18]
AT5
NINSEE STELT ”EXCUSES EN REFLECTIE” ALS VOORWAARDE
VOOR BEZOEK BOSMA AAN KETI KOTI
17 JUNI 2024
Het Nederlands Instituut voor Slavernijverleden (Ninsee) wil dat Martin Bosma eerst excuses aanbiedt en reflecteert op eerder gemaakte uitspraken, voordat hij als Tweede Kamervoorzitter een krans komt leggen tijdens de Keti Koti-herdenking. Het Ninsee is organisator van de herdenking.
Het Ninsee reageert daarmee op een open brief van verschillende personen en organisaties uit de Surinaamse en Caribische gemeenschap. Daarin wordt het Ninsee, samen met de Tweede Kamer en de Amsterdamse Gemeenteraad, opgeroepen om te voorkomen dat Kamervoorzitter Bosma bij de herdenking aanwezig is. De voorzitter van de Tweede Kamer legt normaal gesproken elk jaar een krans bij de herdenking.
Sinds afgelopen december is die voorzitter dus Bosma. Linda Nooitmeer, de voorzitter van het Ninsee, wijst Bosma op zijn belofte om ‘een Kamervoorzitter voor iedereen te zijn’: “Vanaf het moment dat bekend is dat Bosma aanwezig is bij de herdenking, is er veel onrust ontstaan. Daar moet hij iets mee, maar het blijft nu stil van zijn kant.”
“Omdat er niets gebeurd is hebben wij een brief geschreven waarin hij gevraagd wordt om te reflecteren op de periode waarin hij die uitspraken gedaan heeft”, aldus Nooitmeer. “Excuses aanbieden, begrip tonen en laten zien dat hij begrijpt waar de pijn zit. Als hij daar niet toe in staat is, zien we graag een vervanger.”
“Ik kom gewoon”
Martin Bosma zegt ‘gewoon te komen’. Hij laat, nadat Kamerlid Dogukan Ergin (DENK) het bericht van Ninsee het nieuws over de voorwaarden tijdens een lopend debat aan hem voorlas, weten dat hij uitgenodigd is en dat het bezoek ‘gewoon nog in zijn agenda staat’. “Ik heb nog nooit meegemaakt dat een voorzitter die uitgenodigd is moet reflecteren. Of excuses maken, dat ook nog.”
EINDE
VOLKSKRANT
ORGANISATOR HERDENKING SLAVERNIJVERLEDEN: KAMER-
VOORZITTER BOSMA ALLEEN WELKOM ALS HIJ ”REFLECTEERT” OP
UITSPRAKEN., BOSMA WEIGERT
17 JUNI 2024
Kamervoorzitter Martin Bosma moet ‘reflecteren’ op zijn eerdere uitspraken over het slavernijverleden van Nederland, anders is hij niet welkom bij de jaarlijkse Nationale Herdenking op 1 juli. Dat stelt organisator Ninsee. Bosma peinst er niet over.
Het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (Ninsee) wil dat Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma nadenkt over zijn uitspraken over het slavernijverleden die hij als PVV-Kamerlid deed. Voorzitter Linda Nooitmeer vraagt Bosma ‘te reflecteren’ en ‘een gebaar’ te maken. Als hij dat weigert te doen, moet hij een vervanger sturen naar de kranslegging tijdens de nationale herdenking van het slavernijverleden op 1 juli.
Tegen de Amsterdamse stadszender AT5 had Nooitmeer het ook over ‘excuses’ die Bosma zou moeten maken, maar tegenover persbureau ANP wilde ze dit niet zo zeggen.
In een Kamerdebat zei Bosma maandag desgevraagd dat hij nog steeds van plan is naar de kranslegging te gaan. ‘Ik ben uitgenodigd, dus ik ga ernaar toe’, aldus Bosma. ‘Dat is nog steeds mijn uitgangspunt. Ik heb nog nooit meegemaakt dat een Kamervoorzitter die is uitgenodigd eerst moet reflecteren.’ Bosma benadrukte dat hij tijdens de bijeenkomst niet zal spreken.
Hoe het nu verder gaat met de uitnodiging aan de Kamervoorzitter is onbekend; Ninsee was na de uitspraken nog niet bereikbaar voor een reactie.
‘Stuur iemand die het meent’
Verscheidene organisaties en personen hebben de Tweede Kamer, de gemeente Amsterdam en het Ninsee in een brief opgeroepen om niet Kamervoorzitter Martin Bosma maar een vervanger te sturen naar de herdenking. Volgens de organisaties ‘onteert’ Bosma de plechtigheid, gezien zijn uitspraken uit het verleden.
‘Stuur een vervanger. Stuur iemand die het meent’, aldus de briefschrijvers, die zich de Coalitie voor een Waardige 1 juli Herdenking noemen. De brief is ondertekend door onder anderen oud-politica Sylvana Simons, directeur Jolanda Spoel van het Bijlmer Parktheater, presentatrice Milouska Meulens, creatief directeur van Omroep Zwart Akwasi Ansah, mede-oprichter van The Black Archives Mitchell Esajas en Jerry Afriyie van Kick Out Zwarte Piet. Ook organisaties als de Vereniging Ons Suriname en de Stichting Anton de Kom steunen volgens de briefschrijvers de oproep.
