FOTO HERDENKING DECEMBERMOORDEN IN DE MOZES
EN AARONKERK
FOTO HERDENKING SLACHTOFFERSDECEMBERMOORDEN IN 2009
MOIWANA MONUMENT/TER HERDENKING VAN DE MASSASLACHTING
IN BOSNEGERDORP MOIWANA, WAARBIJ IN 1986 39 BURGERS WERDEN
DOODGESCHOTEN TIJDENS DE BINNENLANDSE OORLOG, ONDER
VERANTWOORDELIJKHEID VAN LEGERBEVELHEBBER BOUTERSE
TER HERINNERING AAN DE SLACHTOFFERS VAN BOUTERSE
EN ZIJN MILITAIRE KLIEK/VERMOORD, MAAR NIET VERGETEN
GEEN STRAFFELOOSHEID/SLECHTS IN GERECHTIGHEID
BERUSTEN
GEEN CENT VOOR FINANCIERING STRAFFELOOSHEID!
”De waarheid maakt ons vrij”.
Zo begint historicus, schrijver en politiek activist Sandew Hira een in Starnieuws
gepubliceerde open brief aan president D. Bouterse, waarvan de inhoud
mij heeft verbijsterd.
Geschokt is een beter woord.
Niet alleen vanwege de tegemoetkomende toon tegenover iemand met het verleden
van president D.Bouterse, op zich al tenenkrommend, maar
vooral om de ”oplossing”, die Hira meent te moeten aandragen om [ik
citeer Hira] ”ons te bevrijden van een geestelijke knoop we nu al al decennialang
vastzitten” [1]
Een pleidooi voor straffeloosheid, zoals ik in dit commentaar zal toelichten.
TENENKROMMENDE TOON
Hieronder enkele citaten uit de column van Hira:
Onder ieder citaat mijn eigen commentaar
Citaat 1
”Aan het eind van uw nieuwe presidentschap bent u 75 jaar, een leeftijd om na te denken over uw nalatenschap voor de geschiedenis van Suriname.”
COMMENTAAR ASTRID ESSED
Schandalig, dat Hira gewaagt te spreken van de ”nalatenschap” van Bouterse
aan Suriname, die bestaat uit mishandeling van gedetineerden, een
voor de TV camera uitgevoerde buitengerechtelijke executie, de
Decembermoorden, de vestiging van een dictatuur, oorlogsmisdaden tijdens
de Binnenlandse Oorlog, etc
Citaat 2
”Wij kennen elkaar niet persoonlijk. We hebben elkaar nooit eerder ontmoet. We delen samen een drama: de Decembermoorden van 1982”
COMMENTAAR ASTRID ESSED
Het tragische persoonlijke verlies van Hira en zijn
ouders is mij bekend.
Wat het ”delen” van het drama de Decembermoorden aangaat:
Bouterse is geen onderdeel van het drama van de Decembermoorden:
Hij heeft het veroorzaakt.
Citaat 3
” Ik realiseer me dat een president van een land niet zomaar enkele dagen vrij zal kunnen maken voor een interview, maar ik meen dat deze kwestie cruciaal is voor de toekomst van de verhoudingen in onze gemeenschap, ook lang nadat u het tijdelijke met het eeuwige heb verwisseld.”
COMMENTAAR ASTRID ESSED
Wat een op voorhand verontschuldigende en milde toon
tegenover iemand, die een voltooid proces vanwege oorlogsmisdaden
had moeten doorlopen, maar de rechtsgang heeft lopen frustreren
door een amnestiewet.
Beleefd zijn is een ding, mildheid jegens een ex dictator een tweede.
Citaat 4
”Als dit idee [voorstel van Hira/Toevoeging Astrid Essed] u niet bevalt, hoeft u niets te doen.”
COMMENTAAR ASTRID ESSED
Ook hier die tegemoetkomende, bijna milde toon, terwijl
die hele zin overbodig is.
