[47]
”De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) tekent hiertegen publiekelijk bezwaar aan. De Orde kreeg van Faber een week de tijd om te reageren op het complexe wetsvoorstel waarmee zij het tweestatusstelsel voor asielzoekers wil (her)invoeren.”
VOLKSKRANT
FABER BEPERKT INSPRAAK VAN ADVIESORGANEN BIJ OVERHAASTE WETGEVING
7 DECEMBER 2024
Minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) zet bij het invoeren van nieuwe asielmaatregelen ongebruikelijk grote druk op het wetgevingsproces. Faber beperkt de mogelijkheid tot inspraak van maatschappelijke organisaties, die zij bovendien zonder toelichting om vertrouwelijkheid heeft gevraagd.
De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) tekent hiertegen publiekelijk bezwaar aan. De Orde kreeg van Faber een week de tijd om te reageren op het complexe wetsvoorstel waarmee zij het tweestatusstelsel voor asielzoekers wil (her)invoeren.
Sanne van Oers, algemeen deken van de Orde, hekelt de geëiste snelheid, die volgens haar de kwaliteit van de wetgeving in het gedrang brengt. ‘Wij vrezen dat deze gang van zaken vaker gaat voorkomen, hetgeen grote gevolgen heeft voor onze democratische rechtsstaat.’
In een brief aan de Tweede Kamer met de voorgenomen planning van haar voorstellen schreef Faber op 14 november dat het wetsvoorstel voor het tweestatusstelsel ‘voor een korte periode’ zou worden voorgelegd ‘voor advies en uitvoeringstoetsen’. De NOvA ontving op 25 november het wetsvoorstel, dat voluit ‘Wijziging van de Vreemdelingenwet 2000 in verband met de introductie van een tweestatusstelsel en het aanscherpen van de vereisten bij nareis’ heet.
Geschrokken
Het begeleidende verzoek was om binnen een week te reageren. De NOvA typeert deze gang van zaken als ‘met stoom en kokend water’ en zegt ‘geschrokken’ te zijn. Gangbaar is een consultatieperiode van minimaal vier weken. Gedurende die tijd kunnen burgers, bedrijven en instellingen via de overheidssite internetconsultatie.nl suggesties doen om wetsvoorstellen te verbeteren. Ministeries mogen hiervan afwijken in het geval van ‘haast bij regelgeving’, maar daarvoor is volgens de Orde in dit geval geen reden.
Faber wil via de gekozen spoedprocedure het wetsvoorstel nog voor kerst aan de Raad van State voorleggen, waarna het begin volgend jaar naar de Tweede Kamer kan. Diezelfde procedure volgt Faber voor de ‘asielnoodmaatregelenwet’, die in de plaats is gekomen van het aanvankelijk aangekondigde noodrecht. Daarmee zou het parlement buitenspel worden gezet.
De NOvA is verontrust dat zij de noodmaatregelenwet zelfs helemaal niet te zien heeft gekregen. In haar brief van 14 november beloofde Faber dat ook dit wetsvoorstel voor advies zou worden voorgelegd. Zij schreef bovendien: ‘Om dit wetsvoorstel vervolgens zo snel mogelijk bij de Tweede Kamer in te dienen, wordt nog dit jaar spoedadvies gevraagd bij de afdeling advisering van de Raad van State.’
Uitvoerbaarheid
Een woordvoerder van de Raad van State zegt dat is aangekondigd dat de twee wetsvoorstellen te verwachten zijn na de laatste ministerraad van dit jaar, op 20 december. Zowel de Raad van State als de Raad voor de rechtspraak, de beroepsorganisatie van rechters, hebben wel al naar de wetsvoorstellen kunnen kijken voor een toets op uitvoerbaarheid. Ook zij hadden hiervoor maar een week de tijd. De instanties komen volgende week met een inhoudelijke reactie.
Sinds de Vreemdelingenwet 2000 kent Nederland één status voor asielzoekers met een verblijfsvergunning, zogenoemde statushouders. In haar wetsvoorstel wil Faber terug naar de oude situatie, waarin mensen die persoonlijk worden vervolgd een A-status krijgen. Wie vlucht voor oorlog of (natuur)geweld, krijgt een tijdelijke B-status. Die beperkt bovendien de mogelijkheden voor gezinshereniging.
De NOvA liet eerder al weten, in een toets op de rechtsstatelijkheid van het regeerprogramma van het kabinet-Schoof, hiertegen grote juridische bezwaren te hebben. Het leidde in het verleden tot een vloed aan bezwaarprocedures bij immigratiedienst IND, die op dit moment al overbelast is.
EINDE