[21]

ZIE NOOT 20

[22]

FASCISME IN UITVOERING/OVER DE UITSPRAKEN VAN

PVV’ER MARKUSZOWER EN EEN PASSIEVE TWEEDE KAMERVOORZITTER

ASTRID ESSED

1 MEI 2022

Fascisme in uitvoering/Over de uitspraken van PVV’er Markuszower en een passieve Tweede Kamer voorzitter

[23]

”

REPUBLIEK ALLOCHTONIE

NIEUWE PLEK IN HATECRIME TEGEN MOSKEEEN

14 APRIL 2021

https://www.republiekallochtonie.nl/blog/achtergronden/nieuwe-piek-in-hatecrime-tegen-moskeeen

Brandstichting bij een moskee in aanbouw in Gouda, shockerende en grievende dreigbrieven in de brievenbus bij een flink aantal islamitische gebedshuizen verspreid over het hele land en onvervalste doodsbedreigingen aan het adres van de bezoekers van moskee Omar Ibn Al Khattab in Almere. Begin april tekent zich een nieuwe piek van gewelddadige anti-islam voorvallen in Nederland af. Roemer van Oordt deed een rondje langs de velden en schetst de achtergronden.

1) Waarom nu?
Een ingewikkelde vraag. Vaak zijn pieken in (gewelddadige) discriminatoire voorvallen bij moskeeën terug te leiden naar specifieke gebeurtenissen. In Nederland was het bijvoorbeeld flink raak na de moord op Theo van Gogh in 2004 en als reactie op een reeks internationale aanslagen uit naam van de islam in 2015 en 2016. Maar daar is momenteel geen sprake van. Soms gaat het om zogenaamd Copycat gedrag. Aandacht in de media voor anti-islamacties in Europa of elders lokt een andere daad uit. Ook daarvan nu geen spoor. Het zou kunnen dat er een verband is met aandacht voor de islam in verband met de aanvang van de voor moslims bijzonder betekenisvolle maand Ramadan, maar dat blijft gissen.
 
2) Waar en wat?
Nu verspreid over het hele land. In de praktijk gaat het vaak om doelwitten die herkenbaar zijn als moskee, dus met minaretten en koepels. Ook zijn moskeeën in aanbouw regelmatig de klos, zoals bij de brandstichting op 3 april in Gouda. Gelukkig voorkwam een passerende taxichauffeur die getuige was van het voorval erger door direct de brandweer te bellen. De materiële schade valt in het niet bij de zware aantasting van het gevoel van veiligheid bij bestuur en bezoekers. 

De eind maart en begin april breed gedeelde dreigbrief werd onder meer afgeleverd bij moskeeën in Amsterdam. Rotterdam, Culemborg, Deventer, Vaassen, Enschede, Utrecht, IJmuiden, Groningen, Almere, Leeuwarden, Apeldoorn, Steenwijk en Middelburg, Dat zijn gebedshuizen die daar direct, via hun koepelorganisatie of in de loop van de afgelopen week bij navraag door mij mee naar buiten zijn gekomen.

De brief bevatte een luier met daarop de tekst ‘Paascadeau voor de jankerds in onze maatschappij!!’ In de envelop zaten verder zowel een afbeelding van de profeet Mohamed met een hoofddeksel in de vorm van een brandende bom vergezeld van het opschrift ‘Muhammed terrorist’ als versnipperde bladzijden uit de Koran.

Deze vorm van hatecrime herinnert aan de meest recente Nieuwjaarswens in de vorm van een puzzel van de extreemrechtse formatie Pegida die in de brievenbus viel bij een groot aantal moskeeën, waarop een dameshak een Koran doorboort en de tekst ‘NO ISLAM JUST FREEDOM’ valt te lezen.

Opvallend daarbij is dat door Pegida en andere extreemrechtse splinters nooit verwezen wordt naar (individuele) moslims maar altijd naar de islam (als religie). Dat is niet zomaar. Hoe schokkend, kwetsend en beledigend ook, als er niets gezegd wordt over de aanhangers van de islam (moslims), maar alleen over de islam zelf is dat volgens het Openbaar Ministerie (OM) geen groepsbelediging of discriminatie en dus niet strafbaar. 

Dat geldt dus nadrukkelijk niet voor de anonieme dreigbrief die moskee Omar Ibn Al Khattab ontving. Zoals bestuurslid Fariz Akkouh mij telefonisch liet weten: ‘daar zit geen woord Chinees bij’.

3) Daders?
Dit keer anoniem, dus niet opgeëist door georganiseerde verbanden. De dreigbrieven werden gelet op de poststempels verstuurd vanuit een tweetal grote steden. De opgepakte brandstichter in Rotterdam is volgens de politie ‘een verwarde man’. Het moskeebestuur gelooft daar geen snars van, net zomin als de bonte reeks bestuurders en vertegenwoordigers van islamitische (koepel)organisaties die ik er naar vroeg. Steevast is hun antwoord iets in de trend van: ‘als een moslim betrokken is bij een gewelddadig voorval is het een terrorist, niet-moslims zijn op een of andere manier altijd verward’.

