[46]
RIJKSOVERHEID
MINISTERRAAD STEMT IN MET ASIELPLANNEN MINISTER FABER
20 DECEMBER 2024
Nieuwsbericht | 20-12-2024 | 14:55
Minister Faber (Asiel en Migratie) heeft een omvangrijk pakket maatregelen gepresenteerd om de instroom in ons asielsysteem zoveel mogelijk te beperken. De ministerraad heeft ingestemd met verzending van de wetsvoorstellen aan de Raad van State. Faber is tevreden met deze stap op weg naar het strengste asielbeleid ooit.
Minister Faber: “Dit is wat Nederlanders willen: een fundamentele koerswijziging in het beleid om de instroom te beperken en terugkeer te bevorderen. Ik ben blij dat de ministerraad heeft ingestemd met deze plannen.”
Asielnoodmaatregelenwet
Drie voorstellen gaan nu naar de Raad van State voor advies. De Asielnoodmaatregelenwet omvat onder meer de afschaffing van permanente verblijfsvergunningen, beperking van de geldigheidsduur van asielvergunningen tot drie jaar, verruiming van de ongewenstverklaring, beperking van nareis tot kerngezinnen en maatregelen om asielprocedures efficiënter te maken.
Tweestatusstelsel
Daarnaast stelt Faber een zogenoemd tweestatusstelsel voor. Het wetsvoorstel maakt onderscheid tussen vluchtelingen en mensen die op andere gronden bescherming krijgen. Dit geeft extra mogelijkheden om de instroom van nareizigers van mensen in die tweede groep te verlagen.
Een grote groep mensen wacht momenteel in het buitenland om naar Nederland te komen. Dit wetsvoorstel zal voor een deel van deze groep bij de gezinshereniging meer voorwaarden stellen, zoals een wachttijd, de beschikking over huisvesting en inkomen.
Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring
Tenslotte gaat de Raad van State zich buigen over een wijziging bij het wetsvoorstel terugkeer en vreemdelingenbewaring. Dit wetsvoorstel regelt onder meer dat niet meewerken aan uitzetting strafbaar wordt en dat het onderscheid tussen strafrechtelijk gedetineerden en vreemdelingenbewaring scherper wordt afgebakend. Tevens geeft deze wet meer bevoegdheden aan de uitvoeringsorganisaties om gegevens te delen die helpen om de herkomst van vreemdelingen vast te stellen, opdat ze kunnen worden teruggestuurd.
Eerdere maatregelen
Eerder heeft minister Faber al maatregelen genomen of aangekondigd, zoals de invoering van grenscontroles, uitbreiding van de mogelijkheden om criminele vreemdelingen uit te zetten, een opt-out bij toekomstige wijzigingen in Europese asielverdragen en beëindiging van de Landelijke vreemdelingen voorziening per 1 januari 2025.
Duidelijk signaal
Minister Faber: “Al deze maatregelen samen geven een duidelijk signaal af. Dit kabinet koerst op het strengste asielregime en de strengste toelatingseisen ooit. Het kabinet verwacht dat dergelijke maatregelen zullen bijdragen aan vermindering van de instroom en tevens een positief effect hebben op terugkeer. Daarbij gaat het om vreemdelingen die geen recht hebben op verblijf en vreemdelingen die terug kunnen wanneer de veiligheidssituatie in hun land van herkomst verbetert. Door minder instroom en meer terugkeer neemt ook de druk af op IND en asielopvang, en daarmee de druk op huisvesting, zorg en onderwijs.”
Documenten
Zie ook
- AsielbeleidOnderwerp
Verantwoordelijk
RIJKSOVERHEID
MINISTERRAAD: GROEN LICHT VOOR ASIELPLANNEN
MINISTER FABER
7 MAART 2025
Nieuwsbericht | 07-03-2025 | 17:00
De ministerraad heeft op voorstel van minister Faber van Asiel en Migratie ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van haar pakket asielbeperkende maatregelen. Het betreft de zogenoemde asielnoodmaatregelenwet en de tweestatusstelselwet. Daarmee is opnieuw een stap gezet naar invoering van het strengste asielbeleid ooit.
