Armeense genocide overlevenden ontdekt in Salt en naar Jeruzalem gestuurd in april 1918
LocationOttoman EmpireDate1915[note 1]TargetArmenian population
Deportation, mass murderDeaths1.5 million[note 2]PerpetratorsCommittee of Union and Progress(Young Turks)
ARMEENSE GENOCIDE/GEEN ”VOOROPGEZET PLAN TOT VERNIETIGING”/GEEN GENOCIDE
Op 23 april 2015 hebben Armeniers en Turken gezamenlijk
in Amsterdam de Turkse massamoorden op De Armeense bevolking tussen
1915-1917 herdacht. [1]
Memorabel en belangrijk.
Want de slachtoffers van massamoorden,
die immers misdaden tegen de menselijkheid zijn, moeten in de herinnering
blijven en herdacht blijven worden. [2]
Algemeen wordt bij het noemen van deze massamoorden
gesproken over de Armeense genocide, iets
iets waarmee ik het niet eens ben. [3]
Let wel, dat doet niets af aan de misdadigheid van wat heeft plaatsgevonden,
met als gevolg naar schatting meer dan 1 miljoen Armeense slachtoffers. [4]
ACHTERGROND:
Sinds het eind van de 19e eeuw was er steeds meer Armeens verzet tegen
het Turkse gezag, dat hierop reageerde met moordpartijen. [5]
Gevolg was, dat het Armeense verzet steeds meer aansluiting
zocht bij Rusland, dat, evenals de Armeniers, Grieks orthodox was,
al was het vooral een Armeens nationalistisch streven. [6]
Het broeide dus al veel langer.
De massamoorden, die algemeen ”genocide” worden genoemd,
hebben echter plaatsgevonden onder het regime
van de Jong Turken, een groep Turkse officieren, die
in 1908 een staatsgreep pleegde, waarbij de macht van de
Sultan behoorlijk werd gekortwiekt [7].
In feite had hij nauwelijks macht meer.
Hij werd binnen het jaar door zijn broer vervangen, die alleen
nog maar in naam Sultan was. [8]
De relatie van het Armeense verzet met Rusland intensifeerde zich door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, fatale gevolgen.
van met de Eerste Wereldoorlog, fatale gevolgen.
Want het Turks Ottomaanse Rijk koos de kant van de
Centrale Mogendheden [Duitse Keizerrijk, Oostenrijk Hongaarse Monarchie,
Bulgarije], terwijl delen van het Armeense verzet aan de kant van de Geallieerden
[Groot-Britannie,Frankrijk en het Russische Keizerrijk] stond. [9]
Ondertussen hadden de Jong Turken in 1913 opnieuw een staatsgreep
gepleegd, waarbij een triumviraat, bestaande uit Talaat Pasja,
Enver Pasja en Djemal Pasja het voor het zeggen kreeg. [10]
Het bewind was extreem-nationalistisch van aard en streefde een
moderne Turkse Staat na, waarin geen plaats was voor minderheden
als de Armeniers. [11]
Dat legde de fatale basis voor de massale etnische zuiveringen van
de Armeniers.
OPSTAND IN VAN
Na een gevoelige Turkse militaire nederlaag, waarbij Enver Pasja de
Armeniers openlijk beschuldigde van verraad, begon de ellende
pas goed. [12]
Een Armeense opstand in de stad Van brak uit op 20 april 2015, de Russen
intervenieerde, maar uiteindelijk moesten de Armeniers
het veld ruimen. [13]
Tijdens die opstand werd een groot aantal Armeniers gedood. [14]
MASSASLACHTINGEN/ETNISCHE ZUIVERINGEN
ARRESTATIE, DEPORTATIE EN EXECUTIE VAN ARMEENSE ELITE
Algemeen wordt aangenomen, dat het startpunt voor
de massaslachtingen en etnische zuiveringen, de arrestatie van 50 vooraanstaande
Armeense hooggeplaatsten en intellectuelen was, die later werden geexecuteerd.