Extreemrechts
Anders dan nu, wordt de afgelopen jaren veel van de hatecrime tegen moskeeën uitgevoerd of opgeëist door de kleine harde kernen van Pegida Nederland en andere radicaal- en extreemrechtse formaties in Nederland, waaronder Rechts in Verzet en Identitair Verzet. Zij kiezen bewust en gericht voor maximale media-exposure. Tekenend is verder dat doelen die worden uitgekozen meestal al onder het kritische vergrootglas van politiek en samenleving liggen. Er wordt daarbij handig ingespeeld op de sterk gepolitiseerde en versimplificeerde discussie over zaken als salafisme, opruiend prekende imams, buitenlandse financiering van moskeeën en ‘de lange arm van Ankara’. Hiermee proberen ze de aandacht af te leiden van hun ideologische drijfveren en achtergronden, die inmiddels vooral sterk islamofoob en xenofoob zijn, maar hun oorsprong meer dan eens vinden in het antisemitisme.
Vaak refereren ze aan het breder levende idee over de onmacht en het gebrek aan daadkracht bij de politiek. ‘De tijd van toekijken is afgelopen en hopen op doortastende daden van onze politici is voorbij….Wij stappen in waar de overheid faalt’, of ‘Dit is nog maar het begin, we beginnen klein, wij trappen af, u hoort nog vaker van ons en wij gaan hier een verzetsvoorbeeld voor Nederland neerzetten’, zijn veelgebruikte teksten bij hun acties tegen (de bouw van) moskeeën.. Ook wanneer er openlijk gedreigd wordt met dit soort heftigere en meeromvattende herhaling van de acties, blijft het OM bij het standpunt dat er geen sprake is van strafbare feiten. De doelen die deze extreemrechtse organisaties nastreven staan haaks op onze grondwet en beperken de rechten van bijna een miljoen Nederlanders, waaronder geloofsvrijheid en het recht om instituties op te zetten om het geloof te belijden. Ondanks hun geringe actieve aanhang, dragen ze met deze strategie wel fors bij aan het voeden van anti-islam en xenofoob sentiment in de Nederlandse samenleving.

4) Melden en de publiciteit zoeken of juist niet? Wat is er zichtbaar?
Bij afwegingen om hatecrime al dan niet te melden of aan te geven spelen bij nogal wat plaatselijke moskeebestuurders angst voor represailles, groeiende gevoelens van onveiligheid onder de bezoekers, slechte ervaringen met de politie of andere betrokken instanties en het idee dat er toch niets mee gebeurt of dat het inmiddels ‘gewoon’ wordt gevonden een belangrijke rol. Wat we te horen en te zien krijgen is dus zonder twijfel slechts een beperkt deel van het verhaal. Dat maar een zeer beperkt deel van de aangiftes door het OM in behandeling werd genomen, helpt daarbij ook niet. Maar het moet gezegd dat bij een ander deel van de bestuurders de meldings- en aangiftebereidheid – al dan niet ingegeven door een uniforme beleidslijn van koepelorganisaties of door materiële afwegingen (waaronder verzekeringsclaims) – aanzienlijk hoger ligt.

Afhankelijk van eerdere ervaringen zoeken moskeeën (pro)actief naar aandacht van de media. Op de onderliggende vraag om dat wel of niet te doen is moeilijk eenduidig antwoord te geven. Aan de ene kant kan je beweren dat media-aandacht precies is wat de daders willen en dat je zeker de kleine, harde kern van georganiseerd extreemrechts daarmee in de kaart speelt. Anderzijds is aandacht voor het onderwerp nodig om het blijvend en met prioriteit op de politieke agenda te krijgen. Soms wordt in overleg met de politie in verband met het onderzoek besloten om af te zien van media-aandacht of om daar juist gebruik van te maken.  

En ook nu blijken de meningen daarover verdeeld. Sommige bestuurders die ik de afgelopen dagen sprak zijn voor. Bijvoorbeeld Fariz Akkouh van moskee Omar Ibn Alkhattab:

De kans op herhaling is dan volgens mij kleiner. Ze hebben het nieuws gehaald met hun actie en zullen geen aanleiding hebben om het nog een keer te doen. Als er niets over naar buiten komt is hun doel niet bereikt en slaan ze mogelijk op nieuw toe.  

In dezelfde stad deed Hassan Fadili, voorzitter van moskee Abou Baker Assadik, het niet:

We hebben dit keer besloten de media er niet bij te halen. Je geeft de daders dan toch de aandacht die ze niet verdienen. En voorbeeld doet volgen. Aangifte doen bij de politie van de ontvangen dreigbrief vonden we genoeg. En natuurlijk nemen we al tijden lang onze eigen veiligheidsmaatregelen. Het was wel vervelend dat het via andere kanalen toch nog voordat wij zelf onze bezoekers over het voorval hadden kunnen informeren bij de media belandde.

Dit zijn overigens mannen die weten waar ze het over hebben. Ze waren naast ontvangers van doorlopende hatemails – die ze naar eigen zeggen al lang van zich af laten glijden – eerder respectievelijk onder meer doelwit van bezoekjes van Geert Wilders en demonstraties en acties van Rechts in Verzet.

Naast het landelijke Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) treden ook diverse (Neder) Turkse en Marokkaanse islamitische koepelorganisaties naar aanleiding van deze nieuwe piek aan voorvallen actief naar buiten. De net aangetreden woordvoerder Ömer Karaca van Milli Görüş Noord-Nederland lichtte mij zondag tijdens een training die ik gaf aan het nieuwe, en zo bleek op alle fronten door vrouwen gedomineerde, niet-gescheiden om de vergadertafel gepositioneerde federatiebestuur het beleid toe.

Vanaf nu is de regel om bij vermoeden van hatecrime tegen onze instituties altijd aangifte te doen bij te politie en ook publiek te gaan. We zorgen er voor dat alles gedeeld wordt met de politie en met gremia die bovenop dit soort zaken zitten, zoals Republiek Allochtonië. We adviseren ook alle andere religieuze organisaties met klem om aangifte te doen bij vernieling en bedreiging, ongeacht de grootte van de materiële en immateriële schade.

