PGGM STOPT MET BELEGGEN IN ISRAELISCHE BANKEN/ADHESIEBETUIGING AAN PGGM
AAN
PENSIOENUITVOERINGSORGANISATIE
PGGM
Onderwerp
Adhesiebetuiging met uw besluit, de samenwerking op te zeggen met
vijf Israelische banken.
Geacht Bestuur
Middels dit schrijven wil ik van harte mijn grote waardering uitspreken over uw
besluit, uw beleggingsrelatie te beeindigen met een vijftal Israelische banken, te weten
Bank Hapoalim, Bank Leumi, First International Bank of Israel, Israel Discount Bank
en Mizrahi Tefahot Bank. [1]
Een goed begin van het Nieuwe Jaar.
Want met dit besluit hebt u een duidelijk signaal gegeven, niet alleen van respect
tegenover het Internationaal Recht en de mensenrechten, maar ook heeft u uitvoering aan
de principes van ”Verantwoord beleggen”, zoals terecht in uw toelichting genoemd. [2]
De betreffende banken zijn namelijk ”niet zomaar” banken, maar banken, die betrokken
zijn bij de financiering van de in bezet Palestijns gebied gelegen illegale nederzettingen.
ISRAELISCHE NEDERZETTINGEN IN BEZET PALESTIJNS GEBIED/IN
STRIJD MET HET INTERNATIONAAL RECHT
In uw sterk statement, waarin u uw besluit, te komen tot een beeindiging van de samenwerking
met de vijftal Israelische banken, hebt u reeds in het kort een expose gegeven van de illegaliteit
van de Israelische nederzettingen [3]
Het lijkt mij echter nuttig, nog wat uitgebreider in te gaan op de humanitaire implicaties
van de illegaliteit van deze nederzettingen [met nog enkele uw ten dienste staande waardevolle
bronnen], gezien de tegenwind, die u zowel van officiele Israelische zijde als van aanhangers
van de Israelische politiek te verduren krijgt [4]
ACHTERGROND:
Zoals u weet is er sinds 1967 sprake van de Israelische bezetting
van de Palestijnse gebieden de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en Gaza [5]
Dit ondanks de unaniem aangenomen VN Veiligheidsraadsresolutie 242 [1967], waarbij
Israel werd opgeroepen, zich terug te trekken uit de in de juni oorlog [1967] veroverde
gebieden, waaronder de Palestijnse.
Tot op de dag van heden continueert Israel deze bezetting, die niet alleen onrechtmatig is
[zoals iedere bezetting], maar bovendien heeft geleid tot onderdrukking, verenedering en een
groot scala aan mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden [6]
ILLEGALE NEDERZETTINGEN
Een van de meest destructieve consequenties van de Israelische bezetting zijn de sinds eind
zestiger jaren in bezet Palestijns gebied gestichte nederzettingen, die in volgens artikel 49, 4e Conventie
van Geneve en het Haags Verdrag dd 1907 in strijd zijn met het Internationaal Recht [7]
Daarbij zijn die nederzettingen veroordeeld in o.a. de VN Veiligheidsraadsresoluties 446 en 452 [8],
de in uw statement [9] genoemde Advisory Opinion van het Internationaal Gerechtshof over de eveneens illegale
Israelische Muur [10] en talloze malen door de EU [11]
Die nederzettingenbouw heeft bovendien geleid tot massale Palestijnse landonteigeningen [12]
zonder enige compensatie, waarvan in de loop der jaren duizenden Palestijnen slachtoffer geworden zijn.
TEGENWIND
Naar aanleiding van uw moedige besluit, de samenwerking met de vijf genoemde Israelische banken
te beeindigen, hebt u, zoals wel te verwachten was, nogal wat tegenwind te verduren gehad.
Zo riep de Israelische regering de Nederlandse ambassadeur op het matje [13], de pro-Israel christen-fundamentalistische
organisatie ”Christenen voor Israel” demonstreerden tegen uw besluit [14] en op donderdag 14 januari organiseert
de Israel verdedigende organisatie ”Centrum Informatie en Documentatie Israel [Cidi] een voorlichtingsbijeenkomst
”Dreigt er een Israelboycot?” [15]
Toegegeven, in uw verklaring ”Vragen en antwoorden rond de uitsluiting van Israelische banken” hebt
u verklaard, dat het niet om een boycot van Israel gaat [16], maar pro Israel organisaties als
het Cidi zullen uw stap wel als zodanig uitleggen, evenals eerdere positieve besluiten van andere bedrijven tav
de nederzettingen [17]
Mijn advies over al die tegenwind, die nu over u heen komt:
Niets van aan trekken.
