” In 2005 the organisation published the report France: The search for justice (AI index: EUR21/001/2005), which examined allegations of serious human rights violations by law enforcement officials going back to 1991.”
This document refers to about 30 cases of young people who were subjected, or allegedly subjected, to serious human rights violations by police officers between 1991 and 2005. Such violations included unlawful killings, excessive use of force, torture or ill-treatment and racist abuse. Many of their complaints have only relatively recently been concluded or are still going through the judicial process. Eighteen cases are described in detail in this report. All involve persons of foreign origin.
ZIE RAPPORT UIT 2005
” This report has attempted to show some of the different factors which combine to create an atmosphere of effective impunity in cases of police brutality in France. That France is by no means unique in this regard does not detract from the urgent need to review the ways in which complaints about police abuse are handled and to change the generally indulgent attitude to police abuse by courts and prosecutors, at a time when the number of complaints of excessive and unnecessary use of force and ill-treatment is clearly on the rise. Amnesty International’s concern is compounded by the fact that the vast majority of such cases involve foreign nationals or French nationals of foreign origin – a fact which points to a continuing failure in training and education in racial discrimination, and in the concept that human rights, including France’s traditional “republican values”, mean the application of such rights and values equally to all, regardless of racial or national origin. The report has documented a pattern whereby elements of impunity may mark a case from the outset of detention, and may continue to manifest themselves in various ways throughout the process. Some of the cases described show how a provocative identity check, reflecting unprofessional conduct on the part of the police, can degenerate into violence and result in charges of ill-treatment on the one side, countered by charges of insulting or resisting a public official (outrage et rébellion) on the other.” [BLZ 74, ONDER ”CONCLUSIONS”
FRANCE
THE SEARCH FOR JUSTICE
The effective impunity of law enforcement officers in cases of
”” Amnesty International wishes to draw attention once again to its concern that although the victims of ill-treatment and other human rights violations include both men and women and a variety of age groups, the vast majority of complaints that have come to the organization’s attention concern French citizens from an ethnic minority or foreign nationals. In several of the cases highlighted in this report, racist abuse was an explicit element”
Het was één van de heftigste nachten uit de geschiedenis van de Parijse voorstad Nanterre. Dinsdag schoot een politieagent in Frankrijk een 17-jarige jongen dood bij een verkeerscontrole. Dat zette het land op zijn kop. Die nacht die erop volgde waren er rellen, en ook een protestmars gisteren liep weer uit tot een confrontatie tussen demonstranten en de politie. Mensen schreeuwden leuzen als “politie dood” en “politie moordenaar”.
Dit soort incidenten komen regelmatig voor in de buitenwijken van Parijs, de zogeheten banlieues. De gemeenschappen in deze wijken beklagen zich al jaren over het optreden van de politie, die volgens hen racistisch is. En ook de VN tikte Frankrijk op de vingers over het toenemend politiegeweld. Waarom gaat het vaker mis in Frankrijk?
Meer bevoegdheid om te schieten
De 17-jarige Nahel is niet het eerste slachtoffer dat op deze manier is doodgeschoten. Hij was de derde dit jaar. Vorig jaar werd een recordaantal van dertien mensen doodgeschoten toen ze zich niet hielden aan een verkeerscontrole.
“Sinds 2017 is er een aanzienlijke toename van het aantal schietpartijen door de politie op vluchtende voertuigen”, zegt Emilie Schmidt, belangenbehartiger bij de Franse christelijke hulporganisatie Acat. Die organisatie registreert sinds 2000 alle slachtoffers van politiegeweld.
In 2017 kreeg de Franse politie, vanwege terroristische dreiging, meer bevoegdheid om hun vuurwapen te gebruiken. Zo mogen ze schieten wanneer een bestuurder een stopbevel negeert en een mogelijk risico vormt voor het leven of de fysieke veiligheid van anderen. Volgens critici maakt dit de wet veel te vaag, omdat het nu aan de agent is om te bepalen of iemand een ‘risico vormt’.
Sinds de wetswijziging vielen er vijf doden in één jaar tijd, zegt politicoloog en criminoloog Sebastian Roché. “Dat is nog nooit eerder gebeurd. De gevolgen waren meteen duidelijk.” Roché doet onderzoek naar de politie in de banlieues.
Kritiek
Maar kritiek op de Franse politie is niet alleen van vandaag en komt niet alleen uit de banlieues. De Raad van Europa beschuldigde de Franse politie in maart nog van het gebruik van “buitensporig geweld” tijdens protesten tegen de pensioenwet. Mensenrechtencommissaris Dunja Mijatovic beschreef de situatie toen als “zorgwekkend”.
Nog geen twee maanden later werd Frankrijk weer op de vingers getikt, ditmaal door de Verenigde Naties. Tijdens de Universal Periodic Review worden de mensenrechten van elke VN-lidstaat onder de loep genomen. Meerdere landen uitten dit jaar hun zorgen over politiegeweld in Frankrijk, vanwege aanvallen op migranten, etnische profilering en religieuze intolerantie.
Zware wapens
De Franse politie is zwaarder bewapend dan elders in Europa. De LBD40, een geweer dat rubberkogels (ter grootte van een golfbal) afvuurt en ernstige verwondingen of zelfs de dood kan veroorzaken, komt nauwelijks voor in Nederland, Groot-Brittannië of Duitsland, terwijl het in Frankrijk op grote schaal en vaak zonder waarschuwing wordt gebruikt.
Roché ziet de laatste tien jaar het aantal doden door politiekogels toenemen. “Oud-president Sarkozy heeft de politie voorzien van wapens om rubberkogels af te vuren, vervolgens zijn jongeren in arme wijken vuurpijlen als wapens gaan gebruiken. De politie gebruikt granaten om te handhaven, en de andere kant gebruikt weer brandbommen.”
Het is dus een soort wapenwedloop van twee kanten, zegt Roché. “Het gaat tussen de mensen uit de arme wijken en de politie, die zich steeds meer wil bewapenen. Zo houden ze elkaar gevangen.”
Boosheid uiten
“Deze rellen zijn het resultaat van jongeren die zich niet veilig voelen als ze over straat lopen of autorijden omdat ze gekleurd zijn of tot een minderheid behoren”, zegt Schmidt. “Ze voelen zich niet beschermd en vertegenwoordigd door de politie, wat hun belangrijkste taak is. De enige manier waarop ze hun stem kunnen laten horen, is door geweld te gebruiken. Want zonder geweld zou de regering niet verontwaardigd zijn over de gebeurtenissen en zou deze moord door de rest van het nieuws worden onderdrukt.”
Volgens Roché hangt het nu af van wat de overheid doet. “Macron hield een evenwichtige toespraak waarin hij zei dat we vernietiging niet kunnen accepteren, maar dat we het ook niet kunnen accepteren als een kind sterft.”
Maar mensen moeten ook hun boosheid kunnen uiten, zegt hij. “Ze zijn boos en daarom moeten ze kunnen demonstreren. De overheid moet hen helpen om hun woede publiekelijk maar vreedzaam te uiten.”
EINDE BERICHT
NOS
NACHT VAN RELLEN IN FRANKRIJK NA DOODSCHIETEN JONGEN,
De politieagent die dinsdag in de Parijse voorstad Nanterre een jonge automobilist doodschoot, hield zich niet aan de voorwaarden voor het gebruik van zijn dienstwapen. Dat zegt de officier van justitie die de dood van de 17-jarige Nahel onderzoekt.
De jongen werd dinsdagochtend staande gehouden bij een verkeerscontrole. Op videobeelden is te zien dat een agent zijn pistool op hem richt en te horen dat iemand zegt: “Ik schiet een kogel door je kop”. Dan trekt de auto op en klinkt een schot. De auto botst tegen een paal en de jongen sterft ter plekke. Wat er daarvoor plaatsvond en wat er in de auto gebeurde, is in de video niet te zien
De officier van justitie stelde op basis van verklaringen van agenten en getuigen en video-opnamen een tijdlijn samen:
Twee motoragenten zagen dinsdag om 07.55 uur een Mercedes AMG met een Pools kenteken met hoge snelheid over een busbaan rijden. In de auto zaten een jonge bestuurder en twee passagiers.