Bij de aan de koepel verbonden Westermoskee in Amsterdam ging op 15 december 2020 een steen door een ruit. Aanvankelijk dacht het moskeebestuur dat het om vandalisme ging, maar nadat camerabeelden uitwezen dat de vermoedelijke dader een nazigroet uitbracht, gaat men er vanuit dat de vernieling in hun woorden ‘een haatdragend en islamofoob karakter heeft’. Een persbericht volgde, waarin werd aangegeven dat het een maand eerder al raak was in Utrecht en Zaandam.

Regionale koepels, zoals de Raad van Marokkaanse Moskeeën Noord-Holland, kwamen ook naar buiten met een persbericht. Daarin worden de autoriteiten op milde toon aangezet om nog meer actie te ondernemen. De secretaris van de koepel, Mohamed El Fakiri van moskee Al Mohsinien uit Langedijk is wel wat gewend. Hij heeft inmiddels maar liefst 22 camera’s aangeschaft om de zaak onder controle te houden. Dat heeft gewerkt, merkt hij: 

We hebben geen last meer. Vroeger was het steeds raak. Stenen door ruiten, poging tot brandstichting, bekladding. Het ging vooral om extreemrechtse jongens bij ons uit de buurt. Die hebben we jaren geleden samen met de politie een keer uitgenodigd om te praten. Ook dat heeft wel geholpen denk ik.

Een van de bij de Noord-Hollandse Raad aangesloten moskeeën ontving onlangs de envelop met luier en hatepost. De altijd goedlachse voorzitter Lahcen Farah van de duidelijk als zodanig te herkennen moskee El Oumma in Amsterdam somt de reeks haat- en dreigbrieven en mails van het afgelopen jaar nog even rustig op. ‘We doen altijd aangifte, maar horen of zien er helaas weinig van terug’. 

5) Impact en maatregelen
Niet alleen in Rotterdam, maar ook in Almere zit de schrik er flink in. Bestuurder Fariz Akkouh van moskee Omar Ibn Al Khattab lichtte te bezoekers zelf in:

Ze zijn natuurlijk heel erg geschrokken van de inhoud van de brief, maar vragen zich vooral ook af wat er mogelijk verder gaat gebeuren. Het zijn nogal heftige dreigementen. Het is voor ons daarom ook moeilijk te vatten dat de politie na de aangifte niet regelmatig patrouilleert bij onze moskee. Gewoon bijvoorbeeld tijdens het vrijdaggebed even laten zien dat er op onze veiligheid gelet wordt, dat ze het serieus nemen. We hebben de woordvoerder van de burgemeester gesproken. Die vindt het ook allemaal heel erg, maar verder horen we niets meer. 

Stadsgenoot Hassan Fadili van moskee Abou Bakr Assadik valt hem bij:

We verwachten meer van de lokale autoriteiten. Van de burgemeester en van zijn ambtelijk apparaat. Ze moeten de juiste ondersteuning bieden, en onze veiligheid beschermen door meer zichtbaar te zijn in de omgeving van de moskeeën.

Belangrijk probleem blijft dat dit soort acties doorgaans zowel politiek als maatschappelijk worden beoordeeld als incidenten en niet gezien worden als onderdeel van een breder fenomeen dat vraagt om beleid. Naast het ontbreken van strafrechtelijke veroordelingen is er tegen deze trend weinig weerwoord van bijvoorbeeld bestuurders en politici. In de praktijk is slechts mondjesmaat sprake van consequente, unanieme en onvoorwaardelijke veroordelingen van discriminatoire, beledigende, intolerante en gewelddadige handelingen en uitingen tegen moslims of islamitische instituties.

De politieke ambities op dat vlak zijn niet alleen beperkt, maar ook nog eens voorwaardelijk. Ze worden doorgaans in één adem genoemd met de aanpak van – al dan niet veronderstelde – problemen binnen ‘de moslimgemeenschap’. Teken aan de want: sinds 9/11 is er in Den Haag honderden keren gesproken over moskeeën, waarbij het bijna altijd ging over de moskee als potentiële bron van dreiging en radicalisering en zelden of nooit over de moskee als doelwit van geweld. In de optiek van veel slachtoffers en hun vertegenwoordigers gaat het weldegelijk om een georganiseerde, vaak door extreemrechts geclaimde trend, waarvan de impact op de gemeenschap groot is.

Muhsin Köktas, voorzitter van het CMO, overlegde mij gisteren een lijst van incidenten die de afgelopen 2 jaar werden gemeld door de ruim 150 moskeeën die aangesloten zijn bij de Islamitische Stichting Nederland (ISN). Dat zijn er nogal wat.

We drukken alle moskeeën op het hart niet alleen bij ons te melden maar vooral ook aangifte te doen. Maar dat gaat niet altijd naar wens. Politie, justitie en politiek moeten actiever worden. Deze trend vraagt om meer bescherming, aangiftes moeten prioriteit krijgen en daders moeten gevonden, vervolgd en bestraft worden

Saïd Bouharrou van de Landelijke Raad van Marokkaanse Moskeeën vindt het eng dat je niet weet of het één mafketel is of een gecoördineerde actie. Net als Köktas pleit hij voor de aanstelling van een coördinator die moslimgerelateerde haatincidenten onderzoekt. Ook wil hij dat er voorrang wordt gegeven aan aanvallen en bedreigingen op moskeeën die gebaseerd zijn op moslimhaat en stelt hij zwaardere straffen voor, om het signaal af te geven dat het niet wordt getolereerd. Bouharrou acht het gezamenlijk met de overheid opgestelde veiligheidsprotocol voor moskeeën (Handreiking Veilige Moskee; RvO) ontoereikend. ‘We moeten niet wachten tot er doden vallen’, zegt hij bij de NOS

Per app laat Saïd Bouharrou mij weten:

Als samenleving zien we veiligheid als een grondrecht maar gaan eraan voorbij dat dit niet in de grondwet is verankerd. Misschien wordt het tijd om veiligheid wel expliciet te verankeren in de grondwet zodat een burger of gemeenschap zo nodig daarop een beroep kan doen richting de overheid. Het kabinet doet te weinig als het gaat om het waarborgen van de veiligheid van Nederlandse moslims en hun moskeeën. We hebben verschillende voorstellen aangedragen. Maar de overheid is aan zet. En hard gaat het niet helaas.

