[1]
NATIONAAL COMITE 4 EN 5 MEI INTERVIEWT THIERRY BAUDETVOOR VRIJHEIDSBOEK EN NOEMT HEM ”INSPIREREND”/NORMALISERING FASCISME UIT ONVERWACHTE HOEKASTRID ESSED6 MEI 2019
https://www.astridessed.nl/nationaal-comite-4-en-5-mei-interviewt-thierry-baudet-voor-vrijheidsboek-en-noemt-hem-inspirerend-normalisering-fascisme-uit-onverwachte-hoek/

[2]
[IN YOUTUBE FILMPJE TEKST WILDERS]

””Duizenden Arabische mannen hebben de afgelopen tijd honderden vrouwen sexueel aangevallen, vernederd, verkracht.Alle vrouwen zijn loslopend wild.Testosteronbommen heb ik de daders genoemd.”……..” Overal waar de onverantwoorde Open Deur politie zoals premier Rutte en kanselier Merkel de rode loper wordt uitgerold voor deze testosteronbommen”0.37-0.47

”Wat de PVV betreft is het duidelijk:Onze grenzen moeten dicht.Dicht voor alle asielzoekers en alle immigranten uit islamitische landen.Maar zolang dat niet gebeurt, zolang de islamitische testosteronbommen als een Zwaard van Damocles boven de Nederlandse vrouwen hangen, stel ik voor, dat we mannelijke asielzoekers opsluiten in de AZC’s.2.29-2.50”

[KLIK OP LINK VAN MIJN ARTIKEL EN ZIE HET YOUTUBE FILMPJE]
HETZE PVV LEIDER WILDERS TEGEN VLUCHTELINGEN/”TESTOSTERONBOMMEN”ASTRID ESSED4 OCTOBER 2020

Hetze PVV leider Wilders tegen vluchtelingen/”Testosteronbommen”

[3]
VOLKSKRANTNEDERLAND IS MEDEPLICHTIG AAN DOOD VAN DUIZENDEN VLUCHTELINGEN OP ZEE

https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/opinie-nederland-is-medeplichtig-aan-dood-van-duizenden-vluchtelingen-op-zee~bee9ab9b/

Het Europese grensagentschap Frontex redt geen vluchtelingen meer, maar stuurt hun bootjes terug naar Libië, waar ze onder vreselijke omstandigheden gevangen zitten. Het is tijd om de Nederlandse steun aan dit beleid op te zeggen.

Liever tien op de bodem van de zee dan één aan land. Zes jaar na de vluchtelingencrisis is dat de stand van zaken aan de Europese grens. Kreten van mensen in verdrinkingsnood worden door Europese kustwachten genegeerd. Reddingsboten liggen aan de ketting, de bemanning wordt strafrechtelijk vervolgd. Wie via de landsgrenzen probeert de Europese Unie te bereiken, ­bevindt zich ook in levensgevaar: Griekse en Kroatische grenswachten schieten met scherp en gebruiken excessief geweld om mensen tegen te houden.

Nog liever dan op de bodem van de zee ziet de EU dat vluchtelingen en andere migranten worden teruggestuurd naar landen in de regio. Libië is zo’n grensland dat bereid is om voor grof geld bootjes op volle zee terug te slepen. In dat land woedt ook een burgeroorlog en mensenhandel tiert er welig. De Libische kustwacht krijgt van de EU geld, trainingen en dure boten om zoveel mogelijk mensen van de Middellandse Zee terug te brengen naar Libië. Daar gaat het linea recta van de haven naar detentiecentra, waar mensen voor onbepaalde tijd worden vastgehouden in omstandigheden die kamp Moria (Lesbos) op een vakantiepark doen lijken.

Marteling en slavernij

Tbc en schurft, ondervoeding, marteling, slavernij, seksueel misbruik en moord komen regelmatig voor. Kinderen worden er ook opgesloten, soms jarenlang. Mensenhandelaren zijn kind aan huis, ze komen er slaven kopen. Fabrice Leggeri, directeur van Frontex (het grensagentschap van de EU), gaf toe dat de omstandigheden weliswaar slecht zijn, maar in ieder geval te verkiezen boven de dood. Maar als op de Middellandse Zee de Libische kustwacht nadert, springen mensen van boord – ze verdrinken liever.

Frontex wisselde zijn reddingsboten vorig jaar in voor drones en helikopters. In de jaren daarvoor redde de organisatie tienduizenden mensen het leven. Wie in de buurt is van een schip in nood, is namelijk verplicht drenkelingen te redden. De opvarenden moeten vervolgens naar de dichtstbijzijnde veilige haven gebracht worden, en als veilig is Libië niet te kwalificeren. Frontex moest bootvluchtelingen dus naar Europa brengen, en dat was niet de bedoeling. Nu is Frontex alleen nog maar aanwezig in de lucht, om boten met vluchtelingen te spotten en de locatie door te geven aan de Libische kustwacht. Wel zo makkelijk.

WAT INTERNATIONALE MEDIA ZEGGEN OVER FRONTEX

In mei kwam The Guardian met het nieuws dat zeker 2.000 migranten om het leven zijn gekomen door illegale ‘pushbacks’ van Europese lidstaten, ondersteund door Frontex. In de krant zegt voormalig adjunct-directeur Gil Arias Fernández dat het grensagentschap ‘een oogje dicht doet bij schendingen van mensenrechten.’

Het Duitse magazine Der Spiegel meldt dat in Frontex, dat over een miljardenbudget beschikt, een ‘angstcultuur’ heerst onder directeur Fabrice Leggeri. En dat er in het geheim wordt gecommuniceerd met de Libische grenspolitie, om posities van bootjes door te geven.

Er loopt ook een onderzoek naar Frontex door Europees antifraudebureau Olaf. Volgens het Franse Le Monde is dit niet de enige reden dat het Europees Parlement de financiën over 2019 niet heeft goedgekeurd. ‘Dat komt ook doordat veel vragen en kritische opmerkingen onbeantwoord blijven.’

Dit beleid is niet alleen Europees. Nederland strijdt al jaren voor nog harder, afschrikwekkender en dodelijker migratiebeleid. Met de financiering van Frontex, het regelen van de Turkije-deal en steun aan de Libië-deal, maar ook door te weigeren om mensen uit kampen en boten over te nemen. Medeplichtigheid aan onmenselijke leefomstandigheden in kampen, geweld door grenspolitie, marteling en slavernij in door de EU betaalde detentiecentra, dat alles neemt ook ónze overheid daarbij voor lief.

Toen de Europese Commissie een voorstel deed om een einde te maken aan het criminaliseren van reddingswerkers werd daartegen in de Tweede Kamer een motie ingediend door Forum voor Democratie: een meerderheid van onder andere andere VVD en CDA stemde voor. Het redden van mensenlevens moet volgens onze volksvertegenwoordigers worden verboden, want redden zou een aanzuigende werking hebben. Media besteedden er nauwelijks aandacht aan. Misschien omdat het zwarte en gekleurde mensen zijn, vaak moslim, arm en zonder de juiste papieren, wier levens op het spel staan?

Aanzuigende werking

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de aanwezigheid van reddingsboten geen aanzuigende werking heeft, maar wel tot minder doden leidt. Het criminaliseren van reddingswerkers is op geen enkele manier te verenigen met mensenrechtenverdragen. En toch zijn dood en verderf inmiddels volledig ingeburgerde beleidsmiddelen om irreguliere migratie tegen te gaan. Nederland is op oorlogspad en gebruikt de levenloze lichamen van verdronken mensen als vogelverschrikkers in de heilige strijd tegen migratie, opdat het aangespoelde lijk de potentiële gelukszoeker ontmoedigt.

Marteling, slavernij en moord zijn dus weer helemaal in. Onze regeringsleiders laten het vuile werk wel over aan de Libiërs – die oer-Hollandse VOC mentaliteit. Maar daarmee ontkomen we er niet aan dat de overheid met ons belastinggeld uit eigenbelang slavernij, marteling en dood – allemaal misdaden tegen de mensheid – financiert. We kunnen niet zeggen dat we het niet wisten.

[4]
EU EN TURKIJE SLUITEN DEAL OVER VLUCHTELINGEN/BRIEF AANDE NEDERLANDSE EUROPARLEMENTARIERSASTRID ESSED23 MEI 2016

EU en Turkije sluiten deal over vluchtelingen/Brief aan de Nederlandse Europarlementariers

[5]
NOSDENEMARKEN WIL ASIELZOEKERS BUITEN EUROPAGAAN OPVANGEN3 JUNI 2021
https://nos.nl/artikel/2383484-denemarken-wil-asielzoekers-buiten-europa-gaan-opvangen

Het Deense parlement heeft een wet aangenomen die het mogelijk maakt asielzoekers buiten Europa op te vangen. Denemarken zegt dat het al gesprekken voert met meerdere niet-Europese landen waar asielzoekerscentra ingericht kunnen worden.

Het is nog onduidelijk om welke landen het gaat, maar in Deense media worden onder meer Egypte, Eritrea en Ethiopië genoemd als locaties. In april liet de regering weten dicht bij een overeenkomst te zijn met Rwanda.

Het EU-land voert al een streng asielbeleid en scherpt dat met deze nieuwe wet verder aan. Migranten die zich melden aan de grens kunnen straks naar een locatie buiten Europa worden gevlogen. Als hun asielaanvraag daar wordt goedgekeurd, krijgen ze het recht om in dat gastland te blijven, maar een verblijf in Denemarken behoort niet tot de mogelijkheden.

Voorstanders van het plan hopen dat de wet bijdraagt aan het verder afremmen van migratie. “Als je asiel aanvraagt in Denemarken, weet je dat je naar een land buiten Europa wordt gestuurd”, zegt een woordvoerder van de sociaaldemocratische regeringspartij. “Dus we hopen dat mensen stoppen met het aanvragen van asiel in Denemarken.”

‘Krankzinnig en absurd’

De Europese Commissie reageert bezorgd. “Deze wet is niet mogelijk binnen de bestaande EU-regels,” zegt een woordvoerder. “Het recht op een asielaanvraag is fundamenteel in de EU. Het verwerken van asielverzoeken buiten de EU roept fundamentele vragen op over zowel toegang tot asielprocedures als het recht op bescherming voor vluchtelingen.”

Ook internationale organisaties laten zich kritisch uit over de wet. Een hoge functionaris van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR vreest voor een domino-effect. Ook andere Europese landen zouden met dergelijke wetgeving kunnen komen.

“Dit is krankzinnig en absurd”, zegt vluchtelingenorganisatie Refugees Welcome tegen persbureau AP. “Denemarken wil gewoon van vluchtelingen af.”

[6]

ETHIOPIA/HUMAN RIGHTS WATCHWORLD REPORT/EVENTS OF 2020
https://www.hrw.org/world-report/2021/country-chapters/ethiopia

The security and human rights situation in Ethiopia deteriorated as Prime Minister Abiy Ahmed struggled to maintain order amid growing unrest and political tensions. The rights landscape was defined by ongoing abuses by government security forces, attacks on civilians by armed groups, deadly violence along communal and ethnic lines, and a political crisis.

The government postponed national elections in March citing Covid-19-related health risks. Several opposition parties condemned the decision. National elections are now slated to be held sometime in 2021. Relations between the federal government and Tigray regional officials worsened after the region held elections in September in defiance of the federal government’s directive. On November 4, Abiy ordered the military to take action against the ruling party in Tigray, in retaliation for what he described as an attack by Tigray regional forces on a federal military base, triggering significant clashes between regional and federal forces. The fighting raised concerns that the phone and internet communication blackout, as well restrictions on air and road access, threatened relief operations to communities at risk.

The June 29 assassination of popular Oromo singer Hachalu Hundessa triggered protests, a heavy-handed security force response, large-scale property destruction, and   violence by civilian assailants that targeted minority communities in Oromia. The attacks heightened existing social and political tensions, which were further exacerbated by the arrest of dozens of members of opposition parties in July for their alleged connection with the violence.

In southern and western Oromia, government counterinsurgency campaigns against armed rebel groups resulted in serious human rights violations and abuses against local communities committed by all sides.

Schools were closed due to the pandemic until at least September 2020, affecting over 26 million children.

Little progress was made into ensuring justice for past and recent abuses, including investigations into the deadly October 2019 violence. The national human rights commission issued several critical statements  and visited detainees in the capital and in Oromia. Institutional reforms, notably around the security sector, and truth, reconciliation, and accountability—key commitments made earlier in the Abiy administration and all of which are key to dealing with heightened political and ethnic tensions—were limited.

Conduct of Security Forces, Attacks by Armed Groups

Since January, government security forces, including Ethiopian National Defense and Oromia regional police forces, carried out abusive counterinsurgency operations in western and southern Oromia region. The fighting by all sides undermined the ability of humanitarian actors to operate in insecure areas.

Reports of extrajudicial killings, mass arrests and detentions, and violence against ethnic Oromo civilians, including medical professionals, accused of supporting or being sympathetic to the armed rebel group the Oromo Liberation Army (OLA), were widespread. On June 3, after coming under attack by unidentified groups, regional security forces stormed into Nekemte Specialized Hospital, threatened staff into treating two wounded regional police officers and temporarily interrupted health services.

Armed groups operating in the area also carried out attacks against officials, police, and civilians, including killings and lootings. The enforced disappearance of over a dozen Amhara university students, allegedly abducted by armed groups in western Oromia in December 2019, stoked anger at the government over its inaction and lack of transparency.  On November 1, after federal forces left the area, unidentified armed groups attacked mainly ethnic Amhara residents in Guliso village in western Oromia, resulting in dozens killed and property damage.

In the aftermath of Hachalu’s killing, security forces used excessive force against protesters and mourners gathered in different towns in Oromia and in Addis Ababa in June and July. A heavy security force presence established in many Oromia towns carried out abusive operations against Oromo communities. On August 17, protests broke out in eastern Oromia in response to the continued detention of prominent Oromo opposition leaders Jawar Mohammed and Bekele Gerba. In August, security forces arrested, beat, and used excessive force against scores of protesters, and allegedly killed over 40 people in eastern Oromia.

Following the arrest of local officials and activists, protests erupted on August 9-12 in Sodo, capital of Wolaita zone, in Southern Nations, Nationalities and Peoples’ Region (SNNPR). In response, security forces beat and shot at crowds, and reportedly killed over 16 people.

Ethnic and Communal Violence

Longstanding grievances and increasing polarization over historical and complex questions about land, politics, and identity, led to deadly violence among ethnic communities in 2020.

Violence on 22 university campuses in 2019, mainly in the Oromia and Amhara regions, continued in the first half of the year, prompting an estimated 35,000 students to flee.

In January, conflict between Amhara and Oromo groups erupted in Harar over the use of the old national flag and decorations during the Orthodox Christian celebrationEpiphany, resulting in an unknown number of casualties and the destruction of property.

Afar and Somali communities routinely clashed over border demarcations and access to land and resources, claiming civilian lives on both sides. Fighting since January reportedly resulted in 35,5000 displaced—half of the conflict-induced displacements recorded in the country between January and June 2020.

Hachalu’s killing triggered one of the deadliest periods of unrest. Over 170 people were killed, some by security forces, others in attacks by civilian assailants who also looted and burned the businesses and homes of ethnic Amharas and other minority communities, causing significant property destruction and the displacement of over 9,000 people. In some cases, security forces failed to intervene in time to protect lives and property or participated in the looting.

Violence by armed groups, and among ethnic-Gumuz, Agew, Amhara, and other communities in the Metekel zone of the Benishangul-Gumuz region, intensified in April, causing residents to flee. Yet, authorities in Benishangul-Gumuz and Amhara region began returning thousands of internally displaced people within Metekel in April. Attacks by armed groups escalated in August and September, targeting security forces, officials, and residents, including ethnic Amharas, resulting in scores killed, kidnappings, property destruction, and renewed displacement.

Due Process Rights and Fair Trial Standards

On February 29, police arrested Abdi Regassa and eight other members of Oromo Liberation Front (OLF). Though the eight members were later released, Abdi Regassa’s whereabouts remained unknown for several months. He continues to be detained on an unclear basis and without charge at time of writing.

On March 27, Oromia police and intelligence officials arrested journalist Yayesew Shimelis following his comments about the government’s response to Covid-19. Police accused Yayesew of disseminating false information and refused to comply with two court bail orders for his release.

Following the late June violence, authorities arrested over 9,000 people, including government critics and journalists. In several high-profile cases, authorities appealed or seemed to ignore bail orders, requested more time to investigate, or transferred suspects between police authorities, some with overlapping jurisdictions, without informing relatives or counsel.

In September, authorities charged prominent opposition figures Jawar Mohammed, Bekele Gerba, and Eskinder Nega under the criminal code and under the newly enacted terrorism law for their suspected involvement in the unrest.

Freedom of Expression, Media, and Association

On January 3, the government shut down internet and phone connections for three months in western Oromia, significantly restricting freedom of expression and hampering the delivery of essential services, including amid a global health pandemic. Connectivity was restored on March 31.

On June 30, following Hachalu’s killing, authorities imposed a nationwide three-week internet shutdown. The shutdown impacted the communication and coordination of humanitarian agencies and limited access to information and critical reporting. Officials also arrested over a dozen journalists and media workers and launched independent investigations into several media outlets. Similarly, on November 4, internet and phone connectivity was cut in the Tigray region after the federal government ordered troops to respond to an alleged attack by Tigray forces on a military base in the area.

In January, parliament approved a law on hate speech and disinformation, taking effect on March 23. Rights groups  warned that the law contained overbroad and vague language that could have a chilling effect on free expression and access to information online. In May, journalist Yayesew Shimelis was the first person charged under it.

On April 8, Ethiopia declared a five-month state of emergency, giving authorities sweeping powers to respond to Covid-19. The regulations limited gatherings to four people, suspended suspects’ right to appear before a judge within 48 hours, and broadly restricted media reporting on Covid-19 news if reporting could “cause terror and undue distress among the public.”

Refugees

In January, the Ethiopian government unofficially changed its asylum policy, which for years granted all Eritrean asylum seekers refugee status as a group, and began only registering some categories of new arrivals at the Eritrea border, excluding others, particularly unaccompanied children. The fighting between federal government forces and Tigray regional forces sparked concerns by humanitarian actors of the risk to vulnerable groups in Tigray regional state, including 100,000 IDPs and 96,000 refugees.

Key International Actors

Ethiopia enjoyed support from international actors and most of its regional neighbors, due to its role as host of the African Union (AU), its contributions to United Nations peacekeeping and regional negotiations and counterterrorism efforts, and migration partnerships with Western countries.

The European Union has been trying to boost its relations with Ethiopia. EU Commission President Ursula von der Leyen visited Addis in December 2019, the first place she officially visited outside Europe.

In February, the EU high representative and several commissioners visited Ethiopia, reaffirmed EU support for Ethiopia’s reform efforts, and promised to deploy an EU electoral observation mission for the March elections, which was later postponed. EU high officials visited the country again in October, reiterating their support for the country’s reforms, though raising concerns over the “more complicated” situation.

In February, US Secretary of State Mike Pompeo visited Ethiopia, reiterated US support for Ethiopia’s domestic reforms, and emphasized the importance of holding free and fair elections.

The United Arab Emirates (UAE) committed US$3 billion in investment and assistance and is financing large-scale infrastructure and development initiatives.

Two years after Ethiopia and Eritrea signed a peace agreement, issues around the agreement remain unsettled, and the borders remain heavily fortified.

Relations with Egypt remained rather tense due to Egypt’s concerns that Ethiopia’s Grand Renaissance Dam (GERD) would divert water from the Nile River. Although negotiations under AU auspices resolved some concerns of the parties, disagreements related to drought mitigation and dispute resolution remained unsolved. On September 2, the US said it would suspend around $100 million in aid to Ethiopia, reportedly over the lack of progress on the dam talks, in which the US had played an earlier role in mediating.

Then UN special rapporteur on freedom of expression, David Kaye, visited Ethiopia in December 2019, the first official mission by any mandate holder to the country since 2006. In a June report, the special rapporteur welcomed steps to reform previous laws restricting freedom of expression but remained concerned by significant penalties in the media law and vague provisions in the hate speech and disinformation law.

Following the late June unrest, UN special procedures, the EU and US Senate and House Representatives, issued statements of concern surrounding the violence and unrest. The UN called for a transparent and independent investigation into the singer’s death, while the AU called for an independent investigation into the events, underscoring growing global concerns over Ethiopia’s human rights situation.

Escalating tensions and clashes in the Tigray region prompted an urgent international response urging de-escalation and dialogue, including from the UN secretary-general, the German foreign minister, the UN high commissioner for human rights, the AU, and the regional body, the Intergovernmental Authority on Development (IGAD).

ERITREA/HUMAN RIGHTS WATCH

WORLD REPORT 2021

https://www.hrw.org/world-report/2021/country-chapters/eritrea

Two years on from the peace deal with Ethiopia, Eritrea’s leadership has increased its regional and international diplomatic engagement, but without improving the plight of Eritreans through critical human rights reforms.

Eritrea’s government remains one of the world’s most repressive, subjecting its population to widespread forced labor and conscription, imposing restrictions on freedom of expression, opinion, and faith, and restricting independent scrutiny by international monitors.

Eritrea remains a one-man dictatorship under President Isaias Afewerki, with no legislature, no independent civil society organizations or media outlets, and no independent judiciary. Elections have never been held in the country since it gained independence in 1993, and the government has never implemented the 1997 constitution guaranteeing civil rights and limiting executive power.

In response to Covid-19, Eritrean authorities increased pervasive controls and movement restrictions on its population. From March, the government prohibited citizens, except those engaged in “essential developmental and security” tasks, from leaving their homes, unless for procuring food and medical emergencies.

The coastal Danakali region, predominantly inhabited by Afar communities—cross-border pastoralists—was especially affected by border closures. Media reported that the government intercepted camel convoys bringing foodstuffs from Djibouti and Ethiopia, a key food supply for local Afar communities. The government has also confiscated Afari fishing boats, thereby preventing access to food and income.

In September, the government ignored its own restrictions on movement, its ban on public transport, and its school closures, by channeling thousands of school students to the infamous Sawa military camp where all secondary school students must complete their schooling and simultaneously undergo military training.

Positively, Eritrea took part in the Committee on the Elimination of Discrimination Against Women (CEDAW) review. Although a member of the United Nations Human Rights Council (HRC), it refused to cooperate with or grant access to the UN special rapporteur on the situation of human rights in Eritrea and publicly attacked her mandate.

Unlawful, Abusive Detentions

Mass roundups and prolonged arbitrary arrests and detentions without trial or appeal remain common.

Many detainees, including government officials and journalists arrested in 2001 after they questioned Isaias’s leadership, are held incommunicado. In June, a daughter of journalist Dawit Isaak told media he was alive, but without substantiating the assertion. Ciham Ali Abdu, daughter of a former information minister, has been held for seven years since her arrest age 15. Former finance minister and critic of the president, Berhane Abrehe, remains in incommunicado detention since September 2018.

Prisoners often do not know why they are being detained. Relatives are seldom informed of prisoners’ whereabouts, sometimes learning of their fate only when a body is returned.

Authorities hold detainees in inhumane conditions. Facilities are overcrowded and unsanitary, made worse by Covid-19 restrictions that denied many detainees vital food parcels and sanitary products their families would have provided. For months, the government ignored calls by international rights actors to release those unlawfully detained to decongest detention facilities in response to Covid-19.

Eritrea has long criminalized consensual homosexual conduct; the 2015 penal code mandates imprisonment for five to seven years.

Indefinite Military Conscription and Forced Labor

The government took no steps to reform the country’s national service system. It continued to conscript Eritreans, most men and unmarried women, indefinitely into military or civil service for low pay and with no say in their profession or work location. Conscripts are often subjected to inhuman and degrading punishment, including torture, without recourse. Conscientious objection is not recognized; it is punished. Discharge from national service is arbitrary and procedures opaque.

For secondary students, some under 18, conscription begins at Sawa. Students are under military command, are subjected to harsh military punishments and discipline, and female students have reported sexual harassment and exploitation. Dormitories are crowded and health facilities very limited.

The government continued to conscript youth, some perceived as seeking to evade conscription during mass round-ups.

No conscripts, including students, were released from Sawa during 2020, despite the risk of exposure to Covid-19. And, despite calls for reforms, including the separation of schooling from compulsory military training, in September the government again bused students to Sawa, forcibly channeling thousands of young people into national service.

The government assigns conscripts to military duties but many are assigned to civil service jobs or work on agricultural or construction projects. In February, the  Supreme Court of Canada held that the Canadian mining company, Nevsun, accused of using conscript forced labor at its Bisha mine could be sued in Canada for human rights abuses in Eritrea. In October, the parties announced they had agreed to a settlement in the case but the terms remained confidential.

The government continued to rely on poorly trained national service teachers, which affects quality of primary and secondary education, and teacher retention. Conscripted teachers have no say about where they will be assigned, the subjects they will teach, or the length of their assignment.

Some conscript pay was increased but it remains inadequate to support a family.

Freedom of Religion

The government “recognized” only four religious denominations: Sunni Islam, Eritrean Orthodox, Roman Catholicism, and Evangelical (Lutheran) churches.

Eritreans affiliated with “unrecognized” faiths have faced imprisonment and have often been forced to renounce their religion, including by being tortured. In September and October, two nongovernmental organizations reported the release of as many as 69 “non-recognized” Christians, some detained for over a decade—possibly due to fears of Covid-19 infection—on condition they signed property deeds to hold them liable for future behavior. But the government still arrested people because of religious practices, including during wedding celebrations.

None of the 52 Jehovah’s Witnesses long incarcerated in Mai Serwa have been released, including three jailed since 1994 because of their conscientious objections to military service.

Even “recognized” religions faced restrictions. A Catholic Church delegation led by the archbishop of Addis Ababa was refused entry at the Asmara airport and deported. The Orthodox patriarch deposed by the government in 2007 and expelled from the church in 2019 because of “heresy” remained under house arrest.

In November 2019, 21 Muslims were reportedly arrested in Mendafera and Adi Quala, including a local imam; the whereabouts of many remains unknown. Media reported that peaceful demonstrators arrested in 2017 and early 2018 for protesting the government takeover of Al Diaa Islamic school were released in August; officials of the school remain incarcerated.

In January, Finn Church Aid, one of the very few nongovernmental organizations based in Eritrea, ended its activities after the government suddenly stopped its teacher training project, which aimed to recruit teachers outside the national service system.

Refugees

Eritrea’s ongoing rights crisis continues to drive thousands of Eritreans into exile, with many children and youth escaping conscription.

In the first three months of 2020, 9,436 Eritreans fled to Ethiopia alone, a third of whom were children. In January, the Ethiopian government unofficially changed its asylum policy, which for years granted all Eritrean asylum seekers refugee status as a group, only registering some categories of new arrivals at the Eritrea border, excluding others, notably unaccompanied children.

Among those fleeing Eritrea were four football players participating in a tournament in Uganda in November 2019. Some footballers defected at tournaments in 2015 and 2009.

Israeli authorities continued to systematically deny the asylum claims of the roughly 32,000 Eritrean and Sudanese asylum seekers in the country. However, in April, Israel’s Supreme Court struck down a law that permitted the confiscation of a portion of their salaries.