De ministerraad besprak het advies van de Raad van State over de plannen. Hierin worden zorgen geuit over onzekerheden bij de uitvoering. ‘Maar ik heb één zekerheid’, aldus minister Faber: ‘Zó kan het niet langer. Het hele systeem is vastgelopen, we moeten zo snel mogelijk handelen. Dit is wat Nederlanders willen: een fundamentele koerswijziging in het beleid om de instroom te beperken en terugkeer te bevorderen.’
Asielnoodmaatregelenwet
Minister Faber stuurde eind vorig jaar twee wetsvoorstellen naar de Raad van State voor advies. De Asielnoodmaatregelenwet omvat onder meer de afschaffing van permanente verblijfsvergunningen, beperking van de geldigheidsduur van asielvergunningen tot drie jaar, verruiming van de ongewenstverklaring, strenge voorwaarden voor nareis en maatregelen om asielprocedures efficiënter te maken.
Deze wet is door de minister aangescherpt, waar het gaat om afschaffing van de voornemenprocedure. Dat werkt verlichtend voor de IND, mits ook het bezwaar wordt afgeschaft. Deze onvolkomenheid is gerepareerd met een technische aanpassing.
De memorie van toelichting van beide wetten is ter verduidelijking aangevuld. Dat is gedaan op basis van de nader rapporten dat door de minister is opgesteld naar aanleiding van het advies van de Raad van State. Ook zijn juridische vindplaatsen toegevoegd, en wordt er verwezen naar jurisprudentie. Die toevoegingen veranderen niets aan de inhoud van de wetten.
Tweestatusstelsel
Daarnaast wordt een zogenoemd tweestatusstelsel voorgesteld. Het wetsvoorstel maakt onderscheid tussen vluchtelingen en mensen die op andere gronden bescherming krijgen. Dit geeft extra mogelijkheden om de instroom van nareizigers van mensen in die tweede groep te verlagen.
Een grote groep mensen wacht momenteel in het buitenland om naar Nederland te komen. Dit wetsvoorstel zal voor een deel van deze groep bij de gezinshereniging meer voorwaarden stellen, zoals een wachttijd van twee jaar, de beschikking over huisvesting en inkomen.
Kosten
In totaal is € 115 miljoen nodig om de wetten in te voeren en uitvoerbaar te maken. Er is € 101,8 miljoen nodig voor het tweestatusstelsel, en € 13,3 miljoen voor de asielnoodmaatregelenwet. Het bedrag is hoger dan voorheen voorzien, omdat niet alleen de kosten voor de IND, maar ook die van de rechtspraak zijn meegenomen. Minister Faber: ‘Dit is een investering om op lange termijn enorm veel geld te besparen.’
Overige maatregelen
Eerder zijn al maatregelen genomen of aangekondigd, zoals de invoering van grenscontroles, uitbreiding van de mogelijkheden om criminele vreemdelingen – ook minderjarigen – uit te zetten, een opt-out bij toekomstige wijzigingen in Europese asielverdragen en beëindiging van de Landelijke Vreemdelingen Voorziening per 1 januari.
‘Duidelijk signaal’
Minister Faber: ‘Al deze maatregelen samen geven een duidelijk signaal af. Dit kabinet koerst op het strengste asielregime en de strengste toelatingseisen ooit. Het kabinet verwacht dat deze maatregelen bijdragen aan vermindering van de instroom en tevens een positief effect hebben op terugkeer. Daarbij gaat het om vreemdelingen die geen recht hebben op verblijf en vreemdelingen die terug kunnen wanneer de veiligheidssituatie in hun land van herkomst verbetert. Door minder instroom en meer terugkeer neemt ook de druk af op de asielopvang en de asielketen, en daarmee de druk op huisvesting, zorg en onderwijs.’
Zie ook
- AsielbeleidOnderwerp
- MigratieOnderwerp
Verantwoordelijk
NOS
KABINET ACCOORD MET DRIE NIEUWE ASIELWETTEN, NU
JURIDISCH ADVIES GEVRAAGD
20 DECEMBER 2024
Het kabinet is officieel akkoord gegaan met drie asielwetten van minister Faber van Asiel en Migratie. Nu gaat de Raad van State, de onafhankelijk adviseur van het kabinet, kijken of deze strengere asielwetten ook uitgevoerd kunnen worden en juridisch deugdelijk in elkaar zitten.
