Paniekpiet en Huispiet zijn de sleutels kwijt. © NTR.
Hij brengt ons Sint Nicolaas, ik zie hem al staan
Hoe huppelt zijn paardje het dek op en neer
Hoe waaien de wimpels al heen en al weer.Zijn knecht staat te lachten en roept ons reeds toe :
Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe!
Och lieve Sint Nicolaas, och kom ook bij mij.
En rij dan niet stilletjes ons huisje voorbij.
De groep Theater voor Iedereen gaat opnieuw een actie opzetten om Zwarte Piet te verbannen uit het Sinterklaasfeest in Zwolle. Ze roept medestanders op een brief te delen naar gemeente, raadsleden, sponsoren en anderen die de intocht in Zwolle mogelijk maken. ‘Laten we hun inboxen overstromen met de toekomst waarin Zwarte Piet niet langer welkom is!’
De actiegroep, ook vorig jaar al strijdend tegen Zwarte Piet in Zwolle, heeft op Facebook haar brief openbaar gemaakt. Ze schrijft onder andere: ‘Tot onze spijt is ook dit jaar weer gekozen voor een intocht van Sinterklaas vergezeld door Zwarte Pieten, ondanks jarenlange discussie en verzet vanuit een steeds groter wordend deel van de samenleving. Door toch voor zwarte pieten te kiezen neemt de organisatie, en de organisaties die deze intocht financieren, een niet te verdedigen stelling vóór Zwarte Piet in. Gelukkig is het nog niet te laat om de zwarte schmink te laten staan.’
Ook vraagt de actiegroep Theater voor Iedereen zich af ‘of de gemeente rechtstreeks (of indirect via het Zwollefonds) geld wil blijven geven aan een intocht die onveiligheid creëert en racistische beelden blijft verspreiden?’
[3]
AFSCHAFFING ZWARTE PIET EEN MUST/ZWARTE PIET ALS
RACISTISCH FENOMEEN
ASTRID ESSED
19 OCTOBER 2013
https://www.astridessed.nl/afs chaffing-zwarte-piet-een-mustz warte-piet-als-racistisch-feno meen/
[4]
AFSCHAFFING ZWARTE PIET EEN MUST/ZWARTE PIET ALS
RACISTISCH FENOMEEN
ASTRID ESSED
19 OCTOBER 2013
https://www.astridessed.nl/afs chaffing-zwarte-piet-een-mustz warte-piet-als-racistisch-feno meen/
[5]
Scholen bepalen zelf welke kleur hun pieten hebben. In de Zaanstreek zijn de meesten nog zwart, tot ongenoegen van een moeder. Maar volgens het bestuur is er helemaal geen lastige pieten-discussie.
Verreweg de meeste scholen buiten de Randstad houden hun piet nog zwart. Dat geldt ook voor basisschool Hannie Schaft in Zaandam. Zelfs nu Jeanne Gnimavo-Wennekendonk haar kinderen thuishoudt van het sinterklaasfeest omdat school de pieten niet wil aanpassen. Of eigenlijk houdt sint zijn pieten zelf zwart, want zo doet hij dat al twintig jaar.
Moeder Gnimavo is wit, haar man Justin is zwart, de kinderen een mooie mix. Vorig jaar al kregen de dochters verschillende nare dingen naar hun hoofd, vertelt Gnimavo-Wennekendonk. Hun vader was de enige echte Zwarte Piet. De kinderen waren vies, die moest je niet aanraken en ze stonken ook als Zwarte Piet. Ze moesten terug naar het land van hun vader (Benin).
Bij de oudste is er daarna in de klas aandacht geweest voor discriminatie. Maar twee weken geleden kwam de jongste van acht weer bedrukt thuis: ze was chocoladereep genoemd. Ik heb een belediging gehad, zei ze. Haar zus van negen corrigeerde haar. “Dat is geen belediging, maar discriminatie.”