Key International Actors

More than two years after the Eritrea and Ethiopia declared peace, their border remains demarcated and Ethiopia has not withdrawn from Badme, the Eritrean village that triggered the 1998 war. In 2019, Eritrea unilaterally closed the border. In March 2020, Ethiopia shut the border because of pandemic-related fears.

After having been sued by a European human rights organization and criticized by the European Parliament for funding the procurement of material for the construction of a road in Eritrea that employs conscript forced labor, the European Union announced it would fund “no more roads.” It also announced it would be conducting a review of its “dual-track” approach in Eritrea, which de-linked political and development policy with its development arm focused on job creation activities, and its political arm reportedly raising human rights issues. In contrast, a subsidiary of a state-owned Chinese company remains involved in building a 134-kilometer road.

In 2013, Human Rights Watch documented how a state-owned construction company, which regularly used forced conscript workers built part of the Bisha mine’s infrastructure.

Two mining companies that provide 20 percent of the country’s income are 60 percent  owned by Chinese firms, and 40 percent by the government.

The development of a massive 50 percent Australian company-owned potash development project, the Colluli potash project  in the Danakali region, moved ahead. In May, the special rapporteur on the human rights situation in Eritrea reported allegations that the military had been clearing local Afar communities off their land around Colluli since 2017.

The Global Partnership for Education, a global education donor, awarded a US$17.2 million grant to Eritrea, despite ongoing human rights abuses in the country’s education sector.

[7]

HUMAN RIGHTS WATCH

EGYPT: RAB’A KILLINGS LIKELY CRIMES

AGAINST HUMANITY

No Justice a Year Later for Series of Deadly Mass Attacks on Protesters

https://www.hrw.org/news/2014/08/12/egypt-raba-killings-likely-crimes-against-humanity

(Cairo) – The systematic and widespread killing of at least 1,150 demonstrators by Egyptian security forces in July and August 2013 probably amounts to crimes against humanity, Human Rights Watch said today in a report based on a year-long investigation. In the August 14 dispersal of the Rab’a al-Adawiya sit-in alone, security forces, following a plan that envisioned several thousand deaths, killed a minimum of 817 people and more likely at least 1,000.

The 188-page report, “All According to Plan: The Rab’a Massacre and Mass Killings of Protesters in Egypt,” documents the way the Egyptian police and army methodically opened fire with live ammunition on crowds of demonstrators opposed to the military’s July 3 ouster of Mohamed Morsy, Egypt’s first elected civilian president, at six demonstrations between July 5 and August 17, 2013. While there is also evidence that some protesters used firearms during several of these demonstrations, Human Rights Watch was able to confirm their use in only a few instances, which do not justify the grossly disproportionate and premeditated lethal attacks on overwhelmingly peaceful protesters.

“In Rab’a Square, Egyptian security forces carried out one of the world’s largest killings of demonstrators in a single day in recent history,” said Kenneth Roth, executive director of Human Rights Watch. “This wasn’t merely a case of excessive force or poor training. It was a violent crackdown planned at the highest levels of the Egyptian government. Many of the same officials are still in power in Egypt, and have a lot to answer for.”

Human Rights Watch released a video showing the events as they unfolded in Rab’a Square on August 14, including first-hand accounts by witnesses and victims.

The authorities have failed to hold even a single low-level police or army officer accountable for any of the killings, much less any official responsible for ordering them, and continue to brutally suppress dissent. In light of the continued impunity, an international investigation and prosecutions of those implicated are needed, Human Rights Watch said. States should further suspend military and law enforcement aid to Egypt until it adopts measures to end its serious rights violations.

Human Rights Watch interviewed more than 200 witnesses, including protesters, doctors, local residents, and independent journalists, visited each of the protest sites during or immediately after the attacks began, and reviewed physical evidence, hours of video footage, and statements by public officials. Human Rights Watch wrote to relevant Egyptian ministries soliciting the government’s perspective on these events, but received no responses.

The report includes a detailed examination of the planning and execution of the dispersal of the protest at Rab’a al-Adawiya Square, where from July 3 to August 14, tens of thousands of largely peaceful Morsy supporters, including women and children, held an open-ended sit-in demanding Morsy’s reinstatement. Human Rights Watch used satellite photographs from one night of the sit-in, August 2, to estimate that approximately 85,000 demonstrators were in the square that night.

On August 14, security forces attacked the Rab’a protest encampment from each of its main entrances, using armed personnel carriers (APCs), bulldozers, ground troops, and snipers. Security forces gave little to no effective warning and opened fire into large crowds, leaving no safe exit for nearly 12 hours. Security forces fired on makeshift medical facilities and positioned snipers to target whoever sought to enter or exit Rab’a hospital. Towards the end of the day, the central stage, field hospital, mosque, and first floor of Rab’a hospital were set ablaze, probably by security forces.

One protester, a businessman, described the scene:

They immediately fired tear gas and live fire. It was so intense; I can’t even describe it. It was not like the other times before, one or two at a time. It was raining bullets. I smelled the gas and immediately saw people being hit and falling down around me. I have no idea how many people were hit. We didn’t hear any warnings, nothing. It was like hell.

Human Rights Watch documented 817 people killed in the Rab’a dispersal alone. Given strong evidence of additional deaths compiled by Rab’a survivors and activists, additional bodies taken directly to hospitals and morgues without accurate record or known identity, and individuals still missing, it is likely that more than 1,000 were killed in Rab’a. Police detained more than 800 protesters from the sit-in, some of whom they beat, tortured, and, in several cases, summarily executed, six witnesses told Human Rights Watch.

EINDE STATEMENT HUMAN RIGHTS WATCH

[8]

TROUW

DE BURGEROORLOG IN TIGRAY BEGINT STEEDS MEER TE LIJKEN OP DE RWANDESE

GENOCIDE

23 MAART 2021

https://www.trouw.nl/verdieping/de-burgeroorlog-in-tigray-begint-steeds-meer-te-lijken-op-de-rwandese-genocide~bfbd8370/

Een jaar nadat de Ethiopische premier Abiy Ahmed de Nobelprijs voor de vrede ontving, wordt hij mede verantwoordelijk gehouden voor gruwelijke oorlogsmisdaden in de afvallige regio Tigray. ‘Hij kan zelfs medeplichtig zijn aan genocide.’

Enkele berichten uit de Ethiopische provincie Tigray waar al meer dan vier maanden een burgeroorlog woedt.

9 november 2020. Het stadje Humera aan de grens met Eritrea wordt met artillerievuur bestookt. Burgers zijn doelwit en slaan op de vlucht.

9 november 2020. In het plaatsje May Cadera worden circa 600 mensen met machetes en hakmessen op straat gedood.

19 november 2020. De stad Aksum wordt met mortiergranaten onder vuur genomen vanaf een heuvel. De bommen vallen op woonwijken.

28 november 2020. Woonwijken in de hoofdstad van Tigray, Mekele worden zwaar gebombardeerd door het Ethiopische leger: 27 doden en honderd gewonden.

28 en 29 november 2020. Honderden ongewapende burgers worden in Aksum standrechtelijk geëxecuteerd. De stad wordt door Eritrese troepen volledig geplunderd.

29 januari 2021. Het Ayder ziekenhuis in Mekele behandelde al 750 vrouwen die verkracht zijn door soldaten.

11 februari 2021. Het ziekenhuis in Adrigat heeft 74 slachtoffers van verkrachting behandeld.

4 – 7 maart 2021. Executies en verkrachtingen in Wukro door Eritrese en Ethiopische troepen. Zo zouden ook nonnen van het klooster van Wukro zijn verkracht.

7 maart 2021. In de stad Azeba openden Eritrese soldaten het vuur op bezoekers van de markt.

Deze nieuwsberichten en voorbeelden uit rapporten over Tigray, de noordelijke Ethiopische provincie waar een burgeroorlog woedt, zijn slechts een greep uit een veel groter aantal. Afzenders: Amnesty, Human Rights Watch, VN-mensenrechtenorganisaties, de Ethiopische Commissie voor Mensenrechten en ngo’s. De data zijn gebaseerd op getuigenverklaringen van overlevenden, berichten van buitenlandse hulpverleners ter plaatse, satellietbeelden en opgevangen communicatie tussen Eritrese en Ethiopische troepen in het gebied door Amerikaanse inlichtingendiensten.

Kwalificaties als misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden, etnische zuiveringen en zelfs genocide vallen. Vergelijkingen met de misdrijven in het voormalige Joegoslavië, zoals in Srebrenica, en de massamoord op de Tutsi’s in Rwanda, dringen zich op.

Het begint op 4 november vorig jaar als het Ethiopische leger de opstandige deelstaat Tigray binnenvalt. Tigray wordt geleid door de TPLF, de partij die Ethiopië 29 jaar met dictatoriale hand bestuurde maar in 2018 aan de kant werd geschoven. Abiy Ahmed werd de nieuwe premier van Ethiopië en beloofde de ramen en deuren van het land open te zetten. Vrijheden lonkten.

De TPLF trok zich terug op haar thuisbasis in Tigray en verzette zich tegen alle vernieuwingen van Abiy. Tigray stevende af op autonomie. In het federale land, met tien deelstaten en circa tachtig volken, was dit voor het centrale gezag in Addis Abeba onverteerbaar. Toen TPLF-milities in de herfst van vorig jaar ook nog eens een basis van het Ethiopische leger aanvielen in Tigray, was de maat vol. Abiy stuurde troepen om Tigray in het gareel te dwingen.

Wrede paradox

Vanuit het zuidoosten rukte het Ethiopische leger op. Vanuit het zuidwesten vielen zwaarbewapende milities uit de buurdeelstaat Amhara Tigray binnen. In het noorden trokken zeker veertien Eritrese divisies de grens met Tigray over. Abiy had net vrede gesloten met buurland Eritrea na bijna dertig jaar koude oorlog, waarvan de eerste jaren met bittere strijd en veel doden. Hij kreeg er de Nobelprijs voor de Vrede voor, eind 2019. Inmiddels zijn er aanhoudende berichten dat ook Somalische eenheden vanuit het oosten Tigrayese milities aanvallen.

Op 28 november vorig jaar riep Abiy al de totale overwinning uit. Tigray was weer onder controle, maar tot op de dag van vandaag worden er nog steeds hevige gevechten gemeld én gruwelijke misdrijven tegen de bevolking. Het internet- en telefoonverkeer liggen al maanden vrijwel plat om pottenkijkers buiten te houden. “Het is een paradox”, zegt Kjetil Tronvoll. “Premier Abiy Ahmed kreeg de Nobelprijs voor de Vrede, en ruim een jaar later worden onder zijn leiding oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid gepleegd. Abiy kan zelfs medeplichtig zijn aan genocide.”

Hoogleraar Tronvoll is directeur van het Noorse Oslo Analytica, dat onderzoek doet naar vrede en conflicten, en bestudeert de ontwikkelingen in Ethiopië en Eritrea al dertig jaar. Hij volgt de berichten over de vele wreedheden op de voet. Het geweld in Tigray karakteriseert Tronvoll nog steeds als een burgeroorlog, omdat Eritrese troepen aan de zijde van het Ethiopische leger vechten, en dat geldt ook voor de Somalische militairen. “Het is een hopeloze en uitzichtloze burgeroorlog geworden. Ethiopië krijgt Tigray niet alleen eronder en heeft hulp van buurlanden en deelstaat Amhara nodig.”

Ondanks al die buitenlandse en binnenlandse troepen bieden de TPLF-milities in het bergachtige Tigray nog steeds hevige weerstand. Ze zouden 250.000 strijders onder de wapenen hebben. “Abiy zit nu machteloos in de hoek bij deze oorlog”, zegt Tronvoll. De premier van Ethiopië heeft geen greep op de situatie in Tigray, waar vooral Eritrese soldaten zich te buiten lijken te gaan aan oorlogsmisdaden. Die troepen worden aangestuurd door de Eritrese president, Isaias Afwerki, een dictator in Noord-Koreaanse stijl. Beide landen ontkennen tot de dag van vandaag de betrokkenheid van Eritrese eenheden op Ethiopisch grondgebied. En Afwerki heeft een broertje dood aan mensenrechten en oorlogsrecht.

Etnische zuiveringen

“De burgeroorlog in Tigray begon als een politiek territoriaal conflict, maar krijgt nu steeds meer de trekken van een etnisch conflict”, zegt Thijs Bouwknegt, historicus bij het Niod en gespecialiseerd in massageweld in Afrika. Hij is een kenner van de genocide in Rwanda die ruim 26 jaar geleden plaats had. De vergelijking met Rwanda wordt steeds pregnanter in Tigray.

“Amnesty, Human Rights Watch, en zelfs de nieuwe minister van buitenlandse zaken van de Verenigde Staten, Anthony Blinken, spreken al van etnische zuiveringen die gaande zijn in Tigray.” Curieus genoeg is het etnisch zuiveren van een gebied geen internationaal misdrijf op zich. “Maar zo’n zuiveringsproces gaat wel vaak gepaard met massaal geweld, zoals nu in Tigray, dus kan er sprake zijn van internationale misdrijven, zoals vervolging, verdrijving en massamoord”, aldus Bouwknegt.

“Genocide kent min of meer dezelfde daden als misdrijven tegen de menselijkheid, maar bij volkerenmoord gaat het om grootschalig en systematisch geweld tegen de burgerbevolking, daarbij komt het discriminerende oogmerk om een bepaalde nationale, etnische, religieuze of raciale groep geheel of gedeeltelijk te vernietigen. We horen berichten dat Eritrese troepen orders hebben om te doden en plunderen in Tigray. Soldaten zouden volgens getuigen, die het overleefd hebben, vertellen dat ze dit doen omdat zij Tigrayers zijn”, aldus Tronvoll.

Hij is er inmiddels van overtuigd dat er volop oorlogsmisdaden worden gepleegd. “Er komt steeds meer bewijs in de vorm van verklaringen van getuigen en slachtoffers, foto’s en video’s van gruwelijkheden. Ook zijn er satellietbeelden.” In het internationale humanitaire recht gaat het daarbij om de schaal waarop de misdrijven tegen burgers zijn gepleegd, de systematische manier en hoe wijdverbreid. “Het moet aangestuurd worden van bovenaf. Volgens hem maken Eritrese en Ethiopische troepen zich hier schuldig aan, net als de milities uit Amhara.”

De TPLF-milities doen dat niet. Tronvoll: “Die gaan hun eigen bevolking niet uitmoorden”. Hoewel het bloedbad in May Cadera op 9 november vorig jaar toegeschreven wordt aan paramilitairen uit Tigray, die daar 600 Amhaarse gastarbeiders zouden hebben gedood met kapmessen.

Scala aan systematische gebeurtenissen

Tronvoll moet zien dat dit wordt vastgesteld. “Dat de TPLF dit heeft gedaan kwam pas naar buiten toen milities uit Amhara May Cadera hadden ingenomen, dus dit kan ook propaganda zijn”, zegt Tronvoll.

Een scala aan systematische gebeurtenissen versterkt het idee van uitroeiing van een volk in Tigray. Artsen zonder Grenzen meldde dat het zorgstelsel in Tigray is ingestort door ‘doelbewuste aanvallen, vernielen en plunderen van de meeste ziekenhuizen’. Ook het uithongeren van de bevol-king – twee derde heeft inmiddels ernstig tekort aan voedsel – wordt gezien als een vorm van genocide. Al maanden is Tigray grotendeels afgegrendeld van de buitenwereld. Hulporganisaties kunnen maar zeer beperkt hun werk doen, zoals voedsel leveren.

Dan zijn er nog de vele berichten over verkrachtingen van vrouwen tot zeer jonge meisjes. De Ethiopische minister van vrouwenzaken heeft daar haar zorg over uitgesproken. “Het zijn ernstige misdrijven, die als het gepaard gaat met straffeloosheid, wel degelijk verder kunnen escaleren als er niet tegen wordt opgetreden”, zegt Bouwknegt.

Proces van dehumanisering

Er zouden zelfs rapporten zijn van mannen die gedwongen worden om meisjes uit de eigen familie te verkrachten, anders worden ze gedood, meldde de Hoge Vertegenwoordiger van de Verenigde Naties tegen seksueel geweld in Conflicten, Pramilla Patten eerder al. Bouwknegt kent de verhalen ook. “Je zag dit ook in Rwanda, waar Tutsi-vaders of grootvaders hun dochters of kleindochters moesten verkrachten onder dwang van Hutu’s. Het is het demoraliseren en terroriseren van de burgerbevolking. Heel beangstigend en een proces van dehumanisering.”

Ondertussen duren al deze wreedheden onverminderd voort. Daarmee rijst de vraag: wie wordt hiervoor verantwoordelijk gehouden? Natuurlijk generaals, legercommandanten, soldaten, paramilitairen en burgermilities, maar de ogen zijn ook gericht op de politieke leiding.

“Juristen zullen stellen dat Abiy als minister-president eindverantwoordelijkheid draagt voor wat het leger doet. Hij moet er alles aan doen om excessief geweld en internationale misdrijven tegen burgers te voorkomen en in voorkomende gevallen de daders voor de rechter brengen”, zegt Bouwknegt.

Van alle bewijzen die al naar buiten zijn gekomen, meent Tronvoll dat de president van Eritrea, Afwerki, verantwoordelijk kan worden gehouden voor de misdaad der misdaden in Tigray: genocide.

Medeplichtig aan genocide

Potentieel is premier Abiy van Ethiopië medeplichtig aan genocide, denkt Tronvoll. “Als Abiy de Eritrese troepen om hulp heeft gevraagd in Tigray, hij bekend is met hun misdrijven daar en er niets tegen heeft ondernomen, dan helpt hij bij genocide en is Abiy medeplichtig.”

Uiteindelijk zal onderzoek moeten uitwijzen wat er werkelijk is gebeurd en op welke schaal. De druk op Ethiopië om dit toe te staan is hoog. Afgelopen donderdag kwam er een akkoord. De Hoge Vertegenwoordiger van de VN voor mensenrechten, Michelle Bachelet, gaat samen met de redelijk onafhankelijk opererende Ethiopische Mensenrechtencommissie onderzoek doen in Tigray naar de klachten over oorlogsmisdaden. Ethiopië heeft gezegd mee te werken. Als er bewijs wordt geleverd voor oorlogsmisdaden en/of genocide, dan ligt er een probleem met de vervolging van verdachten. Zo erkennen Ethiopië en Eritrea het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag niet. Dan kunnen rechtszaken alleen in Ethiopië worden gevoerd.

Dat de man van de prestigieuze Nobelprijs voor de Vrede, Abiy Ahmed, de eindverantwoordelijke voor wat er in Tigray gebeurt, voor de rechter zal moeten verschijnen voor misdrijven tegen de menselijkheid, oorlogsmisdrijven of genocide, lijkt vooralsnog niet erg waarschijnlijk.

EINDE ARTIKEL

[10]

ZIE NOOT 6

[11]

HUMAN RIGHTS WATCH

RWANDA

EVENTS OF 2020

https://www.hrw.org/world-report/2021/country-chapters/rwanda

The ruling Rwandan Patriotic Front (RPF) continued to target those perceived as a threat to the government during 2020. Several high-profile government critics were arrested or threatened. Authorities failed to conduct credible investigations into the suspicious death in police custody of well-known singer and activist, Kizito Mihigo, in February.

Arbitrary detention, ill-treatment, and torture in official and unofficial detention facilities continued. Fair trial standards were routinely flouted in many sensitive political cases, in which security-related charges are often used to prosecute prominent government critics.

Rwanda continued to host tens of thousands of refugees, mainly from neighboring countries, as well as several hundred asylum seekers transferred from Libya. In August, the government began implementing, with the United Nations refugee agency, the first organized voluntary repatriation of refugees from Rwanda to Burundi.

Political Space and Freedom of Expression

The arrest and detention of Paul Rusesabagina, a prominent critic of the RPF, which started as an enforced disappearance, raised grave concerns over his ability to receive a fair trial in Rwanda. Rusesabagina, who fled to Belgium in 1996 and is now a Belgian citizen, was living in the United States when he traveled from the US to Dubai, United Arab Emirates, on August 27. He was forcibly disappeared on or about the evening of August 27 until the Rwanda Investigation Bureau (RIB) announced it had Rusesabagina in custody in Kigali, Rwanda, on August 31. Rusesabagina’s family members were not able to speak with him until September 8, and it is disputed whether he was able to hire lawyers of his choosing. His trial was ongoing at time of writing.

On February 17, police announced that Kizito Mihigo had been found dead in his cell at the Remera Police Station in Kigali in an alleged suicide, four days after his arrest near the border with Burundi. Shortly before his death, he told Human Rights Watch that he was being threatened and told to provide false testimony against political opponents, and that he wanted to flee the country because he feared for his safety. Rwandan authorities issued a statement on February 26 concluding that Mihigo died by strangulation in a probable suicide, but failed to make details of the investigation public or meet standards expected for an investigation into a death in custody. In 2015, Mihigo had been sentenced to 10 years in prison on allegations including the formation of a criminal gang, conspiracy to murder, and conspiracy against the established government or the president, but was released in September 2018 after a presidential pardon.

On December 27, 2019, the Rwandan Court of Appeal upheld the conviction of two former military officials, although the court reduced their sentences to 15 years each. Col. Tom Byabagamba and retired Brig. Gen. Frank Rusagara were sentenced to 21 and 20 years in prison respectively by the Military High Court of Kanombe in 2016, on charges including inciting insurrection and tarnishing the government’s image.

Prosecutors accused them of criticizing the government. The Court of Appeal failed to investigate allegations of torture and witness tampering made during the trial. After Byabagamba and Rusagara’s lawyers filed an application with the East African Court of Justice in February, new charges were brought against Byabagamba, who was then accused of attempting to bribe his way out of prison. Between April 15 and 17, 2020, three people connected to Byabagamba were arrested and accused of helping him escape. Two were released in April, and the third was released in July.

Throughout the year, the RIB carried out house searches, seized property, including electronic equipment, and repeatedly called in for questioning Victoire Ingabire, the former president of the FDU-Inkingi opposition party who formed a new party, the Dalfa-Umurinzi, in November 2019. In a trial concluded on January 23, 2020, seven members of Ingabire’s party were convicted of charges including complicity in forming or joining an irregular armed force, and handed sentences ranging from seven to ten years’ imprisonment.

Three others—Théophile Ntirutwa, Venant Abayisenga, and Léonille Gasengayire—were acquitted of all charges and released. After their release, they gave video interviews to local YouTube channels detailing their pretrial detention and alleging ill-treatment and torture, including in Kwa Gacinya, an unofficial detention facility in the Gikondo neighborhood of Kigali, and in Mageragere and Nyanza prisons.

Abayisenga was reported missing in June, and is feared forcibly disappeared, after going out to buy phone credit. Ntirutwa was rearrested following an attack at his shop in Rwamagana District on May 11. On May 18, Ntirutwa and three others at his shop at the time of the attack were charged with offenses including murder, theft, and “spreading false information with intent to create a hostile international opinion against the Rwandan State.” At time of writing, they were awaiting trial.

Freedom of Media

State interference and intimidation have forced many civil society actors and journalists to stop working on sensitive political or human rights issues. Most print and broadcast media continued to be heavily dominated by pro-government views. Independent civil society organizations are very weak, and few document and expose human rights violations by state agents.

In March, four bloggers who reported on alleged rapes by security forces and negative impacts of government directives to counter the spread of Covid-19 on vulnerable populations were arrested in circumstances that appeared retaliatory. In the months prior to their arrest, they also shared testimonies about a long-standing dispute with authorities over land evictions in Bannyahe, a poor neighborhood of Kigali.

On April 8, RIB and police agents arrested Valentin Muhirwa and David Byiringiro, two bloggers with Afrimax TV, in Kangondo II, a neighborhood of Kigali. Two residents said the bloggers had requested permission from the local leader to distribute food and goods after hearing about the population’s struggles, but RIB and police agents arrested the men, accusing them of violating government directives and organizing an unauthorized distribution.

On April 12, RIB tweeted confirmation of the arrest of Théoneste Nsengimana, the owner of Umubavu TV, for alleged fraud. RIB accused him of promising 20,000 Rwandan Francs (US$21) to people to say they were receiving assistance from abroad.

The Rwanda Media Commission said in a statement on April 13 that none of the detained bloggers were arrested in retaliation for their work and that online bloggers, such as those using YouTube, are not journalists and are “not authorized to interview the population.” Muhirwa and Byiringiro were released in April. Nsengimana, released in May, was awaiting trial at time of writing.

On April 15, Dieudonné Niyonsenga, also known as Cyuma Hassan, the owner of Ishema TV, was arrested with his driver, Fidèle Komezusenge. RIB accused Niyonsenga of violating the lockdown measures and giving Komezusenge an unauthorized press pass. According to the Committee to Protect Journalists, they were charged with forgery and claiming to be journalists. Their trial was ongoing at time of writing.

Arbitrary Detention of Street Children

Transit centers in Rwanda are governed by a 2017 law establishing the National Rehabilitation Service, which states that anyone exhibiting “deviant behaviors” can be held for up to two months, without any other further legal justification or oversight. In January 2020, Human Rights Watch found that the new legislation provides cover for the police to continue to round up and arbitrarily detain children in deplorable and degrading conditions at Gikondo Transit Center. In February, the UN Committee on the Rights of the Child called for a halt to arbitrary detention of children in transit centers in Rwanda, for investigations into allegations of ill-treatment—including beatings—and for amendments to the legal framework that regularizes this abuse.

Covid-19

Rwandan authorities reacted swiftly and aggressively to the threat of the global Covid-19 pandemic. Police arrested over 70,000 people for infractions related to the measures introduced in March to prevent the spread of Covid-19, including a curfew, the closure of bars of restaurants, and restrictions on movement. Authorities accused people of violating the measures and detained people in stadiums without due process or legal authority. Schools were closed for at least six months, starting in March, due to the pandemic, affecting about 3.4 million children.

International Justice

The arrest of Félicien Kabuga, one of the alleged masterminds of the Rwandan genocide, in France in May marked a major step toward justice for genocide victims and survivors. Kabuga is charged by an international war crimes court with genocide and related crimes during the 1994 genocide, and was living in France under a false identity at the time of his arrest.

Kabuga had evaded arrest since 1997, when he was first indicted by prosecutors with the International Criminal Tribunal for Rwanda (ICTR). On September 30, 2020, a French court ordered Kabuga’s transfer to the International Residual Mechanism for Criminal Tribunals (IRMCT), which was established to handle the outstanding functions of the ICTR and the International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia as those tribunals closed. The mechanism has branches in Arusha, Tanzania, and The Hague, the Netherlands.

In May, the IRMCT announced that the remains of another high profile genocide suspect— Augustin Bizimana, the minister of defense at the time of the killings—were identified in a grave in Pointe-Noire, Republic of Congo. He is thought to have died around August 2000. In 1998, the ICTR indicted Bizimana on 13 counts of genocide and other related crimes.

In August 2020, Rwandan judicial authorities issued an international arrest warrant against Aloys Ntiwiragabo, the former head of military intelligence during the genocide, after media revealed in July that he was hiding in France. France opened a probe into alleged crimes against humanity by Ntiwiragabo after his whereabouts were revealed. Ntiwiragabo had previously been the subject of arrest warrants, including by the ICTR.

