zaterdag 20 januari 2018
Fascistische groeperingen bezetten momenteel 22 parlementszetels. Twee voor de Baudet-variant, twintig voor de Wilders-versie. Beide politici zijn er met systematische racistische provocaties in geslaagd het hele politieke spectrum zo ver naar rechts te helpen trekken dat je soms niet weet wie er aan het woord is, Femke Halsema of Theo Hiddema. Fascisten bedrijven intussen intimiderende acties, waarvan het bevestigen van een onthoofde pop bij een moskee in Amsterdam-Noord een triest recent voorbeeld is. Fascisten, semifascisten, cryptofascisten, protofascisten en aanpalende rechtse types houden een conferentie waar tweeduizend mensen aan deelnemen. De PVV marcheert en krijgt tussen de 600 en duizend mensen op de been. De reactie van gelukkig niet alle, maar wel te veel linkse mensen? Het loopt wel los. Het valt wel mee. Het zijn amateurs. Het zijn losers met een laag IQ. Ze krijgen maar weinig voor elkaar. Ze brengen geen grote aantallen op de been. Gevaarlijke onderschatting zit er in dit type reacties, soms vermengd met onaangenaam snobisme bovendien.
Enkele reacties op de fascistenmars afgelopen middag in Rotterdam. Joop: “Het is Geert Wilders weer niet gelukt een massa aanhangers op de been te brengen. Op zijn actie kwamen slechts enkele honderden mensen opdraven.” Veel van hen waren bovendien “extreem-rechtse beroepsdemonstranten.” Het hele gebeuren was “knullig georganiseerd”en al vrij snel voorbij. (1) ‘Slechts enkele honderden’? De vaak messcherpe Pyt van der Galiën op het onvolprezen Krapuul: “Naar schatting zo’n 600 aanhangers van de PVV demonstreerden vandaag in Rotterdam…” Hij vermeldt dat het Vlaams Belang voor honderd van de zeshonderd deelnemers had gezorgd.
Kop boven het artikel is echter: “Magere opkomst bij PVV-demonstratie in Rotterdam”. Is het fascisme al zo sterk in Nederland dat we zeshonderd marcherende fascisten-annex-meelopers een magere opkomst vinden bij zoiets? Wanneer was de opkomst bij PVV-manifestaties ooit veel groter? Daarvoor moet je zo ń beetje terug naar Prinsjesdag 2013, toen de PVV voor een landelijk groots aangekondigde manifestatie iets van 1500 mensen bijeen wist te krijgen. En mag er misschien bij dat de optocht van vandaag niet de ene grote mega-demonstratie van de PVV was, maar één in een geplande reeks in verkiezingstijd? Mag er misschien ook bij dat bijvoorbeeld Pegida-optochten al blij mogen zijn als ze dertig deelnemers trekken? Vinden we zeshonderd meemarcheerders echt zo weinig? Is de schampere toon die we daarover aanslaan echt de beste toon?
En laten we eens wat beter kijken naar de deelnemers. De NOS is voor de variatie een beetje informatief hier. De omroep komt in haar verslag(3) met een hoger deelnemersaantal en spreekt van “zo’n 700 tot duizend deelnemers”. Maar het kan zijn dat hier omstanders, verslaggevers, agenten, tegendemonstranten en schijtende duiven zijn meegerekend, want bij de NOS weet je het maar nooit. Interessanter is wellicht de volgende zin. “Daar zaten ook aanhangers van Vlaams Belang, Pegida en extreem-rechtse groepen als Voorpost, de Nederlandse Volks-Unie en Identitair Verzet bij.” Uiterst rechts was dus gezamenlijk op mars. Dat is al gevaarlijk genoeg.
Maar de genoemde fascistenclubs brengen alles bij elkaar opgeteld zeker geen zeshonderd of zevenhonderd mensen bijeen. Zelfs met de honderd Vlaams Belangers zal georganiseerd extreem-rechts exclusief de PVV-aanhang in strikte zin zelf niet veel boven de 200 mensen zijn uitgekomen. Dat betekent dat er daarnaast dus een paar honderd loslopende PVV-sympathisanten waren komen opduiken. Voor een club die er, in tegenstelling tot genoemde fascistenclubjes, er nog geen grote traditie van straatactie op nahoudt, een club die het vooral van agressieve reaguurders, hatelijke internetttrollen en laffe kiezers moet hebben, vind ik dat niet zo’n hele magere opkomst. Ja, het blijft het bleek afsteken tegen het aantal kiezers op de PVV, maar de PVV is primair een electoraal apparaat, (nog) geen geroutineerde straatpartij.
Deze paar honderd PVV-ers hebben dus nu zij aan zij met mensen van die andere fascistenclubs gelopen, om vervolgens mogelijk in dezelfde kroegen te hebben nagepraat. Ik vermoed dat er is genetwerkt door al die clubs, connecties zijn gesmeed, banden zijn aangehaald, afspraken gemaakt voor volgende gelegenheden. Precies dat maakt dit soort rechtse samenkomsten ook gevaarlijk. En ga er maar van uit dat de knullige kanten van de actie, die er vast wel waren, ook in fascistenkring zijn opgemerkt, al was het maar omdat sommigen van hen ook wel eens op Krapuul kijken, zoals sommigen van ons wel eens uiterst-rechtse sites bekijken. Ook fascisten leren van hun organisatorische fouten. Laten wij minstens leren van onze niet altijd even geweldige inschattingen. Het is goed denkbaar dat de PVV zelf ook op flink wat grotere aantallen had gerekend. De tegenvaller die ze in dat geval te verwerken hebben is ze van harte gegund. Maar alsjeblieft, laten we onszelf niet in slaap helpen sussen met het-valt-wel-mee-met-die-PVV.
Er was gelukkig tegenactie, en wel vanuit de politieke partij Denk. Die groep deed het niet zonder humor en creativiteit. Denk had op het eindpunt van de PVV-actie “een draaiorgel gehuurd, deelde stroopwafels uit en ontvouwde een spandoek met ‘Nederland is van ons allemaal’”zo vertelt het verslagje in Joop (4). Volgens de NOS (5) moest Wilders van zijn eigen beveiligers zelfs de aftocht blazen voor zijn begoogde monent van glorie was aangebroken: “Dit gebeurde juist op het moment dat een tegendemonstratie van Denk opdook en Wilders de media te woord zou staan.”
Natuurlijk: zo’n actie van Denk is te deels zien als een publiciteitsstunt van een partij die zelf ook op zeteljacht is en alleen al daarom niet is te vertrouwen. Maar ze deden wat gedaan diende te worden uit antifascistisch oogpunt: de PVV hinderlijk voor de voeten lopen. En ze deden dat redelijk effectief. Voor we al te scherpe kritiek op Denk hebben, en op mogelijke motieven achter het optrden ervan, mogen we eerst een andere vraag beantwoorden. Waar waren wij als antifascisten zelf? Gaan we afwachten hoe de fascisten via de ene mars met ‘magere opkomst’ naar de andere ‘knullig georganiseerde’ actie naar de regeringsmacht marcheren?
Noten:
1 “Weer lage opkomst bij PVV-demonstratie”, Joop.bnnvara.nl, 20 januari, https://joop.bnnvara.
2 Pyt van der Galiën, “magere opkomst bij PVV-demo in Rotterdam”, Krapuul.nl, 20 januari
2018, http://www.krapuul.nl/
3 “Korte PVV-demonstratie trekt kleine duizend betogers”, Nos.nl, 20 januari 2018, https://nos.nl/artikel/
4 zie noot 1
5 Zie noot 3
Peter Storm