De agenten gaven twee keer aan dat de auto moest stoppen, maar de bestuurder bleef doorrijden en de motoragenten zetten de achtervolging in. Tijdens de achtervolging maakte de bestuurder meerdere verkeersovertredingen.
Uiteindelijk stopte de auto voor een rood licht, waarop een agent de bestuurder opdroeg de motor uit te zetten en uit de auto te komen.
De agenten zeggen dat ze hun wapens trokken en op de bestuurder richtten om hem ervan te weerhouden dat hij door zou rijden. De bestuurder trok toch op waarop de agent besloot om te schieten.
Een kogel trof de bestuurder in een arm en de borst, waarna de auto tegen een paal botste. Een passagier ging ervandoor. Het was 8.21 uur toen hulpverleners werden opgeroepen om eerste hulp te verlenen. Ze pasten eerste hulp toe, maar de bestuurder overleed ter plekke.
De aangehouden passagier is dinsdagavond vrijgelaten. Naar de tweede passagier wordt nog gezocht. In de auto zijn geen drugs of verboden voorwerpen gevonden.
Na verspreiding van de beelden braken gisteravond in meerdere Franse steden hevige onlusten uit. Het bleef tot aan het ochtendgloren onrustig. Verspreid over heel Frankrijk zijn zo’n 150 mensen aangehouden en 170 agenten raakten gewond.
President Macron kwam vanochtend met een aantal ministers in spoedberaad bijeen. Hij noemde het doodschieten Nahel gisteren al “niet uit te leggen en onvergeeflijk”. Na de rellen van vannacht noemde hij het geweld tegen politiebureaus, scholen en gemeentehuizen “niet goed te praten”. Vanavond en vannacht worden 40.000 agenten op de been gebracht om nieuwe onlusten de kop in te drukken.
In het parlement is gisteren een minuut stilte gehouden. Ook premier Borne is geschrokken: “De schokkende beelden die zijn uitgezonden, laten een politie-ingrijpen zien dat duidelijk niet overeen lijkt te komen met de regels waar de politie zich aan moet houden.”
De verontwaardiging van de politici is misschien oprecht, maar politiek Frankrijk is mogelijk ook bang voor een herhaling van de ongeregeldheden van het najaar van 2005. Toen waren er in Parijs en andere Franse steden wekenlang rellen, nadat twee jongeren in achterstandswijk waren geëlektrocuteerd toen zij zich op de vlucht voor de politie hadden verstopt in een stroomverdeelstation.
Ook in de jaren daarna ging het vaak mis, omdat de voedingsbodem voor de spanningen niet verdween. In de buitenwijken van grote Franse steden is de armoede groot, zijn de criminaliteit- en werkloosheidcijfers hoog en is het vertrouwen in de politie laag.
De bewoners vinden dat de politie hen vaak als uitschot behandelt. “Mensen met een Arabisch of Afrikaans uiterlijk worden in Frankrijk beschouwd als uitschot”, zei een broer van een man die in 2016 na zijn arrestatie overleed. “Je kunt hier gewoon overlijden in een politiebusje.”
Discriminatie en racisme
Burgerrechtenactivisten roepen opnieuw op om een eind te maken aan de manier waarop politiemensen met name in achterstandswijken te werk gaan. Die zouden zich stelselmatig schuldig maken aan discriminatie, racisme en het gebruik van buitensporig geweld.
Mensenrechtengroepen wijzen erop dat agenten na 2017 vaker hun vuurwapen gingen gebruiken. Dat jaar werd de instructie voor het gebruik daarvan versoepeld. Vorig jaar werden in Frankijk bij verkeerscontroles dertien mensen doodgeschoten. De meesten waren zwart of hadden een Noord-Afrikaanse achtergrond.
Op initiatief van de moeder van Nahel is er vanmiddag een stille tocht. De burgemeester van Nanterre roept iedereen op kalm te blijven.
Brandende auto’s, meerdere gewonden, zeker dertien aanhoudingen en een politiemacht die de rust probeert te herstellen. Al vijf nachten voert de politie in de plaats Beaumont-sur-Oise, zo’n dertig kilometer ten noorden van Parijs, strijd tegen groepen jongeren die woedend zijn over de dood van een 24-jarige arrestant.
Het is bepaald niet voor het eerst dat de situatie uit de hand loopt in de buurt van de hoofdstad. De brandende auto’s van de afgelopen dagen roepen herinneringen op aan de chaos van najaar 2005. Toen braken in buitenwijken van Parijs en in andere Franse steden rellen uit die zo massaal waren dat president Chirac de noodtoestand afkondigde.
De voedingsbodem voor de onrust toen en nu is de uitzichtloze situatie waarin veel jongeren zich bevinden. Volgens een onderzoek had 23 procent van de bewoners in de armste buitenwijken van Parijs in 2013 geen werk. Landelijk is dat 9 procent. Onder jongeren is de werkloosheid nog veel hoger. Veel mensen in de banlieues leven onder de armoedegrens.
Onder die omstandigheden is er weinig nodig om de vlam in de pan te doen slaan. In 2005 gebeurde dat nadat twee jongeren waren geëlektrocuteerd toen ze zich voor de politie verscholen bij een stroomverdeelstation.
Een decennium later is er in Clichy-sous-Bois, waar de rellen in 2005 begonnen, weinig veranderd, zeggen de bewoners. De belangrijkste verbindingsweg wacht al tijden op nog niet uitgevoerd wegwerk, een winkelcentrum even verderop staat grotendeels leeg. “Kijk maar eens rond. Zie je ergens veranderingen?”, vertelt een werkloze bewoner aan nieuwssite The Local.
Sinds 2005 gaat het regelmatig mis in de banlieues. “Bijna ieder jaar zijn er wel ergens rellen in een van de probleemwijken”, zegt correspondent Frank Renout. “Vanuit de gemeenschappen in die buitenwijken is kritiek op de politie. Ze zeggen dat veel agenten racistisch zijn.”
Franse media leggen de link met de Amerikaanse Black Lives Matter-beweging. Net als de actievoerders van die beweging zijn de relschoppers in Frankrijk kwaad over incidenten waarbij mogelijk sprake was van racisme. “Ze zijn ook kwaad op de media omdat incidenten waarbij blanken omkomen veel meer aandacht krijgen dan als er een allochtoon wordt doodgeschoten.”
Nu is de aanleiding voor de onrust opnieuw een incident waarbij de politie is betrokken. De 24-jarige Adama Traoré overleed na zijn arrestatie, volgens het Franse OM aan een infectie, maar zijn familie gelooft dat niet en eist onafhankelijk onderzoek naar de doodsoorzaak.
“De politie heeft hem gedood”, zegt Lassana Traoré, de oudere broer van Adama in de krant Libération. “Mensen met een Arabisch of Afrikaans uiterlijk worden in Frankrijk als uitschot behandeld. Je kunt hier gewoon overlijden in een politiebusje.”
Vrijdag werd een protestmars georganiseerd voor Adama. Zo’n 5000 mensen liepen mee, onder wie veel jongeren uit Persan, een voorstad die grenst aan Beaumont-sur-Oise. Ook daar was het de afgelopen nachten onrustig.
Een twintiger die deelnam aan de rellen in Persan zegt tegen Libération dat de dood van Adama de hele gemeenschap verenigt. “Iedere keer als er een jongen doodgaat, is dit onze manier om onze rouw te tonen. Het is niet georganiseerd. Het ontwikkelt zich vanzelf. Je zoekt elkaar op en dan ga je wat doen.”
Pascal, een oudere bewoner van Persan, is niet blij met het geweld van de afgelopen nachten. “Wat de relschoppers doen is niet kwaadaardig. Het is logisch dat ze schreeuwen om gerechtigheid. Maar brand stichten, daarmee schieten ze zichzelf in de voet.”
Wat gebeurde er in 2005?
Drie tieners slaan op 27 oktober 2005 op de vlucht voor de politie nadat die een melding kreeg van een mogelijke inbraak op een bouwterrein. Ze verbergen zich in een stroomverdeelstation in Clichy-Sous-Bois en worden geëlektrocuteerd.
