DAG DAG ZWARTE PIET, LUISTER NAAR DIT AFSCHEIDSLIED
Laten we het eens hebben over die achterlijke cultuur die de laatste tijd zo vaak ter discussie staat. De cultuur van de handelaren, zeevaarders, graaiers, dikbuikige rovers, slavenhandelaars en kritiekloze volgers.
Ja, laten we het eens hebben over die ‘cultuur’. De cultuur van de grootheidswaanzin, de vercommercialiseerde samenleving waarin alles dat ooit klein begon groots moet worden gemaakt om er geld aan te verdienen. De cultuur die tradities koestert die elk jaar meer het onderwerp worden van reclamecampagnes en nationale koopgoothysterie, de tradities van Kerstmannen, Paashazen en Snterklazen. En Zwarte Pieten. Een cultuur die elke kritiek daarop als een persoonlijke aanval beschouwt, welke wordt beantwoord met in het gunstigste geval spot, maar elk jaar meer dan het jaar daarvoor met haat. En dat laatste kan niet los worden gezien van het sluipende racisme, de vreemdelingenhaat dat de politiek in deze achterlijke cultuur zo kenmerkt.
Ik vraag me af wie er gevaarlijker zijn: de ideologen van het Gesundes folksempfinden, de ophitsers van de superioriteitsgevoelens, of de liefhebbers van het platte volksvermaak, de mensen die zo bang zijn om iets verliezen dat ze hun identiteit noemen dat ze de bijwerkingen van het medicijn tegen hun verveling voor lief nemen? De brood-en-spelen mensen, de mama’s en de papa’s die hun kinderen als schild gebruiken tegen hun eigen angsten en onzekerheid? Of degenen die zich Keizer wanen in het sprookje van Sinterklaas en Zwarte Piet?
In een discussie op de facebook pagina Pietitie heb ik ze allemaal voorbij zien komen, ruzieënd over het overhandigen van hun ‘likes’ aan een vertegenwoordiger van een op fascistisch gedachtengoed geënte criminele bende, de PVV’er Joram van Klaveren die Holocaust ontkenning bagatelliseert als psychisch probleem en bekend is van diens hetze tegen Marokkanen. Ook nu weer laat hij zich niet onbetuigd: “Dit eeuwenoude belangrijke kinderfeest mag niet verloren gaan vanwege onzinnig multiculgezeur” zo luidde zijn steun voor de volgens de zestienjarige initiatiefneemster Mandy Roos gezellig bedoelde manifestatie. Heel gezellig, ja. Als het maar Nederlands blijft.
Je zou mogen hopen dat de naïeve likers die bang zijn dat door de ophef over de ‘huidskleur’ van ‘Zwarte’ Piet hun kroost juist in aanraking komt met racisme, eindelijk begrijpen waarom zoveel mensen gekwetst worden door de vastgeroeste gewoonte om mensen met een donkere huidskleur elk jaar opnieuw bij wijze van gezelligheid af te schilderen als simpele zielen die plezier beleven aan hun onderdanigheid. Dat besef zou wel eens mogen doordringen. Nu dit jaar mensen die daar kritiek op hebben zelfs worden bedreigd en geterroriseerd, een vrouw die langs een pro-Zwarte-Piet demonstratie loopt met een andere vlag dan de Nederlandse en bovendien niet “zo zwart als roet” is, maar gewoon vanzichzelf donker getint is, massaal wordt aangevallen en uitgejouwd, dan zou er toch eens een alarmbel mogen gaan rinkelen: de diepe wortels van racisme komen érgens vandaan. Die zijn niet vanzelf aan de tenen van dit volk met haar achterlijke cultuur gegroeid, die zijn ingebed in folklore, in kinderliedjes, in de halstarrige weigering om te veranderen en het primitivisme te ontgroeien. Het is een kwestie van moraal.
Wil je horen bij de fascisten die met je komen meedemonstreren, die het niet gaat om een in hun ogen onschuldig kinderfeest, maar om het zich toeëignenen van de met pepernoten volgevreten onderbuik? Wil je dat?
Waar gaat het werkelijk over? Ellenlange discussies gaan over geschiedenis en oorsprong van de primitieve gebruiken van dit blanke volk. Interessant, maar vooral voor onderzoekers, wetenschappers, antropologen. Maar geschiedenis is een eenvoudige manier om het niet te hoeven hebben over de keuzes die we nu maken, om de discussie af te leiden van de blackface, van de leugens, de ontkenning.
Waarom zo vasthouden aan een traditie uit dezelfde tijd dat we nog dachten dat lijfstraffen en eenzame opsluiting zouden helpen tegen misdadigheid? Uit een tijd dat het nog normaal werd gevonden om je kinderen een stevige aframmeling te verkopen als straf voor ongehoorzaamheid? Want als je het hebt over oorsprong en geschiedenis, dan is de context daarvan ook relevant en kun je je afvragen waarom aan die onderdelen niet is vastgehouden, maar aan Zwarte Piet wel.
Een achterlijke cultuur is het, die Nederlandse volkscultuur, ik kan er weinig anders van maken. Reclamemannen Bas Vreugde en Kevin van Boeckholtz zien er geen probleem in om al hun kennis op het gebied van manipulatie in te zetten om deze te ontdoen van het door racisme bevuilde imago, en slaagden er drie dagen achtereen in om de Pietitie nationaal nieuws te maken, met als gevolg dat velen tekenden. De opkomst op het Malieveld, waar bekende neo-nazi’s zij aan zij met hen stonden, moet in hun ogen daarentegen relatief teleurstellend zijn geweest, maar één ding hadden ze mee: de Haagse politie deed eens een keertje niet moeilijk over gezichtsbedekking, de vele zwart geshminckte gezichten werden met rust gelaten en dat is wel zo handig als je mensen die er niet Nederlands uitzien ongestraft wilt kunnen aanvallen.
Hoe het nu verder moet met de huppelende en lachende slaafjes en knechtjes in het kielzog van de wijze heilige is en blijft onderwerp van controverse totdat de stoomboot is geënterd door Somalische piraten, de blackface figuur is gekielhaald om de zwarte verf af te spoelen, en hieruit een nieuwe fabel is ontstaan. Of zoiets. In elk geval, zolang de rood-wit-blauwe wimpels ‘al heen en al weer’ waaien als symbool van de overwinning van de discriminerende achterlijke traditie over een terecht protest, zal dat protest ertegen voortduren en elk jaar meer medestanders krijgen. Het rumoer zal niet verstommen, daar helpt geen intimidatie tegen.
Voor wie het nu nog niet snapt, heb ik nog dit Sinterklaaslied opgeduikeld, waarin het racisme in een modern apenjasje is gestoken:
“Zwarte Piet Piet Piet
Wil alleen maar beat beat beat
Wil alleen maar bonke bonke bonke bonke monkeys
Zie de maan schijnt wil ie lekker niet.”
Dus ‘Dag Sinterklaasje dag dag – Dag dag Zwarte Piet – Dag Sinterklaasje dag dag – Luister naar ons afscheidslied – Dag dag Zwarte Piet – dag dag!’
Joke Kaviaar, 27 oktober 2013