Want als president Bouterse niet wilde reageren [heeft
hij inmiddels wel gedaan], dan was de kous daarmee toch sowieso af?
Citaat 5
”Ik zie er tegen op. Na dit traject zullen we geen vrienden worden. We zullen niet bij elkaar op bezoek gaan en onze gevoelens en gedachten over het leven uitwisselen. Na dit traject zal ieder van ons doorgaan met zijn leven. Ik weet niet wat dit voor u persoonlijk zal betekenen” [2]
COMMENTAAR ASTRID ESSED
Deze opmerking van Hira is the limit. Het lijkt mij, zeker gezien
zijn persoonlijke tragiek, voor zich spreken,
dat hij en Bouterse geen vrienden worden en niet
bij elkaar op bezoek gaan.
En wat het door Hira voorgestelde ”traject”
Bouterse ”persoonlijk” doet, lijkt mij
absoluut niet relevant.
DUIK IN HET VERLEDEN/DE ”NALATENSCHAP” VAN BOUTERSE
Om de open brief van Hira aan Bouterse beter te kunnen wegen,
een kort overzicht van de politiek-militaire inbreng van Bouterse c.s.,
door Hira als ”nalatenschap” aangeduid:
Aan de macht gekomen door een door de Groep van Zestien gepleegde militaire staatsgreep op 26 februari 1980, werd Bouterse in juli 1980 bevelhebber
van het Surinaamse leger.
Onder zijn verantwoordelijkheid vielen arrestaties op vage gronden
en slechte detentieomstandigheden/
voormalige politici [behorend tot de ”oude politiek”, voor de staatsgreep]
en ”dissidente militairen” [3]
Standrechtelijke executie [voor de TV camera] van sergeant majoor Hawker
in maart 1982, na een mislukte tegencoup onder leiding van Hawker en
Rambocus [een van de latere slachtoffers van de Decembermoorden] [4]
Standrechtelijke executies van 15 critici van het regime Bouterse, de
Decembermoorden.[5]
Massaslachtingen het bosnegerdorp Moiwana in 1986 tijdens de Binnenlandse Oorlog tegen R. Brunswijk, waarbij tientallen burgers werden gedood. [6]
Het uitoefenen van een dictatoriaal terreurbewind vanaf december 1982 tot
1987.
Corruptie en intimidatie op grote schaal.
En daarnaast is Bouterse in 2000 in Nederland bij verstek veroordeeld
tot 11 jaar gevangenisstraf wegens drugshandel. [6]
Volgens Wikileaks zou hij zelfs tot 2006 in de drugshandel actief
gebleven zijn. [7]
Het uiteindelijk op gang gekomen Decembermoordenproces,
wat het begin van gerechtigheid zou zijn [andere misdaden zoals
Moiwana verdienden nog een rechtsgang],
werd opgeblazen door de aanname van de amnestiewet, een doodsteek
voor democratie en mensenrechten in Suriname. [8]]
VOORSTEL HIRA AAN BOUTERSE
En dan nu het voorstel Hira in zijn open brief aan Bouterse,
ook wel het ”traject” genoemd.
In het kort [Hira verdeelt het onder in vijf punten] komt
het neer op een ”getuigenis” van Bouterse van de gebeurtenissen
waarbij hij betrokken geweest is en ”waarbij geweld een bepalende factor
is geweest” [9]
Deze getuigenis zou tot stand moeten komen
aan de hand van van te voren aan Bouterse opgestuurde
vragen, samengesteld door Hira en een met hem meewerkend team
van mensen.
Het gaat hierbij niet alleen om de Decembermoorden, maar om de periode
van de aanloop tot de staatsgreep tot Moiwana en de Binnenlandse oorlog.
Is de getuigenis van Bouterse daar, dan stelt Hira een rapport op voor
de gemeenschap met de onderzoeksfeiten en Bouterse’s volledige getuigenis.