[15]
Ze werden weggezet als ”verraders” door de Turkse propagandamachine,
die reeds lang op volle toeren draaide. [16]
Uiteindelijk werden honderden Armeense intellectuelen gedeporteerd,
gedetineerd en tenslotte gedood. [17]
Opdracht tot deze arrestaties werd op het hoogste niveau gegeven, door
Talaat Pasja, een van de leden van het Jong Turken Driemanschap.
Armeniers in het Ottomaanse leger werden ontwapend en gedood.
Armeens bezit werd geconfisqueerd. [18]
Vervolging was het dus duidelijk, maar was het ook genocide?
DOOD IN DE WOESTIJN
ETNISCHE ZUIVERINGEN EN MASSASLACHTINGEN
Maar dit was nog maar het begin van de nachtmerrie:
In de zomer van 1915 startten de massale deportaties [etnische zuiveringen
dus] van Armeniers,, die grofweg de woestijn ingejaagd werden en massaal
gedood. [19]
Huiveringwekkende aantallen doden, varierend van 800 000 tot
meer dan 1 miljoen. [20]
MISDADEN TEGEN DE MENSELIJKHEID, JA
MAAR IS HET OOK GENOCIDE?
”In the present Convention, genocide means any of the following acts committed with intent to destroy, in whole or in part, a national, ethnical, racial or religious group, as such:
(a) Killing members of the group;” [21]
………
……….
Artikel 2, Convention on the Prevention and Punishment
of the Crime of Genocide [22] [Genocideverdrag]
Een onvoorstelbaar menselijk drama.
Gruwelijke misdaden tegen de menselijkheid.
Dat staat als een paal boven water.
Dat de opdrachten tot deportatie en zelfs massaslachtingen
op het hoogste niveau werden gegeven, staat zonder meer vast.
Zulke massale deportaties en gruwelijkheden kunnen anders
niet plaatsvinden, want excessen waren het niet.
We praten over een periode van 1915-1917
Bovendien heeft Talaat Pasja, een van de leden van
het Jong Turken Driemanschap, opgemerkt:
””door de voortzetting van de deportatie van de weeskinderen naar hun bestemming gedurende extreme koude, verzekeren wij hun eeuwige rust.” [23]
Een griezelige uitspraak, die vaak wordt aangehaald om de vooropgezette
intentie om de Armeniers te ”vernietigen” hard te maken.
Maar hoewel duidelijk is, dat Talaat Pasja en zijn trawanten van het
Driemanschap oorlogsmisdadigers en misdadigers tegen de menselijkheid
waren, is dat nog iets anders dan genocide.
WAT IS GENOCIDE?
Ik citeer uit de Mensenrechtenencyclopedie
van Amnesty International:
”Volkenmoord, de misdaad van stelselmatige en opzettelijke uitroeiing van een etnische groep, of van een deel daarvan. Genocide is een bijzondere en massale vorm van buitengerechtelijke executies (zie dat trefwoord voor cijfers van slachtoffers) of democide.” [24]
Het Genocideverdrag spreekt in artikel 2 van ”intent to destroy” [25]
Dus voordat er gesproken wordt over ”genocide” moet ”beyond doubt”
bewezen zijn, dat er sprake geweest is van een VOOROPGEZETTE
BEDOELING tot ”vernietiging” [doden] van ”a national, ethnical, racial or religious group” [26].
Dat is nogal wat.
In het geval van de Holocaust en Rwanda massaslachtingen in 1994 was dat duidelijk. [27]
Joden [en zigeuners] werden massaal gedood, omdat zij Joden
en zigeuners waren.
Op de Wannsee Conferentie werd besloten tot de ”Endlosung der Judenfrage”, maar al vanaf de opkomst van Hitler werden Joden systematisch vervolgd, gedood, vernederd, omdat ze Joden waren en
het naziregime was op hun vernietiging uit. [28]
Met Rwanda hetzelfde.
De vernietiging van de Tutsi’s omdat ze Tutsi’s waren, was huiveringwekkend duidelijk en gericht.
Geruime tijd voor het doden werd daarvoor uitgebreid propaganda
gemaakt. [29]
Maar bij de Armeense massaslachtingen lag het ingewikkelder.