EINDE STATEMENT HUMAN RIGHTS WATCH

[12]

DOORBRAAK.EU

”ZORGVULDIGE” PROCEDURE LEIDT TOT

DEPORTATIE EN DOOD VAN AFGHAANSE VLUCHTELING

“Zorgvuldige” procedure leidt tot deportatie en dood van Afghaanse vluchteling

Weer heeft het Nederlandse vluchtelingenbeleid een slachtoffer geëist. De Afghaanse vluchteling Nezam Azimi, die door de overheid in 2006 werd uitgezet, blijkt in de Afghaanse hoofdstad Kabul te zijn vermoord door de Taliban, na eerst te zijn ontvoerd en gemarteld.

Azimi had in 2001 in Nederland asiel aangevraagd, omdat hij zich verzette tegen de onderdrukking van vrouwen door de Taliban en daardoor problemen had gekregen met de moslimfundamentalisten. Zijn leven liep gevaar en hij moest vluchten. Maar zijn asielaanvraag werd afgewezen. Tijdens zijn jarenlange verblijf in Maastricht zette hij zich in voor de steungroep Vluchtalarm Maastricht en voor Amnesty International. Nadat hij uitgeprocedeerd raakte, vroeg Gerd Leers, de toenmalige burgemeester van Maastricht en de huidige minister van Immigratie en Asiel, aan de toenmalige minister van Vreemdelingenzaken Rita Verdonk om Azimi alsnog verblijfsrecht te geven. Tevergeefs, want ijzeren Rita, die later “getraumatiseerd” bleek door haar eigen misdaden, bleef bij haar besluit en stuurde Azimi de dood in.

“Nu is precies gebeurd waar wij altijd bang voor zijn geweest”, laat Paul Rutten van Vluchtalarm Maastricht weten. Azimi hield zich de afgelopen jaren in Afghanistan schuil voor de Taliban, die hem zochten. Omdat hij werk nodig had, kon hij niet langer meer ondergronds door het leven gaan. Zo werd hij ontdekt door de Taliban. De Nederlandse overheid is mede schuldig aan zijn dood, omdat men keihard weigerde om hem bescherming te bieden.

Leers zegt de dood van Azimi te betreuren. Maar als verantwoordelijk minister deporteert hij dag in dag uit vluchtelingen naar landen vol geweld en armoede. Daar maalt hij niet om. Zo biedt hij het Afghaanse meisje Sahar, die al 10 jaar in Nederland leeft, maar al te graag een enkele reis richting boerka aan. Ook de dood van Azimi rechtvaardigt de minister met de bekende mantra “regels zijn regels”. Hij wijst er namelijk op dat “de procedure destijds zorgvuldig was”. Met andere woorden: minister Leers van nu vindt dat burgemeester Leers van toen onzinnig bezig was toen hij met een brief aan Verdonk probeerde om Azimi in Nederland te houden.

Harry Westerink

[13]

UITGEZETTE ASIELZOEKER IN BAHREIN TOT LEVENSLANG VEROORDEELD/HARBERS, WAT ZIJT

GIJ VOOR EEN VENT

ASTRID ESSED

17 MAART 2019

Uitgezette asielzoeker in Bahrein tot levenslang veroordeeld/Harbers, wat zijt gij voor een vent!

[14]

ASTRID ESSED OVER DE WE ARE HERE GROEP AMSTERDAM

We are Here/Open brief van Khalid Jone, voormalig woordvoerder We are Here aan burgemeester Halsema, alias Falsema, over haar kraakmaatregelen

Burgemeester Halsema en We are Here/Wel degelijk illegalenjacht, mevrouw Halsema

We are Here in Amstelveen/Reacties op Amstelveens Nieuws

We are Here kraakt pand in Amstelveen/Ongoing story/Haatzaai campagne Forum voor Democratie/Discussie

We Are Here Vluchtelingen Rudolf Dieselstraat/Vervolg van een tragedie/Strijd gaat door!

We are here vluchtelingen/Verdreven uit Vluchtacademie/Het gesol/Misdadig in een woord

We are here vluchtelingen/Verdreven uit Vluchtacademie/Het gesol/Reacties op AT5

EINDE NOTEN

[36]

NU.NLALLE CORONACIJFERS GAAN DE GOEDE KANT OP1 JUNI 2021
https://www.nu.nl/coronavirus/6136848/alle-coronacijfers-gaan-de-goede-kant-op.html

Alle coronacijfers gaan de goede kant op, blijkt uit de wekelijkse update van het RIVM. Het aantal coronapatiënten dat werd opgenomen in een ziekenhuis, was in de afgelopen week 43 procent kleiner dan de week ervoor. Ook het aantal intensivecareopnames daalde met eenzelfde percentage. Ten slotte daalde het aantal gemelde besmettingen met 18 procent.

Het is de tweede forse daling op rij. Bij de vorige wekelijkse update meldde het RIVM al een daling van 32 procent van de hoeveelheid ziekenhuisopnames, terwijl 23 procent minder ic-opnames werden gemeld. Het aantal besmettingen zakte toen van 35.000 naar 25.000, terwijl in de afgelopen zeven dagen 20.000 positieve testen werden gemeld.

In totaal werden de afgelopen zeven dagen 553 opnames gemeld, waarvan 112 patiënten doorverwezen werden naar de ic’s. Tussen 18 en 25 mei ging het om respectievelijk 940 en 196 opnames. Volgens het RIVM worden de resultaten van de vaccinatiecampagne steeds zichtbaarder.

Een andere positieve statistiek waar het instituut over schrijft is de hoeveelheid besmettelijke personen in Nederland. Dat daalde naar 73.984, het kleinste aantal sinds december. Het is tevens voor het eerst dit jaar dat dit aantal onder de 100.000 daalt.

Het enige cijfer dat geen forse daling meemaakte, maar ook niet steeg, is het reproductiegetal. Dat bleef ongewijzigd op 0,82. Dat houdt in dat een groep van 100 Nederlanders momenteel 82 anderen besmet en het virus terrein verliest.

Het RIVM concludeert dat de druk op de ziekenhuizen gestaag afneemt. Om ervoor te zorgen dat het aantal ziekenhuisopnames blijft dalen, is het volgens het instituut van belang dat iedereen zich aan de coronamaatregelen blijft houden.

EINDE BERICHT
[37]

ZIE NOTEN 10 T/M 12

[38]

ZIE NOTEN 18 T/M 22

[39]

ZIE NOTEN 13 T/M 15

[40]

Inleidend statement minister-president Mark Rutte

Goedenavond, Hugo de Jonge en ik hebben op deze plek meerdere keren de hoop en verwachting uitgesproken dat we op weg waren naar een mooie zomer. En die verwachting komt gelukkig uit. Iedereen heeft kunnen zien hoe alle coronacijfers de laatste weken in snel tempo de goede kant op gingen. Hoe het aantal besmettingen hard daalde en vooral hoe de druk op de zorg flink is afgenomen. En gelukkig maar, want dat geeft ruimte voor alle uitgestelde operaties en hopelijk ook wat rust voor al die mensen in de zorg die heel moe zijn na meer dan een jaar topprestaties leveren.”

…..

…..

”Maar dit is wel een bijzonder moment. Want hoe vaak hebben wij hier niet gestaan om te vertellen wat er allemaal niet kon? Nu zijn we gelukkig weer in de fase dat de nadruk ligt op wat er wel kan.”

RIJKSOVERHEID

LETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENT RUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[41]

Ik noem als voorbeeld ”strand en parkgekkies” [de drukte op stranden en in parken, illegale feesten, steeds minder mensen, die zich aan de 1,5 meter hielden [9], niet zelden gebrek aan handhaving  of onduidelijkheid daarin [10], kortom, voorwaarden om het aantal besmettingen snel te laten stijgen”
PERSMOMENT RUTTE/IS RUTTE EEN GEVAARLIJKE GEK?
ASTRID ESSED28 OCTOBER 2020′
https://www.astridessed.nl/persmoment-rutte-is-rutte-een-gevaarlijke-gek/

[42]

”POLITIEKE STUPIDITEITEn ondanks het feit, dat mensen steeds openlijker lak hadden aan de regels en waarschuwingen voor een Tweede Coronagolf [14] bleef het kabinet, Rutte voorop, maar laks en wist men niet beter te doen dan pappen en nathouden:Weliswaar bleven discotheken en nachtclubs dicht en bleven grote evenementen verboden [15], maar regende het ”adviezen;”Een ”advies” om niet naar een risicoland te gaanEen ”advies” om zich bij terugkomst te laten testenEen ”advies” om bij een positieve test in quarantaine te gaan. [16]En ondanks het feit, dat GGD’s de noodklok luidden, omdat mensen vaak niet in quarantaine gingen [17]Dat het bekend was, dat mensen doodleuk bleven doorwerken met klachten [18]Ondanks al deze feiten bleven Rutte en co maar halfslachtig, wilden niets verplicht stellen [19], waardoor het voorspelde werd waargemaakt:Het aantal besmettingen nam toe en de Tweede Golf werd een feit. [20]”

PERSMOMENT RUTTE/IS RUTTE EEN GEVAARLIJKE GEK?
ASTRID ESSED28 OCTOBER 2020′
https://www.astridessed.nl/persmoment-rutte-is-rutte-een-gevaarlijke-gek/

[43]

NOTEN 29 T/M 33

[44]

”Nu straks de wettelijke mondkapjesplicht verdwijnt, wordt het des te belangrijker dat mensen zelf goede afspraken maken op de plaatsen waar ze werken en leven, over het dragen van die dingen. Ze kunnen afspraken maken over gedragswijzen waarbij ze elkaar tegen onnodige besmettingen, ziekte en dood helpen beschermen. Het is overduidelijk dat we, wat die bescherming betreft, op geen kabinet en overheid echt kunnen rekenen”
CRIMINEEL CORONABELEID, VALS GEVOEL VAN VEILIGHEIDPETER STORM16 JUNI 2021
https://www.peterstormt.nl/2021/06/16/crimineel-coronabeleid-vals-gevoel-van-veiligheid/

[45]

LEEUWARDER COURANT
KAMER BESPREEKT CORONAMAATREGELEN EN SPIJTBETUIGING GRAPPERHAUS2 SEPTEMBER 2020

https://www.lc.nl/binnenland/Kamer-bespreekt-coronamaatregelen-en-spijtbetuiging-Grapperhaus-25978945.html?harvest_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.nl%2F

Het coronavirus staat woensdag de hele dag centraal in de Tweede Kamer. Een eerste debat gaat over de wet voor de corona-app, het tweede over de maatregelen om het virus in te dammen. Tijdens dat laatste debat wil de Kamer ook minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) aan de tand voelen over zijn bruiloft waar gasten de coronaregels overtraden.

De Kamer bespreekt in de ochtend het voorstel voor een tijdelijke wet die een juridische grondslag moet geven aan de CoronaMelder. Deze app moet mensen waarschuwen die in de nabijheid van een besmet persoon zijn geweest. De Jonge heeft het wetsvoorstel eerder aangepast na onder meer stevige kritiek van de Autoriteit Persoonsgegevens. Wanneer de app landelijk wordt ingevoerd is nog niet duidelijk.

In de middag en avond debatteert de Tweede Kamer over de aanpak van de coronacrisis. De situatie is niet alarmerend, zei premier mark Rutte dinsdag op een persconferentie. De regio krijgt een steeds grotere rol in de aanpak van het virus. In de Kamer leven vragen over het testbeleid. Omdat zoveel mensen testen, roept het kabinet mensen op alleen te testen bij klachten.

De Kamer wil ook dat minister Grapperhaus zich tijdens het debat komt verantwoorden. Hij bood vorige vorige week zijn excuses aan, nadat beelden van de bruiloft waren opgedoken. De minister zei de halve dag bezig te zijn geweest mensen op de coronaregels te wijzen, maar erkende dat er niet altijd voldoende afstand werd gehouden. Sommige partijen in de Kamer twijfelen aan de geloofwaardigheid van de minister.

EINDE ARTIKEL

NOSNIEUWE FOTO’S VAN GRAPPERHAUS, DIE CORONAREGELS OVERTREEDT2 SEPTEMBER 2020
https://nos.nl/artikel/2346380-nieuwe-foto-s-van-grapperhaus-die-coronaregels-overtreedt.html

TEKST

Er zijn opnieuw foto’s gepubliceerd van de bruiloft van minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). Daarop is te zien dat de minister meer coronaregels overtreedt dan enkel de anderhalvemetermaatregel. SBS Shownieuws toonde gisteravond foto’s waarop de minister onder meer een hand lijkt te geven en zijn schoonmoeder omarmt.

Vorige week donderdag raakte Grapperhaus in opspraak door beelden die werden verspreid van zijn bruiloft. Daarop was te zien dat hijzelf en ook zijn gasten zich niet hielden aan de anderhalvemeterregel op de trappen van het stadhuis in Bloemendaal.

‘Niks toe te voegen’ aan eerdere verklaring

De minister bood zijn excuses aan en voegde daaraan toe dat hij vóór en tijdens de huwelijksdag de mensen er voortdurend op heeft gewezen dat ze afstand moeten houden als ze niet tot hetzelfde huishouden horen en dat ze ook de andere coronaregels moeten respecteren.

Shownieuws vroeg Grapperhaus om een reactie op de recentste foto’s, waarop hij dus meerdere regels lijkt te overtreden. Via een woordvoerder laat hij weten “niks toe te voegen” aan zijn eerdere verklaring.

De foto’s van de bruiloft van Grapperhaus leidden tot verontwaardiging, omdat hij als justitieminister het gezicht is van de handhaving van de coronamaatregelen. Zo besloten boa’s na de misstap van Grapperhaus de afgelopen dagen minder boetes uit te delen. Vandaag wil de Kamer de minister ondervragen over zijn bruiloft.

Premier Rutte erkende vorige week dat er dingen fout zijn gegaan op het huwelijk, maar hij vond niet dat de geloofwaardigheid van de minister op het spel stond.

Volgens politiek verslaggever Wilco Boom maakt de publicatie van de nieuwe foto’s de positie van Grapperhaus er niet beter op. Tot nu toe waren de coalitiepartijen en de linkse oppositie “niet uit op het politieke hoofd van de minister”, zei hij in het NOS Radio 1 Journaal. “Hij heeft best wat krediet in de Kamer. In tegenstelling tot zijn voorgangers heeft hij niet heel veel problemen op zijn ministerie veroorzaakt. Het wordt nu moeilijker om hem op zijn plek te houden.”

Fotograaf Ferry de Kok heeft nog veel meer foto’s van Grapperhaus die gepubliceerd gaan worden, vertelde hij vanochtend in de ochtendshow van Radio 538. “Ik heb nog honderden foto’s liggen, er komen nog wel een paar naar buiten.” Op die foto’s zijn ook dingen te zien die nog niet naar buiten zijn gekomen, vertelt hij. “Wel allemaal een beetje in dezelfde trant als de vorige foto’s.”

De Kok ging afgelopen weekend naar de bruiloft in Bloemendaal om foto’s van Grapperhaus en zijn vrouw te maken. “Toen zag ik opeens de hele groep naar buiten komen. Ik zag aanwezigen op schouders slaan, handjes geven: dat moest ik vastleggen. Ze stonden de hele tijd bij elkaar, het was niet maar één momentje. Ook op het terras bij het afgehuurde restaurant stonden ze de hele tijd bij elkaar. Als je de foto’s ziet, denk je niet dat het coronatijd is.”

De Kok publiceert bewust niet alle foto’s in één keer. “Als ik dat doe, verdien ik maar één keer wat.”

EINDE NOS ARTIKEL

NOSVAN ARK OVER HANDEN SCHUDDEN KONING: IEDEREEN MOET ZICHAAN 1.5 METER HOUDEN
https://nos.nl/artikel/2385594-van-ark-over-handen-schudden-koning-iedereen-moet-zich-aan-1-5-meter-houden

Koning Willem-Alexander heeft gisteren bij een bezoek aan een Haagse straat te weinig afstand gehouden en handen geschud met omstanders. Demissionair minister Van Ark voor Medische Zorg zegt dat iedereen zich voorlopig aan de anderhalvemetermaatregel moet houden, ook de koning.

Kort voor de EK-wedstrijd Nederland-Oostenrijk bezocht Willem-Alexander de Marktweg in Den Haag, die onlangs werd uitgeroepen tot mooiste Oranjestraat van Nederland. Samen met burgemeester Van Zanen werd hij rondgeleid door de initiatiefnemers van de oranje versieringen in de straat in de wijk Transvaal.

Volgens een woordvoerder van Van Zanen trok het bezoek van de koning veel meer mensen dan verwacht en was het daardoor niet mogelijk om afstand te houden. “Iedereen heeft geprobeerd om afstand te houden, maar dat is mede door de toestroom niet gelukt.”

Het bezoek van de koning en burgemeester is minutieus voorbereid, zegt de woordvoerder. “Om de drukte in te schatten is de Marktweg afgelopen zondag al bezocht, een uur voor de wedstrijd Nederland-Oekraïne. Toen was het echt rustiger.”

Volgens de woordvoerder is voor het bezoek afgesproken de coronamaatregelen zoveel mogelijk in acht te nemen, “zoals bij elk bezoek”. Of hierbij specifiek over het schudden van handen is gesproken, kan hij niet zeggen.

Demissionair minister Van Ark zegt naar aanleiding van de beelden dat de afstandsregels niet voor niets zijn afgesproken. “Ik denk dat het uit enthousiasme gebeurde. Maar dit is wat mij betreft een goede aanleiding om toch weer even met elkaar te zeggen: we moeten ons aan die anderhalve meter houden.”

Volgens Van Ark moet iedereen het goede voorbeeld geven met de coronaregels en elkaar erop aanspreken. “Soms gaat het mis, dan lukt het niet, maar de basis is dat we ons allemaal aan de regels houden.”

n oktober was er kritiek op de koning omdat hij met zijn gezin naar Griekenland op vakantie ging, terwijl het reizen op dat moment werd ontraden. Hij brak de reis af, enkele uren nadat hij was geland. Eerder, in augustus toen reizen naar Griekenland nog kon, was er ophef over een foto van het koninklijk paar met een restauranteigenaar op Milos. De drie stonden dicht bij elkaar.

EINDE NOS BERICHT

[26]
MEER DAN 500 000 CORONADODEN IN BRAZILIE

https://www.msn.com/nl-nl/nieuws/Binnenland/meer-dan-500-000-coronadoden-in-brazili%C3%AB/ar-AALczNi?li=BB13YidB

In Brazilië is de 500.000ste dode door het coronavirus geteld. In de afgelopen 24 uur kwamen er 2301 doden bij, waardoor het land door de trieste grens ging. En verder in dit liveblog: in ons land zijn gisteren 713 nieuwe coronabesmettingen gemeld.EINDE BERICHTBBCCOVID: BRAZIL HITS 500 000 DEATHS AMID ”CRITICAL” SITUATIONhttps://www.bbc.com/news/world-latin-america-57541794

The number of deaths related to Covid-19 has passed 500,000 in Brazil, the second-highest in the world, as experts say the outbreak could worsen amid slow vaccination and the start of winter.

The virus continues to spread as President Jair Bolsonaro refuses to back measures like social distancing.

The health institute Fiocruz says the situation is “critical”. Only 11% of adults are fully vaccinated.

Tens of thousands of Brazilians joined anti-government protests on Saturday.

President Bolsonaro has been heavily criticised for not implementing a co-ordinated national response and for his scepticism toward vaccines, lockdowns and mask-wearing requirements, which he has sought to loosen.

• Covid – what’s gone wrong in Brazil?
• Why are so many babies dying of Covid-19 in Brazil?
• What happened when a whole town got Covid jabs?

The country has reported, on average, 70,000 cases and 2,000 deaths daily in the past week. Most of the new infections and deaths were among people aged 20-59, Fiocruz said, warning that the start of winter in the southern hemisphere, next week, could result in more infections.

Despite this, governors and mayors have already relaxed the restrictions imposed to curb the spread of the virus. In many cities, restaurants, bars and shops have reopened while many people in the streets do not wear face masks or follow social distancing.

“People in Brazil are tired and they normalise death now so I think we still have a long way to go,” Dr Natalia Pasternak Taschner, a microbiologist at the Question of Science Institute, told the BBC.

“If we’re not successful in changing the behaviour of people and if we don’t have campaigns for mask wearing, social distancing and vaccinations coming directly from the central government we’re not going to be able to control it.”

On Saturday, protests against President Bolsonaro were held in cities across the country, with demonstrators accusing him of delaying the purchase of vaccines while prioritising unproven treatments, such as hydroxychloroquine.

In rallies in Rio de Janeiro, Brasília and elsewhere, furious Brazilians carried banners with slogans like “Bolsonaro must go” or simply “500,000”.

“His position on Covid and his denialism are absurd. He has abandoned reality and common sense. There is no explaining this, it is surreal,” Robert Almeida, a 50-year-old marching in Rio, told AFP.

Protester Denise Azevedo told Reuters: “Herd immunity won’t do any good. The only immunity you can get is with the vaccine. There is no early treatment. I have lost many friends, almost lost a cousin… people are orphans, fatherless, motherless, and childless.”

The outbreak in Brazil has been fuelled by more transmissible variants of the virus, including the one first identified in the Amazon region and now known as Gamma. The rate of occupancy of intensive care unit beds remains at or above 80% in most states, while cities struggle with short supplies of vaccines.

A parliamentary inquiry at the Brazilian Senate is looking into President Bolsonaro’s handling of the pandemic. The opposition accuses him of delaying vaccine orders for political reasons, as he has consistently played down the severity of the pandemic.

But the president, whose popularity has plummeted, says he has done all he can to buy vaccines from several countries. He also insists the impact of lockdowns on the economy would be worse than the virus, a position shared by his supporters.

President Bolsonaro has not commented on the 500,000 deaths. On Twitter, Health Minister Marcelo Queiroga expressed solidarity with the “fathers, mothers, friends and relatives” of those who had died.

Only the US has reported more total deaths related to Covid-19.
EINDE BERICHT

[27]

”Er zijn in Nederland twee nieuwe varianten van het coronavirus gevonden die beide hun oorsprong in Brazilië hebben. Het gaat om de gammavarianten P1 en P2. De gammavariant P1 werd vooral gevonden bij uitbraken in- en om Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse staat Amazonas. Er is bij deze variant nog geen duidelijkheid of de ziekte anders verloopt. De variant heeft onder andere drie veranderingen in het Spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus, die als zorgelijk worden beschouwd. Deze drie veranderingen zijn vrijwel identiek aan de veranderingen in de bètavariant (Zuid-Afrika). Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Dit wordt momenteel (inter)nationaal onderzocht.
De gammavariant P2 is een variant die breed verspreid in Brazilië voorkomt. Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Ook bij deze variant is nog veel onduidelijk over de manier waarop de ziekte verloopt. ”
RIVMVARIANTEN VAN HET CORONAVIRUS SARS -COV-2
https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus/varianten

Varianten van het coronavirus SARS-CoV-2

Wijzigingsdatum 18-06-2021 | 20:32

Als een virus zich vermenigvuldigt, kan het steeds een heel klein beetje veranderen. Meestal is die verandering (of mutatie) zo klein dat het bijna geen invloed heeft op hoe ziek je wordt en hoe het virus zich verspreidt. Soms zorgt een verandering er wel voor dat een virus zich anders gedraagt en bijvoorbeeld makkelijker verspreidt. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  houdt veranderingen in het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2 en de gevolgen ervan goed in de gaten.

Van virussen is bekend dat ze vaak veranderen. Van het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2 zijn al duizenden varianten. In het laboratorium onderzoekt het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  welke varianten er in Nederland zijn en wat dat betekent voor de verspreiding in Nederland. Dit noemen we kiemsurveillance . Het is vooral belangrijk om te weten of de varianten die rondgaan ook nieuwe eigenschappen hebben die extra risico’s met zich meebrengen. Bijvoorbeeld omdat ze makkelijker overgedragen worden, omdat mensen er zieker van worden, of omdat de virusvarianten minder goed op vaccinatie reageren. 

Varianten in Nederland

Er zijn vele varianten van het coronavirus SARS-CoV-2 die wereldwijd circuleren en een aantal daarvan wordt verder gevolgd en onderzocht. De WHO en het ECDC European Centre for Disease Prevention and Control  publiceren wekelijks overzichten met zorgelijke varianten (Variants of Concern) en  ‘interessante’ varianten (Variants of Interest). Deze varianten worden zorgvuldig gevolgd en in kaart gebracht vanwege hun (mogelijke) risicovolle kenmerken en mate van verspreiding. Het RIVM volgt de WHO en het ECDC hierin. Ook volgen we via de nationale Kiemsurveillance samen met laboratoria in Nederland, de in Nederland aanwezige varianten van het coronavirus SARS-CoV-2.

Ook in Nederland wordt onderzoek gedaan naar varianten van het virus. Het RIVM is eind 2020 gestart met de kiemsurveillance waarbij wekelijk steekproefsgewijs monsters worden onderzocht. Dat begon met tientallen monsters per week. Er zijn steeds meer laboratoria gaan meedoen en inmiddels analyseert het RIVM wekelijks ten minste 1500 monsters, waarvan zo’n 1000 uit de willekeurige steekproeven van de kiemsurveillance. 

In onderstaande tabel staan de resultaten uit de kiemsurveillance voor de VOC en VOI van WHO en ECDC. Het totaal aantal onderzochte monsters in de kiemsurveillance omvat naast de varianten in deze tabel alle andere varianten. Het gaat hierbij om de monsters die succesvol zijn geanalyseerd. De monsters die niet succesvol zijn geanalyseerd, staan niet in deze tabel.

Weeknummer	Totaal	2021/21	2021/20	2021/19	2021/18	2021/17	2021/16	2021/15	2021/14	2020/49 t/m 2021/13
Aantal onderzochte monsters	25930	610	1148	1540	1591	1686	1516	1620	1507	15322
Alfa, B.1.1.7 (Verenigd Koninkrijk)	20938	591	1102	1492	1541	1637	1457	1565	1437	10116
Alfa B1.1.7 met E484K mutatie	42	2	5	4	2	4	7	6	2	10
Bèta, B.1.351 (Zuid-Afrika)	433	2	3	4	11	8	18	19	27	341
Gamma, P.1 (Brazilië)	289	8	31	30	32	27	27	21	23	90
Delta, B.1.617.2 (India)	27	7	6	6	1	5	1	1	0	0
Kappa, B.1.617.1 (India)	3	0	0	0	0	0	0	1	2	0
Èta, B.1.525 + E484K + F888L	31	0	0	1	0	1	4	1	2	22
B.1.620	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0
B.1.621 (Colombia)	13	0	2	3	3	1	2	1	1	0
Epsilon, B.1.427/4.29 (Californië)	4	0	0	0	0	0	0	0	0	4
Thèta P.3 (Filipijnen)	4	0	0	0	0	0	0	0	0	4
B.1.616 (Frankrijk)	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Download uitgebreide tabel

* De aantallen van de Britse variant met E484K mutatie worden meegeteld in de totale aantallen van de Britse variant (B.1.1.7).  

De data uit de kiemsurveillance worden wekelijks bijgewerkt. Er kunnen t/m week 19 van 2021 af en toe nog nieuwe meldingen komen vanuit de inzendingen van de laboratoria die (nieuw) meedoen in de kiemsurveillance. De cijfers van week 21 zijn in ieder geval nog niet compleet. Daarnaast kunnen aantallen per week afwijken ten opzichte van voorgaande publicaties door updates van afname datum van monsters  of door een andere classificering van het monster (bron- en contactopsporing i.p.v. aselecte steekproef) in het registratiesysteem. Deze weekcijfers worden achteraf steeds bijgewerkt. 