U bent, en dat nota bene nog na een langdurige dialoog met die banken [18] tot het juiste besluit
gekomen, uw samenwerking op te zeggen met banken, die het Internationaal Recht en mensenrechten
met voeten treden.
Dat heet ”verantwoord beleggen/ondernemen”
Proficiat!
SAMENWERKING MET VEOLIA, ALSTOM EN G4S
Met al mijn respect en waardering voor uw moedige stap, moet mij echter van het hart, dat
het mij spijt, dat u dit ook niet hebt doorgezet naar de beeindiging met de samenwerking met
bedrijven als Veolia, Alstom en G4S, die actief betrokken zijn bij de illegale Israelische nederzettingen
in bezet Palestijns gebied.
In die bedrijven belegt u namelijk nog wel [19]
Als argument voert u daarvoor kennelijk aan, dat u ”actief aandeelhouderschap wilt tonen,
om ondernemingen te bewegen tot ander gedrag” en dat u pas tot uitsluiting
wilt overgaan ”als er echt geen uitzicht is op ander gedrag” [20]
Het klinkt allemaal mooi, dat u de dialoog wilt aangaan en u actief wilt
inzetten tot gedragsverandering bij deze bedrijven, maar realiseert u zich twee dingen.
Ten eerste zijn deze bedrijven zeer wel op de hoogte van de illegaliteit
van de nederzettingen en kiezen ze er willens en wetens voor, er te blijven investeren. [21]
Ten tweede moet u beseffen, dat uzelf, iedere dag langer, dat u blijft beleggen in bedrijven, die
actief bij illegale nederzettingen betrokken zijn, ook medeverantwoordelijk/medeplichtig bent
aan de instandhouding van financiele steun aan die nederzettingen, waarmee u uw eigen
principes van verantwoord beleggen schendt.
Dit zeg ik u juist omdat u zo’n positieve stap genomen hebt.
Als stimulans om nu ook echt door te zetten.
EPILOOG
INVESTERINGEN IN ISRAELISCHE BEDRIJVEN
UW BETROKKENHEID
Maar u kunt nog meer doen:
In uw ”Vragen en antwoorden rond de uitsluiting van Israelische banken” hebt u verklaard, nog wel
voor meer dan 60 miljoen euro te beleggen in tientallen Israelische ondernemingen [22]
Ik ga ervan uit, dat die niet actief zijn in de nederzettingen, want anders had u zich, comform uw eigen
principes over verantwoord beleggen, ook daaruit moeten terugtrekken.
Maar ook het beleggen in Israelische ondernemingen, die niet actief zijn in de nederzettingen,
is een slechte zaak, aangezien Israel sinds 1967 een onrechtmatige bezetting voert in de Palestijnse
gebieden, die door het Internationaal Recht is veroordeeld en heeft geleid tot onderdrukking,
mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden [23]
Het druist dan ook tegen de mensenrechten in, de facto dat bezettingsregime te blijven steunen, door financiele
belangen te handhaven in Israelische bedrijven.
Ik hoop, dat u daarover wilt nadenken.
Maar in ieder geval van harte mijn grote waardering en respect voor uw besluit, de samenwerking met de
vijf Israelische bedrijven te verbreken.
Nogmaals, u bent het Nieuwe Jaar goed begonnen.
Zet die ontwikkeling voort!