Dit rapport zal worden aangeboden aan de voorzitter van de Nationale
Assemblee en ter beschikking gesteld aan het Nationaal Archief Suriname. [10]
En als klap op de vuurpijl wil Hira voor de kosten van een dergelijk
”traject” financiele bijdragen vragen van de Surinaamse gemeenschap!
”TRAJECT” HIRA/STRAFFELOOSHEID
That’s it.
Geen vervolging, geen rechtbank, geen veroordeling.
Slechts het getuigenis van Bouterse over het geweld waarbij hij
in zijn machtsperiode betrokken was.
Nog minder dan een waarheidscommissie [11], waarbij tenminste
nog een confrontatie met de slachtoffers is en een publiekelijke
zitting, ook al leidt die niet tot daadwerkelijke strafoplegging.
Slechts een getuigenis van de chef van een voormalige dictatuur….
Waarbij moet worden aangetekend, dat Bouterse dat ”getuigenis”
alleen aflegt.
Alsof er geen anderen verantwoordelijk zijn voor de gepleegde misdaden.
Om het in gewoon Nederlands te zeggen:
Daar komt Bouterse dan makkelijk mee weg, wat trouwens ook
mijn bezwaar is tegen het hele concept van een waarheidscommissie. [12]
Nu is het al erg genoeg, dat hij niet berecht kan worden door die
amnestiewet, maar tenminste was daarvoor nog een rechtsgang geprobeerd.
Een dergelijk ”traject” van Hira is een klap in het gezicht van de gerechtigheid,
van de naleving van mensenrechten, van universele mensenrechtenprincipes.
Om een vele malen besmetter verleden uit
de contemporaine Europese geschiedenis te noemen, waardoor het
groteske van Hira’s voorstel nog duidelijker wordt:
Op de rechtsgang van de nazi’s na de Tweede Wereldoorlog, was zo
het nodige aan te merken [neem Neurenberg/geen recht op beroep,
het meten met twee maten omdat de atoombommen misdaden
op Hiroshima en Nagasaki ook niet waren berecht, etc] [13], maar dat ze berecht
moesten worden, stond buiten kijf.
Stel nou, dat men genoegen genomen had, met het ”getuigenis”
van lieden als Goering en consorten over ”het geweld waarbij ze
betrokken waren geweest” en dat de kous hiermee af was?
Het zou, terecht, als een van de grootste travesties of Justice
de geschiedenis zijn ingegaan.
Om dichterbij huis te blijven:
Om dezelfde reden was ik ook fel tegen de waarheidscommissies
in het Zuid Afrika van na de apartheid
, omdat teveel ernstige politieke misdadigers
[niet allemaal, granted, sommige kwamen voor het gerecht]
er zo wel erg makkelijk vanaf kwamen. [14]
Dat is geen gerechtigheid, maar het onrecht de hand boven het
hoofd houden.
En dat is precies wat Hira met zijn onaanvaardbare voorstel
aan Bouterse heeft gedaan.
REACTIE BOUTERSE
En de reactie liet niet lang op zich wachten:
Een week na de open brief van Hira verscheen een reactie
van president Bouterse, die niet alleen door en door hypocriet was
[15], maar ronduit weerzinwekkend in zijn poging, de Decembermoorden
te bagatelliseren door te verwijzen naar gebeurtenissen, die hebben
geleid tot deze misdaden.
Ik citeer hier Bouterse om de misdadige schaamteloosheid
weer te geven
”Net als u noem ook ik het een drama. Ik zeg wel, dat daar vele gebeurtenissen zijn, vanaf 1980, en zelfs al daarvoor, die uiteindelijk hebben geleid tot dit drama. Daarom noem ik het de “December-gebeurtenissen.” [16]
Refererend aan Hira’s weigering
om niet te willen deelnemen aan een CIA militaire operatie, noemt
Bouterse Hira een ”patriot”
Natuurlijk deel ik Hira’s standpunt, dat een CIA militaire actie in
welke situatie ook onacceptabel is, maar het ontvangen van
een compliment uit de mond van een ex dictator, als legerbevelhebber
verantwoordelijk voor de meest weerzinwekkende misdaden?