Verschil in eiwitten

Het verschil in de alfa- (Britse),  bèta- (Zuid-Afrikaanse), gamma- (Braziliaanse) varianten en de B.1.525 variant lijkt vooral te zitten in de veranderingen aan het ‘spike-eiwit’, de stekeltjes van het coronavirus. De eiwitten van deze virusvarianten kunnen zich mogelijk beter aan menselijke cellen hechten.

Alfavariant B.1.1.7 (Britse variant)

In december 2020 werd de alfavariant van het virus ook in Nederland aangetroffen. Dit gebeurde in het laboratorium van het RIVM. Inmiddels is de meerderheid van de besmettingen in Nederland de alfavariant. Het reproductiegetal van de alfavariant ligt naar schatting hoger dan bij de oude variant van het virus. Dit getal staat voor het gemiddeld aantal mensen dat iemand met COVID-19 besmet. Dit betekent dat deze variant besmettelijker is dan de oude variant. Er wordt internationaal onderzoek gedaan om te kijken of deze variant mensen ernstiger ziek maakt of dat mensen vaker overlijden. De verschillende onderzoeken die tot nu toe zijn gepubliceerd, laten niet allemaal hetzelfde beeld zien. Dat maakt dat de informatie onzeker is. Het RIVM volgt dit soort onderzoeken zorgvuldig.  

Ook kinderen kunnen besmet raken met de alfavariant, ook al gebeurt dat minder vaak dan bij volwassenen. Onderzoek in de gemeente Lansingerland toonde dit aan. Waarschijnlijk ontwikkelen kinderen iets vaker (milde)klachten als ze besmet raken met de alfavariant. De klachten zijn over het algemeen milder dan die bij volwassenen. Besmette kinderen kunnen het virus doorgeven binnen een huishouden en ook op school. Het is nog niet duidelijk of basisschoolkinderen de variantvirussen ook minder vaak overdragen dan volwassenen, zoals dat wel het geval is bij het ‘oude’ type. Voor nu zijn er geen aanwijzingen dat de vaccinatie niet beschermt tegen de alfavariant van het virus. Wereldwijd wordt dat goed in de gaten gehouden.

Alfavariant met E484K 

Virussen muteren voortdurend. Soms ondervindt een virusvariant voordeel van bepaalde mutaties, bijvoorbeeld doordat het sneller verspreidt. Dit soort mutaties geven de virusvarianten een voordeel ten opzichte van de oude, circulerende varianten. Sommige mutaties kunnen onafhankelijk van elkaar bij verschillende varianten in de wereld opduiken. Het Verenigd Koninkrijk maakte eerder al melding van het optreden van een nieuwe mutatie in de Alfavariant E484K (Britse variant), in het ‘spike-eiwit’.   Deze E484K-mutatie wordt als zorgelijk beschouwd en is eerder aangetoond in de bèta- (Zuid-Afrikaanse) en gamma- (Braziliaanse) varianten. Bij deze E484K-mutatie is de opgebouwde afweer na vaccinatie of na een eerdere besmetting mogelijk minder goed. Ook is de mutatie waarschijnlijk van invloed op de sterkte van de binding van het virus aan cellen in ons lichaam. Deze E484-mutatie in de alfavariant is ook in Nederland in de kiemsurveillance aangetoond.

Bètavariant B.1.351 (Zuid-Afrikaanse variant)

De bètavariant werd in Nederland begin januari 2021 vastgesteld. Ook deze variant van het virus lijkt, net als de alfavariant, besmettelijker te zijn dan de variant die we tot nu toe in Nederland hadden. Hoe het virus reageert op de huidige vaccins, wordt momenteel wereldwijd onderzocht.

Er is tot nu toe geen reden om aan te nemen dat het ziekteverloop van de bètavariant anders of ernstiger is dan bij de oude variant. 

Gammavariant P.1 en P.2 (Braziliaanse variant)

Er zijn in Nederland twee nieuwe varianten van het coronavirus gevonden die beide hun oorsprong in Brazilië hebben. Het gaat om de gammavarianten P1 en P2. 
De gammavariant P1 werd vooral gevonden bij uitbraken in- en om Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse staat Amazonas. Er is bij deze variant nog geen duidelijkheid of de ziekte anders verloopt. De variant heeft onder andere drie veranderingen in het Spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus, die als zorgelijk worden beschouwd. Deze drie veranderingen zijn vrijwel identiek aan de veranderingen in de bètavariant (Zuid-Afrika). Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Dit wordt momenteel (inter)nationaal onderzocht.
De gammavariant P2 is een variant die breed verspreid in Brazilië voorkomt. Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Ook bij deze variant is nog veel onduidelijk over de manier waarop de ziekte verloopt. 

Ètavariant B.1.525

In de kiemsurveillance, in de regio Rotterdam-Rijnmond en de regio Limburg Noord is een nieuwe coronavariant (B.1.525) gevonden. Deze variant werd voor het eerst in Denemarken gemeld. Ook deze variant heeft de mutatie E484K samen met een andere kenmerkende mutatie (F888L). Nader onderzoek vindt momenteel plaats in Denemarken en Nederland.

Epsilonvariant B.1.429/427 (Californische variant) 

De WHO heeft de epsilonvariant B.1.429/427 benoemd tot variant of interest (VOI). Deze variant werd voor het eerst aangetroffen in Californië in de Verenigde Staten in juni 2020 en circuleert nu in de hele VS Verenigde Staten  en 26 andere landen. Deze variant heeft drie veranderingen in de uitsteeksels van het virus, waaronder L452R. Deze variant wordt internationaal extra in de gaten gehouden, omdat er aanwijzingen zijn dat de variant mogelijk besmettelijker is dan de klassieke varianten en dat bepaalde behandelmethoden en mogelijk de huidige generatie vaccins minder effectief zijn. Deze variant is onder meer gevonden in twee landen in het Caribische deel van het Koninkrijk, maar nog niet in Nederland. 

Delta-/kappavariant B.1.617 (Indiase variant)

In december 2020 werd in India voor het eerst variant B.1.617 vastgesteld. Er zijn drie verschillende typen van deze variant: de kappavariant B1.617.1,  de deltavariant B1.617.2 en B.1.617.3. De deltavariant B.1.617.2 wordt het meest vastgesteld in verschillende Europese landen, waaronder Nederland. In het Verenigd Koninkrijk neemt het aandeel van de deltavariant B.1617.2 sterk toe. Eerst door introductie via reizigers uit India, maar inmiddels ook via doorgaande verspreiding onder de bevolking. De drie typen van de variant B.1.617 onderscheiden zich van elkaar door meerdere verschillende kleine veranderingen, waardoor een risico-inschatting per variant gemaakt moet worden. Eerste onderzoeken in het Verenigd Koninkrijk suggereren dat de bescherming tegen ziekte na één dosis vaccin bij deze variant minder goed is, en dat de deltavariant B1.617.2 iets besmettelijker is dan de alfavariant B.1.1.7 van het virus. Na volledige vaccinatie lijkt bescherming wel goed te zijn. In Denemarken en Duitsland lijkt de deltavariant B1.617.2 nog niet toe te nemen. Verder onderzoek naar de werking van de vaccins en de ernst van de ziekte is nodig. 

Voorkom besmetting met mutaties

Voor alle varianten van het coronavirus geldt: houd je aan de maatregelen. Laat je zo snel mogelijk testen bij (milde) klachten en volg isolatie- en quarantainemaatregelen strikt op. Als er een besmetting met één van de varianten wordt aangetroffen, start de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  bron- en contactonderzoek op.

Veelgestelde vragen

Werkt het vaccin straks ook tegen de virusvariant die in het Verenigd Koninkrijk circuleert? 

Er zijn op dit moment geen aanwijzingen dat het vaccin minder goed zou werken tegen de virusvariant in het VK. Lees meer over hoe het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  onderzoekt hoe het virus verandert en wat dit betekent voor de verspreiding van het virus in Nederland door middel van kiemsurveillance. 

Hoe kunnen jullie zien welke variant van het coronavirus je hebt?

Je krijgt bij de uitslag van een test niet te horen met welke variant van het coronavirus je besmet bent. Een laborant kan bij het analyseren van een coronatest namelijk niet zien met welke variant iemand besmet is. Daarvoor is verder onderzoek nodig. Het zogenaamde sequencing. Dat betekent dat het virus, dat is afgenomen met een wattenstok in de neus en keel, verder wordt onderzocht. Met sequencing wordt gekeken naar de bouwstenen van het virus. Door te kijken hoe het virus is opgebouwd kun je kenmerkende ‘bouwsteentjes’ van een variant herkennen. Sequencing gebeurt steekproefsgewijs in een onderzoek dat de kiemsurveillance heet. 

Wat maakt de alfa- (Britse), de bèta- (Zuid-Afrikaanse) en de gamma- (Braziliaanse) varianten anders dan de ‘oude’ variant van COVID-19?

Naar schatting zijn er al duizenden verschillende varianten van het coronavirus. Het verschil lijkt vooral te zitten  in de veranderingen aan het ‘spike-eiwit’, de stekeltjes van het coronavirus. Het lijkt er op dat de vier variaties besmettelijker zijn dan de oude variant. De eiwitten van de virusvarianten kunnen zich mogelijk beter aan menselijke cellen hechten. Bij de Braziliaanse P1 variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed. Hier wordt momenteel in verschillende landen onderzoek naar gedaan. 

Wat is er bekend over de variant B.1.616 (Franse variant)?

In Frankrijk is een tot nu toe onbekende variant van het virus bij 8 mensen gevonden. Dit meldde het Franse ministerie van Gezondheid op 15 maart 2021. De 8 mensen werden getest als onderdeel van een cluster en werden aanvankelijk negatief getest. Zij werden met een wattenstaafje in de neus getest. De nieuwe variant kwam aan het licht bij nader onderzoek naar de genetische bouwstenen van het virus dat gevonden werd in de testafnames in het ziekenhuis. Deze variant lijkt op basis van eerste informatie, niet besmettelijker of ziekmakender dan andere varianten. Het lijkt erop dat deze variant wel aan te tonen is met de PCR polymerase chain reaction -testen die we in Nederland gebruiken. Dat baseren we op de informatie over veranderingen van deze variant  die op dit moment beschikbaar is. Het is mogelijk wel zo dat deze variant minder goed wordt opgepikt met een monster van het wattenstaafje in de neus. Het lijkt dat deze variant zich niet of minder in de neus nestelt, maar vooral in de diepere luchtwegen wordt aangetroffen. Er wordt verder onderzoek gedaan naar deze variant. Deze Franse variant is tot nu toe nog niet in Nederland aangetroffen.

EINDE BERICHT

[28]

”De gammavariant P2 is een variant die breed verspreid in Brazilië voorkomt. Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Ook bij deze variant is nog veel onduidelijk over de manier waarop de ziekte verloopt. ”……….

Veelgestelde vragen

……….”

Wat maakt de alfa- (Britse), de bèta- (Zuid-Afrikaanse) en de gamma- (Braziliaanse) varianten anders dan de ‘oude’ variant van COVID-19?

Naar schatting zijn er al duizenden verschillende varianten van het coronavirus. Het verschil lijkt vooral te zitten  in de veranderingen aan het ‘spike-eiwit’, de stekeltjes van het coronavirus. Het lijkt er op dat de vier variaties besmettelijker zijn dan de oude variant. De eiwitten van de virusvarianten kunnen zich mogelijk beter aan menselijke cellen hechten. Bij de Braziliaanse P1 variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed. Hier wordt momenteel in verschillende landen onderzoek naar gedaan. ”RIVMVARIANTEN VAN HET CORONAVIRUS SARS -COV-2
https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus/varianten
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 27

[29]

Wat maakt de alfa- (Britse), de bèta- (Zuid-Afrikaanse) en de gamma- (Braziliaanse) varianten anders dan de ‘oude’ variant van COVID-19?

Naar schatting zijn er al duizenden verschillende varianten van het coronavirus. Het verschil lijkt vooral te zitten  in de veranderingen aan het ‘spike-eiwit’, de stekeltjes van het coronavirus. Het lijkt er op dat de vier variaties besmettelijker zijn dan de oude variant.RIVMVARIANTEN VAN HET CORONAVIRUS SARS -COV-2
https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus/varianten
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 27

[30]

Delta-/kappavariant B.1.617 (Indiase variant)

In december 2020 werd in India voor het eerst variant B.1.617 vastgesteld. Er zijn drie verschillende typen van deze variant: de kappavariant B1.617.1,  de deltavariant B1.617.2 en B.1.617.3. De deltavariant B.1.617.2 wordt het meest vastgesteld in verschillende Europese landen, waaronder Nederland.RIVMVARIANTEN VAN HET CORONAVIRUS SARS -COV-2
https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus/varianten
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 27

[31]
LEEUWARDER COURANTLISSABON OP SLOT VANWEGE DELTA VARIANT, TOERISTENMOGEN WEL WEG18 JUNI 2021
https://www.lc.nl/buitenland/Lissabon-op-slot-vanwege-Delta-variant-toeristen-mogen-wel-weg-26892778.html

De Portugese hoofdstad Lissabon ging vrijdagmiddag op slot vanwege het groeiende aantal coronabesmettingen. De circa 2,8 miljoen inwoners van het hoofdstedelijk gebied mogen tot maandagochtend vroeg niet zomaar naar andere delen van het land reizen. Toeristen die naar Lissabon vliegen en daarna willen doorreizen naar hun vakantiebestemming buiten de stad, worden niet tegengehouden.

De autoriteiten registreerden donderdag 928 nieuwe coronabesmettingen in Lissabon, de grootste stijging sinds februari. Landelijk waren die dag 1233 nieuwe coronagevallen gemeld. Dat betekent dat ongeveer 75 procent van de nieuwe besmettingen werd vastgesteld in het stedelijk gebied bij de hoofdstad, hoewel daar maar 27 procent van de bevolking woont.

De autoriteiten denken dat de snelle stijging van het aantal besmettingen wordt veroorzaakt door de Delta-variant van het virus, die voor het eerst is ontdekt in India. De variant staat bekend als zeer besmettelijk en lijkt volgens hoofdwetenschapper Soumya Swaminathan van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de dominante variant in de wereld te worden.

De regering van Portugal wil door Lissabon af te grendelen van de buitenwereld voorkomen dat de coronasituatie ook in andere delen van het land verslechtert. Portugezen die buiten het hoofdstedelijk gebied wonen, moeten de komende dagen wegblijven. Die beperking geldt niet voor vakantiegangers die naar Lissabon gaan om hun vlucht te halen.

EINDE BERICHT

[32]

TROUWBESMETTELIJKERE DELTAVARIANT VERTRAAGT DE LANGVERWACHTEVRIJHEID IN ENGELAND14 JUNI
https://www.trouw.nl/buitenland/besmettelijkere-deltavariant-vertraagt-de-langverwachte-vrijheid-in-engeland~be647b77/

Het vrijwel volledig vrijgeven van horeca en cultuur is in Engeland uitgesteld tot 19 juli. De deltavariant van het coronavirus biedt premier Johnson geen andere keus.

De Engelsen hadden zich er zo op verheugd: geen twee meter afstand meer houden, dansen in een club, naar het theater gaan of met een groep vrienden aan de bar hangen. Maar het loslaten van vrijwel alle coronamaatregelen, dat gepland stond voor 21 juni, wordt vier weken uitgesteld.

Premier Boris Johnson kondigde maandagavond aan dat zijn landgenoten geduld moeten hebben, tot 19 juli blijven beperkingen van kracht. Johnson neemt dit besluit voor Engeland, de andere landsdelen – Schotland, Wales en Noord-Ierland – bepalen hun eigen maatregelen.

“Het lijkt me verstandig om nog wat langer te wachten”, zei Johnson. Freedom Day, zoals de Britse pers het al noemde, is uitgesteld. Johnson sprak zijn vertrouwen uit dat het over enkele weken wel veilig is om de laatste beperkingen los te laten, maar hij waarschuwde ook voor achteloosheid. “We zullen moeten leren leven met het virus.”

Deltavariant maakt de patiënten zieker

De grote zorg op dit moment is de deltavariant, een mutatie van het coronavirus die eerst in India opdook en nu in het Verenigd Koninkrijk rondwaart. Delta is naar schatting 60 procent besmettelijker dan andere varianten en maakt de patiënten, volgens voorlopige berichten, ook zieker. Vaccinatie verzacht de gevolgen wel, maar beschermt minder goed dan tegen andere varianten.

Groot-Brittannië was juist zo mooi op weg: inmiddels heeft meer dan 60 procent van de mensen een inenting gehad en meer dan 40 procent zelfs twee. Met de dalende besmettingscijfers, tot twee weken geleden, was dat één van de redenen om hoopvol uit te kijken naar 21 juni. Een paar weken uitstel moet er nu voor zorgen dat bijna alle volwassenen een keer zijn ingeënt en een ruime meerderheid twee keer.

Op dit moment is Groot-Brittannië, met meer dan 7700 nieuwe gevallen per dag, hard op weg naar een volgende golf. Epidemiologen waarschuwen dat de recordaantallen van begin dit jaar in juli weer in zicht komen. Een meevaller: de ziekenhuisopnames en de sterfgevallen stijgen minder snel. Ouderen worden minder ziek omdat ze bijna allemaal zijn ingeënt, jongeren raken wel besmet maar hadden daar over het algemeen toch al minder last van.

Uitbraak in China

Dat de deltavariant mensen zieker maakt, wordt ook gemeld in China. Daar heeft de zuidelijke stad Guangzhou te maken met een uitbraak, al gaat het om zeer kleine aantallen. Toch zijn de Chinese autoriteiten alert, want het virus leek er helemaal onder controle. Dan zijn zelfs enkele nieuwe gevallen op een dag, in een stad met zestien miljoen inwoners, al zorgwekkend. Het is niet bekend of de besmette personen ingeënt waren.

Dat de deltavariant zich niet zoveel aantrekt van de inentingscampagne, kan te maken hebben met de gebruikte vaccins. Het Verenigd Koninkrijk vertrouwt voor mensen ouder dan veertig grotendeels op AstraZeneca, China heeft zijn eigen vaccins. Deze middelen bieden minder bescherming dan die van Pfizer en Moderna, die in Nederland veel gebruikt worden.

Volgens het wetenschappelijk tijdschrift Nature beschermt AstraZeneca in 60 procent van de gevallen tegen de deltavariant, voor Pfizer is dat 79 procent. Beide vaccins beschermen veel beter tegen de alfavariant, die eerder opdook in het Verenigd Koninkrijk.

India, waar delta het eerst om zich heen greep, versoepelt inmiddels weer. Onder andere in de hoofdstad New Delhi gaan de winkels weer open.

EINDE BERICHT

RTL NIEUWSINDIASE VARIANT NEEMT OVERHAND IN ENGELAND, TWEEDEPRIK IS ECHT NODIG
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5235149/indiase-variant-neemt-overhand-engeland-dit-wat-we-weten

Discotheken zouden open gaan, festivals weer beginnen en zelfs de afstandsregel zou worden opgeheven. Het optimisme in Engeland was groot de afgelopen weken, maar een nieuwe variant gooit roet in het eten. “Er wordt hier gezegd: we zijn twee keer te laat geweest met het nemen van maatregelen. Ze willen hier nu op tijd aan de bel te trekken”, zegt correspondent Anne Saenen.

Dagelijks worden meer dan 5000 nieuwe besmettingen gemeld, 2000 meer dan een week geleden. Wetenschappers adviseren de regering om de versoepelingen uit te stellen.

En de Engelsen waren nog wel zo optimistisch. Ze hoopten deze zomer zonder quarantaine op vakantie te kunnen gaan, maar ook dat zit er opeens niet meer in. “De lijst van landen waar ze welkom zijn, wordt steeds korter”, zegt correspondent Anne Saenen.

Chaos in Portugal

Portugal stond even op groen. “Dat land was daarom booming onder de Britten”, zegt ze. Het land gaat weer naar oranje. Dat betekent: bij vertrek en bij terugkomst testen én in quarantaine.

Dan blijft er weinig van je vakantie over. Vakantiegangers die nu in Portugal zijn, proberen het land zo snel mogelijk te verlaten omdat ze voor morgenochtend thuis moeten zijn als ze een thuisquarantaine willen vermijden. De massale uittocht heeft geleid tot chaotische taferelen.

Wat is er allemaal aan de hand? Het draait allemaal om B.1.617.2. Dat is de variant waar ze in het Verenigd Koninkrijk nu zo voor vrezen. Het wordt ook wel de Indiase variant genoemd, omdat-ie daar ten tonele verscheen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) spreekt tegenwoordig liever over ‘Delta’. Daar zijn ze overgestapt op letters uit het Griekse alfabet om landen niet voor het hoofd te stoten.

Delta is net als Alfa (Britse variant), Bèta (Zuid-Afrikaans) en Gamma (Braziliaans) de vierde zorgwekkende variant volgens de WHO. Die zorgen zijn er vooral omdat Delta besmettelijker lijkt. 40 procent besmettelijker, wordt nu gezegd.

Uit sequence-onderzoek (het uitlezen van de hele genetische code van het het virus) blijkt inderdaad dat de meeste mensen in Engeland nu besmet raken met de variant uit India.

Vaccin biedt minder bescherming

Ook blijkt uit onderzoek dat één prik minder bescherming biedt voor deze variant. De effectiviteit na één dosis van het vaccin AstraZeneca of Pfizer wordt ‘opvallend laag’ genoemd. Bij de Britse variant ben je na één prik voor 51,1 procent beschermd, maar bij de nieuwe Indiase variant is dat maar 33,5 procent.

Bij de tweede prik is het verschil overigens een stuk kleiner. Voor wie het weten wil: twee doses van Pfizer beschermt je voor 88 procent tegen die Indiase variant en 93 procent tegen de Britse. Bij AstraZeneca gaat het om een verschil tussen 60 en 66 procent.

Volgens Matt Hancock, de minister van Volksgezondheid, is nu 1 op de 3 inwoners volledig gevaccineerd en daarmee ‘aanzienlijk beschermd’ tegen de nieuwe variant. Het is volgens hem het bewijs hoe belangrijk die tweede prik is. Die garandeert ‘de sterkst mogelijke bescherming tegen Covid-19 en zijn varianten’.
EINDE BERICHT

[33]
LEEUWARDER COURANTWHO: DELTA-VARIANT CORONA OP WEG WERELDWIJDDOMINANT TE WORDEN18 JUNI 2021
https://www.lc.nl/buitenland/WHO-Delta-variant-corona-op-weg-wereldwijd-dominant-te-worden-26892570.html

Delta is wereldwijd goed op weg de overheersende variant van het coronavirus te worden, zegt WHO-hoofdwetenschapper Soumya Swaminathan. Dat komt doordat deze mutatie extra besmettelijk is.

De Delta-variant dook dit voorjaar voor het eerst op in India, dat vervolgens met een zeer zware tweede coronagolf worstelde, en werd daarna ook vastgesteld in andere landen. In het Verenigd Koninkrijk gaat het nu in 99 procent van alle besmettingsgevallen om de Delta-variant. Een week geleden was dat 90 procent.

Ook in Moskou raken steeds meer mensen besmet met deze variant. Daar gaat het om bijna 90 procent van de gevallen. De Russische hoofdstad worstelt met een toename van het aantal infecties. Vrijdag werden 9056 nieuwe positieve testen gemeld, een nieuw dagrecord. Moskou heeft daarom de eerder ingevoerde beperkingen verlengd.

Het is niet bekend hoeveel mensen wereldwijd besmet zijn met de Delta-variant. Daarvoor moet extra onderzoek worden gedaan. Dat gebeurt niet in alle landen. In sommige landen, waaronder Nederland, wordt alleen steekproefsgewijs onderzoek gedaan naar virusvarianten.

EINDE BERICHT

CNBCWHO SAYS DELTA COVID VARIANT HAS NOW SPREAD TO 80COUNTRIES AND IT KEEPS MUTATING16 JUNE 2021
https://www.cnbc.com/2021/06/16/who-says-delta-covid-variant-has-now-spread-to-80-countries-and-it-keeps-mutating.html

The delta Covid variant, first detected in India, has now spread to more than 80 countries and it continues to mutate as it spreads across the globe, World Health Organization officials said Wednesday.

The variant now makes up 10% of all new cases in the United States, up from 6% last week. Studies have shown the variant is even more transmissible than other variants. WHO officials said some reports have found that it also causes more severe symptoms, but more research is needed to confirm those conclusions.

The WHO is also tracking recent reports of a “delta plus” variant. “What I think this means is that there is an additional mutation that has been identified,” said Maria Van Kerkhove, the WHO’s Covid-19 technical lead. “In some of the delta variants we’ve seen one less mutation or one deletion instead of an additional, so we’re looking at all of it.”

The United Kingdom recently saw the delta variant become the dominant strain there, surpassing its native alpha variant, which was first detected in the country last fall. The delta variant now makes up more than 60% of new cases in the U.K.

Dr. Anthony Fauci, chief medical advisor to the president, said last week that “we cannot let that happen in the United States,” as he pushed to get more people vaccinated, especially young adults.

The Centers for Disease Control and Prevention designated the delta variant as a variant of concern in the U.S. on Tuesday. The WHO designated the delta variant as a variant of concern in early May.

The WHO on Tuesday also added another Covid mutation, the lambda variant, to its list of variants of interest. The agency is monitoring more than 50 different Covid variants, but not all become enough of a public health threat to make the WHO’s formal watchlist. The lambda variant has multiple mutations in the spike protein that could have an impact on its transmissibility, but more studies are needed to fully understand the mutations, Van Kerkhove said.

The lambda variant has been detected by scientists in South America, including in Chile, Peru, Ecuador and Argentina, thanks to increased genomic surveillance.

EINDE BERICHT

[34]

Varianten van het coronavirus SARS-CoV-2

…………

Van virussen is bekend dat ze vaak veranderen. Van het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2 zijn al duizenden varianten…..”

RIVMVARIANTEN VAN HET CORONAVIRUS SARS -COV-2
https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus/varianten
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 27

[35]

JOOP.NLVREES VOOR MOSKOUSE COVID VARIANT NA MASSA UITBRAAKVIRUS16 JUNI 2021
https://joop.bnnvara.nl/nieuws/vrees-voor-moskouse-covid-variant-na-massa-uitbraak-virus

De explosieve stijging van het aantal coronabesmettingen in Moskou, doet vrezen dat in de Russische hoofdstad een nieuwe mutatie van het virus is opgedoken. In slechts enkele dagen tijd is het aantal besmettingen met zo’n 80 procent toegenomen, het aantal ziekenhuisopnamen steeg met ruim 70 procent. De burgemeester van Moskou Sergei Sobyanin heeft ondertussen verplichte vaccinaties voor mensen in cruciale beroepen aangekondigd.

Voorlopig onderzoek lijkt erop te wijzen dat er sprake is van een Moskou-variant van het coronavirus. Volgens Sobyanin is het aantal dagelijks gemelde besmettingen inmiddels vergelijkbaar met december, de piek van de tweede golf in Rusland. De uitzonderlijk snelle toename van het aantal besmettingen, doet vermoeden dat er sprake is van een agressievere Covid-variant.