De moeder heeft een aardige mail gehad van de directeur. Het is superlastig een geschikte sinterklaas te vinden, heeft Patricia van Gelder uitgelegd. Ze is blij met de sint die er is en het is haar wel duidelijk dat die alleen met Zwarte Pieten wil komen. Maar zegt ze ook: “Hierna stopt hij ermee en met de nieuwe sint gaan we zeker het gesprek aan.” Persoonlijk is de directeur het wel met moeder Jeanne eens: “Al is een feest maar voor één kind pijnlijk, dan moet je iets veranderen.”
Een leuk sinterklaasfeest
Maar in het onderwijs gaat niets snel, zegt ze ook. “Wat gezegd is tegen de meiden kan niet, maar de beslissing om zo’n belangrijk kinderfeest aan te passen, neem je niet zomaar even. Er zijn ook ouders met een andere mening, voor de meerderheid is het gewoon een traditioneel feest. Voor hen is het geen discriminatie.”
Maar laat ze de beslissing nu aan de sint? Zo is het niet, zegt Van Gelder. “We hebben een medezeggenschapsraad die daar over gaat. We hebben afspraken gemaakt, een commissie die het feest lang van te voren regelt en een sint die het al jaren prima doet.”
Dat haar kinderen wel of niet meedoen aan het feest, heeft moeder Jeanne Gnimavo-Wennekendonk ook zelf in de hand, snapt ze. “We hebben ons echt wel geprobeerd in te houden, niet tegenover school, wel tegenover de kinderen. Ik gun ze echt een leuk sinterklaasfeest, maar waarom niet met andere pieten?
Haar man krijgt al langer opmerkingen over zijn huidskleur. De kinderen cynisch genoeg pas sinds de landelijke pietendiscussie. “Als zij met racisme te maken krijgen, is het een nog hardere klap.”
Nu wil Jeanne Gnimavo dus een statement maken. “Hannie Schaft is juist een school met kinderen van allerlei kleur, van alle rangen en standen. Ik vind het fijn als mijn kinderen een evenwichtig beeld krijgen van de samenleving. Maar nu ik het aankaart, merk ik dat veel leerkrachten nog helemaal niet over Zwarte Piet hebben nagedacht. Veel mensen blijven ontkennen dat het pijn doet, waarschijnlijk uit onwetendheid.”
Volgens Niko Persoon, directeur van scholenkoepel Zaan Primair, speelt het inderdaad niet in de Zaanstreek, ook al ligt die pal naast Amsterdam met zijn edelpieten. De scholengroep telt 22 openbare scholen, slechts een heeft voor roetveegpieten gekozen, weet Persoon. Vanuit de koepel komt er ook geen advies. “Wij vinden dat school en ouders er over gaan.”
Is het misschien moeilijk voor scholen om de discussie met ouders te starten? Zelfs dat ontkent de bestuurder. “Het is geen kwestie van je onttrekken aan een discussie, er is geen discussie. Ik zie geen scholen die hiermee worstelen, behalve dan nu deze.”
Die verhalen blijven zich opstapelen. Zwarte mensen die vertelden hoe ze als kind uitgelachen werden in Sinterklaastijd, zwarte kinderen die niet naar school durfden rond die tijd omdat ze voortdurend voor ‘zwarte Piet’ werden uitgemaakt, zwarte kinderen die thuiskwamen en vroegen: ‘mama, ben ik dom? Zwarte Piet is toch ook dom’.
ANTIRACISME OP VIER FRONTEN
PETER STORM
30 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/ 30/antiracisme-op-vier- fronten/
BREEUWSMA EN ZWARTE PIET/INSTITUTIONEEL RACISME
IN UITVOERING
ASTRID ESSED
23 SEPTEMBER 2015
https://www.astridessed.nl/ breeuwsma-en-zwarte- pietinstitutioneel-racisme-in- uitvoering/
[6]
NEDERLAND BETUIGT SPIJT OVER SLAVERNIJVERLEDEN/
GEEN SPIJT, MAAR EXCUSES
ASTRID ESSED
10 JULI 2013
[7]
De Nederlandse regering moet ervoor zorgen dat Zwarte Piet verandert. Dat staat in het vijfjaarlijkse rapport van het VN-Comité voor de Uitbanning van Rassendiscriminatie. Het feit dat een traditie diep geworteld is, kan discriminatie en het gebruik van stereotypen niet rechtvaardigen, schrijft het comité.