6) Hoe verder? Veel steunbetuigingen uit joodse hoek
De bestuurders die ik de afgelopen week sprak zijn alles behalve jankerds, klagers of mensen die in een slachtofferrol kruipen. Maar teleurstelling en onbegrip over het uitblijven van concrete actie druipt er wel van af. In eerder onderzoek concludeerde Ineke van der Valk al dat veel moskeeën weliswaar melding doen bij de politie, maar over het algemeen teleurgesteld zijn over de bagatelliserende en depolitiserende reactie van politie en overheden.

Gelukkig is het niet allemaal kommer en kwel. Naast nare berichten op Facebook ontving de moskee in aanbouw Assalam (Vrede) in Gouda donaties en steunbetuigingen van alle kanten. De Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam stak een hart onder riem van alle getroffen moskeeën en hun bezoekers met een mooie en krachtige steunbetuiging. Ook het Centraal Joods Overleg (CJO) spreekt in een brief aan CMO-voorzitter Muhsin Köktas nadrukkelijk afschuw uit over de bedreiging van islamitische instellingen. Er gaat vanuit de joodse gemeenschap een petitie ter ondertekening rond onder de titel ‘Geen ruimte voor islamofobie’. Daarin worden maatschappelijke organisaties, de politiek, actiegroepen, en individuen opgeroepen om zich uit te spreken tegen moslimhaat en de bedreigingen en geweld tegen de islamitische gemeenschap in Nederland af te keuren. Ook het Veiligheidspact tegen Discriminatie, kwam met een verklaring die bestuurders en politici oproept de vrijheden, rechten en veiligheid van moslims en hun instituties actief te beschermen. Het Pact bezoekt binnenkort een van de getroffen moskeeën in Amsterdam.

Die inlevende reacties zijn mooi. Maar de aanpak van dit maatschappelijke probleem vraag om veel meer en dat wordt door slechts enkele  politici structureel geagendeerd.
  

Mohamed Atrar van de koepel Moskee Alert in Amsterdam is zoals altijd klip en klaar:

We vragen niet veel, niet om een uitzonderingspositie, we vragen om gelijke behandeling. En dus om meer aandacht en vooral actie van lokale en nationale overheden als het gaat om al die narigheid tegen moskeeën. En dan is er nog heel veel wat niet naar buiten komt. Maar wat we vooral ook willen is om een keer te horen dat de islam, moslims en hun organisaties, hun moskeeën horen bij dit land en er onderdeel van zijn….

Lees ook: Overzicht haatincidenten gericht tegen moskeeen update april 2021

Deze maand verschijnt van de hand van Ineke van de Valk, Ewoud Butter en mijzelf de 4e Monitor Moslimdiscriminatie. Speciale aandacht is er voor discriminatie van moslims op de arbeidsmarkt, maar er wordt zoals altijd ook uitgebreid ingegaan op hatecrime tegen moskeeën en op radicaal- en extreemrechts in Nederland.

REPUBLIEK ALLOCHTONIE

OVERZICHT HAATINCIDENTEN, GERICHT TEGEN MOSKEEEN/

UPDATE APRIL 2021

https://www.republiekallochtonie.nl/blog/achtergronden/overzicht-haatincidenten-gericht-tegen-moskeeen-update-april-2021

Overzicht haatincidenten gericht tegen moskeeën, update april 2021

In achtergronden door Ewoud Butter op 05-04-2021 | 12:06

Sinds 2010 houd ik op Republiek Allochtonië een lijst bij met haatincidenten gericht tegen moskeeën. In dit artikel geef ik een update van deze lijst naar aanleiding van de recente brandstichting afgelopen week in Gouda en de dreigbrieven die moskeeën met pasen in Alkmaar, Culemborg, Deventer, Enschede, Almere, Amsterdam en Rotterdam ontvingen.

Korte historische schets

In 1976 werd voor de eerste keer in Nederland een moskee in brand  gestoken. Begin jaren ’90 waren er incidenten na het uitbreken van de Eerste Golfoorlog (1990-1991). In 1992 was er sprake van een forse toename. Het Parool publiceerde op 12 november 1993 het artikel ‘Twaalf maanden racisme’, waarin gemeld werd dat de Centrale Recherche Informatiedienst (CRI) van 1 januari 1992 tot juli 1993 337 politiemeldingen had genoteerd van acties die gericht waren tegen Nederlanders met een migratieachtergrond. Hieronder viel ook geweld gericht tegen moskeeën: zo waren moskeeën in Vaassen, Utrecht, Sliedrecht, Huizen en meerdere moskeeën in Rotterdam doelwit geweest van vandalisme en bekladding met racistische leuzen, was er sprake van vernielingen bij moskeeën in Nijkerk, Arnhem en IJmuiden, van brandstichting in een toekomstige moskee in Nijmegen en van een bommelding bij een moskee in Maastricht. 