Psychiater Glenn Helberg, ook ondertekenaar van de brief, laat weten dat er niet om een specifieke vervanger van Bosma wordt gevraagd. ‘Wij gaan niet over de Tweede Kamer. Wel over dat wij onze herdenking niet racistisch willen laten zijn. Stuur iemand van wie je weet dat die deze zaak een goed hart toedraagt, een hart van gelijkwaardigheid, een hart dat wil leren van de geschiedenis.’
Excuses namens de Nederlandse staat
In december 2022 bood premier Mark Rutte namens de Nederlandse staat excuses aan voor het slavernijverleden. PVV-leider Wilders noemde die gang van zaken ‘te gênant voor woorden’. De partij vindt dat de excuses moeten worden ingetrokken. Tijdens de herdenking van 160 jaar afschaffing van de slavernij vorig jaar op 1 juli bood ook de koning excuses aan. De aanwezigheid van Bosma bij het einde van dit herdenkingsjaar noemen de ondertekenaars van de brief maandag ‘des te pijnlijker’.
[19]
Nooitmeer schreef Bosma een brief waarin ze hem vroeg zich terug te trekken. Bosma is dat niet van plan. “Ik ben gewoon uitgenodigd en dus ga ik. Dat is mijn uitgangspunt”, zei hij vandaag in de Tweede Kamer. “Ik heb nooit meegemaakt dat een Kamervoorzitter die is uitgenodigd eerst moet reflecteren en excuses moet maken. Volgens mij staat de uitnodiging nog. En het staat nog steeds in mijn agenda.”
NOS
VERZET TEGEN DEELNAME KAMERVOORZITTER BOSMA AAN
SLAVERNIJHERDENKING
Meer dan 150 Nederlanders van kleur en 35 organisaties willen niet dat Tweede Kamervoorzitter Bosma (PVV) op 1 juli een krans legt bij de jaarlijkse Nationale Herdenking Slavernijverleden in Amsterdam. Het is traditie dat de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer dat doen. Ook voorzitter Linda Nooitmeer van het instituut dat de herdenking organiseert heeft liever dat Bosma wegblijft, maar Bosma is dit niet van plan.
In een brief aan onder meer de Tweede Kamer stellen rapper en acteur Akwasi, presentator Andrew Makkinga, voormalig Tweede Kamerlid Sylvana Simons en anderen dat Bosma al twintig jaar een “expliciete racistische ideologie” verspreidt “met witte suprematie als uitgangspunt”. Ze zeggen dat hij racistische omvolkingstheorieën heeft verkondigd en zich herhaaldelijk negatief heeft uitgelaten over het herdenken van het slavernijverleden. Ook keerden Bosma en zijn partij zich vorig jaar tegen de excuses van het kabinet voor het slavernijverleden.
“De aanwezigheid van Martin Bosma op 1 juli is een klap in het gezicht van allen voor wie deze dag een intense betekenis heeft”, schrijven de ondertekenaars. “Een kranslegging door deze Kamervoorzitter onteert de intrinsieke betekenis van dit moment voor veel Nederlanders. Het ontneemt iedere waarachtigheid aan het eerbewijs dat die daad symboliseert.” Ze vragen de Kamer daarom met klem om dit jaar een plaatsvervanger te sturen.
Uitnodiging
De organisatie van de jaarlijkse herdenking is in handen van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee). Die heeft de in december aangetreden Bosma uitgenodigd, maar heeft daar inmiddels spijt van. Bosma is uitgenodigd omdat hij Kamervoorzitter is. NiNsee-voorziter Nooitmeer begrijpt dat er onrust is ontstaan over de uitspraken die Bosma deed toen hij nog geen Kamervoorzitter was.
Nooitmeer schreef Bosma een brief waarin ze hem vroeg zich terug te trekken. Bosma is dat niet van plan. “Ik ben gewoon uitgenodigd en dus ga ik. Dat is mijn uitgangspunt”, zei hij vandaag in de Tweede Kamer. “Ik heb nooit meegemaakt dat een Kamervoorzitter die is uitgenodigd eerst moet reflecteren en excuses moet maken. Volgens mij staat de uitnodiging nog. En het staat nog steeds in mijn agenda.”
Nooitmeer zei in Nieuws en Co dat ze deze reactie betreurt en hoopt dat hij alsnog een vervanger stuurt. “Wij gaan ervoor zorgen dat de rust die we nodig hebben op 1 juli er gewoon is. Uiteindelijk gaat het niet over de Kamervoorzitter, het gaat over de voorouders en het respect dat zij verdienen op 1 juli.”
Halsema
Burgemeester Halsema zei vorige maand in de Amsterdamse gemeenteraad dat de uitnodiging moet blijven staan. Ze reageerde op een motie van Denk waarin stond dat Bosma ongewenst verklaard moet worden, zo schreef Het Parool.
Halsema zei de emotie te begrijpen, maar was het daar niet mee eens. “Ik vind het van groot belang dat het hoogste orgaan van het land, de Tweede Kamer, vertegenwoordigd is. Dat moet je niet politiek maken. Deze keer is het deze voorzitter, de volgende keer een andere voorzitter.”
EINDE
[20]
NINSEE
REACTIE OP COMMOTIE ROND AANWEZIGHEID KAMERVOORZITTER OP
NATIONALE HERDENKING NEDERLANDS SLAVERNIJVERLEDEN
12 JUNI 2024
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 16