In waardering
Vriendelijke groeten
Astrid Essed
Amsterdam
[1]
NOS
PGGM STOPT MET ISRAELISCHE BANKEN
8 JANUARI 2014
PPGM
TOELICHTING UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
8 JANUARI 2014
STATEMENT PGGM UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
PGGM
VRAGEN EN ANTWOORDEN ROND UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
12 JANUARI 2014
[2]
” PGGM zoekt als ‘actief aandeelhouder’ de dialoog met ondernemingen als ze zich niet gedragen naar de normen die wij hanteren voor verantwoord beleggen”
PGGM
VRAGEN EN ANTWOORDEN ROND UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
12 JANUARI 2014
”In lijn met het beleid ten aanzien van verantwoord beleggen is een dialoog gezocht met de
betrokken banken”
STATEMENT PGGM UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
[3]
”Het Internationaal Gerechtshof heeft in 2004 in een Advisory Opinion vastgesteld dat de
nederzettingen in de Palestijnse gebieden in strijd zijn met artikel 49 van het Vierde Verdrag
van Genève inzake de Bescherming van de Burgerbevolking in oorlogstijd. Dit artikel
verbiedt een bezettende mogendheid om haar eigen burgers over te brengen naar een bezet
gebied. Internationale organisaties, waaronder de Algemene Vergadering en de
Mensenrechtenraad van de VN, hebben in verschillende resoluties die wereldwijd draagvlak
hebben, de nederzettingen als illegaal bestempeld. In Israël wordt deze interpretatie van de
toepassing van het internationaal recht betwist. ”
STATEMENT PGGM UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
[4]
ELSEVIER
ISRAEL ROEPT NEDERLANDSE AMBASSADEUR OP HET MATJE
OM PGGM
10 JANUARI 2014
CIDI
ONTMOEDIGINGSBELEID
ISRAEL ONTBIEDT AMBASSADEUR
10 JANUARI 2014
NOS
PROTEST TEGEN ISRAEL BESLUIT PGGM
13 JANUARI 2014
NOS
CHRISTELIJK PROTEST BIJ PENSIOENFONDS
13 JANUARI 2014
CIDI
GROTE PROTESTACTIE VAN CVI BIJ HOOFDKANTOOR PGGM
13 JANUARI 2014
CIDI
VOORLICHTINGSBIJEENKOMST
DEIGT ER EEN ISRAELBOYCOT
16 JANUARI 2014
[5]
12. Is Israël nog steeds een bezettende macht na de terugtrekking uit de Gazastrook en is het nog gebonden aan de Vierde Conventie van Genève?
Ja, Israël blijft volgens het internationaal humanitair recht ook na de terugtrekking een bezettende macht . Volgens artikel 42 van de bepalingen van Den Haag van 1907, blijft een gebied bezet wanneer de bezettende macht effectieve controle over het gebied blijft uitoefenen. De test is niet zozeer de militaire controle in het bezette gebied, maar de mogelijkheid om het gebied militair en administratief te controleren.
Bron:
VRAAG EN ANTWOORD
ISRAEL’S TERUGTREKKINGSPLAN UIT DE GAZASTROOK
BRIGITTE HERREMANS
[6]
CIVIS MUNDI
ZWEEDSE FOTOGRAAF WINT WORLD PRESS PHOTO 2012
MISDADEN ISRAELISCHE POLITIEK IN BEELD GEBRACHT
ASTRID ESSED
8 MAART 2013
[7]
BTSELEM.ORG
LAND EXPROPRIATION AND SETTLEMENTS IN THE INTERNATIONAL LAW
ARTIKEL 49, 4e CONVENTIE VAN GENEVE
HAAGS VERDRAG VAN 1907
[8]
VN VEILIGHEIDSRAADSRESOLUTIE 446
VN VEILIGHEIDSRAADSRSEOLUTIE 452
[9]
STATEMENT PGGM UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
[10]
”Recalling that the Security Council described Israel�s policy of establishing settlements in that territory as a �flagrant violation� of the Fourth Geneva Convention, the Court finds that those settlements have been established in breach of international law.”
INTERNATIONAL COURT OF JUSTICE
LEGAL CONSEQUENCES OF THE CONSTRUCTION OF A WALL
IN THE OCCUPIED PALESTINIAN TERRITORY
LEGAL CONSEQUENCES OF THE CONSTRUCTION OF A WALL
IN THE OCCUPIED PALESTINIAN TERRITORY
[11]
”Tal van keren heeft de
EU de nederzettingsactiviteiten op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem
betreurd en herhaald dat nederzettingen en de sloop van huizen door de EU worden
bestempeld als illegaal volgens internationaal recht.”