Twee van hen overlijden. De derde wordt zwaar verbrand naar het ziekenhuis gebracht. Hij zegt dat de drie aan het voetballen waren en op de vlucht sloegen toen ze de politie zagen, om te vermijden dat ze lang ondervraagd zouden worden over hun identiteitspapieren.
De dood van de twee tieners is het startschot voor twee weken van enorme chaos en geweld in de Parijse voorsteden, nog eens extra aangewakkerd door een uitspraak van oud-president Sarkozy, toen minister van Binnenlandse Zaken, die de opstandige jeugd in de voorsteden ’tuig’ noemt en rept van een ‘oorlog’.
Nacht na nacht trekken de jongeren door de wijken. Ze steken auto’s in brand en gaan op de vuist met de politie. De rellen breiden zich in hoog tempo uit naar andere Franse steden.
In twee weken tijd vallen er drie doden, raken 126 politieagenten en brandweerlieden gewond en gaan zo’n 10.000 auto’s in vlammen op. De politie arresteert 6000 mensen. Op 8 november kondigt president Chirac de noodtoestand af. Het duurt tot 17 november voordat de autoriteiten de situatie weer onder controle hebben.
President condemns incident as riots erupt in Nanterre after fatal shooting that followed traffic stop
Emmanuel Macron has called for calm and warned against unrest spreading across France, after police shot dead a teenager during a traffic stop in Nanterre and appeared to have lied about the circumstances of the killing.
The French president described the shooting dead of the 17-year-old as “inexcusable”, in rare criticism of law enforcement.
The death of the teenager, who neighbours said was from a family of Algerian origin, triggered a night of rioting and clashes with police on housing estates in several towns outside Paris.
There was outrage and grief from celebrities including the actor Omar Sy and the footballer Kylian Mbappé, who tweeted: “I’m hurting for my France.”
Macron told reporters: “We have an adolescent that was killed, it is unexplainable and inexcusable. Nothing justifies the death of a young man.”
The president extended “solidarity and affection” to the teenager’s family, adding: “We need calm for justice to be done, we need calm everywhere because we don’t want a situation that degenerates.”
More than 2,000 police will be stationed on estates outside Paris and other big cities on Wednesday night as France braces for further protests after unrest on Tuesday night led to 31 arrests, 24 police officers slightly injured and about 40 cars torched in clashes with officers in several Paris suburbs.
The teenager, named only as Nael, had been driving a car on Tuesday morning when he was pulled over for breaking traffic rules, prosecutors said
Police initially reported that one officer had shot at the teenager because he was driving his car at him. But this version of events was quickly contradicted by a video circulating on social media that was authenticated by French news agencies.
The footage shows in fact that the two police officers were standing by the side of the stationary car, with one pointing a weapon at the driver. A voice is heard saying: “You are going to get a bullet in the head.”
The officer then appears to fire point blank as the car abruptly drives off. The car moved a few dozen metres before crashing. Nael died shortly after.
“It’s always the same people, the same ethnicities – that’s what’s bringing everyone out to protest and that’s why the whole world is talking about this,” said Linda, 40, who had dropped her three-year-old daughter at school on Tuesday before witnessing the aftermath of the police shooting, metres from her child’s school.
“If you are slightly of colour, or from an immigrant background, you’ll be judged differently. There are two different justice systems, that is what is not working.”
Linda, who is of a mixed race background with an Algerian father, said: “People are very angry and very afraid. There’s a sense of not feeling safe. There are some very good officers in the police but then there is also this. It keeps happening.”
She feared unrest would continue on Wednesday night. “It will go off tonight as well, everywhere in France probably. Because people on housing estates recognise themselves in this type of injustice. Everyone is fed up with it.”
She compared the mood to the urban riots of 2005 when the deaths of two young boys hiding from police in an electricity substation in Clichy-sous-Bois, north of Paris, triggered weeks of unrest on estates across the country. She said: “It’s like 2005, the same type of thing – a teenager – but this time there is video footage and social networks.”
The fury at the killing reflects a broader row over police tactics in France. The killing was the second fatal shooting during traffic stops in France this year. Last year there were a record 13 killings at traffic stops. The majority of victims were Black or of Arab origin, according to a tally by Reuters based on police and prosecutor reports and documents from lawyers
A police officer is being investigated for voluntary homicide for shooting the teenager, and was still being questioned on Wednesday. France’s human rights ombudsman has opened an inquiry into the death, the sixth such inquiry into similar incidents in 2022 and 2023.
A lawyer for Nael’s family, Yassine Bouzrou, said the officer should be pursued for murder instead of manslaughter, and the investigation should be handed to a different region to ensure impartiality.
Nanterre’s leftwing mayor, Patrick Jarry, said young people who clashed with police overnight “are probably thinking about revenge after the death of Nael”. He said “several public and private buildings, including schools, have suffered large and unacceptable damage, often irreversible”.
He added: “I’m appealing to everyone to stop this destructive spiral, let’s protect our neighbourhoods, our shared assets such as buildings that we’ve worked so hard together to build and renovate.”
Jarry said he supported the family and friends of Nael, and wanted justice: “We’ll get justice through mobilising peacefully, with lawyers, in court and with everyone who holds justice to heart.”
Jeannine, 83, a retired IT worker who has lived in the Vieux Pont area of Nanterre for 50 years, had heard firecrackers and fireworks exploding as they were thrown at police and cars were burned.
She said: “I’ve lived here for decades and there has never been the slightest bit of trouble before, it’s such a quiet area. But by late afternoon yesterday, riot police were lined up here. Then people started setting fire to palettes and bins. Some residents took their cars off to park them far away, several cars were burned.”
Rabah, 64, who is French and Algerian and worked as a driver for an association for children with disabilities, said: “There is a mood of real sadness. I don’t want to be pessimistic but I’m worried about unrest. I really hope it won’t be community against community with politicians getting involved.”
EINDE ARTIKEL
Reacties uitgeschakeld voor NOTEN 19 EN 20/Allons Enfants de la rebellion!
Voor de vijfde nacht op rij zijn er ongeregeldheden in de Franse plaats Beaumont-sur-Oise, een stad zo’n dertig kilometer ten noorden van Parijs. Ook in de buurgemeente Persan is het onrustig.
In Beaumont-sur-Oise zijn volgens verslaggevers mortiergranaten afgevuurd en zijn er auto’s in brand gestoken. Wel waren de rellen minder heftig dan de voorgaande nachten, er is niemand gewond geraakt.
Aanleiding voor de ongeregeldheden is de dood van een 24-jarige man na zijn arrestatie. Nabestaanden van de man, Adama Traoré, zeggen dat hij is overleden door politiegeweld. Het OM spreekt dat tegen en zegt dat uit de autopsie blijkt dat Traoré leed aan een ernstige infectie.
De dood van Traoré heeft tot spanningen geleid in zijn woonplaats Beaumont-sur-Oise en buurgemeenten. Overdag zijn er protestmarsen, maar ook ’s nachts gaan boze bewoners de straten op – om vernielingen aan te richten.
In de nacht van vrijdag op zaterdag liep het uit de hand. Er zijn explosieven gegooid en er werd met hagel geschoten. Vier politiemensen raakten gewond en tien verdachten zijn opgepakt.
Afgelopen dagen zijn er zeker zes auto’s in vlammen opgegaan. Ook is een loods afgebrand en zijn twee benzinepompen in brand gestoken.
De autoriteiten hebben vannacht 265 politiemensen en 65 brandweermensen ingezet. Ondanks de grote politiemacht in de steden, is het nog steeds onrustig.
In Beaumont-sur-Oise is een auto van de gendarmerie beschoten met een luchtdrukgeweer. Ook is er een auto in brand gestoken.
EINDE ARTIKEL
Reacties uitgeschakeld voor NOTEN 21 T/M 24/Allons Enfants de la rebellion!
As this week, the President of the French Republic, Emmanuel Macron, closes the Beauvau security consultations, which aim to “modernise public security policy for the benefit of police officers, gendarmes and all French people”, Amnesty International is publishing a new report entitled “Redon: “Freeparty” repression”. This report highlights human rights violations committed during law enforcement operations at the Teknival festival last June, which had been banned by the lle-et-Vilaine Préfecture.