Aan het begin van deze eeuw was er tot twee keer toe een forse toename van het aantal haatincidenten gericht tegen moslims en moskeeën: na de aanslagen van 11 september 2001 en na de moord op Theo van Gogh (2004). In het najaar van 2001 waren moskeeën volgens onderzoekster Ineke van der Valk vijftig keer doelwit geweest van verschillende vormen van geweld. Na de moord op Theo van Gogh op 2 november 2004 was er opnieuw sprake van een enorme toename van geweld gericht tegen enkele kerken, maar vooral tegen islamitische scholen en moskeeën. Alleen al tussen 2 november 2004 (de dag dat Van Gogh vermoord werd) en 30 november 2004 registreerde de Monitor Racisme en Extreemrechts 174 incidenten waarbij in 106 gevallen sprake was van islamofoob geweld dat in 47 gevallen gericht was tegen een moskee. 

Kijk voor een uitgebreidere versie van dit historisch overzicht, inclusief de reactie van de politiek, naar deze update.

Update van de lijst met haatincidenten gericht tegen moskeeen

Deze lijst publiceer ik, sinds maart 2010. De lijst is samengesteld op grond van vooral mediaberichten en eerdere blogs op Republiek Allochtonië, Frontaal Naakt (t/m 2009) en de database van Rechtspraak.nl.

Vooral sinds 2015 krijg ik zo nu en dan ook rechtstreeks meldingen van onderzoekers (Ineke van der Valk), individuen, moskeeen of moskeekoepels. Iedere lezer wordt van harte uitgenodigd te aanvullingen of correcties te mailen. 

Op de lijst plaats ik anti-islam incidenten met een duidelijk gewelddadig karakter (brandstichting, molotovcocktails, berdreiging e.d.) en incidenten die bedoeld zijn om de bezoekers van een moskee te belemmeren in het recht dat ze hebben om gebruik te maken van hun godsdienstvrijheid.
Incidenten die duidelijk gerelateerd zijn aan conflicten tussen Turkse politieke/religieuze stromingen  of Turks-Koerdische conflicten beschouw ik niet als anti-islam maar (meestal) anti Turkse regering. 
Inhoudelijke kritiek op de islam mag en komt niet in aanmerking voor deze lijst. Het plaatsen van varkenskoppen of het bekladden of besmeuren van een moskee beschouw ik echter niet als een serieuze bedoelde vorm van islamkritiek of een poging daartoe en komt wel op de lijst. 

Wat betreft demonstraties van extreemrechtse organisaties: met de nationale ombudsman Reinier van Zutphen (zie de Volkskrant) vind ik dat iedere groep het recht heeft om te demonstreren. En net als Berend Roorda van de Rijksuniversiteit Groningen vind ik dat ook‘ shockeren onder het recht op demonstreren valt. (in de Volkskrant). Hoewel de demonstraties van extreemrechtse organisaties geregeld binnen de kaders van de wet vallen, neem ik ze meestal toch op. Reden hiervoor is dat de doelen die deze extreemrechtse organisaties nastreven haaks staan op de grondwet zoals de beperking van rechten, waaronder de geloofsvrijheid, van een deel van de bevolking. Pegida is helder over haar doel:

Pegida is niet de enige extreemrechtse organisatie die, in de woorden van de NCTV, ‘intimiderende protestacties’ organiseert bij moskeeen. Ook andere extreemrechtse organisaties als Voorpost, Identitair Verzet en Rechts in Verzet lieten de afgelopen jaren van zich horen. Met deze acties maken deze organisaties gebruik van een politiek klimaat waarin het niet meer uitzonderlijk is geworden om ervoor te pleiten elementaire grondrechten aan een specifieke groep Nederlanders (moslims) te ontzeggen. Ze proberen op deze manier ook sahlonfähig te worden. 

Topje van de ijsberg

De lijst hieronder is bij lange na niet compleet. Heel veel incidenten halen namelijk nooit de media. Daarnaast hebben verschillende moskeeën het beleid, soms in overleg met de politie, om met dergelijke incidenten niet naar buiten te treden. De gedachte hierachter is dat de daders met media-aandacht krijgen wat ze zoeken. Ook bestaat de angst dat het tot kopieergedrag en dus tot meer bedreigingen of geweld leidt. En verder spelen angst voor onrust bij de achterban, gebrek aan vertrouwen in instanties zoals de politie en het OM en gewenning een rol. 
In eerder onderzoek concludeerde Ineke van der Valk al dat veel moskeeën weliswaar melding doen bij de politie, maar over het algemeen teleurgesteld zijn over de bagatelliserende en depolitiserende reactie van politie en overheden. 
 

Lijst met incidenten
 

2001

• In het najaar van 2001 waren moskeeën volgens onderzoekster Ineke van der Valk vijftig keer doelwit van verschillende vormen van geweld (Van der Valk (2012), Islamofobie en Discriminatie. Amsterdam: Pallas)

2003

• 21 mei 2003 Brandstichting moskee Vianen
• 17 juni 2003 Brandstichting islamitische school Eindhoven

2004

• 5 april 2004 Brandstichting moskee Panningen
• 2 november 2004 – februari 2005  Ineke van der Valk telde in deze periode (pdf, blz. 77) 45 geweldsincidenten tegen moskeeen, waaronder 18 (pogingnen) tot brandstichting.

