regelen van doorstroomlocaties voor statushouders. Hier kunnen statushouders worden opgevangen, in afwachting van een woning.
- De provincies helpen met de uitvoering van de afspraken bij het werken aan opvang en het regelen van woningen in hun provincie of regio.
- Tot en met 2024 komen er 37.500 extra tijdelijke woningen (flexwoningen) bij. Deze zijn voor statushouders. En voor spoedzoekers. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die door een scheiding of medische reden een nieuwe of andere woning nodig hebben.
- Het aantal asielzoekers op een locatie kan worden verhoogd.
- Als er geen andere mogelijkheden zijn dan kunnen asielzoekers tijdelijk in hotels wonen.
- Om te zorgen dat statushouders korter in de opvang zijn, is het snel organiseren van woningen voor hen noodzakelijk. In de eerste helft van 2023 is het de opdracht aan de gemeenten om voor woningen voor 21.200 statushouders te zorgen. Voor de tweede helft van 2023 is het de opdracht om voor woningen voor 27.300 statushouders te zorgen.
- Als het nodig is gaan statushouders tijdelijk naar een hotel.
- De regeling Huisvesting Grote Gezinnen Vergunninghouders helpt gemeenten om sneller woningen geschikt te maken voor gezinnen van 7 of meer statushouders.
- Door de situatie van dit moment vindt het kabinet het niet verstandig de beloofde hervestigingsafspraken binnen de Europese Unie (EU) uit te voeren.
Deze (tijdelijke) maatregelen hebben gevolgen voor het aantal mensen dat naar Nederland komt. Ze hebben ook gevolgen voor de snelheid van de asielprocedure en de huisvesting van statushouders. Statushouders zijn asielzoekers met een verblijfsvergunning. Door de maatregelen komt er meer ruimte in de opvangcentra.
Verbetering situatie Ter Apel
De spanning op de asielopvang wordt het eerst zichtbaar in Ter Apel. Met de gemeente Westerwolde en het COA is afgesproken dat hier maximaal 2.000 asielzoekers worden opgevangen. Om de spanning te verminderen pakt het kabinet met partners onder meer het verbeteren van de doorstroom aan. Daarbij gaat het om:
- Een extra aanmeld- en opvangcentrum voor asielzoekers. Asielzoekers kunnen zich dan ook registreren op een andere locatie dan in Ter Apel. Nu moeten alle asielzoekers die in Nederland komen zich eerst melden en registreren in Ter Apel. Het is nog niet bekend waar en wanneer het nieuwe aanmeldcentrum komt.
- In Ter Apel worden asielzoekers geïdentificeerd en geregistreerd door de politie en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Vanaf 1 juli is er in Assen een voorportaallocatie. Hier worden mensen tijdelijk opgevangen die nog niet meteen geïdentificeerd en geregistreerd kunnen worden.
- Het is de bedoeling om nog 2 of 3 voorportaallocaties te openen.
- Alleenstaande minderjarige vreemdelingen en mensen die medische hulp nodig hebben blijven in Ter Apel. Zij worden als eerste ingepland voor identificatie en registratie bij de politie.
Oorzaken van te weinig opvangplekken voor asielzoekers
Belangrijke oorzaken van te weinig opvangplekken zijn:
- Hoger aantal asielzoekers vraagt asiel aan
Er vragen elke dag in 2023 ongeveer 100 tot 200 asielzoekers asiel aan. Dat zijn er meer dan in voorgaande jaren. - Te weinig statushouders verhuizen van opvangcentrum naar woning
Gemeenten kunnen niet genoeg woningen vinden voor statushouders. Dat zijn asielzoekers met een verblijfsvergunning. Bijna 16.000 statushouders verblijven in een opvangcentrum voor asielzoekers. Eigenlijk moeten ze naar een (tijdelijke) woning in een gemeente verhuizen.
Andere maatregelen voor extra opvanglocaties
De overheid wil dat elke asielzoeker in een opvangcentrum blijft tijdens de asielprocedure. Er moeten daarom onder andere meer opvangplekken komen. De Rijksoverheid neemt samen met de veiligheidsregio’s en gemeenten daarom de volgende maatregelen:
- Statushouders naar flexwoning (tijdelijke woning)
In flexwoningen kunnen naast statushouders ook andere mensen die een woning zoeken tijdelijk wonen. Zoals spoedzoekers, jongeren of arbeidsmigranten. De Taskforce Versnelling Tijdelijke Huisvesting ondersteunt gemeenten en andere partijen hierbij. Deze maatregel mag maximaal € 100 miljoen kosten. - Statushouders mogen tot 1 januari 2025 in hotel of vakantiehuis blijven
Gemeenten mogen mensen met een verblijfsvergunning tot 1 januari 2025 blijven opvangen in een hotel of vakantiehuis. De Hotel- en Accommodatieregeling (HAR) is verlengd. Daarna krijgen statushouders een woning in de gemeente als deze beschikbaar is.
Daarnaast wil het kabinet:
- De opvang van asielzoekers een wettelijke taak van gemeenten maken
Het kabinet heeft bij de Tweede Kamer het wetsvoorstel gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen (Spreidingswet) ingediend. Dit wetsvoorstel moet zorgen voor voldoende opvangplekken en een betere spreiding van asielzoekers over het land . Gemeenten kunnen een uitkering krijgen als zij minimaal 100 opvangplekken voor asielzoekers mogelijk maken, gedurende 5 jaar. Als dat onvoldoende plekken oplevert, kunnen gemeenten gedwongen worden om bij te dragen in de asielopvang. De infographic hieronder legt uit hoe de Spreidingswet werkt.
Naast de maatregelen op korte en lange termijn werkt Nederland ook samen met andere Europese landen om de opvangcrisis op te lossen.
[39]
WEBSITE ASTRID ESSED/VLUCHTELINGEN