Rond half februari wordt het advies van de Raad van State verwacht en dan wordt helder of minister Faber alsnog haar voorstellen moet aanpassen. De PVV-minister heeft het vertrouwen dat haar plannen doorgaan. “Maar als de Raad van State kritiek heeft, gaan mijn juristen en ik voortvarend aan de slag. Want er moet iets gebeuren.”
Effect
Eind oktober kondigde Schoof al een strenger asielbeleid aan en zei dat Faber zo snel mogelijk met een uitgewerkt plan zou komen. Het was dinsdag al duidelijk dat behalve de PVV-bewindslieden ook bewindslieden van de VVD, BBB en NSC zich konden vinden in de plannen om de instroom van asielzoekers zoveel mogelijk te beperken.
Minister Faber zegt vandaag blij te zijn dat ze nu verder kan. Ze verwacht ook dat haar plannen effect zullen hebben. “Dit is wat Nederlanders willen: een fundamentele koerswijziging in het beleid om de instroom te beperken en de terugkeer te bevorderen.”
De drie wetsvoorstellen van minister Faber
1) De asielnoodmaatregelenwet met onder andere:
- afschaffen van permanente verblijfsvergunningen
- Asielvergunning 3 jaar geldig, in plaats van 5
- verruiming ongewenstverklaring
- beperking nareis tot kerngezinnen
2) Tweestatusstelsel:
- Onderscheid tussen mensen die vluchten voor gevaar vanwege etniciteit, seksuele geaardheid of religie, en mensen die vluchten voor oorlog en (natuur)geweld. Nu bestaat dat onderscheid niet
3) Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring:
- Strafbaar maken als mensen niet meewerken aan uitzetting
De maatregelen komen in de plaats van het omstreden staatsnoodrecht, dat het kabinet eerder wilde. Regeringspartij NSC had dermate grote bezwaren tegen dit staatsnoodrecht dat de PVV bereid was het over een andere boeg te gooien.
PVV-partijleider Wilders vindt overigens dat de partij genoeg compromissen heeft gesloten en wil niet dat de vandaag gepresenteerde plannen van Faber verder worden afgezwakt.
Er zijn trouwens grote zorgen bij hogere rechtsorganen over de vandaag gepresenteerde asielwetten. De Raad van State en de Raad voor de Rechtspraak vrezen een zeer grote extra belasting voor de rechtbanken en de Immigratie- en Naturalisatiedienst, hebben ze al laten weten.
Faber heeft ondanks deze kritiek geen aanpassingen gedaan. Ze erkent dat er extra belasting zal komen bij rechtbanken en de IND. “Maar alle begin is moeilijk, nu loopt het ook vast.”
EINDE
TROUW
DE ECHTE IMPACT VAN FABERS ASIELWETTEN RAAKT ONDERGESNEEUWD
2 MAART 2025
Als de asielwetten van Marjolein Faber ongewijzigd worden aangenomen, hebben die ook betrekking op lopende asielaanvragen. Daarmee kan de rechtszekerheid van tienduizenden asielzoekers op de tocht komen te staan.
De fundamentele rechten van tienduizenden asielzoekers worden mogelijk aangetast als de asielwetten van asielminister Marjolein Faber (PVV) ongewijzigd worden aangenomen. Toch hoor je er in Den Haag bijna niemand over. “Het is een heel fundamenteel punt”, zegt asieladvocaat Wil Eikelboom, “wij zijn van dit element in de wetgeving erg geschrokken”.
Eikelboom wijst op het feit dat de asielwetten van Faber ‘onmiddellijk’ in werking treden zodra ze met een meerderheid in beide kamers zijn aangenomen. Dit betekent dat vanaf dat moment de nieuwe regels ook van toepassing zijn op lopende aanvragen. “Je verandert de spelregels tijdens het spel”, legt asielexpert Myrthe Wijnkoop van VluchtelingenWerk uit, “terwijl het gaat om de levens van mensen”.
Raad van State adviseert overgangsregeling
In de praktijk kan dit betekenen dat iemand die door de vastgelopen asielprocedures al maandenlang is gescheiden van zijn vrouw en kinderen, van de ene op de andere dag te horen krijgt dat het niet meer mogelijk is hen naar Nederland te laten komen vanwege nieuwe strengere regels. Eikelboom voorziet ‘een enorm humanitair drama’.