During the night of 18 to 19 June 2021, gendarmes set off tear gas, sting-ball grenades and explosive GM2L grenades on the Teknival participants over a seven-hour period, and again at the end of the next day, before illegally destroying the sound equipment. The human toll: a young man lost his hand, and eleven gendarmes and dozens of participants were injured (wounds, fractures, burns, respiratory distress, etc.).
Using interviews with a dozen people who were present (journalists, participants and organisation heads), as well as videos and other documents (orders, press releases, press articles, etc.), Amnesty International has analysed the law enforcement response to this event in terms of international human rights law.
The evidence from the Redon policing operation indicates that the use of force was neither necessary nor proportionate, as is required by both French law and the United Nation’s basic principles on the use of force.
Whether the banning of the gathering was legitimate or not, law enforcement officers did not respect the principles of necessity and proportionality on the use of force under international law. Force was used as a first resort, without mediation nor prior communication, without directions on how to evacuate the site, which was in a field, at night. Grenades were thrown at people who were gathered for a party, in extremely dangerous and low-visibility conditions, when such weapons can maim. Neither a ban on the festival nor violence by some participants towards the police can justify the failure of the state and its agents to respect human rights in all circumstances.
Furthermore, Redon is not an isolated case: whether it is the death of Steve Caniço during a night-time police operation in Nantes during a party, or the mutilations and serious injuries observed during demonstrations, Amnesty International has been highlighting abuse by police in France for years. This context of repeated cases of excessive use of force in policing calls for urgent responses from the French authorities to put an end to human rights violations.
In the face of repeated scenes of violence and serious injuries during law enforcement operations, it is high time for de-escalation strategies to be implemented. The police must respect human rights and the UN’s basic principles on the use of force to guarantee people’s safety! Their legitimacy is at stake: the public’s trust in them risks being undermined when force is used excessively, illegally or abusively, says Cécile Coudriou.
Although a preliminary investigation was launched in the case of the young man who lost his hand, the lack of critical assessment on the operation, along with the absence of an independent mechanism for investigating allegations of police violence in France, raises concerns that the gendarmes and their hierarchy will not be held accountable for this operation, nor will the practice of using excessive force be questioned.
When it comes to excessive, arbitrary, abusive or otherwise unlawful use of force, the main factor contributing to such behaviour is the prevalence of impunity. Law enforcement officials, like all people, are more likely to break laws, rules and regulations when they do not have to fear the consequences, concludes Cécile Coudriou.
Amnesty International is calling for the creation of an independent body to investigate complaints against law enforcement officers. The organisation is also asking the French government to ban the use of explosive grenades in police operations and to review intervention tactics to ensure that they are based on dialogue and de-escalation strategies, in order to reduce the use of force and the risk of human rights violations.
The Redon case took place in a context of repeated cases of excessive use of force in law enforcement operations. This situation calls for urgent responses from the French authorities to put an end to these human rights violations:
ensure that a judicial enquiry is launched as soon as possible to shed light on police interventions, the use of force and the injuries inflicted on the participants at this event, in particular in the case of the person who lost his hand;
immediately ban the use of sting-ball grenades and explosive tear gas grenades in law enforcement operations;
initiate structural reforms of policing to develop dialogue and de-escalation strategies;
issue clear instructions to local authorities and law enforcement agencies on the conditions for the use of force and the risks involved in the event of illegal use of force;
ensure that local authorities and law enforcement agencies are trained in mediation, negotiation and communication techniques and procedures in order to be able to resolve situations without resorting to force;
create an independent body with responsibility for investigating complaints against law enforcement officers.
EINDE BERICHT
RAPPORT AMNESTY INTERNATIONAL
REDON: ”FREEPARTY” DE LA REPRESSION
Analyse d’Amnesty International sur l’usage de la force contre le Teknival de Redon (France) les 18 et 19 juin 2021
RAPPORT AMNESTY INTERNATIONAL OVER POLITIEOPTREDEN
FRANSE POLITIE [2009]
” Amnesty International has longstanding and continuing concerns regarding allegations of human rights violations by law enforcement officials2 in France, and the failure to bring those responsible for such acts to justice through independent, impartial and effective investigations. In 2005 the organisation published the report France: The search for justice (AI index: EUR21/001/2005), which examined allegations of serious human rights violations by law enforcement officials going back to 1991. Such violations included unlawful killings, excessive use of force, torture, and other ill-treatment. Racist abuse was reported in many cases, and racist motivation appeared to be a factor in many more.” [BLZ 5, INTRODUCTION]
….
…..
” Amnesty International wishes to draw attention once again to its concern that although the victims of ill-treatment and other human rights violations include both men and women and a variety of age groups, the vast majority of complaints that have come to the organization’s attention concern French citizens from an ethnic minority or foreign nationals. In several of the cases highlighted in this report, racist abuse was an explicit element” [BLZ 38]
This document refers to about 30 cases of young people who were subjected, or allegedly subjected, to serious human rights violations by police officers between 1991 and 2005. Such violations included unlawful killings, excessive use of force, torture or ill-treatment and racist abuse. Many of their complaints have only relatively recently been concluded or are still going through the judicial process. Eighteen cases are described in detail in this report. All involve persons of foreign origin.
ZIE RAPPORT UIT 2005
” This report has attempted to show some of the different factors which combine to create an atmosphere of effective impunity in cases of police brutality in France. That France is by no means unique in this regard does not detract from the urgent need to review the ways in which complaints about police abuse are handled and to change the generally indulgent attitude to police abuse by courts and prosecutors, at a time when the number of complaints of excessive and unnecessary use of force and ill-treatment is clearly on the rise. Amnesty International’s concern is compounded by the fact that the vast majority of such cases involve foreign nationals or French nationals of foreign origin – a fact which points to a continuing failure in training and education in racial discrimination, and in the concept that human rights, including France’s traditional “republican values”, mean the application of such rights and values equally to all, regardless of racial or national origin. The report has documented a pattern whereby elements of impunity may mark a case from the outset of detention, and may continue to manifest themselves in various ways throughout the process. Some of the cases described show how a provocative identity check, reflecting unprofessional conduct on the part of the police, can degenerate into violence and result in charges of ill-treatment on the one side, countered by charges of insulting or resisting a public official (outrage et rébellion) on the other.” [BLZ 74, ONDER ”CONCLUSIONS”
FRANCE
THE SEARCH FOR JUSTICE
The effective impunity of law enforcement officers in cases of
Koning Willem-Alexander heeft excuses gemaakt voor het slavernijverleden, dat deed hij op Ketikoti. “Ik doe dat als uw koning en als deel van de regering. En ze worden door mij intens beleefd.” Voor het eerst hield de koning een toespraak op de Nationale Herdenking Slavernijverleden.
De koning noemde slavernij ‘van alle vormen van onvrijheid het meest kwetsend, het meest mensonterend’.
Hij refereerde aan bezoeken aan Suriname en Curaçao met zijn vrouw en oudste dochter. “We hebben met mensen gesproken die maar drie generaties terug hoeven te gaan voor een familielid dat tot slaaf was gemaakt.”
Stemmen verwaaid in de wind
Ook het onderzoek naar de rol van de koninklijke familie bij de slavernij kwam nadrukkelijk ter sprake. Daarbij leek de koning geëmotioneerd. Volgens hem moet het onderzoek het ware verhaal van tot slaaf gemaakten terughalen: “De archieven tonen de feiten door de bril van de boekhouder. Maar de stemmen van de tot slaaf gemaakten zijn verwaaid in de wind.”
Willem-Alexander vroeg bovendien ‘vergiffenis voor het overduidelijke gebrek aan handelen tegen de misdaden tegen de menselijkheid’. “Slavenhandel en slavernij worden erkend als een misdaad tegen de menselijkheid. De stadhouders en de koningen van het Huis van Oranje-Nassau hebben hier niets tegen ondernomen. Ze handelden binnen het kader van wat toen wettelijk geoorloofd werd geacht. Maar het slavernijsysteem illustreerde het onrecht van die wetten. Op een gegeven moment voel je de morele plicht om op te treden.”