Nogeens een overzicht van de gebeurtenissen uit 1915 [30]
- januari: Het Ottomaanse leger lijdt bij Sarıkamış een zware nederlaag tegen de Russen
- februari: Brits offensief bij Gallipoli om de toegang tot de Bosporus te verwerven.
- april: Armeense opstand in Van. Het bevel tot deportatie wordt gegeven van Armeniërs uit de oostelijk gelegen provincies. Op 24 april wordt een groot deel van de Armeense elite in Istanboel opgepakt, weggevoerd of vermoord.
- mei: De Britse, Franse en Russische regeringen waarschuwen dat ze de Ottomaanse leiders persoonlijk verantwoordelijk zullen stellen voor de bloedbaden
- zomer 1915: start van deportaties en moordpartijen van Armeniërs in het binnenland en aan de Middellandse Zeekust.
- september: uitvaardiging van een wet voor de onteigening van de bezittingen van de weggevoerden.
Duidelijk wordt, dat er een direct verband was tussen de misdadige
acties tegen de Armeniers en de Eerste Wereldoorlog.
De Ottomaanse nederlagen tegen de geallieerden, het tot zondebok
maken van de Armeniers wegens de steun van een deel van de oppositie
voor Rusland [geallierde kamp].
En daarbij kwam het Turks extreem-nationalistische streven
van het Jong Turkse Driemanschap, dat geen ruimte liet
aan niet-Turkse minderheden. [31]
Van zowel dat ”vijfde colonne idee” [alle Armeniers zijn
verraders] als het extreem Turks nationalistische
streven werden honderdduizenden Armeniers de dodelijke
slachtoffers [32]
Die etnische zuiveringen en massaslachtingen
vonden natuurlijk in opdracht van de hoogste
autoriteiten plaats, een ”collectieve straf” in de zin van:
”Een deel van de Armeniers heeft al dan niet in de strijd
[want zo luidden de beschuldigingen op een gegeven
moment] de kant van de Geallieerden gekozen en plegen
daarmee verraad.
Dus zijn alle Armeniers verraders en moeten ze worden
gestraft.” [33]
Maar dat is niet voldoende om er het woord ”genocide”
aan te verbinden.
Genocide is moord op een groep voorbedachten rade,
OMDAT ze behoren tot een bepaalde etniciteit, religie.
Na een zorgvuldig georchestreerde jarenlange
[of maandenlange] hetze en begeleid van een
vooropgezet plan.
Hier zie ik geen vooropgezetheid, maar misdadige
regime maatregelen als gevolg van de Eerste Wereldoorlog
en de al dan niet deelname van Armeense kringen
aan de geallieerde strijd, wat werd afgerekend op
een weerloze burgerbevolking.
Het Turkse nationalisme, dat de Armeniers wilde
verdrijven, had een element van vooropgezetheid,
maar niet tot vernietiging, maar verdrijving.
En ook niet OMDAT ze Armeniers waren.
Trouwens, minder bekend is, dat ook andere
niet Turkse minderheden, zoals de Koerden,
zijn verdreven. [34]
Bovendien:
Als het genocide [moord op een etnische groep
met voorbedachten rade] geweest was, waar lag dan
het vooropgezette plan, de jarenlange
[genocide is een langer proces] propaganda,
de bewuste haatzaaierij?
Dan was van etnisch gestook hiervoor al lang voor de Eerste
Wereldoorlog sprake geweest.
Genocide komt echt niet uit de lucht vallen.
Daarvoor is een ”intent to destroy” nodig, een
voorbereidingsplan en een jarenlange
hetze, zoals bij de Holocaust
en de massaslachtingen in Rwanda. [35]
TENSLOTTE
Genocide
Zo noemen een twintigtal landen, politici en historici en ook de Paus,
de op de Armeniers gepleegde massamoorden [waarvan trouwens ook
andere minderheden slachtoffer zijn geworden] [36].
Volgens mij is dat niet zo, omdat nergens is aangetoond of
bewezen, dat er een vooropgezet plan was om de Armeniers
te doden, vanwege hun afkomst.
Dat maakt wat gebeurd is niet minder misdadig, maar genocide?
Nee.