“Soms verwijst de manier waarop Zwarte Piet wordt uitgebeeld naar negatieve stereotypes van mensen van Afrikaanse afkomst. Door veel mensen van Afrikaanse afkomst wordt dat ervaren als een overblijfsel van slavernij, wat de waarde en zelfachting van kinderen en volwassenen met een Afrikaanse afkomst schaadt.”
Het comité raadt aan dat de regering “een redelijke balans vindt, zoals een andere vorm van Zwarte Piet”. Ook moet de vrijheid van meningsuiting van tegenstanders van de traditie beter worden gegarandeerd.
Actieplan
Het comité van de VN schrijft rapporten over alle landen die het internationale verdrag tegen rassendiscriminatie hebben getekend. Elke vijf jaar is Nederland aan de beurt. Vorige week was er in Genève een hoorzitting over het Nederlandse antidiscriminatiebeleid.
Zwarte Piet is maar een klein onderdeel van het rapport (.pdf). Het comité vraagt veel meer van Nederland, zoals een nationaal actieplan tegen rassendiscriminatie, onder meer omdat de Nederlandse politie zich schuldig maakt aan etnische profilering. Er moet meer worden gedaan tegen racistisch pestgedrag op scholen en bij politie en justitie zouden meer mensen uit minderheidsgroeperingen moeten werken.
Verder maakt het comité zich zorgen over racistische en xenofobe uitspraken van “een aantal extremistische politieke partijen en politici”. Ook in de media en op internet wordt veel racistische taal geuit, staat in het rapport. Vooral joden en moslims zijn daarvan het slachtoffer. Het rapport wijst ook op antisemitische en racistische spreekkoren in voetbalstadions.
Slavernij-verleden
Het comité vraagt meer erkenning voor discriminatie van mensen van Afrikaanse afkomst. De Nederlandse overheid beschouwt hen niet als een gediscrimineerde groep, staat in het rapport. Maar armoede en werkloosheid komen onder mensen van Afrikaanse afkomst veel voor en ze zijn ondervertegenwoordigd in publieke functies.
Het onderwijs moet volgens het comité meer aandacht besteden aan het Nederlandse slavernij-verleden. En wie het slachtoffer van racisme is, moet makkelijker toegang krijgen tot gratis juridische bijstand.
Asielzoekers
Ook over de situatie van asielzoekers maakt het comité zich zorgen, met name in detentiecentra. Mensen worden daar te lang vastgezet onder slechte omstandigheden. Daarvoor moet de overheid een alternatief vinden, staat in het rapport. Detentie mag alleen voor een korte periode en als uiterste middel.
Minderjarige asielzoekers verdwijnen vaak uit asielcentra en komen mogelijk in handen van mensensmokkelaars, zegt het comité. Dat moet grondig worden onderzocht. Homoseksuele asielzoekers worden soms vijandig behandeld door medewerkers van asielcentra en door andere bewoners. In de asielprocedure krijgen ze bovendien ongepaste vragen over seksuele handelingen.
Fitnesscentra
Het vorige VN-rapport, dat dateert van vijf jaar geleden, was ook al op veel punten kritisch. Toen werd onder meer vastgesteld dat er veel werd gediscrimineerd bij fitnesscentra, in de horeca en bij amusementsbedrijven. De overheid kreeg een tik op de vingers omdat het antidiscriminatiebeleid niet langer op specifieke groepen was gericht en omdat integratie werd beschouwd als de verantwoordelijkheid van immigranten zelf.
Verder was er kritiek op het inburgeringsexamen in het buitenland en op de segregatie in het onderwijs. Een punt dat toen ook al aan de orde kwam, was de xenofobe en haatzaaiende taal van sommige politici.
Verene Shepherd
In het VN-rapport van vijf jaar geleden was Zwarte Piet nog geen issue. Die discussie laaide pas op in het najaar van 2013, toen VN-adviseur Verene Shepherd zich erover uitsprak. Ze zei dat het sinterklaasfeest wat haar betreft moet worden afgeschaft, omdat Zwarte Piet in haar ogen een racistisch stereotype is. Vorig jaar herhaalde ze dat Nederland zijn traditie moet veranderen.