De koning richtte ook het woord aan mensen die kritisch staan tegenover excuses voor de Nederlandse rol in het slavernijverleden. “Tegen die mensen zeg ik: stel uw hart open voor een samenleving waarin iedereen volwaardig kan meedoen.” Hij stelde dat we ‘elkaar de hand reiken’ en samen werken aan ‘heling, verzoening en herstel’.
Nederland zit in ‘een proces van heling’ over het koloniale verleden, zei koning Willem-Alexander in april al in de podcast ‘Door de ogen van de Koning’ met radio-dj Edwin Evers. “Er was ook al heel duidelijk gezegd: het was een komma en geen punt. Het is het begin van een proces waar nog veel tijd overheen zal gaan, waar nog veel gesprekken overheen zullen gaan en waar veel emoties een rol zullen spelen.”
Vaak gevraagd om excuses
De afgelopen maanden is de koning regelmatig opgeroepen tot het uitspreken van excuses, bijvoorbeeld in februari tijdens het bezoek van Willem-Alexander, koningin Máxima en kroonprinses Amalia in het Caribisch deel van het koninkrijk.
Premier Mark Rutte maakte eerder al excuses voor het slavernijverleden, dat deed hij op 19 december 2022 in verschillende talen. Hij zei: “Vandaag bied ik namens de Nederlandse regering excuses aan voor het handelen van de Nederlandse staat in het verleden: postuum aan alle tot slaafgemaakten die wereldwijd onder dat handelen hebben geleden, aan hun dochters en zonen, en aan al hun nazaten tot in het hier en nu.”
Het is uniek voor een monarch dat de koning excuses aanbood, maar dat past ook ‘binnen een trend’, zegt historicus en auteur Arnout van Cruyningen. Hij schreef boeken over het koningshuis en is gespecialiseerd in de Europese monarchie. Steeds meer Europese landen worden volgens Van Cruyningen aangesproken op het koloniale verleden.
Het is niet de eerste keer dat koning Willem-Alexander excuses aanbiedt voor de rol van Nederland in de geschiedenis. In maart 2020 bood hij in Indonesië zijn excuses aan voor het Nederlandse geweld bij de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië.
De voorouders van koning Willem-Alexander hebben zich flink verrijkt met de koloniale uitbuiting van Nederlands-Indië. De prinsen van Oranje speelden een belangrijke rol in de politiek van roof, uitbuiting, slavernij en dwangarbeid, en streken in de Gouden Eeuw een half miljard euro van de winst op. Dat blijkt uit het donderdag gepresenteerde boek Staat en slavernij.
Historicus Raymund Schütz bracht de koloniale winsten van enkele prinsen van Oranje, de stadhouders Willem III, IV en V, in de periode 1675-1770 in kaart. De prinsen bekleedden na bevrijding van de Spaanse tirannie belangrijke functies in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Daarnaast speelden ze een prominente rol in de koloniale politiek als opperbewindvoerder van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) en West-Indische Compagnie (WIC).
Schütz constateert dat er tot nu toe weinig onderzoek is gedaan naar de koloniale verrijking door de Oranjes. Dat kwam mede doordat er rond de boekhouding van de VOC een zweem van geheimzinnigheid hing en veel administratie verloren is gegaan.
De VOC werd opgericht met steun van de staat. In ruil voor octrooien op de handel in Azië vloeiden ook de koloniale winsten uit Nederlands-Indië terug in de staatskas én op de privérekening van de Oranjes. De stadhouders kregen volgens afspraak met het VOC-bestuur een 33ste van de inkomsten uitgekeerd, zonder zelf een cent te investeren. Dat hadden de aandeelhouders geregeld.
AGRESSIEVE HANDELSPOLITIEK
,,De ruggensteun van de Staten-Generaal en de machtspolitiek van de stadhouder maakten de agressieve overzeese handelspolitiek van de VOC mogelijk’’, stelt Schütz in het boek. ,,De prins en Staten speelden niet alleen formeel en op afstand een rol in de koloniale expansiepolitiek, maar kwamen soms actief voor de belangen van de VOC en haar participanten op.’
Willem III, koning van Engeland en stadhouder, kreeg in 1700 van de VOC een winstuitkering van 25.000 gulden. Dat bedrag stond gelijk aan honderd (gemiddeld hoge) jaarsalarissen van een dagarbeider. Schütz: ,,Als we uitgaan van het gemiddelde bruto jaarsalaris in 2021 van 44.800 euro, dan zou dit tegenwoordig gelijkstaan aan een uitkering van maar liefst 4,5 miljoen euro.’’
Schütz becijfert dat de drie Oranjes in hun periode als stadhouder bij elkaar 2.009.998 gulden aan winstuitkeringen van de VOC hebben gekregen. Omgerekend naar nu is dat 360.191.642 euro. Willem III verdiende er met bijna 200 miljoen euro het meest aan aan, Willem IV ‘slechts’ 50 miljoen euro.
Opium
Daarnaast kregen de Oranjes ook nog geld van andere handelscompagnieën, zoals bijna 46 miljoen euro van de Amphioen Sociëteit (opium), en ruim 13 miljoen euro als opperbewindhebber van de VOC. Bij elkaar verdienden de prinsen zo’n 420 miljoen euro aan het kolonialisme in Nederlands-Indië.
Bovendien was geregeld dat de Oranjes een bepaald percentage kregen van de kaapvaart, door de VOC en WIC veroverde vijandelijke schepen. Tel daar de verovering va de befaamde Spaanse zilvervloot door Piet Hein bij op – de stadhouder Frederik Hendrik kreeg daarvoor 700.000 gulden (125 miljoen euro).
,,Op basis van dit overzicht kan vastgesteld worden dat alleen al met de op dit moment bekende inkomsten de Oranjes een totaal van 3,04 miljoen gulden ontvingen uit koloniaal profijt. Omgerekend heeft dit een hedendaagse waarde van 545 miljoen euro’’, concludeert Schütz.
De koloniale winsten komen bovenop een bijna vergelijkbaar bedrag aan inkomsten (502 miljoen euro) uit reguliere functies (militaire opperbevelhebber, Staten-Generaal en Raad van State) die de Oranjes bekleedden.
,,Het is belangrijk om te benoemen dat ook deze reguliere inkomsten verweven waren met koloniale belangen, door de rol van de stadhouder in de landelijke besluitvorming, internationale politiek en oorlogsvoering. Het reguliere inkomen van de stadhouders bestond dus voor een belangrijk deel uit koloniale winsten, maar de data zijn nog lang niet compleet.’’
Zo is niet bekend of de Oranjes ook voor 1675 winstuitkeringen kregen en moeten de koloniale winsten uit Suriname en het Caribisch gebied via de WIC nog worden onderzocht.
Zwart kind als cadeau
Bekend is dat aan het hof van de Oranjes in Den Haag diverse zwarte bedienden werkten, van wie een aantal als kind ‘cadeau’ werd gedaan aan het hof. Zo had de hofhouding van Oranje de bedienden Cupido (westkust van Afrika) en Sideron (Curaçao) in dienst.
Koning Willem-Alexander gaf eind vorig jaar opdracht tot een onafhankelijk onderzoek naar de rol van zijn voorouders, het Huis van Oranje-Nassau, in de koloniale geschiedenis. Hij woont op 1 juli in Amsterdam de jaarlijkse herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij (Keti Koti) bij. Uit recent onderzoek van EenVandaag blijkt dat 70 procent van de Afro-Surinaamse en Caribische gemeenschap wil dat de koning daar excuses maakt.
Minister: onderzoek naar rol Staat bij slavernij ‘confronterend’
Het onderzoek naar de rol van de Oranjes en de Nederlandse staat in het slavernijverleden schetst een ‘confronterend en zeer pijnlijk beeld’, schrijft minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) in een brief aan de Kamer over het onderzoek. De bevindingen zijn ‘kraakhelder’, zei de minister bij ontvangst van het onderzoek in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Ze spreekt van een ‘ongekende schaal van slavenhandel en slavernij’, waarbij de Staat zeer betrokken was.