Een bijkomend nadeel is dat de vaccinatiebereidheid onder Russen schrikbarend laag is. Slechts zo’n 12 procent van de bevolking heeft in elk geval één prik gehad. Om die reden heeft Sobyanin nu aangekondigd dat zorgmedewerkers, ambtenaren, docenten en medewerkers in de transport en noodzakelijke dienstverlening verplicht worden het Spoetnik-vaccin te nemen. Volgens de burgemeester is dat noodzakelijk omdat met een inwonertal van 20 miljoen mensen, de regio Moskou ‘een cruciaal kruispunt’ in het land is: ‘We zijn simpelweg verplicht er alles aan te doen zo snel mogelijk massale vaccinaties uit te voeren en deze vreselijke ziekte te stoppen. Stop de dood van duizenden mensen.’

EINDE BERICHT

[16]

WIKIPEDIA

RUSSISCHE ROULETTE

https://nl.wikipedia.org/wiki/Russische_roulette

”Russische roulette – spel op leven en dood waarbij de deelnemers beurtelings een revolver met slechts één kogel in het magazijn, tegen het hoofd plaatsen en afdrukken. Alvorens men de trekker overhaalt, laat men eerst de cilinder een paar maal ronddraaien, zodat men niet precies weet waar de kogel zit. Ook figuurlijk voor een roekeloze onderneming, bijvoorbeeld onveilige seks in het aidstijdperk. Deze informele uitdrukking werd bij ons vooral populair na vertoning van de film The Deerhunter, waarin een dergelijk duel meerdere malen gehouden werd.”
ENSIERUSSISCHE ROULETTE
https://www.ensie.nl/neologismen/russische-roulette

Russische rouletteBETEKENIS & DEFINITIE

Russische roulette – spel op leven en dood waarbij de deelnemers beurtelings een revolver met slechts één kogel in het magazijn, tegen het hoofd plaatsen en afdrukken. Alvorens men de trekker overhaalt, laat men eerst de cilinder een paar maal ronddraaien, zodat men niet precies weet waar de kogel zit. Ook figuurlijk voor een roekeloze onderneming, bijvoorbeeld onveilige seks in het aidstijdperk. Deze informele uitdrukking werd bij ons vooral populair na vertoning van de film The Deerhunter, waarin een dergelijk duel meerdere malen gehouden werd.

Zonder condoom speelt ze Russische roulette. Opzij, juni 1988

Het werktuiglijke, zuiver op sex gerichte versiergedrag van de leather bars en de sauna is in dit NA-tijdperk een soort Russisch roulette geworden, en beperkt zich meer en meer tot een klein groepje ‘thrill-seekers’. Jan Kuitenbrouwer: Lijfstijl, 1990

Toch zijn er nog een paar hardnekkige mannen die willens en wetens risico’s trotseren. Zij vinden Russisch roulette met verslaafde vrouwen blijkbaar opwindend, blijkens een aflevering van het televisieprogramma ‘Deadline’ eind 1994. Sietske Altink: Handel in hartstocht. Het prostitutiebedrijf in Nederland, 1995

Deze exercitie zou daarna nog vier keer worden herhaald, totdat het break-even-point van de Fokker 100 bij 45 lag. Financiën vond het nooit goed, maar zei altijd ja: er was geen alternatief. De rente die er door het uitstel bij kwam, werd bij de schulden opgeteld. ‘Dit is Russisch roulette,’ zei Van den Heuvel tegen Swarttouw. ‘Je bent gevaarlijk bezig.’ Vrij Nederland, 12-07-97

Een rit vanuit het centrum van Dordrecht naar een van de woonwijken betitelt Rover als ‘Russisch roulette’. Trouw, 08-08-97

Van die kerels willen er veel zonder condoom. Soms willen ze 400, 500 gulden betalen om het zonder condoom te doen. Dat is net Russische roulette en dat spelletje wordt vooral door mannen met veel geld gespeeld. Nieuwe Revu, 03-12-97

EINDE BERICHT

[17]

”Wel blijven in de horeca, de culturele sector en overal waar mensen zitten, een checkgesprek, registratie en een vaste zitplaats verplicht.”
RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[18]

”Voor het werk op kantoor en op andere werkplekken wordt anderhalve meter ook de norm, met dien verstande dat we maximaal 50 procent van onze werktijd op kantoor zijn.”

[19]
‘
RIJKSOVERHEIDNEDERLAND ZET GROTE STAP: BIJNA ALLES KAN OP ANDERHALVE METER18 JUNI 2021

https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2021/06/18/nederland-zet-grote-stap-bijna-alles-kan-op-anderhalve-meter

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 4
[20]

”Het advies ‘Werk thuis, tenzij het niet anders kan’ verandert. Werknemers die nu nog thuis werken, mogen in overleg met hun werkgever maximaal de helft van hun tijd ook op kantoor werken. Op kantoor geldt altijd de anderhalvemeterregel, ook in de lift of de kantine.”
RIJKSOVERHEIDNEDERLAND ZET GROTE STAP: BIJNA ALLES KAN OP ANDERHALVE METER18 JUNI 2021

https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2021/06/18/nederland-zet-grote-stap-bijna-alles-kan-op-anderhalve-meter

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 4

[21]

” Voor het werk op kantoor en op andere werkplekken wordt anderhalve meter ook de norm, met dien verstande dat we maximaal 50 procent van onze werktijd op kantoor zijn. In de praktijk zal dat overigens vaak minder zijn, omdat dat met anderhalve meter niet haalbaar is’

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1
[22]
 ”In de praktijk zal dat overigens vaak minder zijn, omdat dat met anderhalve meter niet haalbaar is’
RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[23]

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[24]

RTL NIEUWSKABINET VINDT OPLEVINGEN CORONA IN HET NAJAAR ”REEEL RISICO”
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/artikel/5237218/kabinet-vindt-oplevingen-corona-het-najaar-reeel-scenario

Het demissionaire kabinet houdt er serieus rekening mee dat het coronavirus in het najaar weer opvlamt. “Het is een reëel scenario dat oplevingen zullen plaatsvinden”, schrijft zorgminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens hem zal alles worden gedaan om een nieuwe (gedeeltelijke) sluiting van de maatschappij te voorkomen.

De ernst van opleving hangt af van de mate waarin vakantiegangers een virus of variant mee terugnemen naar Nederland. Bij veel landen moeten reizigers zich laten testen of gevaccineerd zijn, en nog eventueel in quarantaine gaan. Maar toch is er kans dat mensen het virus onder de leden hebben.

Vaccinatiegraad van invloed

Ook de tegen die tijd bereikte vaccinatiegraad onder de bevolking is van invloed op het opnieuw oplaaien van het virus, en de mate waarin vaccins bescherming bieden tegen mogelijk besmettelijker mutanten.

Gisteravond werd bekendgemaakt dat zo’n beetje alles weer kan, zolang we anderhalve meter afstand houden. Demissionair minister-president Mark Rutte over dit ‘bijzondere moment’:

Het kabinet zal daarom het virus en de besmettingshaarden intensief blijven monitoren en de huidige middelen daarvoor veelal in stand houden. Zo zal de basistestcapaciteit tot en met februari 2022 op peil blijven met mogelijkheden om die snel op te schalen als het nodig is, aldus De Jonge. Ook moeten de testen laagdrempelig zijn voor iedereen, onder meer met testlocaties dichtbij woongebieden of mobiele testlocaties.

Bron- en contactonderzoek blijft overeind

Ook het bron- en contactonderzoek van de GGD blijft grotendeels overeind. Op die manier kunnen lokale uitbraken of een opleving onder bijvoorbeeld jongeren, snel worden ontdekt, in kaart gebracht en bestreden.

De deskundigen van het Outbreak Management Team (OMT) adviseren ook gevaccineerden te blijven testen als zij klachten hebben die gerelateerd zijn aan corona.

EINDE BERICHT

[25]
LET WEL, GEGEVENS OP HET MOMENT VAN SCHRIJVEN, OP MAANDAG 21 JUNI [Na klikken op de link kan er best verschil zijn met onderstaande tekst, gecopy pasted van de link op maandag 21 juni 2021]  

RIJKSOVERHEIDCORONADASHBOARD

https://coronadashboard.rijksoverheid.nl/landelijk/vaccinaties

LET WEL, GEGEVENS OP HET MOMENT VAN SCHRIJVEN, OP ZONDAG 20 JUNI

COVID-19-vaccinaties

Tot nu toe zijn er ongeveer 13,4 miljoen prikken gezet.

Gezette prikken in totaal

Deze grafiek laat zien hoeveel prikken er in totaal zijn gezet volgens berekeningen.

Geplande prikken deze week

1.495.057

Aantal prikken dat Nederland verwacht te zetten van 14 tot en met 20 juni. Het echte aantal kan anders zijn, bijvoorbeeld doordat mensen hun afspraak afzeggen of door problemen met de leveringen van vaccins.

[1]

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

Letterlijke tekst persconferentie minister-president Rutte en minister De Jonge (18 juni 2021)

Mediatekst | 18-06-2021

Minister-president Rutte en minister De Jonge leggen uit hoe stap 4 van openingsplan voor de samenleving eruit ziet.

Inleidend statement minister-president Mark Rutte

Goedenavond, Hugo de Jonge en ik hebben op deze plek meerdere keren de hoop en verwachting uitgesproken dat we op weg waren naar een mooie zomer. En die verwachting komt gelukkig uit. Iedereen heeft kunnen zien hoe alle coronacijfers de laatste weken in snel tempo de goede kant op gingen. Hoe het aantal besmettingen hard daalde en vooral hoe de druk op de zorg flink is afgenomen. En gelukkig maar, want dat geeft ruimte voor alle uitgestelde operaties en hopelijk ook wat rust voor al die mensen in de zorg die heel moe zijn na meer dan een jaar topprestaties leveren.

Onze belangrijkste boodschap vanavond is dat we ook de volgende stap uit het openingsplan, stap 4, een paar dagen eerder durven te zetten en dat er zelfs meer kan dan we eerder dachten. Kijkend naar de cijfers en naar het laatste advies van het Outbreak Management Team is dat verantwoord. En zoals we steeds hebben gezegd: we doen wat kan op het moment dat het kan. Ik zal zo concreet maken wat die volgende stap inhoudt, ook voor een paar specifieke sectoren en met enkele bijzonderheden. Daarna zal Hugo de Jonge u schetsen hoe we naar de komende maanden kijken, in de wetenschap dat steeds meer mensen gevaccineerd zijn of het virus hebben gehad en daardoor beschermd zijn. Dus hoe loopt het met vaccineren? Hoe zit het met de zomervakantie? En hoe kijken we naar de periode daarna? Maar nu eerst de situatie vanaf zaterdag 26 juni. Vanaf die dag is de anderhalve meter de centrale maatregel, de anderhalve meter afstand is vanaf die datum de centrale maatregel, ondersteund door de bekende andere basismaatregelen. Want natuurlijk blijven we ook onze handen zo vaak mogelijk wassen en blijven we thuis bij klachten en laten ons testen. U kent het mantra. Wassen. Afstand en testen. Zo kan Nederland op anderhalve meter voorzichtig weer open.

Vanaf zaterdag 26 juni zijn er eigenlijk nog maar drie situaties mogelijk. Ik noem ze eerst en zal wat uitgebreider stilstaan bij elk van die drie.

Eén: alles wat op anderhalve meter kan, mag dan weer. Zonder beperkingen in de groepsgrootte, zonder verplichte sluitingstijden, zonder een verbod op alcoholverkoop na een bepaalde tijd, binnen én buiten, en vooral ook: zonder advies over het aantal gasten thuis en zonder mondkapjesplicht in winkels en andere publiek toegankelijke ruimtes.

Twee: daar waar de anderhalve meter onvermijdelijk niet altijd haalbaar is, blijft de mondkapjesplicht voorlopig gelden.

Drie: iets organiseren of openstellen zonder de anderhalve meter regel in acht te nemen, kan voorlopig alleen onder voorwaarden, net als nu.

Wat betekent dat allemaal concreet? Eén: alles wat op anderhalve meter kan, mag vanaf zaterdag 26 juni weer. Dus thuis gasten ontvangen, samen voetballen kijken of met vrienden in het park afspreken kan vanaf zaterdag de 26e op anderhalve meter zonder verdere restricties. Voor het werk op kantoor en op andere werkplekken wordt anderhalve meter ook de norm, met dien verstande dat we maximaal 50 procent van onze werktijd op kantoor zijn. In de praktijk zal dat overigens vaak minder zijn, omdat dat met anderhalve meter niet haalbaar is. Veel bedrijven en organisaties zijn natuurlijk al lang bezig om die nieuwe manier van werken – deels thuis, deels op locatie – ook voor de periode na corona goed te organiseren.

Café- en restauranteigenaren mogen hun zaak vanaf zaterdag 26 juni vullen op anderhalve meter en op de terrassen buiten blijft het natuurlijk mogelijk die regel los te laten door kuchschermen te plaatsen. Tv-schermen in de horeca mogen vanaf dat moment ook weer en natuurlijk hopen we op een oranje finale. Ook theaters, concertzalen en bioscopen mogen vanaf zaterdag 26 juni op anderhalve meter zoveel mensen plaatsen als ze kunnen. Wel blijven in de horeca, de culturele sector en overal waar mensen zitten, een checkgesprek, registratie en een vaste zitplaats verplicht.

Voor alle locaties waar mensen door elkaar heen lopen, dus alle doorstroomlocaties zoals pretparken, kermissen, winkels en musea komt er 1 heldere norm van maximaal 1 persoon per 5 vierkante meter. Dit om ook daar de anderhalve meter afstand te kunnen houden.

Tot slot is publiek bij alle sportwedstrijden vanaf zaterdag 26 juni weer toegestaan en kunnen alle leeftijdsgroepen en teams dan weer sporten in wedstrijd- en competitieverband.

Uiteraard geldt daarbij voor en na de wedstrijd en tijdens de rust gewoon de anderhalve meter, net als op de tribune. Voor de volledigheid moet ik hier één bijzonderheid noemen, en wel voor de evenementen. Die kunnen vanaf woensdag 30 juni weer, zoals vorige week al naar buiten gebracht.

En dit om heel praktische redenen, die te maken hebben met de voorbereidingstijd die gemeenten nodig hebben. 

En dan punt twee: daar waar de anderhalve meter onvermijdelijk niet altijd haalbaar is, blijft de mondkapjesplicht voorlopig gelden. Dat geldt in de eerste plaats voor het openbaar vervoer, zowel op het station, het perron en de haltes als in de bus, trein, tram en metro. En het geldt ook overal op Schiphol en andere vliegvelden. Naarmate het land verder van het slot gaat, wordt het onvermijdelijk drukker in het openbaar vervoer en reizen we ook weer meer naar het buitenland. Daarom voorlopig nog deze voorzorgsmaatregel. En dan over de mondkapjes nog twee bijzonderheden.

1: In het geval van de contactberoepen, dus bij de kapper of de masseur, is de anderhalve meter uiteraard ook niet goed mogelijk, maar hier vervalt de mondkapjesplicht omdat in die sector registratie en een checkgesprek verplicht blijft. 2. Op advies van het Outbreak Management Team blijft, tweede punt, de mondkapjesplicht in het voortgezet onderwijs tot de zomervakantie bestaan in zijn huidige vorm. Tot slot, de derde mogelijke situatie: welke voorwaarden gelden als je iets wilt organiseren of openstellen zonder de anderhalve meter regel in acht te nemen. Kort gezegd kan dat vanaf zaterdag 26 juni door te werken met toegangsbewijzen. Elke klant, gast of bezoeker die minder dan 40 uur geleden negatief is getest, of volledig is gevaccineerd, of minder dan 6 maanden geleden corona heeft gehad, kan dan worden toegelaten. Drie mogelijkheden dus. Drie mogelijkheden die in de loop van de komende weken allemaal zichtbaar kunnen worden gemaakt met de Coronacheck-app. Op papier kan natuurlijk ook, maar de app is uiteraard straks gewoon handiger. Zonder dat ik verder die techniek induik, komt het erop neer dat je met de Coronacheck-app kunt laten zien dat je beschermd bent, zonder dat de organisator kan zien waarom dat zo is. Deze manier van werken zal waarschijnlijk vooral een aantrekkelijke optie zijn voor evenementen, festivals en grote sportwedstrijden. 

Maar vanaf zaterdag 26 juni kunnen in principe ook anderen hiervoor kiezen. Dus ook cafés en restaurants, en theaters en musea kunnen er dan voor kiezen van alle, en ik onderstreep alle, all gasten een toegangsbewijs te vragen. Dus nogmaals met de nadruk op alle gasten, want anders geldt gewoon de anderhalve meter. En daarmee kom ik ook bij een laatste bijzondere situatie die ik graag wil noemen en die geldt voor de discotheken en de nachtclubs. Een sector die nu al heel lang is gesloten en een activiteit die veel mensen hebben gemist. Daar is openstelling op anderhalve meter afstand natuurlijk geen realistische optie. Maar met deze toegangsbewijzen kan ook deze sector weer open, en dan meteen zonder beperkingen.

Tot zover en natuurlijk staat alle informatie straks gewoon weer op rijksoverheid.nl.

Maar dit is wel een bijzonder moment. Want hoe vaak hebben wij hier niet gestaan om te vertellen wat er allemaal niet kon? Nu zijn we gelukkig weer in de fase dat de nadruk ligt op wat er wel kan. En dat hebben we met elkaar verdiend. Door ons aan de regels te houden, hoe lastig dat ook is en hoe lastiger dat nog steeds wordt. Maar vooral door ons massaal te laten vaccineren. En nu is het zoals in dat bekende liedje: we zijn er bijna maar nog niet helemaal. Dus laten we genieten van wat er weer kan, maar laat ons ook voorzichtig en alert blijven. Zeker als u in het buitenland op vakantie gaat. Want het virus blijft onvoorspelbaar en nieuwe varianten blijven zich aandienen. Kijk naar Groot-Brittannië, waar de Indiase of Deltavariant zo snel om zich heen heeft gegrepen dat de regering toch weer op de rem moest trappen. En kijk naar de zomer van 2020, toen we na de zomervakantie in alle hevigheid met een tweede golf te maken kregen. Natuurlijk maken de vaccinaties het grote verschil met vorig jaar, maar een gewaarschuwd mens telt nog altijd voor twee.

Zeker met de vakanties in het vooruitzicht en nu die Indiase variant ook in ons land meer voet aan de grond lijkt te krijgen. We zullen als kabinet daarom tijdens de zomervakantie alle ontwikkelingen heel precies blijven volgen. En op gezette tijden zal een van de vier meest betrokken ministers u daarover bijpraten, buiten de reguliere persconferenties om. Zo kunnen we er samen voor zorgen dat we veilig de zomer doorkomen en vooral ook veilig het najaar ingaan. En daarover nu meer van Hugo de Jonge.

Inleidend statement minister De Jonge

We hebben altijd gezegd dat vaccinatie onze belangrijkste troef is uit deze crisis. En iedere dag wordt dat meer zichtbaar. Door vaccinatie zijn we steeds beter beschermd, en zien we hoe we steeds meer ruimte krijgen om al die dingen te doen die het leven kleur geven. Er wordt al weken razendsnel gevaccineerd – in de afgelopen week ruim 300 prikken per minuut – zeg maar, een volle kerk. En ruim 18.000 prikken per uur – dat is een voetbalstadion vol gevaccineerden.  Ik vertel zo meer over de zomervakantie, over de maatregelen waarvan we nog even geen  afscheid kunnen nemen en ik geef ook vast een doorkijkje in hoe we ons voorbereiden op de kerst, op de herfst, excuus. Kerst dat duurt nog even, gelukkig maar. 

Maar eerst het vaccineren. De hele jaargang van 2003, dat zijn dus de mensen die al 18 zijn of dit jaar 18 worden, die kan morgen vanaf 10 uur een afspraak maken voor de eerste prik. En dat is een moment om te vieren. Want dat betekent dat we half juni, waar we nu zitten, alle volwassen hebben uitgenodigd voor vaccinatie, half juli alle volwassenen die dat willen een eerste prik hebben gekregen en in de tweede helft van augustus ook die tweede. En dat je die tweede prik haalt, is belangrijk, want alleen als je volledig gevaccineerd bent, ben je goed beschermd. En wil je sneller? Dan kunnen alle 18-plussers die nog geen prik gehad vanaf 23 juni een afspraak maken om vanaf 25 juni met Janssen gevaccineerd te worden – en daar heb je maar 1 prik van nodig. Maar let wel, we prikken zolang de voorraad strekt en die is bij Janssen niet oneindig. En wil je die keuze maken, laat je dan wel eerst goed informeren.

En ondertussen staat de zomervakantie al bijna voor de deur. En de vraag die daar dit jaar bij hoort, zeker dit jaar, is: kunnen we op vakantie? Het antwoord is volmondig: ja. Op de website wijsopreis.nl, kun je zien welke regels er gelden en kun je aan kleurcodes zien hoe hoog het risiconiveau is in een land. Kun je er veilig heen, dan is een land groen. En ook als het land op ‘geel’ staat dan kun je er naar toe, maar let dan wel op want ‘geel’ is geen ‘groen’. En naar een ‘oranje’ land reis je alleen als het echt noodzakelijk is. We kunnen dus op vakantie. Maar Nederland zelf staat nog niet op ‘groen’. En dat betekent dat andere landen van Nederlanders kunnen vragen om een bewijs te tonen dat je gevaccineerd bent, of negatief getest bent, of recent hersteld bent van een corona-infectie. En voor die landen heb je vanaf 1 juli een Digitaal Coronacertificaat nodig, een DCC, om dat bewijs te kunnen tonen. Welke landen daarom vragen is nu nog niet zeker.  We verwachten dat alle landen in de komende weken hun in-reisregels opnieuw zullen vaststellen, net zoals Nederland dat heeft gedaan, op basis van Europese afspraken. Gelukkig zijn bijna overal in Europa de cijfers aan het dalen. Ook hier. En ergens in de komende weken zakt het besmettingsrisico in ons land naar verwachting naar geel en daarna hopelijk naar groen. Maar weet dus, dat zolang Nederland niet op groen staat, sommige landen eisen zullen stellen aan Nederlanders die binnenkomen. Het Digitaal Corona Certificaat wordt vanaf 1 juli in heel Europa geaccepteerd. In dat DCC kun je je vaccinatiebewijs uploaden, je negatieve testuitslag, of – voor de mensen die het afgelopen jaar, het afgelopen half jaar moet ik zeggen, corona hebben gehad, je positieve PCR-testuitslag. En je kunt zo’n DCC in de loop van aanstaande donderdag waarschijnlijk aanmaken in de coronacheck-app. Dan is het al als toegangsbewijs in Nederland te gebruiken. En vanaf 1 juli is het als reisdocument ook geldig. En om rokende servers te voorkomen: dat DCC hoef je niet perse op die donderdag te downloaden, dat kun je ook prima in de weken daarna nog downloaden. Het is de verwachting dat de meeste landen een DCC-na-vaccinatie pas zullen accepteren als je volledig gevaccineerd bent en je de laatste prik 14 dagen geleden hebt gekregen. Dat laatste geldt niet in Nederland, maar de meeste landen zullen ietsje strenger zijn. En als je niet op tijd geprikt bent, kun je dat DCC ook krijgen met een negatieve testuitslag. En als jij, of je kinderen zich voor vertrek moeten laten testen, dan kan dat vanaf 1 juli tot eind augustus gratis. Via de aanbieder waarbij je je reis geboekt hebt of, als je je reis zelf georganiseerd hebt, online, via een site die we binnenkort via rijksoverheid.nl bekend maken. Dat zijn een hoop regels en dat is best ingewikkeld allemaal. En neem dus vooral ook even een kijkje op wijsopreis.nl om te zien wat jij voor jouw vakantie nodig hebt. En blijf ook regelmatig kijken, want hoe lager het aantal nieuwe besmettingen in Europa is, hoe minder eisen er worden gesteld. 

Ik kan het niet genoeg benadrukken: corona is nog niet weg, dus blijf je aan de maatregelen houden, als je op vakantie bent en bij terugkomst.  En hoe belangrijk dat is, zien we nu de eerste examenreisjes terugkeren; want veel jongeren zijn besmet geraakt. En aan iedereen die nu of later in de zomer terugkomt, doen we een dringende oproep om jezelf bij thuiskomst te laten testen. Heb je geen klachten, dan kan de test met een zelftest. Heb je wel klachten, dan ga je langs bij de GGD. En jongeren die uit het buitenland terugkomen kunnen vanaf maandag sowieso terecht bij de GGD. Met en zonder klachten. Want op die manier snijden we het virus de pas af. En dat is belangrijk. Want we zijn er bijna, maar nog niet helemaal. Voorlopig moeten we ons echt nog aan de anderhalve meter houden. Op vrijdag 13 augustus hopen we te besluiten of we die laatste echt beperkende maatregel – het afstand houden – gedag kunnen zeggen. En daarvoor moet de epidemie hier, en in de landen om ons heen, goed onder controle zijn. En bij ons besluit kijken we in ieder geval naar twee waarden: de besmettingsgraad – die moet laag zijn. En de opgebouwde immuniteit. Die moet juist heel hoog zijn. 

En of dat bij het begin van het nieuwe school en collegejaar dus kan, is nog niet met zekerheid te zeggen. En daarom vragen we aan het MBO en het hoger onderwijs om zich op beide scenario’s voor te bereiden. Met de anderhalve meter en zonder de anderhalve meter. Zodat ze zodra het kan, ook direct met normaal onderwijs kunnen starten. 

Hoe het najaar er precies uit gaat zien, welke maatregelen we dan nodig zullen hebben om een vierde golf te weren, dat is nog niet met zekerheid te zeggen. Wel dat we alert moeten blijven. We weten dat er richting het najaar een aantal risico’s en onzekerheden zijn waarmee we rekening hebben te houden. Bijvoorbeeld: in hoeverre mensen die gevaccineerd zijn nog een rol spelen in de verspreiding van het virus? Hoe goed het lukt om een zo hoog mogelijke vaccinatiegraad te bereiken, in alle groepen en in alle wijken? Mutaties blijven een risico, zeker als ze zich minder aantrekken van de vaccins. En: heel belangrijk, of we het virus als souvenir van de camping mee naar huis nemen. Dat zijn de risico’s die we kennen. En ook al gaat het steeds beter, richting het najaar zullen we de dijk moeten verstevigen om droge voeten te houden. En dat betekent dat als we terugkomen van vakantie we onszelf moeten testen. En ook voor we weer naar school en voor we weer aan het werk gaan. We kijken of en hoe we zelftesten daarvoor aan huis kunnen bezorgen. Daarnaast gaan we in de eerste twee weken, bij het begin van het schooljaar aan alle scholieren en alle studenten vragen zich twee keer per week te testen. En test je dan positief, dan ga je naar de GGD, want via hun tests kunnen we ook zien of er in ons land nieuwe mutanten opduiken. Ons allerbelangrijkste doel is natuurlijk, juist voor de versterking van die dijk, een zo hoog mogelijke vaccinatiegraad, dat is de echte wedstrijd die we spelen. Zo hoog mogelijk onder de bevolking als geheel, en zo hoog mogelijk in iedere groep daarbinnen. De mensen die nog niet gevaccineerd zijn, die wil ik de kans de komende periode alsnog bieden. Dicht bij huis. Dus de GGD komt naar u toe deze zomer. Met de ‘spuitbus’ gaan ze de wijken in waar de vaccinatiegraad laag is. EN zo kunnen ze mensen beter bereiken en met twijfelaars in gesprek gaan. En er valt steeds meer voor te zeggen om naast alle volwassenen ook alle 12 tot 18-jarigen te vaccineren. Voor de samenleving als geheel, om in het najaar beter beschermd te zijn. En voor de jongeren zelf. Jongeren lijden weliswaar niet zo erg onder het virus, maar wel onder de maatregelen die nodig zijn als zij of een klasgenoot door het virus besmet raken. Onze jongeren hebben al te veel les via een computerscherm meegemaakt. Dus we kijken uit naar het advies van de Gezondheidsraad en we zullen dan een besluit nemen.  We zijn er bijna, maar nog niet helemaal. Met dalende besmettingen en stijgende vaccinatiecijfers, wordt het vast een hele mooie zomer.