2005

• 26 maart 2005 Brandstichting Bedir-school Uden
• 26 maart 2005 Brandstichting moskee Oldenzaal
• 12 juni 2005: Brandstichting Mevlana moskee Rotterdam
• 15 juni 2005 Brandstichting moskee Rotterdam

2006

• 10 juni 2006 Brandstichting moskee Vlaardingen
• 15 december 2006 Brandstichting moskee Maastricht

2007

• 22 januari 2007 Molotovcocktail in islamitische gebedsruimte in Edam-Volendam
• 24 maart 2007 Brandstichting moskee Huizen
• 20 oktober 2007 Brandstichting moskee Leeuwarden
• 13 juli 2007 Moskeeën Haarlem beklad met leuzen ‘fuck Allah’; ‘Allah moet dood’
• 22 juli 2007 Molotovcocktails moskee Haarlem
• Wintermaanden 2007/08 Bekladding, ingegooide ruiten, brandbommen, moskee Zeist

2008

• 19 maart 2008 Molotovcocktail moskee Huizen

2009

• 8 mei 2009 Molotovcocktail moskee Zoetermeer
• 14 februari 2009 Steen door ruit tijdens ochtendgebed, moskee Drachten
• 6 maart 2009 Hakenkruizen en leuzen op moskee Zeist
• 27 juni 2009 Turks verenigingsgebouw en moskee beklad met leuzen ‘Sieg Heil’ en ‘Geert Wilders’
• 2 augustus 2009 Varkenskop moskee Ede
• 19 november 2009 Molotovcocktail moskee Zoetermeer

2010

• 4 januari 2010: brandstichting moskee Arnhem
• 18 maart 2010: Moskee met bloed besmeurd
• 7 april 2010: Leuzen en vernielingen moskee Veenendaal
• 17 mei 2010:  Tegenstanders moskee hangen dood schaap op in Roosendaal
• 3 juni 2010: Ridderkerkse moskee keer op keer beklad
• 3 augustus 2010: Poging tot brandstichting moskee Arnhem
• 19 augustus 2010: vrouwen bij moskee met bier bekogeld
• 28 augustus 2010: Moskee in Zoetermeer beklad.
• 27 september 2010: brandstichting bij Groningse moskee
• 10 oktober 2010: Moskee in Dordrecht beschoten
• 9 december 2010: Amsterdamse moskeeen vrezen aanslagen

2011

• 24 januari 2011: Vandalisme bij moskee Nieuwegein
• 2 april 2011: Moskee weer doelwit van vandalen
• 5 juni 2011; poging tot brandstischtng moskee Enkhuizen
• 14 september 2011: Moskeebezoekers bedreigd door actiecomité Hillegom

2012

• 7 april 2012: brandstichting moskee Nieuwerkerk
• 20 juli 2012: School in Enkhuizen die moskee zou gaan huisvesten in brand gestoken

2013

1. 6 april 2013: Moskee Enkhuizen in brand gestoken (molotov cocktail volgens melding moskee)
2. 14 april 2013: In tuin van Merkez moskee in Doetinchem bekladding: Mohammed is dood, Jezus leeft (melding moskee)
3. 22 juli 2013: Varkenskop bij Arrahmaanmoskee in Boskoop
4. 10 augustus 2013: Ertugrulgazi moskee in Haakbergen; moskee bekogeld met eieren (melding door moskee)
5. 18 augustus 2013: Brand moskee in Deventer; onduidelijk of sprake was van brandstichting
6. 30 augustus 2013: op dak van moskee is molotovcocktail-achtige bom gegooid van Mevlana moskee in Assen (melding door moskee)
7. 15 september 2013: Mevlana moskee in Assen beklad met hakenkruizen en verschillende teksten waaronder ACAB (melding door moskee)
8. 20 spetmber 2013: ruiten van Kubamoskee in IJmuiden met steoeptegels ingegooid. (melding door moskee)
9. 20 december 2013: Twee varkenskoppen bij moskee Geleen

2014

1. 15 februari 2014: bij moskee Abdulkadir Geylani moskee is racistisch teken achter gelaten (melding van moskee)
2. 6 maart 2014: ruiten ingegooid van Yunus Emre moskee in Almelo
3. 9 juni 2014: brandstichting Anadolu mskee in Rotterdam
4. 14 juni 2014: Varkenskop bij moskee in IJmuiden
5. 23 juni 2014; Moskeegangers IJmuiden verijdelen aanslag rechtsextremisten
6. 28 juni 2014: Moskee beklad met hakenkruis
7. 27 oktober 2014: Jongens proberen moskee in Etten-Leur in brand te steken
8. 14 december 2014; Raam van moskee Enschede opgeblazen met vuurwerkbom

2015

1. 3 januari 2015: Moskeeen schakelen burgerwacht na bedreigingen
2. 8 januari 2015: Moskee in Vlaardingen aangevallen met brandbom
3. 12 januari 2015: Rotterdam ISN Laleli moskee, Een glazen pot met verf gegooid tegen de voordeur van de moskee (melding moskee)
4. 17 januari 2015: Stinkbom tegen Haagse moskee
5. 19 januari 2015: Rotterdamse moskee bedreigd
6. 31 januari 2015: Almelo ISN Yunus Emre moskee, Om 4 uur ’s-morgens hebben 2 personen het raam aan de zijkant van moskee kapot gemaakt. (melding moskee)
7. 7 februari 2015: Activisten (rechts-extremistische) Identitair Verzet bezetten moskee in aanbouw
8. 26 april 2015: Hakenkruizen op poort van moskee Arrahman in Breda
9. 23 juni 2015: moskee Roermond bedreigd met aanslag
10. 27 juni 2015: Purmerend ISN Waterland Kultur Merkezi; Op de ramen zijn door onbekenden anti-islam leuzen geplaatst. De politie en gemeente zijn geïnformeerd. (melding moskee)
11. 23 september 2015: Zwolle ISN Ulu moskee, Een ruit van de voordeur is met steen kapot gegooid (melding moskee)
12. 25 september 2015: Meerdere ruiten moskee Terhaarkade (Leiden) ingegooid
13. 29 september 2015: Bekladding moskee in Delft; tekst tegen kindhuwelijken op fietspad gespoten
14. 19 oktober 2015: Moskee aan Terhaarkade beklad met anti-islamgraffiti
15. 11 november 2015; Assen ISN Mevlana moskee; Door het raam van de jongerenruimte is een baksteen gegooid.(melding moskee)
16. 14 november 2015: Poging brandstichting moskee in Roosendaal
17. 14 november 2015: Steen door ruit moskee Bergen op Zoom
18. 25 november 2015: Leerdam ISN Anadolu moskee; Op binnenplaats van de moskee is fles sterke drank gegooid (melding moskee)