”BEZETTE PALESTIJNSE GEBIEDEN”
BLADZIJDE 226
MENSENRECHTEN EN DEMOCRATIE IN DE WERELD
VERSLAG OVER EU ACTIE IN 2011
[12]
SETTLEMEMTS AND LAND
LAND EXPROPRIATION AND SETTLEMENTS
[13]
ELSEVIER
ISRAEL ROEPT NEDERLANDSE AMBASSADEUR OP HET MATJE
OM PGGM
10 JANUARI 2014
CIDI
ONTMOEDIGINGSBELEID
ISRAEL ONTBIEDT AMBASSADEUR
10 JANUARI 2014
[14]
NOS
PROTEST TEGEN ISRAEL BESLUIT PGGM
13 JANUARI 2014
NOS
CHRISTELIJK PROTEST BIJ PENSIOENFONDS
13 JANUARI 2014
CIDI
GROTE PROTESTACTIE VAN CVI BIJ HOOFDKANTOOR PGGM
13 JANUARI 2014
[15]
CIDI
VOORLICHTINGSBIJEENKOMST
DEIGT ER EEN ISRAELBOYCOT
16 JANUARI 2014
[16]
”Nee. Dit is geen boycot van Israël. In de beleggingsportefeuille van PGGM zit nu voor meer dan zestig miljoen euro aan belegd vermogen in enkele tientallen Israëlische ondernemingen”
PGGM
VRAGEN EN ANTWOORDEN ROND UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
12 JANUARI 2014
[17]
”De afgelopen weken besloten meer Nederlandse bedrijven hun activiteiten in Israël te stoppen. Waterbedrijf Vitens stopte de samenwerking met zijn Israëlische collega’s van Mekorot. Dat leidde tot woede van de Israëlische regering.
Ingenieursbureau Royal HaskoningDHV beëindigde in september de betrokkenheid bij de bouw van een afvalwaterzuiveringsproject in Oost-Jeruzalem.”
NOS
PGGM STOPT MET ISRAELISCHE BANKEN
8 JANUARI 2014
[18]
”In lijn met het beleid ten aanzien van verantwoord beleggen is een dialoog gezocht met de
betrokken banken. De dialoog vormt voor PGGM een belangrijk instrument om namens
klanten invulling te geven aan het concept van verantwoord aandeelhouderschap. Uit deze
gesprekken is echter naar voren gekomen dat de banken gezien de Israëlisch nationale
wetgeving en in het licht van de werkelijkheid van alle dag waarin zij opereren weinig tot
geen ruimte hebben om hun betrokkenheid bij financiering van nederzettingen in de bezette
Palestijnse gebieden te beëindigen. Daarom is geconstateerd dat een dialoog als instrument
om verandering teweeg te brengen hier niet effectief is. Omdat ook in de nabije toekomst
geen perspectief is op verandering in deze zorgwekkende situatie, belegt PGGM per 1 januari
2014 niet langer in de betrokken ondernemingen. ”
STATEMENT PGGM UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
[19]
NRC
PGGM: WIJ ZIJN NIET TOTAAL WEG UIT BEZETTE GEBIEDEN
13 JANUARI 2014
NU.NL
PGGM SLUIT NIET ALLE BEDRIJVEN OP WESTOEVER UIT
13 JANUARI 2014
[20]
”De reden dat PGGM in deze bedrijven blijft investeren is volgens een woordvoerder dat de pensioenbeheerder “actief aandeelhouderschap wil tonen om ondernemingen te bewegen tot ander gedrag”. PGGM wil pas tot uitsluiting overgaan “als er echt geen uitzicht meer is op ander gedrag”.
NRC
PGGM: WIJ ZIJN NIET TOTAAL WEG UIT BEZETTE GEBIEDEN
13 JANUARI 2014
[21]
BUSBEDRIJF VEOLIA STEUNT ISRAELISCHE BEZETTING/NEE TEGEN CONCESSIE
VEOLIA NOORD BRABANT/BRIEF AAN GEDEPUTEERDE STATEN NOORD-BRABANT
ASTRID ESSED
SAMENWERKING TU DELFT MET BEVEILIGINGSBEDRIJF G4S/BRIEF AAN TU DELFT
[22]
”Nee. Dit is geen boycot van Israël. In de beleggingsportefeuille van PGGM zit nu voor meer dan zestig miljoen euro aan belegd vermogen in enkele tientallen Israëlische ondernemingen.”
PGGM
VRAGEN EN ANTWOORDEN ROND UITSLUITING ISRAELISCHE BANKEN
12 JANUARI 2014
[23]
CIVIS MUNDI
ZWEEDSE FOTOGRAAF WINT WORLD PRESS PHOTO 2012
MISDADEN ISRAELISCHE POLITIEK IN BEELD GEBRACHT
ASTRID ESSED
8 MAART 2013