Ook de Raad van State was hierover begin februari zeer kritisch. Het adviesorgaan van de overheid waarschuwde minister Faber dat het direct in werking treden van de wetten de rechtszekerheid van vluchtelingen aantast en kan leiden tot ongelijke behandeling. Het advies is daarom: zorg voor een overgangsregeling.
Het is hoogst onzeker of Faber dit advies ter harte zal nemen. Eerder liet de asielminister weten ‘geen punt of komma’ te willen wijzigen. Later schreef Faber in een Kamerbrief de adviezen toch te bestuderen. Deze week deelt de asielminister het inhoudelijke rapport dat haar ambtenaren schreven over de adviezen van de Raad van State met de ministerraad.
Discussie over uitvoerbaarheid
Onduidelijk is waarop het inhoudelijke rapport zich zal richten. In de Tweede Kamer en de media ging het de afgelopen weken vooral over de ‘problemen met de uitvoerbaarheid’, waarvoor de Raad van State waarschuwt, omdat de asielwetten van Faber mogelijk averechts werken en procedures zich opstapelen.
Het ging daarom vooral over de vraag of er extra geld naar uitvoeringsorganisaties moet. Over de onderliggende maatregelen werd nauwelijks gesproken, tot onvrede van Wijnkoop. “Het lijkt wel of we over de veel fundamentelere gesprekken zijn heengestapt.”
Dit terwijl de gevolgen groot zijn voor een aanzienlijk aantal asielzoekers. Op dit moment wachten ruim 45.000 mensen op de behandeling van hun eerste asielaanvraag. Deze cijfers zijn een momentopname. Na behandeling van de wetten kunnen de aantallen anders zijn, maar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) slaagt er op dit moment niet in om de achterstanden weg te werken.
Daarnaast staan nog eens ruim 66.000 aanvragen open voor gezinshereniging. Als het aan Faber ligt, wordt het voor veel van deze vluchtelingen praktisch onmogelijk om hun gezin te laten overkomen. Zo moeten vreemdelingen bijvoorbeeld eerst twee jaar wachten én over een eigen woning en voldoende geld beschikken.
Beginselen van goed bestuur
Eikelboom noemt het ‘hoogst ongebruikelijk’ dat de wetgever voor deze mensen geen gebruik maakt van het overgangsrecht. Als voorbeeld verwijst hij naar het Europese migratiepact, waarin staat dat de nieuwe regels pas gaan gelden voor nieuwe aanvragen die na 12 juni worden ingediend. “Dit is bij uitstek een kwestie van goed bestuur”, zegt Eikelboom. Hij noemt het een fundamenteel besluit dat boven asiel uitstijgt: “Je moet asielzoekers niet anders behandelen dan andere mensen”.
Eikelboom en Wijnkoop richten zich daarom met hun zorgen tot NSC, de partij die zegt de rechtsstaat hoog in het vaandel te hebben staan. “Ik ben benieuwd wat ministers aan de NSC-zijde gaan doen”, zegt Wijnkoop.
Op dit moment houden de coalitiepartijen hun kaarten tegen de borst over de kritiek van de Raad van State. Bij NSC bestaan zorgen over de directe inwerkingtreding van de wetten, maar de partij zegt verder niet te willen reageren op specifieke onderdelen zolang de gesprekken lopen.
Geen ‘excuus’ voor vertraging
Zeker is dat de PVV zo snel mogelijk ‘het strengste asielbeleid ooit’ wil invoeren. Eerder deed de partij een poging om via het noodrecht maatregelen af te dwingen. PVV-leider Geert Wilders eist bovendien dat er niks aan de wetten verandert.
Ook BBB-Kamerlid Claudia van Zanten vindt dat de hervormingen geen ‘excuus’ mogen zijn om de noodzakelijke asielmaatregelen te vertragen. Van Zanten zegt dat de IND nu ruim op tijd weet dat de geplande hervormingen eraan komen, waardoor de organisatie voldoende tijd heeft om zich voor te bereiden. Een geluid dat ook op het ministerie te horen is.
Volgens Eikelboom werkt dat in de praktijk niet zo. “Pas als iets wettelijk vaststaat, dan kun je er beroep op doen. Je kunt daarom niet zeggen dat je er nu al rekening mee moet houden.” Bovendien, zegt de asieladvocaat, “lopen er nu nog aanvragen van mensen die asiel aanvroegen voordat er überhaupt verkiezingen waren”.
EINDE