VRAAG
Meneer Rutte, mag ik u iets vragen? U zei: dit is een bijzonder moment. Het kabinet zet een grote stap vandaag. Betekent dit dat het einde van de crisis dichterbij komt?

RUTTE
Ja. 

VRAAG
In zicht is?

RUTTE
Ja.

VRAAG
Er bijna is?

RUTTE
Nou in zicht. Er zijn echt nog een paar, dat moet ik wel zeggen, het verschil met vorig jaar is natuurlijk, op dit moment hebben we nog meer besmettelijken dan vorig jaar op dit moment. Vorig jaar zaten we veel lager. We zitten met een hoog aantal besmettelijken, maar doordat het virus zich zo langzaam verspreidt, daalt het aantal gelukkig wel. En we hebben natuurlijk die vaccinaties, en daarom durven we dit ook aan. Maar er zijn echt nog een paar onzekerheden. Ik wil ze toch, naar aanleiding van uw vraag, nog even kort benoemen. We weten nog niet zeker waar we op uit komen qua vaccinatiegraad. En ook zoals Hugo de Jonge net zei: hoe homogeen is dat door alle groepen in het land? Je weet ook nog niet of er misschien nog besmettelijkere nieuwe varianten komen, zoals die Deltavariant die in Engeland nu zo rond gaat. Je weet ook nog niet, ook dat werd net gezegd, wat er gebeurt bij terugkeer van vakantiegangers. Daarom is het zo belangrijk dat we al deze maatregelen nemen en vakantiegangers vragen daar dus verstandig mee om te gaan. Precies zoals net verteld. We weten ook niet zeker of het vaccin helpt in die zin, het helpt wel, maar beschermt het ook niet alleen tegen ziekte, maar ook tegen het overdragen van het virus? En dat kan weer van belang zijn vooral als er nieuwe varianten komen. En je weet niet wat het seizoenseffect is. Dus er zijn echt nog onzekerheden. Dus ja: we naderen het einde van de crisis. Ik ben daar positief over. Maar we blijven uitermate waakzaam.

VRAAG
En wat is dan de afweging geweest om deze stap vandaag wel te zetten?

RUTTE
Omdat we gevraagd hebben aan het OMT: wat gebeurt er als je die oude stap 5 samenvoegt met stap 4? Dus we hebben nu die stap 4. Eigenlijk is dat samengevoegd de oude stap 4 en 5. En dat doen we ook nog iets eerder. En dan zie je dat op de korte termijn, dat geen effecten heeft, eigenlijk geen effecten heeft op het aantal besmettingen, op wat er in de ziekenhuizen gebeurt. Dus dan kun je dat doen. Dat hebben we steeds gezegd: we doen het als het kan. We kijken naar belasting voor de zorg. En we kijken naar mensen die kwetsbaar zijn voor het virus. Dat zijn de twee doelstellingen naast het zichthouden op het virus. Dat zijn de drie strategische doelstellingen van het hele beleid. Dus dan kun je dat doen. Maar tegelijkertijd moeten we echt, en daarom noem ik deze vijf factoren net even op, zijn er echt nog onzekerheden die je later in dit najaar een probleem kunnen opleveren. En vandaar dat we bijvoorbeeld ook kijken naar het vaccineren van jongeren. We moeten het Gezondheidsraadadvies afwachten, maar dat zou kunnen helpen om die risico’s weer te beperken. Naast dat het voor henzelf prettig is.

VRAAG
U zei net: een gewaarschuwd mens telt voor twee. Wat vraagt u van mensen om te doen?

RUTTE
Ik vraag dus mensen, we vragen mensen, om gewoon heel zorgvuldig hiermee om te gaan. Dus de komende tijd je echt te houden aan de drie voorwaarden, dus: je handen wassen, afstand houden en testen bij klachten. Dat is echt ontzettend belangrijk, want op die manier doe je er zelf alles aan, maar we houden ook zicht op het virus daarmee, door dat testen. Dat is belangrijk voor jezelf, maar ook om zicht te houden op die verspreiding. Het tweede is dat we dus met een heel pakket verzoeken komen aan mensen: ga op vakantie als je dat wilt, dat kan gelukkig weer, maar doe het verstandig. En vandaar dat hele pakket van testen en ook als het dan toch niet goed blijkt te zijn, verder testen, wat Hugo de Jonge net vertelde. Als we dat nou allemaal doen, dan helpen we met elkaar maximaal om het risico te beperken. Dan kun je nog in de rug worden aangevallen door een nieuwe variant. Daarom blijven we in de zomer ook alert. In wat kleinere samenstelling blijven we anders dan vorige zomer doorvergaderen. Niet de hele dag natuurlijk, maar wel regelmatig, zodat we echt zicht er op houden.

VRAAG
Maar onder die voorwaarden kunnen er weer eindexamenfeesten, kunnen er weer voetbalwedstrijden bekeken worden met een scherm?

RUTTE
Ja, met een scherm vanaf 26 juni kan dat weer en als er een groot scherm wordt neergezet voor een hele grote groep mensen, is dat natuurlijk een evenement, dan zou dat vanaf 30 juni kunnen, maar dan moet het wel met toestemming. Op zichzelf, als je de anderhalve meter weet te houden, mag je natuurlijk ook gewoon plezier hebben met elkaar, graag. Maar wel jongens, echt die anderhalve meter, die blijft echt van groot belang nog omdat we weten dat dan het overspringen van het virus afneemt. En we weten ook dat als je hem nu los zou laten, dat er een risico is dat het virus heel snel zich weer gaat verspreiden en dat is nu met nog veel mensen die nog gevaccineerd moeten worden, onzekerheid over die Deltavariant, is dat echt te gevaarlijk.

VRAAG
Meneer De Jonge, nog een vraag voor u: u had het net over vaccineren van mensen die na 2003 geboren zijn. Ik dacht even u gaat zeggen: als ze dat willen, kunnen ze ook gevaccineerd worden. Waarom wacht u op het advies van de Gezondheidsraad?

DE JONGE
Ik denk dat het belangrijk is omdat de Gezondheidsraad alle aspecten meeweegt. Ik noemde zelf een epidemiologisch argument om het te doen, als je gewoon kijkt naar het najaar, dan weten we gewoon dat het veel waarschijnlijker is dat je die R onder de 1 weet te houden als je de 12 tot 17 jarigen ook vaccineert. Als je kijkt naar het meer maatschappelijk argument, dan zou je kunnen zeggen: ook voor jongeren zelf, en nog los van dat jongeren dus bij kunnen dragen aan hoe we met elkaar beschermd zijn, ook voor jongeren zelf is het van belang omdat daar door de continuïteit van het onderwijs veel beter gewaarborgd is. Maar daarnaast zou je ook medisch-ethische argumenten kunnen aandragen, en ik denk dat het goed is om dat advies van de Gezondheidsraad, om die reden af te wachten voordat wij het definitieve besluit nemen. Maar u hoort ook aan hoe ik er over spreek dat ik zelf op dit moment een voorstander ben om dat te doen. En om de redenen die ik net noem. Kijk, u moet zich voorstellen, als we het najaar in gaan, dan zijn er best een aantal onzekerheden. Natuurlijk, de vaccinatiegraad lijkt heel erg hoog te gaan eindigen. Dat weten we nog niet helemaal zeker natuurlijk, maar het lijkt heel erg hoog te gaan eindigen. En dat is hartstikke goed. Er zullen altijd mensen zijn die niet gevaccineerd zijn. Soms omdat ze niet willen, soms omdat ze niet kunnen. Daarnaast is er altijd een deel van de mensen bij wie een vaccinatie onvoldoende immuunrespons oplevert. En dat maakt dat er toch altijd wel een deel van de mensen niet goed beschermd zijn. Vervolgens, stel dat je dan die anderhalve meter, loslaat en die, hoewel mensen dan gevaccineerd zijn, dragen ze dan nog steeds wel bij in de verspreiding. We weten niet in welke mate dat is, maar als die mensen allemaal weer door elkaar gaan bewegen en allemaal weer toch dat virus aan elkaar gaan overdragen, ondanks dat de gevaccineerden er zelf niet ziek van worden, gaan de niet-gevaccineerden of de wel-gevaccineerden maar bij wie die vaccins dan onvoldoende hebben uitgehaald, die gaan daar natuurlijk wel weer ziek van worden. En in potentie zelfs ook wel weer een nieuwe golf opleveren in de ziekenhuizen. En dat is de reden dat we zeggen: die groep van gevaccineerden moet echt zo hoog mogelijk zijn. We hopen dat de transmissieremming ook hoog is onder gevaccineerden en dat zou de mogelijkheid kunnen bieden, waardoor we in het najaar, weliswaar misschien nog een opleving hebben van dat virus zelf in de besmettingen, maar dan in ieder geval niet meer een opleving ook daadwerkelijk in de ziekenhuizen en dat moeten we natuurlijk ten koste van alles zien te voorkomen.

VRAAG
Maar hebt u overwogen om vooruitlopend op het advies van de Gezondheidsraad mensen zelf de keuze te geven om gevaccineerd te worden of niet, jongeren tussen de 12 en 18?

DE JONGE
We hebben het advies van de Gezondheidsraad sowieso al gevolgd voor jongeren met een medische indicatie. Dat is een. Twee is: dat advies van de Gezondheidsraad, ook al zou dat nu komen of volgende week, betekent ook niet dat jongeren onmiddellijk aan de beurt zijn. Wat we hebben gezegd: nu, morgen, zijn alle 18-plussers uitgenodigd, maar half juli hebben ze hun eerste prik gehad, en in de tweede helft van augustus hun tweede prik. Dus het is ook niet zo dat als je nu zou besluiten alle jongeren ook, dat die allemaal voor de start van het nieuwe schooljaar aan de beurt zijn. Zoveel vaccins worden er gewoon niet geleverd. Dus je hebt voor de komende maanden alle prikslots nodig voor de eerste en tweede prik van iedereen boven de 18. Dus dat zou niet versnellend hebben gewerkt, wil ik maar zeggen. En wat wel goed werkt, is als we dat besluit nemen, zo goed als mogelijk ook de onderbouwing kunnen geven, ook aan ouders bijvoorbeeld die zich misschien wel zorgen maken van: ja oke, mijn jongen is nu gezond en zou dit dan geen bijwerkingen kunnen opleveringen. Dan wil je een heel goed, onderbouwd advies ook kunnen geven op basis van het advies van de Gezondheidsraad, want we zijn uiteindelijk gebaat bij een hele hoge vaccinatiegraad. Dus niet overhaasten, dat besluit, dat is niet nodig namelijk. We hoeven dat besluit niet morgen te nemen. Je kunt het ook niet morgen effectueren. Maar als u het mij nu zou vragen, om de redenen die ik heb genoemd, zou ik zeggen: ik ben voor.

VRAAG
Voor meneer Rutte, u zei: alles wat op anderhalve meter kan, mag weer vanaf 26 juni. Maar het is heel lastig om je er aan te houden, dat zag je ook aan de Koning. U zei net over hem: hij deed zijn best, maar het lukte niet. Is het dan niet beter om die maatregel gewoon los te laten?

RUTTE
Nee, dat is echt onverstandig, en ik heb ook over de Koning gezegd dat hij er zelf ook van baalt. Het was georganiseerd op anderhalve meter, maar er was een enorme toestroom, en het was ook niet meer terug te dringen die toestroom. Het was ineens zo vol. En dat kan natuurlijk een keer gebeuren dat het dan gewoon niet lukt. Dat is niet goed, maar dat kan. Maar die anderhalve meter is echt van belang, want de afstand, we hebben nu wel veel meer dan anderhalve meter, maar als ik het nu zou hebben, of ik ben gevaccineerd maar toch nog het zou kunnen overdragen, u zou nog niet gevaccineerd zijn, of gevaccineerd zijn maar het werkt onvoldoende, en u zou ziek worden. De kans dat het virus u bereikt is echt nul. En daarom is die anderhalve meter zo belangrijk. We hebben nog zoveel mensen die niet gevaccineerd zijn. Het is echt een te groot risico als we dat nu zouden los laten. 

VRAAG
Maar hoe ga je daar dan op handhaven, want je ziet het overal. Je ziet iedereen te dicht op elkaar staan.

RUTTE
Nou ik moet heel eerlijk zeggen, behalve de journalisten als ik bij de formatie wegloop, die staan echt boven op elkaar, maar verder zie ik in Nederland gelukkig nog op heel veel plekken dat mensen zich goed houden aan de anderhalve meter.

VRAAG
Ja, maar mensen hebben nu nog veel een mondkapje op. Maar dat hebben ze dus straks niet meer. Wordt er dan nog wel gehandhaafd? Krijgen ze nog steeds boetes?

RUTTE
Buiten heb je geen mondkapje nodig. 

VRAAG
Nee, maar wel bijvoorbeeld in de supermarkt.

RUTTE
De handhaving zal natuurlijk zo zijn dat als er echt excessen zijn, zoals ook nu, dan wordt er natuurlijk ingegrepen. 

VRAAG
Dus de handhaving blijft?

RUTTE
Ja, in die zin dat je niet meer thuis buiten zegt: je mag maar met twee mensen over straat. Je mag weer met grotere groepen over straat. Maar als echt zichtbaar, in your face, de politie ziet dat mensen zich er niet aan houden, dan zullen ze echt ingrijpen.

VRAAG
U zei ook: we komen deze zomer nog met enige regelmaat bij elkaar. Wat is dan het signaal zoals, u haalde het net ook al aan, in Engeland worden de teugels weer aan getrokken, wat zou in Nederland het signaal zijn om weer dingen terug te gaan draaien?

RUTTE
Daar gaan we nu niet vanuit. Daar gaan we echt niet vanuit, anders zouden we het niet doen. Alle prognoses voor de komende weken zijn positief, maar wat ik net zei: je wilt scherp blijven, we willen ook Nederland kunnen bijpraten, vandaar dat we een keer in de week op Algemene Zaken waar we ook vergaderen, iemand dan beschikbaar zal zijn voor de pers om te zeggen wat zijn de laatste inzichten. We zullen altijd ingrijpen als er onverwacht toch nog een verslechtering is, ook daar kan Nederland op rekenen. Maar dat is absoluut niet de verwachting, maar we willen wel constant monitoren: wat is er aan de hand? We zetten nu echt een grote stap. Een van de verst gaande stappen in Europa, terwijl we qua aantal besmettelijken echt ook echt nog steeds heel hoog staan. We denken dat het kan omdat alle prognoses laten zien dat het allemaal snel daalt. Maar als het dus nodig is, grijpen we in.

VRAAG
Ja, want aan de andere kant zie je ook al hoe snel het gaat. Er is nu een school in Amstelveel gesloten door de Indiase variant, door die Deltavariant. Dus het kan snel weer de andere kant op staan.

DE JONGE
Ja, die Deltavariant, ik denk dat als je, kijk, wij kijken natuurlijk heel nauwlettend naar het VK. Ons RIVM en ons Centrum voor Infectieziektebestrijding heeft echt bijna dagelijks contact ook met het VK. En wat je daar ziet, is allereerst de les van daar, is allereerst dat vaccineren helpt. Ook tegen die Indiase variant, die Deltavariant. Want de mensen die daardoor nu in de ziekenhuizen komen zijn ofwel mensen die niet gevaccineerd zijn ofwel mensen die slechts een keer gevaccineerd zijn. En daarom zeggen we ook: laat je vaccineren. Daarom zeggen we ook: neem ook die tweede prik. Wel echt anders in de Britse strategie is natuurlijk die, ze hebben nogal geleund op dat ene been van een prik. En wij hebben altijd geleund op twee benen van twee prikken. En dus dat maakt ons wel enigszins anders. Niettemin, vaccineren werkt. Dus alles inzetten op vaccineren is gewoon wat nodig is. En met name ook inzetten op niet alleen een hele hoge, maar ook een hele homogene vaccinatiegraad, dus onder alle groepen, onder alle wijken een zo hoog mogelijke vaccinatiegraad. Dat is de reden dat we met alle GGD’en hebben afgesproken dat ze de komende weken de wijk in trekken. Met de ‘spuitbus’ er op af om te zorgen dat je echt overal een hoge vaccinatiegraad bereikt, want dat zorgt er voor dat je ook minder verspreiding krijgt, ook van die Deltavariant, die iets besmettelijker lijkt. En die zich in ieder geval ietsje minder lijkt aan te trekken van vaccinatie, althans, van een prik. Van een prik AstraZeneca. Dat ook nog ’s een keer. Kortom, alle reden om twee prikken te zetten. Alle reden om in te zetten op een hoge en homogene vaccinatiegraad. En alle reden dus ook om die anderhalve meter nog eventjes te handhaven, want we hebben hem gewoon nodig om daarmee ook de verspreiding van die Deltavariant te vertragen en te verlagen. En we weten ook dat inmiddels ook uit de Kiemsurveillance in Nederland blijkt dat we hem in behoorlijke mate op Hollandse bodem hebben. Het is een paar procent nu, maar die Kiemsurveillance kijkt altijd een paar weken terug, dus de aanname van het RIVM is dat die in grote steden wel tegen de 10% zou kunnen zijn. We hebben nog steeds rond de 90% van de Britse variant, de Zuid-Afrikaanse variant die heeft de survival of the fittest verloren, dus die lijkt eigenlijk weg te zijn. De Braziliaanse variant zet ook niet echt door, maar die Deltavariant, het is wel waarschijnlijk dat die op enig moment ook de boel gaat overnemen in Nederland. Tegen die tijd, het is eigenlijk een race tegen de klok, tegen die tijd wil je gewoon zo ver mogelijk zijn met vaccineren. En vandaar, anderhalve meter it is, voor de komende tijd.

VRAAG
Meneer De Jonge, ik had een vraagje over op vakantie gaan. U zei net zelf al: een aantal landen heeft ons niet, zit niet echt nog te wachten op Nederlanders, vandaar dat we misschien met een test naar die landen moeten. De overheid gaat die financieren?

DE JONGE
Ja.

VRAAG
Eentje?

DE JONGE
Ja.

VRAAG
Per persoon of hoe gaat dat in zijn werk?

DE JONGE
Je hebt er maar een nodig om weg te komen, toch? Tenminste, als je vervolgens snel vertrekt, dan heb je er maar een nodig.

VRAAG
En hoe gaat dat in praktijk in zijn werk?

DE JONGE
Allereerst, wanneer en waar is dat DCC nodig? Ik denk dat dat belangrijk is. Dus waar heb je eigenlijk dat bewijsje nodig, dat is volgens mij belangrijk om goed te vertellen. Kijk, voor groene landen is in Europa afgesproken, daar wordt sowieso dat onderling niet gevraagd. En wanneer ben je groen? Als je 50 besmettingen hebt per 100.000 inwoners over de afgelopen 14 dagen. Daar zijn wij nog niet. Wij staan wat hoger. Wij zitten op 115 geloof ik per 100.000 over de afgelopen 14 dagen. Kortom, we moeten nog door de helft en eigenlijk nog iets verder dan door de helft. Daarnaast wordt er nu in Europa nog gevraagd dat je het aantal positieve testen, dus de positieve testratio in de teststraten, dat dat minder is dan 4%. Op dit moment staan we dus nog op rood. Dus wij zijn eigenlijk een van de donkerst gekleurde gebieden, maar dat zal slechts voor een hele korte duur zijn omdat die 4% positieve testratio, daar voldoen we al bijna aan, en zeker als we alle testen daarbij optellen die daarvoor in aanmerking zouden kunnen komen. En zeker als we alle testen daarbij optellen die daarvoor in opmerking zouden kunnen komen. Dus dan zouden wij open geel gaan, maar wij willen natuurlijk op groen en de aanname is dat het met het huidige tempo waarin het naar beneden gaat begin juli op groen zou kunnen staan. Dat is de aanname. Als dat zo is dan hoef je helemaal niks meer, want dat ga alle andere Europese landen helemaal niks meer vragen. Dat zou kunnen, maar dat weten we dus nog niet, maar dat zou kunnen. Trouwens ook een belangrijke reden om die anderhalve meter nog maar even aan te houden, je gewoon even aan de regels te houden. Dat is één. Stel nou dat je al weg wil op weg vakantie en je bent nog even… we zijn nog niet groen. Ja, dan zal je waarschijnlijk om een DCC gevraagd worden. Dat is allereerst mogelijk via vaccinatie. Dat zal voor het reizen zal dat mogelijk zijn vanaf 1 juli en als je niet op tijd gevaccineerd ben dan kun je een gratis test krijgen en in de komende week, denk ik, zullen wij bekendmaken, via Rijksoverheid.nl, waar je die gratis test dan kunt aanvragen.

VRAAG
Dat is een heel lang antwoord om tot het echte antwoord te komen…

DE JONGE
Ik zou het compleet willen doen.

VRAAG
Ja, eerder zei u van ‘ik stond er niet echt positief tegenover om dat te financieren’, want u zei ‘ja, het profijtbeginsel, we hoeven niet allemaal te betalen voor iemand die op vakantie gaat’. Wat heeft u doen veranderen van mening?

DE JONGE
Nou een paar dingen. Eén is dat mijn verwachting is dat vrij veel landen toch wel DCC zullen gaan gebruiken, zolang we niet op groen staan. Twee is dat mijn verwachting dat wij nog een tijdje niet op groen zullen staan. Ik hoop dat natuurlijk wel zo snel mogelijk te bereiken, maar ja dat hebben we echt met elkaar in de hand. Drie is dat het mijn aanname was dat meer landen, net als Nederland, in die 14 dagen na die twee prik er niet bij op zouden tellen. En dat zou eigenlijk betekenen dat je gewoon… dat je vaccinatie gewoon keurig (onverstaanbaar, red.). En daarnaast dacht ik nog: misschien kunnen meer landen ook die kinderen wel echt uitzonderen en dat hoop ik ook dat heel veel landen dat zullen doen. We hebben afgesproken: in principe pas vanaf 12. Maar nu zie ik toch dat een aantal landen daar nog niet helemaal aan gaat voldoen. Sommige willen ook kinderen vanaf 6 testen, soms zelfs nog jonger. Kortom, ik denk dat er vrij veel mensen, als wij nog niet op groen staan, vrij veel mensen echt gebruik zullen moeten maken van een test. Ja, dan jagen we wel vrij veel mensen op kosten voor de vakantie. En dat is de reden dat we hebben gezegd ‘nou ja misschien moeten we het toch maar doen’. Eenmalig in de zin van: gaan we niet volgend jaar doen. Dat doen we alleen maar in juli en augustus, want na die tijd kun je echt gewoon gevaccineerd zijn. Dan heb je het niet meer nodig.

VRAAG
Akkoord.

VRAAG
Ik wil het feestje niet verstoren, maar is het niet een beetje te vroeg om al te versoepelen?

RUTTE
Wat zei je?

VRAAG
Ik wil het feestje niet verpesten, maar is het niet te vroeg om deze stap te zetten?

RUTTE
Nee, het is niet te vroeg, omdat we hebben natuurlijk heel precies advies gevraagd en het OMT zegt eigenlijk: voor de korte termijn kun je niets fout doen. Maar de risico ontstaan op de iets langere termijn. De anderhalf meter is wel van groot belang, omdat je inderdaad anders, nou ja alle andere redenen die we genoemd hebben, en ook alle onzekerheden die er zijn, maar dit is echt de verantwoorde stap.

VRAAG
Wanneer gaat die anderhalve meter er dan af? Pas half augustus wordt…

RUTTE
Daar heeft Hugo de Jonge net alle criteria voor genoemd…

VRAAG
Oké, volgens mij…

RUTTE
Gaan we in alle rust bekijken.

DE JONGE
Die… van nemen we deze stap niet te vroeg. Hij sluit helemaal aan bij de routekaart zoals we die hadden afgesproken. He dus ik bedoel niet zozeer: openingsplan, de volgende stap en de datum die we daarbij hebben genoemd, maar ik bedoel gewoon de signaalwaarden eigenlijk die we hadden afgesproken voor risiconiveau 1. Daar zitten we bijna aan. Dus we zitten op dit moment eigenlijk in risiconiveau 2 en we glijden vrij rap naar 1 toe. En als je, die film gaat sowieso de goede kant op, maar als je de foto zou moeten nemen, de finishfoto van volgende week vrijdag en volgende week zaterdag, als die maatregelen ingaan, dan verwachten we echt op of heel erg dicht bij risiconiveau 1 te zitten. En daarmee is ook volmaakt (onverstaanbaar, red.) met die eerder afgesproken routekaart. Ik weet dat er nog weleens zorg was bij een aantal mensen van ‘houden we ons daaraan’. Daar houden we ons dus eigenlijk al de hele tijd vrij consistent aan. En ten aanzien van de anderhalve meter hebben we gezegd, kijk daar moet je een paar dingen in ogenschouw nemen. Daar kunnen we gewoon nu nog niet zo heel goed voorspellen. Maar tegen de tijd dat we allemaal in de behoorlijke mate zij gevaccineerd of immuniteit hebben opgebouwd, tegen de tijd dat we ergens verwachten dat die besmettingsgraad heel veel lager is dan zou je natuurlijk die anderhalve meter kunnen laten varen. Maar we hebben gezegd: dat gaan we niet nu besluiten. We gaan ook niet nu zeggen ‘het zal dan zijn’. Nee, we gaan nu zeggen: op 13 augustus, dat is de eerste ministerraad na de zomer, 13 augustus, gaan we het besluit nemen, gaan we dat besluit nemen. En dat doen we tegen de achtergrond van opgebouwde immunisatie en de besmettingsgraad van dat moment.

VRAAG
Komt er een soort kantoorpolitie straks trouwens? Want dat thuiswerken wordt zo…

RUTTE
Nee. Dat is een zaak van de bedrijven, net zoals nu. Maar we zeggen wel: anderhalve meter. We zeggen ook maximaal de helft van de werktijd, is echt onze dringende, dringende guidance, dringend advies, eigenlijk zien we dat werkgevers zich er netjes aan houden en die helft van de werktijd, dat zullen maar weinig bedrijven realiseren, want stel een bedrijf zoals hier, dit ministerie met veel liften. Ja, tenzij iedereen dat prettig vindt naar die 20ste etage te wandelen, maar die liftcapaciteit is al een hele grote (onverstaanbaar, red.)… heel veel kantoren en hoeveel mensen daar kunnen werken.