Ik zou mij schamen in de plaats van Hira.
Onbegrijpelijk, dat Hira niet beseft, dat hij Bouterse met zijn
open brief vod een way out gegeven heeft:
Zo kan hij, zonder gerechtelijke vervolging en veroordeling
te vrezen ”goede sier” maken en opnieuw zijn ”spijt”
betuigen, zoals hij dat in het verleden al gedaan heeft. [17]
Zonder enige consequenties.
En zo blijft misdaad ongestraft.
EPILOOG
”Ik heb gepleit voor een traject van waarheidsvinding als alternatief voor een juridisch traject en tegen een wet die vooraf amnestie gaf. Het werd me niet in dank afgenomen. Beide trajecten hebben de donkere wolk niet kunnen verdrijven. En die wolk drukt in negatieve zin op onze gemeenschap. Relaties tussen mensen op allerlei niveaus – politiek, economisch, cultureel etc. – worden nog steeds beïnvloed door een standpunt t.a.v. de Decembermoorden. Die verdeeldheid zal blijven zolang er geen proces is van het verwerken van de ervaringen rond deze kwesties. Waarheidsvinding is een belangrijk onderdeel in dit proces. De waarheid maakt ons vrij. Het stelt ons in staat om tegen elkaar te zeggen: ook al zijn we het niet met elkaar eens over hoe we het verleden beoordelen, het feit dat dit verleden niet bedekt wordt, is voldoende om tegen elkaar te zeggen: laten we deze zwarte bladzijde in onze geschiedenis omslaan en samen bouwen aan een nieuwe toekomst voor onze gemeenschappen in en buiten Suriname. Het zal ons goed doen in alle opzichten: politiek, economisch, cultureel etc.” [18]
Met deze schoonklinkende woorden tracht Hira zijn voorstel aan
Bouterse tot een ”getuigenis” over zijn misdaden te rechtvaardigen.
Hoogstwaarschijnlijk met oprechte intenties, maar door en door
fout.
Want hoewel er inderdaad een onverwerkt verleden is vanwege
de Decembermoorden, heel je deze wonden niet, door een ”getuigenis”
van een verantwoordelijke voor foltering, moord en massamoord,
zonder dat dit strafrechtelijke gevolgen heeft.
Het is een kwestie van gerechtigheid, niet alleen voor de nabestaanden
van de slachtoffers, maar ook voor Suriname als land, de politiek-
militair verantwoordelijken van deze ernstige misdaden te vervolgen
en berechten in een eerlijk proces.
Zo gaat het toe in een rechtsstaat.
Politieke misdadigers met het veroorzaakte onrecht weg
te laten komen is niet alleen onrechtvaardig, maar maakt de weg
vrij voor nieuwe misdaden in de toekomst.
Juist van iemand als Hira, die zich zo principieel opstelt
in de strijd tegen racisme en vecht tegen bagatellisering
van de slavernij [19]
valt de milde, tegemoetkomende houding tegenover
een ex dictator, die verantwoordelijk is voor misdaden
op een plek, waar vroeger slaven barbaars werden gestraft [20]
en tegen de nazaten van de dappere marrons, die eens
de wapens hebben opgenomen tegen het bestuur van de
slavenkolonie, die Suriname was [21] bitter tegen.
Inderdaad meneer Hira, de waarheid maakt vrij.
Maar u hebt de essentie niet geraakt.
RECHT en waarheid maken vrij!
Verwerking van het trauma, dat Decembermoorden heet en
de andere littekens, die door het militaire regime, maar
ook de acties van R. Brunswijk, zijn achtergelaten, kan
alleen na vervolging en berechting.
Een andere weg naar een werkelijke democratische
rechtsstaat is er niet.