‘Via de Staat’ speelden ook lagere overheden, kerken, handelsondernemingen en andere bedrijven een belangrijke rol. ,,Dit verhaal had eerder verteld moeten worden”, aldus de bewindsvrouw. ,,Want we moeten het samen onder ogen komen.”
Sowieso is wat nu bekend is geworden nog maar ‘het topje van de ijsberg’, zegt Bruins Slot. Het kabinet laat zelf ook vervolgonderzoek doen, meldt Bruins Slot aan de Kamer. Het zal daarvoor in gesprek gaan met nazaten van tot slaaf gemaakten en wetenschappers over hoe dit onderzoek wordt vormgegeven.
EINDE ARTIKEL
Reacties uitgeschakeld voor Keti Koti/Excuses koning voor slavernijverleden/Artikelen
Dames en heren, hier in het Oosterpark, op het Museumplein, in Suriname, in het Caribische deel van ons Koninkrijk en waar ter wereld u ook meekijkt.
“Binnen der Stadt van Amstelredamme ende hare vrijheydt, zijn alle menschen vrij, ende gene slaven.”
Zo luidde de officiële bepaling uit 1644.
Samen met u sta ik hier in de stad die de vrijheid al eeuwenlang boven alles liefheeft. De hoofdstad van een land dat in de loop van de geschiedenis steeds weer heeft gestreden tegen tirannie en onderdrukking.
Maar wat binnen deze stad en binnen dit land vanzelfsprekend was, gold buiten onze grenzen niet. Hier was slavernij verboden. Overzee niet.
Van alle vormen van onvrijheid is slavernij wel het meest kwetsend, het meest vernederend, het meest mensonterend.
Een medemens zien als koopwaar waarover je naar goeddunken kunt beschikken. Als een willoos werktuig om winst mee te maken. Dat je kunt vastketenen, verhandelen, brandmerken, afbeulen, straffen, straffeloos doden zelfs.
De afgelopen tijd hebben de Koningin en ik veel gesprekken gevoerd, in Nederland en op de eilanden in het Caribische deel van het Koninkrijk. We hebben gesproken met mensen die hun wortels hebben in Suriname en ook met mensen die een binding hebben met Indonesië. Onder hen mensen die maar drie generaties terug hoeven te gaan voor een familielid dat in slavernij werd geboren.
Zij hebben ons duidelijk gemaakt hoezeer de pijn nog steeds in de haarvaten zit.
Dankzij het werk van gedreven onderzoekers weten we steeds meer over het Nederlandse slavernijverleden. We weten dat meer dan 600.000 mensen op Nederlandse schepen uit Afrika over de Atlantische Oceaan werden vervoerd om te worden verkocht als slaaf of te worden ingezet op plantages. 75.000 van hen overleefden de oversteek niet. We weten óók over de omvangrijke slavenhandel oostwaarts, in gebieden onder VOC-bewind. En we weten over de wreedheden tegen de inheemse bevolking in de koloniën.
Maar er is ook zoveel wat we niet weten. In de archieven zijn veelal wel de dorre cijfers overgeleverd. Ze tonen ons de feiten door de bril van de boekhouder. Maar de stemmen van de tot slaaf gemaakten zijn verwaaid in de wind. Zij lieten nauwelijks sporen na.
Het wekt ontzag dat niet weinigen van hen de kracht vonden om in opstand te komen, ook al was het vaak met de moed der wanhoop. Verzetsstrijders als Boni, Baron en Joli-Coeur daagden vanuit de uitgestrekte bos- en moerasgebieden in Suriname het onmenselijke slavernijsysteem uit. Hun heldhaftigheid – en die van vele anderen – getuigt van trots en kracht die niet te breken is.
Heel soms is de stem van een zwarte vrijheidsstrijder via geschreven bronnen aan ons overgeleverd. Zoals de stem van Tula, de leider van de opstand van 1795 op Curaçao. Vijf maanden geleden waren wij samen met onze oudste dochter op de plek waar hij woonde en werkte: de toenmalige plantage Knip.
Hoe redelijk en menselijk klinken Tula’s woorden in onze moderne oren. Hij beriep zich op de idealen van de Franse Revolutie en de gelijkheid van alle mensen, ongeacht hun kleur. “Wij willen niemand kwaad doen’, zei hij. “Wij verlangen niet anders dan onze vrijheid.”
Het antwoord van het bevoegd gezag was bruut en genadeloos. Tula werd als straf geradbraakt en onthoofd.
Wij dragen de gruwelijkheid van het slavernijverleden met ons mee. De gevolgen daarvan zijn vandaag nog steeds te voelen in racisme in onze samenleving.
Op 19 december vorig jaar heeft de minister-president namens de Nederlandse regering excuses aangeboden voor het feit dat mensen in naam van de Nederlandse staat eeuwenlang tot handelswaar zijn gemaakt, zijn uitgebuit en mishandeld.
Vandaag sta ik hier voor u. Als uw Koning en als deel van de regering maak ik vandaag deze excuses zelf. Ze worden door mij met hart en ziel intens beleefd.
Maar voor mij is er daarnaast nog een andere persoonlijke dimensie.
Slavenhandel en slavernij worden erkend als een misdaad tegen de menselijkheid. De stadhouders en de koningen van het Huis van Oranje-Nassau hebben hier niets tegen ondernomen.
Ze handelden binnen het kader van wat toen wettelijk geoorloofd werd geacht. Maar het slavernijsysteem illustreerde het onrecht van die wetten.
De Tweede Wereldoorlog heeft ons geleerd dat je je niet tot het uiterste achter wetten kunt verschuilen wanneer medemensen tot beesten worden gereduceerd en aan de willekeur van machthebbers zijn overgeleverd.
Op een gegeven moment groeit de morele plicht om op te treden. Temeer daar slavernij hier in Europees Nederland strikt verboden was. Wat in de koloniën en in de handel overzee normaal werd gevonden en op grote schaal werd gepraktiseerd en aangemoedigd, was hier niet toegestaan. Dat wringt.
Het onafhankelijke onderzoek waartoe ik heb besloten, zal méér licht werpen op de precieze rol van het Huis van Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis en de slavernij. Maar voor het overduidelijke gebrek aan handelen tegen deze misdaad tegen de menselijkheid, vraag ik vandaag, op deze dag dat we samen het Nederlands slavernijverleden herdenken, vergiffenis.
Ik realiseer me heel goed dat lang niet iedereen dezelfde gevoelens heeft bij deze herdenking. Er zijn ook inwoners van Nederland die het aanbieden van excuses zo lang na de afschaffing van de slavernij overdreven vinden. Zij ondersteunen echter in overgrote meerderheid wél de strijd voor gelijkwaardigheid van alle mensen, ongeacht kleur of culturele achtergrond.
Daarom wil ik u vragen: stel uw hart open voor al die mensen die hier vandaag niet zijn, maar die wél samen met u willen werken aan een samenleving waarin iedereen volwaardig kan meedoen. Respecteer dat er verschillen zijn in beleving, achtergrond en voorstellingsvermogen.
Tijdens de gesprekken die de Koningin en ik hebben gevoerd met nazaten van tot slaaf gemaakten, zei een van hen: “we moeten los van de verkramptheid. Fouten maken mag.” Iemand anders zei: “laten we het ongemak omarmen.”
Er is geen blauwdruk voor het proces van heling, verzoening en herstel. We betreden samen nieuw gebied. Laten we elkaar steunen en vasthouden!
Het is vandaag zestig jaar geleden dat een groep Surinaamse Nederlanders door de binnenstad van Amsterdam trok met spandoeken waarop stond ‘Ketie Kotie fri moe de’. Zij ontstaken het herdenkingsvuur dat wij vandaag brandend houden.
Dit is een belangrijke dag voor iedereen die een binding heeft met Suriname, óók degenen van wie de voorouders als contractarbeiders naar de kolonie kwamen.
Ik hoop dat de nakomelingen van tot slaaf gemaakten en van hen die gedwongen arbeid verrichtten in andere delen van de wereld zich vandaag opgenomen voelen in dit samenzijn. Dat zij zich evenzeer gehoord voelen. Mensen uit het Caribische deel van het Koninkrijk. En de vele Nederlanders die een binding hebben met Indonesië en die de pijn van grof onrecht in het verleden met zich meetorsen.