VRAAG
Als mensen niet durven? Bijvoorbeeld als ze nog niet gevaccineerd zijn of dat ze nog wat angstig zijn. Moeten ze dan verplicht, als hun werkgever dat zegt, toch naar kantoor?

RUTTE
Daar is een normale relatie werkgever-werknemer en er is altijd als je als werknemer het gevoel hebt dat er niet voldoende rekening wordt gehouden met jouw belangen kun je altijd naar de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

VRAAG
Dan één vraag over de registratie van de vaccinaties. Mensen zullen snakken… veel mensen snakken naar die app straks, volgende week, en denken ‘yes, kan die op groen, kan ik gaan’. Maar niet alle prikken zullen daar in staan of wel?

DE JONGE
Kijk die app die zal gebruikmaken van sowieso alle registratie die inmiddels in CIMS staan, dat is het centrale registratiesysteem. We hebben natuurlijk verschillende prikkende partijen gehad in Nederland. Die hebben allemaal hun spulletjes netjes opgestuurd, als het goed is, naar CIMS. Maar dat is niet helemaal goed, want niet alle prikkende partijen hebben dat tot op het heden gedaan. Daar waar er technische storing is, bijvoorbeeld bij de GGD, is dat niet zo heel groot punt. Die moeten worden opgelost, overigens. Maar dat is niet het allergrootste punt voor dit doel, want de GGD-systemen zullen ook als bronsysteem worden gebruikt. Daar waar het prikken zijn bijvoorbeeld die door de huisartsen zijn gezet daar (onverstaanbaar, red.) huisartsen om zo snel mogelijk ook hun spullen in te sturen naar CIMS, naar het centrale registratiesysteem van het RIVM. En voor zo ver dat nog niet is gebeurd verwachten we echt dat ze dat de komende week gaan doen en ik denk dat ook voor huisartsen is daar heel een groot belang bij. Die hebben ook geen zin om al die (onverstaanbaar, red.) aan het bureau te krijgen. Dus ik denk dat zij dat echt zullen gaan doen.

VRAAG
Dat zal lukken?

DE JONGE
Ja, dat zal echt wel lukken. En stel dat om welke reden dan ook, dus die registratie niet is doorgekomen in CIMS en je bent door een partij geprikt die niet de GGD is, maar iemand anders en ergens is die registratie kennelijk niet helemaal goed doorgegeven dan is er altijd nog mogelijkheid om via een webportaal, wat we zullen maken, dat zal vast aan het einde van de maand overigens beschikbaar zijn. Nou dat vanaf 1 juli eigenlijk. Ja dan kom je 1 juli. En daar kun je altijd via degene die jouw vaccinatie heeft gezet, die kan daar gewoon jouw registratie in aanmaken. Dus niemand valt tussen wal en schip. We zullen ook een enorme helpdesk optuigen om mensen op weg te halen. Dat zal ook vanaf volgende week donderdag live gaan. Kortom: we helpen mensen de zomer door. Komt wel goed.

VRAAG
Ja, ik had een vraag over de lange termijn. Want jullie komen in de zomer dus bij elkaar om dingen te bespreken voor herfst, maar zijn er al voorzorgsmaatregelen die als achtervang dienen voor het geval we wel weer een derde, vierde golf, denk ik inmiddels…

DE JONGE
Jazeker. Kijk, waar we al een tijd mee bezig tijd is bijvoorbeeld is rioolwater-gegevens. Die gaat naar… meerdere keren per week, bijna vier keer per week, naar vijf keer per week, naar dagelijks toe in het najaar. Daarmee hebben we, denk ik, een hele goed, ook uniek in de wereld. Daar wordt ook echt vanuit het buitenland veel naar gekeken, een hele goede monitoring, een vroegtijdige monitoring. We gaan veel intensiever nog sequence op alles wat er uit de GGD, en alles wat er bij de GGD wordt getest. Zodoende houden we heel goed in de gaten hoe het virus zich ontwikkelt heeft. Mutaties op Hollandse bodem en dat is het inzicht wat je nodig hebt en daarmee als we vroeg zijn zijn we ook te vroeg om weer nieuwe maatregelen te kunnen treffen als dat nodig is. Dat is één. Twee is de toegangstest of het werken aan het toegangsbewijs, wat we er nu nog heel erg nodig hebben om dingen weer eerder mogelijk te maken of meer dingen mogelijk te maken. Stel dat je je dat straks eventjes niet meer nodig hebt. Dat heb je natuurlijk wel staan op het moment dat je eigenlijk een situatie komt wat bijeenkomsten in grote groepen misschien wel niet verantwoord zijn. Dus dat toegangstesten hebben we sowieso ook paraat voor het najaar. Nou testen en bron- en contactonderzoek blijft natuurlijk heel erg belangrijk. Die dijk valt net na de zomer, als iedereen terugkomt van vakantie. Allemaal testen voordat je weer één voet in de samenleving zet. Hartstikke belangrijk om die dijken ook daadwerkelijk te versterken. En zo proberen we van alles en nog wat te doen om te zorgen dat we er klaar voor zijn en ja, als zich lokale uitbraken voordoen dan moet je er ook weer bovenop springen natuurlijk en dat zal in eerste instantie zal dat een maatregel zijn die in een specifiek gebied geldt, maar ook daar gelden weer gewoon het werken in het risiconiveau. Op het moment dat daar de risiconiveau’s oplopen dan zullen daar gewoon weer maatregelen bij passen. We gaan natuurlijk wel opnieuw kijken naar die routekaart en de maatregelen die per risiconiveau geformuleerd waren, zijn die gegeven de vaccinatiegraad nog steeds de meest verstandige maatregelen? We zullen in september ook weer met een herziening komen. Maar we hebben natuurlijk heel veel geleerd ook in het afgelopen jaar. 

VRAAG
En qua ic-capaciteit? Is die weer makkelijk op te schroeven?

DE JONGE
Makkelijk is het niet denk ik, want ik denk dat we niet moeten onderschatten hoe ongelooflijk groot de klus is die de ziekenhuizen nog wacht gegeven alle inhaalzorg die nog moet gebeuren. Wat je natuurlijk wel hoopt, is dat überhaupt die inhaalzorg gewoon plaats kan vinden. Dat er geen zorg meer hoeft te worden uitgesteld. En dat betekent wel, dat is een extra reden om heel alert te zijn net na de zomer op wat er weer gaat gebeuren, want een kleine opleving in de besmetting kunnen we ons veroorloven, maar een opleving in de ziekenhuizen kunnen we ons gewoon echt niet veroorloven. Daarom: vaccineren wat we kunnen. En die dijken versterken net na de zomer. Ten aanzien van het opschalen in de zorg: op zichzelf genomen, ook daar is ervaring op gedaan met het opschalen van de zorg. Ook daar is ervaring op gedaan met het verspreiden, of het spreiden van patiënten. Er is ervaring op gedaan ook met het spreiden van de inhaalzorg. Dus dat moeten we sowieso allemaal blijven doen. En uiteraard is collega Van Ark ook met de ziekenhuizen in gesprek van: hoe zou je – als het onverhoopt weer mogelijk nodig zou moeten zijn – hoe zou je ook daar weer verder kunnen opschalen?

VRAAG
Maar als ik u zo hoor, dan is de kans best aanwezig dat we weer in een lockdownachtige situatie komen in het najaar?

DE JONGE
Ik vind eigenlijk dat we het echt aan onze stand verplicht zijn om dat ten koste van ongeveer alles te voorkomen, omdat die lockdown is zo schadelijk geweest natuurlijk voor van alles en nog wat. Voor de economie, voor samenleving, voor contacten tussen mensen. Dat virus heeft er in gehakt, maar de maatregelen net zo, minstens zo. En wat we daarom denk ik moeten doen, is gewoon op een ernstige manier omgaan met het handhaven van die anderhalve meter. Wat we daar aan moeten doen is nu doen wat we denk ik vorig jaar een beetje teveel hebben gedaan, in de zomer toch een beetje te veel hebben gerelativeerd, de ernst ook teveel hebben gerelativeerd, en dat moeten we denk ik niet doen. En ook richting het najaar, ook al zijn we in steeds hogere mate gevaccineerd, onderschat niet wat dat virus nog kan doen. Als je naar alle onzekerheden kijkt voor het najaar. De mate van transmissieremming, de oplopende vaccinatiegraad, de homogeniteit van de vaccinatiegraad, mutaties. Al die onzekerheden, we kunnen allemaal niet precies voorspellen wat dat virus allemaal nog in zijn mars heeft. Konden we dat maar, maar dat kunnen we niet. We betreden terrein dat we nog niet kennen met elkaar. En dus moeten we dat behoedzaam en voorzichtig doen en ons gewoon houden aan de afspraken die we maken.

VRAAG
En u zei net: we leunen op twee benen, dus twee prikken. Nou komen er signalen binnen van mensen, vooral jongeren, die vanwege heftige bijwerkingen twijfelen om hun tweede vaccinatie te gaan halen. Wordt dat op een bepaalde manier geregistreerd van: iemand heeft er twee of iemand heeft er een? En wat wordt er aan gedaan om er toch voor te zorgen dat die mensen het wel gaan doen?

DE JONGE
We hebben natuurlijk veel verschillende inhaalacties. Als je echt hele vervelende bijwerkingen hebt, moet je je gewoon bij een arts melden natuurlijk. Als je spierpijn hebt in je arm, of een beetje koorts, of een beetje hoofdpijn, moet je gewoon een flinke vent zijn of een flinke dame zijn en gewoon die tweede prik gaan halen. Want dat is echt beter dan een flinke corona-infectie, dus doe dat nou maar gewoon. 

VRAAG
Maar het gaat hier wel om mensen die wel echt langere tijd last hadden.

DE JONGE
Exact, dan moet je je gewoon even bij een arts melden. Die kan dan met je meedenken en als je echt maar één prik hebt, dan zien we dat natuurlijk. Want je ziet dan een van de twee staan in de registratie, dus op die mensen zullen allerlei inhaalacties ook op worden gedaan. Van, wat is er aan de hand en kom hem eens halen. 

VRAAG
U heeft een paar keer verwezen naar de gevaarlijke varianten die in het buitenland voorkomen en in toenemende mate hier naar toe komen. We hebben onder meer daarvoor ook die quarantaineplicht gekregen. Werkt dat nou eigenlijk? Worden daarvoor bekeuringen uitgeschreven? Hoeveel?

DE JONGE
De eerste bekeuringen zijn opgelegd. We hebben die quarantaineplicht pas net, en er wordt volop gehandhaafd. U moet zich voorstellen als je uit het VK op het vliegtuig stapt, dan wordt bij boarden gekeken of je je PCR-test hebt gedaan, of je vervolgens je antigen-test hebt gedaan vlak voor boarden, dus dubbele test. En er wordt gekeken of jij je quarantaineverklaring bij je hebt, waarop dan staat waar je verblijft, en vervolgens gaat die verklaring naar een belteam, die belt, en die ziet, ze hebben inmiddels een paar duizend telefoon achter de rug. En ziet in een paar procent van de gevallen dat iemand zich niet houdt aan de quarantaineplicht. Overigens in de andere gevallen heb je een gesprek van: ‘lukt het een beetje, kunnen we nog helpen etc?’ Ook belangrijk, dus de ondersteuning wordt ook geboden. Maar in een paar procent van de gevallen houden mensen zich er niet aan, en in dat geval wordt er een handhaver op afgestuurd. En ook dat is inmiddels gebeurd en de eerste boetes zijn uitgedeeld. Dus dat werkt, dat loopt.

VRAAG
Er was van tevoren nog wel de vrees dat het geen waterdicht systeem was. Het belteam was tamelijk klein, zij moeten min of meer aan de telefoon inschatten of je je wel aan de quarantaineplicht houdt. Ze kunnen dat niet echt checken of zien. Hoe weet u dat dat echt werkt? Dat we niet massaal geflest worden?

DE JONGE
Kijk, u moet zich voorstellen, geen enkel wettelijke maatregel heeft een honderd procent naleving natuurlijk. Je moet je riem omdoen in de auto, maar als je het niet doet, dan gaat er hooguit zo’n heel irritant piepje, maar je moet best een eind rijden voordat je daadwerkelijk wordt aangehouden. En een rood stoplicht, als je het een beetje goed uitmikt, dan kun je een rood stoplicht negeren. Kan. Je bent wel een eikel als je het doet, maar het kan wel. En je kunt ook tegen de lamp lopen, dus je kunt ook gewoon een boete krijgen. De pakkans is denk ik heel belangrijk, en die pakkans is hier zeer reëel, dat blijkt wel uit de eerste mensen die inmiddels een boete hebben gehad, dus die pakkans is hier heel reëel. Dus kijk, die quarantaineplicht, het eerste wat je erbij moet zeggen, het is ook gewoon een wettelijke norm. En die wettelijke norm moet je gewoon, daar moet je je gewoon aan houden. Overigens, een quarantaineadvies, daar moet je je ook gewoon aan houden. Als de GGD zegt: ‘ga met je kont op de bank zitten,’ dan ga je gewoon met je kont op de bank zitten. Die plicht daar moet je je ook gewoon aan houden, dat is gewoon de wettelijke norm, dat geldt in heel veel landen, ook in Nederland. Hou je er gewoon aan. En ja, als je je afvraagt: ‘zou ik de kans kunnen hebben dat ik tegen de lamp loop,’ die kans is er. Dat is een zeer gerede kans dat je tegen de lamp loopt. 

VRAAG
En u zegt dat is voldoende om die extra varianten buiten de deur te houden? We hebben geen extra slot op de deur nodig, een vliegverbod.

DE JONGE 
Nee die dubbele testplicht is voor buiten de deur. Dat is om (onverstaanbaar, red) buiten de deur te houden. En die quarantaineplicht is om te zorgen dat als die op Hollandse bodem komt, hem uit te drukken. Daar is de quarantaineplicht voor. Want je moet namelijk gewoon tien dagen in quarantaine, tenzij je op de vijfde dag negatief test. En dat werkt (onverstaanbaar, red) isolatie werkt. Dat werkt eigenlijk altijd bij infectieziekten. Dus, kijk, we wisten natuurlijk dat reizigers zijn gewoon een risico. Reizigers hielden zich slecht aan de quarantaine adviezen. En dat is de reden dat we voor reizigers uit zeer hoge risicogebieden zeggen: we komen met een quarantaineplicht. Dat wilde het kabinet al heel lang, de Kamer al heel lang. Althans, aanvankelijk niet zo, maar nadat ze daar wat van overtuigd raakten weer wel. En we zien dat inmiddels de handhaving ook gewoon is ingeregeld. Is die 100% waterdicht? Nee. Bij geen enkele regel is dat zo. Kun je tegen de (onverstaanbaar, red) lopen? Ja. Dus hou je er maar gewoon aan. 

VRAAG
Meneer Rutte, ik heb drie vragen over kerken. Gelden de regels die uitgebreide regels voor bioscopen, theaters en concertzalen gelden die met ingang van 26 juni ook voor de kerken?

RUTTE
Ja, daar is het zo dat religieuze instellingen, dus kerken en andere religieuze instellingen kunnen ook weer inkomsten organiseren op maximaal 100% van de capaciteit. Mits op 1,5 meter. Dus je moet kijken: hoeveel mensen kun je dan kwijt in de kerk op 1,5 meter. En die capaciteit mag je gebruiken. En ik kan u ook melden dat het zang, schreeuw en blaasadvies vervalt. Het was geen advies om te gaan zingen, schreeuwen of blazen. Het was het advies om dat niet te doen en dat advies vervalt. 

VRAAG
Dus dat betekent met ingang van 27 juni mag ook iedereen dan die in de kerk is weer zingen? 

RUTTE
Ja.

VRAAG
Ik had nog een andere vraag. Over die coronatoegangsbewijzen. Dat systeem, mogen we daar als kerken ook mee gaan werken? Zodat ze dan weer volledig met alle zitplaatsen weer …

RUTTE
Ik zou dat antwoord weten, maar (onverstaanbaar, red)

DE JONGE
Ze mogen daar in principe mee gaan werken, alleen ze zitten op een andere manier in de wet. En de overheid kan natuurlijk nooit kerken aanwijzen en kerken machtigen om dat verplicht te vragen aan de mensen die daar binnenkomen. Dus daar gaan kerken echt helemaal zelf over. Ik denk eerlijk gezegd dat dat niet gaat werken. Een vaccinatiebewijs vragen voordat je de kerk in gaat (onverstaanbaar, red). Het is op vrijwillige basis is het niet verboden om het te doen. Maar wij kunnen kerken niet aanwijzen om daar van gebruik te maken. Zo werkt het niet. 

VRAAG
Ik heb eerst even een kort vraagje. Ik denk aan meneer De Jonge. Die gratis test voor vakantie. Geldt dat ook als je wel volledig bent gevaccineerd, maar nog niet twee weken geleden?

DE JONGE
Ja. 

VRAAG
Dan over die anderhalve meter maatregel. Ik weet niet aan welke…We moeten, dat benadrukken jullie, hoe enorm belangrijk dat is, en dat je de ernst ervan niet moet relativeren, zoals misschien vorig jaar zomer wel eens is gebeurd. Er werd al even eerder naar gevraagd en ik wil ook niet heel cynisch zijn, maar is het niet toch een heel klein beetje naïef. Ik weet niet meneer Rutte hoe u hier naar toe bent gekomen, maar als u uit het Torentje bent gelopen, heeft u gezien dat op de terrassen die regel al niet meer bestaat? Dat zal in heel veel kantoren, supermarkten, andere winkels, als je binnen voetbal gaat kijken met mensen, zal het ook niet gelden. Dat geldt dan wel, maar de handhaving…

RUTTE            
Weet je, het is heel simpel. We doen het met z’n allen. En ik zie ook heus wel dat het soms niet gebeurt. Maar ik vind tegelijkertijd, als ik door de stad fiets, afgelopen weekend, maar het weekend daarvoor. En je ziet die mensen in de rij staan bij de Primark, of hoe heten al die winkels, in het Haagse centrum, al die mooie grote warenhuizen. En mensen staan te wachten om naar binnen te kunnen omdat nu eenmaal de capaciteit beperkt is. Mensen staan daar in die rijen echt netjes op anderhalve meter. Ik vind dat, en dat doet ook het winkelpersoneel heel netjes. Ik moet zeggen: op de Grote Markt, waar ik dan regelmatig een koffie drink, vind ik toch gemiddeld genomen dat mensen zich er goed aan houden. En dat zal ook wel ’s mis gaan. Weet je, dat is dan niet goed, mijn oproep aan iedereen is: hou je er aan. Want het is het meest effectieve. Naast je handen wassen en testen bij klachten. Daarom zit hij in de drie hoofdadviezen om dat virus onder controle te houden.

VRAAG
Maar het is vorig jaar dus misgegaan eigenlijk. Hoeveel mensen zich er aan hebben gehouden.

RUTTE
Er is wel een verschil met vorig jaar is dat we nu een veel grote vaccinatiegraad hebben, maar er is nog steeds een behoorlijk risico, omdat je niet weet hoe hoog die precies opbouwt, hoe homogeen hij is, of er nieuw varianten komen. Of je met gevaccineerd zijn misschien niet zelf ziek wordt, maar misschien nog een ander ziek zou kunnen maken. Al die redenen, en er nog steeds veel mensen in de ziekenhuizen liggen, er moet heel veel zorgen worden ingehaald. Er liggen toch nog steeds meer dan 200 mensen op de ic. Dat lijkt nu laag, maar ik weet nog begin april vorig jaar toen we over die 200 heen gingen dat we echt allemaal ‘huh’ zaten. Maar dat was natuurlijk een stijgende lijn, nu gelukkig dalend, maar is nog steeds veel. Er moet heel veel gebeuren nog in de ziekenhuizen, voor mensen die, dus even solidair met z’n allen, we zijn er bijna maar nog niet helemaal, hoort dit er ook gewoon bij. Dus ik ben heel blij dat u die vraag stelt, ik hoop dat er veel mensen kijken, maar weet je, ik kan niet in mijn eentje tegen de samenleving zeggen: ohh, die anderhalve meter. Je moet het wel met z’n allen doen. 

VRAAG
U heeft het vertrouwen in?

RUTTE
Ik heb vertrouwen in de wijsheid van de Nederlander. En als er echt excessen zijn: handhaven.

EINDE TEKST

[2]

PERSMOMENT RUTTE/IS RUTTE EEN GEVAARLIJKE

GEK?

ASTRID ESSED

28 OCTOBER 2020

Persmoment Rutte/Is Rutte een Gevaarlijke Gek?

HET AVONDKLOK DRAMA/RUTTE EN VIRUSWAARHEID/RUTTE ALS GEVAARLIJKE

GEK, DEEL TWEE/OVER RUTTE, DIE DE WET VERZET

ASTRID ESSED

23 FEBRUARI 2021

HET AVONDKLOK DRAMA/RUTTE EN VIRUSWAARHEID/RUTTE ALS ”GEVAARLIJKE GEK”, DEEL TWEE/OVER RUTTE, DIE DE WET VERZET

PERSCONFERENTIE RUTTE 23 FEBRUARI 2021/RUTTE,

GEVAARLIJKE GEK, SLAAT WEER TOE/DEEL DRIE

ASTRID ESSED

24 FEBRUARI 2021

Persconferentie Rutte 23 februari 2021/Rutte, Gevaarlijke Gek, slaat weer toe!/Deel drie

PERSCONFERENTIE 20 APRIL 2021/HET IS WEER RAAK!/RUTTE,

GEVAARLIJKE GEK, SPEELT OPNIEUW RUSSISCHE 

ROULETTE MET MENSENLEVENS!/DEEL VIER

ASTRID ESSED

23 APRIL 2021

Persconferentie 20 april 2021/Het is weer raak!/Rutte, Gevaarlijke Gek, speeklt opnieuw Russische Roulette met mensenlevens!/Deel Vier

[3]
NU.NLALLE CORONACIJFERS GAAN DE GOEDE KANT OP1 JUNI 2021
https://www.nu.nl/coronavirus/6136848/alle-coronacijfers-gaan-de-goede-kant-op.html

Alle coronacijfers gaan de goede kant op, blijkt uit de wekelijkse update van het RIVM. Het aantal coronapatiënten dat werd opgenomen in een ziekenhuis, was in de afgelopen week 43 procent kleiner dan de week ervoor. Ook het aantal intensivecareopnames daalde met eenzelfde percentage. Ten slotte daalde het aantal gemelde besmettingen met 18 procent.

Het is de tweede forse daling op rij. Bij de vorige wekelijkse update meldde het RIVM al een daling van 32 procent van de hoeveelheid ziekenhuisopnames, terwijl 23 procent minder ic-opnames werden gemeld. Het aantal besmettingen zakte toen van 35.000 naar 25.000, terwijl in de afgelopen zeven dagen 20.000 positieve testen werden gemeld.

In totaal werden de afgelopen zeven dagen 553 opnames gemeld, waarvan 112 patiënten doorverwezen werden naar de ic’s. Tussen 18 en 25 mei ging het om respectievelijk 940 en 196 opnames. Volgens het RIVM worden de resultaten van de vaccinatiecampagne steeds zichtbaarder.

Een andere positieve statistiek waar het instituut over schrijft is de hoeveelheid besmettelijke personen in Nederland. Dat daalde naar 73.984, het kleinste aantal sinds december. Het is tevens voor het eerst dit jaar dat dit aantal onder de 100.000 daalt.

Het enige cijfer dat geen forse daling meemaakte, maar ook niet steeg, is het reproductiegetal. Dat bleef ongewijzigd op 0,82. Dat houdt in dat een groep van 100 Nederlanders momenteel 82 anderen besmet en het virus terrein verliest.

Het RIVM concludeert dat de druk op de ziekenhuizen gestaag afneemt. Om ervoor te zorgen dat het aantal ziekenhuisopnames blijft dalen, is het volgens het instituut van belang dat iedereen zich aan de coronamaatregelen blijft houden.
EINDE BERICHT

[4]

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1
RIJKSOVERHEIDNEDERLAND ZET GROTE STAP: BIJNA ALLES KAN OP ANDERHALVE METER18 JUNI 2021
https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2021/06/18/nederland-zet-grote-stap-bijna-alles-kan-op-anderhalve-meter

Nederland zet grote stap: bijna alles kan op anderhalve meter

Nieuwsbericht | 18-06-2021 | 19:00

Het vaccineren tegen corona gaat hard. Er zijn al ruim 13 miljoen prikken gezet. Bijna 5 miljoen mensen zijn nu volledig gevaccineerd, ruim 4 miljoen mensen hebben hun eerste prik gehad. Vanaf morgen zijn ook de 18-jarigen aan de beurt om een afspraak te maken. Dat wil zeggen dat medio juli iedereen die gevaccineerd wil worden een eerste en vaak ook een tweede vaccinatie heeft gehad. 

We zien dit terug in de besmettingscijfers en in het aantal mensen dat met Covid-19 in het ziekenhuis zijn opgenomen. Deze cijfers dalen nu snel. 

Lees de Engelse vertaling van dit nieuwsbericht op Government.nl.

De meeste maatregelen zijn daarom niet meer nodig. Het kabinet heeft dan ook besloten om stap 4 van het openingsplan te zetten en zelfs te vergroten. Vanaf 26 juni zijn alle deuren open, waarbij anderhalve meter afstand de allesbepalende norm blijft. Daar waar anderhalve meter niet lukt, zoals in het openbaar vervoer, in het voortgezet onderwijs of bij evenementen en festivals, geldt de mondkapjesplicht of kun je alleen naar binnen met een coronatoegangsbewijs. 

• Lees de tekst van de persconferentie van 18 juni 2021 in eenvoudige taal.
• Zie ook: aangekondigde maatregelen en versoepelingen.

Basisregels blijven nodig

Ondanks deze positieve berichten, is het virus niet weg. Het virus is onvoorspelbaar en nieuwe varianten blijven zich aandienen. We moeten dus voorzichtig en alert blijven. Dat kan door ons aan de basisregels te blijven houden:. 

• Hygiëne blijft belangrijk. Was regelmatig je handen. Nies en hoest in je elleboog. 
• Heb je klachten? Blijf thuis en laat je direct testen op corona. 

Er zijn mensen die niet gevaccineerd kunnen worden of nog niet (volledig) gevaccineerd zijn omdat ze nog niet aan de beurt zijn. Wees nog steeds voorzichtig en geef elkaar de ruimte op drukke plekken. Anderhalve meter afstand houden is nog steeds het beste wat je kunt doen om te voorkomen dat het virus zich verspreidt. 
 

Stap 4 openingsplan vanaf 26 juni

• Beperkingen thuisbezoek en groepsvorming vervallen
  Vanaf 26 juni zijn er geen beperkingen meer voor het aantal bezoekers dat mensen thuis mogen ontvangen. Ook de beperking op groepsvorming vervalt. Nu geldt dat mensen in groepen van maximaal 4 personen samen mogen komen, bijvoorbeeld in het park of in een restaurant. Deze regel vervalt. Wel is het belangrijk anderhalve meter afstand te blijven houden van bezoekers thuis en van anderen buitenshuis.
   