Astrid Essed
NOTEN
[1]
COLUMN: DE WAARHEID MAAKT ONS VRIJ
SANDEW HIRA
20 JULI 2015
[2]
COLUMN: DE WAARHEID MAAKT ONS VRIJ
SANDEW HIRA
20 JULI 2015
[3]
Ik refereer hier o.a. aan mishandelingen en slechte detentieomstandigheden van adviseurs en
oud politici in 1980/1981 en de slechte detentieomstandigheden van de in augustus 1980
gearresteerde militairen Sital, Mijnals en Joeman, met wie Bouterse cs een politiek-ideologisch conflict hadden
oud politici in 1980/1981 en de slechte detentieomstandigheden van de in augustus 1980
gearresteerde militairen Sital, Mijnals en Joeman, met wie Bouterse cs een politiek-ideologisch conflict hadden
Arrestatie oud politici
WIKIPEDIA
SERGEANTENCOUP
Mishandeling:
GESCHIEDENIS VAN DE NPS
EEN BESCHRIJVING IN VOGELVLUCHT
EEN BESCHRIJVING IN VOGELVLUCHT
Arrestatie Sital, Mijnals en Joeman
WIKIPEDIA
NATIONALE MILITAIRE RAAD
NATIONALE MILITAIRE RAAD
[4]
STANDRECHTELIJKE EXECUTIE HAWKER
WIKIPEDIA
WILFRED HAWKER
WILFRED HAWKER
WIKIPEDIA
WILFRED HAWKER
WILFRED HAWKER
VPRO
HALLO HALLO IS DIT FORT ZEELANDIA?
HALLO HALLO IS DIT FORT ZEELANDIA?
[5]
AMNESTY INTERNATIONAL
DECEMBERMOORDEN EN MOIWANA
DECEMBERMOORDEN EN MOIWANA
RAPPORT VAN HET NEDERLANDS JURISTEN COMITE VOOR DE MENSENRECHTEN
”DE GEBEURTENISSEN IN PARAMARIBO, SURINAME 8-13 DECEMBER 1982: DE GEWELDDADIGE DOOD VAN 14 SURINAMERS EN I NEDERLANDER
”DE GEBEURTENISSEN IN PARAMARIBO, SURINAME 8-13 DECEMBER 1982: DE GEWELDDADIGE DOOD VAN 14 SURINAMERS EN I NEDERLANDER
Rapport van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (N.J.C.M), Leiden, 14 februari 1983 – De gebeurtenissen in Paramaribo, Suriname, 8-13 december 1982: de gewelddadige dood van 14 Surinamers en 1 Nederlander
WIKIPEDIA
DE DECEMBERMOORDEN
DE DECEMBERMOORDEN
DE GROENE AMSTERDAMMER
DE HEER BOUTERSE LUST IK RAUW
PIJNLIJKE GESCHIEDENIS DE DECEMBERMOORDEN IN SURINAME
6 JANUARI 2010
DE HEER BOUTERSE LUST IK RAUW
PIJNLIJKE GESCHIEDENIS DE DECEMBERMOORDEN IN SURINAME
6 JANUARI 2010
[6]
AMNESTY INTERNATIONAL
DECEMBERMOORDEN EN MOIWANA
DECEMBERMOORDEN EN MOIWANA
DE GROENE AMSTERDAMMER
DE HEER BOUTERSE LUST IK RAUW
PIJNLIJKE GESCHIEDENIS DE DECEMBERMOORDEN IN SURINAME
6 JANUARI 2010
DE HEER BOUTERSE LUST IK RAUW
PIJNLIJKE GESCHIEDENIS DE DECEMBERMOORDEN IN SURINAME
6 JANUARI 2010
”Op 15 augustus 2005 werd bekend dat het Inter-Amerikaans Hof voor de Mensenrechten de regering van Suriname heeft veroordeeld inzake de massamoord. De regering moet nabestaanden van de slachtoffers een vergoeding uitkeren; moet smartengeld en schadevergoeding uitkeren aan de overlevenden; moet de daders vervolgen; en moet fondsen ter beschikking stellen voor de ontwikkeling van het dorp. De regering van Suriname is ook veroordeeld in de kosten van het proces.”