We hebben allemaal onze eigen familiegeschiedenis. Onze eigen emoties. Onze eigen culturele traditie die houvast geeft. Onze rituelen die troosten, symbolen die bemoedigen, woorden van wijsheid die weerklinken in ons hart.
Al die tradities zijn kostbaar en verdienen respect. Maar laten we in het verlengde daarvan elkaar de hand reiken en samen bouwen aan een wereld zonder racisme, discriminatie en economische uitbuiting.
Na erkenning en excuses mogen we samen werken aan heling, verzoening en herstel. Zodat we uiteindelijk allen trots kunnen zijn op alles wat we delen. En kunnen zeggen:
Ten kon drai Tijden zijn veranderd
Den keti koti, brada, sisa De ketenen zijn verbroken, broeder, zuster
Ten kon drai Tijden zijn veranderd
Den keti koti, fu tru! De ketenen zijn verbroken, echt waar!
EINDE TOESPRAAK KONING WILLEM ALEXANDER
ZIE OOK:
TOESPRAAK KONING WILLEM ALEXANDER, OVERGENOMEN VAN DE WEBSITE ORANJES,NL:
“Vandaag sta ik hier voor u. Als uw Koning en als deel van de regering maak ik vandaag deze excuses zelf. Ze worden door mij met hart en ziel intens beleefd.”
…..
……
”
Het onafhankelijke onderzoek waartoe ik heb besloten, zal méér licht werpen op de precieze rol van het Huis van Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis en de slavernij. Maar voor het overduidelijke gebrek aan handelen tegen deze misdaad tegen de menselijkheid, vraag ik vandaag, op deze dag dat we samen het Nederlands slavernijverleden herdenken, vergiffenis. ”
“Vandaag sta ik hier voor u. Als uw Koning en als deel van de regering maak ik vandaag deze excuses zelf. Ze worden door mij met hart en ziel intens beleefd. Maar voor mij is er daarnaast nog een andere persoonlijke dimensie. Slavenhandel en slavernij worden erkend als een misdaad tegen de menselijkheid. De stadhouders en de koningen van het Huis van Oranje-Nassau hebben hier niets tegen ondernomen. Ze handelden binnen het kader van wat toen wettelijk geoorloofd werd geacht. Maar het slavernijsysteem illustreerde het onrecht van die wetten. “ aldus de Koning. De volledige toespraak: Dames en heren, hier in het Oosterpark, op het Museumplein, in Suriname, in het Caribische deel van ons Koninkrijk en waar ter wereld u ook meekijkt. “Binnen der Stadt van Amstelredamme ende hare vrijheydt, zijn alle menschen vrij, ende gene slaven.” Zo luidde de officiële bepaling uit 1644. Samen met u sta ik hier in de stad die de vrijheid al eeuwenlang boven alles liefheeft. De hoofdstad van een land dat in de loop van de geschiedenis steeds weer heeft gestreden tegen tirannie en onderdrukking. Maar wat binnen deze stad en binnen dit land vanzelfsprekend was, gold buiten onze grenzen niet. Hier was slavernij verboden. Overzee niet. Van alle vormen van onvrijheid is slavernij wel het meest kwetsend, het meest vernederend, het meest mensonterend. Een medemens zien als koopwaar waarover je naar goeddunken kunt beschikken. Als een willoos werktuig om winst mee te maken. Dat je kunt vastketenen, verhandelen, brandmerken, afbeulen, straffen, straffeloos doden zelfs. De afgelopen tijd hebben de Koningin en ik veel gesprekken gevoerd, in Nederland en op de eilanden in het Caribische deel van het Koninkrijk. We hebben gesproken met mensen die hun wortels hebben in Suriname en ook met mensen die een binding hebben met Indonesië. Onder hen mensen die maar drie generaties terug hoeven te gaan voor een familielid dat in slavernij werd geboren. Zij hebben ons duidelijk gemaakt hoezeer de pijn nog steeds in de haarvaten zit.
Dankzij het werk van gedreven onderzoekers weten we steeds meer over het Nederlandse slavernijverleden. We weten dat meer dan 600.000 mensen op Nederlandse schepen uit Afrika over de Atlantische Oceaan werden vervoerd om te worden verkocht als slaaf of te worden ingezet op plantages. 75.000 van hen overleefden de oversteek niet. We weten óók over de omvangrijke slavenhandel oostwaarts, in gebieden onder VOC-bewind. En we weten over de wreedheden tegen de inheemse bevolking in de koloniën. Maar er is ook zoveel wat we niet weten. In de archieven zijn veelal wel de dorre cijfers overgeleverd. Ze tonen ons de feiten door de bril van de boekhouder. Maar de stemmen van de tot slaaf gemaakten zijn verwaaid in de wind. Zij lieten nauwelijks sporen na. Het wekt ontzag dat niet weinigen van hen de kracht vonden om in opstand te komen, ook al was het vaak met de moed der wanhoop. Verzetsstrijders als Boni, Baron en Joli-Coeur daagden vanuit de uitgestrekte bos- en moerasgebieden in Suriname het onmenselijke slavernijsysteem uit. Hun heldhaftigheid – en die van vele anderen – getuigt van trots en kracht die niet te breken is. Heel soms is de stem van een zwarte vrijheidsstrijder via geschreven bronnen aan ons overgeleverd. Zoals de stem van Tula, de leider van de opstand van 1795 op Curaçao. Vijf maanden geleden waren wij samen met onze oudste dochter op de plek waar hij woonde en werkte: de toenmalige plantage Knip. Hoe redelijk en menselijk klinken Tula’s woorden in onze moderne oren. Hij beriep zich op de idealen van de Franse Revolutie en de gelijkheid van alle mensen, ongeacht hun kleur. “Wij willen niemand kwaad doen’, zei hij. “Wij verlangen niet anders dan onze vrijheid.” Het antwoord van het bevoegd gezag was bruut en genadeloos. Tula werd als straf geradbraakt en onthoofd.
Wij dragen de gruwelijkheid van het slavernijverleden met ons mee. De gevolgen daarvan zijn vandaag nog steeds te voelen in racisme in onze samenleving. Op 19 december vorig jaar heeft de minister-president namens de Nederlandse regering excuses aangeboden voor het feit dat mensen in naam van de Nederlandse staat eeuwenlang tot handelswaar zijn gemaakt, zijn uitgebuit en mishandeld. Vandaag sta ik hier voor u. Als uw Koning en als deel van de regering maak ik vandaag deze excuses zelf. Ze worden door mij met hart en ziel intens beleefd. Maar voor mij is er daarnaast nog een andere persoonlijke dimensie. Slavenhandel en slavernij worden erkend als een misdaad tegen de menselijkheid. De stadhouders en de koningen van het Huis van Oranje-Nassau hebben hier niets tegen ondernomen. Ze handelden binnen het kader van wat toen wettelijk geoorloofd werd geacht. Maar het slavernijsysteem illustreerde het onrecht van die wetten.
De Tweede Wereldoorlog heeft ons geleerd dat je je niet tot het uiterste achter wetten kunt verschuilen wanneer medemensen tot beesten worden gereduceerd en aan de willekeur van machthebbers zijn overgeleverd. Op een gegeven moment groeit de morele plicht om op te treden. Temeer daar slavernij hier in Europees Nederland strikt verboden was. Wat in de koloniën en in de handel overzee normaal werd gevonden en op grote schaal werd gepraktiseerd en aangemoedigd, was hier niet toegestaan. Dat wringt. Het onafhankelijke onderzoek waartoe ik heb besloten, zal méér licht werpen op de precieze rol van het Huis van Oranje-Nassau in de koloniale geschiedenis en de slavernij. Maar voor het overduidelijke gebrek aan handelen tegen deze misdaad tegen de menselijkheid, vraag ik vandaag, op deze dag dat we samen het Nederlands slavernijverleden herdenken, vergiffenis.