Juist bij dergelijke gruwelijkheden is het belangrijk, zorgvuldig te
definieren en de feiten goed te onderzoeken en op een rijtje te zetten.
Ook zonder het genocide woord is wat er gebeurd is, al erg genoeg.
Laten we dergelijke misdaden blijven herdenken.
Als veroordeling van wat er gebeurd is en waarschuwing voor de
toekomst.
Astrid Essed
NOTEN
[1]
AT5
ARMENIERS EN TURKEN STAAN STIL BIJ ARMEENSE GENOCIDE
23 APRIL 2015
http://www.at5.nl/artikelen/142415/video-armenirs-en-turken-staan-stil-bij-armeense-genocide
[2]
MISDADEN TEGEN DE MENSELIJKHEID, ARTIKEL
7, STATUUT VAN ROME
”Article 7
Crimes against humanity
- For the purpose of this Statute, “crime against humanity” means any of the following acts when committed as part of a widespread or systematic attack directed against any civilian population, with knowledge of the attack:
(a) Murder;
(b) Extermination;
(c) Enslavement;
(d) Deportation or forcible transfer of population;
(e) Imprisonment or other severe deprivation of physical liberty in violation of fundamental rules of international law;”
……….
……
ROME STATUTE OF THE INTERNATIONAL CRIMINAL
COURT
http://www.icc-cpi.int/NR/rdonlyres/ADD16852-AEE9-4757-ABE7-9CDC7CF02886/283503/RomeStatutEng1.pdf
[3]
WIKIPEDIA
ARMEENSE GENOCIDE
http://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_genocide
WIKIPEDIA
ARMENIAN GENOCIDE
http://en.wikipedia.org/wiki/Armenian_Genocide
AT5
ARMENIERS EN TURKEN STAAN STIL BIJ ARMEENSE GENOCIDE
23 APRIL 2015
http://www.at5.nl/artikelen/142415/video-armenirs-en-turken-staan-stil-bij-armeense-genocide
NPO
IN EUROPA + 1915
DE ARMEENSE GENOCIDE
http://www.npogeschiedenis.nl/nieuws/2007/december/In-Europa-1915-1.html
NRC
PAUS NOEMT ARMEENSE MASSAMOORD ”EERSTE GENOCIDE
VAN DE 20STE EEUW”
12 APRIL 2015
http://www.nrc.nl/nieuws/2015/04/12/paus-noemt-armeense-bloedbad-eerste-genocide-van-20e-eeuw/
NRC
HOE ZAT HET OOK ALWEER? DE ARMEENSE GENOCIDE
NOG EENS UITGELEGD
24 APRIL 2015
http://www.nrc.nl/nieuws/2015/04/24/de-kwestie-van-de-armeense-genocide-nog-eens-uitgelegd/
[4]
WIKIPEDIA
ARMEENSE GENOCIDE
AANTAL SLACHTOFFERS
http://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_genocide#Aantal_slachtoffers
[5]
EERSTE GENOCIDE VAN DE TWINTIGSTE EEUW?
PETER STORM
13 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/13/eerste-genocide-van-de-twintigste-eeuw/
WIKIPEDIA
ARMENIAN GENOCIDE/HAMIDIAN MASSACRES, 1894-96
http://en.wikipedia.org/wiki/Armenian_Genocide#Hamidian_massacres.2C_1894.E2.80.9396
[6]
EERSTE GENOCIDE VAN DE TWINTIGSTE EEUW?
PETER STORM
13 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/13/eerste-genocide-van-de-twintigste-eeuw/
[7]
WIKIPEDIA
JONGE TURKEN
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jonge_Turken
WIKIPEDIA
JONGE TURKEN/STAATSGREEP
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jonge_Turken#Staatsgreep
[8]
”Sultan Abdul Hamid II beschikte niet over loyale troepen en capituleerde voor de opstandige Jong-Turken. Hij moest akkoord gaan met het kortwieken van zijn macht. Binnen een jaar werd hij vervangen door zijn kleurloze broer Mehmed V, die geen enkele invloed had.”