WIKIPEDIA
MOIWANA
MOIWANA
Veroordeling Bouterse vanwege drugshandel:
Niet welkom
“We kunnen niet van tafel vegen dat Bouterse in Nederland tot elf jaar is veroordeeld wegens drugshandel”, aldus minister Verhagen van Buitenlandse Zaken in een reactie. “Hij is niet welkom in Nederland anders dan om zijn gevangenisstraf uit te zitten.”
“We kunnen niet van tafel vegen dat Bouterse in Nederland tot elf jaar is veroordeeld wegens drugshandel”, aldus minister Verhagen van Buitenlandse Zaken in een reactie. “Hij is niet welkom in Nederland anders dan om zijn gevangenisstraf uit te zitten.”
NOS
BOUTERSE NIEUWE PRESIDENT SURINAME
19 JULI 2010
BOUTERSE NIEUWE PRESIDENT SURINAME
19 JULI 2010
[7]
VOLKSKRANT
WIKILEAKS ONTHULLING BRENGT BOUTERSE IN GROTE VERLEGENHEID
12 SEPTEMBER 2011
WIKILEAKS ONTHULLING BRENGT BOUTERSE IN GROTE VERLEGENHEID
12 SEPTEMBER 2011
NRC
DESI BOUTERSE BLEEF TOT 2006 ACTIEF IN DRUGSCRIMINALITEIT
22 JANUARI 2011
DESI BOUTERSE BLEEF TOT 2006 ACTIEF IN DRUGSCRIMINALITEIT
22 JANUARI 2011
[7]
VOLKSKRANT
WIKILEAKS ONTHULLING BRENGT BOUTERSE IN GROTE VERLEGENHEID
12 SEPTEMBER 2011
WIKILEAKS ONTHULLING BRENGT BOUTERSE IN GROTE VERLEGENHEID
12 SEPTEMBER 2011
NRC
DESI BOUTERSE BLEEF TOT 2006 ACTIEF IN DRUGSCRIMINALITEIT
22 JANUARI 2011
DESI BOUTERSE BLEEF TOT 2006 ACTIEF IN DRUGSCRIMINALITEIT
22 JANUARI 2011
[8]
”Op 30 november 2007 begint in Suriname een proces over de Decembermoorden. Behalve hoofdverdachte Bouterse staan 24 anderen voor de krijgsraad terecht. Hoofdverdachte Bouterse heeft zelf nog geen zitting bijgewoond en laten weten dit niet van plan te zijn.
In 2007 heeft Bouterse zijn excuses aangeboden voor de moorden. Hij erkende toen politiek verantwoordelijk te zijn maar benadrukte tegelijkertijd dat hij zelf op 8 december 1982 niet in Fort Zeelandia was geweest.”