Ik realiseer me heel goed dat lang niet iedereen dezelfde gevoelens heeft bij deze herdenking. Er zijn ook inwoners van Nederland die het aanbieden van excuses zo lang na de afschaffing van de slavernij overdreven vinden. Zij ondersteunen echter in overgrote meerderheid wél de strijd voor gelijkwaardigheid van alle mensen, ongeacht kleur of culturele achtergrond. Daarom wil ik u vragen: stel uw hart open voor al die mensen die hier vandaag niet zijn, maar die wél samen met u willen werken aan een samenleving waarin iedereen volwaardig kan meedoen. Respecteer dat er verschillen zijn in beleving, achtergrond en voorstellingsvermogen. Tijdens de gesprekken die de Koningin en ik hebben gevoerd met nazaten van tot slaaf gemaakten, zei een van hen: “we moeten los van de verkramptheid. Fouten maken mag.” Iemand anders zei: “laten we het ongemak omarmen.” Er is geen blauwdruk voor het proces van heling, verzoening en herstel. We betreden samen nieuw gebied. Laten we elkaar steunen en vasthouden! Het is vandaag zestig jaar geleden dat een groep Surinaamse Nederlanders door de binnenstad van Amsterdam trok met spandoeken waarop stond ‘Ketie Kotie fri moe de’. Zij ontstaken het herdenkingsvuur dat wij vandaag brandend houden. Dit is een belangrijke dag voor iedereen die een binding heeft met Suriname, óók degenen van wie de voorouders als contractarbeiders naar de kolonie kwamen.
Ik hoop dat de nakomelingen van tot slaaf gemaakten en van hen die gedwongen arbeid verrichtten in andere delen van de wereld zich vandaag opgenomen voelen in dit samenzijn. Dat zij zich evenzeer gehoord voelen. Mensen uit het Caribische deel van het Koninkrijk. En de vele Nederlanders die een binding hebben met Indonesië en die de pijn van grof onrecht in het verleden met zich meetorsen. We hebben allemaal onze eigen familiegeschiedenis. Onze eigen emoties. Onze eigen culturele traditie die houvast geeft. Onze rituelen die troosten, symbolen die bemoedigen, woorden van wijsheid die weerklinken in ons hart. Al die tradities zijn kostbaar en verdienen respect. Maar laten we in het verlengde daarvan elkaar de hand reiken en samen bouwen aan een wereld zonder racisme, discriminatie en economische uitbuiting. Na erkenning en excuses mogen we samen werken aan heling, verzoening en herstel. Zodat we uiteindelijk allen trots kunnen zijn op alles wat we delen. En kunnen zeggen: Ten kon drai Tijden zijn veranderd Den keti koti, brada, sisa De ketenen zijn verbroken, broeder, zuster Ten kon drai Tijden zijn veranderd Den keti koti, fu tru! De ketenen zijn verbroken, echt waar!
EINDE TOESPRAAK KONING WILLEM ALEXANDER
Reacties uitgeschakeld voor Koning biedt excuses aan voor slavernijverleden/Historisch moment!/Toespraak koning Willem Alexander bij Keti Koti
CAROLINE VAN DER PLAS ”HELEMAAL SCHIJTZIEK” VAN POLARISATIE
ASIELDEBAT/CAROLINE VAN DER PLAS TREKT TEN STRIJDE
TEGEN POLARISATIE DOOR EXTREEM-RECHTS
ZIE OOK
”En omdat Nederland de afgelopen decennia volgepropt is met de verkeerdebuitenlanders, die op onze welvaartsstaat parasiteren door en masseniet te werken en onze Bijstandpotten op te ete, die onze straten onveiligen onguur maken, die de gewone Nederlander op de woningmarkt verdringen, die de kwaliteit van het onderwijs aantasten en die de Nederlandse Staat iederjaar opnieuw minimaal twintig miljard euro kosten, hebben we een gigantisch probleem”
….
….
”En weet u, voorzitter, hoeveel migranten uit Afrika en het Midden-Oostennog naar onze regio toe willen komen, de komende jaren?Dat zijn honderden miljoenen, zo niet een miljard mensen.”
In een opmerkelijk fel pleidooi heeft BBB-leider Caroline van der Plas opgeroepen te stoppen met de polarisatie in het asieldebat. ‘Ik word er echt helemaal, sorry voor het woord, schijtziek van. We moeten een normale discussie voeren over opvang.’
Zij reageerde daarmee woensdag in een commissiedebat over vreemdelingen- en asielbeleid op Gidi Markuszower (PVV) en Wybren van Haga (Groep Van Haga), die haar als spreker voorgingen. Deze Kamerleden uitten teksten als ‘de jungle van Afrika komt massaal hiernaartoe’ (PVV) en ‘het asielprobleem is de moeder van alle problemen in dit land’ (Van Haga).
Van der Plas, die als eenmansfractie lang niet altijd aan de maandelijkse asieldebatten kan meedoen, nam daar afstand van. ‘Ik wil af van het beeld dat mensen uit Afrika met duizenden hiernaartoe rennen. En dat heeft niks te maken met ‘soft’ zijn. Ik wil helemaal niet iedereen opvangen. Maar mensen die echt op de vlucht zijn voor oorlog en geweld moeten we gewoon bescherming bieden, daar moet je eerlijk over zijn.’
Compliment
Zij kreeg voor haar opstelling een compliment van staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel en Migratie, VVD). ‘Ik ben buitengewoon blij met het optreden van mevrouw Van der Plas’, zei Van der Burg. ‘Ik heb al in mijn eerste debat hier in de Kamer gezegd dat ik tegen polarisatie ben en alle jij-jij-jij-verwijzingen naar elkaar.’
Wel keerde Van der Plas zich opnieuw tegen de Spreidingswet. Die moet asielzoekers gelijkmatig over Nederland verdelen en zal na het zomerreces door beide Kamers worden behandeld. De opstelling van Van der Plas is relevant, omdat zij sinds kort zestien zetels heeft in de Eerste Kamer. De linkse partijen PvdA en GroenLinks zijn zeer kritisch over de invulling van de Spreidingswet, die zij, net als gemeenten en provincies, te ingewikkeld vinden. Maar de coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie zullen het linkse blok of de BBB nodig hebben om de wet door de senaat te krijgen.
‘In deze vorm gaan we de wet niet steunen’, zei Van der Plas. ‘Wij willen kleine locaties, die voor burgers te overzien zijn. Tegen reusachtige locaties die in kleine kernen worden neergekwakt, zeggen wij: nee.’
Gesprek
Van der Plas rekende voor dat Drenthe op dit moment één asielzoeker per 61 inwoners opvangt, tegen één asielzoeker per 1.902 inwoners in Zuid-Holland en noemde dat ‘volledig scheef’. Zij wees als voorbeeld ook op het plan om driehonderd asielzoekers onder te brengen in Oldebroek (Gelderland). ‘Op een locatie in het buitengebied. Hoe gaan mensen zich daar vermaken?’
Van der Burg antwoordde snel een gesprek met Van der Plas te willen. ‘Juist de argumenten die zij noemt – een gelijke verdeling over het land, en tussen rijke en arme gemeenten – zijn voor mij de reden voor de Spreidingswet.’ Op de vraag van Van Haga wat Van der Plas een aanvaardbaar aantal asielzoekers zou vinden, antwoordde zij: ‘Ik denk aan vijftig per gemeente. Of honderd.’ Met in totaal 342 gemeenten zou dat neerkomen op 17- dan wel 34 duizend asielzoekers per jaar. De huidige prognose, waarbij de instroom op dit moment overigens nog achterblijft, is 77 duizend.
Van der Burg zei nog steeds te verwachten dat het kabinet voor het zomerreces met een reeds lang beloofd pakket maatregelen komt dat de instroom moet beperken. Hij waarschuwde wel dat het reces voor het kabinet pas begint op 14 juli. Dat is een week nadat de Kamer op vakantie gaat.
EINDE ARTIKEL VOLKSKRANT
Reacties uitgeschakeld voor Caroline van der Plas ”helemaal schijtziek” van polarisatie asieldebat/Caroline van der Plas trekt ten strijde tegen polarisatie door extreem-rechts
NOS