WIKIPEDIA
JONGE TURKEN/STAATSGREEP
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jonge_Turken#Staatsgreep
WIKIPEDIA
MEHMET V
http://nl.wikipedia.org/wiki/Mehmet_V
[9]
EERSTE GENOCIDE VAN DE TWINTIGSTE EEUW?
PETER STORM
13 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/13/eerste-genocide-van-de-twintigste-eeuw/
[10]
WIKIPEDIA
ARMEENSE GENOCIDE/ACHTERGROND
http://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_genocide#Achtergrond
[11]
WIKIPEDIA
ARMEENSE GENOCIDE/ACHTERGROND
http://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_genocide#Achtergrond
EERSTE GENOCIDE VAN DE TWINTIGSTE EEUW?
PETER STORM
13 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/13/eerste-genocide-van-de-twintigste-eeuw/
[12]
”On 24 December 1914, Minister of War Enver Pasha implemented a plan to encircle and destroy the Russian Caucasus Army at Sarikamish in order to regain territories lost to Russia after the Russo-Turkish War of 1877–78. Enver Pasha’s forces were routed in the battle, and almost completely destroyed. Returning to Constantinople, Enver Pasha publicly blamed his defeat on Armenians in the region having actively sided with the Russians.”
WIKIPEDIA
BATTLE OF SARIKAMISH
http://en.wikipedia.org/wiki/Armenian_Genocide#Battle_of_Sarikamish
[13]
WIKIPEDIA
DEFENSE OF VAN (1915)
http://en.wikipedia.org/wiki/Defense_of_Van_(1915)
WIKIPEDIA
DEFENSE OF VAN (1915), RUSSIAN RELIEF, MAY
http://en.wikipedia.org/wiki/Defense_of_Van_(1915)#Russian_relief.2C_May
WIKIPEDIA
DEFENSE OF VAN (1915), THE FINAL EVACUATION, APRIL 1918
http://en.wikipedia.org/wiki/Defense_of_Van_(1915)#The_final_evacuation.2C_April_1918
[14]
WIKIPEDIA
DEFENSE OF VAN (1915)
CASUALTIES
http://en.wikipedia.org/wiki/Defense_of_Van_(1915)#Casualties
[15]
BBC
Q & A: ARMENIAN GENOCIDE DISPUTE
13 APRIL 2015
http://www.bbc.com/news/world-europe-16352745
[16]
BBC
Q & A: ARMENIAN GENOCIDE DISPUTE
13 APRIL 2015
http://www.bbc.com/news/world-europe-16352745
[17]
WIKIPEDIA
DEPORTATION OF ARMENIAN INTELLECTUALS ON 24 APRIL 2015
http://en.wikipedia.org/wiki/Deportation_of_Armenian_intellectuals_on_24_April_1915
[18]
WIKIPEDIA
TALAAT PASHA
http://en.wikipedia.org/wiki/Talaat_Pasha
BBC
Q & A: ARMENIAN GENOCIDE DISPUTE
13 APRIL 2015
http://www.bbc.com/news/world-europe-16352745
[19]
WIKIPEDIA
ARMEENSE GENOCIDE/SAMENVATTING VAN
DE GEBEURTENISSEN VAN 1915
http://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_genocide#Samenvatting_van_de_gebeurtenissen_van_1915
EERSTE GENOCIDE VAN DE TWINTIGSTE EEUW?
PETER STORM
13 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/13/eerste-genocide-van-de-twintigste-eeuw/
[20]
NRC
DIPLOMATIEKE REL: TURKIJE ROEPT AMBASSADEUR TERUG
UIT VATICAAN
12 APRIL 2015
http://www.nrc.nl/nieuws/2015/04/12/diplomatieke-rel-turkije-roept-ambassadeur-terug-uit-vaticaan/
”De International Association of Genocide Scholars gaat uit van meer dan 1 miljoen doden.”