DESI BOUTERSE (1945)
WIKIPEDIA
PROCES DECEMBERMOORDEN
WIKIPEDIA
DECEMBERMOORDEN
NOS
SURINAME NEEMT AMNESTIEWET AAN
5 APRIL 2012
REPUBLIEK ALLOCHTONIE
AMNESTIEWET IS VRIJBRIEF VOOR STRAFFELOOSHEID
ASTRID ESSED
AMNESTIEWET SURINAME BESPOTTING MENSENRECHTEN
ASTRID ESSED
MEI 2012
[9]
COLUMN: DE WAARHEID MAAKT ONS VRIJ
SANDEW HIRA
20 JULI 2015
[10]
COLUMN: DE WAARHEID MAAKT ONS VRIJ
SANDEW HIRA
20 JULI 2015
[11]
WIKIPEDIA
WAARHEIDSCOMMISSIE
https://nl.wikipedia.org/wiki/
[12]
”Het grote bezwaar tegen waarheidscommissies is, dat zij gebaseerd zijn
op vrijwilligheid en inhouden het waarheidsgetrouw opbiechten van de
gebeurtenissen zonder strafrechtelijke consequenties [33]
Soms wordt er een ”verzoening” geensceneerd tussen dader en slachtoffer,
wat zonder strafrechtelijk vonnis zeer onbevredigend blijft
Zo bleek uit een onderzoek van het Zuid Afrikaans Centrum voor de Studie van Geweld en Verzoening en de Khulumani Support Group onder honderden slachtoffers en nabestaanden van schendingen van de mensenrechten onder de Apartheid, dat de meesten van mening waren dat de waarheidscommissie niet had bijgedragen aan verzoening. Zij waren van mening dat gerechtigheid een voorwaarde is voor verzoening. De familie van de bekende anti-apartheidsactivist Steve Biko, die door de veiligheidspolitie was vermoord, noemde de Waarheids- en Verzoeningscommissie een ‘voertuig voor politiek opportunisme’ en klaagde het aan bij de rechter als ‘onconstitutioneel’.
[34]
Essenteel is de impliciete boodschap, dat misdrijven onbestraft blijven
Juist ten aanzien van ernstige mensenrechtenschendingen is dit
niet alleen onverteerbaar, maar druist in tegen de internationale principes
tav vervolging en bestraffing van ernstige mensenrechtenschendingen,
oorlogsmisdrijven, misdrijven tegen de menselijkheid en genocide”
ZIE VOOR BETREFFENDE NOTEN
KRIJGSRAAD SCHORT PROCES DECEMBERMOORDEN OP
MOREEL DIEPTEPUNT
ASTRID ESSED
2012 [later op website geplaatst]
http://www.astridessed.nl/
[13]
PROCESSEN NEURENBERG/EERLIJKE RECHTSGANG OF
OVERWINNAARSRECHT?
ASTRID ESSED
2009
[Later op de website geplaatst]
http://www.astridessed.nl/
[14]
‘”TOM EN BERNARD. Tom woonde tegenover Bernard. Op een dag stal Tom Bernards fiets. Elke dag daarna zag Bernard dat Tom op zijn fiets naar school ging. Na een jaar liep Tom naar Bernard toe, stak zijn hand uit en zei: ,,Laat ons ons met elkaar verzoenen en het verleden vergeten.” Bernard keek naar Toms hand en zei: ,,En de fiets dan, krijg ik die ook terug?” ,,Nee”, antwoordde Tom, ,,ik had het niet over de fiets, het gaat om verzoening.”
Een gelijkenis verteld door de Zuid-Afrikaanse dominee Mxolisi Mpambani en opgetekend door Antjie Krog tijdens een bijeenkomst van de Waarheids- en Verzoeningscommissie”
In bovenstaande citaat is [112] de essentie van de Zuid-Afrikaanse Waarheids en Verzoeningscommissie
en Waarheidscommissies in het algemeen treffend samengevat.
Dat brengt mij bij mijn tweede grote punt van kritiek, de Zuid-Afrikaanse Waarheids en Verzoeningscommissie,
een schande voor iedere fatsoenlijke rechtsgang en een regelrechte klap in het gezicht van
alle anti apartheidsstrijders, die het leven gelaten hebben voor een vrij Zuid-Afrika.
Van de zwarte bevolking, die het slachtoffer is geweest van moord, buitengerechtelijke
executies, foltering, onderdrukking, vernedering.
Dat de verantwoordelijken voor die misdaad tegen de menselijkheid, apartheid, niet vervolgd zijn
en daardoor niet veroordeeld, is voor mij onverteerbaar.