• Mondkapjesplicht vervalt grotendeels
  De mondkapjesplicht vervalt grotendeels. Alleen waar de anderhalve meter echt niet kan worden gehandhaafd blijft de mondkapjesplicht gelden. Dit is het geval in het personenvervoer, in het OV en op aangewezen plekken rond het OV, bijvoorbeeld stations. Ook op luchthavens en in vliegtuigen. En in het voortgezet onderwijs.
   
• Van thuis werken naar deels op kantoor
  Het advies ‘Werk thuis, tenzij het niet anders kan’ verandert. Werknemers die nu nog thuis werken, mogen in overleg met hun werkgever maximaal de helft van hun tijd ook op kantoor werken. Op kantoor geldt altijd de anderhalvemeterregel, ook in de lift of de kantine. Het kabinet roept op om zoveel mogelijk buiten de spits naar kantoor te gaan. 
   
• Alle locaties en evenementen open op anderhalve meter, met voorwaarden
  Vanaf 26 juni is alles open met reguliere openingstijden. Wel gelden er nog een aantal voorwaarden voor zowel binnen-als buitenruimtes. In ruimtes waar mensen een vaste zitplaats hebben, geldt dat mensen geplaceerd moeten worden met onderling anderhalve meter afstand. Dat wil zeggen dat in een theater niet elke stoel bezet kan worden en dat in een restaurant de tafels en stoelen ver genoeg uit elkaar moeten staan. Registratie en een checkgesprek blijven verplicht. In ruimtes waar mensen geen vaste plek hebben, zoals in een winkel of het  museum, geldt een maximale capaciteit van 1 bezoeker per 5m2. Als er gebruik gemaakt wordt van het coronatoegangsbewijs, dan vervalt de verplichting van de anderhalve meter en geldt de reguliere capaciteit. 
  
  Vanaf 26 juni zijn alle evenementen die plaatsvinden in reguliere publieke plaatsen, zoals in de horeca, bioscoop, beurs en congrescentra of poppodia, toegestaan. Dit houdt in dat locaties met een vaste zitplek 100% van de anderhalvemetercapaciteit kunnen gebruiken. En op doorstroomlocaties, zoals winkels en musea, kan 1 bezoeker per 5 m2 ontvangen worden. Vanaf 30 juni 2021 zijn overige evenementen met een vergunningsplicht onder voorwaarden toegestaan.
   
• Sport en de anderhalve meter
  Amateurwedstrijden zijn vanaf 26 juni voor iedereen weer toegestaan. Ook met publiek, zij moeten wel anderhalve meter afstand van elkaar houden.
   
• Locaties en evenementen met coronatoegangsbewijs zonder anderhalve meter
  Daar waar coronatoegangsbewijzen gelden, hoeft de anderhalve meter niet in acht te worden genomen. Vanaf 23 juni geldt dat, naast testen voor toegang, ook een vaccinatiebewijs of een herstelbewijs gebruikt kan worden als coronatoegangsbewijs. Deze drie mogelijkheden kunnen getoond worden in de (update van de) CoronaCheck app. Een coronatoegangsbewijs zal waarschijnlijk vooral een optie zijn voor bijvoorbeeld een evenement of festival. Ook dansgelegenheden, zoals nachtclubs en discotheken, kunnen door gebruik te maken van het coronatoegangsbewijs open zonder beperkingen.
• Alcoholverkoop en zang-, schreeuw- en blaasinstrumentenadvies
  Het verbod om alcohol te verkopen na 22.00 vervalt vanaf 26 juni. Dit geldt ook voor het verbod van het hebben en drinken van alcohol na 22.00 in de openbare ruimte. Ook het zang-, schreeuw- en blaasinstrumentenadvies vervalt. 
• Gratis coronatest voor reizen
  Reizigers die in juli of augustus vanuit Nederland naar het buitenland reizen kunnen zich gratis laten testen. De gratis testen zijn bedoeld voor reizigers die nog niet (volledig) gevaccineerd zijn en zich deze zomer voorafgaand aan hun reis naar het buitenland moeten laten testen. 

Vooruitblik

Alle basisregels gelden dus nog steeds. Medio augustus bekijk het kabinet op welke manier en wanneer de laatste stap van het openingsplan (het loslaten van de anderhalve meter en de overige basisregels) gezet kan worden. 

Documenten

• Openingsplan stap 4: Alles open op 1,5 meter afstandOp 26 juni 2021 zetten we stap 4 van het openingsplan en gaat alles open. 1,5 meter afstand houden is de norm. Als dit niet …Publicatie | 18-06-2021
• Overzicht: ‘Openingsplan: stap voor stap meer mogelijk’Als het aantal nieuwe opnames van coronapatiënten in ziekenhuizen blijft dalen en we ons aan de basisregels houden, kunnen we …Publicatie | 18-06-2021
• Samenvatting in beeld: coronaregels vanaf 26 juni 2021Samenvatting in beeld van de coronaregels zoals die gelden vanaf 26 juni 2021. In deze beeldsamenvatting staan de coronaregels …Publicatie | 18-06-2021
• Evenementen met 100% bezoekerscapaciteit per 30 juni toegestaanMet coronatoegangsbewijzen mogen per 30 juni vergunnings- en meldingsplichtige evenementen met 100% van de bezoekerscapaciteit …Publicatie | 18-06-2021
• Coronavirus: Overzicht ‘Recreatie’ per 26 juni 2021Op 26 juni 2021 gaat stap 4 van het openingsplan in en gaat alles open. Er gelden vanaf die datum nog enkele voorwaarden voor …Publicatie | 18-06-2021
• Coronavirus: overzicht ‘Horeca’ per 26 juni 2021Op 26 juni 2021 zetten we stap 4 van het openingsplan en gaat alles open op 1,5 meter afstand. Er gelden vanaf dan nog enkele …Publicatie | 18-06-2021

EINDE BERICHT RIJKSOVERHEID

[5]

WOORDEN.ORG

1. het hek is van de dam (=iedereen doet maar wat die wil zonder grenzen)

https://www.woorden.org/spreekwoord.php?woord=het+hek+is+van+de+dam

[6]
””Een: alles wat op anderhalve meter kan, mag dan weer. Zonder beperkingen in de groepsgrootte, zonder verplichte sluitingstijden, zonder een verbod op alcoholverkoop na een bepaalde tijd, binnen én buiten, en vooral ook: zonder advies over het aantal gasten thuis en zonder mondkapjesplicht in winkels en andere publiek toegankelijke ruimtes.”
RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[7]

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[8]

”Een: alles wat op anderhalve meter kan, mag dan weer. Zonder beperkingen in de groepsgrootte, zonder verplichte sluitingstijden, zonder een verbod op alcoholverkoop na een bepaalde tijd, binnen én buiten, en vooral ook: zonder advies over het aantal gasten thuis en zonder mondkapjesplicht in winkels en andere publiek toegankelijke ruimtes.”

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[9]

”Mondkapjesplicht vervalt grotendeelsDe mondkapjesplicht vervalt grotendeels. Alleen waar de anderhalve meter echt niet kan worden gehandhaafd blijft de mondkapjesplicht gelden. Dit is het geval in het personenvervoer, in het OV en op aangewezen plekken rond het OV, bijvoorbeeld stations. Ook op luchthavens en in vliegtuigen. En in het voortgezet onderwijs.”

RIJKSOVERHEIDNEDERLAND ZET GROTE STAP: BIJNA ALLES KAN OP ANDERHALVE METER18 JUNI 2021
https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2021/06/18/nederland-zet-grote-stap-bijna-alles-kan-op-anderhalve-meter

Nederland zet grote stap: bijna alles kan op anderhalve meter

Nieuwsbericht | 18-06-2021 | 19:00

Het vaccineren tegen corona gaat hard. Er zijn al ruim 13 miljoen prikken gezet. Bijna 5 miljoen mensen zijn nu volledig gevaccineerd, ruim 4 miljoen mensen hebben hun eerste prik gehad. Vanaf morgen zijn ook de 18-jarigen aan de beurt om een afspraak te maken. Dat wil zeggen dat medio juli iedereen die gevaccineerd wil worden een eerste en vaak ook een tweede vaccinatie heeft gehad. 

We zien dit terug in de besmettingscijfers en in het aantal mensen dat met Covid-19 in het ziekenhuis zijn opgenomen. Deze cijfers dalen nu snel. 

Lees de Engelse vertaling van dit nieuwsbericht op Government.nl.

De meeste maatregelen zijn daarom niet meer nodig. Het kabinet heeft dan ook besloten om stap 4 van het openingsplan te zetten en zelfs te vergroten. Vanaf 26 juni zijn alle deuren open, waarbij anderhalve meter afstand de allesbepalende norm blijft. Daar waar anderhalve meter niet lukt, zoals in het openbaar vervoer, in het voortgezet onderwijs of bij evenementen en festivals, geldt de mondkapjesplicht of kun je alleen naar binnen met een coronatoegangsbewijs. 

• Lees de tekst van de persconferentie van 18 juni 2021 in eenvoudige taal.
• Zie ook: aangekondigde maatregelen en versoepelingen.

Basisregels blijven nodig

Ondanks deze positieve berichten, is het virus niet weg. Het virus is onvoorspelbaar en nieuwe varianten blijven zich aandienen. We moeten dus voorzichtig en alert blijven. Dat kan door ons aan de basisregels te blijven houden:. 

• Hygiëne blijft belangrijk. Was regelmatig je handen. Nies en hoest in je elleboog. 
• Heb je klachten? Blijf thuis en laat je direct testen op corona. 

Er zijn mensen die niet gevaccineerd kunnen worden of nog niet (volledig) gevaccineerd zijn omdat ze nog niet aan de beurt zijn. Wees nog steeds voorzichtig en geef elkaar de ruimte op drukke plekken. Anderhalve meter afstand houden is nog steeds het beste wat je kunt doen om te voorkomen dat het virus zich verspreidt. 
 

Stap 4 openingsplan vanaf 26 juni

• Beperkingen thuisbezoek en groepsvorming vervallen
  Vanaf 26 juni zijn er geen beperkingen meer voor het aantal bezoekers dat mensen thuis mogen ontvangen. Ook de beperking op groepsvorming vervalt. Nu geldt dat mensen in groepen van maximaal 4 personen samen mogen komen, bijvoorbeeld in het park of in een restaurant. Deze regel vervalt. Wel is het belangrijk anderhalve meter afstand te blijven houden van bezoekers thuis en van anderen buitenshuis.
   
• Mondkapjesplicht vervalt grotendeels
  De mondkapjesplicht vervalt grotendeels. Alleen waar de anderhalve meter echt niet kan worden gehandhaafd blijft de mondkapjesplicht gelden. Dit is het geval in het personenvervoer, in het OV en op aangewezen plekken rond het OV, bijvoorbeeld stations. Ook op luchthavens en in vliegtuigen. En in het voortgezet onderwijs.
   
• Van thuis werken naar deels op kantoor
  Het advies ‘Werk thuis, tenzij het niet anders kan’ verandert. Werknemers die nu nog thuis werken, mogen in overleg met hun werkgever maximaal de helft van hun tijd ook op kantoor werken. Op kantoor geldt altijd de anderhalvemeterregel, ook in de lift of de kantine. Het kabinet roept op om zoveel mogelijk buiten de spits naar kantoor te gaan. 
   
• Alle locaties en evenementen open op anderhalve meter, met voorwaarden
  Vanaf 26 juni is alles open met reguliere openingstijden. Wel gelden er nog een aantal voorwaarden voor zowel binnen-als buitenruimtes. In ruimtes waar mensen een vaste zitplaats hebben, geldt dat mensen geplaceerd moeten worden met onderling anderhalve meter afstand. Dat wil zeggen dat in een theater niet elke stoel bezet kan worden en dat in een restaurant de tafels en stoelen ver genoeg uit elkaar moeten staan. Registratie en een checkgesprek blijven verplicht. In ruimtes waar mensen geen vaste plek hebben, zoals in een winkel of het  museum, geldt een maximale capaciteit van 1 bezoeker per 5m2. Als er gebruik gemaakt wordt van het coronatoegangsbewijs, dan vervalt de verplichting van de anderhalve meter en geldt de reguliere capaciteit. 
  
  Vanaf 26 juni zijn alle evenementen die plaatsvinden in reguliere publieke plaatsen, zoals in de horeca, bioscoop, beurs en congrescentra of poppodia, toegestaan. Dit houdt in dat locaties met een vaste zitplek 100% van de anderhalvemetercapaciteit kunnen gebruiken. En op doorstroomlocaties, zoals winkels en musea, kan 1 bezoeker per 5 m2 ontvangen worden. Vanaf 30 juni 2021 zijn overige evenementen met een vergunningsplicht onder voorwaarden toegestaan.
   
• Sport en de anderhalve meter
  Amateurwedstrijden zijn vanaf 26 juni voor iedereen weer toegestaan. Ook met publiek, zij moeten wel anderhalve meter afstand van elkaar houden.
   
• Locaties en evenementen met coronatoegangsbewijs zonder anderhalve meter
  Daar waar coronatoegangsbewijzen gelden, hoeft de anderhalve meter niet in acht te worden genomen. Vanaf 23 juni geldt dat, naast testen voor toegang, ook een vaccinatiebewijs of een herstelbewijs gebruikt kan worden als coronatoegangsbewijs. Deze drie mogelijkheden kunnen getoond worden in de (update van de) CoronaCheck app. Een coronatoegangsbewijs zal waarschijnlijk vooral een optie zijn voor bijvoorbeeld een evenement of festival. Ook dansgelegenheden, zoals nachtclubs en discotheken, kunnen door gebruik te maken van het coronatoegangsbewijs open zonder beperkingen.
• Alcoholverkoop en zang-, schreeuw- en blaasinstrumentenadvies
  Het verbod om alcohol te verkopen na 22.00 vervalt vanaf 26 juni. Dit geldt ook voor het verbod van het hebben en drinken van alcohol na 22.00 in de openbare ruimte. Ook het zang-, schreeuw- en blaasinstrumentenadvies vervalt. 
• Gratis coronatest voor reizen
  Reizigers die in juli of augustus vanuit Nederland naar het buitenland reizen kunnen zich gratis laten testen. De gratis testen zijn bedoeld voor reizigers die nog niet (volledig) gevaccineerd zijn en zich deze zomer voorafgaand aan hun reis naar het buitenland moeten laten testen. 

Vooruitblik

Alle basisregels gelden dus nog steeds. Medio augustus bekijk het kabinet op welke manier en wanneer de laatste stap van het openingsplan (het loslaten van de anderhalve meter en de overige basisregels) gezet kan worden. 

Documenten

• Openingsplan stap 4: Alles open op 1,5 meter afstandOp 26 juni 2021 zetten we stap 4 van het openingsplan en gaat alles open. 1,5 meter afstand houden is de norm. Als dit niet …Publicatie | 18-06-2021
• Overzicht: ‘Openingsplan: stap voor stap meer mogelijk’Als het aantal nieuwe opnames van coronapatiënten in ziekenhuizen blijft dalen en we ons aan de basisregels houden, kunnen we …Publicatie | 18-06-2021
• Samenvatting in beeld: coronaregels vanaf 26 juni 2021Samenvatting in beeld van de coronaregels zoals die gelden vanaf 26 juni 2021. In deze beeldsamenvatting staan de coronaregels …Publicatie | 18-06-2021
• Evenementen met 100% bezoekerscapaciteit per 30 juni toegestaanMet coronatoegangsbewijzen mogen per 30 juni vergunnings- en meldingsplichtige evenementen met 100% van de bezoekerscapaciteit …Publicatie | 18-06-2021
• Coronavirus: Overzicht ‘Recreatie’ per 26 juni 2021Op 26 juni 2021 gaat stap 4 van het openingsplan in en gaat alles open. Er gelden vanaf die datum nog enkele voorwaarden voor …Publicatie | 18-06-2021
• Coronavirus: overzicht ‘Horeca’ per 26 juni 2021Op 26 juni 2021 zetten we stap 4 van het openingsplan en gaat alles open op 1,5 meter afstand. Er gelden vanaf dan nog enkele …Publicatie | 18-06-2021

EINDE BERICHT

[10]
”Twee: daar waar de anderhalve meter onvermijdelijk niet altijd haalbaar is, blijft de mondkapjesplicht voorlopig gelden.’

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[11]
ZIE NOOT 10

[12]

”Eén: alles wat op anderhalve meter kan, mag dan weer. Zonder beperkingen in de groepsgrootte, zonder verplichte sluitingstijden, zonder een verbod op alcoholverkoop na een bepaalde tijd, binnen én buiten, en vooral ook: zonder advies over het aantal gasten thuis en zonder mondkapjesplicht in winkels en andere publiek toegankelijke ruimtes.”

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[13]

”Tot slot, de derde mogelijke situatie: welke voorwaarden gelden als je iets wilt organiseren of openstellen zonder de anderhalve meter regel in acht te nemen. Kort gezegd kan dat vanaf zaterdag 26 juni door te werken met toegangsbewijzen. Elke klant, gast of bezoeker die minder dan 40 uur geleden negatief is getest, of volledig is gevaccineerd, of minder dan 6 maanden geleden corona heeft gehad, kan dan worden toegelaten……………..”En daarmee kom ik ook bij een laatste bijzondere situatie die ik graag wil noemen en die geldt voor de discotheken en de nachtclubs. Een sector die nu al heel lang is gesloten en een activiteit die veel mensen hebben gemist. Daar is openstelling op anderhalve meter afstand natuurlijk geen realistische optie. Maar met deze toegangsbewijzen kan ook deze sector weer open, en dan meteen zonder beperkingen.”
RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[14]

” Tot slot, de derde mogelijke situatie: welke voorwaarden gelden als je iets wilt organiseren of openstellen zonder de anderhalve meter regel in acht te nemen. Kort gezegd kan dat vanaf zaterdag 26 juni door te werken met toegangsbewijzen. Elke klant, gast of bezoeker die minder dan 40 uur geleden negatief is getest, of volledig is gevaccineerd, of minder dan 6 maanden geleden corona heeft gehad, kan dan worden toegelaten.”

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (18 JUNI 2021)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/06/18/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-18-juni-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 1

[15]

Besmettelijkheid na vaccinatie  

Vaccinatie beschermt tegen ziekte door het coronavirus. We weten nog niet of iemand die gevaccineerd nog anderen kan besmetten. Daarom nemen we het zekere voor het onzekere: voor gevaccineerde mensen gelden voorlopig dezelfde algemene coronaregels als voor mensen die niet gevaccineerd zijn.”

RIVM

COVID 19 VACCINATIE

WERKING EN BESCHERMING

https://www.rivm.nl/covid-19-vaccinatie/vragen-achtergronden/werking
Wijzigingsdatum 18-06-2021 | 09:47

Het Europees Geneesmiddelen Agentschap ( EMA European Medicines Agency ) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) beoordelen de veiligheid van de COVID-19-vaccins. Ook nadat vaccins zijn goedgekeurd, worden ze in de gaten gehouden.  Op coronavaccinatie.nl staat meer informatie over de veiligheid van de vaccins.

Effectiviteit van de COVID-19-vaccins

Vaccins van Pfizer/BioNTech (Comirnaty) en Moderna

Deze vaccins van zijn meer dan 90% effectief in het voorkomen van ziekte door het coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 90% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd is. Uit de onderzoeken blijkt dat mensen die na een vaccinatie toch corona kregen, minder ernstig ziek werden.

Vaccin van AstraZeneca

Het vaccin is 60-80% effectief in het voorkomen van ziekte door coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 60-80% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd is. Het vaccin beschermt vooral goed tegen ernstige ziekte. Onder gevaccineerde mensen zijn er 90% minder ziekenhuisopnames dan onder niet gevaccineerde mensen.

Vaccin van Janssen

Het vaccin is 66%  effectief in het voorkomen van ziekte door het coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 66% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd is. Ook beschermt het vaccin 85% van de gevaccineerde mensen tegen ernstige ziekte door het coronavirus.

Kans op corona na vaccinatie

Na de eerste vaccinatie kan je nog corona krijgen omdat je afweer tegen het virus nog niet helemaal is opgebouwd. Na de tweede vaccinatie is de kans om ziek te worden veel kleiner omdat je beter beschermd bent. Het is daarom belangrijk om ook de tweede vaccinatie te halen. 

Informatie over de effectiviteit van de vaccins staat op de pagina De COVID-19-vaccins. 

Wanneer ben je na vaccinatie beschermd tegen COVID-19?

De meeste mensen krijgen 2 vaccinaties voor een goede bescherming. Je bent 1 week (met het vaccin van Pfizer) tot 2 weken (met de vaccins Moderna, AstraZeneca) na de 2de prik goed beschermd tegen het coronavirus.
Na de eerste vaccinatie kan je nog corona krijgen omdat je afweer tegen het virus nog niet helemaal is opgebouwd. Na de tweede vaccinatie is de kans om ziek te worden veel kleiner omdat je beter beschermd bent. Het is daarom belangrijk om ook de tweede vaccinatie te halen. 

Soms is 1 vaccinatie voldoende. Dat is als je het vaccin van Janssen krijgt. Of wanneer je corona hebt gehad. Dan ben je ook 2 weken na de prik goed beschermd tegen het coronavirus.

Vaccins Pfizer en Moderna beschermen even goed bij 6 of meer weken tussen de eerste en de tweede vaccinatie

Na de vaccinatie maakt je lichaam antistoffen aan. Eén tot twee weken na de eerste vaccinatie met Pfizer of Moderna is 90% van de mensen beschermd tegen corona. We weten nog niet precies hoe lang de bescherming duurt. Na een aantal weken nemen de antistoffen af en is de bescherming wat minder goed. Daarom is nog een tweede vaccinatie nodig, die krijg je ongeveer 6 weken na de eerste vaccinatie. Door de tweede vaccinatie worden er meer antistoffen aangemaakt, die langer aanwezig blijven en het virus beter kunnen aanpakken. Voor de bescherming na de tweede vaccinatie maakt het niet uit of je die tweede vaccinatie na precies 6 weken of iets later krijgt: je bent dan even goed beschermd. 

Besmettelijkheid na vaccinatie  

Vaccinatie beschermt tegen ziekte door het coronavirus. We weten nog niet of iemand die gevaccineerd nog anderen kan besmetten. Daarom nemen we het zekere voor het onzekere: voor gevaccineerde mensen gelden voorlopig dezelfde algemene coronaregels als voor mensen die niet gevaccineerd zijn.

Coronamaatregelen na vaccinatie nodig? 

Eén tot twee weken na de tweede vaccinatie met een vaccin tegen COVID-19 (AstraZeneca, Janssen, Pfizer of Moderna) is 60-90% van de mensen beschermd tegen corona. Dus niet iedereen is beschermd. De kans dat je na twee vaccinaties corona krijgt is erg klein, maar niet nul. Als je dan corona krijgt ben je meestal minder ernstig ziek. Daarom moet je je na de vaccinatie nog steeds houden aan de algemene coronaregels. Als er meer bekend is over de effectiviteit van de vaccins en de beschermingsduur, wordt dit beleid mogelijk aangepast. 

Beschermingsduur na vaccinatie

Hierover zijn nog weinig gegevens bekend omdat het nieuwe vaccins zijn. 

Kans op corona door een coronavaccin  

De vaccins bevatten geen coronavirusdeeltjes. Je kunt geen corona krijgen door het vaccin. 

Invloed vaccinatie op coronatesten

De vaccinatie heeft geen invloed op de coronatesten – zoals de  PCR polymerase chain reaction -test en de antigeensneltest – die de  GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  gebruikt om de infectie met COVID-19 op te sporen. Als een coronatest positief is, komt dat dus niet door de vaccinatie. 

Bescherming door het vaccin tegen varianten van het virus

Het is normaal dat een virus verandert. Er zijn wereldwijd verschillende varianten van het coronavirus gevonden. Omdat het bij de varianten om kleine veranderingen van het virus gaat, betekent dit niet meteen dat het vaccin helemaal niet meer werkzaam is. Als een vaccin iets minder werkzaam is tegen een variant, kan het nog steeds bescherming bieden tegen ernstige ziekte en sterfte.

Als er varianten van het virus zijn, dan worden die (internationaal) onderzocht om te beoordelen hoe ze reageren op de vaccins. Ook het  RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  doet onderzoek naar varianten van het coronavirus. Lees hier meer over op: Varianten van het coronavirus SARS-CoV-2.

Twee vaccinaties tegen corona

Wanneer krijg ik twee vaccinaties?

• Als je gevaccineerd wordt met de vaccins van BioNTech/Pfizer (Comirnaty), Moderna en AstraZeneca krijg je twee vaccinaties van hetzelfde merk vaccin (en als je geen corona hebt gehad voor je eerste vaccinatie).  Heb je twee vaccinaties van verschillende merken vaccin gekregen? Dan ben je waarschijnlijk wel beschermd tegen het coronavirus. Het is niet nodig om nog een extra vaccinatie van hetzelfde merk te halen. Er wordt nog onderzoek gedaan naar de effectiviteit van gemengd vaccineren. Ook als je door omstandigheden de tweede vaccinatie later krijgt dan geadviseerd is, dan zijn twee vaccinaties nog steeds voldoende en heb je geen derde vaccinatie nodig.
• Patiënten bij wie het afweersysteem niet goed werkt hebben twee vaccinaties nodig, ook als ze corona hebben gehad. Het gaat om:
  • Mensen met een afweerstoornis door een ziekte of medicijngebruik
  • Mensen die ouder zijn dan 80 jaar
  • Voor mensen die in een instelling wonen, corona hebben gehad én een heel kwetsbare gezondheid hebben, maakt de arts de afweging of zij een tweede vaccinatie moeten krijgen. Want, hoewel deze groep mensen na de tweede vaccinatie extra is, is de kans op meer of ernstiger bijwerkingen bij hen wel groter.

> Meer informatie over deze groepen op de pagina Prioritering medische risicogroepen.

• Als je COVID-19 krijgt ná je eerste vaccinatie, is het advies om (8 weken na de positieve testuitslag) wel de tweede vaccinatie te halen. We weten niet of één vaccinatie voldoende beschermt als je na je eerste vaccinatie COVID-19 hebt gekregen.

Eén vaccinatie tegen corona

• Als je gevaccineerd wordt met het vaccin van Janssen. Van dit vaccin is één vaccinatie voldoende.
   
• Als je een infectie met corona (COVID-19) hebt gehad vóór je vaccinatie is één vaccinatie voldoende.  Nadat je besmet was met het coronavirus heeft je lichaam antistoffen tegen het virus gemaakt. Met één vaccinatie maakt je lichaam nóg meer antistoffen aan. Zo veel dat een tweede vaccinatie niet meer nodig is. Dit geldt niet voor mensen bij wie het afweersysteem niet goed werkt en mensen ouder dan 80 jaar. Zij hebben wel twee vaccinaties nodig. 
  Zie ook Rijksoverheid.nl 

Mag ik wel twee vaccinaties, ook al heb ik corona gehad vóór de eerste vaccinatie?

Ja, dat mag. Het is niet nodig, maar het mag wel en het is niet bezwaarlijk.   

Hoe weet ik zeker of ik corona heb gehad?

Als je een positieve testuitslag hebt gehad via de GGD , de huisarts of het ziekenhuis. 

Ik weet niet zeker of ik corona heb gehad, wat is dan het advies? 

Als je het niet zeker weet en je bent ook niet getest, dan is het niet zeker of je corona hebt gehad. Het advies is dan om je twee keer te laten vaccineren. 

EINDE BERICHT RIVM