2016

1. 6 januari 2016: Doodsbedreigingen voor bestuursleden As Soennah moskee Den Haag
2. 6 januari 2016: Gorinchem, er wordt een steen naar de moskee gegooid. De ruit van de voordeur raakt beschadigd.
3. 25  januari 2016: Varkenskop gevonden bij moskee in Mijdrecht
4. 30 januari 2016: Moskeegangers Nijkerk opgeschrikt door varkensoor
5. 11 februai 2016: Almelo ISN Yunus Emre moskee; Per post Koranpagina’s met verbrande zijkanten ontvangen (melding van moskee)
6. 12 februari 2016: Hoogvliet ISN Merkez moskee; Op de buitenkant van de moskee is de tekst Geen Moskee geschreven (melding moskee)
7. 14 februari 2016: Drunen ISN Hacı Bayram moskee; Per post Koranpagina’s met verbrande zijkanten ontvangen (melding van moskee)
8. 16 februari 2016: Wijkgebouw in Hoogvliet beklad met ‘geen moskee’
9. 25 februari 2016: Moskeeen doen samen aangifte:  Een groot aantal Marokkaanse moskeeën ontvangt pamflet met afbeelding van een adelaar op een hakenkruis ; in totaal werden door 39 moskeeen in o.a. Rotterdam, Den Haag, Leiden, Arnhem,Maastricht, Sittard, Breda, Tilburg en Delft aangiften gedaan (bron: 3e monitor moslimdiscriminatie, blz
10. 28 februari 2016: busje van Masjied Bouw, een bedrijf dat zich bezig houdt met de bouw van een moskee werd ‘s nacht in brand gestoken.
11. 2 maart 2016: Molotovcocktail op moskee Enschede (daders veroordeeld voor daad met terroristisch oogmerk)
12. 11 maart 2016: Amsterdamse moskee meldt haat niet
13. 12 april 2016: ISN moskee in Rotterdam beklad met anti islamleuzen (melding bij ISN)
14. 20 maart 2016: Varkenskop aangetroffen bij moskee Lansingerland
15. 6 maart 2016: ISN moskee in Rotterdam beklad met anti islamleuzen (melding bij ISN)
16. 22 juni 2016: ISN Ayasofya moskee in Sneek ontvangt brief met bedreigingen (melding bij ISN)
17. 4 juli: ISN moskee in Rotterdam beklad met anti islamleuzen (melding bij ISN)
18. 22 juli: ISN merkez moskee in Hoogvliet met anti islamleuzen beklad (melding bij ISN) 
19. 27 juli: ISN merkez moskee in Hoogvliet met anti islamleuzen beklad (melding bij ISN) 
20. 25 augustus 2016: Vernieling bij moskee in Maassluis
21. 10 september 2016: stenen door ruiten van moskeeen in Zwijndrecht (onduidelijk of het om moslimhaat gaat); melding bij ISN
22. 18 september 2016: Tuig sloopt moskee in Medemblik
23. 19 september 2016: Moskee Poelenburg bedreigd met dreigbrief
24. 19 september 2016: Opnieuw geweld en bedreiging tegen [3] moskeeen (waaronder hierboven genoemde Poelenburg)
25. 22 oktober 2016: graffiti op de muur van moskee in Dongen
26. 1 november 2016: Moskeeen in Alblasserdam (HDV Yunus Emre Camii), Almelo (HDV Yunus Emre Camii), Doesburg (HDV Anadolu Camii), Maassluis (HDV Yeni Camii), Groningen (HDV Eyüp Sultan Camii) en Ijmuiden (HDV Kuba Camii) hebben een brief met anti islamitische/moslim en anti Erdogan uitspraken ontvangen (meldingen moskeeen bij iSN)

2017

1. 11 januari 2017: Varkenskop bij moskee in Berkel en Rodenrijs
2. 26 februari 2017: Ruiten vernield bij moskee in Kampen (kan ook vandalisme zijn geweest)
3. 27 februari 2017: Molukse moskee in Waalwijk beklad met Fuck Allah en Fuck Isis
4. 5 maart 2017: Moskee Nieuwegein bedreigd; dader veroordeeld 
5. 24 maart 2017: Moskee in Assen beplakt met posters en kwetsende teksten
6. 28 maart 2017: Anti-islam spandoeken op bouwplaats moskee Weesp
7. 7 april 2017: Moskee in Heemskerk doelwit van brandstichting
8. 2 mei 2017: Spandoeken tegen komst moskee in Tilburg
9. 26 juni 2017 Haagse As Soennah moskee bedreigd met aanslag 
10. 17 juli 2017: Anti-islam actie bouwplaats moskee Veghel
11. 22 juli 2017: Varkenskop neergelegd bij moskee in Boskoop
12. 2 september 2017: Extreemrechtse beweging bezet moskee in Venlo
13. 30 oktober 2017: Deur moskee Barneveld beklad met hakenkruis en haattaal
14. 12 november 2017: Pegida besprenkelt bouwlocatie moskee Enschede met varkensbloed