Laat staan voor de slachtoffers”
ZIE VOOR VOLLEDIGE KRITIEK OP WAARHEIDS
EN VERZOENINGSCOMMISSIE ZUID AFRIKA:
GERECHTIGHEID VERTRAPT/WAARHEIDS EN VERZOENINGSCOMMISSIE
GEEN VERZOENING ZONDER GERECHTIGHEID
UIT ARTIKEL
NELSON MANDELA OVERLEDEN/EEN STRIJDER GAAT
NAAR HUIS/BEGRENSD HELDENDOM
ASTRID ESSED
15 DECEMBER 2013
[15]
BOUTERSE ACCEPTEERT VOORSTEL SANDEW HIRA
27 JULI 2015
[16]
BOUTERSE ACCEPTEERT VOORSTEL SANDEW HIRA
27 JULI 2015
[17]
ELSEVIER
BOUTERSE BIEDT EXCUSES AAN VOOR DECEMBERMOORDEN
12 MAART 2007
BOUTERSE BIEDT EXCUSES AAN VOOR DECEMBERMOORDEN
11 MAART 2007
[18]
COLUMN: DE WAARHEID MAAKT ONS VRIJ
SANDEW HIRA
20 JULI 2015
[19]
COLUMN: HET BEGIN VAN HET EINDE
SANDEW HIRA
3 JULI 2014
INTERNATIONAL INSTITUTE FOR SCIENTIFIC RESEARCH
ZWARTE PIET EN DE WITTE WOEDE
SANDEW HIRA
23 OCTOBER 2013
COLUMN: TULA DE MISLUKKING
SANDEW HIRA
22 JULI 2013
INTERNATIONAL INSTITUTE FOR SCIENTIFIC RESEARCH
COMMENTAAR OP DE NTR SERIE DE SLAVERNIJ/AFLEVERING 1
SANDEW HIRA
18 SEPTEMBER 2011
INTERNATIONAL INSTITUTE FOR SCIENTIFIC RESEARCH
COMMENTAAR OP DE NTR SERIE DE SLAVERNIJ/AFLEVERING 2
SANDEW HIRA
25 SEPTEMBER 2011
INTERNATIONAL INSTITUTE FOR SCIENTIFIC RESEARCH
COMMENTAAR OP DE NTR SERIE DE SLAVERNIJ/AFLEVERING 3
SANDEW HIRA
2 OCTOBER 2011
INTERNATIONAL INSTITUTE FOR SCIENTIFIC RESEARCH
COMMENTAAR OP DE NTR SERIE DE SLAVERNIJ/AFLEVERING 4
SANDEW HIRA
9 OCTOBER 2011
INTERNATIONAL INSTITUTE FOR SCIENTIFIC RESEARCH
COMMENTAAR OP DE NTR SERIE DE SLAVERNIJ/AFLEVERING 5
SANDEW HIRA
18 OCTOBER 2011
[20]
WIKIPEDIA
FORT ZEELANDIA
In Fort Zeelandia vonden de Decembermoorden plaats
Fort Zeelandia was vanouds ook de plaats waar slaven werden
gestraft
”De Spaanse bok werd vaak op de plantages toegediend. De planters die in de buurt van Paramaribo woonden, lieten dit tegen betaling van een fooi en later voor officiële leges dikwijls aan de geoefende handen van de cipier van Fort Zeelandia over.”
SUIKERRIET, SUIKERVERDRIET
SLAVERNIJ IN ENKELE 18E EEUWSE TEKSTEN
PAULA KEIJSER
1985
[21]
[21]
De burgers, die in Moiwana onder hoofdverantwoordelijkheid van
toenmalig legerbevelhebber D Bouterse zijn gedood tijdens
de Binnenlandse Oorlog met R Brunswijk, bevelhebber van het
Jungle Commando, zijn de nazaten
van de dappere marrons, die van de plantages vluchtten en de strijd
aanbonden met het bestuur van toenmalige slavenkolonie Suriname
WIKIPEDIA
MARRONS VAN SURINAME
WIKIPEDIA
MOIWANA