NOS
VIJF VRAGEN OVER DE MASSSAMOORD OP ARMENIERS
12 APRIL 2015
http://nos.nl/artikel/2029820-vijf-vragen-over-de-armeense-genocide.html
[21]
CONVENTION ON THE PREVENTION AND PUNISHMENT
OF THE CRIME OF GENOCIDE
http://www1.umn.edu/humanrts/instree/x1cppcg.htm
[22]
CONVENTION ON THE PREVENTION AND PUNISHMENT
OF THE CRIME OF GENOCIDE
http://www1.umn.edu/humanrts/instree/x1cppcg.htm
[23]
NPO
IN EUROPA + 1915
DE ARMEENSE GENOCIDE
http://www.npogeschiedenis.nl/nieuws/2007/december/In-Europa-1915-1.html
[24]
AMNESTY INTERNATIONAL
MENSENRECHTENENCYCLOPEDIE
GENOCIDE
http://www.amnesty.nl/mensenrechten/encyclopedie/genocide
[25]
”In the present Convention, genocide means any of the following acts committed with intent to destroy, in whole or in part, a national, ethnical, racial or religious group, as such:”
……
……
CONVENTION ON THE PREVENTION AND PUNISHMENT
OF THE CRIME OF GENOCIDE
http://www1.umn.edu/humanrts/instree/x1cppcg.htm
[26]
”In the present Convention, genocide means any of the following acts committed with intent to destroy, in whole or in part, a national, ethnical, racial or religious group, as such:”
……
……
CONVENTION ON THE PREVENTION AND PUNISHMENT
OF THE CRIME OF GENOCIDE
http://www1.umn.edu/humanrts/instree/x1cppcg.htm
[27]
WIKIPEDIA
HOLOCAUST
http://nl.wikipedia.org/wiki/Holocaust
WIKIPEDIA
RWANDAN GENOCIDE
http://en.wikipedia.org/wiki/Rwandan_Genocide
[28]
WIKIPEDIA
WANNSEE CONFERENCE
http://en.wikipedia.org/wiki/Wannsee_Conference
WIKIPEDIA
ENDLOSUNG DER JUDENFRAGE
http://nl.wikipedia.org/wiki/Endl%C3%B6sung_der_Judenfrage
[29]
WIKIPEDIA
RWANDAN GENOCIDE
PREPARATIONS FOR GENOCIDE
http://en.wikipedia.org/wiki/Rwandan_Genocide#Preparation_for_genocide
BBC
RWANDA GENOCIDE: 100 DAYS OF SLAUGTER
7 APRIL 2014
http://www.bbc.com/news/world-africa-26875506
[30]
WIKIPEDIA
ARMEENSE GENOCIDE
SAMENVATTING VAN DE GEBEURTENISSEN VAN 1915
http://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_genocide#Samenvatting_van_de_gebeurtenissen_van_1915
[31]
EERSTE GENOCIDE VAN DE TWINTIGSTE EEUW?
PETER STORM
13 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/13/eerste-genocide-van-de-twintigste-eeuw/
[32]
EERSTE GENOCIDE VAN DE TWINTIGSTE EEUW?
PETER STORM
13 APRIL 2015
http://www.ravotr.nl/2015/04/13/eerste-genocide-van-de-twintigste-eeuw/
[33]
WIKIPEDIA
COLLECTIVE PUNISHMENT
http://en.wikipedia.org/wiki/Collective_punishment
[34]
WIKIPEDIA
ARMEENSE GENOCIDE
ANDERE TRAGEDIES IN HET OTTOMAANSE RIJK
TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG
[35]
WIKIPEDIA
HOLOCAUST
ACHTERGROND
http://nl.wikipedia.org/wiki/Holocaust#Achtergrond
WIKIPEDIA
RWANDAN GENOCIDE
PREPARATION FOR GENOCIDE
http://en.wikipedia.org/wiki/Rwandan_Genocide#Preparation_for_genocide
[36]
WIKIPEDIA
ARMENIAN GENOCIDE/RECOGNITION
PARLIAMENTS AND GOVERNMENTS
http://en.wikipedia.org/wiki/Armenian_Genocide_recognition#Parliaments_and_governments
NRC
PAUS NOEMT ARMEENSE MASSAMOORD ”EERSTE GENOCIDE
VAN 20STE EEUW”
12 APRIL 2015
http://www.nrc.nl/nieuws/2015/04/12/paus-noemt-armeense-bloedbad-eerste-genocide-van-20e-eeuw/