2018

1. 18 januari 2018: Onthoofde en met bloed besmeurde pop bij Emir Sultan Moskee in Amsterdam
2. 3 februari 2018: Moskee in aanbouw in den Haag beklad
3. 7 februari 2018: Ruiten ingegooid bij Marokkaanse moskee Roosendaal (onduidelijk of hier sprake was van haatmisdrijf)
4. 10 februari 2018: Brandstichting bij islamitisch centrum in Drachten 
5. 10 maart 2018: Tientallen kruizen op bouwterrein moskee
6. 12 april 2018: Rechts in Verzet plaatst spandoeken en borden bij moskeeen in Enschede
7. 12 april 2018: Rechts in Verzet plaatst spandoeken tegen moskee in Houten 
8. 6 juni 2018: Actiegroep plaatst spandoeken tegen moskee in Assendelft
9. 7 juni 2018: Pegida blaast barbecue op laatste moment af na verzet van buurt
10. 2 juli 2018: Rechts in Verzet plaatst spandoeken tegen moskee Oosterhout
11. 22 augustus 2018: Nijmegen Rechtsaf voert actie bij moskee. Politie grijpt in. 
12. 9 september 2018: Stenen door ruit Yunus Emre moskee Alblasserdam
13. 1 oktober 2018: Pegida demonstreert met gruwelijke video voor moskee in Enschede
14. 25 september 2018: Moskee in Nieuwerkerk aan den Ijssel besmeurd met tomatensaus
15. 8 oktober 2018: Demonstratie Pegida in Utrecht vroegtijdig beeindigd
16. 28 oktober 2018: Identitair Verzet protesteert bij moskee Leiden, ME ingezet
17. 16 november 2018: Spandoek en poort op slot bij moskee in Geleen door Identitair Verzet 
18. 17 november 2018: Posters tegen islamisering bij moskee Ede
19. 24 november 2018: Opnieuw posters bij Turkse moskee Ede 

2019

1. 3 maart 2019: Kwetsend spandoek en poppen geplaatst bij Haagse As Soennah moskee
2. 8 april 2019: Moskee mikpunt van racistische aanval; De daders, een vader en zijn zoon, zouden een racistisch motief hebben gehad voor hun aanval. Bron: AD/Groene Hart via Nexis 
3. 23 april 2019: brandstichting moskee Leeuwarden; veroordeling dader op 3 oktober
4. 28 april 2019: Mishandeling met racistisch karakter bij moskee Waddinxveen
5. 22 juni 2019: Pegida-aanhangers opgepakt bij manifestatie bij Al Fourqaan moskee
6. 26 juni 2019: Vlak na aanslag in Utrecht belt Cornelis H. met Ulu-moskee: ‘Zat die Turk bij jullie? Jullie zullen branden’ (artikel in AD over veroordeling man die Ulu moskee in Utrecht bedreigde)
7. 17 juli 2019: Veenendaalse moskee beklad met maandverband en smerigheid
8. 16 september 2019: Poster-actie tegen Abou Bakr moskee
9. 18 oktober 2019: Moskee Geleen doelwit extreemrechtse actiegroep
10. 29 oktober 2019: Blauwe Moskee doet aangifte na bedreiging
11. 12 november 2019: Lugubere vondst in brievenbus Zeister moskee: dreigbrief met getekende galg
12. 14 november 2019: Na Zeist krijgen ook moskeeen in andere steden (Vlissingen en Oosterhout) dreigbrief met galg in de bus

2020

1. 8 februari 2020: Morbide dreigbrief schokt Gouds moskeeen Nour en Al Fath; vandaag een brief, morgen een galg? (het gaat om een brief die al in november 2019 werd bezorgd; zie ook de meldingen van 12 en 14 november 2019)
2. 18 juni 2020: Online haat tegen Blauwe Moskee heeft aandacht van politie
3. (4 september 2020: Demonstratie Pegida in Apeldoorn op laatste moment verboden na dreiging vernietiging Koran); deze staat tussen haakjes, omdat ik doorgaans afgelaste demonstraties niet in de lijst opneem; omdat er behalve een demonstratie ook gedreigd werd een Koran te vernietigen staat deze er tussen haakjes bij
4. 13 september 2020: Sympathisanten van extreemrechtse Rechts in Verzet bekladden straat en stoep als protest tegen te bouwen moskee in Enschede
5. 11 november 2020: Ruit Turks-Nederlandse moskee Zaandam ingegooid
6. 14 december 2020: Moskee en twee synagogen in Utrecht beklad met hakenkruizen 
7. 15 december 2020: Steen door ruit Westermoskee in Amsterdam. Dader brengt nazi-groet
8. 29 december 2020: Pegida stuurt volgens Turkse pers oudejaarskaarten (in puzzelvorm) naar zo’n 100 moskeeen. Op de kaart wordt Koran vertrapt. De actie wordt op de facebookpagina van Pegida bevestigd. 

2021

1. 3 april 2021: Man aangehouden voor brandstichting moskee in Gouda
2. 4 april 2021: Dreigbrief bezorgd bij moskeeen in Alkmaar, Culemborg, Deventer en Enschede en in Almere. Daarnaast is de brief bij moskeeen in Amsterdam en Rotterdam bezorgd, in ieder geval bij de Blauwe Moskee in Amsterdam. 
3. 9 april 2021: Dreigbrief aan moskee in Almere: ‘Mensen van de islam moeten levend verbrand worden’